Đề tài Hoàn thiện công tác Kế toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty TNHH Việt Vượng

Lêi nãi ®Çu Trong mét nÒn kinh tÕ, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i gi÷ vai trß ph©n phèi l­u th«ng hµng ho¸, thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i diÔn ra theo chu k× T-H-T’ hay nãi c¸ch kh¸c nã bao gåm hai giai ®o¹n mua vµ b¸n hµng ho¸. Nh­ vËy, trong ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i, b¸n hµng lµ nghiÖp vô kinh doanh c¬ b¶n, nã gi÷ vai trß chi phèi c¸c nghiÖp vô kh¸c. C¸c chu k× kinh doanh chØ cã thÓ diÔn ra liªn tôc nhÞp nhµng khi kh©u b¸n hµng ®­îc tæ chøc tè nh»m quay vßng vèn nhanh, t¨ng hiÖu suÊt sinh lêi. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, sù c¹nh tranh lµ hiÖn t­îng tÊt yÕu. C¹nh tranh võa lµ c¬ héi võa lµ thö th¸ch ®èi víi mçi doanh nghiÖp. C¬ chÕ thÞ tr­êng cho phÐp ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp nµo tæ chøc tèt nghiÖp vô b¸n hµng ®¶m b¶o thu håi vèn vµ cã l·i sÏ cã ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ng­îc l¹i doanh nghiÖp tá ra non kÐm trong tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh th× ch¼ng bao l©u sÏ ®i ®Õn bê vùc ph¸ s¶n, thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang chøng tá ®iÒu ®ã. B­íc sang n¨m 2005, viÖc b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp trªn toµn quèc ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n thö th¸ch. Mét lµ, sù gia t¨ng ngµy cµng nhiÒu cña c¸c doanh nghiÖp víi c¸c lo¹i h×nh kinh doanh ®a d¹ng lµm cho sù c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t. Thªm vµo ®ã, cïng víi chÝnh s¸ch më cña nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh cña c¸c h·ng n­íc ngoµi. Hai lµ, c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cßn nhiÒu bÊt cËp g©y kh«ng Ýt khã kh¨n trë ng¹i cho c¸c doanh nghiÖp. Do vËy, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn th­¬ng tr­êng th× doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng, cã chiÕn l­îc b¸n hµng thÝch hîp cho phÐp doanh nghiÖp chñ ®éng thÝch øng víi m«i tr­êng n¾m b¾t c¬ héi, huy ®éng cã hiÖu qu¶ nguån lùc hiÖn cã vµ l©u dµi ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. G¾n liÒn víi c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng v× nã ph¶n ¸nh toµn bé qu¸ tr×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp còng nh­ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n lý vÒ hiÖu qu¶, t×nh h×nh kinh doanh cña tõng ®èi t­îng hµng ho¸ ®Ó tõ ®ã cã ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh chÝnh x¸c kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng, thÊy râ ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, em ®· m¹nh d¹n ®i s©u t×m hiÓu ®­îc thùc tÕ qua ®Ò tµi: Hoµn thiÖn c«ng t¸cKÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng. Ngoµi phÇn Më ®Çu, KÕt luËn , B¸o c¸o gåm ba phÇn chÝnh sau: *PhÇn I : Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. *PhÇn II : t×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë c«ng ty tnhh viÖt v­îng. *PhÇn III : ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty tnhh viÖt v­îng. Còng nh©n dÞp nµy em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o TrÇn M¹nh Dòng ®· tËn t×nh h­íng dÉn gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé phßng KÕ to¸n trong qu¸ tr×nh thùc tËp taiC«ng ty TNHH ViÖt V­îng. PhÇn I lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong doanh nghiÖp I. b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng 1. B¶n chÊt cña ho¹t ®éng b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khi mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh th× b¸n hµng ho¸ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp. C¸c M¸c ®· tõng kh¼ng ®Þnh: L­u th«ng võa lµ tiÒn ®Ò, võa lµ ®iÒu kiÖn, võa lµ kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt.Theo quan ®iÓm nµy th× s¶n xuÊt vµ l­u th«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau t¹o nªn mét chu tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. C¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i thùc hiÖn kh©u trung gian nèi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Qu¸ tr×nh nµy bao gåm hai kh©u mua vµ b¸n hµng ho¸, lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ vèn hµng ho¸ sang vèn b»ng tiÒn vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ kinh doanh th­¬ng m¹i. Qu¸ tr×nh b¸n hµng hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua vµ ®· thu ®uîc tiÒn b¸n hµng. Chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ sau: -§ã lµ sù mua b¸n cã tho¶ thuËn: doanh nghiÖp ®ång ý b¸n vµ kh¸ch hµng ®ång ý mua, ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. -Doanh nghiÖp giao cho kh¸ch hµng mét l­îng hµng ho¸ vµ nhËn ®­îc tõ kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn hoÆc mét kho¶n nî. Kho¶n tiÒn nµy ®­îc gäi lµ doanh thu b¸n hµng, dïng ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - C¨n cø vµo sè tiÒn hay kho¶n nî mµ kh¸ch hµng chÊp nhËn tr¶ ®Ó h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh trong k× cña doanh nghiÖp. - XÐt vÒ mÆt kinh tÕ häc, b¸n hµng lµ mét trong bèn kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. §ã lµ mét qu¸ tr×nh lao ®éng kÜ thuËt nghiÖp vô phøc t¹p cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cho x· héi. ChØ cã th«ng qua b¸n hµng th× tÝnh h÷u Ých cña hµng ho¸ míi ®­îc thùc hiÖn, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt x· héi. ViÖc thóc ®Èy b¸n hµng ho¸ ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ c¬ së ®Ó thóc ®Èy c«ng t¸c ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. - XÐt vÒ ph­¬ng diÖn x· héi, b¸n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Th«ng qua c«ng t¸c b¸n hµng, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cã thÓ dù ®o¸n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi nãi chung vµ tõng khu vùc nãi riªng víi tõng s¶n phÈm hµng ho¸ tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ x©y dùng ®­îc c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. ChÝnh qua ®ã, doanh nghiÖp ®· gãp phÇn ®iÒu hoµ gi÷a cung vµ cÇu trong nÒn kinh tÕ. - Ngoµi nh÷ng chøc n¨ng trªn, c«ng t¸c b¸n hµng lµ c¬ së ®Ó cã kÕt qu¶ kinh doanh. Gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi liªn hÖ hÕt søc mËt thiÕt vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. B¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, quyÕt ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ cao hay thÊp cßn kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnhvµ b¸n hµng ho¸. Nh­ vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng kÕt qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu cuèi cïng cña doanh nghiÖp, cßn b¸n hµng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cuèi cïng ®ã. - ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh chÝnh lµ x¸c ®Þnh phÇn chªnh lÖch gi÷a mét bªn lµ doanh thu thuÇn víi mét bªn lµ toµn bé chi phÝ ®· bá ra. Sè chªnh lÖch ®ã biÓu hiÖn “l·i” hoÆc “lç”. X¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh cña doanh nghiÖp, c¸c ®Þnh nghÜa vô mµ doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®èi víi Nhµ n­íc, lËp c¸c quÜ t¹o ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt. Ngoµi ra viÖc x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh cßn lµ c¬ së ®Ó lËp kÕ ho¹ch cho k× kinh doanh tiÕp theo, ®ång thêi nã còng lµ sè liÖu cung cÊp th«ng tin cho c¸c ®èi t­îng quan t©m nh­ c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c ng©n hµng… Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi mµ c¸c doanh nghiÖp ®ang ph¶i tiÕn hµnh kinh doanh trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc xö lý, cung cÊp c¸c th«ng tin kh«ng nh÷ng cho c¸c nhµ qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp ®Ó lùa chän ph­¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qña mµ nã cßn lµ c¨n cø ®Ó c¸c c¬ quan qu¶n lý tµi chÝnh, c¬ quan thuÕ... thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é tµi chÝnh... Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ vai trß nªu trªn, kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã nh÷ng nhiÖm vô sau: Mét lµ ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ta, tÝnh to¸n ®óng ®¾n trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n ra vµ c¸c chi phÝ nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp Hai lµ cung cÊp th«ng tin kÞp thêi vÒ t×nh h×nh b¸n hµng phôc vô cho l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i. Ba lµ kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, kÕ ho¹ch lîi nhuËn, kØ luËt thanh to¸n vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ tiÒn b¸n hµng, kØ luËt thu nép ng©n s¸ch. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i chó ý nh÷ng néi dung sau: Thø nhÊt, x¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm hµng ho¸ ®­îc coi lµ ®­îc b¸n ®Ó kÞp thêi lËp b¸o c¸o b¸n hµng vµ ph¶n ¸nh doanh thu. B¸o c¸o th­êng xuyªn, kÞp thêi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, ®¶m b¶o gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng b¸n vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i, thêi gian...§«n ®èc viÖc thu tiÒn b¸n hµng vÒ quÜ kÞp thêi, tr¸nh hiÖn t­îng tiªu cùc sö dông tiÒn h¹ng cho môc ®Ých c¸ nh©n. Thø hai, tæ chøc hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn hîp lÝ. C¸c chøng tõ ban ®Çu ph¶i ®Çy®ñ hîp ph¸p, lu©n chuyÓn khoa häc, hîp lÝ tr¸nh trïng lÆp, bá sãt vµ kh«ng qu¶ phøc t¹p nh­ng vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu hîp lý, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. Tæ chøc vËn dông tèt hÖ thèng tµi kho¶n, hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. Thø ba, x¸c ®Þnh ®óng vµ tËp hîp ®óng vµ tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng còng nh­ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, ph©n bæ chi phÝ hîp lÝ cho hµng cßn l¹i cuèi k× vµ kÕt chuyÓn chi phÝ hîp lÝ cho hµng trong k× ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh chÝnh x¸c. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô cña m×nh sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho c«ng t¸c b¸n hµng nãi riªng vµ cho ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung cña doanh nghiÖp. Nã gióp cho ng­êi sö dông nh÷ng th«ng tin cña kÕ to¸n n¾m ®­îc toµn diÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp cho ng­êi qu¶n lý trong viÖc ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi còng nh­ trong viÖc lËp kÕ ho¹ch kinh doanh trong t­¬ng lai. 2. C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ 2.1. B¸n bu«n qua kho §©y lµ h×nh thøc b¸n bu«n mµ hµng ho¸ b¸n ®­îc xuÊt ra tõ kho cña doanh nghiÖp. Theo ph­¬ng thøc nµy cã 2 h×nh thøc b¸n bu«n: * B¸n bu«n qua kho b»ng c¸ch giao hµng trùc tiÕp: theo h×nh thøc nµy, bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®Ó nhËn hµng. Doanh nghiÖp xuÊt kho hµng ho¸ giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng, bªn mua ®· thanh ro¸n hoÆc chËp nhËn thanh to¸n, hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. * B¸n bu«n qua kho b»ng c¸ch chuyÓn th¼ng hµng: Theo h×nh thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký kÕt, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸ b»ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hay thuª ngoµi chuyÓn ®Õn giao cho bªn mua t¹i mét ®Þa ®iÓm ®· ®­îc tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, sè hµng nµy ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hay chÊp nhËn thanh to¸n. 2.2. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng §©y lµ h×nh thøc b¸n bu«n mµ c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua vÒ kh«ng nhËp kho mµ chuyÓn th¼ng cho bªn mua. Ph­¬ng thøc nµy ®­îc thùc hiÖn theo c¸c h×nh thøc: * B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n. Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp kh«ng tham gia vµo viÖc thanh to¸n tiÒn mua hµng b¸n hµng víi ng­êi mua, ng­êi b¸n. Doanh nghiÖp chØ thùc hiÖn viÖc m«i giíi: sau khi t×m ®­îc nguån hµng, tho¶ thuËn gi¸ c¶ sè l­îng (dùa trªn c¬ së gi¸ c¶ sè l­îng trong ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi mua) doanh nghiÖp tiÕn hµnh bµn giao hµng ngµy t¹i kho hay ®Þa ®iÓm giao hµng cña ng­êi b¸n vµ ng­êi mua cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n víi ng­êi b¸n chø kh«ng ph¶i víi doanh nghiÖp. Nh­ vËy, hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy kh«ng thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp ®­îc h­ëng hoa hång m«i giíi. *B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng chuyÓn hµng ®i b¸n th¼ng cho bªn mua t¹i mét ®Þa diÓm ®· tho¶ thuËn. Hµng ho¸ lóc nµy vÉn thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp. ChØ khi bªn mua thanh to¸n hoÆc khi doanh nghiÖp nhËn ®­îc giÊy biªn nhËn hµng vµ bªn mua chÊpnhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. Trong tr­¬ng hîp nµy, doanh nghiÖp tham gia thanh to¸n víi c¶ hai bªn: Thu tiÒn b¸n hµng cña ng­êi mua vµ tr¶ tiÒn mua hµng cho ng­êi b¸n. 2.3. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ §©y lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng. *H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung: Theo h×nh thøc nµy nhiÖm vô thu tiÒn cña ng­êi mua vµ giao hµng cho ng­êi mua t¸ch rêi nhau. Mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn mua hµng cña kh¸ch hµng, viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª giao hµng cho kh¸ch ®Ó kh¸ch hµng ®Õn nhËn ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ho¸ b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. Nh©n viªn thu tiÒn vµ nép tiÒn cho thñ quü vµ lµm giÊy nép tiÒn. *H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp: Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp cña kh¸c vµ giao hµng cho kh¸ch. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng nép tiÒn cho thñ quü vµ lÊy giÊy nép tiÒn b¸n hµng. Sau ®ã nh©n viªn b¸n hµng kiÓm kª hµng tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ®· b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. *H×nh thøc b¸n hµng tr¶ gãp: Theo h×nh thøc nµy, ng­êi mua ®­îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n hµng cßn thu thªm ë ng­êi mua mét kho¶n tiÒn l·i v× tr¶ chËm. 2.4. Ph­¬ng thøc b¸n hµng qua ®¹i lý - §èi víi bªn giao ®¹i lý: Hµng giao cho ®¬n vÞ ®¹i lý vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp vµ ch­a x¸c dÞnh lµ ®· b¸n. Doanh nghiÖp chØo h¹ch to¸n vµo doanh thu khi nhËn ®­îc tiÒn to¸n cña bªn nhËn ®¹i lý hoÆc ®· ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n. Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm nép thuÕ GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu cã) trªn tæng gi¸ trÞ hµng göi b¸n ®· tiªu thô mµ kh«ng ®­îc trõ ®i phÇn hoa hång ®· tr¶ cho bªn nhËn ®¹i lý. Kho¶n hoa hång doanh nghiÖp ®· tr¶ coi nh­ lµ phÇn chi phÝ b¸n hµng ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 641. *§èi víi bªn nhËn ®¹i lý: Sè hµng nhËn ®¹i lý kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nh­ng doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o qu¶n, gi÷ g×n, b¸n hé. Sè hoa hång ®­îc h­ëng lµ doanh thu trong hîp ®ång b¸n hé cña doanh nghiÖp. 2.5. Ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng Tr­êng hîp nµy kh¸c víi c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn lµ ng­êi mua kh«ng tr¶ b»ng tiÒn mµ tr¶ b»ng vËt t­, hµng ho¸. ViÖc trao ®æi hµng ho¸ th­êng cã lîi cho c¶ hai bªn v× nã tr¸nh ®­îc viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn, tiÕt kiÖm ®­îc vèn l­u ®éng, ®ång thêi vÉn tiªu thô ®­îc hµng ho¸. Theo ph­¬ng thøc nµy c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ mµ c¸c doanh nghiÖp ®· ký kÕt víi nhau, hai bªn tiÕn hµnh trao ®æi hµng ho¸ cña m×nh cho nhau trªn c¬ së ngang gi¸. Trong tr­êng hîp nµy hµng göi ®i coi nh­ b¸n vµ hµng nhËn vÒ coi nh­ mua. II. KÕ to¸n b¸n hµng * Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh hµng ®­îc b¸n. Theo chÕ ®é kÕ to¸n míi ban hµnh cña ViÖt Nam, nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc x¸c ®Þnh lµ ®· b¸n vµ cã doanh thu lµ: -Hµng ho¸ ®ã ph¶i th«ng qua mua b¸n vµ thanh to¸n b»ng tiÒn theo mét ph­¬ng thøc thanh to¸n nhÊt ®Þnh. -Doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ho¸ ®ã, ng­êi mua ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. -Hµng ho¸ thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp mua vµo hoÆc s¶n xuÊt chÕ biÕn. Ngoµi ra cßn cã mét sè tr­êng hîp ngo¹i lÖ ®­îc h¹ch to¸n vµo doanh thu nh­ sau: -Hµng ho¸ xuÊt ®Ó ®æi lÊy mét hµng ho¸ kh¸c gäi lµ hµng ®èi l­u. -Hµng ho¸ ®Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n viªn, thanh to¸n thu nhËp, chia cho c¸c bªn tham gia kinh doanh, thanh to¸n c¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng gi¶m gi¸ hµng ho¸ cho bªn mua. -Hµng ho¸ hao hôt, tæn thÊt trong klh©u b¸n hµng theo hîp ®ång bªn mua chÞu. 1. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ë ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ 1.1. Chøng tõ vµ lu©n chuyÓn chøng tõ b¸n hµng Chøng tõ dïng trong kÕ to¸n b¸n hµng ho¸ gåm cã ho¸ ®¬n GTGT, hps ®p­m kiªm phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu phiÕu chi tiÒn mÆt,giÊy b¸o cã, b¸o nî ng©n hµng... Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ b¸n hµng nh­ sau: §¬n ®Æt hµng Bé phËn b¸n hµng Bé phËn tµi vô KÕ to¸n b¸n hµng vµ thanh to¸n Kho Bé phËn vËn chuyÓn KÕ to¸n hµng ho¸ §Çu tiªn bé phËn b¸n hµng tiÕp nhËn ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, sau ®ã chuyÓn ®¬n ®Æt hµng nµy cho phßng tµi vô ®Ó x¸c ®Þnh ph­¬ng thøc thanh to¸n. Khi chÊp nhËn b¸n hµng, bé phËn b¸n hµng sÏ lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng. Thñ kho c¨n cø vµp ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho tiÕn hµnh xuÊt kho, ghi thÎ kho sau ®ã chuyÓn ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊtkho tiÕn hµnh xuÊt kho, ghi thÎ kho sau ®ã chuyÓn ho¸ ®¬n nµycho kÕ to¸n. C¨n cø vµo hãa ®¬n kÕ to¸n ghi sæ tiªu thô vµ sæ theo dâi thanh to¸n víi ng­êi mua. 1.2. Tµi kho¶n sö dông Trong h¹ch to¸n b¸n hµng kÕ to¸n sö dông mét sè tµi kho¶n sau: -TK 156 : “Hµng ho¸ “ Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt- tån kho hµng ho¸. KÕt cÊu ph¶n ¸nh néi dung cña TK 156 TK 156 “Hµng ho¸” D­ §K: TrÞ gi¸ vèn hµng tån ®Çu kú -TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ nhËp kho trong kú( theo ph­¬ng ph¸p KKTX) -TrÞ gi¸ thuª gia c«ng chÕ biÕn nhËp kho(KKTX) -Chi phÝ thu mua (KKTX) -TrÞ gi¸ hµng tån kho cuèi kú (Theo ph­¬ng ph¸p KK§K) -TrÞ gi¸ xuÊt kho cña hµng ho¸ b¸n vµ hµng tr¶ l¹i ng­êi b¸n (KKTX) -Gi¶m gi¸ ®­îc h­ëng(KKTX) TrÞ gi¸ hµng thiÕu hôt coi nh­ xuÊt(KKTX) -TrÞ gi¸ tån kho ®Çu kú ®· kÕt chuyÓn (KK§K) D­ CK: TrÞ gi¸ vèn hµng tån cuèi kú Tµi kho¶n 156 – “Hµng ho¸” ®­îc chi tiÕt thµnh 2 tµi kho¶n: TK 1561 : Gi¸ mua cña hµng ho¸ TK 1562 : Chi phÝ mua hµng TK 157- “Hµng göi b¸n” Trj gi¸ hµng ho¸ göi b¸n ®Çu kú -TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n trong kú TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n ®· b¸n trong kú -TrÞ g¸i hµng ho¸, thµnh phÈm göi ®i b¸n bÞ tr¶ l¹i D­ CK: TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n cuèi kú -Tµi kho¶n 157- “Hµng göi b¸n” : sö dông trong tr­êng hîp hµng b¸n theo ph­¬ng thøc göi b¸n, TK nµy ph¶n ¸nh sè hµng göi ®i tiªu thô vµ t×nh h×nh tiªu thô hµng göi trong kú. Néi dung, kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau: - TK 511 : “ Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” Tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó ph¶n ¸nh tæng doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Néi dung kÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh­ sau: TK 511 “Doanh thu b¸n hµng ” -ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép -Doanh thu bÞ triÕt khÊu gi¶m gi¸ vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong kú -kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ -Doanh thu b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm (doanh thu ch­a cã thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p thuÕ khÊu trõ vµ doanh thu cã thuÕ ®èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp) trong kú -TK5114 :Doanh thu trî cÊp trî gi¸ -TK 512 – “ Doanh thu b¸n hµng néi bé” TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu vÒ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng c«ng ty, tæng C«ng ty ( lµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc). TK nµy còng cã kÕt cÊu nh­ TK511 vµ ®­îc chi tiÕt thµnh 3 TK cÊp 2 : 5121, 5122, 5123. -Tµi kho¶n 531 – “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”. Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. TK nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. -TK 532 – “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n” Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n do kÐm phÈm chÊt, sai qui c¸ch hay kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín. Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ cuèi kú -TK 632- “ Gi¸ vèn hµng b¸n” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng ho¸ thµnh phÈm ®· b¸n trong kú. TK 632 cuèi kú kh«ng cã sè d­. 1.3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 1.3.1. KÕ to¸n c¸c tr­êng hîp b¸n bu«n qua kho (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ). S¬ ®å 1: H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n qua kho TK 111, 112, 131 TK 632 TK 911 TK 111, 112, 131 TK 511 TK 3331 TK 152, 153, 156 TK 531, 532 TK 331 (2) (1) (5) (3) (4) (8) (9) (10) (7) TK 156 Gi¸ vèn hµng b¸n. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n. Doanh thu b¸n hµng. ThuÕ GTGT ®Çu ra. Gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i KÕt chuyÓn, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Doanh thu hµng ®æi hµng (khi 2 bªn giao nhËn ®ång thêi). Doanh thu hµng ®æi hµng khi kh¸ch hµng ch­a giao hµng cho doanh nghiÖp. KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn. 1.3.2.KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng ( §èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ). - KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. S¬ ®å 2 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. TK 111, 112, 331 TK 632 TK 911 (1) (2) TK 511 TK 111, 112, 131 (4) TK 111, 112, 131 TK 531, 532 (6) (7) (8) TK331 (5) TK157 (2a) (2b) TK 133 (3) Gi¸ vèn hµng b¸n (tr­êng hîp giao nhËn trùc tiÕp tay ba víi nhµ cung cÊp vµ kh¸ch hµng) (2a) Hµng göi b¸n (tr­êng hîp doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn hµng ®Õn cho kh¸ch hµng) (2b) Gi¸ vèn hµng göi b¸n ®· x¸c ®Þnh tiªu thô (3) ThuÕ GTGT ®Çu vµo (4) Doanh thu b¸n hµng (5)ThuÕ GTGT ®Çu ra cña cöa hµng (6) Gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (7) KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (8) KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng (9) KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n - KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n. S¬ ®å 3 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n TK 111, 112 TK511 TK 111, 112 TK 641 (1) (3) TK911 TK3331 (4) (5) (2) Hoa hång ®­îc h­ëng tõ nghiÖp vô m«i giíi ThuÕ GTGT cña nghiÖp vô m«i giíi Chi phÝ liªn quan ®Õn nghiÖp vô m«i giíi KÕt chuyÓn chi phÝ m«i giíi b¸n hµng KÐt chuyÓn hoa hång ®­îc h­ëng 1.3.3.KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n lÎ hµng ho¸ (§«i víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) S¬ ®å 4 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n lÎ hµng ho¸ TK156 Kho TK156 quÇy TK632 TK 511, 512 TK111, 112 (1) (2) (4) TK911 TK 3331 (8) (5) (3) TK1381 TK 3381 (7) (6) XuÊt hµng tõ kho cho quÇy Gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn g¸i vèn Doanh thu b¸n hµng ThuÕ GTGT ®Çu ra TiÒn b¸n hµng thõa ch­a xö lý TiÒn b¸n hµng thiÕu ch­a xö lý KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng 1.3.4.KÕ to¸n b¸n hµng qua ®¹i lý ký göi (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tr­êng hîp doanh nghiÖp cã hµng giao ®¹i lý: S¬ ®å 5 : H¹ch to¸n tr­êng hîp doanh nghiÖp cã hµng giao ®¹i lý TK156 TK157 TK 632 TK 911 TK 511 TK 111, 112, 131 (1) (2) (6) (7) (3) TK 3331 (4) TK 641 (5) TrÞ gi¸ hµng göi b¸n Gi¸ vèn hµng b¸n Doanh thu cña hµng göi b¸n ®¹i lý ThuÕ GTGT ®Çu ra cña hµn tiªu thô TiÒn hoa hång ®¹i lý ký göi KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng Tr­êng hîp doanh nghiÖp nhËn b¸n hµng ®¹i lý S¬ ®å 6 : H¹ch to¸n tr­êng hîp doanh nghiÖp nhËn b¸n hµng ®¹i lý TK 003 TK511 TK 111, 112, 131 (1) (2) (3a) TK911 TK331 (5) (3b) (4) Ghi nhËn hµng göi b¸n ®¹i lý. Sè hµng nhËn göi b¸n ®· b¸n ®­îc. (3a) Hoa hång b¸n hµng ®­îc h­ëng. (3b) sè tiÒn hµng ph¶i tr¶ cho bªn giao ®¹i lý. Thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn giao ®¹i lý. KÕt chuyÓn doanh thu. 1.3.5. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ). S¬ ®å 7: H¹ch to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp. TK 111,112, 131 TK 632 TK 911 TK 3331 TK 511 (1) (5) (6) (2) (3) TK711 (7) (4) TK 156 Gi¸ vèn hµng b¸n Doanh thu b¸n hµng tr¶ gãp ThuÕ GTGT cña hµng b¸n ra L·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ vÒ hµng b¸n tr¶ gãp do chËm t¶ KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh 2. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng hãa theo ph­¬ng thøc kiÓm kª ®Þnh kú Kh¸c víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng ho¸ tån kho kh«ng ®­îc ghi sæ kiªn tôc. Bëi vËy ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú kh«ng cho biÕt t×nh h×nh hiÖn cã t¨ng gi¶m hµng ho¸ t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong kú mµ muèn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt b¸n trong kú ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ kiÓm kª. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ho¸ theo ph­¬ng thøc kiÓm kª ®iÞnh kú chØ kh¸c ph­¬ng thøc kª khai th­êng xuyªn trong viÖc h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n vµ nhËp xuÊt kho hµng ho¸ cßn c¸c b­íc kh¸c th× t­¬ng tù. S¬ ®å h¹ch to¸n b¸n hµng ho¸ ë doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú nh­ sau: S¬ ®å 9:H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ho¸ theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú TK 151, 156, 157 TK611 TK632 TK911 TK511 TK111, 112, 131 (1) (6) (7) (8) (2) TK 531, 531 TK3331 (4) (3) §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng mua cña hµng ho¸ tån ®Çu kú Doanh thu b¸n hµng ThuÕ GTGT ®Çu ra Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cuèi kú c¨n cø vµokÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån kho, x¸c ®Þnh gÝa trÞ mua cña hµng ®ang ®i ®­êng, hµng ho¸ tån kho, hµng ®· göi ®i b¸n nh­ng c­a ®­îc coi lµ tiªu thô vµ kÕt chuyÓn Gi¸ trÞ hµng ho¸ x¸c ®Þnh lµ tiªu thô KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng III. kÕ to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. 1.Néi dung Trong qu¸ tr×nh kinh doanh th­¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp ph¶i hao phÝ mét l­îng lao ®éng x· héi nhÊt ®Þnh dïng ®Ó mua, b¸n vµ dù tr÷ hµng ho¸. KÕ to¸n gi÷ chøc n¨ng gi¸m ®èc vµ th«ng tin mäi mÆt ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh doanh cÇn ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ chÝng x¸c kÞp thêi c¸c kho¶n chi phÝ bá ra. Theo quy ®Þnh cña hÖ thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh, to¸n bé chi phÝ cña kh©u mua ®­îc tÝnh vµo gi¸ vèn cña hµng nhËp kho cßn chi phÝ cña qu¸ tr×nh chuÈn bÞ b¸n hµng vµ chi phÝ cña qu¸ tr×nh b¸n hµng ®­îc ghi chÐp ë tµi kho¶n riªng (TK chi phÝ b¸n hµng ). Ngoµi ra, c¸c kho¶n chi phÝ qu¶n ký doanh nghiÖp còng ®­îc tËp hîp ë tµi kho¶n “ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. - Chi phÝ b¸n hµng: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt ®Ó phôc vô trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ nh­ chi phÝ bao gãi, qu¶ng c¸o, b¶o hµnh, nh©n viªn b¸n hµng... - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan chung ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp mµ kh«ng t¸ch riªng cho bÊt cø ho¹t ®éng nµo nh­ chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ hµnh chÝnh. KÕ to¸n ph¶i cã nhiÖm vô gi¸m s¸t kiÓm tra chÆt chÏ chi phÝ b¸n hµng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i lµ chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng l­u chuyÓn hµng ho¸. Nã chÝnh lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi tæng chi phÝ kinh doanh bao gåm: chi phÝ vÒ gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy b¶n chÊt kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ l·i hay lç. Doanh thu thuÇn Doanh thu b¸n hµng ThuÕ TT§B ph¶i nép Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Gi¶m gi¸ hµng b¸n = - - - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú ®­îc ph¶n ¸nh b»ng mét sè chØ tiªu sau: Lîi nhuËn gép = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng b¸n. KÕt qu¶ H§KD Lîi nhuËn gép Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp = - - KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tÝnh vµo cuèi kú h¹ch to¸n ( th­êng lµ cuèi th¸ng, cuèi quý). KÕt qu¶ kinh doanh ph¶i ®­îc ph©n phèi c«ng b»ng hîp lý ®óng chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ngµnh kinh doanh. 2. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 2.1. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng *Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ChØ h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng c¸c chi phÝ sau: _ Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ c¸c kho¶n tiÒn c«ng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm Y tÕ vµ c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c. _Chi phÝ vËt liÖu bao b×: lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn cña c¸c lo¹i bao b×, vËt ®ãng gãi dïng cho viÖc b¶o qu¶n vµ b¸n hµng hoa nh­ chi phÝ vËt bao gãi, chi phÝ söa c÷a tµi s¶n cè ®Þnh ë bé phËn b¸n hµng. _Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh : lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña phÇn hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh, kÓ c¶ tµi s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ nh­ khÊu hao cña nhµ kho, cöa hµng, c¸c ph­¬ng tiÖn bèc xÕp, ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm... _Chi phÝ dông cô ®å dïng : lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn cña c¸c c«ng cô dông cô, ®å dïng phôc vô cho qu¸ tr×nh chuÈn bÞ b¸n hµng vµ qu¸ tr×nh vµ qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n, dông cô ®o l­êng, c¸c ph­¬ng tiÖn lµm viÖc ë kh©u b¸n hµng. _Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : lµ sè tiÒn dïng ®Ó tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n bªn ngoµi do cung cÊp c¸c dÞch vô, lao vô cho doanh nghiÖp, phôc vô cho qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ tiÒn thuª kho, vËn chuyÓn, tiÒn söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi, tiÒn hoa hång cho c¸c ®¹i lý b¸n hµng, cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c... _Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ch­a ghi vµo c¸c kho¶n ®· tr×nh bµy ë trªn nh­ chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, giíi thiÖu s¶n phÈm, b¶o hµnh s¶n phÈm, chi tiÕp kh¸ch ë bé phËn b¸n hµng. _Ngoµi ra kho¶n chi cho b¸n hµng ®· nªu trªn, doanh nghiÖp cßn ph¶i ghi vµo chi phÝ b¸n hµng kho¶n chi phÝ liªn quan tíi viÖc tiÕp nhËn l¹i sè hµng bÞ tõ chèi sau khi b¸n. Theo quy ®Þnh c¸c kho¶n chi sau ®©y kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ thùc hiÖn qu¸ tr×nh mua hµng Chi tõ sö dông c¸c quü cña doanh nghiÖp C¸c kho¶n chi qu¶n lý chung ngoµi qu¸ tr×nh b¸n hµng C¸c thiÖt h¹i hµng ho¸, ph­¬ng tiÖn, phÝ tæn thiÖt h¹i kh¸c do sù cè thiªn tai, tai n¹n giao th«ng, ho¶ ho¹n, kh¸ch hµng huû bá hîp ®ång...kh«ng ®­îc h¹ch to¸n nÕu kh«ng cã quyÕt ®Þnh xö lý ®­a vµo chi phÝ b¸n hµng. Tµi kho¶n sö dông: Tµi kho¶n- 641 “ Chi phÝ b¸n hµng” dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c c¬ ph¸t sinh trong qu¸ trÝnh b¸n hµng hãa, thµnh phÈm. Néi dung kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau: TK 641- “ Chi phÝ b¸n hµng” -Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh -C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ trong qu¸ kú. b¸n hµng. - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong kú. TK 641 kh«ng cã sè d­ cuèi kú ®­îc më chi tiÕt theo c¸c yÕu tè chi phÝ sau: + TK6411 : Chi phÝ nh©n viªn. + TK6412 : Chi phÝ vËt liÖu bao b×. + TK6413 : Chi phÝ dông cô, ®å dïng. + TK 6414 : Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®×nh. + TK 6415 : Chi phÝ b¶o hµnh. + TK 6415 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. + TK 6418 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. S¬ ®å 10: H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng. TK 334, 338 TK641 TK111, 112, 138 Chi phÝ tiÒn l­¬ng BHXH, BHYT Gi¸ trÞ thu håi ghi gi¶m cña nh©n viªn b¸n hµng chi phÝ TK152, 153 TK 911 XuÊt kho vËt liÖu, c«ng cô cho Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ bé phËn b¸n hµng hµng cho hµng ho¸ tiªu thô trong kú TK 214 KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§) TK 111, 112 331 TK242 C¸c kho¶n chi phÝ liªn quan kh¸c Chi phÝ b¸n hµng KÕt chuyÓn chê kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµngvµ kú sau TK 142, 335 Ph©n bæ hoÆc trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a TSC§ 2.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Nguyªn t¾c h¹ch to¸n. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ mét lo¹i chi phÝ thêi kú, ®­îc tÝnh ®Õn khi h¹ch to¸n lîi tøc thuÇn cña kú b¸o c¸o. Còng gièng chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp chØ liªn quan tíi khèi l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®· b¸n trong kú x¸c ®Þnh kÕt qu¶. Néi dung chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp còng bao gåm c¸c yÕu tè chi phÝ nh­ chi phÝ b¸n hµng, tuy vËy c«ng dông chi phÝ cña c¸c yÕu tè cã kh¸c biÖt. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i chi phÝ nh­ chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnhvµ chi phÝ chung kh¸c. -TK 642 “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp” dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú. TK 642- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp” Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thùc - C¸c kho¶n gi¶m chi phÝ qu¶n lý tÕ ph¸t sinh trong kú. doanh nghiÖp . -KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµoTK 911®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. TK 642 cuèi kú kh«ng cã sè d­ vµ chi tiÕt thµnh c¸c tiÓu kho¶n sau: TK 6421 : Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý TK 6422 : Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý TK 6423 : Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng TK 6424 : Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 6425 : ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ TK 6426 : Chi phÝ dù phßng TK 6427 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 6428 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp S¬ ®å 11 : H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. TK 334, 338 TK 642 TK 111, 112, 138 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ qu¶n lý TK 152, 153 TK 911 Chi phÝ vËt liÖu c«ng cô KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý dông cô TK 214 KhÊu hao TSC§ TK 333, 111, 112 TK 242 ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ Chi phÝ chê KÕt chuyÓn kÕt chuyÓn ë kú sau TK 139 Chi phÝ dù phßng TK 331, 111, 112 Chi phÝ kh¸c cã liªn quan ViÖc ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho hµng ®· b¸n vµ ch­a b¸n vµo cuèi kú phô thuéc vµo tõng doanh nghiÖp cô thÓ. Nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh mµ dù tr÷ hµng ho¸ gi÷a c¸c kú cã biÕn ®éng lín th× cÇn ph¶i ph©n bæ mét phÇn chi phÝ b¶o qu¶n cho hµng cßn l¹i. Sè chi phÝ ph©n bæ cho hµng cßn l¹i ®­îc kÕt chuyÓn cuèi kú sng bªn nî TK 142 – “Chi phÝ tr¶ tr­íc”. §Õn kú kinh doanh sau sè chi phÝ ph©n bæ cho hµng cßn l¹i cuèi kú tr­íc ®­îc kÕt chuyÓn tõ TK 142- “Chi phÝ tr¶ tr­íc sang TK 911- “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kú nµy. Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý cho hµng cßn l¹i ch­a b¸n vµ hµng b¸n ra ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: Chi phÝ ph©n bæ cho hµng b¸n ra Chi phÝ ph©n bæ cho hµng tån kho ®Çu kú Chi phÝ ph¸t sinh trong kú cÇn ph©n bæ TrÞ gi¸ hµng tån cuèi kú TrÞ gi¸ hµng xuÊt trong kú TrÞ gi¸ hµng tån cuèi kú x = + + Tr­íc hÕt, tÝnh c¸c kho¶n môc chi phÝ cho hµng cßn l¹i ch­a b¸n theo c«ng thøc: Chi phÝ ph©n bæ cho hµng b¸n ra tÝnh theo c«ng thøc sau: Chi phÝ ph©n bæ cho hµng b¸n ra Chi phÝ ph©n bæ cho hµng tån kho ®Çu kú Tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú Chi phÝ ph©n bæ cho hµng tån cuèi kú - = + 3. Ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng b¸n trong kú. Cuèi kú ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng b¸n trong kú. Tuú theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña tõndoanh nghiÖp mµ cã thÓ ph©n bæ chi phÝ thu mua theo tõng lo¹i hµng, nhãm hµng hay toµn bé hµng ho¸. Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n ra trong kú Chi phÝ ph©n bæ cho hµng tån kho ®Çu kú Chi phÝ ph¸t sinh trong kú TrÞ gi¸ mua cña hµng tån ®Çu kú TrÞ gi¸ mua cña hµng nhËp trong kú TrÞ gi¸ mua cña hµng b¸n ra trong kú x = + + Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 632 Cã TK 1562 4. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 4.1.Tµi kho¶n sö dông TK911 : “KÕt qu¶ kinh doanh” : dïng ®Ó ph¶n ¸nh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n. Néi dung, kÕt cÊu TK nµy nh­ sau: TK 911- KÕt qu¶ kinh doanh” - TrÞ gi¸ vèn hµng ho¸ thµnh phÈm - Doanh thu thuÇn trong kú. ®· b¸n. - Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh. lý doanh nghiÖp. - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. - Thu nhËp bÊt th­êng. - Chi phÝ bÊt th­êng. -KÕt chuyÓn thùc lç. -KÕt chuyÓn thùc l·i. Tµi kho¶n 911 cuèi kú kh«ng cã sè d­ vµ ®­îc chi tiÕt theo tõng nhãm hµng ho¸, s¶n phÈm, tõng cöa hµng cñ thÓ. TK421 “L·i ch­a ph©n phèi” : Tµi kho¶n nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh (l·i, lç)vµ t×nh h×nh ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Néi dung kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau: TK 421 –“L·i ch­a ph©n phèi” -Ph¸n ¸nh sè lç vÒ ho¹t ®éng -Ph¶n ¸nh sè thùc l·i vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp trong kú. -Sè tiÒn l·i cÊp d­íi nép, sè lç ®­îc bï lç -Ph©n phèi c¸c kho¶n l·i. -Xö lý c¸c kho¶n lç vÒ kinh doanh D­ CK: Sè lç ch­a xö lý D­ CK : L·i ch­a ph©n phèi hoÆc - ch­a sö dông TK 421 cã 2 tµi kho¶n cÊp 2. -TK 4211 – “Lîi nhuËn n¨m tr­íc” : ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ vµ l·i ch­a ph©n phèi thuéc vÒ n¨m tr­íc. TK 4212 – “Lîi nhuËn n¨m nay” : ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh, t×nh h×nh ph©n phèi l·i vµ sè l·i ch­a ph©n phèi cña n¨m nay. 4.2 Tr×nh tù h¹ch to¸n S¬ ®å 12 : H¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh TK 632 TK 911 TK 511 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn TK 641 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng (CPBH) TK 642 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (CPQLDN)TK 242 KÕt chuyÓn CPBH vµ CPQLDN cßn l¹i cña kú tr­íc vµo kÕt qu¶ kú nµy TK 421 KÕt chuyÓn l·i PhÇn II Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë c«ng ty TNHH viÖt v­îng i- kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng ty tnhh viÖt v­îng 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty TNHH ViÖt V­îng ®­îc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp sè 299-UB cña UBND thµnh phè Hµ Néi ngµy 30/12/1994 vµ chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng tõ ngµy 25/1/1995. Vèn ph¸p ®Þnh :3.789.000.000 VND Trô së : Sè 12, tæ 15 ph­êng Thanh L­¬ng – QuËn Hai Bµ Tr­ng – Hµ néi. C«ng ty TNHH ViÖtV­îng lµ C«ng ty th­¬ng m¹i chuyªn kinh doanh c¸c s¶n phÈm vÒ thiÕt bÞ v¨n phßng, ho¸ chÊt, vËt liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, hµng tiªu dïng ... Trªn c¬ së h×nh thµnh ®ã, ban l·nh ®¹o c«ng ty TNHH ViÖt V­îng kh«ng nh÷ng chØ dõng l¹i lµ C«ng ty chuyªn doanh c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng .. mµ cßn më réng kinh doanh b»ng c¸ch lµ c¸c ®¹i lÝ trung gian cña nhiÒu nhµ, s¶n xuÊt trong n­íc vµ n­íc ngoµi nh­ c¸c s¶n phÈm cña Mü, §øc, Hµ Lan,...cè g¾ng ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng cña m×nh ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc. 2. §Æc ®iÓm vµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty C«ng ty TNHH ViÖt V­îng hiÖn cã tæng sè 19 c¸n bé c«ng nh©n viªn Trong ®ã ®éi ngò l·nh ®¹o gåm : -Ban gi¸m ®èc :1 ng­êi -Trî lÝ gi¸m ®èc :1 ng­êi -C¸n bé l·nh ®¹o phßng: 4 tr­ëng phßng , 3 phã phßng. §éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc chiÕm 70% trong ®ã 80% ®¹t tr×nh ®é ®¹i häc vµ cö nh©n kinh tÕ. VÒ lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh: C«ng ty TNHH ViÖt V­îng víi chøc n¨ng mua b¸n, ®¹i lý kÝ göi hµng ho¸ trong n­íc vµ lµ nhµ ph©n phèi s¶n phÈm cña Diethelm, Frisoland, Elsafe, Wetrok...víi lÜnh vùc kinh doanh th­¬ng m¹i c¸c s¶n phÈm tiªu dïng vµ hµng c«ng nghiÖp. MÆt hµng chñ yÕu cña C«ng ty kinh doanh lµ cung cÊp s¶n phÈm, thiÕt bÞ v¨n phßng cho kh¸ch s¹n vµ v¨n phßng. Ngoµi ra C«ng ty cßn cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm nh­ kÐt s¾t ®iÖn tö, trang thiÕt bÞ, ho¸ chÊt trong x©y dùng, gèm sø... thùc phÈm, c«ng nghÖ, thuèc thó y, ho¸ chÊt c«ng nghiÖp. Ngoµi nh÷ng mÆt hµng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp trªn C«ng ty cßn cung cÊp s¶n ph¶m hµng tiªu dïng, s¶n phÈm s÷a Frisomel cña Hµ Lan. Cã thÓ nãi nh÷ng s¶n phÈm cña C«ng ty t­¬ng ®èi míi, chñ yÕu nhËp tõ n­íc ngoµi. ThÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty chñ yÕu tËp trung ë Hµ Néi, §µ N½ng vµ Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.Tuy nhiªn thÞ tr­êng tiªu thô vÉn cã thÓ tiÕp tôc më réng nhê c¸c nhu cÇu míi vÒ hµng tiªu dïng, vµ s¶n phÈm vÒ ®å v¨n phßng, trang thiÕt bÞ trong kh¸ch s¹n vÉn ®ang ph¸t sinh. Mét trong ba thÞ tr­êng trªn th× thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm lín nhÊt lµ TP.HCM. Trung b×nh hµng n¨m thÞ tr­êng nµy sè doanh thu chiÕm 1¤2 sè doanh thu cña C«ng ty. ThÞ tr­êng Hµ Néi chiÕm gÇn mét nöa vµ sè cßn l¹i lµ thÞ tr­êng §µ N½ng vµ c¸c tØnh kh¸c. VÒ mÆt ph©n phèi, c¸c kªnh b¸n hµng cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c cöa hµng tæng hîp, cöa hµng b¸n lÎ vµ ®¹i lý. VÒ hµng tiªu dïng chñ yÕu b¸n cho c¸c siªu thÞ, cöa hµng tæng hîp cöa hµng t­ nh©n. C¸c s¶n phÈm vÒ s÷a cña Frisoland ®­îc tiÕp thÞ trong c¸c tr­êng mÉu gi¸o c¸c tr¹m y tÕ, bÖnh viÖn...mÆt hµng nµy b¸n t­¬ng ®èi m¹nh trong c¶ n­íc. VÒ mÆt hµng thiÕt bÞ v¨n phßng chñ yÕu tËp trung vµo c¸c v¨n phßng míi thµnh lËp, kh¸ch s¹n siªu thÞ...hiÖn t¹i thÞ tr­êng trong thµnh phè t­¬ng ®èi m¹nh do nhu cÇu vÒ siªu thÞ vµ kh¸ch s¹n, v¨n phßng lín. Trong t­¬ng lai C«ng ty sÏ tiÕp tôc më réng t¹i c¸c tØnh kh¸c. VÒ s¶n phÈm ho¸ chÊt ®ang b¾t ®Çu cã triÓn väng tuy ch­a ®­îc kÕt qu¶ nh­ kh¶ quan. Ngoµi ra, t¹i thÞ tr­êng trong n­íc cã rÊt nhiÒu c«ng ty vÒ hãa chÊt lín ®ang chiÕm ®éc quyÒn vÒ thÞ tr­êng t¹i ViÖt Nam nªn C«ng ty gÆp mét sè khã kh¨n trong viÖc tiªu thu s¶n phÈm. C¸c s¶n phÈm thuèc thó y vµ thøc ¨n gia sóc ®ang gÆp nhiÒu tiÕn triÓn vµ ch­a gÆp ®èi thñ c¹nh tranh. ThÞ tr­êng cña mÆt hµng nµy chñ yÕu lµ n«ng th«n nªn viÖc tiÕp thÞ vµ ®­a vµo qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh vµ ®µi lµ rÊt quan träng. 3.Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®­¬c bè trÝ theo s¬ ®å sau: Ban gi¸m ®èc Phßng Hµnh chÝnh Phßng Kinh doanh Phßng KÕ to¸n Phßng Nghiªn Cøu Ph¸t TriÓn Nh­ vËy ta thÊy bé m¸y cña c«ng ty cã bèn phßng chøc n¨ng trong ®ã : - Ban gi¸m ®èc lµ ng­êi chØ ®¹o vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n lÝ cña c«ng ty. - Phßng kÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty. - Phßng hµnh chÝnh chiu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý lùc l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty vµ vÊn ®Ò hµnh chÝnh kh¸c . - Phßng kinh doanh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ giao dÞch lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. - Phßng nghiªn cøu ph¸t triÓn nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ tr­êng cña c«ng ty. II /c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty THHH ViÖt v­îng 1. §Æc ®iÓm hµng ho¸ cña c«ng ty vµ yªu cÇu qu¶n lý C¸c mÆt hµng mµ C«ng ty kinh doanh rÊt ®a d¹ng bao gåm nhiÒu chñng lo¹i, mÉu m· kh¸c nhau trong ®ã mÆt hµng kinh doanh chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm vÒ s÷a cña Frisoland, c¸c s¶n phÈm tiªu dïng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc vµ lµ nhµ ph©n phèi s¶n phÈm cña Diethelm, Frisoland, Elsafe... Ngoµi ra C«ng ty cßn cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm nh­ kÐt s¾t ®iÖn tö, trang thiÕt bÞ, ho¸ chÊt trong x©y dùng, gèm sø... thùc phÈm c«ng nghÖ, thuèc thó y ho¸ chÊt c«ng nghiÖp. ViÖc qu¶n lÝ hµng ho¸ ®­îc ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Hµng ho¸ xuÊt kho ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh, hµng xuÊt thuéc l« hµng nhËp nµo th× tÝnh theo gi¸ nhËp cña l« ®ã. Do sù ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i (cã tíi hµng tr¨m lo¹i hµng kh¸c nhau ) vµ sè l­îng hµng tån kho rÊt lín nªn C«ng ty còng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó lËp b¸o c¸o nhËp xuÊt tån kho hµng th¸ng. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lÝ hµng ho¸ chÆt chÏ cø 6 th¸ng 1 lÇn C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm kª l¹i toµn bé hµng ho¸, ®¸nh gi¸ l¹i chÊt l­îng hµng tån còng nh­ ®iÒu chØnh l¹i gi¸ trÞ hµng tån theo gi¸ thÞ tr­êng vµ lËp b¸o c¸o kiÓm kª hµng ho¸. 2. C¸c h×nh thøc b¸n hµng ë c«ng ty - Ph­¬ng thøc b¸n bu«n qua kho bªn mua nhËn hµng trùc tiÕp t¹i kho cña C«ng ty hoÆc t¹i kho cña bªn mua, tuú theo hîp ®ång tho¶ thuËn cña hai bªn. - Ph­¬ng ph¸p b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng, sau khi hµng nhËp vÒ c¶ng C«ng ty tiÕn hµnh giao nhËn cho bªn mua t¹i c¶ng hoÆc t¹i mét ®Þa ®iÓm ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång... T×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ cña C«ng ty lu«n ®­îc chó träng nh÷ng mÆt sau: - VÒ qui c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ tiªu thô: hµng ho¸ tr­íc khi nhËp xuÊt ph¶i ®­îc kiÓm tra kÜ l­ìng vÒ chÊt l­îng còng nh­ qui c¸ch. ChÝnh v× vËy ë C«ng ty kh«ng cã tr­êng hîp hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i, hay gi¶m gi¸ hµng do s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng. - VÒ gi¸ b¸n hµng ho¸: hÖ thèng gi¸ b¸n ®­îc x¸c ®Þnh trªn gi¸ mua thùc tÕ c«ng phÝ thu mua b¶o qu¶n... vµ g¾n liÒn víi sù vËn ®éng gia c¶ thÞ tr­êng. Gi¸ b¸n hµng ho¸ th­êng ®­îc tho¶ thuËn víi ng­êi mua cho nªn c¸c mÆt hµng cña C«ng ty kh«ng cã gi¸ trÞ cè ®Þnh nh­ c¸c mÆt hµng cña c¸c C«ng ty th­¬ng m¹i kh¸c. 3. Tµi kho¶n sö dông ViÖc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty mang tÝnh ®éc lËp. PhÇn lín c¸c tµi kho¶n C«ng ty sö dông cã néi dung ph¶n ¸nh ®óng chÕ ®é. Mét sè tµi kho¶n mµ C«ng ty sö dông trong viÖc h¹ch to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh nh­ sau: - TK 156 “hµng ho¸ “ TK nµy ®­îc chi tiªt thµnh hai TK cÊp hai + TK 1561 “TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸” TK 1561 Ph¶n ¸nh gi¸ mua cña hµng b¸n qua kho TK 1561A- GT ph¶n ¸nh gi¸ mua hµng b¸n chuyÓn th¼ng kh«ng qua kho TK 1561B- UT ph¶n ¸nh hµng nh©n uû th¸c + TK 1562 Ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua hµng ho¸ TK 131 “Ph¶i thu kh¸ch hµng” TK 511 “Doanh thu b¸n hµng” TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” TK 641 “Chi phÝ b¸n hµng” TK 642 “Chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp” TK 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, do C«ng ty kh«ng cã gi¸ b¸n x¸c ®Þnh tõ tr­íc vµ viÖc hµng ho¸ nhËp xuÊt lu«n ®­îc kiÓm tra kÜ l­ìng vÒ chÊt l­îng quy c¸ch nªn t¹i C«ng ty kh«ng cã tr­êng hîp hµng b¸n tr¶ l¹i do kÐm chÊt l­îng hoÆc gi¶m gi¸ hµng b¸n nÕu C«ng ty kh«ng sö dông TK 531 vµ TK 532 . 4. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng 4.1 Tr×nh tù ghi ¶« C«ng ty sö dông h×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ, tuy nhiªn c«ng t¸c kÕ to¸n thùc hiªn cã nh÷ng ®iÓm rÊt biÖt so víi ph­¬ng ph¸p nµy. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n t¹i C«ng ty diÔn ra nh­ sau: Sæ theo dâi ho¸ ®¬n Ho¸ ®¬n b¸n hµng Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 156,632....511 PhiÕu ghi sè kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc Sæ c¸i TK 156,632,...511 4.2 KÕ to¸n b¸n hµng qua kho Tr­íc khi xuÊt kho, giao hµng cho bªn mua phßng kinh doanh lËp hãa ®¬n GTGT thµnh 5 liªn, mét liªn l­u l¹i phßng kinh doanh, bèn liªn cßn l¹i chuyÓn cho kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng cÇm ho¸ ®¬n nµy sang phßng kÕ to¸n tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. Lóc nµy kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ®Ó vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n b¸n hµng. Sau ®ã kÕ to¸n ®­a l¹i ho¸ ®¬n cho ng­êi mua. Ng­êi mua cÇm 4 liªn cña ho¸ ®¬n xuèng kho ®Ó lµm thñ tôc nhËn hµng. Sau khi kiÓm tra ho¸ ®¬n, thñ kho l­u l¹i mét liªn ®Ó ghi sæ kho sau ®ã xuÊt hµng cho ng­êi mua. Ng­êi mua gi÷ l¹i mét liªn (liªn ®á). Thñ kho chuyÓn hai liªn cßn l¹i lªn phßng kÕ to¸n ®Ó vµo sæ kÕ to¸n. T¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty khi kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n sang ®Ó thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, kÕ to¸n vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n. Sæ nµy cã t¸c dông qu¶n lý toµn bé ho¸ ®¬n b¸n hµng viÕt ra trong k×, tr¸nh tr­êng hîp bá sãt ho¸ ®¬n. MÉu nµy nh­ sau: MÉu 2: sæ theo dâi ho¸ ®¬n Th¸ng 6 n¨m 2005 §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ho¸ ®¬n DiÔn gi¶i ThuÕ suÊt % Gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT ThuÕ GTGT Ghi chó Sè Ngµy 46205 4/6/05 S÷a Friso Pre 10 130.864.000 13.864.000 C«ng ty TNHH Phó Th¸i (tr¶ chËm 10 ngµy) 46209 5/6/05 Bµn ch¶i Jodan Flex 10 15.400.000 1.540.000 C«ng ty TNHH Nam S¬n (tr¶ chËm 12 ngµy) 46212 8/6/05 S÷a FrisoLac 10 75.240.000 7.524.000 C«ng ty th­¬ng m¹i B×nh Minh ( tr¶ chËm 15 ngµy) ... ... .... ... ..... .... ........ Sau khi giao hµng thñ kho chuyÓn hµng ho¸ lªn phßng kÕ to¸n lóc nµy kÕ to¸n vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n khi ho¸ ®¬n quay vÒ. Sæ nµy cã mÉu t­¬ng tù nh­ trªn. 4.2.2 KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng. Khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n b¸n hµng do thñ kho chuyÓn ®Õn kÕ to¸n vµo sæ doanh thu b¸n hµng theo dâi tõng khèi hµng. ChØ tiªu “gi¸ mua “ ®­îc lÊy tõ sæ theo dâi mua hµng xuÊt kho. MÉu 5: Sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng Th¸ng 6n¨m 2005 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i Gi¸ vèn Gi¸ b¸n ThuÕ GTGT Sè hiÖu Ngµy 46205 4/1/01 C«ng ty TNHH Phó Th¸i 114.948.000 130.864.000 13.086.400 46209 5/1/01 C«ng ty TNHH Nam S¬n 11.330.000 15.400.000 1.540.000 46212 8/1/01 C«ng ty TM B×nh Minh 63.036.000 75.240.000 7.524.000 .... .... .......... ...... ........ ....... Céng 717.500.000 1.025.000.000 102.500.000 Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ tæng hîp trªn sæ vµ c¸c phiÕu ghi sæ c¸i tµi kho¶n cã quan hÖ ®èi øng víi tµi kho¶n 511 do c¸c kÕ to¸n kh¸c chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n phô tr¸ch vÒ doanh thu sÏ lËp phiÕu ghi sæ cho tµi kho¶n 511 ®Ó chuyÓn cho kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ vµ kÕ to¸n tæng hîp vµo sæ c¸i. MÉu 6: Sæ c¸i Tµi kho¶n : Doanh thu b¸n hµng Sè hiÖu: 511 Th¸ng 6 n¨m 2005 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã Doanh thu b¸n hµng 131 1.025.000.000 KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng 911 1.025.000.000 4.2.3 KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n . T¹i c«ng ty, gi¸ vèn hµng ho¸ b¸n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ vèn hµng b¸n trong kú = Gi¸ mua hµng b¸n trong kú + Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n trong kú Gi¸ mua cña hµng b¸n trong kú ®­îc trÝch theo theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. NghÜa lµ hµng xuÊt thuéc l« nµo th× tÝnh theo gi¸ l« ®ã, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c tuyÖt ®èi. Gi¸ mua cña hµng tiªu thô ®­îc qu¶n lý trªn 2 sæ: sæ theo dâi gi¸ mua hµng xuÊt kho (MÉu 4) vµ sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng (MÉu 6). Chi phÝ thu mua (bao gåm chi phÝ b¶o hiÓm vµ chi phÝ vËn chuyÓn hµng ho¸) ®­îc qu¶n lý trªn “Sæ theo dâi chi phÝ thu mua”. Hµng ngµy kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n liªn quan ®Õn chi phÝ mua hµng ®Ó vµo sæ chi phÝ. Chi phÝ thu mua ®­îc ph©n bæ cho hµng b¸n cña tõng l«. VD: Chi phÝ thu mua l« hµng Frisolac 23N-QL10 cßn l¹i lµ 11.016.000 l­îng s÷a Frisolac cßn tån tÝnh ®Õn ngµy 1/1/2001 lµ 7200 hép. L­îng s÷a b¸n ra trong th¸ng lµ 1200 hép. Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n ra trong kú = Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tån ®Çu kú vµ ph¸t sinh trong kú Tæng l­îng hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú X TrÞ gi¸ mua hµng tiªu thô trong kú Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho s÷a Frisolac 23N-QL10 tiªu thô trong kú = 11.016.000 7.200 x 1.200 = 1.836.000 MÉu sæ theo dâi chi phÝ thu mua nh­ sau: MÉu 7: Sæ theo dâi chi phÝ thu mua Th¸ng 6/2005 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ngµy Sè hiÖu Nî Cã Mang sang 30.012.750 Chi phÝ vËn chuyÓn Friso Pre 111 4.464.000 111 11.016.000 ... .... ............ ..... ........ ........ Ph©n bæ cho hµng b¸n trong kú -S÷a Friso Pre 3.348.000 -Bµn ch¶i Jodan Flex 330.000 -S÷a Frisolac 1.836.000 Céng ph¸t sinh 26.016.000 20.890.000 D­ 35.138.750 ViÖc ghi chÐp nh­ trªn kh«ng ph©n biÖt ®­îc chi phÝ thu mua cßn l¹i lµ cña l« hµng nµo v× vËy ®Õn kú sau, khi ph©n bæ kÕ to¸n l¹i ph¶i rµ so¸t l¹i sè liÖu rÊt mÊt thêi gian. Cuèi th¸ng kÕ to¸n qu¶n lý TK 1562 lËp phiÕu ghi sæ TK 1562 chuyÓn cho kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n. MÉu 8: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK sè: 1562 STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó 1 Chi phÝ mua hµng 111 26.016.000 2 Ph©n bæ chi phÝ mua cho hµng ®· tiªu thô 632 20.016.000 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký) (Ký) Hµng th¸ng kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n c¨n cø vµo chØ tiªu gi¸ mua cña hµng b¸n trªn sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng (MÉu 6) vµ ghi chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ®· b¸n ra trong phiÕu ghi sæ ®Ó lËp phiÕu ghi sæ tµi kho¶n 632 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. MÉu 9: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc Tk 632 Ngµy 30/6/2005 STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 Gi¸ mua hµng b¸n 696.601.940 2 Chi phÝ mua 20.890.000 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 717.500.000 Ng­êi lËp biÓu (Ký) KÕ to¸n tr­ëng(Ký) KÕ to¸n tæng hîp khi nhËn ®­îc phiÕu ghi sæ TK 632 tiÕn hµnh vµo sæ c¸i TK 632. MÉu 10: Sæ c¸i TK: “Gi¸ vèn hµng b¸n” Sè hiÖu: 632 Th¸ng 06 n¨m 2005 §¬n vÞ tÝnh: §ång STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã 1 Gi¸ mua hµng b¸n 1561 696.601.940 2 Chi phÝ thu mua 1562 20.890.000 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 911 717.500.000 4.3. KÕ to¸n b¸n hµng giao th¼ng kh«ng qua kho Víi ph­¬ng thøc b¸n hµng nµy c¨n cø vµo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, phßng kinh doanh tiÕn hµnh giao dÞch víi phÝa n­íc ngoµi ®Ó tho¶ thuËn sè l­îng gi¸ c¶ hµng ho¸, c¨n cø vµo ®ã lËp hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi kh¸ch hµng. Khi cã th«ng b¸o hµng ®· vÒ c¶ng, phßng kinh doanh lËp ho¸ ®¬n GTGT vµ cö ng­êi xuèng c¶ng tiÕp nhËn hµng ho¸. Hµng ho¸ cã thÓ giao trùc tiÕp cho kh¸ch hµng hay chuyÓn ®Õn mét ®Þa ®iÓm theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Khi giao nhËn hµng ho¸, C«ng ty lËp biªn b¶n giao nhËn cã x¸c nhËn cña bªn mua ®Ó lµm c¨n cø thanh to¸n sau nµy. Biªn b¶n giao nhËn nh­ sau: MÉu 13: C«ng ty TNHH TM céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam ViÖt v­îng §éc lËp_ Tù do_ H¹nh phóc Biªn b¶n bµn giao H«m nay ngµy 8/1/2001 t¹ikho C«ng ty dÞch vô sè 1 Nam D­¬ng chóng t«i tiÕn hµnh giao nhËn l« hµng s÷a do Hµ Lan s¶n xuÊt nh­ sau: I.Bªn A: C«ng ty TNHH ViÖt V­îng. -§¹i diÖn bªn A: ¤ng Lª v¨n B¸ch c¸n bé phßng kinh doanh II.Bªn B: C«ng ty dÞch vô sè 1 Nam D­¬ng -§¹i diÖn bªn B: Bµ NguyÔn thanh Hµ- Thñ kho Sè l­îng hµng giao nhËn nh­ sau: STT Tªn hµng Quy c¸ch §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Ghi chó 1 Friso mum plain 450Gr Hép 1200 Hµng giao theo hîp ®ång 87136 MTX RCKL 12/2000 2 FrisoMel 900Gr " 1800 3 Frisolac 450Gr " 1900 Biªn b¶n thµnh 02 b¶n mçi bªn gi÷ 01 b¶n. Bªn nhËn Hµ Néi, ngµy 08 th¸ng 06 n¨m 2005 ( Ký ) Sau khi giao nhËn hµng ho¸, kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ sè hµng giao nhËn ®Ó vµo sæ kÕ to¸n. §Ó qu¶n lý hµng giao nhËn th¼ng tõ khi tiÕp nhËn cña ng­íi b¸n cho ®Õn khi giao nhËn cho ng­êi mua kÕ to¸n cña C«ng ty kh«ng sö dông TK 156 ( 1561A-GT) ®Ó h¹ch to¸n. Khi cã th«ng b¸o hµng vÒ c¶ng c¬ quan cö ng­êi ®Õn tiÕp nhËn hµng. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng kÕ to¸n ghi: Nî TK 1561A –GT (TGTT) Cã TK 111, 112, 333 (ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc) Cã TK 331 (TGHT) Cã( Nî) TK 413 ThuÕ GTGT ph¶i nép ghi nhËn nh­ sau: Nî TK 33312 Cã TK 111, 112 Khi nhËn ®­îc giÊy b¸o chÊp nhËn thanh to¸n (biªn b¶n giao nhËn hµng...) kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: - Doanh thu Nî Tk 131 Cã TK 3331 Cã TK 511 - Gi¸ vèn Nî TK 632 Cã TK 1561A- GT Gi¸ vèn hµng giao th¼ng ®­îc h¹ch to¸n trªn mét sæ riªng cßn doanh thu th× ®­îc qu¶n lý chung trªn sæ “Theo dâi doanh thu”. 5. KÕ to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ 5.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng §Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n C«ng ty sö dông TK 641. Víi ®Æc thï cña viÖc b¸n hµng lµ b¸n bu«n qua kho vµ b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng lªn C«ng ty kh«ng cã c¸c cöa hµng b¸n hµng. ChÝnh v× thÕ chi phÝ b¸n hµng cña doanh nghiÖp chñ yÕu lµ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp hµng ho¸. Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc nh­ phiÕu chi... kÕ to¸n vµo sæ chi phÝ b¸n hµng theo mÉu sau: MÉu 14: Sæ chi phÝ b¸n hµng Th¸ng 01 n¨m 2001 §v: ®ång Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ngµy Sè hiÖu Nî Cã 4/6/05 09 Chi phÝ vËn chuyÓn hµng ®Õn C«ng ty TNHH Phó Th¸i 1111 375.000 5/6/05 11 Chi phÝ gi¸m ®Þnh l« hµng s÷a Frisomel H§1020/Mat/TU/KL 1111 1.025.000 8/6/05 27 C­íc vËn chuyÓn lo s÷a Frisolac 1111 570.000 .... ..... ................. .... ....... ....... Céng 39.330.000 Cuèi th¸ng, quý c¨ cø vµo sè liªu trªn sæ chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n qu¶n lý tµi kho¶n nµy lËp phiÕu ghi sè TK 641 chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu ghi sæ TK 642 ®Ó vµo sæ c¸i TK 642. Sau ®ã kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ quý 1 1 lÇn vµ vµo sæ theo dâi tµi kho¶n 911 ( sè liÖu trªn phiÕu ghi sæ nµy lµ sè tæng céng c¶ quý). MÉu 15: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK sè 641 STT DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 Chi phÝ b¸n hµng ph¸t trong th¸ng 641 1111 39.330.000 Ng­êi lËp biÓu (Ký) KÕ to¸n tr­ëng (Ký) Chi phÝ b¸n hµng cña C«ng ty chØ gåm c¸c kho¶n chi tiÒn mÆt cho dÞch vô vËn chuyÓn bèc xÕp hµng ho¸. Do C«ng ty kh«ng cã m¹ng l­íi cöa hµng nªn kh«ng cã kho¶n chi phÝ tiÒn l­¬ng còng nh­ kho¶n chi phÝ khÊu hao TSC§. Khi nhËn ®­îc phiÕu ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp vµo sæ c¸i TK 641. Cuèi mçi quý kÕ to¸n lËp thªm mét phiÕu ghi sæ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong c¶ quý ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. Chi phÝ b¸n hµng cña doanh nghiÖp ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n trong kú. 5.2. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Hµng ngµy trªn c¬ së c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i xö lý ghi vµo TK 642 “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. C«ng ty kh«ng më tµi kho¶n cÊp 2 ®Ó ph¶n ¸nh néi dung chi phÝ vµ tËp hîp trùc tiÕp. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tËp hîp trong kú ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n trong kú. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n phô tr¸ch TK 642 lËp phiÕu ghi sæ TK 642 chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo sæ c¸i TK 642. MÉu 16 : Ngµy 30/6/015 PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK 642 . §¬n vÞ tÝnh: ®ång STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 L­¬ng nh©n viªn 642 334, 338 1600000 2 KHTSC§ 642 241 1500000 3 chi phÝ b¸n hµng kh¸c tr¶ b»ng tiÒn mÆt 642 1111 1200000 4 chi phÝ b¸n hµng kh¸c tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n 642 1121 3000000 Céng 19877500 Cuèi mçi quý, th¸ng kÕ to¸n phô tr¸ch TK 642 lËp mét phiÕu ghi sæ tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong c¶ quý ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. 5.3. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng Kú h¹ch to¸n cña C«ng ty lµ tõng quý, kÕ to¸n sö dông sæ theo dâi TK 911 ®Ó ph¶n ¸nh jÕt qu¶ kinh doanh. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c phiÕu ghi sæ TK 511, TK 632 . Cßn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th× cuèi quý míi ®­îc tËp hîp. Cuèi mçi quý, kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh tÝnh ra lç l·i trong kú vµ lËp phiÕu ghi sæ TK 911 chuyÓn cho kú tæng hîp vµo sæ c¸i. MÉu 17: Sæ theo dâi TK 911 Quý I n¨m 2005 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã Th¸ng 1 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 717.500.000 KÕt chuyÓn doanh thu 511 1.025.000.000 1.025.000.000 Chªnh lÖch 377.500.000 Th¸ng 2 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 631.050 KÕt chuyÓn doanh thu 511 831.500.000 Chªnh lÖch 200.450.000 Th¸ng 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 558.950.000 KÕt chuyÓn doanh thu 611 771.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 641 115.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 642 60.500.000 KÕt qu¶ kinh doanh 421 614.000.000 MÉu 18: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK 911 Quý I n¨m 2005 STT DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 KÕt chuyÓn doanh thu 511 911 2697500000 2 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 911 632 1907500000 3 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 911 641 115000000 4 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 911 641 60500000 5 KÕt qu¶ kinh doanh 911 421 614500000 Céng 2697500000 2697500000 Ng­êi lËp biÓu ( Ký ) KÕ to¸n tr­ëng ( Ký ) KÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo phiÕu ghi sæ TK 911 vµo sæ c¸i TK 911. MÉu 19 Sæ c¸i Tµi kho¶n : KÕt qu¶ kinh doanh Sè hiÖu : TK 911 Th¸ng 5 n¨m 2005 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã KÕt chuyÓn doanh thu 511 2.697.500.000 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 1.907.500.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 641 115.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doannh nghiÖp 641 60.500.000 KÕt qu¶ kinh doanh 421 614.500.000 Cuèi quý, kÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ c¸i c¸c tµi kho¶n ®Ó lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. PhÇn III ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH ViÖt v­îng I. bµi häc kinh nghiÖm vÒ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng Lý luËn vµ thùc tiÔn cho thÊy nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× nh÷ng rñi ro trong kinh doanh cµng lín vµ dÔ x¶y ra. §iÒu ®ã ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý trong mçi doanh nghiÖp ph¶i thùc sù cã hiÖu qu¶ ®¶m b¶o gi¸m s¸t chÆt chÏ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o tÝnh ®óng ®¾n kÞp thêi cña mçi quyÕt ®Þnh ®­a ra. ChÝnh v× vËy, kÕ to¸n ®· vµ ®ang trë thµnh mét c«ng cuéc qu¶n lý h÷u hiÖu ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Ngµy nay, kÕ to¸n kh«ng chØ lµ c«ng t¸c tÝnh to¸n ghi chÐp thuÇn tuy vÒ vèn, nguån vèn vµ qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vÒ vèn vµ tæng hîp th«ng tin mét c¸ch hîp lý, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. KÕ to¸n víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh sÏ cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó c¸c nhµ qu¶n lý lÊy ®ã ®Ó lµm c¬ së ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh thÝch hîp. Mét doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp... ChÕ ®é kÕ to¸n hiÖn nay ®­îc ban hµnh thèng nhÊt cho toµn bé nÒn Kinh tÕ Quèc d©n (ngo¹i trõ mét sè quy ®Þnh riªng cho mét sè doanh nghiÖp kinh doanh cã tÝnh chÊt ®Æc thï). Tuy vËy, trong qu¸ tr×nh ¸p dông vµo thùc tiÔn c¸c doanh nghiÖp th× chÕ ®é kÕ to¸n cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp vµ tÝnh thèng nhÊt hîp lý còng nh­ sù phï hîp ®èi víi tõng doanh nghiÖp. Do vËy viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu sau: Tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ n­íc §¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu, nhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®ång thêi viÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n nãi chung còng nh­ kÕ to¸n b¸n hµng ho¸ nãi riªng mét c¸ch hiÖu qu¶, khoa häc vµ tiÕt kiÖm. Phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Tr¶i qua 7 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, C«ng ty TNHH ViÖt V­îng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. C«ng ty ®· më réng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô, tõng b­íc triÓn khai c¸c gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶, thiÕt lËp ®­îc quan hÖ víi c¸c b¹n hµng, duy tr× kinh doanh nh÷ng mÆt hµng ®¬n vÞ m×nh cã thÕ m¹nh, ®ång thêi tÝch cùc t×m kiÕm c¬ héi, më ra c¸c mÆt hµng mêi vµ chó ý c¸c ho¹t ®éng phèi hîp trong néi bé. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sù khñng ho¶ng cña nÒn kinh tÕ trong khu vùc cïng víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh­ng víi tiÒm lùc s½n cã cña m×nh, C«ng ty ®· tõng b­íc kh¾c phôc khã kh¨n ®¶m b¶o ph¸t triÓn, kinh doanh æn ®Þnh. Mét trong nh÷ng nh©n tè lµm nªn sù thµnh c«ng cña C«ng ty còng nh­ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nãi riªng. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë C«ng ty ®· cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc qu¶n lý kinh doanh th­¬ng m¹i cña ®¬n vÞ: c«ng t¸c b¸n hµng ®¶m b¶o theo dâi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®èi víi tõng kh¸ch hµng, ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña C«ng ty thùc thi, c¸ch tÝnh ®¬n gi¶n vµ tæng kÕt tÝnh to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c. ViÖc lËp c¸c chøng tõ kÕ to¸n liªn quan ®Õn hµng ho¸ b¸n ra nh×n chung lµ kÞp thêi, chÊp hµnh ®óng quy ®Þnh cña hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam. C¸c mÉu sæ kÕ to¸n sö dông ®¬n gi¶n cô thÓ dÔ ghi chÐp. VÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng kÕ to¸n, toµn bé c¸c nh©n viªn kÕ to¸n C«ng ty cã tr×nh ®é ®¹i häc, n¾m v÷ng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh. C¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n ®­îc ph©n c«ng ph©n nhiÖm vô râ rµng ®¶m b¶o mçi ng­êi ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm víi phÇn hµng m×nh ®¶m nhËn. Bªn c¹nh tÝnh ®éc lËp th× viÖc tæ chøc kÕ to¸n cña C«ng ty cßn ®¶m b¶o ®­îc tÝnh thèng nhÊt nhÞp nhµng gi÷a c«ng viÖc cñac¸c kÕ to¸n viªn. Gi÷a c¸c kÕ to¸n viªn th­êng xuyªn cã sù kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin kÕ to¸n. VÒ viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt trong c«ng t¸c kÕt to¸n, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty ®· ®­a m¸y vi tÝnh vµo sö dông trong kÕ to¸n. Phßng kÕ to¸n ®­îc trang bÞ 2 m¸y vi tÝnh, phÇn lín c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cã kh¶ n¨ng sö dông ®­îc ch­¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y. mÆc dï phÇn lín c«ng viÖc kÕ to¸n vÉn ®­îc ghi chÐp b»ng tay xong viÖc ®­a m¸y vi tÝnh vµo sö dông b­íc ®Çu ®· t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty ®Æc biÖt lµ trong viÖc l­u tr÷ vµ cung c¸p th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c, râ rµng, ®¸p ønt yªu cÇu qu¶n lý kinh doanh cña C«ng ty II/ Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty 1.VÒ tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông T¹i C«ng ty kÕ to¸n hµng ho¸ chi tiÕt tµi kho¶n 1561 gi¸ mua hµng ho¸ nh­ sau: TK 1561: gi¸ mua hµng ho¸ nhËp kho TK 1561A-GT: gi¸ mua hµng giao th¼ng TK1561B-UT: hµng nhËn xuÊt khÈu uû th¸c ViÖc C«ng ty sö dông tµi kho¶n nh­ trªn lµ ch­a hîp lý v× tµi kho¶n 1561 chØ ph¶n ¸nh gi¸ mua cña hµng ho¸ nhËp kho. Tr­êng hîp mua b¸n vËn chuyÓn th¼ng, C«ng ty nªn ®­a tµi kho¶n 157 vµo sö dông thay v× sö dông tµi kho¶n 1561A-GT v× hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy sau khi tiÕp nhËn cña ng­êi b¸n C«ng ty vËn chuyÓn th¼ng ®Õn kho ng­êi mua, kh«ng qua nhËp kho cña C«ng ty. ViÖc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 1561A-GT lµm cho hµng tån kho cña C«ng ty t¨ng lªn mét c¸ch gi¶ t¹o. Trong tr­êng hîp nµy, khi tiÕp nhËn hµng vËn chuyÓn th¼ng cho kh¸ch hµng c¨n cø vµo chøng tõ mua hµng ghi trÞ gi¸ mua hµng b¸n th¼ng. Nî TK 157 Cã TK 111, 112, 133 (ThuÕ vµ phÝ nép Nhµ n­íc ) ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cña hµng nhËp khÈu ph¶i nép ghi: Nî TK 3331 Cã 111, 112 Khi giao nhËn hµng víi kh¸ch hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 Cã TK 157 Tr­êng hîp nhËn xuÊt khÈu uû th¸c, khi C«ng ty nhËn hµng cña bªn uû th¸c xuÊt khÈu ®Ó xuÊt khÈu hé th× to¸n bé trÞ gi¸ hµng ho¸ nhËn vÒ cÇn ghi ®¬n vµo bªn nî TK 003” Hµng nhËn b¸n hé” ( nÕu b¸n theo gi¸ CIF) chø kh«ng TK 1561B-UT v× hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy kh«ng thuéc së h÷u cña C«ng ty. HiÖn t¹i theo dâi doanh thu, hµng ho¸ nhËp khÈu xuÊt kho ®­îc ghi chÐp theo tõng khèi hµng, tuy nhiªn kÕ to¸n C«ng ty kh«ng më c¸c tµi kho¶n chi tiÕt theo khèi hµng. Sè liÖu trªn c¬ së c¸c TK 156, 511, 632, 911, 641, 642 ®Òu chung cho tÊt c¶ c¸c khèi hµng, do ®ã ch­a ph¶n ¸nh râ kÕt qu¶ tiªu thô tõng khèi hµng th× kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh tÝnh to¸n l¹i rÊt mÊt thêi gian kh«ng ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi trong cung cÊp th«ng tin. V× vËy, theo em kÕ to¸n C«ng ty nªn h¹ch to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng theo tõng khèi hµng. §Ó thùc hiÖn viÖc nµy, kÕ to¸n cã thÓ më chi tiÕt c¸c tµi kho¶n sau: TK 15611 : Gi¸ mua hµng thuéc khèi s÷a TK 15612 : Gi¸ mua hµng htuéc khèi thiÕt bÞ TK 15613 : Gi¸ mua hµng thuéc khèi ®å dïng C¸c tµi kho¶n 511, 631, 641, 642, 911 chi tiÕt t­¬ng tù. Lµm ®­îc nh­ trªn sâ ®¶m b¶o cho kÕ to¸n qu¶n trÞ cã s¬ së ®Ó ph©n tÝch gióp cho ban l·nh ®¹o C«ng ty thÊy ®­îc xu h­íng kinh doanh trong thêi gian tíi, ®Ó ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng nµo mÆt hµng nµo ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt. 2. Sæ s¸ch kÕ to¸n ViÖc ghi sæ kÕ to¸n t¹i C«ng ty cßn ®¬n gi¶n vµ cã nhiÒu ®iÓm ch­a hîp lý. Thø nhÊt, viÖc lËp hai sæ theo dâi ho¸ ®¬n ( mét sæ ®Ó theo dâi khi kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n ®Õn phßng kÕ to¸n ®Ó thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n cßn mét sæ theo dâi ho¸ ®¬n khi thñ kho giao hµng cho kh¸ch) lµ kh«ng cÇn thiÕt v× c¶ hai sæ nµy kh«ng nh»m môc ®¸nh h¹ch to¸n mµ chØ dïng ®Ó qu¶n lý ho¸ ®¬n, h¬n n÷a nã cßn lµm t¨ng khèi l­îng ghi chÐp cho nh©n viªn kÕ to¸n. Thø hai, vÒ “Sæ theo dâi chi phÝ thu mua” nh­ ®· tr×nh bµy th× viÖc ghi chÐp chi phÝ nh­ vËy kh«ng ph©n biÕt ®­îc chi phÝ thu mua cßn l¹i lµ cña l« hµng nµo, v× vËy ®Õm kú sau khi ph©n bæ kÕ to¸n l¹i ph¶i rµ so¸t l¹i sè liÖu xem chi phÝ thu mua cña tõng lo¹i hµng cßn l¹i bao nhiªu ®Ó ph©n bæ, lµm nh­ vËu rÊt mÊt thêi gian. Theo em, thay v× viÖc ghi chÐp theo kiÓu liÖt kª chi phÝ theo hµng däc, kÕ to¸n C«ng ty nªn thiÕt kÕ l¹i mÉu sæ theo dâi chi phÝ thu mua nh­ sau: Sæ theo dâi chi phÝ thu mua TK 1562 Th¸ng 6/2005 Chøng tõ DiÔn gi¶i Ph¸t sinh trong kú(hay cßn l¹i th¸ng tr­íc chuyÓn sang) Ph©n bæ trong kú Cßn l¹i Ngµy Sè hiÖu S÷a Frisolac23N-QL10 11.016.000 1.836.000 9.180.000 S÷a FrisoPre 4.464.000 3.348.000 1.116.000 Tæng sè ph©n bæ trong kú 5.184.000 Lµm nh­ trªn th× sau mçi lÇn ph©n bæ th× kÕ to¸n biÕt ®­îc chi phÝ thu mua cña l« hµng ®ã cßn l¹i bao nhiªu ®Ó tiÖn cho ph©n bæ tiÕp theo. Thø ba, sæ theo dâi doanh thu cßn cã nh­îc ®iÓm lµ míi chØ thÓ hiÖn ®­îc tæng tiÒn hµng trªn mçi ho¸ ®¬n mµ ch­a thÓ hiÖn ®­îc ®¬n gi¸, sè l­îng tøng lÇn b¸n hµng. trong ®ã, nã l¹i theo dâi thõa chØ tiªu gÝa mua hµng b¸n ra v× chØ tiªu nµy ®· ®­îc ghi chÐp trªn sæ theo dâi gi¸ mua hµng xuÊt kho. Theo em, kÕ to¸n C«ng ty nªn sö dông sæ chi tiÕt b¸n hµng theo mÉu sau: Sæ chi tiÕt b¸n hµng Khèi s¶n phÈm s÷a Th¸ng 6/2005 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng §¬n vÞ tÝnh Doanh thu ThuÕ GTGT Ngµy Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 4/1/01 46205 S÷a Friso Pre 131 Hép 1800 72.700 130.864.000 13.086.400 8/1/01 46212 S÷a Frisolac 131 Hép 1200 62.700 75.240.000 7.524.000 ..... ....... ....... ...... ...... ....... ....... ......... ....... Céng 1.025.000.000 102.500.000 Thø t­, nh­ trªn ®· ®Ò cËp ë trªn, kÕ to¸n doanh nghiÖp nªn sö dông TK 157 ®Ó h¹ch to¸n hµng giao th¼ng. sæ theo dâi hµng giao hµng th¼ng còng nªn qu¶n lý chi tiÕt theo tõng khèi hµng chø kh«ng nªn h¹ch to¸n tËp trung trªn cïng 1 tµi kho¶n nh­ hiÖn nay. H¬n n÷a, do hµng giao th¼ng kh«ng nhËp kho cho nªn cã kh«ng ®­îc qu¶n lý vÒ mÆt sè l­îng trªn thÎ chi tiÕt hµng ho¸ v× vËy nªn ®­a thªm chØ iªu sè l­îng hµng giao th¼ng vµo qu¶n lý trªn sæ theo dâi hµng giao th¼ng. Víi ®Æc ®iÓm kinh doanh thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, c¸c s¶n phÈm s÷a nªn cã rÊt nhiÒu mÆt hµng, chñng lo¹i kÝch cì nªn ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý chÆt chÏ hµng ho¸, cø 6 th¸ng C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho 1 lÇn vµ lËp b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh nhËp- xuÊt- tån. Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu n¾m b¾t th«ng tin th­êng xuyªn, kÞp thêi vÒ nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ th× cuèi mçi quý kÕ to¸n hµng ho¸ nªn lËp mét b¸o c¸o tæng hîp nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ c¨n cø vµo c¸c thÎ chi tiÕt hµng ho¸ b¸o c¸o tæng hîp nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ theo mÉu quy ®Þnh. 3. Ghi chÐp vµ ph©n bæ chi phÝ Theo th«ng t­ sè 63/1999/TT- BTC ngµy 07/6/1999 h­íng dÉn viÖc qu¶n lý doanh thu,chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô t¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th× c¸c kho¶n l·i tr¶ cho viÖc sö dông vèn d­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ tµi chÝnh nh­ng kÕ to¸n C«ng ty l¹i ®­a kho¶n nµy vµo TK 642. “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. §· cã rÊt nhiÒu ý kiÕn vÒ viÖc ph¶n ¸nh chi phÝ l·i vµo ®©u? §· cã ý kiÕn cho r»ngcÇn ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ l·i vay trung thùc ®óng b¶n chÊt ho¹t ®éng cña nã. §iÒu ®ã cã ý nghÜa lµ tiÒn vay theo chøc n¨ng ho¹t ®éng nµo th× chi phÝ l·i vay ®­îc tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng ®ã. ë C«ng ty chi phÝ l·i vay phÇn lín®­îc sö dông vµo viÖc thu mua hµng ho¸ nh­ vËy kÕ to¸n nªn ®­a chi phÝ l·i vay nµy vµo chi phÝ thu mua. Khi tr¶ l·i tiÒn vay mua hµng ho¸ kÕ to¸n ghi: Nî TK 1562 Cã TK 111, 112 Cßn nÕu tiÒn vay dïng cho b¸n hµng hay qu¶n lý doanh nghiÖp th× khi tr¶ l·i tiÒn vay kÕ to¸n ghi: Nî TK 641, 642 Cã TK 111, 112 Hµng n¨m C«ng ty sö dông mét kho¶n tiÒn vay rÊt lín ®Ó thu mua hµng ho¸ (n¨m 2000 lµ gÇn 2 tû ). ChÝnh v× vËy kho¶n chi phÝ l·i vay còng rÊt lín v× vËy viÖc h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy vµo ®©u, nh­ thÕ nµo sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c t­¬ng ®èi cña kÕt qu¶ b¸n hµng. Nh­ vËy, doanh nghiÖp nªn cã kiÕn nghÞ víi c¬ quan chøc n¨ng ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ nµy mét c¸ch hîp lý, v× nÕu ®­a hÕt chi phÝ l·i vay vµo TK642 nh­ hiÖn nay ë C«ng ty th× kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chøc n¨ng cña chi phÝ. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý cña doanh nghiÖp x¸c ®×nh chung cho tÊt c¶ c¸c mÆt hµng kinh doanh vµ ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n ra trong kú. ViÖc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n ra trong kú nh­ ë C«ng ty lµ hîp lý v× l­îng hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ cuèi kú lµ t­¬ng ®­¬ng nhau. Tuy vËy chi phÝ b¸n hµng hµng quý cÇn ®­îc ph©n bæ cho tõng nhãm hµng, mÆt hµng kinh doanh ®Ó theo dâi cô thÓ kÕt qu¶ b¸n hµng cña nhãm mÆt hµng. cã thÓ ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho tõng ®èi t­îng kÕ to¸n chi tiÕt. ViÖc ph©n bæ chi phÝ cho tõng nhãm hµng hay mÆt hµng kinh doanh sÏ gióp cho viÖc ®­a ra b¸o c¸o qu¶n trÞ vÒ kÕt qu¶ kinh doanh tõng nhãm hµng gióp cho l·nh ®¹o C«ng ty biÕt ®­îc ho¹t ®éng nµo ®em l¹i hiÖu qu¶ ®Ó t¨ng c­êng khuyÕn khÝch, cßn ho¹t ®éng nµo kh«ng cã hiÖu qu¶ ®Ó t×m nguyªn nh©n kh¾c phôc. 4. Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. B­íc sang n¨m 2005, nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc tiÕp tôc ®­îc thóc ®Èy ph¸t triÓn, tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc. Thªm vµo ®ã, nÒn kinh tÕ khu vùc ®ang dÇn håi phôc, thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu ®ang cã chiÒu h­íng kh¸ h¬n sÏ t¹o ra nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cûa kinh tÕ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc vÉn cßn nh÷ng tån t¹i vµ yÕu kÐm ch­a ®­îc kh¾c phôc, nhÞp ®é t¨ng tr­ëng ch­a cao, søc mua trong n­íc cßn h¹n chÕ t×nh h×nh kinh doanh néi ®Þa nhµy cµng cã sù c¹nh tranh gay g¾t h¬n. Cïng ®øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc C«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh h­íng ®i ®óng ®¾n ®Ó tiÕp tôc sù ph¸t triÓn æn ®Þnh cña m×nh. Qua nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ ë C«ng ty TNHH ViÖt V­îng, em xin ®­a ra mét sè ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp nh­ sau: VÒ vÊn ®Ò b¸n hµng ho¸: TiÕp tôc t×m kiÕm c¸c mÆt hµng míi vµ thÞ tr­êng míi cho xuÊt khÈu ®ång thêi cñng cè vµ ph¸t triÓn kinh doanh c¸c mÆt hµng vµ thÞ tr­êng ®· ®­îc thiÕt lËp. Më réng thÞ tr­êng néi ®Þa, ®Èy m¹nh b¸n hµng tån, t¨ng c­êng b¸n trùc tiÕp b¸n lÎ cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng. Víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th­¬ng m¹i, c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o ®ãng mét vai trß quan trong trong viÖc t¨ng doanh sè b¸n. HiÖn t¹i, viÖc qu¶ng, tiÕp thØ C«ng ty hÇu nh­ ch­a cã. Nh­ vËy ®Ó cã thÓ tiÕp cËn nhiÒu h¬n víi kh¸ch hµng, C«ng ty nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin, cã c¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn b¸n hµng ®Ó thóc ®Çy l­îng hµng b¸n ra, rót ng¾n vßng quay hµng ho¸, t¨ng vßng quay cña vèn, ®¶m b¶o tiÕt kiÖm chi phÝ sö dông vèn còng nh­ b¶o qu¶n hµng ho¸ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. C«ng ty ph¶i n¾m b¾t ®­îc th«ng tin, nhu cÇu hµng ho¸ ®Ó tõ ®ã cã møc dù tr÷ phï hîp. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. C«ng ty ph¶i gi÷ quan hÖ tèt víi ng©n hµng, gi÷ tÝn nhiÖm trong viÖc vay – tr¶ nh»m gi¶i quyÕt ®ñ vèn kÞp thêi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Theo dâi vµ thu håi c«ng nî ®óng h¹n, cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®ßi nî r¸o riÕt nh­ng vÉn chó ý gi÷ g×n mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng. VÒ tæ chøc lao ®éng : C«ng ty nªn s¾p xÕp tæ chøc, c¬ cÊu hîp lý, biªn chÕ gän, lµm viÖc cã hiÖu qu¶. §¸nh gi¸ l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, thay ®æi c¸n bé qu¶n lý kÐm n¨ng lùc. Ngoµi c¸c biÖn ph¸p trªn th× viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng lµ mét biÖn ph¸p quan träng. C«ng ty ®· ®­a m¸y vi tÝnh vµo phôc vô c«ng t¸c kÕ to¸n nh­ng vÉn ch­a khao th¸c tËn dông ®­îc hÕt chøc n¨ng cña chóng. HiÖn t¹i, kÕ to¸n m¸y cûa C«ng ty míi chØ dõng l¹i ë viÖc l­u tr÷ th«ng tin cßn phÇn lín c«ng viÖc vÉn lµm b»ng tay. C«ng ty nªn cµi ®Æt ch­¬ng tr×nh kÕ to¸n phï hîp víi ®iwuf kiÖn kinh doanh, tæ chøc båi d­ìng nghiÖp vô kÕ to¸n m¸y cho c¸c kÕ to¸n viªn ®¶m b¶o kÕ to¸n m¸y thùc sù trë thµnh c«ng cô cËp nhËt xö lý cung cÊp vµ l­u tr÷ th«ng tin cho ng­êi sö dông. KÕt luËn Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay, vÊn ®Ò qu¶n lý tèt t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt quan träng, nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc thËn träng, nh¹y bÐn trong mçi quyÕt ®Þnh tµi chÝnh. Trong chiÕn l­îc vÒ qu¶n lý, kÕ to¸n lu«n gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng. Nã lµ c«ng cô qu¶n lý hiÖu lùc nhÊt vêi chøc n¨ng ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh. V× vËy viÖc tæ chøc h¹ch to¸n khoa häc, hîp lý ¶nh h­ëng lín tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp c¸c nhµ qu¶n lý n¾m b¾t th«ng tin vÒ doanh nghiÖp chÝnh x¸c kÞp thêi nhÊt. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh tuy chØ lµ mét phÇn trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung cña doanh nghiÖp. Song, nã lµ mét phÇn hµnh quan träng ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn toµn bé kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng, em ®· ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi “ Hoµn thiÖn c«ng t¸c KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ”. Trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh, bµi viÕt ®· gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau: -Tr×nh bµy kh¸i qu¸t hÖ thèng lý luËn c¬ b¶n vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - Tr×nh bµy kh¸i qu¸t thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH ViÖt V­îng ®ång thêi ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt kh¸i qu¸t vµ mét sè kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o TrÇn M¹nh Dòng ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé Phßng KÕ to¸n trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n PTS Ng« ThÕ Chi – NXB Gi¸o dôc 1994 2. KÕ to¸n th­¬ng m¹i dÞch vô PGS PTS Lª Gia Lôc – NXB Thèng kª 1996 3. H­íng dÉn ph­¬ng ph¸p ghi sæ vµ lu©n chuyÓn chøng tõ GS PTS NguyÔn §×nh NhiÖm – NXB Thèng kª 1999 4. Tµi liÖu kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH ViÖt V­îng. Môc lôc