Đề tài Hoàn thiện kế toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ ở Công ty TNHH Thương mại và bao bì Hà An

Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nãi chung, vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo h­íng kinh tÕ thÞ tr­êng cã ®Þnh h­íng cña ViÖt Nam nãi riªng, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c C«ng ty trong n­íc, c¸c C«ng ty liªn doanh, doanh nghiÖp n­íc ngoµi ... chuyªn kinh doanh, s¶n xuÊt, tiªu thô c¸c mÆt hµng t­¬ng trÞ hoÆc thay thÕ lÉn nhau diÔn ra sù c¹nh tranh hÕt søc gay g¾t. XuÊt ph¸t tõ ®ã, ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn nhanh chãng vµ ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, th× thÞ tr­êng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i, ph¸t triÓn vµ ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp, mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp ®Òu g¾n liÒn víi thÞ tr­êng, ®¸p øng nhu cÇu ®ßi hái cña thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng. ChÝnh sù ®¸p øng kÞp thêi vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶, chñng lo¹i hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®èi víi thÞ tr­êng, thÞ hiÕu, nhu cÇu cña kh¸ch hµng lµ yÕu tè quan träng ®Æc biÖt ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng cña c¸c doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ lîi nhuËn. V× vËy trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng ®­îc vËn hµnh th× viÖc thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch b¸n hµng, më réng thÞ tr­êng vµ tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng cña doanh nghiÖp cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ rÊt lín ®Õn doanh sè b¸n ra vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. KÕ to¸n cung cÊp th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c cho qu¶n lý doanh nghiÖp tõ ®ã cã nh÷ng ho¹ch ®Þnh vµ quyÕt s¸ch mang tÝnh tøc thêi vµ chiÕn l­îc cho ho¹t ®éng b¸n hµng cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt quan träng. Quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy, ®· ®­îc sù gióp ®ì cña PGS - TS §Æng ThÞ Loan vµ C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An - n¬i em thùc tËp. Em chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An” lµm ®Ò tµi thùc tËp cña m×nh. Môc tiªu cña ®Ò tµi nµy lµ t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An. Trªn c¬ së ®ã ®èi chiÕu víi chÕ ®é kÕ to¸n cña ViÖt Nam vµ tõ ®ã rót ra nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô §Ò tµi ngoµi phÇn lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn cßn cã phÇn: PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i PhÇn II: Thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An Do thêi gian, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn ®Ò tµi nµy kh«ng khái cã nhiÒu thiÕu sãt, h¹n chÕ. V× vËy em mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ phßng kÕ to¸n cûa C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An ®Ó hoµn thiÖn thªm ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PhÇn I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng maÞ I. Tiªu thô vµ ý nghÜa qu¶n lý qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. 1. Qu¸ tr×nh tiªu thô vµ yªu cÇu qu¶n lý qu¸ tr×nh tiªu thô * Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh xuÊt giao hµng cho ng­êi mua vµ ng­êi mua nhËn ®­îc hµng, tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn tr¶ tiÒn. Khi ®ã ®­îc coi lµ tiªu thô. C¸c doanh nghiÖp thu¬ng m¹i cã nhiÖm vô l­u chuyÓn hµng ho¸ phôc vô cho c¸c ®èi t­îng s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, v× vËy ®èi t­îng b¸n hµng cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ: + B¸n cho c¸c nhµ s¶n xuÊt + B¸n cho ng­êi tiªu dïng trùc tiÕp + B¸n trong hÖ thèng th­¬ng m¹i (B¸n bu«n) + B¸n xuÊt khÈu. Qu¸ tr×nh tiªu thô nµy kÕt thóc khi hµng ho¸ ®· ®­îc giao cho ng­êi mua vµ doanh nghiÖp ®· thu ®­îc tiÒn b¸n hµng. Qu¸ tr×nh tiªu thô diÔn ra phøc t¹p hay gi¶n ®¬n, nhanh chãng hay chËm cã quan hÖ rÊt chÆt chÏ víi ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. * §Ó qu¶n lý, ®iÒu hµnh tèt qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu sau: + N¾m v÷ng qui tr×nh tiªu thô + N¾m v÷ng sè l­îng, chñng lo¹i, chÊt l­îng c¸c mÆt hµng mµ hiÖn doanh nghiÖp ®ang tiªu thô. + N¾m v÷ng gi¸ c¶ tõng lo¹i mÆt hµng t¹i doanh nghiÖp khi mua vµo vµ gi¸ b¸n ra ( gåm c¶ b¸n bu«n, b¸n lÎ, xuÊt khÈu) + N¾m v÷ng thÞ hiÕu tiªu dïng cña kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. + N¾m v÷ng th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh vµ sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. + Tæ chøc tèt c«ng t¸c giao nhËn hµng ho¸. + Tæ chøc tèt c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t, c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp. Tõ ®ã ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ tõng ho¹t ®éng. 2. Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i vµ ý nghÜa cña nã. 2.1. ý nghÜa cña qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, hµng ®em ®i tiªu thô cã thÓ lµ hµng ho¸, vËt t­ hay c¸c dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng. ViÖc tiªu thô nµy nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸c kh¸ch hµng tiªu dïng trùc tiÕp kh¸c ngoµi ®¬n vÞ vµ trong néi bé doanh nghiÖp. Th«ng qua tiªu thô, doanh nghiÖp thùc hiÖn ®­îc gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸, thu håi vèn ®· bá ra, t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ lîi nhuËn thu ®­îc. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th«ng qua tiªu thô vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn, tõ ®ã t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng, më réng qui m«, n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tiªu thô cã ý nghÜa quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, tiªu thô gãp phÇn ®¸p øng hÇu hÕt c¸c nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, gi÷ v÷ng quan hÖ c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a tiÒn vµ hµng, lµ m¹ch l­u th«ng vµ chuyÓn ho¸ gi÷a hµng ho¸ vËt chÊt vµ gi¸ trÞ, gi¸ trÞ sö dông, t¹o nªn søc sèng vµ ®iÒu ho¸ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. 2.2. C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i a, B¸n bu«n: Bao gåm hai h×nh thøc c¬ b¶n sau: + B¸n hµng qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp. Kh¸ch hµng trùc tiÕp ®Õn kho cña doanh nghiÖp, ®­îc xuÊt hµng giao cho bªn mua, bªn mua (kh¸ch hµng) thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn nî, khi ®ã hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô. + B¸n bu«n theo h×nh thøc chuyÓn th¼ng: Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i khi mua hµng vµ nhËn hµng kh«ng ®­a hµng ho¸ ®ã vÒ nhËp kho doanh nghiÖp mµ chuyÓn th¼ng giao cho bªn mua hµng cña doanh nghiÖp, sau khi giao hµng, nhËn kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp ký nhËn ®ñ hµng. Kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng th× khi dã hµng ho¸ ®­îc chÊp nhËn lµ tiªu thô. b, B¸n lÎ: Cã c¸c h×nh thøc sau: - H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp: Nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp b¸n hµng cho kh¸ch vµ thu tiÒn. - H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung: Kh¸ch hµng nhËn giÊy thu tiÒn hoÆc ho¸ ®¬n, tÝch kª cña nh©n viªn b¸n hµng råi nhËn hµng ho¸ ë quÇy hµng hoÆc kho. Nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n, tÝch kª kiÓm kª sè hµng b¸n ra trong ngµy. - H×nh thøc b¸n hµng tù phôc vô: Kh¸ch hµng tù chon hµng ho¸ vµ tr¶ tiÒn cho nh©n viªn b¸n hµng. Nh©n viªn b¸n hµng nép tiÒn vµo quü. - H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng: §èi víi h×nh thøc nµy kh«ng cÇn nh©n viªn b¸n hµng giao hµng vµ nhËn tiÒn cña kh¸ch, mµ kh¸ch hµng dïng thÎ tÝn dông ®Ó mua hµng. - B¸n hµng tr¶ gãp: Ng­êi mua tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ngoµi sè tiÒn thu theo ho¸ ®¬n gi¸ b¸n hµng ho¸ cßn thu thªm kho¶n tiÒn l·i tr¶ chËm cña kh¸ch. c, Ph­¬ng thøc hµng göi ®¹i lý b¸n: Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i giao hµng cho c¬ së nhËn lµm ®¹i lý. §¹i lý nhËn hµng vµ thanh to¸n tiÒn cho doanh nghiÖp th­¬ng m¹i råi sau ®ã hä ®­îc nhËn hoa hang ®¹i lý b¸n (hµng ho¸ vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i). Hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô khi doanh nghiÖp nhËn ®­îc tiÒn cho bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. 2.3. VÊn ®Ò x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®­îc l·i, lç trong tõng th­¬ng vô cña tõng mÆt hµng th× nhÊt thiÕt vÊn ®Ò x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ph¶i ®­îc thùc hiÖn. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau ®©y: + Gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c kÕt qu¶ tõng ho¹t ®éng. + KiÓm so¸t ®­îc c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. + KiÓm so¸t ®­îc vèn, vßng quay cña vèn, kh¶ n¨ng thu håi vèn kh¶ n¨ng sinh lêi. + Gióp doanh nghiÖp ®­a ra ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cho tõng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong tõng lÜnh vùc, tõng thÞ tr­êng ... tõ ®ã doanh nghiÖp míi tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc ... ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cßn lµ mét bé phËn quan träng n»m trong tæng thÓ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.4. ý nghÜa vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 2.4.1. ý nghÜa KÕ to¸n tiªu thô cµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô phôc vô ®¾c lùc vµ hiÖu qu¶ cho c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh trong doanh nghiÖp. Th«ng qua c¸c b¸o c¸o, sè liÖu cña kÕ to¸n hµng ho¸ vµ tiªu thô hµng ho¸ mµ chñ doanh nghiÖp biÕt ®­îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch kinh doanh, tiªu thô cña doanh nghiÖp, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng thiÕu sãt, mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c kh©u ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cßn lµ sè liÖu mµ th«ng qua ®ã c¸c c¬ quan thuÕ cã thÓ n¾m ®­îc vµ doanh nghiÖp cã chuÈn bÞ tr­íc ®Ó hoµn thµnh nghÜa vô ®ãng thuÕ cña m×nh. Th«ng qua c¸c sè liÖu tÝnh to¸n ®­îc mét c¸ch chÝnh x¸c doanh nghiÖp tõ ®ã cã c¸c quyÕt ®Þnh ®Ó xem cã thÓ ®Çu t­ hay liªn doanh ®­îc víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c hay kh«ng hoÆc ®Çu t­ më réng qui m« s¶n xuÊt - kinh doanh cña doanh nghiÖp hay kh«ng. 2.4.2. NhiÖm vô Tæ chøc chÆt chÏ, theo dâi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ vÒ tÝnh h×nh thøc thùc hiÖn vµ sù biÕn ®éng cña tõng chñng lo¹i vµ sè l­îng cña hµng ho¸, gi¸ trÞ ghi chÐp doanh thu b¸n hµng tho tõng nhãm mÆt hµng, theo tõng ®¬n vÞ trùc thuéc. TÝnh gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ ®· tiªu thô nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. KiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh thu tiÒn b¸n hµng vµ qu¶n lý t×nh h×nh b¸n hµng. §èi víi c¸c kh¸ch hµng mua chÞu cÇn ph¶i më sæ s¸ch ghi chÐp cÈn then, râ rµng theo tõng kh¸ch hµng, tõng l« hµng, sè tiÒn kh¸ch nî, thêi h¹n thanh to¸n, t×nh h×nh nî kh¸ch hµng vµ ph¶i b¾t buéc cã x¸c nhËn gi÷a doanh nghiÖp vµ bªn mua chÞu hµng ho¸. Theo dâi, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi, gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô, ghi chÐp ®Çy ®ñ, râ rµng c¸c kho¶n: chi phÝ b¸n hµng, doanh thu b¸n hµng ... LËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®óng chÕ ®é, cung cÊp kÞp thêi th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh b¸n hµng, ph©n tÝch kinh tÕ víi c¸c ho¹t ®éng tiªu thô. Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ghi chÐp tÝnh to¸n c¸c sè liÖu doanh thu, chi phÝ ... ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch ®óng ®¾n theo ®óng chÕ ®é. 2.4.3. Nguyªn t¾c tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. Trong kinh doanh th­¬ng m¹i nãi chung, cÇn xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm quan hÖ th­¬ng m¹i vµ thÕ kinh doanh víi c¸c b¹n hµng ®Ó t×m ®­îc ph­¬ng thøc giao dÞch mua, b¸n thÝch hîp, ®Ó ®em l¹i cho ®¬n vÞ lîi Ých lín nhÊt. V× vËy tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cÇn thùc hiÖn theo c¸c nguyªn t¾c sau: + Tæ chøc h¹ch to¸n hµng ho¸ theo tõng lo¹i, tõng ®¬n vÞ mua tõng sè l­îng, chÊt l­îng hµng ho¸. + KÕt hîp viÖc ghi chÐp gi÷a kÕ to¸n hµng ho¸ vµ thñ kho ®¶m b¶o cho hµng ho¸ ®­îc ph¶n ¸nh kÞp thêi, chÝnh x¸c. + C«ng t¸c ghi chÐp ban ®Çu ph¶i khoa häc, hîp lý nh»m ®¶m b¶o ph¶n ¸nh chÝnh x¸c t×nh h×nh biÕn ®éng hµng ho¸. + Hµng ho¸ khi nhËp kho, xuÊt khi ph¶i ghi gi¸ trÞ thùc tÕ, nÕu hµng ho¸ xuÊt kho ghi gi¸ trÞ h¹ch to¸n th× cuèi kú ph¶i tÝnh ra gi¸ thùc tÕ. + Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ c¸c chi phÝ gåm chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, ... c¸c nguån thu nhËp kh¸c tõ ®ã x¸c ®Þnh doanh thu vµ kÕt qu¶ tiªu thô. II. Néi dung cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1. Chøng tõ ban ®Çu. Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, ho¸ ®¬n b¸n hµng: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ cña hµng ho¸, thuÕ suÊt, tiÒn thuª vµ sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. B¸o c¸o b¸n hµng ngµy: ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ gi¸ trÞ hµng ho¸, thuÕ suÊt, tiÒn thuª, sè tiÒn ph¶i thu, sè tiÒn thùc thu sau mçi ngµy hoÆc mçi ca b¸n hµng ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Ho¸ ®¬n b¸n hµng giao th¼ng: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ hµng ho¸, thuÕ suÊt, tiÒn thuª vµ tæng sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. §ång thêi lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Ho¸ ®¬n kiÓm phiÕu xuÊt kho: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng, trÞ gi¸ hµng b¸n, thuÕ suÊt, tiÒn thuÕ vµ tæng sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. §ång thêi lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Biªn b¶n thanh to¸n hµng ®¹i lý ký göi: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ trÞ cña hµng ho¸ göi b¸n ®¹i lý ký göi, hoa hang bªn b¸n ®­îc h­ëng vµ sè tiÒn ph¶i thanh to¸n gi÷a hai bªn. ThÎ quÇy hoÆc thÎ kho: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng cña hµng ho¸ xuÊt, nhËp hoÆc tån cña cuèi ngµy hoÆc cuèi ca b¸n hµng. 2. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng ho¸. Hµng ho¸ khi xuÊt kho ®Ó tiªu thô hay göi ®i ®Ó tiªu thô ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËp kho vµ xuÊt kho, ... ®Ó phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n chÜnh x¸c vµ kÞp thêi. KÕ to¸n tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp mµ tÝnh gi¸ vèn hµng ho¸ theo ph­¬ng ph¸p thùc tÕ hay gi¸ h¹ch to¸n. 2.1. TÝnh gi¸ theo ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ. §Ó tÝnh ®­îc gi¸ trÞ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho, tr­íc hÕt ph¶i tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña chóng, sau ®ã tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ mua hµng cho chóng vµ tæng céng l¹i sÏ ®­îc trÞ gi¸ vèn thùc tÕ. TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho = TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho + Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng xuÊt kho Trong ®ã: Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng xuÊt kho = TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho x Sè ®¬n vÞ tiªu thøc ph©n bæ cña hµng xuÊt kho Tæng ®¬n vÞ tiªu thøc ph©n bæ cña c¶ hµng xuÊt kho vµ l­u kho §Ó x¸c ®Þnh ®­îc trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông trong c¸c h×nh thøc sau: - Ph­¬ng ph¸p ®Ých danh: Theo ph­¬ng ph¸p nµy, hµng ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp vµo kho ®Õn lóc xuÊt b¸n. Khi xuÊt hµng vµo (l« hµng vµo) sÏ x¸c ®Þnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh cña hµng (hay l« hµng ®ã). - Ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn: Theo ph­¬ng ph¸p nµy trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho ®­îc tÝnh b×nh qu©n gi÷a trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tån kho ®Çu kú víi gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng nhËp trong kú. TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt = Sè l­îng hµng xuÊt kho + §¬n gi¸ mua b×nh qu©n Trong ®ã: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho = TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ mua hµng thùc tÕ hµng nhËp trong kú Sè l­îng hµng tån ®Çu kú + Sè l­îng hµng nhËp trong kú HoÆc: Gi¸ thùc tÕ hµng xuÊt kho = Sè l­îng hµng xuÊt kho x Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Trong ®ã: Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n = Gi¸ trÞ thùc tÕ hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú S l­îng hµng thùc tÕ tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú - Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc (FIFO) Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thiÕt sè hµng nµo nhËp tr­íc sÏ xuÊt tr­íc, xuÊt hÕt sè nhËp tr­íc míi xuÊt ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè nµy. - Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc (LIFO) Ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tr­íc ®Ó tÝnh trÞ gi¸ hµng xuÊt kho, khi xuÊt ®Õn l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× hµng nµo míi nhÊt trong kho sÏ ®­îc xuÊt tr­íc, cßn hµng tån kho sÏ lµ hµng cò nhÊt trong kho. Nõu tÝnh hµng xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p nµy th× trÞ gi¸ hµng xuÊt kho (chi phÝ hµng b¸n hiÖn hµnh) t­¬ng xøng víi thu nhËp (tøc lµ chi phÝ thuéc vÒ hµng b¸n ra t­¬ng ®èi cËp nhËt). C¶ 4 ph­¬ng ph¸p trªn ®Òu ®­îc coi lµ ph­¬ng ph¸p ®­îc thõa nhËn vµ sö dông trong viÖc tÝnh to¸n trÞ gi¸ hµng xuÊt kho vµ l­u kho, kh«ng coi ph­¬ng ph¸p nµo lµ tèt nhÊt hay ®óng nhÊt. Tuú tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ qui m« cña tõng doanh nghiÖp mµ ®­îc ¸p dông mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p trªn. Khi lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ doanh nghiÖp cÇn xem xÐt sù t¸c ®éng cña nã ®Õn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¶ng kª khai thu nhËp, chÞu thuÕ vµ xem nã cã ¶nh h­ëng hoÆc chi phèi tíi nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh, quyÕt ®Þnh cña viÖc x¸c ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ nh­ thÕ nµo. 2.2. Ph­¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh nµo ®ã trong kú. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy, toµn bé hµng biÕn ®éng trong kú ®­îc ph¶n ¸nh theo gi¸ h¹ch to¸n. Cuèi kú, kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh tõ gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ theo c«ng thøc: Gi¸ thùc tÕ hµng xuÊt kho = TrÞ gi¸ h¹ch to¸n cña hµng xuÊt kho x HÖ sè gi¸ HÖ sè gi¸ = TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ mua hµng thùc tÕ hµng nhËp trong kú Gi¸ h¹ch to¸n hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú §èi víi kinh doanh th­¬ng m¹i, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ mua cña hµng tiªu thô theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p trªn, ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña hµng tiªu thô, kÕ to¸n cßn cÇn ph¶i ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng tiªu thô theo tiªu thøc phï hîp (träng l­îng, sè l­îng, trÞ gi¸ mua ...) c«ng thøc ph©n bæ nh­ sau: Ph©n bæ phÝ thu mua cho hµng tiªu thô = Tæng chi phÝ thu mua cña hµng tån kho ®Çu kú vµ ph¸t sinh trong kú x Tiªu thøc ph©n bæ cña hµng tiªu thô trong kú Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña hµng tån cuèi kú vµ xuÊt b¸n trong kú Ta cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh m« h×nh tÝnh gi¸ hµng ho¸ tiªu thô nh­ sau: TrÞ gi¸ mua cña hµng tiªu thô PhÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô TrÞ gi¸ vèn cña hµng tiªu thô 3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n tiªu thô 3.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n. * Doanh thu tiªu thô: (Lµ toµn bé sè tiÒn ®· thanh to¸n hoÆc ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n vÒ khèi l­îng hµng ho¸ ®· tiªu thô). Lµ toµn bé sè tiÒn thu ®­îc hoÆc sÏ thu tõ c¸c giao dÞch vµ nghiÖp vô ph¸t sinh doanh thu nh­ b¸n s¶n phÈm hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã) - §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hoÆc chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n. - §èi víi s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hoÆc thuÕ xuÊt khÈu th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt bµ thuÕ xuÊt khÈu). * Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thuÇn lµ phÇn doanh thu cßn l¹i sau khi ®· khÊu trõ ®i c¸c kho¶n gi¸m gi¸, hµng bÞ tr¶ l¹i, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thuÇn mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú kÕ to¸n cã thÓ thÊp h¬n doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ghi nhËn ban ®Çu do c¸c nguyªn nh©n: Doanh nghiÖp chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng ®· b¸n cho kh¸ch hµng hoÆc hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ doanh nghiÖp ph¶i nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hoÆc thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ®­îc tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thùc tÕ mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trong mét kú kÕ to¸n * Gi¸ vèn hµng b¸n: lµ gi¸ mua bµo cña hµng ho¸ tiªu thô. * ChiÕt khÊu b¸n hµng: lµ tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu mµ doanh nghiÖp tr¶ cho kh¸ch. ChiÕt khÊu hµng b¸n bao gåm: - ChiÕt khÊu thanh to¸n lµ sè tiÒn th­ëng cho kh¸ch hµng ®· thanh to¸n tiÒn hµng tr­íc thêi h¹n quy ®Þnh. - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i: lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng do trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®· tiÕn hµnh mua mét khèi l­îng lín hµng ho¸ hoÆc gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th­êng v× mua khèi l­îng lín hµng ho¸ trong mét ®ît. * Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh­ hµng kÐm chÊt l­îng, kh«ng ®óng qui c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n, ®Þa ®iÓm ®­îc quy ®Þnh trong hîp ®ång ... * Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: lµ sè hµng ®· ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô nh­ng ng­êi mua tõ chèi, tr¶ l¹i do kh«ng t«n träng hîp ®ång nh­ ®· ký kÕt. * L·i gép vÒ b¸n hµng:lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu hµng b¸n vµ gi¸ vèn hµng b¸n *Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng SXKD:(tiªu thô): lµ sè chªnh lÖch gi÷a lîi nhuËn gép vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô céng víi doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh trõ ®i chi phÝ tµi chÝnh ,chi phÝ b¸n hµng ,chi phÝ qu¶n lý. 3.2. KÕ to¸n tiªu thô theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. 3.2.1. Tµi kho¶n sö dông: a, Tµi kho¶n 632: “Gi¸ vèn hµng b¸n” - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú. - Néi dung kÕt cÊu: + Bªn nî: - Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô trong kú. - Ph¶n ¸nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng v­ît trªn møc b×nh th­êng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ kh«ng ®­îc tÝnh vµo trÞ gi¸ hµng tån kho mµ ph¶i tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n cña kú kÕ to¸n. - Ph¶n ¸nh kho¶n hao hôt, mÊt m¸t cña hµng tån kho sau khi trõ (-) phÇn båi th­êng do tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n g©y ra. - Ph¶n ¸nh chi phÝ tù x©y dung, tù chÕ tµi s¶n cè ®Þnh v­ît trªn møc b×nh th­êng, kh«ng ®­îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh tù x©y dung, tù chÕ hoµn thµnh. - Ph¶n ¸nh kho¶n chªnh lÖch gi÷a sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp n¨m nay lín h¬n kho¶n dù phßng ®· lËp n¨m tr­íc. + Bªn cã: - Ph¶n ¸nh kho¶n hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cuèi n¨m tµi chÝnh (31/12) (kho¶n chªnh lÖch gi÷a sè ph¶i lËp dù phßng n¨m nay nhá h¬n kho¶n dù phßng ®· lËp n¨m tr­íc). - KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô trong kú sang TK 911 - “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”. TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” kh«ng cã sè d­ cuèi kú. b, Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô - Néi dung vµ kÕt cÊu: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tõ c¸c giao dÞch vµ c¸c nghiÖp vô sau: + B¸n hµng: B¸n s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ b¸n hµng mua vµo. + Cung cÊp dÞch vô vËn t¶i, du lÞch, cho thuÕ tµi s¶n cè ®Þnh theo ph­¬ng thøc cho thuÕ ho¹t ®éng ... “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” chØ ph¶n ¸nh doanh thu cña khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n, dÞch vô ®· cung cÊp ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú kh«ng ph©n biÖt doanh thu ®· thu tiÒn hay sÏ thu tiÒn. KÕ to¸n “doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” cña doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c sau: + §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. + §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, hoÆc chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n. + §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hoÆc thuÕ xuÊt khÈu th× doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hoÆc thuÕ xuÊt khÈu). + Nh÷ng doanh nghiÖp nhËn gia c«ng vËt t­, hµng ho¸ th× chØ ph¶n ¸nh vµo doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô sè tiÒn gia c«ng thùc tÕ ®­îc h­ëng, kh«ng bao gåm gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ nhËn gia c«ng. + §èi víi hµng ho¸ nhËn b¸n ®¹i lý, ký göi theo ph­¬ng thøc b¸n ®óng gi¸ h­ëng hoa hang th× h¹ch to¸n vµo doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô phÇn hoa hang b¸n hµng mµ doanh nghiÖp ®­îc h­ëng. + Tr­êng hîp b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp th× doanh nghiÖp ghi nhËn doanh thu b¸n hµng doanh thu b¸n hµng theo gi¸ b¸n tr¶ ngay vµ ghi nhËn vµo doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vÒ phÇn l·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ nh­ng tr¶ chËm phï hîp víi thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu ®­îc x¸c nhËn. + Nh÷ng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, nh­ng v× lý do vÒ quy c¸ch kü thuËt, ... ng­êi mua tõ chèi thanh to¸n, göi tr¶ l¹i ng­êi b¸n hoÆc yªu cÇu gi¶m gi¸ vµ ®­îc doanh nghiÖp chÊp thuËn, hoÆc ng­êi mua hµng víi khèi l­îng lín ®­îc chiÕt khÊu th­¬ng m¹i th× c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu b¸n hµng nµy ®­îc theo dâi riªng biÖt trªn c¸c tµi kho¶n 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, hoÆc tµi kh¶on 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n, tµi kho¶n 521 - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i. + Tr­êng hîp trong kú doanh nghiÖp ®· viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®· thu tiÒn b¸n hµng nh­ng ®Õn cuèi kú vÉn ch­a giao hµng cho ng­êi mua hµng, th× trÞ gi¸ sè hµng nµy kh«ng ®­îc coi lµ tiªu thô vµ kh«ng ®­îc ghi vµo tµi kh¶on 511 mµ chØ h¹ch to¸n vµo bªn cã tµi kho¶n 131 “ Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” vÒ kho¶n tiÒn ®· thu cña kh¸ch hµng. Khi thùc giao hµng cho ng­êi mua sÏ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 511 vÒ gi¸ trÞ hµng ®· giao, ®· thu tr­íc tiÒn b¸n hµng, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu. + §èi víi tr­êng hîp cho thuª tµi s¶n, cã nhËn tr­íc tiÒn cho thuª cña nhiÒu n¨m th× doanh thu cung cÊp dÞch vô ghi nhËn cña n¨m tµi chÝnh lµ sè tiÒn cho thuª ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së lÊy toµn bé tæng sè tiÒn thu ®­îc chia cho sè n¨m thuª tµi s¶n. - KÕt cÊu TK 511: + Bªn nî: - Sè thuÕ ph¶i nép (thuÕ doanh thu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, tÝnh trªn doanh sè b¸n trong kú. - Sè chiÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. + Bªn cã: Doanh thu b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ vµ cung cÊp lao vô, dÞch vô cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n. Tµi kho¶n 511 cuèi kú kh«ng cã sè d­. Tµi kho¶n 511 ®­îc chi tiÕt thµnh 4 tiÓu kho¶n: TiÓu kho¶n 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸. 5112: Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm. 5113: Doanh thu cung cÊp dÞch vô 5114: Trî cÊp, trî gi¸. c, Tµi kho¶n 512 - “ Doanh thu néi bé” - Néi dung: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp. + Tµi kho¶n nµy chØ sö dông cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc trong mét C«ng ty hay Tæng C«ng ty, nh»m ph¶n ¸nh sè doanh thu tiªu thô néi bé trong mét kú h¹ch to¸n. + ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô, lao vô cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cung cÊp cho lÉn nhau. + Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng trùc thuéc C«ng ty, tæng C«ng ty. + Doanh thu tiªu thô néi bé lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh néi bé cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. - KÕt cÊu TK 512: Bªn nî: + ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép (nÕu cã) + TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn trªn khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô néi bé trong kú. + KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô néi bé vµo TK 911. Bªn cã: Tæng doanh thu b¸n hµng néi bé cña ®¬n vÞ thùc hiÖn trong kú. Tµi kho¶n 512 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. Tµi kho¶n 512 cã 3 tµi kho¶n cÊp 2: + TK 5121: Doanh thu b¸n hµng ho¸. + TK 5122: Doanh thu b¸n hµng ho¸. + TK 5123: Doanh thu cung cÊp dÞch vô. d, Tµi kho¶n 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i + Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®· tiªu thô, bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n: do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh doanh hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i, qui c¸ch. TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n nµy sÏ ®iÒu chØnh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ thùc hiÖn trong kú kinh doanh ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn cña khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n ra trng kú h¹ch to¸n. + KÕt cÊu vµ quy ®Þnh: - Tµi kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i chØ ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (TÝnh theo ®óng ®¬n gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n). Tr­êng hîp bÞ tr¶ l¹i mét phÇn sè hµng ®· b¸n th× chØ ph¶n ¸nh vµo TK nµy trÞ gi¸ cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng sè l­îng bÞ tr¶ l¹i nh©n víi gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n khi b¸n. C¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nµy mµ doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ ®­îc ph¶n ¸nh vµo TK 641 - chi phÝ b¸n hµng. - Trong kú kÕ to¸n, trÞ gi¸ cña hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i ®­îc ph¶n ¸nh bªn nî TK 531 - Cuèi kú, tæng trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 511 - ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. KÕt cÊu TK 531 Bªn nî: TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶ tiÒn cho ng­êi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n ra. Bªn cã: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo bªn nî TK 511 hoÆc TK 512 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn trong kú h¹ch to¸n. Tµi kho¶n 531 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. e, Tµi kho¶n 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n. - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú h¹ch to¸n. + ChØ ph¶n ¸nh vµo TK 532 c¸c kho¶n gi¶m trõ do viÖc chÊp thuËn gi¶m gi¸ ngoµi ho¸ ®¬n, tøc lµ sau khi ®· cã ho¸ ®¬n b¸n hµng kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè gi¶m gi¸ (cho phÐp) ®­îc ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ ®­îc trõ vµo tæng trÞ gi¸ b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n. + Trong kú h¹ch to¸n, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh thùc tÕ ®­îc ph¶n ¸nh vµo bªn nî TK 532. Cuèi kú, kÕt chuyÓn tæng sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng nµy ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn thùc tÕ thùc hiÖn trong kú. - Néi dung kÕt cÊu TK 532: + Bªn Nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn cho ng­êi mua hµng. + Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè gi¶m gi¸ hµng b¸n sang TK doanh thu b¸n hµng. TK 532: Kh«ng cã sè d­ cuèi kú. g, Tµi kho¶n 3387 - “Doanh thu ch­a thùc hiÖn” + Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu ch­a thùchiÖn cña doanh nghiÖp trong kú kÕ to¸n. Doanh thu ch­a thùc hiÖn gåm: - Sè tiÒn nhËn tr­íc nhiÒu n¨m vÒ cho thuÕ tµi s¶n (cho thuª ho¹t ®éng). - Kho¶n chªnh lÖch gi÷a b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n tr¶ ngay. - Kho¶n l·i nhËn tr­íc khi cho vay vèn hoÆc mua c¸c c«ng cô nî (Tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, kú phiÕu ...) + KÕt cÊu TK 3387. + Bªn Nî: KÕt chuyÓn “Doanh thu ch­a thùc hiÖn” sang TK 511 hoÆc TK “Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh” (tiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®­îc chia). + Bªn Cã: Ghi nhËn doanh thu ch­a thùc hiÖn ph¸t sinh trong kú. S« d­ bªn Cã: Doanh thu ch­a thùc hiÖn ë thêi ®iÓm cuèi kú. h, Tµi kho¶n 333 – ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc. - Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc vÒ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i nép, ph¶n ¸nh nghÜa vô vµ t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cña doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc trong kú kÕ to¸n. - KÕt cÊu cña TK 333 + Bªn Nî: Sè thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®· nép Nhµ n­íc. + Bªn Cã: ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n cßn ph¶i nép Nhµ n­íc. Trong tr­êng hîp rÊt c¸ biÖt TK 333 cã thÓ cã sè d­ bªn Nî. Sè d­ Nî (nÕu cã) cña TK 333 ph¶n ¸nh sè thuÕ vµ c¸c kho¶n ®· nép lín h¬n sè thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép ®­îc xÐt miÔn gi¶m cho tho¸i thu nh­ng ch­a thùc hiÖn viÖc tho¸i thu. - Tµi kho¶n 333 cã 9 tµik ho¶n cÊp 2: + TK 3331: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng + TK 3332: ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. + TK 3334: ThuÕ xuÊt nhËp khÈu. + TK 3335: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, + TK 3336: ThuÕ tµi nguyªn. + TK 3337: ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt. + TK 3338: C¸c lo¹i thuÕ kh¸c. + TK 3339: PhÝ, lÖ phÝ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c. i, Tµi kho¶n 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng bÊt th­êng (®Æc biÖt). + KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. + KÕt qu¶ bÊt th­êng lµ sè chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng (®Æc biÖt) vµ c¸c kho¶n chi phÝ bÊt th­êng. + KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vµ trÞ gi¸ vèn hµng b¸n (gåm c¶ s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô), chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - Quy ®Þnh kÕ to¸n tµi kho¶n 911. + Tµi kho¶n nµy ph¶i ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c kho¶n kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña kú h¹ch to¸n theo ®ïng quy ®Þnh cña c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh. + KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng lo¹i ho¹t ®éng (ho¹t ®éng s¶n xuÊt, chÕ biÕn, ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i, lao vô, dÞch vô, ho¹t ®éng tµi chÝnh ...). Trong tõng lo¹i ho¹t ®éng kinh doanh cã thÓ cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng ngµnh hµng, tõng lo¹i, tõng kh©u lao vô, dÞch vô. + C¸c kho¶n doanh thu vµ thu nhËp ®­îc kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n nµy lµ sè doanh thu thuÇn vµ thu nhËp thuÇn. - KÕt cÊu TK 911: + Bªn Nî: + TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô + Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ bÊt th­êng (chi phÝ kh¸c) + Sè l·i tr­íc thuÕ vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú + Bªn Cã: + Doanh thu thuÇn vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô dÞch vô thiªu thô trong kú. + Thu nhËp kh¸c + TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i + Thùc tÕ vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú. + Tµi kho¶n 911 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. l, Tµi kho¶n 521 - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i - Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ, hoÆc ®· thanh to¸n cho ng­êi mua hµng do viÖc ng­êi mua hµng ®· mua hµng (s¶n phÈm, hµng ho¸), dÞch vô víi khèi l­îng lín theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc c¸c cam kÕt mua, b¸n hµng. - KÕt cÊu TK 521: + Bªn Nî: Sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· chÊp nhËn thanh to¸n cho kh¸ch hµng. + Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé chiÕt khÊu th­¬ng m¹i sau tµi kho¶n 511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña kú h¹ch to¸n. + Tµi kho¶n 521 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. Tµi kho¶n 521 cã 3 tµi kho¶n cÊp 2: + Tµi kho¶n 5211 - ChiÕt khÊu hµng ho¸; Ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i. + Tµi kho¶n 5212 - ChiÕt khÊu thµnh phÈm: Ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i tÝnh trªn khèi l­îng s¶n phÈm ®· b¸n ra cho ng­êi mua thµnh phÈm. + Tµi kho¶n 5213 - ChiÕt khÊu dÞch vô: Ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i tÝnh trªn khèi l­îng dÞch vô ®· cung cÊp cho ng­êi mua dÞch vô. 3.2.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: 3.2.2.1. KÕ to¸n b¸n bu«n hµng ho¸ theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn t¹i doanh nghiÖp tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. * Tr­êng hîp b¸n qua kho theo h×nh thøc göi hµng - Khi xuÊt kho göi hµng ho¸, ghi gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu. Nî TK 157 - Hµng göi b¸n Cã TK 156 - Hµng ho¸ - NÕu nhËn ®­îc mét phÇn hoÆc toµn bé tiÒn hµng ph¶i ghi chi tiÕt cho kh¸ch hµng øng tr­íc Nî TK 111, 112 - TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. - Khi ®­îc kh¸ch hµng vµ ng­êi ®­îc uû quyÒn vËn chuyÓn hµng b¸n bao l« hµng ®· kiÓm nhËn hµng, kÕ to¸n ghi kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng göi b¸n ®· b¸n vµ doanh thu. + KÕt chuyÓn gi¸ vèn: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 157 - Hµng göi b¸n Ph¶n ¸nh doanh thu hµng b¸n: Nî TK 111,112, 131, 136: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512: Doanh thu hµng b¸n ch­a thuÕ Cã TK 3331: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng * Tr­êng hîp b¸n bu«n theo ph­¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn + Khi chuyÓn hµng ®Õn cho ng­êi mua kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh gi¸ vèn (TrÞ gi¸ mua) NÕu xuÊt tõ kho hoÆc quÇy Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 1561: TrÞ gi¸ mua hµng ho¸ xuÊt kho NÕu mua hµng vÒ kh«ng nhËp kho mµ giao th¼ng cho ng­êi mua Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 133 (1331): ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng Cã TK 111, 112, 331, 311, 141: Tæng gi¸ thanh to¸n Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh doanh thu hµng b¸n: Nî TK 111, 112, 131, 136: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512: Doanh thu ch­a thuÕ Cã TK 3331: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra Bót to¸n 3: Bao b× tÝnh gi¸ riªng vµ c¸c kho¶n chi hé cho bªn mua (nÕu cã) Nî TK 138 (1388): Ph¶i thu kh¸c Cã TK 1532: TrÞ gi¸ bao b× xuÊt kho Cã TK 111, 112, 331: TrÞ gi¸ bao b× mua vËn chuyÓn th¼ng kh«ng nhËp kho vµ c¸c kho¶n chi hé bªn mua. * Tr­êng hîp b¸n bu«n theo ph­¬ng thøc chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Thùc chÊt lµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®øng ra lµm trung gian m«i giíi gi÷a bªn b¸n vµ mua bªn mua cã tr¸ch nhiÖm nhËn hµng vµ thanh to¸n cho bªn mua: KÕ to¸n ghi: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh sè hoa hång ®­îc h­ëng Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ hoa hång ®­îc h­ëng Cã TK 511, 512: Sè hoa hång ®­îc h­ëng. Cã TK 3331: ThuÕ GTGT tÝnh trªn hoa hång Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn b¸n hµng Nî TK 641: Chi phÝ b¸n hµng Nî TK 133 (1): ThuÕ GTGT Cã TK 111, 112, ...: Chi phÝ ph¶i tr¶ b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng * Tr­êng hîp giao hµng ®¹i lý: Doanh nghiÖp ph¶i më sæ chi tiÕt “Hµng giao ®¹i lý” cho tõng c¬ së ®¹i lý ®Ó theo dâi. Kh¸ch nhËn ®¹i lý ®­îc theo dâi thanh to¸n theo chÕ ®é thanh to¸n víi c¸c kh¸ch hµng mua: + Khi giao hµng ®¹i lý, c¨n cø chung tõ xuÊt hµng hoÆc mua hµng giao th¼ng ®¹i lý - KÕ to¸n ghi gi¸ vèn hµng göi b¸n: Nî TK 157: Hµng göi b¸n ®¹i lý Cã TK 156 - Hµng b¸n - hoÆc Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n - hoÆc Cã TK 111, 112 - TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng - hoÆc Cã TK 151 - Hµng mua ®ang trªn ®­êng. + Khi nhËn tiÒn øng tr­íc cña ng­êi ®¹i lý, kÕ to¸n ghi Nî TK 111, 112 - TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng Cã TK 131 - Kh¸ch hµng ®¹i lý + Khi thanh to¸n, thanh lý tiÒn hµng giao ®¹i lý b¸n: Theo ph­¬ng thøc bï trùc tiÕp: Nî TK 131 - TiÒn b¸n hµng ph¶i thu ng­êi nhËn ®¹i lý Nî TK 641 - TiÒn hoa hång ph¶i tr¶ cho ng­êi nhËn ®¹i lý Nî TK 111, 112 - TiÒn hµng thùc hiÖn Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ®Çu ra Theo c¸ch thanh to¸n t¸ch biÖt hoa hång ph¶i tr¶ Nî TK 131 - Ph¶i thu nhËn ng­êi ®¹i lý Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng. Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ®Çu ra + KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña l« hµng giao ®¹i lý b¸n Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 157 - Hµng göi b¸n 3.2.2.2. KÕ to¸n b¸n lÎ * KÕ to¸n khi nhËn ®­îc b¸o c¸o b¸n hµng, giÊy nép tiÒn vµ b¶ng kª b¸n lÎ do nh©n viªn b¸n hµng vµ nh©n viªn thu ng©n t¹i quÇy nép ph¶n anhs bót to¸n doanh thu: Nî TK 111, 112, 113: Tæng gi¸ doanh thu Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra Tr­êng hîp ng­êi nép tiÒn thõa hoÆc thiÕu tiÒn hµng so víi b¸o c¸o b¸n hµng th× ngoµi bót to¸n ph¶n ¸nh doanh thu nªu trªn sè tiÒn thõa hoÆc thiÕu ®­îc ph¶n ¸nh trªn TK 3381 (nÕu thõa) hoÆc TK 1381 (nÕu thiÕu) Cuèi kú, cuèi ngµy, cuèi ca x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña sè hµng ®· b¸n. Sè l­îng hµng i b¸n trong ngµy (ca) = Sè l­îng hµng i tån ®Çu ngµy (ca) + Sè l­îng hµng i nhËn trong ngµy (ca) - Sè l­îng hµng i tån mçi ngµy (cuèi ca) Gi¸ vèn hµng i b¸n trong ngµy (ca) = Sè l­îng hµng i b¸n trong ngµy (ca) + Gi¸ vèn ®¬n vÞ cña hµng i KÕ to¸n ghi: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 156 - Hµng ho¸ * Tr­êng hîp b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp: + §èi víi hµng b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Khi b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp th× ghi nhËn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña kú kÕ to¸n theo gi¸ b¸n tr¶ ngay, phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp víi gi¸ b¸n tr¶ ngay ghi vµo tµi kho¶n “Doanh thu ch­a thùchiÖn”, ghi: Nî TK 111, 112, 131 Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (theo gi¸ b¸n tr¶ ngay ch­a cã thuÕ GTGT) Cã TK 3387 - Doanh thu ch­a thùc hiÖn (phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp vµ gi¸ b¸n tr¶ ngay cã thuÕ GTGT) Cã TK - ThuÕ GTGT ph¶i nép Hµng kú, tÝnh x¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn doanh thu tiÒn l·i b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp trong kú, ghi: Nî TK 3387 - Doanh thu ch­a thùc hiÖn Cã TK 515 - Daonh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh Khi thùc hiÖn thu tiÒn b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp trong ®ã gåm c¶ phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp vµ gi¸ b¸n tr¶ ngay, ghi: Nî TK 111, 112 Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. + §èi víi hµng b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Khi b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp th× ghi nhËn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña kú kÕ to¸n theo gi¸ b¸n tr¶ ngay, phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp vµ gi¸ b¸n tr¶ ngay ghi nhËn lµ doanh thu ch­a thùc hiÖn ghi: Nî TK 111, 112, 131 Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (Gi¸ b¸n tr¶ ngay cã thuÕ GTGT) Cã TK 3387 - Doanh thu ch­a thùc hiÖn (phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp vµ gi¸ b¸n tr¶ ngay cã thuÕ GTGT) Cuèi kú, x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ghi: Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép. Hµng kú, tÝnh, x¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn doanh thu tiÒn l·i b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp, ghi: Nî TK 3387 - Doanh thu ch­a thùc hiÖn Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh Khi thùc thu tiÒn b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp trong ®ã gåm c¶ phÇn l·i b¸n hµng, ghi: Nî TK 111, 112 Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. 3.2.2.3. KÕ to¸n nghiÖp vô chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, bít gi¸ vµ håi khÊu vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: a, KÕ to¸n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i: SD TK 521 + Ph¶n ¸nh sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Nî TK 521 - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i Nî TK 3331 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, ... Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. + Cuèi kú kÕt chuyÓn sè tiÒn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· chÊp thuËn cho ng­êi mua sang tµi kho¶n doanh thu, ghi: Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 521 - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i b, Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: + Khi doanh nghiÖp nhËn l¹i sè hµng göi b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ ®· nhËp l¹i sè hµng nµy vµo kho ghi: Nî TK 156 - Hµng ho¸ Cã TK 157 - Gi¸ trÞ vèn hµng ho¸ + C¸c chi phÝ liªn quan ph¸t sinh (nÕu cã) Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 111, 112, 141, 334,... + Tr­êng hîp hµng ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i nép kho Nî TK 155, 156 Cã TK 632 - Ghi theo gi¸ vèn hµng b¸n + Thanh to¸n víi ng­êi mua vÒ sè tiÒn cña hµng bÞ tr¶ l¹i Nî TK 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 3321 - ThuÕ GTGT Cã TK 111, 112, 131 + Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i c, KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n + NÕu kh¸ch hµng ®· thanh to¸n tiÒn mua hµng, doanh nghiÖp thanh to¸n cho kh¸ch hµng kho¶n gi¶m gi¸ ®· chÊp nhËn ghi: Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 - ThuÕ GTGT Cã TK 111, 112 - TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng. + NÕu kh¸ch hµng ch­a thanh to¸n tiÒn mua hµng, kÕ to¸n ghi gi¶m sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng ®óng b»ng sè gi¶m gi¸ ®· chÊp nhËn ghi: Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 - ThuÕ GTGT Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng + Cuèi kú h¹ch to¸n kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng toµn bé sè gi¶m gi¸: Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n 3.2.2.4. KÕ to¸n tiªu thô theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú Trong hÖ thèng kÕ to¸n kiÓm kª ®Þnh kú, hµng ho¸ xuÊt b¸n theo ph­¬ng thøc ®­îc x¸c ®Þnh ngµy cuèi kú theo kÕt qu¶ kiÓm kª: Hµng cßn tån kho, tån ®¹i lý, tån ch­a kiÓm nhËn. Tµi kho¶n chñ yÕu ®· ph¶n ¸nh chi tiªu gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n theo c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng lµ tµi kho¶n 611 - Mua hµng (6112 - Mua hµng ho¸) * §Çu kú c¨n cø hµng thùc tån ®Çu kú, kÕ to¸n ghi kÕt chuyÓn: Nî TK 6112 - Mua hµng ho¸ Cã TK 156 - Hµng ho¸ tån kho, tån quÇy Cã TK 151 - Hµng ho¸ mua kiÓm nhËn Cã TK 157 - Hµng göi b¸n ch­a b¸n * C¸c nghiÖp vô nhËn hµng ho¸ vµ mua nhËp c¸c nguån nhËp kh¸c. + §Çu kú kÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ho¸ nh­ trªn + Khi nhËp hµng mua theo chøng tõ hoÆc theo gi¸ t¹m tÝnh (nÕu hµng vÒ ch­a cã chøng tõ) kÕ to¸n ghi: Nî TK 611 (6112) - Mua hµng ho¸ Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, - §· tr¶ tiÒn mua hµng. Cã TK 331 - §· tr¶ nhµ cung cÊp (mua chÞu) Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n (vay mua hµng ho¸) + Tr­êng hîp nhµ cung cÊp chÊp thuËn chiÕt khÊu, gi¶m gi¸: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Nî TK 111, 112 - TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng Cã TK 611 (6112) - Mua hµng ho¸ Cã TK 331 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ + Tr­êng hîp ph¶i tr¶ l¹i nhµ cung cÊp l« hµng mua, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112 - hoÆc Nî TK 133 - Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Cã TK 611 (6112) - Mua hµng ho¸. Cã TK 331 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ * Cuèi kú c¨n cø kÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån vµ trÞ gi¸ sè hµng tån ch­a kiÓm nhËn, ch­a b¸n kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n. + Ghi nhËn hµng ho¸ tån cuèi kú: Tån kho, hµng mua ch­a kiÓm nhËn, tån hµng göi ®¹i lý, hµng göi b¸n ch­a b¸n. Nî TK 156 - Hµng ho¸ tån kho cuèi kú Nî TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­êng cuèi kú Nî TK 157 - Hµng göi b¸n ch­a b¸n cuèi kú Cã TK 611 - Tæng gi¸ vèn hµng ch­a tiªu thô cuèi kú (TK 6112 - Mua hµng ho¸) X¸c nhËn vµ ghi kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n trong kú theo kÕt qu¶ kiÓm kª vµ trÞ gi¸ vèn sè tån cuèi kú. Hµng ho¸ xuÊt b¸n (gi¸ vèn) = Gi¸ vèn hµng tån ®Çu kú + Gi¸ nhËp hµng trong kú - Gi¸ vèn hµng tån cuèi kú Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 611 (6112) - Mua hµng ho¸ * KÕt chuyÓn gi¸ vèn: Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n * KÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu, chiÕt khÊu thanh to¸n vµ doanh thu cña hµng bÞ tõ chèi ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña ho¹t ®éng b¸n hµng. Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 521 - ChiÕt khÊu b¸n hµng Cã TK 531 - Hµng b¸n bÞ tõ chèi (ghi kÕt chuyÓn doanh thu bÞ tõ chèi) Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n * X¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña ho¹t ®éng b¸n hµng vµ kÕt chuyÓn Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh III. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 3.1. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i KÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nãi chung bao gåm kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña 2 ho¹t ®éng chÝnh sau: + KÕt qu¶ tõ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm, hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô. + KÕt qu¶ tõ ho¹t ®éng kh¸c. * H¹ch to¸n kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸: - Cuèi kú kÕ to¸n, kÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thuÇn vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: Cuèi kú kÕ to¸n hoµn thiÖn c¸c bót to¸n sau: + KÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m doanh thu: Nî TK 511, 512 - C¸c kho¶n gi¶m doanh thu Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Cã TK 531: Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i + KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn Nî TK 511, 512 Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ + KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n (bao gåm trÞ gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua ph©n bæ) Nî TK 911 Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n + KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Nî TK 911 Cã TK 641, 642 - NÕu kÕt chuyÓn th¼ng 1 lÇn Cã TK 1422 - NÕu doanh nghiÖp cã chu kú kinh doanh dµi, kÕt chuyÓn nhiÒu lÇn. + Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ tiªu thô: NÕu lç: Nî TK 911 Cã TK 421 NÕu l·i: Nî TK 421 Cã TK 911 C¸c chØ tiªu h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh th­¬ng m¹i lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ ho¹t ®éng l­u chuyÓn hµng ho¸: * Lîi nhuËn gép vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô = Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô + Gi¸ vèn hµng b¸n * Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: Lîi nhuËn gép vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô + Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh - Chi phÝ tµi chÝnh - Chi phÝ b¸n hµng + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = Lîi nhuËn kh¸c + Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh * Lîi nhuËn sau thuÕ = Lîi nhuËn tr­íc thuÕ - ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép IV. HÖ thèng sæ s¸ch sö dông trong kÕ to¸n (b¸n hµng) tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô * Theo h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i Sæ kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ B¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån Chøng tõ hµng ho¸ NhËt ký sæ c¸i TK 156, 157, 632 B¸o c¸o kÕ to¸n Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu * NÕu ¸p dông h×nh thøc nhËt ký chung NhËt ký b¸n hµng Chøng tõ h¹ch to¸n NhËt ký chung Sæ kÕ to¸n chi tiÕt s¶n phÈm hµng ho¸ Sæ c¸i TK 156, 157, 632 B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu * Theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sæ quü tiÒn mÆt Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt TK 156, 632, 511, 131 Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i c¸c TK 131, 511, 111, 112, 156, 632 B¶ng c©n ®èi sæ ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu * H×nh thøc nhËt ký chøng tõ: B¶ng kª sè 8, 9, 10, 11 Chøng tõ gèc NhËt ký chøng tõ sè 8 ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt 156, 511, 632 Sæ c¸i Tk 156, 632, 511, 131 B¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi vµo cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra PhÇn II Thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH Th­¬ng M¹i vµ Bao B× Hµ An I. §Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh chung cña C«ng ty 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty TNHH Th­¬ng M¹i vµ Bao B× Hµ An ®­îc thµnh lËp vµo n¨m 1998. Trô së cña C«ng ty ®Æt t¹i: 84 - Ph¹m Huy Th«ng - Ba §×nh - Hµ Néi. KÓ tõ khi thµnh lËp (1998) ®Õn nay, tuy thêi gian ph¸t triÓn ch­a l©u, nh­ng C«ng ty ®· tõng b­íc ph¸t triÓn më réng thÞ tr­êng, më réng qui m« kinh doanh, n©ng cao doanh thu vµ lîi nhuËn. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quyÕt liÖt hiÖn nay, C«ng ty ®· tõng b­íc kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trong lÜnh vùc cung cÊp vËt t­ ngµnh in trong ®ã chñ yÕu lµ mÆt hµng giÊy nhËp ngo¹i, vµ hiÖn ®ang lµ mét trong nh÷ng nhµ cung cÊp cã uy tÝn vµ cã thÞ tr­êng lín, ngoµi c¸c nhµ s¶n xuÊt nh­ nhµ in, c¸c C«ng ty bao b×, nhµ xuÊt b¶n, c¸c nhµ in b¸o, t¹p chÝ, ... C«ng ty cßn më réng thÞ tr­êng cung cÊp cho c¸c ®¹i lý b¸n lÎ, c¸c C«ng ty th­¬ng m¹i kh¸c trªn thÞ tr­êng Hµ Néi vµ c¸c tØnh l©n cËn. 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty - Chøc n¨ng: + Chuyªn kinh doanh giÊy c¸c lo¹i (chøc n¨ng chÝnh) + S¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm bao b× giÊy, PE, PP, Carton, Duplex, ... phôc vô néi ®Þa vµ xuÊt khÈu. + DÞch vô in Ên bao b×, tê r¬i, qu¶ng c¸o + DÞch vô xuÊt, nhËp khÈu vµ nhËn hµng nhËp khÈu. Tuy nhiªn, hiÖn t¹i chøc n¨ng chñ yÕu cña C«ng ty lµ chuyªn kinh doanh giÊy c¸c lo¹i ®­îc nhËp vÒ tõ c¸c n­íc nh­: Japan, Korea. Thailand, Indonexia, China ... - §ång thêi C«ng ty ph¶i b¶o toµn vÒ vèn trong kinh doanh vµ cã nghÜa vô nép c¸c kho¶n thuÕ víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. * Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c phßng ban. + VÒ nh©n sù gåm: Gi¸m ®èc KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n kho C¸c tr­ëng phßng Nh©n viªn S¬ ®å ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau Gi¸m ®èc Phßng kinh doanh Phßng kÕ to¸n Bé phËn Marketing Bé phËn vËn t¶i Bé phËn kinh doanh KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n kho KÕ to¸n quü + Chøc n¨ng cña phßng Marketing - §¶m b¶o tiªu thô hµng ho¸ cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng theo kÕ ho¹ch. - §¶m b¶o duy tr× thÞ tr­êng môc tiªu hiÖn t¹i vµ ph¸t triÓn, më réng thÞ tr­êng míi. - LËp kÕ ho¹ch, ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ cña C«ng ty tíi kh¸ch hµng. - §¶m b¶o doanh thu kÕ ho¹ch vµ n©ng cao doanh thu - Ph¶n håi, cung cÊp th«ng tin thÞ tr­êng tíi gi¸m ®èc C«ng ty - Hç trî c¸c phßng ban kh¸c hoµn thµnh tèt nhiÖm vô + Chøc n¨ng cña phßng kÕ to¸n - TÝnh to¸n, ®èi chiÕu, ghi chÐp ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn tµi chÝnh cña C«ng ty. - Cung cÊp c¸c th«ng tin cho gi¸m ®èc nh»m ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi ®èi víi viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng sù nghiÖp d­íi d¹ng c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n. - Quan hÖ vµ cung cÊp c¸c sè liÖu kÕ to¸n, lµm viÖc víi c¸c c¬ quan nh­ thuÕ, ng©n hµng, kho b¹c Nhµ n­íc, kh¸ch hµng mua vµ b¸n cña C«ng ty. 3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty Hµ An. * Bé m¸y kÕ to¸n: C«ng ty TNHH Th­¬ng M¹i vµ Bao B× Hµ An ®ang trong thêi kú ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn do vËy bé m¸y kÕ to¸n bao gåm: KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n kho KÕ to¸n thanh to¸n. * Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty. C«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty ®­îc thùc hiÖn qua 2 giai ®o¹n: + H¹ch to¸n ban ®Çu: KÕ to¸n kho tu©n thñ chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu theo ®óng chØ dÉn cña phßng kÕ to¸n, c¨n cø vµo phiÕu nhËp, xuÊt kho ®Ó ghi thÎ kho, cuèi th¸ng lËp b¸o c¸o “NhËp - xuÊt - tån” chuyÓn bé phËn kÕ to¸n. + H¹ch to¸n t¹i phßng kÕ to¸n: Sau khi nhËn ®­îc c¸c chøng tõ ban ®Çu c¸n bé kÕ to¸n thùc hiÖn kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, hîp lý cña c¸c chøng tõ thuéc phÇn hµnh mµ m×nh phô tr¸ch, lËp b¶ng kª ... ghi chÐp sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp. Tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. Tõ ®ã ph©n tÝch néi dung kinh tÕ tham m­u cho ban gi¸m ®èc trong viÖc ra quyÕt ®Þnh. * Tæ chøc sæ kÕ to¸n: Do sè l­îng nghiÖp vô ë C«ng ty kh«ng lín l¾m. Do vËy ®Ó ®¶m b¶o phï hîp víi h×nh thøc kÕ to¸n ë ViÖt Nam C«ng ty ®· chän vµ ¸p dông h×nh thøc “Chøng tõ ghi sæ” kÕ to¸n. Víi h×nh thøc nµy C«ng ty lu«n tu©n thñ theo nh÷ng quyÕt ®Þnh cña Bé tµi chÝnh vÒ viÖc sö dông chøng tõ, sæ s¸ch kÕ to¸n. Mäi ho¹t ®éng kinh doanh tµi chÝnh trong C«ng ty ®Òu ®­îc lËp chøng tõ theo ®óng mÉu vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n: Chøng tõ gèc Sæ quü tiÒn mÆt Sæ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n B¶ng c©n ®èi sæ ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu II. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕ qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An 1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. 1.1. §Æc ®iÓm hµng ho¸ cña C«ng ty. Hµng ho¸ cña C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An th­êng lµ c¸c s¶n phÈm giÊy nhËp ngo¹i, lµ b¸n thµnh phÈm trong qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt b¸o chÝ, t¹p chÝ, bao b× giÊy, bao b× Carton. ViÖc qu¶n lý thµnh phÈm do phßng kÕ to¸n vµ ng­êi qu¶n lý kho thùc hiÖn trªn hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. ViÖc nhËp, xuÊt bao giê còng cã sù qu¶n lý gi¸m s¸t Ýt nhÊt cña c¶ 2 bªn. Ng­êi qu¶n lý kho cã nhiÖm vô qu¶n lý vµ b¶o qu¶n thµnh phÈm sau khi nhËp kho. NÕu mÊt m¸t, h­ háng,... qu¶n lý kho hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm. 1.2. §Æc ®iÓm tiªu thô hµng ho¸, c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng vµ thÓ thøc thanh to¸n. * Hµng ho¸ cña C«ng ty ®­îc b¸n ra cho nh÷ng kh¸ch hµng ë Hµ Néi vµ c¸c tØnh kh¸c. * C«ng ty ®· thùc hiÖn ph­¬ng thøc b¸n hµng lµ ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp. Víi ph­¬ng thøc nµy h×nh thøc thanh to¸n lµ: + B¸n hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt hoÆc tiÒn göi ng©n hµng sau khi ®· lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng t¹i phßng kÕ to¸n. + B¸n hµng tr¶ chËm: C«ng ty cho phÐp mét sè kh¸ch hµng truyÒn thèng tr¶ chËm trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Hai h×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông linh ho¹t tuú theo tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng. Th«ng th­êng chia lµm 2 lo¹i kh¸ch hµng: Kh¸ch hµng cã hîp ®ång mua b¸n lµ nh÷ng kh¸ch hµng lín, cßn l¹i lµ c¸c kh¸ch hµng mua lÎ. 2. Chøng tõ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm. KÕ to¸n sö dông nh÷ng chøng tõ sau ®Ó h¹ch to¸n Ho¸ ®¬n GTGT PhiÕu thu GiÊy b¸o cã cña ng©n hµng Khi kh¸ch hµng ®Õn mua hµng, kÕ to¸n sÏ lËp ho¸ ®¬n GTGT lo¹i 3 liªn lín theo chÕ ®é Ho¸ ®¬n GTGT gåm 3 liªn vµ ®­îc lu©n chuyÓn nh­ sau: - Liªn 1: (MÇu tÝm): NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n ngay th× t¹m l­u ë thñ quü. Cuèi ngµy c¨n cø vµo sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n thñ quü sÏ lËp phiÕu thu sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tiªu thô ®Ó ghi sæ. NÕu lµ ho¸ ®¬n b¸n chÞu th× kÕ to¸n ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt TK 331 (ph¶i thu cña kh¸ch hµng), sæ chi tiÕt 5112 - Doanh thu b¸n hµng. Cuèi th¸ng, sau khi ghi chÐp ®Çy ®ñ sè liÖu vµo sæ chi tiÕt, ®èi chiÕu sè liÖu víi sè liÖu thñ kho th× liªn 1 sÏ ®­îc s¾p xÕp theo thø tù t¨ng dÇn vµ l­u. - Liªn 2 (MÇu ®á): Giao cho kh¸ch hµng, viÖc thanh to¸n hoÆc mua chÞu cña kh¸ch hµng ®­îc x¸c nhËn ngay trªn ho¸ ®¬n (cã ®ãng dÊu vµ ký x¸c nhËn). - Liªn 3 (MÇu xanh): Ho¸ ®¬n nµy ®­îc vµo sæ giao nhËn chøng tõ ®Þnh kú thñ kho göi kÕ to¸n tiªu thô, kÕ to¸n tiªu thô ph©n lo¹i ho¸ ®¬n, víi kh¸ch hµng lÎ th× lËp cïng phiÕu thu, víi kh¸ch hµng mua chÞu th× ph©n lo¹i theo ®¬n vÞ kh¸ch hµng vµ l­u l¹i ®Ó b¸o c¸o thuÕ VAT ®Çu ra. MÉu ho¸ ®¬n GTGT BiÓu sè 1 Ho¸ ®¬n (GTGT) MÉu sè 01 _ GTKT _ 311 Liªn 1: (l­u) 02 _ B Ngµy 24 th¸ng 12 n¨m 2002 CX 081504 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An §Þa chØ : Sè 84 - Ph¹m Huy Th«ng - Ba §×nh - Hµ Néi §iÖn tho¹i : ........................................ M· sè Hä tªn ng­êi mua hµng: .......................................... §¬n vÞ : C«ng ty In B¸o Hµ Néi Míi §Þa chØ : 35 - Nhµ Chung .................. Sè tµi kho¶n: ...................... H×nh thøc thanh to¸n : ............................. M· sè: .................... STT Tªn hµng ho¸, dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 Wood free 60 g/m2 Kg 1018 12818,2 13.048.900 2 Wood free 70 g/m2 Kg 1018,4 12818,2 13.684.900 Céng tiÒn hµng 26.743.800 ThuÕ suÊt GTGT: 10% TiÒn thuÕ GTGT 2.674.400 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 29.418.200 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Hai chÝn triÖu bèn tr¨m m­êi t¸m ngh×n hai tr¨m ®ång Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An 3.1. H¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng * Hµng ngµy c¨n cø vµo liªn 1 cña ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n tiªu thô ghi sæ chi tiÕt TK 5112 - Doanh thu b¸n hµng. Sæ chi tiÕt 5112 dïng ®Ó theo dâi doanh thu tiªu thô s¶n phÈm theo tõng chñng lo¹i trªn c¶ hai chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. Sæ ®­îc ghi hµng ngµy víi nh÷ng ho¸ ®¬n thanh to¸n ngay hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n (Ho¸ ®¬n GTGT vµ c¸c chøng tõ kh¸c) lµm c¨n cø. Sæ gåm mét quyÒn vµ mçi trang sæ theo dâi mét s¶n phÈm. Sæ chi tiÕt TK 5112 ®­îc më theo mÉu sau: BiÓu sè 2 Sæ chi tiÕt TK 5112 Tªn s¶n phÈm: Woodfree Th¸ng 12 n¨m 2002 §¬n vÞ tÝnh: VN§ Ngµy Chøng tõ DiÔn gi¶i Sè l­îng §¬n gi¸ Doanh sè 1/12 081475 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 5715,42 14.000 80.016.000 2/12 081491 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 21726,35 14.000 304.169.000 7/12 081509 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 7798,0 14.000 109.172.000 Tæng céng KÕ to¸n ghi sæ Ngµy ......... th¸ng 12 n¨m 2002 (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) BiÓu sè 3 Sæ chi tiÕt TK 5112 Tªn s¶n phÈm: Couches Th¸ng 12 n¨m 2002 §¬n vÞ tÝnh: VN§ Ngµy Chøng tõ DiÔn gi¶i Sè l­îng §¬n gi¸ Doanh sè 1/12 081498 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 8.268,42 13.300 109.969.986 2/12 081505 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 10.572,63 13.300 140.615.979 7/12 081515 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cã thuÕ 10% 2.631,6 13.300 35.000.280 Tæng céng KÕ to¸n ghi sæ Ngµy ......... th¸ng 12 n¨m 2002 (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Cuèi th¸ng kÕ to¸n tËp hîp sæ chi tiÕt TK 5112 cña tõng lo¹i hµng ho¸ vµo “B¶ng tæng hîp doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” _ TK 511 * §ång thêi cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ cø 10 ngµy trong th¸ng vµo mét chøng tõ ghi sæ: (Tõ th¸ng 01 - 10/12; 11/12 - 20/12; 21/12 - 31/12) BiÓu sè 4 Chøng tõ ghi sæ Sè 178 Ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 2002 DiÔn gi¶i Sè hiÖu tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi chó N C 1 2 3 4 5 B¸n giÊy cho C«ng ty Thiªn Minh 111 156 399.430.104 B¸n giÊy cho C«ng ty Thiªn Minh 111 156 92.014.020 Céng 569.015.215 KÌm theo ...................... chøng tõ gèc Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Tõ chøng tõ ghi sæ cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ tiÕn hµnh ghi sè liÖu tõ chøng tõ ghi sæ vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ. Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ ®­îc lËp theo mÉu sau: BiÓu sè 5 Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ N¨m 2002 §¬n vÞ tÝnh: VN§ Chøng tõ - ghi sæ Sè tiÒn SH Ngµy th¸ng 1 2 3 178 10/12 569.015.215 179 10/12 716.827.620 180 10/12 948.381.360 Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 3.2. H¹ch to¸n kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ C«ng ty ¸p dông ph­¬ng thøc thanhto¸n ngay vµ ph­¬ng thøc b¸n chÞu (b¸n tr¶ chËm, cho mét sè kh¸ch hµng lín vµ quen thuéc) §Ó theo dâi viÖc thanh to¸n víi kh¸ch hµng kÕ to¸n më sæ theo dâi kho¶n môc nµy lµ “B¶ng kª ph¶i thu cña kh¸ch hµng” B¶ng kª nµy néi dung nh­ sau: Cét 1: Sè thø tù kh¸ch hµng (M· kh¸ch hµng) Cét 2: Tªn kh¸ch hµng Cét 3: D­ nî ®Çu th¸ng Cét 4: Sè ph¸t sinh nî, cã Cét 5: Sè d­ cuèi th¸ng BiÓu sè 6 B¶ng kª ph¶i thu cña kh¸ch hµng Tµi kho¶n 131 Th¸ng 12 n¨m 2002 §VT: VN§ M· KH Tªn kh¸ch hµng D­ nî ®Çu th¸ng Sè ph¸t sinh Sè d­ cuèi th¸ng Nî Cã 1 2 3 4 5 6 131044 In C«ng §oµn 143.523.100 0 0 143.523.100 131152 In Ba §×nh 159.211.500 210.924.000 159.211.500 210.924.000 131263 B¸o Hµ Néi Míi 0 506.920.000 120.920.000 386.000.000 131214 In Qu©n §éi 296.352.000 177.811.200 1296.352.000 177.472.000 .. ................... ........... ............. .......... ............ Céng 873.207.052 1.021.260.600 850.995.652 1.043.472.000 KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 3.3. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n Lµ C«ng ty Th­¬ng m¹i do vËy hµng ho¸ cña C«ng ty TNHH Hµ An ®­îc tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh theo mét lo¹i gi¸ duy nhÊt ®ã lµ gi¸ thùc tÕ. §èi víi gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho, kÕ to¸n c¨n cø vµo gi¸ ho¹t ®éng ®Çu vµo cña tõng lo¹i hµng ho¸ ®Ó tÝnh. §èi víi hµng ho¸ xuÊt kho b¸n ra kÕ to¸n còng ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b¸n ra. ViÖc tÝnh gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho ®­îc tiÕn hµnh trªn “Sè gi¸ vèn hµng b¸n” §Þnh kú kÕ to¸n lËp “Sæ chi tiÕt nhËp kho” vµ “Sæ chi tiÕt xuÊt kho”. Sæ chi tiÕt nhËp, xuÊt kho ®­îc dïng c¶ n¨m ®Ó theo dâi nhËp, xuÊt kho cña tõng lo¹i hµng ho¸ trong tõng th¸ng vÒ mÆt sè l­îng Cèi th¸ng c¨n cø vµo sæ chi tiÕt nhËp, xuÊt kho ®Ó tÝnh l­îng hµng tån kho cña tõng lo¹i thµnh phÈm. Sè l­îng hµng ho¸ tån cuèi kú = Sè l­îng hµng ho¸ tån ®Çu kú + Sè l­îng hµng ho¸ nhËp trong kú - Sè l­îng hµng ho¸ xuÊt trong kú Sau ®ã, kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu tæng céng trªn c¸c sæ chi tiÕt nhËp xuÊt hµng ho¸ ®Ó ghi vµo “B¶ng kª nhËp - xuÊt - tån kho hµng ho¸” vÒ mÆt sè l­îng BiÓu sè 7: B¶ng kª - nhËp - xuÊt - tån hµng ho¸ Th¸ng 12/2002 §VT: VN§ Tªn s¶n phÈm hµng ho¸ Tån ®Çu kú NhËp kho XuÊt kho Tån cuèi kú GiÊy Duplex 3362.61 164.442,6695 125.174,2695 42.631,01 GiÊy Couches 15.131,25 159.277,6 101.201,93 73.206,92 GiÊy Ofset 1.592,92 39.709,99 23.640,17 17.103,92 GiÊy Kraft 1.034,0 74.319,4 50.363,0 24.990,4 Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) KÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng kª nhËp - xuÊt - tån kho hµng ho¸ vµ sæ chi tiÕt theo dâi hµng ho¸ ®Ó lËp “B¶ng tÝnh gi¸ vèn” MÉu b¶ng tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n nh­ sau: BiÓu sè 8 B¶ng tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n Th¸ng 12 n¨m 2002 Tµi kho¶n 632 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè l­îng Thµnh tiÒn Sè liÖu NT 11 687 1/12 GiÊy D250 156,1562 619,99 4373,067 11 688 ” GiÊy Couches ” 1033,32 11.008.634 11 689 ” GiÊy Duplex ” 2393.86 15.056.879 11 690 2/12 GiÊy Duplex, Couches ” 2500 22.274.190 11 691 3/12 GiÊy Duplex ” 5166,6 32.496.238 11 692 ” GiÊy Couches ” 539,994 5.7520.458 11 693 4/12 GiÊy Couches 230 ” 3168,85 37.311.881 11 694 ” GiÊy Couches ” 1679,145 17.889.531 11 696 5/12 GiÊy C150, C230 ” 595,34 6.933.612 11 697 ” GiÊy C200 ” 723,324 8.168.031 11 698 ” GiÊy C200 ” 813,74 9.189.291 Céng th¸ng 12 156 1.413.603.524 Luü kÕ 10.424.708.949 Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 3.4. H¹ch to¸n thuÕ GTGT C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An ¸p dông chÕ ®é tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ vµ nép thuÕ theo th¸ng. Cuèi th¸ng kÕ to¸n c¨n cø vµo sæ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n 5112, 5115. 512. 515 vµ sæ chi tiÕt TK 331, b¶ng tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó lËp b¶ng kª hµng ho¸ dÞch vô ®Çu ra vµ hµng ho¸ dÞch vô ®Çu vµo. Sau ®ã kÕ to¸n lÊy tæng sè thuÕ tõ b¶ng kª hµng ho¸ dÞch vô ®Çu vµo ®Ó ®­îc thuÕ GTGT ph¶i nép. MÉu b¶ng kª TK 331 BiÓu sè 9: B¶ng kª chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu ra (B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra) Th¸ng 12 n¨m 2002 §VT: VN§; ThuÕ 10% M· sè: 0100775508 - 1 Ngµy Chøng tõ DiÔn gi¶i Doanh thu (kh«ng thuÕ) ThuÕ GTGT 1/12 081474-CX C«ng ty TM Thiªn Minh 3.272.300 3.272.300 1/12 081475-CX C«ng ty TM Thiªn Minh 29.318.200 2.931.800 1/12 081476-CX C«ng ty In §µ N½ng 72.741.800 7.274.200 2/12 081477-CX XÝ nghiÖp In Tæng hîp 12.803.700 1.280.300 6/12 081478-CX X­ëng In NXB Mü thuËt 27.272.800 2.727.200 Tæng céng 1.900.137.082 285.594.618 Ng­êi lËp biÓu Ngµy ......... th¸ng 12 n¨m 2002 (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Sau ®ã kÕ to¸n lËp tê khai thuÕ cã mÉu sau: BiÓu sè 10: Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ------o0o------ Tê khai thuÕ GTGT Th¸ng 12 n¨m 2002 (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tªn c¬ së: C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bai B× Hµ An §Þa chØ: 84 - Ph¹m Huy Th«ng - Ba §×nh - Hµ Néi STT ChØ tiªu kª khai Doanh thu (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT 1 2 3 4 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 1.900.137.082 185.594.618 2 Hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT 1.900.137.082 185.594.618 a Hµng ho¸, xuÊt khÈu thuÕ xuÊt 0% b Hµng ho¸, xuÊt khÈu thuÕ xuÊt 5% 88.371.300 4.418.700 c Hµng ho¸, xuÊt khÈu thuÕ xuÊt 10% 1.811.765.782 181.175.918 d Hµng ho¸, xuÊt khÈu thuÕ xuÊt 20% 3 Hµng ho¸, dÞch vô mua vµo 1.453.312.419 145.093.069 4 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 145.093.069 5 ThuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 145.093.069 6 ThuÕ GTGT ph¶i nép(+) hoÆc ®­îc tho¸i(-) trong ngµy 40.501.549 7 ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua -141.644.367 a Nép thiÕu b Nép thõa hoÆc ch­a ®­îc khÊu trõ -141.644.367 8 ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 9 ThuÕ GTGT ®· hoµn tr¶ trong th¸ng 10 ThuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng nµy -101.142.818 Sè tiÒn ph¶i nép: (ghi b»ng ch÷): ...................................... Xin cam ®oan sè liÖu trªn lµ ®óng, nÕu sai t«i xin chÞu tr¸ch nhiÖm xö lý theo ph¸p luËt. N¬i göi tê khai Hµ Néi ngµy 10 th¸ng 01 n¨m 2003 - C¬ quan thuÕ: côc thuÕ Hµ Néi Thñ tr­ëng ®¬n vÞ - §/c: 25 Th¸i ThÞnh (Ký ®ãng dÊu) C¬ quan thuÕ nhËn tê khai Ng­êi nhËn (ký, hä tªn) Tê khai trªn ®­îc lËp dùa vµo tê khai thuÕ GTGT ®Çu ra vµ ®Çu vµo. Tê khai thuÕ ®Çu vµo (mua vµo) cã kÕt cÊu t­¬ng tù tê khai, b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô mua vµo. Cã kÕt qu¶ lµ: + Doanh sè mua ch­a cã thuÕ: 1453.312.419 + ThuÕ GTGT : 145093.069 3.5. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp * Do doanh nghiÖp ®ang ë qui m« nhá do vËy doanh nghiÖp h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng bao gåm: (Theo dâi t¹i sæ c¸i TK 641, 642) - Chi phÝ l­¬ng nh©n viªn: 14.000.000 - Chi phÝ thuª vËn chuyÓn: 1.263.339 - KhÊu hao TSC§ : 2.426.034 * Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: 1.505.484 - Chi phÝ kh¸c : 14.198.655 - Tæng céng : 33.393.512 KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 641, 642 ®Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc theo dâi ë sæ c¸i TK 911, 641, 642. Cuèi th¸ng kÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK 911: 17.689.373 Cã TK 641: 17.689.373 Nî TK 911: 15.704.139 Cã TK 642: 15.704.139 * KÕ to¸n C«ng ty ®· tiÕn hµnh më c¸c sæ c¸i c¸c TK sau ®©y lµ mét sæ trong c¸c sæ c¸i ®­îc lËp tõ chøng tõ ghi sæ BiÓu sè 11: Sæ c¸i Sè hiÖu TK 111 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ ghi sæ DiÔn gi¶i Sè hiÖu TK ®èi øng Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 30/11 169 Mua x¨ng, tiÕp kh¸ch 642,133 17.353.000 170 Thu tiÒn hµng 133 97.000.000 171 Thu tiÒn hµng 511 71.315.969 174 Tr¶ l­u kho, bèc v¸c 641 38.856.190 175 Tr¶ tiÒn hµng 331 319.639.101 176 Tr¶ tiÒn hµng 331 250.173.243 10/12 177 Thu tiÒn hµng 131 508.789.665 178 Thu tiÒn hµng 131 399.430.104 179 Thu tiÒn hµng 511 92.014.615 180 Thu tiÒn hµng 511 78.769.906 181 Tr¶ tiÒn hµng 331 379.517.500 182 Rót TGNH vÒ quü 112 150.000.000 183 Tr¶ bèc v¸c 641 68.500 184 Mua x¨ng 642 7.712.000 185 Tr¶ tiÒn x¨ng 311 250.00.000 20/12 186 Rót TGNH vÒ quü 112 214.000.000 187 Thu tiÒn hµng 511 141.512.992 189 Tr¶ tiÒn hµng 331 593.740.361 Ng­êi ghi sæ Phô tr¸ch kÕ to¸n Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký) (Ký) (Ký) BiÓu sè 12: Sæ c¸i Sè hiÖu TK: 112 N¨m 2002 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ ghi sæ DiÔn gi¶i Sè hiÖu TK ®èi øng Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 30/11 172 Thu tiÒn hµng 131 250.828.263 10/12 183 Thu tiÒn hµng 131 112.440.081 182 Rót TGNH vÒ quü 111 150.000.000 20/12 188 Thu tiÒn hµng 131 55.388.935 31/12 193 Thu tiÒn hµng 131 175.712.630 194 Rót TGNH vÒ quü 111 140.000.000 Ng­êi ghi sæ Phô tr¸ch kÕ to¸n Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký) (Ký) (Ký) MÉu 13 Sæ c¸i Sè hiÖu TK: 131 N¨m 2002 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ ghi sæ DiÔn gi¶i Sè hiÖu TK ®èi øng Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 10/12 177 Thu tiÒn hµng 111 508.789.665 178 Thu tiÒn hµng 111 399.430.104 183 Thu tiÒn hµng 112 112.440.081 20/12 188 Thu tiÒn hµng 112 55.388.935 190 Thu tiÒn hµng 111 374.704.960 Ng­êi ghi sæ Phô tr¸ch kÕ to¸n Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký) (Ký) (Ký) Tõ sæ c¸i cña c¸c TK 111, 112, 131, 1331, 156, 211, 214, 331, 333, 311, 411, 511, 632, 641, 642, 911. KÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh ®­îc lËp nh­ sau: Tõ c¸c sæ c¸i ®· nªu ta lËp ®­îc b¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 3.6. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô Cuèi th¸ng kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu vµ ghi bót to¸n kÕt chuyÓn doanh thu, gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, ... vµo sæ c¸i TK 911 vµ sau ®ã lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. BiÓu sè 15: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Th¸ng 12 n¨m 2002 STT ChØ tiªu Th¸ng 12 1 Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô 1.900.137.082 2 Gi¸ vèn hµng b¸n 1.413.603.524 3 Chi phÝ b¸n hµng 17.689.373 4 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 15.704.139 5 L·i gép 453.140.046 6 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 145.004.814,72 7 L·i sau thuÕ 308.135.231,28 KÕ to¸n tiÕn hµnh ghi: (Sæ c¸i TK 911 vµ TK 421) Nî TK 911: 308.135.231,28 Cã TK 4212: 308.135.231,28 III. C«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty Hµ An. * Tuy thêi gian ho¹t ®éng ch­a l©u song C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An còng ®· ®Ò ra kÕ ho¹ch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ còng tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch ®Ó rót ra kinh nghiÖm vµ ®Ó cã ph­¬ng h­íng cho kú ho¹t ®éng kinh doanh tiÕp theo. KÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty thùc hiÖn 01 th¸ng 1 lÇn. C¨n cø vµo sè liÖu thùc tÕ em ®· thu thËp ®­îc trong thêi gian thùc hiÖn thùc tËp t¹i C«ng ty em tr×nh bµy B¶ng ph©n tÝch thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch th¸ng cuèi n¨m vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. B¶ng ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch th¸ng 12 §VT: VN§ STT ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn TH so víi KH (%) 1 Doanh thu b¸n hµng 2.573.679.000 1.900.137.082 73,8 2 Gi¸ vèn hµng b¸n 1.904.522.460 1.413.603.524 74,2 3 Chi phÝ b¸n hµng 29.523.000 17.689.373 60,0 4 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 26.702.000 15.704.139 53,2 5 Lîi nhuËn tõ b¸n hµng 41.793.458 308.135.231,28 73,9 6 Tû suÊt lîi nhuËn b¸n hµng trªn doanh thu (%) (6) = (5)/(1)x100 16,2 1,62 1 Nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch ta thÊy: + Lîi nhuËn thùc hiÖn cña th¸ng 12 thÊp h¬n so víi kÕ ho¹ch lµ 26,1% tøc lµ gi¶m 108.658.226,72. §iÒu nµy do c¸c nguyªn nh©n sau: - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp ®­îc so víi kú kÕ ho¹ch gi¶m 26,2% tøc lµ gi¶m 673.559.918®. Do thÞ tr­êng biÕn ®éng phøc t¹p vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cã chÝnh s¸ch h¹ gi¸ ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. - Gi¸ vèn gi¶m so víi kú kÕ ho¹ch, so víi kÕ ho¹ch gi¶m 25,8% tøc lµ gi¶m 490.918.936® do doanh thu gi¶m còng lµm cho gi¸ vèn gi¶m xuèng v× l­îng hµng b¸n ra Ýt h¬n so víi kÕ ho¹ch. - Chi phÝ b¸n hµng gi¶m 40%, gi¶m 11.833.627® so víi kÕ ho¹ch lµ do chi phÝ vËn chuyÓn, chuyªn chë vµ c¸c chi phÝ b¸n hµng kh¸c gi¶m. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp gi¶m 46,8%, tøcl µ gi¶m 10.997.861® lµ do c¸c dÞch vô mua ngoµi kh¸c gi¶m. Tuy nhiªn nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch ta thÊy: tû träng % chi phÝ kú thùc hiÖn nhá h¬n tû träng % chi phÝ kú kÕ ho¹ch, nh­ vËy ®iÒu nµy lµ ®iÒu mµ C«ng ty cÇn ph¶i quan t©m khai th¸c. - Tû suÊt lîi nhuËn b¸n hµng trªn doanh thu cña doanh nghiÖp kh«ng ®æi (1,61) nh­ vËy lµ do chi phÝ gi¶m xuèng, doanh nghiÖp biÕt tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng, tiÕt kiÖm chi phÝ. * §Ó n¾m b¾t thªm vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An em xin tr×nh bµy b¶ng ph©n tÝch tû suÊt lîi nhuËn vèn cña n¨m tr­íc so víi n¨m nay (2002 so víi 2001) STT ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn TH so víi KH (%) 1 Lîi nhuËn b¸n hµng 260.266.471 520.071.239 1,99 2 Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh 158.197.070 129.084.717 0,82 3 Sè d­ b×nh qu©n vèn l­u ®éng 1.006.560.429 6.253.096.093 3,12 4 Tû suÊt lîi nhuËn vèn =1/2+3 0,26 0,081 5 Tæng gi¸ vèn 1.474.291.466 4.522.363.957 3,07 6 Tû suÊt lîi nhuËn gi¸ vèn =1/5 0,18 0,11 0,611 - Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tû suÊt lîi nhuËn vèn Tû suÊt lîi nhuËn vèn = Tæng møc lîi nhuËn kinh doanh Û P= Tæng sè vèn sö dông b×nh qu©n Gäi 0, 1 lµ tæng sè vèn sö dông b×nh qu©n kÕ ho¹ch vµ thùch iÖn ta cã: 0 = 158.197.070® + 2.006.560.429® = 2.164.757.499® 1 = 129.084.717® + 6.253.096.093® = 6.382.180.810® Tû suÊt lîi nhuËn vèn thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m 3,9% D P’1 = P’1 - P’0 = - = 0,081 - 0,12 = - 0,039 hay 3,9% §iÒu nµy cã nghÜa lµ theo møc kÕ ho¹ch C«ng ty ®Ò ra th× cø 100® vèn th× thu ®­îc 12® lîi nhuËn. Nh­ vËy C«ng ty kh«ng hoµn thµnh møc kÕ ho¹ch ®Æt ra Së dÜ C«ng ty kh«ng ®¹t ®­îc lµ do c¸c nh©n tè sau: + Møc ®é ¶nh h­ëng cña tæng sè vèn sö dông b×nh qu©n trong kú: D 1 (D 1) = - P’V0 = - 0,12 = - 0,079 hay - 7,9% Do tæng sè vèn sö dông b×nh qu©n thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng dÇn lªn lµm cho tû suÊt lîi nhuËn vèn gi¶m 7,9% nghÜa lµ so víi kÕ ho¹ch cø 100® vèn bá ra th× lîi nhuËn bÞ gi¶m ®i 7,9® + Møc ®é ¶nh h­ëng cña tæng møc lîi nhuËn kinh doanh (DP1) DP1 = - = 0,081 - 0,041 = + 0,04 Nh­ vËy, do t¸c ®éng cña tæng møc lîi nhuËn kinh doanh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng 4% nªn cø 100® vèn ®Çu t­ vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× lîi nhuËn cña C«ng ty t¨ng 4® + Tæng hîp vµ nhËn xÐt D P’1 = D 1 + D P1 - 3,9% = - 7,9% + 4,0% Nh­ vËy hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty thùc hiÖn kÐm h¬n so víi kÕ ho¹ch. Sè vèn bá ra ®Çu t­ kinh doanh lín h¬n nh­ng C«ng ty ®· kh«ng hoµn thµnh ®­îc møc kÕ ho¹ch vÒ lîi nhuËn. §©y cã thÓ nãi lµ do sù c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ cïng sù biÕn ®éng bÊt lîi cña thÞ tr­êng vµ cã sù tæ chøc kinh doanh ch­a tèt cña doanh nghiÖp. PhÇn III Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty Hµ An I. §¸nh gi¸, nhËn xÐt chung vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty Hµ An. Qua nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n t¹i C«ng ty em cã thÓ rót ra mét vµi nhËn xÐt sau: * Bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh cña C«ng ty nh×n chung ®· hoµn thµnh tèt chøc n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh vµ chøc n¨ng tham m­u cho c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Tuy sè l­îng c¸n bé thùc hiÖn c«ng t¸c nµy Ýt, nh­ng viÖc bè trÝ ph©n c«ng phô tr¸ch c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ®­îc thùchiÖn chÝnh x¸c vµ kh¸ hoµn chØnh. * C«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc thùc hiÖn theo ®óng qui ®Þnh h­íng dÉn cña chÕ ®é kÕ to¸n vµ chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn hµnh. C¸c c¸n bé kÕ to¸n cña C«ng ty ®· nghiªn cøu kü l­ìng ®Ó chän ra mét hÖ thèng tµi kho¶n, bé sæ kÕ to¸n, còng nh­ h×nh thøc sæ, tr×nh tù lu©n chuyÓn hîp lý vµ khoa häc. * ViÖc C«ng ty tæ chøc bé sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc “chøng tõ - ghi sæ” lµ hîp lý. Tr­íc hÕt h×nh thøc nµy phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh qui m« cña C«ng ty, yªu cÇu bè trÝ lao ®éng kÕ to¸n vµ sè l­îng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong mçi kú kÕ to¸n. MÆt kh¸c, theo dâi b»ng h×nh thøc nµy ®¶m b¶o sù thuËn lîi (c¶ vÒ thêi gian vµ ®é chÝnh x¸c) cho kÕ to¸n ghi chÐp, ®èi chiÕu tæng hîp sè liÖu vµ ¸p dông kÕ to¸n m¸y. * HÖ thèng chøng tõ tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ cña C«ng ty ®­îc tæ chøc kh¸ hîp lý, liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau, kÕ to¸n viªn còng nh­ ng­êi qu¶n trÞ cã thÓ theo dâi, ®èi chiÕu, kiÓm tra. * Bé sæ kÕ to¸n dïng ®Ó h¹ch to¸n tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty nh×n chung ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c nghiÖp vô vÒ b¸n hµng, theo dâi s¸t sao t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c doanh thu b¸n hµng, b¶ng thanh to¸n víi kh¸ch hµng. Nh×n chung C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô nãi riªng ®­îc thùc hiÖn kh¸ hoµn chØnh. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng nÐt ­u viÖt, phÇn hµnh kÕ to¸n nµy cña C«ng ty vÉn cßn nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh mµ C«ng ty cã thÓ nghiªn cøu ®Ó c¶i thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n, thùc hiÖn tèt vai trß kÕ to¸n trong s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. II. Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An. 1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty do Ýt ng­êi nªn c¸c c¸n bé kÕ to¸n ph¶i kiªm nhiÖm kh¸ nhiÒu so víi møc trung b×nh ë mét C«ng ty c¬ quy m« vµ tÝnh chÊt kinh doanh t­¬ng tù. §Æc ®iÓm nµy g©y mét søc Ðp lín ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. §Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, kiÓm so¸t tèt ®­îc ho¸ ®¬n, tr¸nh ®­îc sù sai sãt, nhÇm lÉn C«ng ty nªn tuyÓn Ýt nhÊt mét kÕ to¸n viªn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Khi ®ã c«ng t¸c ®­îc bè trÝ nh­ sau: * Tr­ëng phßng kÕ to¸n: ChÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, kÕ to¸n cña doanh nghiÖp, chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty theo chÕ ®é hiÖn hµnh. * KÕ to¸n viªn 1: Phô tr¸ch kÕ to¸n hµng ho¸, kho tµng, gi¸ thµnh, chi phÝ tiªu thô, kÕ to¸n tiªu thô. * KÕ to¸n viªn 2: Phô tr¸ch thanh to¸n víi ng­êi mua, ng­êi b¸n c«ng nî ph¶i thu, kª khai thuÕ GTGT * KÕ to¸n viªn 3: Phô tr¸ch c«ng viÖc thñ quü, kÕ to¸n m¸y. 2. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô Lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh cã qui m«, hµng ho¸ t­¬ng ®èi ®a d¹ng, nghiÖp vô nhËp, xuÊt diÔn ra th­êng xuyªn, C«ng ty h¹ch to¸n gi¸ vèn theo ph­¬ng ph¸p gi¸ vèn thùc tÕ nªn c«ng viÖc x¸c ®Þnh, theo dâi c¸c nghiÖp xuÊt, nhËp ph¸t sinh trong th¸ng tuy phøc t¹p nh­ng chÝnh x¸c. §Ó thuËn tiÖn vµ chÝnh x¸c C«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó tranh nh÷ng rñi ro tån ®äng hµng ho¸ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. 3. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô HiÖn t¹i C«ng ty ®ang sö dông TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cho toµn C«ng ty. §Ó tiÖn theo dâi vµ qu¶n lý kÕt qu¶ tiªu thô cña tõng lo¹i hµng ho¸, C«ng ty nªn më sæ “Sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô” cho tõng lo¹i hµng ho¸. Sæ chi tiÕt nµy sÏ gióp cho C«ng ty ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c møc ®é tiªu thô hiÖu qu¶ cña tõng lo¹i thµnh phÈm, tõ ®ã ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch hîp lý nh»m t¨ng lîi nhuËn chung cña C«ng ty 4. Hoµn thiÖn qu¸ tr×nh tiªu thô HiÖn nay cã nhiÒu C«ng ty kinh doanh mÆt hµng t­¬ng tù C«ng ty. Do vËy sù c¹nh tranh lµ rÊt quyÕt liÖt. §Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng, ph¸t triÓn, doanh nghiÖp cÇn cã h­íng ®i ®óng ®¾n, n¾m b¾t thÞ tr­êng, øng xö theo thÞ tr­êng lµ rÊt quan träng. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã C«ng ty cÇn: - Nghiªn cøu n¾m b¾t thÞ tr­êng - giao cho 1 c¸n bé chuyªn tr¸ch vµ c¸c bé phËn kh¸c ®Òu lµ nh÷ng ®Çu mèi thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng. - Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng phôc vô nh»m tho¶ m·n nhu cÇu thÞ tr­êng. - Më réng m¹ng l­íi kinh doanh, thiÕt lËp tèt mèi quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng, kÞp thêi ®iÒu chØnh gi¸ c¶ hîp lý, t¨ng doanh thu tiªu thô. - Sö dông linh ho¹t mäi ph­¬ng tiÖn h¹ch to¸n kÕt hîp víi viÖc sö dông hÖ thèng gi¸ linh ho¹t. - T¹o uy tÝn víi kh¸ch hµng vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm nãi riªng vµ toµn bé ho¹t ®éng nãi chung cña C«ng ty. - §¶m b¶o tÝnh liªn tôc ho¹t ®éng kinh doanh b»ng c¸ch lµm phong phó mÆt hµng b¸n ra vµ ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu. - Ph¶i ®ãn b¾t ®­îc nhu cÇu tiÒm tµng cña thÞ tr­êng vµ tõ ®ã cã kÕ ho¹ch chuÈn bÞ s¶n xuÊt, vµ chiÕn l­îc hîp lý l©u dµi. KÕt luËn Tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi mäi doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó qu¸ tr×nh tiªu thô ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt, ®­îc theo dâi vµ qu¶n lý mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt. KÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tiªu thô nãi riªng ®· vµ ®ang lµ mét c«ng cô chñ yÕu quan träng trong viÖc phôc vô môc tiªu ®ã. C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An tuy thêi gian ho¹t ®éng ch­a l©u nh­ng phÇn nµo ®· ®i vµo æn ®Þnh, vËn dông c¸c ho¹t ®éng kinh doanh vµ kÕ to¸n mét c¸ch linh ho¹t vµ trë thµnh c«ng cô s¾c bÐn, cã hiÖu lùc phôc vô cho qu¶n lý kinh tÕ, C«ng ty cÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ mét c¸ch hîp lý, chuÈn mùc vµ khoa häc Do thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n, nªn ®Ò tµi thùc tËp tèt nghiÖp nµy em kh«ng tranh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c b¹n vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An lµ ®iÒu mong muèn ®Ó em hoµn thiÖn thªm kiÕn thøc häc tËp cña m×nh. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PGS - TS §Æng ThÞ Loan vµ toµn thÓ c¸n bé C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ Bao b× Hµ An ®· nhiÖt tÝnh gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi ngµy 18 th¸ng 01 n¨m 2003 Sinh viªn NguyÔn M¹nh DÇn Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 3 I- Tiªu thô vµ ý nghÜa qu¶n lý qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ 3 1- Qu¸ tr×nh tiªu thô vµ yªu cÇu qu¶n lý 3 2- Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i vµ ý nghÜa cña nã 4 II- Néi dung cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 9 1- Chøng tõ ban ®Çu 9 2- C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n 9 3- Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n tiªu thô 13 III- KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 34 3.1. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 34 IV- HÖ thèng sæ s¸ch sö dông trong kÕ to¸n (b¸n hµng) tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 36 PhÇn II: Thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An I- §Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh chung cña C«ng ty 40 1- Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 40 2- Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty 40 3- Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vµ bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty Hµ An 42 II- Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An 45 1- Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty 45 2- Chøng tõ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm 46 3- Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i vµ bao b× Hµ An 48 III- C«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty Hµ An 63 PhÇn III: Mét sè ®Ò suÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty Hµ An 68 I- §¸nh gi¸, nhËn xÐt chung vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty Hµ An 68 II- Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty TNHH th­¬ng m¹i Hµ An 69 1- Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 69 2- Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô 70 3- H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 70 4- Hoµn thiÖn qu¸ tr×nh tiªu thô 70 KÕt luËn 72 Tµi liÖu tham kh¶o B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh Sè hiÖu TK Tªn tµi kho¶n Sè d­ ®Çu kú Sè ph¸t sinh trong kú Sè d­ cuèi kú Nî Cã Nî Cã Nî Cã 111 TiÒn mÆt 255,078,711 133,606,595,407 13,633,423,686 228,250,432 112 TiÒn göi ng©n hµng 464,870,067 5,564,269,594 5,937,552,185 91,587,476 131 Ph¶i thu cña kh¸ch 275,691,179 9,870,808,193 9,221,892,586 923,878,786 1331 ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ 109,162,472 1,234,140,662 1,343,303,134 156 Hµng ho¸ 901,758,000 13,165,413,005 10,401,094,740 3,666,076,265 211 TSC§ 192,465,587 192,465,587 214 Hao mßn TSC§ 34,268,517 129,112,353 63,380,870 331 Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 1,474,291,466 6,837,429,985 9,885,502,470 4,522,363,951 333 ThuÕ & c¸c kho¶n ph¶i nép 108,697,905 963,546,058 1,072,243,963 311 Vay ng¾n h¹n 220,000,000 870,000,000 1,050,000,000 400,000,000 411 Nguån vèn kinh doanh 335,501,657 335,501,657 421 Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi 26,266,471 25,804,768 52,071,239 511 Doanh thu b¸n hµng 10,722,027,464 10,722,027,464 632 Gi¸ vèn 10,424,708,949 10,424,708,949 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 274,571,273 274,571,273 711 Thu nhËp tõ H§TC 3,057,526 3,057,525 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 10,725,084,990 10,725,084,990 Céng 2,164,757,499 2,164,757,499 83,297,379,048 83,297,379,048 6,445,561,608 6,445,561,608 Ngµy ................ th¸ng ................ n¨m 2002 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc (Ký) (Ký) (Ký)