Đề tài Hiện trạng nước dưới đất

MUÏC LUÏC Lôøi caûm ôn Nhaän xeùt cuûa giaùo vieân Trang Muïc luïc 1 Phaàn A: Phaàn chung 3 Chöông I: Môû ñaàu 4 I: Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi 4 II: Muïc tieâu cuûa ñeà taøi 4 III: Nhieäm vuï cuûa ñeà taøi 5 IV: YÙ nghóa khoa hoïc – thöïc tieãn 5 V: Khoái löôïng coâng vieäc – Caùc phöông phaùp nghieân cöùu. 5 Chöông II: Khaùi quaùt vuøng nghieân cöùu. 7 I: Vò trí ñòa lyù 7 II: Khí haäu, ñaëc ñieåm thuyû vaên 7 III: Ñòa hình, ñòa maïo 10 IV: Ñaëc ñieåm kinh teá nhaân vaên 11 Chöông III: Lòch söû nghieân cöùu ñòa chaát – ñòa chaát thuyû vaên 24 I. Lòch söû nghieân cöùu ñòa chaát 24 Tröôùc 30-4-1975 24 Sau 30-4-1975 25 II. Lòch söû nghieân cöùu ñòa chaát thuyû vaên 25 Tröôùc 30-4-1975 25 Sau 30-4-1975 26 Chöông IV. Ñaëc ñieåm ñòa chaát 27 I. Ñòa taàng 27 II. Kieán taïo vaø caùc heä thoáng ñöùt gaõy 36 III. Lòch söû phaùt trieån phaùt trieån ñòa chaát khu vöïc. 38 Chöông V. Ñaëc ñieåm ñòa chaát thuyû vaên 44 I. Nöôùc trong caùc traàm tích Holocen. 44 II. Nöôùc trong caùc traàm tích Pleistocen. 45 III. Nöôùc trong caùc traàm tích Pliocen treân. 46 IV. Nöôùc trong caùc traàm tích Pliocen döôùi. 47 Phaàn B: Phaàn Chuyeân Ñeà. 50 Chöông I: Hieän traïng chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát 51 I. Keát quaû 51 II. Hieän traïng 61 Chöông II. Ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát 65 I. Ñaùnh giaù hieän traïng 65 II. Nguoàn goác 69 III. Dieãn bieán chaát löôïng theo khoâng gian vaø thôøi gian 73 Keát luaän vaø kieán nghò 84 Taøi lieäu tham khaûo 90 Phuï luïc 92 PHAÀN A PHAÀN CHUNG Chöông I: MÔÛ ÑAÀU I. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi: Vieäc söû duïng nöôùc cho sinh hoaït, saûn xuaát vaø aên uoáng taêng leân ñaùng keå ôû caùc thaønh phoá lôùn trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Taïi caùc thaønh phoá lôùn, ñaëc bieät thaønh phoá Hoà Chí Minh nôi coù toác ñoä phaùt trieån kinh teá nhanh cuøng vôùi söï taäp trung daân cö cao thì vieäc ñaùp öùng nhu caàu naøy ñoùng vai troø ñaëc bieät quan troïng. Tuy nhieân cho ñeán nay, taïi moät soá vuøng trong thaønh phoá cuï theå quaän Bình Taân (taùch ra töø huyeän Bình Chaùnh) nöôùc maùy chæ ñaùp öùng cho moät boä phaän nhoû daân cö soáng trong khu vöïc naøy, do ñoù vieäc khai thaùc vaø söû duïng nöôùc döôùi ñaát laø ñieàu raát caàn thieát vaø taát yeáu cuûa ngöôøi daân. Hieän nay caùc gieáng khoan khai thaùc taäp trung chuû yeáu ôû hai taàng: taàng Pleistocen (QI-III) vaø taàng Pliocen treân(Nb2). Vieäc khai thaùc nöôùc döôùi ñaát vôùi löu löôïng quaù möùc, khoâng theo quy hoaïch ñaõ laøm cho khaû naêng bò oâ nhieãm cuûa caùc taàng nöôùc döôùi ñaát trong khu vöïc coù theå xaûy ra. Nhaát laø taàng Pleistocen. Vôùi ñeà taøi naøy seõ goùp phaàn laøm saùng toû hieän traïng nöôùc döôùi ñaát trong khu vöïc, cuõng nhö laøm saùng toû chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát theo thôøi gian vaø khoâng gian taïi khu vöïc naøy II. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi. Nghieân cöùu caùc thaønh phaàn hoaù hoïc vaø söï thay ñoåi cuûa chuùng trong nöôùc döôùi ñaát, ñeå töø ñoù coù bieän phaùp baûo veä vaø khai thaùc moät caùch hôïp lyù nguoàn taøi nguyeân naøy. III. Nhieäm vuï cuûa ñeà taøi. Laøm saùng toû ñieàu kieän ñòa chaát thuyû vaên khu vöïc. Nghieân cöùu vaø hieän traïng chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát ñang khai thaùc. Ñoàng thôøi neâu leân nguyeân nhaân gaây ra söï bieán ñoåi chaát löôïng nöôùc vaø ñeà xuaát höôùng söû duïng. IV. YÙ nghóa khoa hoïc – thöïc tieãn. 1. YÙ nghóa khoa hoïc. Qua keát quaû nghieân cöùu phaân tích thaønh phaàn hoaù hoïc nöôùc döôùi ñaát ñaõ goùp phaàn laøm saùng toû veà hieän traïng chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát taïi khu vöïc quaän Bình Taân. 2. YÙ nghóa thöïc tieãn. Nhöõng keát quaû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi seõ laø cô sôû cho coâng taùc khai thaùc vaø quaûn lyù nguoàn nöôùc döôùi ñaát taïi khu vöïc. V. Khoái löôïng coâng vieäc – caùc phöông phaùp nghieân cöùu. 1. Khoái löôïng coâng vieäc. * Thu thaäp taøi lieäu - Caùc taøi lieäu veà ñaëc ñieåm ñòa chaát, ñòa chaát thuyû vaên cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Caùc taøi lieäu veà ñaëc ñieåm töï nhieân, kinh teá, xaõ hoäi ôû quaän Bình Taân. - Caùc baùo caùo khoa hoïc veà nöôùc döôùi ñaát ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh. * Khoái löôïng ñeà taøi thöïc hieän. - Tieán haønh khaûo saùt: ñi ñeán töøng hoä daân. - Laáy maãu: 9 maãu trong ngaøy 22-04-2004 - Ngoaøi ra ñeà taøi coøn söû duïng keát quaû phaân tích maãu nöôùc töø caùc ñôn vò khaùc. - Caùc maãu ñöôïc phaân tích vôùi caùc chæ tieâu: pH, DO, Eh, EC, nhieät ñoä, maøu, muøi vò, ñoä axit, ñoä kieàm, saét toång coäng, saét hai, ñoä cöùng toång coäng, ñoä cöùng canxi, ñoä cöùng magieâ, chaát raén toång coäng, , cation (NH4+, Ca2+, Mg2+) anion (SO42-, PO43-, NO3-, HCO3-, Cl-). 2. Phöông phaùp nghieân cöùu. * Thu thaäp vaø toång hôïp caùc taøi lieäu theo phöông phaùp taäp hôïp vaø choïn loïc. * Phaân tích thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa maãu nöôùc. - pH; DO ño baèng maùy WTW 396 - Chaát raén: xaùc ñònh baèng phöông phaùp saáy khoâ ôû 1050C. - Ñoä kieàm, ñoä axit, ñoä cöùng toång coäng, ñoä cöùng canxi, Cl-, xaùc ñònh baèng phöông phaùp chuaån ñoä, saét toång coäng, saét hai, sunfat, photphat, NO3-, NH4+ ño baèng maùy spectrophotometor hieäu secoman vôùi caùc böôùc soùng khaùc nhau. - Caùc chæ tieâu coøn laïi xaùc ñònh treân cô sôû tính toaùn. - Toång hôïp phaân tích keát quaû baèng caùc phaàn meàm tin hoïc chuyeân moân (mapinfor 6.0 ) Chöông II KHAÙI QUAÙT VUØNG NGHIEÂN CÖÙU Quaän Bình Taân laø ñoâ thò môùi ñöôïc thaønh laäp bao goàm 10 phöôøng, theo nghò ñònh soá 130/NÑ ngaøy 5/11/2003 cuûa chính phuû töø thò traán An LaÏc, xaõ Bình Höng Hoaø, xaõ Bình Trò Ñoâng vaø xaõ Taân Taïo cuûa huyeän Bình Chaùnh tröôùc ñaây. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, toác ñoä ñoâ thò hoaù dieãn ra khaù nhanh, coù phöôøng haàu nhö khoâng coøn ñaát noâng nghieäp (phöôøng An Laïc A naêm 2003 coøn 3.5 ha, phöôøng Bình Höng Hoaø A coøn 39.5 ha). VÒ TRÍ ÑÒA LÍ: Quaän Bình Taân laø ñoâ thò môùi phaùt trieån, goàm 3 xaõ vaø 1 thò traán ñöôïc taùch ra töø huyeän Bình Chaùnh. Quaän naèm trong toaï ñoä ñòa lí töø 10027’38” ñeán 10045’30” vó ñoä Baéc vaø töø 106027’51” ñeán 106042’00” kinh ñoä Ñoâng, tieáp giaùp vôùi: Phía Baéc: quaän 12, huyeän Hoùc Moân. Phía Nam: quaän 8, xaõ Taân Kieân, xaõ Taân Nhöït. Phía Ñoâng:quaän Taân Bình, quaän 6, quaän 8. Phía Taây: xaõ Vónh Loäc A, xaõ Vónh Loäc B, xaõ Leâ Minh Xuaân. KHÍ HAÄU, ÑAËC ÑIEÅM THUYÛ VAÊN: Bình Taân naèm trong khu vöcï nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo vôùi hai muøa möa naéng, muøa möa baét ñaàu töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa khoâ baét ñaàu töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau. Nhieät ñoä khoâng khí Nhieät ñoä cao nhaát: 300C (thaùng 4). Nhieät ñoä thaáp nhaát: 26,80C (thaùng 11). Nhieät ñoä trung bình naêm: 27.90c. (Theo baùo caùo quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi quaän Bình Taân ñeán naêm 2010). Ñoä aåm khoâng khí: Ñoä aåm cao nhaát:82% (thaùng 8). Ñoä aåm thaáp nhaát: 70% (thaùng 2). Ñoä aåm trung bình:76%. (Theo baùo caùo quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi quaän Bình Taân ñeán naêm 2010). Löôïng möa: Löôïng möa trung bình naêm laø 1983 mm, taäp trung chuû yeáu vaøo caùc thaùng 6, 7, 8, 9, 10 chieám treân 90% löôïng möa caû naêm. Trong thaùng 7 coù soá ngaøy möa nhieàu nhaát laø 23 ngaøy vaø thaùng 2 coù soá ngaøy möa ít nhaát laø 1 ngaøy. (Theo baùo caùo quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi quaän Bình Taân ñeán naêm 2010). Löôïng boác hôi: Löôïng boác hôi trong naêm khaù lôùn, toång löôïng laø 1399 mm/naêm, chieám 51.3% löôïng möa trung bình naêm. Trong ñoù caùc thaùng naéng löôïng boác hôi laø 5-6 mm/ngaøy, caùc thaùng möa laø 2-3 mm/ngaøy. Do löôïng boác hôi khaù cao vaøo muøa khoâ ñaõ laøm giaûm löôïng nöôùc maët neân pheøn vaø ñoä maën taêng ôû caùc vuøng truõng. (Theo baùo caùo quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi quaän Bình Taân ñeán naêm 2010). Caùc yeáu toá khaùc: Naéng: soá giôø naéng caû naêm laø 1829.3 giôø, thaùng 5 coù soá giôø naéng nhieàu nhaát 204 giô ø(6-7 giôø/ngaøy), thaùng 11 coù soá giôù naéng ít nhaát laø 136.3 giôø(4-5 giôø/ngaøy). Gioù:gioù thònh haønh trong muøa khoâ laø höôùng gioù ñoâng nam vaø gioù thònh haønh trong muøa möa laø höôùng gioù Taây Nam. Toác ñoä gioù trung bình khoaûng 2-3 m/s. Nhìn chung, khí haäu quaän Bình Taân coù tính oån ñònh cao, khoâng xaûy ra thôøi tieát baát thöôøng nhö baõo luït, nhieät ñoä quaù noùng hoaëc quaù laïnh. (Theo baùo caùo quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi quaän Bình Taân ñeán naêm 2010). Nguoàn nöôùc vaø thuyû vaên: Nguoàn nöôùc maët :quaän Bình Taân coù heä thoáng soâng, raïch töø chi löu cuûa caùc soâng Saøi Goøn, Nhaø Beø-Xoaøi Raäp, Vaøm Coû Ñoâng taïo neân, coù cheá ñoä baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu deã gaây ngaäp vaøo muøa möa vaø maën xaâm nhaäp saâu noäi ñoàng vaøo muøa khoâ. Chaát löôïng nöôùc ôû heä thoáng soâng raïch cuûa quaän raát keùm do naèm ôû haï löu cuûa heä thoáng soâng neân möùc ñoä oâ nhieãm naëng, chuû yeáu laø caùc chaát thaûy töø thaønh phoá theo heä thoáng keânh Taøu Huû, Taân Hoaù-Loø Goám, Keânh Ñoâi, raïch Nöôùc Leân ñoå veà. Beân caïnh ñoù coøn coù nguoàn nöôùc thaûi töø caùc khu coâng nghieäp vaø khu daân cö cuûa quaän thaûi ra laøm cho chaát löôïng nöôùc caøng keùm hôn. Do chaát löôïng nguoàn nöôùc keùm neân aûnh höôûng ñeán phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa quaän ñaëc bieät laø oâ nhieãm moâi tröôøng taùc ñoäng ñeán ñôøi soáng cuûa daân cö raát nhieàu. Nguoàn nöôùc ngaàm :nguoàn nöôùc phaàn lôùn ñeàu bò nhieãm pheøn trong caùc thaùng muøa khoâ neân aûnh höôûng ñeán vieäc khai thaùc söû duïng. ÑÒA HÌNH, ÑÒA MAÏO: Ñòa hình: Ñòa hình quaän Bình Taân thaáp daàn theo höôùng Ñoâng Baéc-Taây Nam, cao trình bieán daïng töø 0.5-4m so vôùi möïc nöôùc bieån, ñöôïc chia laøm 2 vuøng: -Vuøng 1: vuøng cao daïng ñòa hình baøo moøn boài tuï, cao ñoä töø 3-4m, taäp trung ôû caùc phöôøng Bình Trò Ñoâng, Bình Höng Hoaø. -Vuøng 2: vuøng thaáp, daïng ñòa hình tích tuï bao goàm phöôøng Taân Taïo vaø An Laïc. Ñòa maïo: Vuøng nghieân cöùu naèm ôû phía Taây cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh – thuoäc ñôùi ñòa hình chuyeån tieáp giöõa vuøng ñoài nuùi naâng cao ôû phía Baéc -Ñoâng Baéc vaø vuøng ñoàng baèng tích tuï roäng lôùn Taây Nam boä – ñòa hình coù daïng baäc theàm vaø ñoàng baèng ñaàm laày, soâng-bieån. Ñòa hình ñoàng baèng theàm baäc II cao 3m – 3,5m phaân boá ôû phía Taây noäi thaønh laø chuû yeáu. Theàm ñöôïc caáu taïo töø traàm tích seùt, boät coù nguoàn goác hoãn hôïp soâng – bieån tuoåi Holocen sôùm. Ñòa hình tích tuï ñoàng baèng theàm baäc I phaân boá roäng raõi ôû Bình Chaùnh, ñoâng Hoùc Moân, nam Cuû Chi,…Ñoä cao trung bình laø 1m. Caáu taïo neân theàm naøy laø caùc traàm tích hoån hôïp soâng – bieån tuoåi Holocen giöõa muoän (QIV2-3). Ngoaøi ra coøn coù caùc truõng loøng soâng coå trong khu vöïc. 3. Thoå nhöôõng: Quaän Bình Taân coù 3 loaïi ñaát chính: -Ñaát xaùm: naèm ôû phía Baéc thuoäc caùc phöôøng Bình Höng Hoaø, Bình Trò Ñoâng khoaûng 2516 ha, thaønh phaàn cô hoïc laø ñaát pha, keát caáu rôøi raïc. -Ñaát phuø sa coù dieän tích khoaûng 1491 ha thuoäc caùc phöôøng Taân Taïo vaø moät phaàn cuûa phöôøng Bình Trò Ñoâng. -Ñaát pheøn coù dieän tích khoaûng 1094 ha phaân boá ôû An Laïc vaø moät phaàn phöôøng Taân Taïo. ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ NHAÂN VAÊN: Ñaëc ñieåm ñaát ñai: Toång dieän tích töï nhieân quaän Bình Taân laø 5188.7 ha. Tình hình söû duïng ñaát caùc ngaønh naêm 2003 ñöôïc phaân theo muïc dích söû duïng nhö sau: -Ñaát noâng nghieäp :1578.8 ha chieám 30.3% ñaát töï nhieân. -Ñaát chuyeân duøng: 1752.7 ha, chieám 33.8% ñaát töï nhieân. -Ñaát ôû: 1782.7 ha, chieám 34.4% ñaát töï nhieân. -Ñaát chöa söû duïng vaø soâng suoái: 81.4 ha, chieám 1.6%, ñaát töï nhieân (trong ñoù soâng suoái chieám 99.1%). Trong nhöõng naêm qua xu theá ñoâ thò hoaù, phaùt trieån ñoâ thò treân phöông dieän söû duïng quyû ñaát caùc ngaønh dieãn ra ñaëc bieät nhanh, coù söï chuyeån dòch maïnh cô caáu ñaát ôû taêng nhanh, ñaát noâng nghieäp giaûm maïnh, giaûm bình quaân naêm nhöõng naêm 2000-2003 laø 434 ha. Cuï theå: -Ñaát noâng nghieäp naêm 2000 laø 2882.5 ha, chieám 55.6% ñaát töï nhieân, naêm 2003 giaûm maïnh coø 1571.7 ha, chieám 30.3% ñaát töï nhieân. Naêm 2003 so vôùi naêm 200-2003 laø 434 ha, ñöôïc söû duïng 56% cho ñaát ôû, 34% cho phaùt trieån giao thoâng vaø 10% cho caùc muïc ñích khaùc. Ñaát chuyeân duøng naêm 2000 taêng leân laø 1162.1 ha chieám gaàn 22.4% ñaát töï nhieân. Naêm 2003 taêng leân 1752.7 ha, chieám khoaûng 33.8% ñaát töï nhieân. Naêm 2003 so vôùi naêm 2000 taêng 590.6 ha, taêng bình quaân naêm nhöõng naêm 2000-2003 laø 196.8 ha ñöôïc söû duïng 70% cho phaùt trieån giao thoâng. Chính vieäc naøy phaùt trieån maïnh giao thoâng laø nhaân toá tieân quyeát cho phaùt trieån maët kinh teá xaõ hoäi vaø hình thaønh quaân môùi Bình Taân . Ñaát ôû naêm 2000 laø 1056.9 ha, chieám 20.4% ñaát töï nhieân, naêm 2003 taêng leân 1782.7 ha, chieám 34.4% ñaát töï nhieân. Naêm 2003 so vôùi naêm 2000 taêng 725.8 ha, taêng bình quaân naêm nhöõng naêm 2000-20003 laø 242 ha. Ñaát ôû taêng leân ñaïi ña soá laø ñaát ôû ñoâ thò ñöôïc xaây döïng khoâng ñoàng ñeàu vaø moät soá döï aùn daân cö taäp trung. Ñieàu naøy quan troïng laø nhieàu khu daân cö môùi ôû caùc phöôøng Bình Höng Hoaø, Bình Höng Hoaø B, Bình Trò Ñoâng, Bình Trò Ñoâng A, Taân Taïo, Taân Taïo A khoâng ñöôïc xaây döïng ñoàng boä vôùi heä thoáng thoaùt nöôùc, heä thoáng giao thoâng… gaây ngaäp nöôùc nhieàu nôi ñang laø trôû ngaïi cho vieäc phaùt trieån ñoâ thò. BAÛNG 1: CÔ CAÁU SÖÛ DUÏNG ÑAÁT Loaïi ñaát 2000 2001 2003 2001 so vôùi 2.000 2003 so vôùi 2.001 Trò soá Cô caáu (%) Trò soá Cô caáu (%) Trò soá Cô caáu (%) Dieän tích töï nhieân 5.188,7 100,0 5.188,7 100,0 5.188,7 100,0 I-Ñaát noâng nghieäp 2.882,5 55,6 2.390,5 46,1 1.571,8 30,3 492,0 -818,7 1-Ñaát caây haøng naêm 2.317,7 1.852,0 1.125,8 -465,7 -726,2 1.1. Luùa-luùa maøu 2.256,2 1.807,2 1.096,2 -449,0 -711,0 1.2 Caây haøng naêm 61,5 44,8 29,7 -16,7 -15,1 2-Ñaát vöôøn taïp 323,9 310,3 242,8 -13,6 -67,5 3- -Ñaát caây laâu naêm 44,0 40,6 68,7 -3,4 28,1 4- Ñaát coû cho chaên nuoâi 2,4 5- Maët nöôùc nuoâi troàng thuyû saûn 196,8 187,5 132,08 -9,3 -55,4 II-Ñaát chuyeân duøng 1.162,1 22,4 1.450,3 28,0 1.752,7 33,8 288,2 302,4 1- Ñaát xaây döïng 778,4 1.022,5 898,3 244,1 -124,2 2- Ñaát giao thoâng 173,1 179,6 585,0 6,5 405,4 3- Ñaát thuyû lôïi vaø maët nöôùc CD 64.6 102.1 66.8 37.5 35.3 4- Ñaát di tích lòch söû vaên hoaù 3,1 5- Ñaát an ninh quoác phoøng 1,8 18,5 11,9 16,7 6,6 6- Ñaát nghóa trang 93,1 93,1 81,8 0,0 -11,3 7- Ñaát chuyeân duøng khaùc 34,6 34,5 105,8 -0,1 71,3 III Ñaát ôû: 1.056,9 20,4 1.278,6 24,6 1.782,7 34,4 221,7 504,1 1- Ñaát ñoâ thò 192,1 552,4 1.782,7 360,3 1.230,3 2- Ñaát ôû noâng thoân 864,8 726,2 0,0 138,6 726,2 IV-Ñaát chöa söû duïng: 87,2 1,7 69,3 1,3 81,4 1,6 -17,9 12,1 1- Ñaát baèng chöa söû duïng 3,1 3,1 0,8 0,0 2,3 2-Soâng suoái 66,5 66,2 80,7 -0,3 14,5 ( nguoàn :phoøng quaûn lí ñoâ thò quaän Bình Taân ) Ø Tình hình söû duïng ñaát noâng nghieäp: Maáy naêm gaàn ñaây quaän Bình Taân coù toác ñoä ñoâ thò hoaù raát nhanh do söï ra ñôøi cuûa caùc khu coâng nghieäp taäp trung, caùc khu daân cö môùi vaø caùc khu taùi ñònh cö cho daân töø noäi thaønh ra ñaõ laøm cho ñaát noâng nghieâäp giaûm maïnh, neáu tính giai ñoaïn töø naêm 2001 ñeán naêm 2003 ñaát noâng nghieäp toaøn quaän giaûm khoaûng 820 ha, töông öùng toác ñoä giaûm laø 18.9 %/naêm, ñaát noâng nghieäp töø choå chieám tyû troïng 46.1% toång dieän tích töï nhieân toaøn quaän naêm 2001, ñeán naêm 2003 ñaát noâng nghieäp coøn 1572 ha, chieám khoaûng 3.3%. Vieäc giaûm ñaát noâng nghieäp ñeå öu tieân cho phaùt trieån caùc khu coâng nghieäp, caùc khu daân cö vaø caùc coâng trình coâng coäng laø ñieàu taát yeáu vaø hôïp lí. Nhìn chung trong maáy naêm gaàn ñaây (giai ñoaïn töø 2001-2003) taát caû caùc loaïi ñaát noâng nghieäp ñeàu giaûm töông ñoái nhanh, trong ñoù ñaát thuoäc nhoùm troàng haøng naêm giaûm vôùi toác ñoä nhanh nhaát 22.0 %/naêm, ñaát vöôøn taïp gæam 11.5%, ñaát coù maët nöôùc nuoâi troàng thuyû saûn giaûm 16.1% rieâng caây laâu naêm taêng 30%. Toùm laïi, söû duïng quyõ ñaát, bieán ñoäng quyõ ñaát, xu höôùng dòch chuyeån quyõ ñaát cuûa quaän thôøi gian qua khaù maïnh theå hieän söï hình thaønh, phaùt trieån moät ñoâ thò. Tuy nhieân coâng taùc quaûn lí nhaø nöôùc veà xaây döïng, quy hoaïch khoâng gian ñoâ thò coøn baát caäp tröôùc yeâu caàu phaùt trieån. Daân soá: Daân soá quaän Bình Taân naêm 2003 laø 265.411 ngöôøi, trong ñoù nam chieám 47,45%, nöõ chieám 52,55%. Do taùc ñoäng cuûa quaù trình ñoâ thò hoaù, daân soá quaän Bình Taân taêng raát nhanh trong thôøi gian qua, toác ñoä taêng daân soá bình quaân naêm giai ñoaïn 1999 - 2003 laø 16,17%. Tyû leä taêng daân soá töï nhieân coù xu höôùng giaûm daàn qua caùc naêm töø 1,51% naêm 1999 xuoáng coøn 1,3% naêm 2003, tuy nhieân so vôùi tyû leä taêng töï nhieân cuûa thaønh phoá(1,27% naêm 2002) thì tyû leä naøy vaãn coøn cao, do ñoù coâng taùc keá hoaïch hoaù gia ñình phaûi ñöôïc quan taâm. Tyû leä taêng cô hoïc thôøi gian qua luoân ôû möùc cao, naêm 2001 laø 19,84%, naêm 2002 taêng 17,65% vaø ñeán naêm 2003 taêng laø 17,31%. phaàn lôùn daân nhaäp cö laø do giaûn daân töø noäi thaønh, soá lao ñoäng töø caùc quaän, huyeän vaø caùc tænh khaùc ñeán tìm kieám vieäc laøm. Daân nhaäp cö chuû yeáu taäp trung ôû caùc phöôøng coù möùc ñoâ ñoä thò hoaù cao vaø caùc phöôøng coù xí nghieäp saûn xuaát. Vì vaäy beân caïnh vieäc tích cöïc laø taêng theâm nguoàn lao ñoäng, löïc löôïng daân nhaäp cö ñang laø moät aùp löïc lôùn cho quaän trong vieäc quaûn lí con ngöôøi, giaûi quyeát vieäc laøm vaø taêng theâm söï quaù taûi cho caùc coâng trình haï taàng nhö giaùo duïc, y teá ñoàng thôøi cuõng gaây neân nhieàu haäu quaû phöùc taïp veà kinh teá vaø an ninh traät töï an toaøn xaõ hoäi. BAÛNG 2: MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU VEÀ DAÂN SOÁ QUAÄN BÌNH TAÂN 1999-2003 Chæ tieâu ÑVT 1999 2000 2001 2002 2003 TÑTBQ 1999-2003 (%) 1. Quy moâ daân soá Ngöôøi 145.746 155.220 188.053 223.767 265.411 16,17 - Nam “ 71.109 75.406 91.262 108.571 125.949 15,36 - Nöõ “ 74.637 79.814 96.791 115.196 139.462 16,92 2. Tæ leä taêng daân soá % 6,51 6,50 21,15 18,99 18,61 - Taêng töï nhieân % 1,51 1,50 1,31 1,34 1,30 - Taêng cô hoïc % 5,00 5,00 19,84 17,65 17,31 3. Maät ñoä daân cö Ngöôøi/km2 2.809 2.992 3.624 4.313 5.115 - Maät ñoä cao nhaát “ 6.375 6.789 6.700 6.915 16.680 - Maät ñoä thaáp nhaát “ 1.278 1.361 1.682 2.016 1.592 ( nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ huyeän Bình Chaùnh cuõ. Phoøng thoáng keâ quaän Bình Taân ) Maät ñoä daân cö quaän Bình Taân naêm 2003 laø 5.115 ngöôøi/km2, nôi coù maät ñoä daân ñoâng nhaát laø phöôøng An Laïc A 16.680 ngöôøi/km2 vaø thaáp nhaát laø phöôøng Taân Taïo A 1.592 ngöôøi/km2. Daân cö phaân boá khoâng ñeàu, chuû yeáu taäp trung vaøo caùc phöôøng coù toác ñoä ñoâ thò hoaù maïnh nhö An Laïc A, Bình Höng Hoaø, Bình Trò Ñoâng. Maëc duø coù tyû leä taêng daân soá cao nhöng maät ñoä daân cö bình quaân cuûa quaän Bình Taân ñeán naêm 2003 vaãn coøn ôû möùc thaáp so vôùi maät ñoä bình quaân cuûa caùc quaän trong thaønh phoá (10.076 ngöôøi/km2). Ñieàu naøy cho thaáy khaû naêng thu huùt daân cö cuûa quaän Bình Taân raát lôùn cuõng nhö coù ñieàu kieän thuaän lôïi trong vieäc boá trí khu daân cö môùi, caùc khu cuïm coâng nghieäp, caùc khu thöông maïi- dòch vuï vaø phaùt trieån cô sôû haï taàng. BAÛNG 3: DIEÄN TÍCH TÖÏ NHIEÂN, DAÂN SOÁ, MAÄT ÑOÄ DAÂN SOÁ NAÊM 2003 STT Teân phöôøng Dieän tích töï nhieân (km2) Daân soá (ngöôøi) Maät ñoä(ngöôøi/km2) Toång soá 51,8867 265.411 5.115 1 An Laïc 4,59 20.774 4.526 2 An Laïc A 1,4065 23.461 16.680 3 Bình Trò Ñoâng 3,462 41.677 12,38 4 Bình Trò Ñoâng A 3,9505 22.173 5.613 5 Bình Trò Ñoâng B 4,6241 18.390 3.977 6 Bình Höng Hoaø 4,7023 24.436 5.197 7 Bình Höng Hoaø A 4,2449 49.157 11.580 8 Bình Höng Hoaø B 7,5247 19.955 2.622 9 Taân Taïo 5,6617 26.955 4.761 10 Taân Taïo A 1,172 18.661 1.592 ( nguoàn: phoøng thoáng keâ quaän Bình Taân ) Treân ñòa baøn quaän Bình Taân coù nhieàu daân toäc khaùc nhau sinh soáng, trong ñoù chuû yeáu laø daân toäc Kinh chieám 91.27% so vôùi toång daân soá, daân toäc Hoa chieám 8,45% coøn laïi laø caùc daân Toäc Khôme, Chaêm, Taøy, Thaùi, Möôøng, ngöôøi nöôùc ngoaøi. Toân giaùo coù Phaät Giaùo, Coâng Giaùo, Tinh Laønh, Cao Ñaøi, Hoaø Haûo, Hoài Giaùo…trong ñoù Phaät Giaùo, Coâng Giaùo chieám 27,26% trong toång soá daân cö theo ñaïo. Hoaït ñoäng kinh teá: Taêng tröôûng vaø cô caáu: Toång giaù trò saûn xuaát (GTSX) caùc ngaønh kinh teá treân ñòa baøn quaän naêm 2003 ñaït 6034.6 tyû ñoàng so vôùi naêm 2002 taêng 39.2%. Tính chung giai ñoanï 2001-2003, GTSX treân ñòa baøn quaän Bình Taân taêng so vôùi toác ñoä bình quaân laø 49.4% naêm. Ñaây laø moät taêng tröôûng raát cao so vôùi caùc quaän, huyeän khaùc treân ñòa baøn thaønh phoá . BAÛNG 4: TOÅNG GIAÙ TRÒ SAÛN XUAÁT TREÂN ÑÒA BAØN QUAÄN BÌNH TAÂN (giaù so saùnh 1994) Chuû tieâu 2001 2002 2003 Toác ñoä taêng bình quaân 2001-2003(%) Toång GTSX treân ñòa baøn 2.702,1 436,2 6.034,6 49,4 I. Phaân theo khu vöïc 1. Noâng nghieäp, thuyû saûn 38,1 36,2 35,7 -3,2 2. Coâng nghieäp- xaây döïng 2.474 4.020 5.578,9 50,2 3. Thöông maïi- dòch vuï 190 280 420 48,7 II. Phaân theo thaønh phaàn kinh teá 1. Kinh teá nhaø nöôùc 179,3 241,8 330,8 35,8 2. Kinh teá tö nhaân 942,8 1.354,4 2.083 48,6 3. Coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 1.580 2.740 3.621 51,4 (nguoàn: tính toaùn töø nieân giaùm thoáng keâ huyeän Bình Chaùnh cuõ vaø soá lieäu caùc ngaønh ) Saûn xuaát coâng nghieäp- tieåu thuû coâng nghieäp: BAÛNG 5: GÍA TRÒ SAÛN XUAÁT CN-TTCN TREÂN ÑÒA BAØN QUAÄN BÌNH TAÂN ( giaù coá ñònh 1994) Chæ tieâu 2001 2002 2003 Bình quaân GÑ 2001-2003(%) I. Giaù trò Toång soá (trieäu ñoàng) 2.131.378 3.438.020 4.560.452 Chia theo caáp quaûn lí 1. Nhaø nöôùc 70.000 90.000 133.110 2.Ngoaøi nhaø nöôùc 549.378 716.020 966.552 3.Coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 1.512.000 2.632.000 3.460.800 Chia theo thaønh phaàn kinh teá 1.Doanh nghieäp nhaø nöôùc 70.000 90.000 133.110 2.Coâng ty coå phaàn 879 32.006 35.548 3.Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn 301.609 360.588 498.548 4.Doanh nghieäp tö nhaân 45.653 49.477 71.235 5.Hoä caù theå 201.237 273.949 361.200 6.Coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 1.512.000 2.632.000 3.460.800 II.Toác ñoä taêng Toång soá (%) 61,31 32,65 46,28 Chia theo caáp quaûn lí 1.Nhaø nöôùc 28,57 47,90 37,90 2.Ngoaøi nhaø nöôùc 30,33 34,99 32,64 3.Coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 74,07 31,49 51,29 Chia theo thaønh phaàn kinh teá 1.Doanh nghieäp nhaø nöôùc 28,57 47,90 37,90 2.Coâng ty coå phaàn 3.541,18 11,13 536,12 3.Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn 19,55 38,26 28,57 4.Doanh nghieäp tö nhaân 8,38 43,98 24,91 5.Hoä caù theå 36,13 31,85 33,97 6.Coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 74,07 31,49 51,29 Khu coâng nghieäp do thaønh phoá quaûn lí: Khu coâng nghieäp Taân Taïo. Khu coâng nghieäp Vónh Loäc ( phöôøng Bình Höng Hoaø) vaø xaõ Vónh Loäc A- Huyeän Bình Chaùnh. Cuïm coâng nghieäp do quaän quaûn lí: Cuïm coâng nghieäp DNTN Thieân Tueá:D6/29 tænh loä 10. Phöôøng Taân Taïo. Cuïm coâng nghieäp coâng ty TNHH Hôïp Thaønh Höng: 158A An Döông Vöông-An Laïc. Cuïm coâng nghieäp coâng ty TNHH Vieät Taøi:152 Hoà Ngoïc Laõm- An Laïc. Cuïm coâng nghieäp coâng ty TNHH Hai Thaønh: E4/48 aáp 5 Bình Trò Ñoâng. Thöông maïi- dòch vuï: Cô sôû kinh doanh, thöông maïi- dòch vuï: Hieän nay treân ñòa baøn quaän coù 6 chôï oån ñònh, trong ñoù coù 2 chôï môùi vöøa ñöôïc xaây döïng taïi phöôøng Bình Höng Hoaø soá chôï vaø nhoùm töï phaùt laø 15, trong ñoù quan troïng laø chôï ñaàu moái An Laïc. Trung taâm thöông maïi Kieán Ñöùc thuoäc phöôøng Bình Trò Ñoâng. Sieâu thò Cora. Hieän traïng caùc chôï, sieâu thò vaø caùc trung taâm thöông maïi: Saûn xuaát noâng nghieäp thuyû saûn(NNTS): Dieän tích noâng nghieäp giaûm maïnh do taùc ñoäng cuûa ñoâ thò hoaù vaø phaùt trieån caùc coâng trình haï taàng, neân giaù trò saûn xuaát ngaønh NNTS coù xu höôùng giaûm daàn haèng naêm. Neáu xeùt giai ñoaïn 2001-2003 cho thaáy GTSX ngaønh NNTS naêm 2001 ñaït 38133 trieäu ñoàng (giaù coá ñònh 1994) ñeán naêm 2003 coøn 35133 trieäu ñoàng. Nhö vaäy so vôùi naêm 2001, giaûm 2418 trieäu ñoàng töông öùng toác ñoä giaûm bình quaân giai ñoaïn 2001-2003 laø 3.2 %/naêm. Trong ñoù GTSX ngaønh noâng nghieäp toác ñoä bình quaân laø 3.3%/naêm. Rieâng ngaønh thuyû saûn taêng 1.7%. Neáu xeùt noäi boä ngaønh noâng nghieäp thì GTSX ngaønh chaên nuoâi taêng vôùi toác ñoä bình quaân laø 3.0 %/naêm, trong khi ñoù ngaønh troàng troït giaûm ñeán 17.9 %/naêm. Giao thoâng vaän taûi: Treân ñòa baøn quaän Bình Taân coù moät heä thoáng giao thoâng thuyû vaø boä khaù thuaän tieän, nhieàu truïc loä chính noái lieàn giöõa quaän Bình Taân noùi rieâng vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi chung vôùi caùc tænh Ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Maïng löôùi giao thoâng quoác gia- noäi quaän coù caùc truïc chính sau: Quoác loä 1A theo höôùng Baéc- Nam. Tænh loä 10 theo höôùng Ñoâng- Taây. Ngoaøi ra quaän Bình Taân coøn coù nhöõng ñöôøng lieân khu vöïc, khu vöcï vaø ñöôøng noäi boä. Ñöôøng boä: Toång soá tuyeán ñöôøng treân ñòa baøn quaän Bình Taân laø 228 tuyeán ñöôøng, toång chieàu daøi 177,121 km vaø toång soá heûm laø 186 heûm, toång chieàu daøi laø 40,950 km. Maät ñoä maïng löôùi ñöôøng boä quaän Bình Taân laø 3.14 km/km2. Nhìn chung: maïng löôùi giao thoâng treân ñòa baøn quaän Bình Taân coøn yeáu. Phaàn lôùn caùc tuyeán ñöôøng ñang xuoáng caáp, nhaát laø vaøo muøa möa, tình traïng ngaäp nöôùc treân ñöôøng giao thoâng xaûy ra thöôøng xuyeân. Ñöôøng quoác loä 1A ngang qua khu coâng nghieäp Taân Taïo Vaø Pou-Chen laø moät ví duï, haàu heát quaõng ñöôøng naøy ñeàu coù nhöõng “oå gaø”ø raát lôùn, gaây trôû ngaïi khoâng chæ cho ngöôøi daân tham gia giao thoâng treân ñöôøng maø coøn aûnh höôûng ñeán coâng vieäc kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn. Tænh loä 10, ñöôøng Teân löûa, Höông loä 2… cuõng coù tình traïng töông töï. Nhöõng ñöôøng giao thoâng do quaän vaø phöôøng quaûn lí cuõng ñang xuoáng caáp nhaát laø ñöôøng heûm trong khu daân cö hieän höõu. Phaàn lôùn caùc ñöôøng heûm naøy coù chieàu roäng heïp vaø cuõng thöôøng xuyeân bò ngaäp nöôùc vaøo muøa möa. Vieäc xaây döïng traøn lan khoâng theo quy hoaïch ñaõ aûnh höôûng ñaùng keå ñeán chaát löôïng maïng löôùi giao thoâng ñöôøng boä treân ñòa baøn quaän. Ngay treân phöôøng An Laïc chæ coù 22.4% caùc ñöôøng heûm do quaän vaø phöôøng quaûn lí ñöôïc ñaùnh giaù laø toát, coøn laïi laø 77.6% coù chaát löôïng raát xaáu, ñang xuoáng caáp vaø caàn phaûi söûa chöõa. Ñöôøng soâng, caàu: Maïng löôùi soâng raïch quaän Bình Taân khoâng nhieàu. Caùc ao hoà taäp trung nhieàu ôû phöôøng Bình Trò Ñoâng, coøn soâng, keânh raïch ôû phöôøng Taân Taïo: nhö raïch Nöôùc Leân, raïch Phöôïng, soâng Chuøa, soâng Daäp… maïng löôùi ñöôøng thuyû treân toaøn quaän khoaûng gaàn 15 km, dieän tích soâng raïch treân ñòa baøn laø 0.66 km2, chieám khoaûng 1,28% toång dieän tích söû duïng cuûa quaän. Treân ñòa baøn quaän Bình Taân hieän coù taát caû 31 caàu caùc loaïi ñöôïc phaân boá chuû yeáu treân caùc phöôøng An Laïc, Taân Taïo vaø Bình Höng Hoaø. Trong 31 caàu coù 17 caàu do trung öông vaø thaønh phoá quaûn lí. Quaän quaûn lí 12 caàu vaø 2 caàu khaùc do phöôøng quaûn lí. Chieàu roäng caùc caàu coøn haïn cheá. Phaàn lôùn soá caàu coù chieàu roäng nhoû hôn chieàu roäng ñöôøng neân löu löôïng löu thoâng xe khoâng cao. Phöông tieän vaän taûi: Theo baùo caùo treân ñòa baøn quaän Bình Taân naêm 2003 coù 53 xe oâtoâ chôû khaùch töø 15 gheá trôû leân, 25 xe oâtoâ chôû khaùch töø 15 choå trôû xuoáng, 725 oâtoâ taûi caùc loaïi töø 1 taán trôû leân vaø oâtoâ chuyeân duøng. Caáp thoaùt nöôùc: Haàu heát treân ñòa baøn quaän Bình Taân ñeàu söû duïng nöôùc gieáng khoan ñeå phuïc vuï sinh hoaït vaø saûn xuaát, rieâng caùc khu coâng nghieäp Taân Taïo, Pouchen coù heä thoáng xöû lí nöôùc rieâng ñeå phuïc vuï saûn xuaát, moät phaàn quaän giaùp vôùi Quaän 6 vaø Quaän 8 coù moät soá daân cö söû duïng nöôùc do soâng Saøi Goøn- Ñoàng Nai cung caáp. Theo quy hoaïch toång theå heä thoáng thoaùt nöôùc baån thaønh phoá Hoà Chí Minh do JICA thöïc hieän vaøo thaùng 3 naêm 2000 vaø ñaõ ñöôïc thuû töôùng chính phuû pheâ duyeät vaøo thaùng 6 naêm 2001, huyeän Bình Chaùnh naèm trong khu vöïc xaây döïng môùi vaø söû duïng heä thoáng thoaùt nöôùc baån rieâng ñeå thu gom vaø xöû lí nöôùc thaûi theo heä thoáng thoaùt nöôùc möa hoaëc thoaùt ra keânh raïch gaàn nhaát. Hieän nay, phaùt trieån döôùi daïng moät quaän môùi, quaän Bình Taân coù maät ñoä daân soá cao hôn do ñoù theo ñònh höôùng laâu daøi seõ ñöôïc xöû lí taäp trung. CHÖÔNG III LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑÒA CHAÁT ÑÒA CHAÁT THUYÛ VAÊN I . LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑÒA CHAÁT: 1. Tröôùc naêm 1975: Naêm 1883, Phaùp thaønh laäp sôû ñòa chaát Ñoâng Döông nhöng ñeán naêm 1895-1960 Phaùp baét ñaàu nghieân cöùu ñoàng baèng soâng Cöûu Long (vôùi hai taùc giaû loãi laïc laø J.Fromaget vaø E. Saurin) vaø cho ra ñôøi moät soá maët caét doïc soâng Ñaø, soâng Maõ, soâng Meâkoâng… ñoàng thôøi cho ra ñôøi boä baûn ñoà ñòa chaát Ñoâng Döông tyû leä 1:1.000.000 vaø 1:500.000 vaø ñöôïc aán haønh naêm 1950. Naêm 1960, baét ñaàu coù söï ñoùng goùp cuûa caùc nhaø ñòa chaát Vieät Nam. Naêm 1962, E.Saurin vaø Taï Traàn Taán ñaõ laäp coät ñòa taàng vuøng Chaâu Thôùi – Bieân Hoøa – Saøi Goøn. Naêm 1965, Nguyeãn Vaên Vaân ñaõ nghieân cöùu vaø cho ra ñôøi baøi “Theàm phuø sa Saøi Goøn – Chôï Lôùn”. Naêm 1966, Traàn Kim Thaïch phaùt hoïa neùt kieán taïo ôû vuøng haï löu soâng Ñoàng Nai vaø Leâ Quang Tieáp xaùc ñònh neùt cô baûn ñòa taàng kieán taïo vaø moâ taû traàm tích, kieán truùc cuûa traàm tích haï löu soâng Ñoàng Nai. Naêm 1971, H.Fontane vaø Hoaøng Thò Thaân veõ tôø baûn ñoà Saøi Goøn – Thuû Ñöùc - Bieân Hoøa – Phuù Cöôøng – Nhaø Beø, tyû leä 1:25.000 keøm theo thuyeát minh. Naêm 1974, H.Fontane phaùt hoïa sô löôïc veà ñöùt gaõy vaø lòch söû phaùt trieån ñòa chaát vuøng Bieân Hoøa. 1. Sau naêm 1975: Naêm 1975, Traàn Kim Thaïch cho saûn xuaát baûn ñoà ñòa chaát Mieàn Nam tyû leä 1:2.000.000 nhöng chöa chi tieát vaø heä thoáng. Cuøng naêm naøy Hoà Chín, Voõ Ñình Ngoä vôùi baùo caùo “ Nhöõng keát quaû nghieân cöùu môùi veà ñòa chaát kæ thöù tö cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long”. Naêm 1977, Traàn Kim Thaïch hoaøn thaønh tôø baûn ñoà ñòa chaát kæ thöù tö cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long tæ leä 1:250.000. Nguyeãn Höõu Phöôùc “Traàm tích phuø sa ôû vuøng haï löu soâng Ñoàng Nai”, Phaïm Huøng “ Caùc traàm tích treû ñoàng baèng Taây Nam Boä”, Leâ Ñöùc An “Kieán taïo vaø ñòa maïo Mieàn Nam”. Naêm 1982-1983, Traàn Ñöùc Löông, Nguyeãn Xuaân Bao vôùi coâng trìng ñòa chaát khoaùng saûn Vieät Nam ñaõ neâu leân nhöõng neùt khaùi quaùt veà ñòa taàng, caáu truùc, ñòa maïo thaønh phoá. Naêm 1983 -1985, Haø Quang Haûi, Ma Coâng Coï vôùi coâng trình baûn ñoà ñòa chaát thaønh phoá vaø khoaùng saûn tyû leä 1:50.000. Naêm 1985 – 1990, Ñoaøn Vaên Tín vaø Lieân ñoaøn ñòa chaát thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ laäp baùo caùo thaønh laäp tôø baûn ñoà ñòa chaát coâng trình, Ñòa chaát thuûy vaên thaønh phoá tyû leä 1:50.000. II. LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU ÑÒA CHAÁT THUÛY VAÊN: 1. Tröôùc naêm 1975: Naêm 1936 Brenil vaø Molleret cho xuaát baûn “Lòch söû caáp nöôùc thaønh phoá Saøi Goøn”. Cuøng thôøi gian naøy coù caùc taùc giaû Richard, Viclard, Godon, Brashears vôùi nhöõng baøi vieát : “Tieàm naêng cung caáp nöôùc Saøi Goøn – Chôï Lôùn”, “Vaán ñeà nöôùc uoáng, söï kieåm tra caùc heä thoáng phaân phoái cuûa nöôùc möa Saøi Goøn”. Naêm 1969 – 1975 Nguyeãn Ñình Vieãn, Trònh Thanh Phuùc ñaõ phaùt hieän nöôùc ngoït vuøng röøng saùc –duyeân haûi. Naêm 1970, J.A.Burgh, Ñaøo Duy, Rassan vieát veà keát quaû khaûo saùt vaø bôm huùt nöôùc thí nghieäm taïi trung taâm huaán luyeän Quang Trung – Goø Vaáp. Naêm 1970 -1973 cuoäc khaûo saùt nöôùc ngaàm ôû Hoùc Moân ñeå cung caáp nöôùc cho toaøn thaønh phoá Saøi Goøn, do coâng ty cuûa Nhaät tieán haønh döôùi söï höôùng daãn cuûa tieán só Hyromn Tana. 2.. Sau naêm 1975: Tieán haønh trieån khai keá hoaïch ñieàu tra thaêm doø nguoàn nöôùc döôùi ñaát ñeå khai thaùc vaø söû duïng hôïp lyù. Naêm 1979 Voõ Ngoïc Tuøng gôïi naêm væa nöôùc ngoït trong thaønh phoá( væa 20m, 50m, 90m, 120m) ñaõ ñöôïc khai thaùc. Naêm 1983 Traàn Hoàng Phuù, Ñoaøn Vaên Tín vaø caùc chuyeân gia Lieân Xoâ ñaõ laäp baûn ñoà ñòa chaát thuûy vaên toaøn quoác tyû leä 1:500.000. Naêm 1982 Nguyeãn Hoaøng Bænh vaø Leâ Vaên Toát (Sôû thuûy lôïi) ñaõ baùo caùo veà ñaëc ñieåm nguoàn nöôùc ngaàm khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh, Traàn Kim Thaïch, Voõ Ngoïc Tuøng vaø Ñoaøn 500N tham gia nghieân cöùu, ñaùnh giaù tröõ löôïng, chaát löôïng, nguoàn cung caáp, höôùng vaän ñoäng vaø söï phaân boá nöôùc ngaàm thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chöông IV: ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA CHAÁT Khu vöïc Quaän Bình Taân (Thaønh Phoá Hoà Chí Minh) naèm ôû phaïm vi chuyeån tieáp giöõa ñôùi hoaït hoaù Mezozoi (MZ) Ñaø Laït ôû phía Baéc vaø ñôùi suït voõng Kainozoi (KZ) Nam Boä. Tuy nhieân, vuøng nghieân cöùu chuû yeáu naèm ôû ñôùi suït voõng Kainozoi neân caáu truùc Kainozoi ñöôïc theå hieän roõ hôn, caùc caáu truùc Mezozoi chæ ñöôïc phaùt hieän ôû moät soá coâng trình khoan ñôn leû. Lòch söû nghieân cöùu vaø caáu truùc ñòa chaát khu vöïc ñaõ ñöôïc theå hieän ôû baùo caùo Baûn ñoà Ñòa chaát thaønh phoá Hoà Chí Minh tæ leä 1/50.000 (Ma Coâng Coï - 1987) vaø Baùo caùo laäp baûn ñoà ñòa chaát thuyû vaên – coâng trình vuøng thaønh phoá Hoà Chí Minh tæ leä 1/50.000 (Ñoaøn Vaên Tín – 1988). I. ÑÒA TAÀNG KHU VÖÏC 1.Giôùi Kainozoi (KZ): 1.1 Heä Neogen (N): Traàm tích Neogen loä ra raát ít ôû aáp Haøm Luoâng (Thuû Ñöùc) coøn haàu nhö chæ gaëp trong moät soá loã khoan. a) Thoáng Miocene - baäc treân. Heä taàng Bình Tröng (N13bt) Caùc thaønh taïo cuûa heä taàng naøy gaëp taïi loõi khoan 820, phöôøng Bình Tröng, Quaän 02. Maët caét loõi khoan töø döôùi leân coù theå chia thaønh ba taäp nhö sau: Taäp 1: caùt, saïn soûi chöùa caùc maûnh daêm gaén keát yeáu bôûi boät seùt maøu luïc, phuû baát chænh hôïp leân ñaù andesitobasalt cuûa heä taàng Long Bình, daøy 3,3 meùt; phía treân laø seùt boät keát coù maøu naâu, daøy 0,5 meùt. Taäp 2: caùt boät keát maøu xaùm, daøy 7,6 meùt. Taäp 3: seùt boät keát maøu xaùm, phaân lôùp moûng (phaân lôùp töø 0,5 ñeán 4,0 cm) daøy 8 meùt, treân maët lôùp coù thöïc vaät hoùa than maøu ñen, bò caùc traàm tích Pliocene thöôïng heä taàng Baø Mieâu phuû baát chænh hôïp beân treân. Taäp naøy coù chöùa hoùa thaïch baøo töû phaán hoa vôí caùc daïng ñaëc tröng nhö: Microlepia sp., Schizea sp., Anemia sp., Ginkgo sp., Plicea sp., Tsuga sp., Quercus sp., Castanopsis sp., Alaria sp., Fragus sp., Alnus sp., Juglans sp., ñöôïc Nguyeãn Ñöùc Tuøng xeáp vaøo tuoåi Miocene muoän. b) Thoáng Pliocen – baäc döôùi. Heä taàng Nhaø Beø (N21nb): Chæ xuaát loä ra moät phaàn dieän tích quaän 9, phaàn ñoâng baéc quaän Thuû Ñöùc, nhöng gaëp heä taàng trong haàu heát caùc loã khoan saâu treân dieän tích cuûa Thaønh phoá. Khu vöïc nghieân cöùu gaëp heä taàng naøy ôû ñoä saâu töø 133,5m ñeán 320m (LK.808) vaø töø 211,9m ñeán 330m (LK.812). Taïi loõi khoan 812, töø döôùi leân coù caùc taäp : Taäp 1: Caùt saïn soûi, caùt pha boät seùt chöùa saïn, caùt pha boät seùt xen keïp ít lôùp moûng seùt boät maøu xaùm, cuoäi soûi xen caùc lôùp seùt caùt maøu xaùm luïc chöùa baøo töû, phaán hoa vaø taûo nöôùc maën. Beà daøy khoaûng 26-50m, phuû baát chænh hôïp leân caùt keát maøu ñoû cuûa heä taàng Long Bình. Döïa vaøo caáp haït, ñöôøng kính trung bình, caùc thoâng soá ñoä haït khaùc cho thaáy traàm tích coù ñoä choïn loïc trung bình, leäch veà phía caáp haït nhoû. Phaàn beân döôùi caùt saïn soûi chieám chuû yeáu, phaàn treân traàm tích mòn hôn. Caùc traàm tích thuoäc cuïm töôùng tieàn chaâu thoå laéng ñoïng trong cheá ñoä thuûy ñoäng löïc trung bình nhöng thay ñoåi nhanh, daïng ñoà thò ñöôøng cong haït coù 1-3 ñænh. Taäp 2: Boät seùt pha caùt maøu xaùm loang loå nheï, seùt boät caáu taïo khoái chöùa thaân caây hoùa than maøu xaùm tro, phôùt tím, chöùa baøo töû phaán hoa vaø taûo nöôùc maën, daøy khoaûng 9 meùt (LK812). Taäp 3: Caùt, caùt chöùa saïn-soûi maøu xaùm xanh, xen ít lôùp moûng boät seùt pha caùt chöùa di tích thöïc vaät hoùa than, baøo töû phaán hoa, taûo nöôùc maën, truøng loã, daøy khoaûng 80 - 90m. Thaønh phaàn caáp haït: caùt saïn soûi chieám 60 - 68%, boät 6 -16%, seùt 25 - 31%; caùc thoâng soá ñoä haït khaùc cho thaáy traàm tích coù ñoä choïn loïc keùm, phaân boá leäch veà phía caáp haït lôùn. Traàm tích thuoäc cuïm töôùng tieàn chaâu thoå, coù cheá ñoä thuûy ñoäng löïc trung bình, bieán ñoäng phöùc taïp, ñoà thò ñöôøng cong phaân boá haït coù 2-3 ñænh. Taäp 4: Boät seùt pha caùt maøu xanh, seùt boät phaân lôùp moûng maøu vaøng ngheä, loang loå naâu ñoû, beà daøy khoaûng 2,6 - 7m. Thaønh phaàn caáp haït caùt saïn =20%, boät=47%, seùt =33%. Caùc thoâng soá ñoä haït khaùc cho thaáy traàm tích choïn loïc keùm, phaân boá leäch veà phía haït nhoû, coù cheá ñoä thuûy ñoäng löïc keùm nhöng xaùo ñoäng, ñoà thò ñöôøng cong phaân boá haït coù 4 ñænh. Taäp naøy bò heä taàng Baø Mieâu tuoåi Pliocen muoän phuû baát chænh hôïp leân. Baøo töû phaán hoa thu thaäp ñöôïc bao goàm caùc daïng nhö Polypodiacae gen. sp., Rhus sp., Phorbiaceae gen. sp., Betula sp., Cystopteris sp., Quercus sp., Ginkgo sp., Lygodium sp., Palmae gen. sp., Podocarpus sp. ñöôïc Nguyeãn Ñöùc Tuøng xaùc ñònh coù tuoåi Pliocen sôùm. Taûo nöôùc maën goàm coù caùc gioáng loaøi nhö Cyclotella striata, Paralia sulcata, Schuettia annulata, Coscinodiscus sp., Thalassiosira sp., Thalassionema nitzschioides, Nitzschia cocconeiformis, Coscinodiscus lineatus, Actinocyclus ohrenbergii, Hantzschia amphioxys Ñöôïc Ñaøo Thò Mieân xaùc ñònh tuoåi Pliocen. Taäp 3 chöùa caùc baøo töû phaán hoa nhö Picea, Pinus, Florschuetzia meridionalis cho tuoåi Pliocen (Nguyeãn Ñöùc Tuøng); di tích truøng loã goàm caùc gioáng loaøi nhö Lagena aff. laevis, Asterorotalia pulchella. Theo höôùng Ñoâng Baéc-Taây Nam (töø Thuû Ñöùc ñeán Bình Chaùnh), beà maët noùc cuûa taàng Pliocene haï chìm daàn vôùi daïng baäc thang töø ñoä saâu 80-86 meùt ôû khu vöïc Bình Thaïnh, Quaän 9, 136-144 m ôû khu vöïc noäi thaønh, 140-142 meùt ôû khu vöïc Bình Chaùnh, vôùi chieàu daøy cuûa loaït traàm tích naøy cuõng thay ñoåi moät caùch töông öùng laø 43-68 meùt, 100-128 meùt vaø 118-180 meùt. Traàm tích chuyeån daàn töø cuïm töôùng ñoàng baèng tam giaùc chaâu sang cuïm töôùng tieàn tam giaùc chaâu vaø bieån noâng, töông öùng vôùi kyø bieån tieán thôøi naøy. c) Thoáng Pliocen – baäc treân. Heä taàng Baø Mieâu (N22bm): Phaân boá roäng raõi ôû caùc khu vöïc mieàn Ñoâng vaø mieàn Taây Nam Boä. Khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, heä taàøng thöôøng baét ñaàu baèng caùc traàm tích haït thoâ caùt saïn pha boät, vaø keát thuùc baèng caùc traàm tích haït mòn seùt boät phaân lôùp. Trong vuøng nghieân cöùu heä taàng naøy gaëp ôû ñoä saâu töø 74,5m ñeán 133,5m (LK.808) vaø töø 129 m ñeán 211,9 m (LK.812) ñöôïc chia laøm hai taäp: Taäp döôùi: Caùt pha boät chöùa saïn soûi maøu xaùm vaøng, naâu vaøng daïng bôû rôøi , daøy khoaûng 35-40m. Taäp treân: Seùt boät maøu traéng xaùm bò phong hoaù loang loå naâu vaøng, naâu ñoû, daøy khoaûng 20-25m. Heä taàng bò caùc traàm tích Pleistocen phuû beân treân. Theo höôùng Theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam, beà maët noùc cuûa heä taàng chìm saâu daàn töø moät vaøi meùt ôû khu vöïc taây baéc Cuû Chi, 20-45 meùt ôû khu vöïc Hoùc Moân vaø khu vöïc noäi thaønh, 34 ñeán 84 meùt ôû khu vöïc Caàn Giôø. Söï bieán ñoåi theo höôùng naøy keùm roõ. Theo höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam, do aûnh höôûng cuûa ñöùt gaõy kieán taïo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam, ñoä saâu beà maët noùc, chieàu daøy vaø töôùng traàm tích thay ñoåi nhanh hôn. Beà maët noùc cuûa taàng coù ñoä cao töø 27 meùt ôû Thuû Ñöùc, ñeán saâu 25 meùt vaø 37 meùt ôû Bình Thaïnh – Taân Bình vaø saâu 72,5 meùt ôû Bình Chaùnh. Töôùng traàm tích chuyeån töø cuïm töôùng ñoàng baèng tam giaùc chaâu sang tieàn tam giaùc chaâu. Cuïm töôùng ñoàng baèng tam giaùc chaâu (daøy 40 ñeán 70 meùt) ôû Thuû Ñöùc, Bình Tröng (quaän 2) chuyeån qua cuïm töôùng tieàn tam giaùc chaâu coù chieàu daøy thay ñoåi töø 90 ñeán 120 meùt (khu vöïc noäi thaønh) vaø 100 ñeán 136 meùt ôû khu vöïc Taây Nam Bình Chaùnh. Veà thaønh phaàn khoaùng vaät cuõng cho thaáy hoaït ñoäng bieån tieán. Phaàn beân döôùi gaëp caùc khoaùng vaät tích tuï trong vuøng ñoàng baèng tam giaùc chaâu nhö: maûnh ñaù, ilmenit, turmalin, andalusit, zircon; taäp treân coù caùc khoaùng vaät hình thaønh trong ñieàu kieän tieàn tam giaùc chaâu hay bieån noâng nhö: siderit, nhoùm carbonat. 1.2. Heä Ñeä Töù (Q): a) Thoáng Pleistocen- baäc döôùi. Heä taàng Traûng Bom (QI3tb) Caùc thaønh taïo cuûa heä taàng naøy khoâng loä ra treân beà maët ñòa hình, beà daøy cuûa heä taàng naøy thay ñoåi töø 25 meùt ñeán 50 meùt. Trong loõi khoan 812 taïi Bình Chaùnh, caùc traàm tích cuûa heä taàng naøy gaëp ôû ñoä saâu töø 72 m ñeán 129 m, maët caét loõi khoan töø döôùi leân: Taäp 1: Caùt haït trung ñeán thoâ, coù maøu xaùm naâu. Daøy 9 meùt. Taäp 2: caùt thoâ, saïn soûi maøu xaùm coù taûo nöôùc maën ôû ñoä saâu 98 meùt, 101 meùt, 109 meùt vaø baøo töû phaán ôû ñoä saâu 90 meùt, 100 meùt, 114 meùt. Daøy 37 meùt. Taäp 3: seùt boät maøu tím, gaén keát raén chaéc, baøo töø phaán hoa ñöôïc nghieân cöùu ôû maãu ñoä saâu 81 meùt. Daøy 11 meùt. Trong caùc loõi khoan, chæ coù moät soá loõi khoan laø gaëp traàm tích cuûa heä taàng naøy, nhöng cuõng cho thaáy ñöôïc chieàu daøy traàm tích cuûa heä taàng taêng daàn khi ñi veà höôùng Ñoâng Nam vaø Taây Nam. b) Thoáng Pleistocen- baäc giöõa-treân. Heä taàng Thuû Ñöùc (QII2-3tñ): Thöôøng loä ra ôû nhöõng nôi coù ñòa hình cao 20-40m ôû Thuû Ñöùc, quaän 9; 10-20m ôû Cuû Chi. Khu vöïc Bình Chaùnh gaëp heä taàng ôû ñoä saâu töø 39m ñeán 74,5m (LK.808) vaø 36,7m ñeán 75,5m (LK.812). Vôùi thaïch hoïc chuû yeáu laø caùt pha boät seùt chöùa saïn maøu xaùm phôùt hoàng chuyeån leân seùt boät maøu naâu vaøng loang loå traéng. Theo höôùng Ñoâng Baéc -Taây Nam, traàm tích thuoäc heä taàng naøy thay ñoåi veà thaønh phaàn, töôùng vaø beà daøy ñaùng keå. Traàm tích chuyeån töø cuïm töôùng ñoàng baèng tam giaùc chaâu vôùi beà daøy 27m taïi Linh Xuaân, Thuû Ñöùc qua cuïm töôùng tieàn tam giaùc chaâu vôùi beà daøy 12m ôû quaän Taân Bình ñeán cuïm töôùng bieån noâng vôùi beà daøy 14m ôû Taân Tuùc, Bình Chaùnh. Theo höôùng töø Taây Baéc xuoáng Ñoâng Nam thì ñoä saâu vaø chieàu daøy cuûa traàm tích heä taàng naøy cuõng lôùn daàn. Töôùng traàm tích cuõng thay ñoåi töø cuïm töôùng ñoàng baèng tam giaùc chaâu ôû Taây Baéc Cuû Chi sang cuïm töôùng tieàn tam giaùc chaâu ôû Hoùc Moân vaø töôùng bieån ven bôø – bieån noâng ôû Nhaø Beø- Caàn Giôø. c) Thoáng Pleistocen- baäc treân. Heä taàng Cuû Chi (QIII3cc): Heä taàng loä ra treân caùc theàm baäc II coù ñòa hình cao trung bình töø 5-10m. Heä taàng goàm hai taäp traàm tích: taäp treân laø caùt boät, saïn maøu xaùm bò phong hoùa yeáu loang loå, naâu vaøng; taäp döôùi laø cuoäi soûi thaïch anh coù kích thöôùc töø 1cm ñeán 3cm. Trong vuøng nghieân cöùu, heä taàng naèm ôû ñoä saâu töø 29 ñeán 39m (LK.808), ñoä saâu töø 27 meùt ñeán 53 meùt LK. 813). Thaønh phaàn chuû yeáu cuûa heä taàng laø caùt pha boät chöùa saïn maøu xaùm vaøng, naâu vaøng chuyeån leân seùt boät maøu naâu ñoû, laãn muøn thöïc vaät. Phuû beân treân heä taàng naøy laø caùc thaønh taïo traàm tích Holocen. Maët caét taïi loõi khoan 813 (xaõ An Laïc, Bình Chaùnh), töø döôùi leân goàm 2 taäp: Taäp 1: töø ñoä saâu 42 meùt ñeán 53 meùt, goàm caùt seùt coù maøu xaùm vaøng, lôùp ñaùy coù ít saïn soûi. Daøy 11 meùt, phuû baát chænh hôïp leân lôùp caùt vaøng tím cuûa heä taàng Thuû Ñöùc. Taäp 2: töø ñoä saâu 27 meùt ñeán ñoä saâu 42 meùt, goàm caùt saïn seùt maøu xaùm xanh chöùa taûo nöôùc maën vaø baøo töû phaán hoa. Daøy 15 meùt. Theo höôùng töø Taây Baéc xuoáng Ñoâng Nam (töø Cuû Chi ñeán Caàn Giôø) beà maët noùc cuûa heä taàng haï thaáp daàn, traàm tích chuyeån töø moâi tröôøng ñoàng baèng tam giaùc chaâu – tieàn tam giaùc chaâu sang moâi tröôøng bieån noâng ven bôø. Theo höôùng Ñoâng Baéc xuoáng Taây Nam (töø Thuû Ñöùc ñeán Bình Chaùnh), ñoä cao beà maët noùc cuûa heä taàng cuõng giaûm daàn töø ñoä cao 5 – 15 meùt taïi vuøng Thuû Ñöùc, 4 – 10 meùt ôû vuøng noäi thaønh thuoäc moâi tröôøng ñoàng baèng tam giaùc chaâu – tieàn tam giaùc chaâu, vaø saâu töø 22 meùt ñeán 25 meùt ôû Taây Nam Bình Chaùnh vôùi caùc traàm tích thuoäc moâi tröôøng tieàn tam giaùc chaâu – söôøn tam giaùc chaâu. Beà daøy traàm tích cuûa heä taàng thay ñoåi khoâng oån ñònh, söï thay ñoåi naøy coù theå lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa ñöùt gaõy soâng Saøi Goøn, soâng Ñoàng Nai vaø soâng Vaøm Coû (Vuõ Vaên Vónh vaø Trònh Nguyeân Tính, 2002), ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi söï xuaát hieän caùc traàm tích cuûa soâng Saøi Goøn vaøo Holocen sôùm (Phaïm Theá Hieån, Mai Coâng Coï, Leâ Vaên Lôùn, 1995). d) Thoáng Holocen- baäc döôùi-giöõa. Heä taàng Bình Chaùnh (QIV1-2bc): Ñöôïc hình thaønh trong thôøi kì bieån tieán Flandri, khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh phaân boá roäng raõi ôû caùc phaàn ñoàng baèng, theàm thaáp vaø loä ra treân ñòa hình theàm cao 2-5m chuû yeáu ôû huyeän Bình Chaùnh, Nam Hoùc Moân. Thaønh phaàn chuû yeáu cuûa heä taàng laø boät-seùt, boät-seùt pha caùt, thænh thoaûng coù caùt chöùa saïn pha boät-seùt. Taàng boät-seùt coù maøu xaùm xanh chöùa di tích thaân meàm, truøng loã vaø baøo töû phaán hoa cuûa thöïc vaät ñaàm laày maën. Traàm tích ñöôïc thaønh taïo trong ñieàu kieän bieån noâng, vuõng vònh vaø tieàn chaâu thoå. Maët caét loõi khoan 812 trong khu vöïc nghieân cöùu, heä taàng Bình Chaùnh ñöôïc chia laøm hai taäp: Taäp döôùi: Goàm seùt boät pha caùt maøu xaùm ñen chöùa di tích thöïc vaät vaø voû thaân meàm, daøy 7m. Thaønh phaàn caáp haït caùt=11-17%, boät=28-30%, seùt=53-61%. Ñöôøng kính trung bình 0,01-0,014mm. Caùc thoâng soá ñoä haït khaùc cho thaáy traàm tích choïn loïc keùm, phaân boá leäch veà phía caáp haït nhoû. Traàm tích hình thaønh trong moâi tröôøng vuõng vònh hôû vôùi cheá ñoä thuûy ñoäng löïc yeáu nhöng xaùo ñoäng, ñoà thò ñöôøng cong phaân boá haït coù 3 ñænh. Taäp treân: Goàm boät seùt maøu xaùm ñen chöùa voû soø oác, daøy 15m. Boät-seùt= 92-98%, löôïng seùt taêng veà phía treân. Ñöôøng kính trung bình 0,005-0,026mm. Caùc thoâng soá ñoä haït khaùc cho thaáy traàm tích choïn loïc keùm, phaân boá leäch veà phía caáp haït lôùn. Traàm tích hình thaønh trong moâi tröôøng vuõng vònh nöûa hôû - ñaàm laày ngaäp maën, cheá ñoä thuûy ñoäng löïc yeáu, ñoà thò ñöôøøng cong phaân boá coù 2 ñænh. Caû hai taäp ñeàu xuaát hieän phong phuù taäp hôïp taûo nöôùc maën, thuoäc moâi tröôøng bieån noâng ñöôïc Ñaøo Thò Mieân xaùc ñònh nhö Cyclotella striata, C. stylorum, Paralia sulcata, Thalassiosira decipiens, Coscinodiscus nodulifer, C. lineatus, Actinocyclus ellipticus, Schuettia annulata, Thalassionema nitzschioides, Aulacosira sp., Thalassiosira lineatus, Actinocyclus sp., A. ohrenbergii, Diploneis interrupta, Planktonielea Sol. . Phöùc heä truøng loã ñöôïc Ma Vaên Laïc xaùc ñònh goàm nhöõng gioáng loaøi thuoäc bieån ven bôø vaø bieån noâng Asterorotalia pulchel1a, Ammonia japonica, Ammonia beccarii, Elphidium crispum, El.phidium adventur. Phöùc heä baøo töû phaán hoa ñöôïc Nguyeãn Ñöùc Tuøng xaùc ñònh goàm coù Rhizophoraceae, Sonneratiaceae, Acrostichum aureum,…v.v. thuoäc moâi tröôøng ñaàm laày ven bieån. e) Thoáng Holocen- baäc giöõa-treân. Heä taàng Caàn Giôø (QIV2-3cg): Ñöôïc hình thaønh trong thôøi kì bieån luøi, tieáp theo sau kì bieån tieán Flandri. Chuùng loä ra gaàn hoaøn toaøn treân ñòa hình ñoàng baèng thaáp vôùi nhieàu cuïm töôùng khaùc nhau. Khu vöïc Bình Taân caùc thaønh taïo traàm tích cuûa heä taàng thuoäc cuïm töôùng tieàn chaâu thoå. Maët caét loõi khoan 813 taïi thò traán An Laïc, caùc traàm tích thuoäc heä taàng Caàn Giôø gaëp ôû ñoä saâu 0-5m, goàm 2 taäp: Taäp döôùi: Seùt maøu xaùm ñen chöùa muøn thöïc vaät, daøy 1m. Taäp naøy phuû tröïc tieáp treân lôùp seùt maøu xaùm xanh thuoäc heä taàng Bình Chaùnh. Tæ leä phaân boá haït boät-seùt chieám 99% coøn laïi laø caùt. Ñöôøng kính trung bình 0,004mm. Traàm tích thuoäc töôùng buøn laày ngaäp maën ven bieån, coù cheá ñoä thuûy ñoäng löïc yeáu vaø oån ñònh. Caùc thoâng soá traàm tích khaùc cho thaáy traàm tích choïn loïc keùm, leäch veà phía caáp haït nhoû. Trong traàm tích coù chöùa di tích taûo nöôùc maën khaù phong phuù. Taäp treân: Boät, seùt, boät-seùt pha caùt maøu xaùm ñen, xaùm nhaït chöùa thöïc vaät phaân huûy yeáu, daøy 4m. Trong taäp naøy chöùa taûo nöôùc ngoït, nöôùc lôï vaø thaân meàm nöôùc lôï vaø nöôùc maën ven bôø. Trong caùc traàm tích keå treân gaëp nhöõng lôùp than buøn daïng thaáu kính coù chöùa baøo töû phaán hoa ñieån hình cho caùc vuøng ñoàng baèng ngaäp maën ven bieån. Khu vöïc nghieân cöùu thuoäc phía Taây Nam cuûa Thaønh phoá, laø ñòa hình truõng thaáp neân phaàn lôùn bò phuû bôûi traàm tích bôû rôøi thuoäc heä taàng Caàn Giôø, heä taàng Bình Chaùnh vaø heä taàng Cuû Chi. V. KIEÁN TAÏO VAØ CAÙC HEÄ THOÁNG ÑÖÙT GAÕY. 1/. Caùc heä thoáng ñöùt gaõy: Khu vöïc nghieân cöùu coù hai heä thoáng ñöùt gaõy chính: Taây Baéc – Ñoâng Nam vaø Ñoâng Baéc – Taây Nam. Hai heä thoáng ñöùt gaõy Taây Baéc – Ñoâng Nam cuûa soâng Ñoàng Nai vaø soâng Vaøm Coû Ñoâng laø hai heä thoáng ñöùt gaõy caáp I cuûa khu vöïc, phaân ñònh mieàn caáu truùc. ˜ Heä thoáng Taây Baéc – Ñoâng Nam: Heä thoáng ñöùt gaõy soâng Saøi Goøn ñöôïc xem laø heä thoáng ñöùt gaõy caáp II naèm song song vôùi hai heä thoáng ñöùt gaõy soâng Ñoàng Nai vaø soâng Vaøm Coû Ñoâng, coù taùc duïng phaân ñònh mieàn caáu truùc ôû hai beân cuûa ñöùt gaõy naøy, cuøng vôùi heä thoáng soâng ñöùt gaõy soâng Vaøm Coû Ñoâng vaø soâng Ñoàng Nai taïo caáu truùc baäc thang cuûa moùng vôùi bieân ñoä suït luùn theo phöông Taây Nam höôùng veà ñôùi suït Cöûu Long. Ñöùt gaõy soâng Saøi Goøn keùo daøi doïc theo soâng Laùi Thieâu – Raïch Goø Döa – Caùt Laùi, caùc taøi lieäu dò thöôøng Bouger chöùng minh ñaây laø ñöùt gaõy thuaän, coù ñoä saâu 40 km, maët tröôït caém veà phía Taây Nam vôùi goùc 600 – 800 ôû gaàn maët vaø thoaûi daàn 400 – 500 ôû ñoä saâu 40 km, cöï li dòch chuyeån trong Neogen laø 100 meùt. Caùnh Ñoâng Baéc ñöôïc naâng leân vôùi dòch chuyeån ñaù moùng tröôùc Pliocen laø 60 meùt, Pliocen thöôïng laø 22 meùt. Cuøng phöông vôùi ñöùt gaõy soâng Saøi Goøn coøn coù ñöùt gaõy Bình Chaùnh - Caàn Giuoäc, ñöùt gaõy Hoùc Moân – Bình Thaïnh ˜ Heä thoáng Ñoâng Baéc – Taây Nam: Heä thoáng ñöùt gaõy naøy gaàn nhö thaúng goùc vôùi heä thoáng ñöùt gaõy Taây Baéc – Ñoâng Nam. Phaàn lôùn chuùng bò môø ñi. Tuy nhieân cuõng coù heä thoáng theå hieän roõ nhö heä thoáng Bình Chaùnh – Nhaø Beø – Thuû Ñöùc. Heä thoáng naøy vaø coøn moät vaøi ñöùt gaõy. 2/.Kieán taïo Caùc nhaø nghieân cöùu(Traàn Kim Thaïch, Höùa Vaên Hoaøng, Nguyeãn Tröôøng Tri, Taï Hoaøng Tinh, Leâ Ñöùc An, Nguyeãn Kinh Quoác, Nguyeãn Vaên Vaân…)ñaõ phaùt hoaï laïi caùc hoaït ñoäng kieán taïo cuûa khu vöïc TP.Hoà Chí Minh vaø caùc vuøng laân caän baèng caùch keát hôïp nhieàu phöông phaùp nhö: giaûi ñoaùn khoâng aûnh, phaân tích thaïch hoïc, nguoàn goác ñòa maïo vaø caùc phöông phaùp khaùc a. Coå kieán taïo(tröôùc kæ thöù tö) Baét ñaàu töø cuoái Jura ñeán ñaàu Kreta moät chuyeån ñoäng coù tính chaát toaøn caàu, ñoù laø chuyeån ñoäâng Cimeri (Traàn Kim Thaïch, Höùa Vaên Hoaøng_1997) vaø moät vaøi chuyeån ñoäng phuï cuûa noù tröôùc ñoù. Vaøo cuoái Triat ñeå laïi nhieàu daáu veát ôû Nam Boä. Sang Kreta caùc hoaït ñoäng magma ñaõ hình thaønh neân caùc thaønh taïo andesit ôû daïng maïch caét qua ñaù dacit hay ôû daïng chaûy traøn maø ngaøy nay bò caùc traàm tích Pleistocen che phuû ôû Bieân Hoaø. Sau ñoù caùc maïch ryolit laïi ñöôïc thaønh taïo caét ngang qua dacit vaø andesit thaønh taïo tröôùc ñoù b. Taân kieán taïo Caùc hoaït ñoäng taân kieán taïo coù aûnh höôûng lôùn hôn nhieàu so vôùi coå kieán taïo trong vieäc taïo neân beà maët ñòa hình cuûa khu vöïc nghieân cöùu cuõng nhö trong söï traàm tích cuûa vaät lieäu ôû khu vöïc naøy. Kainozoi(KZ) caùc hoaït ñoäng kieán taïo ñöôïc ñaëc tröng bôûi söï aûnh höôûng maïnh meõ cuûa söï chuyeån ñoäng Hymalaya(Traàn Kim Thaïch, Nguyeãn Vaên Vaân_1964) Vaøo ñaàu Holocen moät ñôït bieån tieán vaøo ñaát lieàn ôû ñoàng baèng Soâng Cöûu Long, ôû Haø Tieân ngöôøi ta ghi nhaän hai theàm bieån coù ñoä cao 5m vaø 2m ghi daáu treân ñaù voâi. III. LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN ÑÒA CHAÁT KHU VÖÏC: Khu vöïc TP.HCM naèm ôû rìa ñoàng baèng truõng Kainozoi Cöûu Long coù moùng laø caùc ñaù Mezozoi(MZ) mang tính chaát laø ñaù phuû hoaït hoaù treân neàn bieán chaát tieàn Cambri. Caùc hoaït ñoäng kieán taïo naâng cao cuøng caùc hoaït ñoäng xaâm thöïc, boùc moøn vaøo giai ñoaïn Kreta muoän vaø Paleogen cuõng nhö caùc hoaït ñoäng taân kieán taïo vaøo ñaàu Kainozoi vôùi tính chaát hoaït ñoäng khoái taûng, ñaõ taïo neân beà maët moùng cuûa vuøng nghieân cöùu coù daïng baäc thang thaáp töø Ñoâng Baéc sang Taây Nam. Trong Kainozoi moät phaàn dieän tích hoaït ñoäng bò haï thaáp, hình thaønh truõng Neogen – Ñeä Töù Cöûu Long, trong ñoù coù truõng Kainozoi thaønh phoá Hoà Chí Minh. Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát Kainozoi cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh traõi qua 2 giai ñoaïn chính: Miocen muoän – Pliocen vaø Ñeä Töù, töông öùng vôùi 2 phuï taàng caáu truùc cuûa taàng caáu truùc lôùp phuû Kainozoi. Quaù trình phaùt trieån naøy gaén lieàn vôùi caùc hoaït ñoäng Taân kieán taïo vaø söï hình thaønh ñòa hình. 1. Giai ñoaïn Miocen muoän Pliocen: Vaøo cuoái Miocen muoän, caùc heä thoáng ñöùt gaõy tröôùc ñoù hoaït ñoäng laïi. Phaàn phía Taây Thaønh phoá (Taây ñöùt gaõy Vaøm Coû Ñoâng) laø ñoàng baèng soâng Cöûu Long tieáp tuïc suït luùn. Phía Ñoâng Thaønh phoá (Ñoâng ñöùt gaõy Baø Ròa – Bieân Hoaø – Loäc Ninh) laø caáu truùc Nam Trung Boä, veà cô baûn ñöôïc naâng leân. Doïc theo ñöùt gaõy Baø Ròa – Bieân Hoaø – Loäc Ninh, soâng Vaøm Coû Ñoâng ñöôïc laáp ñaày bôûi caùc traàm tích luïc ñòa, thaønh phaàn chuû yeáu laø caùt, saïn, soûi maøu xaùm. Vaøo ñaàu Pliocen, khu vöïc Thaønh Phoá Hoà Chí Minh coù söï sut luùn xaûy ra vôùi toác ñoä lôùn, ôû phía Nam bieån tieán vaøo phaù huyû caùc thaønh taïo tröôùc vaø sau ñoù hình thaønh caùc traàm tích phaàn giöõa chaâu thoå. Caùc traàm tích naøy chuû yeáu laø caùt keát voâi maøu xaùm chöùa caùc di tích taûo nöôùc maën. Söï suït luùn coù tính chaát phaân dò theo caùc khoái taûng. Theo höôùng Taây Nam, caùc khoái bò suït luùn saâu hôn, beà daøy traàm tích lôùn hôn. Caên cöù vaøo ñöôøng ñaúng daøy vaø caùc höôùng phaân boá cuûa caùt coù theå döï ñoaùn höôùng doøng chaûy töø Thuû Ñöùc xuoáng Bình Chaùnh. Giôùi haïn phía Ñoâng cuûa ñôït bieån tieán naøy laø ñöùt gaõy Baø Ròa – Bieân Hoaø – Loäc Ninh. Caùc khoái naâng Thuû Ñöùc vaø Gioàng Chuøa luùc naøy chòu taùc ñoäng cuûa xaâm thöïc vaø maøi moøn. Cuoái Pliocen sôùm, khu vöïc Thaønh phoá coù theå chòu aûnh höôûng cuûa caùc hoaït ñoäng naâng cuïc boä, taïo neân caùc giaùn ñoaïn traàm tích. Thôøi gian giaùn ñoaïn traàm tích coù theå khoâng daøi do khoâng phaùt hieän ñöôïc caùc beà maët baøo moøn lôùn naøo giöõa caùc traàm tích thuoäc Heä taàng Nhaø Beø (N21 nb) vôùi caùc traàm tích thuoäc Ñieäp Baø Mieâu (N22 bm). Vaøo Pliocen muoän, khu vöïc Thaønh Phoá Hoà Chí Minh tieáp tuïc suït luùn vôùi toác ñoä vaø qui moâ lôùn hôn thôøi kyø Plioxen sôùm. Bieån bao phuû phaàn lôùn dieän tích mieàn Ñoâng Nam Boä taïo neân caùc lôùp traàm tích caùt boät maøu xaùm chöùa caùc di tích taûo nöôùc maën vaø Foraminifera. ÔÛ nhieàu nôi hình thaønh neân caùc traàm tích ñaàm laày ven bieån. Quaù trình suït luùn ñöôïc laáp ñaày raát nhanh bôûi caùc vaät lieäu chuû yeáu laø caùt ñaõ taïo thaønh chaâu thoå Nam Boä roäng lôùn, khi ñoù khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh vaãn thuoäc phaàn giöõa Chaâu thoå. Döïa vaøo caùc ñöôøng ñaúng daøy traàm tích vaø söï phaân boá cuûa caùt nhaän thaáy caùc doøng chaûy coù höôùng töø Ñoâng Baéc xuoáng Taây Nam. ÔÛ caùc loã khoan saâu, caùc traàm tích thuoäc Ñieäp Baø Mieâu (N22 bm) thöôøng coù maøu xaùm naèm xen keïp caùc taäp seùt, caùt maøu ñoû, vaøng loang loã. Ñieàu ñoù chöùng toû trong khi caùc vuøng truõng laéng ñoïng vaät lieäu thì caùc vuøng noåi cao ñaõ xaûy ra quaù trình phong hoaù hoaù hoïc theo kieåu Feralit. 2. Giai ñoaïn Ñeä Töù: Cuoái Pliocen muoän – ñaàu Pleistocen, vaän ñoäng naâng xaûy ra treân toaøn boä khu vöïc phía Ñoâng vaø phía Baéc Thaønh phoá (thuoäc 2 tænh Ñoàng Nai vaø Bình Döông), hoaït ñoäng phun traøo bazan xaûy ra raàm roä, quaù trình xaâm thöïc boùc moøn phaùt trieån maïnh meõ. Thôøi kyø naøy ñieàu kieän khí haäu raát thuaän lôïi ñeå hình thaønh caùc voû phong hoaù Laterit treân noùc caùc traàm tích Ñieäp Baø Mieâu (N22 bm) vaø caùc ñaù khaùc; hieän töôïng naâng leân keøm theo bieån luøi vaø soâng laán bieån. Vaøo cuoái Pleistocen sôùm, soâng Ñoàng Nai ñaõ vaän chuyeån moät khoái löôïng phuø sa raát lôùn boài ñaép leân phaàn lôùn dieän tích mieàn Ñoâng Nam Boä. Caùc taäp caùt, saïn, caùt boät maøu xaùm traéng, ñoû, vaøng vôùi beà daøy 20m (ôû Thuû Ñöùc) ñeán 55m (ôû Bình Chaùnh) ñöôïc thaønh taïo. Keát quaû cuûa ñôït bieån luøi naøy ñaõ hình thaønh Ñoâng Nam Boä, môû roäng phaàn phía Nam baùn ñaûo Ñoâng Döông ra ngoaøi theàm luïc ñòa taïo thaønh moät luïc ñòa roäng lôùn. Trong traàm tích thuoäc taàng Traûng Bom (QI3 tb) phaùt hieän ñöôïc caùc di tích taûo nöôùc maën ôû caùc LK 802, 808. Ñieàu naøy chöùng toû luùc laéng ñoïng traàm tích thì Taây Thaønh phoá vaãn chòu aûnh höôûng cuûa thuyû trieàu. Nhö vaäy, vaøo cuoái Pleistocen sôùm, khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh laø moät phaàn nhoû cuûa ñoàng baèng chaâu thoå Ñoâng Nam Boä. Vaøo ñaàu Pleistocen giöõa, hoaït ñoäng naâng taân kieán taïo keøm theo phun traøo bazan Xuaân Loäc, Loäc Ninh, Hôùn Quaûng phuû leân caùt, cuoäi, soûi cuûa taàng Traûng Bom (QI3 tb) ôû moät soá nôi. Taàng caùt cuoäi soûi naøy taïo neân caùc baõi boài hay caùc ñoàng baèng thaáp tröôùc nuùi. Keát quaû cuûa vaän ñoäng naâng laø hình thaønh theàm baäc IV vaø caùc quaù trình phong hoùa boùc moøn. Ñaây laø thôøi ñieåm baét ñaàu cho giai ñoaïn phong hoùa thöù hai ôû Ñoâng Nam Boä vaø Vieät Nam noùi chung. Cuoái Pleistocen giöõa – ñaàu Pleistocen muoän, khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc vuøng laân caän töø töø haï luùn. Bieån tieán, dieän tích thaønh phoá traàm ñoïng caùc traàm tích thuoäc töôùng ven bôø, caùc doi caùt cöûa soâng vaø doi caùt ven bieån. Caên cöù vaøo caùc ñöôøng ñaúng daøy traàm tích thaáy raèng: caùc doi caùt coù phöông keùo daøi Taây Baéc – Ñoâng Nam vaø theo phöông naøy coù theå tìm thaáy chuùng ôû Traûng Baøng – Taây Ninh. Traàm tích taàng Thuû Ñöùc (QII3 – QIII1 tñ) coù beà daøy lôùn nhaát theo truïc Hoùc Moân – Cuû Chi ñaït 40m, ôû Bình Chaùnh vaø Thuû Ñöùc 30m – 35m, ôû Taây Baéc Caàn Giôø 15 – 25m. Do taøi lieäu coå sinh quaù ít neân khoù phaân bieät giöõa caùc doi caùt cöûa soâng vaø doi caùt ven bieån. Tuy vaäy, döïa vaøo söï phaân boá vaät lieäu, höôùng chuyeån vaät chaát keát hôïp vôùi taøi lieäu Diatome vaø thaïch hoïc cho pheùp xaùc ñònh caùc doi caùt cöûa soâng phaân boá theo truïc Thuû Ñöùc, Hoùc Moân, Bình Chaùnh; coøn hai beân caùnh cöûa truïc (Caàn Giôø, Cuû Chi) thöôøng phaân boá theo doi caùt ven bieån. Sang Pleistocen muoän, luùc ñaàu khu vöïc Ñoâng Nam Boä ñöôïc naâng leân keøm theo phun traøo bazan ôû Soùc Lu, Trò An, Phöôùc Taân (Ñoàng Nai) vaø hình thaønh theàm baäc III. Caùc traàm tích thuoäc taàng Thuû Ñöùc (QII3 – QIII1 tñ), taàng Traûng Bom (QI3 tb) bò xaâm thöïc, phong hoùa. Tieáp theo laø bieån tieán vaøo rìa phía Taây vaø Ñoâng Nam khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh taïo neân caùc traàm tích hoãn hôïp soâng bieån vaø traàm tích bieån, chuû yeáu laø caùt saïn, boät seùt maøu xaùm traéng caáu taïo neân Ñoàng baèng chaâu thoå môùi. Caùc taøi lieäu veà coå sinh vaø ñòa maïo ñaõ xaùc nhaän laø rìa phía Taây cuûa thaønh phoá töø Cuû Chi tôùi Caàn Giôø laø ñôùi ven bôø chòu aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng thuyû trieàu. Vaøo cuoái Pleistocen muoän, hoaït ñoäng naâng laïi xaûy ra thaønh taïo neân theàm baäc II. Luùc naøy toaøn boä Ñoàng baèng Nam Boä ñaõ hoaøn toaøn giaûi phoùng khoûi möïc nöôùc bieån. Quaù trình phong hoùa, xaâm thöïc dieãn ra treân beà maët ñoàng baèng roäng lôùn keùo daøi ñeán ñaàu Holocen. Caùc soâng Ñoàng Nai, Saøi Goøn, Vaøm Coû bò xaâm thöïc taïo neân nhöõng thung luõng roäng töø 3m – 6km. Vaøo cuoái Holocen sôùm, moät ñôït bieån tieán môùi laïi traøn vaøo thaønh phoá töø höôùng Taây Nam. Bieån phuû leân toaøn boä dieän tích Bình Chaùnh, Nhaø Beø, Caàn Giôø; laán theo truõng Leâ Minh Xuaân vaø soâng Saøi Goøn qua thung luõng soâng phía Baéc Hoùc Moân. Vaøo Holocen giöõa, bieån tieán cöïc ñaïi. Keát quaû cuûa ñôït bieån tieán naøy ñaõ hình thaønh caùc traàm tích cuûa taàng Bình Chaùnh (QIV1 – 2 bc). Veát tích cuûa ñôït bieån tieán naøy ñöôïc ghi laïi treân baäc maøi moøn 4m ôû nuùi soùt Gioàng Chuøa, caùc di tích truøng loã ña daïng trong traàm tích cuûa taàng Bình Chaùnh vaø nhöõng ngaán soùng voã ôû ñoä cao 4m treân vaùch ñaù voâi ôû Haø Tieân. Caên cöù vaøo caùc di tích truøng loã phaùt hieän ñöôïc, deã daøng nhaän thaáy ñieàu kieän bieån hôû giaûm daàn töø Caàn Giôø ñeán Nhaø Beø, Bình Chaùnh, Cuû Chi. Caùc taøi lieäu veà ñaúng daøy traàm tích vaø taøi lieäu veà coå sinh cho thaáy vò trí cuûa soâng luùc naøy ôû khu vöïc Nhaø Beø. Töø cuoái Holocen giöõa ñeán nay hoaït ñoäng naâng yeáu xaûy ra, bieån töø töø ruùt ra theo höôùng Ñoâng Nam, hình thaønh theàm baäc I. Theo höôùng naøy, caùc soâng Nhaø Beø vaø soâng Loøng Taøu laán ra bieån Ñoâng. Doïc theo thung luõng soâng coå vaø caùc baõi laày ven bieån hình thaønh moät lôùp seùt maøu xaùm xanh, xaùm naâu. Phuû treân lôùp seùt treân laø than buøn hoaëc seùt chöùa than buøn. Keát quaû cuûa ñôït bieån thoaùi naøy ñaõ taïo neân beà maët ñòa hình hieän nay cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø mieàn Ñoâng Nam Boä. Chöông V ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA CHAÁT THUÛY VAÊN Khu vöïc Quaän Bình Taân coù caùc thaønh taïo chöùa nöôùc chính nhö sau: I. Nöôùc trong traàm tích Holocen (QIV) Caùc traàm tích Holocen phuû kín toaøn boä vuøng Bình Taân, thaønh phaàn ñaát ñaù goàm caùt seùt, seùt vaø buøn chöùa nhieàu di tích höõu cô. Beà daøy taàng chöùa trong traàm tích Holocen töø 1m - 2m ñeán vaøi chuïc meùt, ngheøo nöôùc, tyû löu löôïng q< 0.0,2 l/sm, ñoä pH töø 4,38 - 7,96. Möïc nöôùc tónh noâng, caùch maët ñaát töø 0,1 -2,75m. Nöôùc söû duïng toát cho hoä gia ñình nhöng bò caïn vaøo muøa khoâ vì taàng coù moái quan heä thuûy löïc vôùi soâng vaø chòu aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa söï thay ñoåi möïc thuûy trieàu, nguoàn cung caáp chuû yeáu cho cho taàng chöùa laø nöôùc khí quyeån. Ñieàu kieän thuûy ñòa hoùa raát phöùc taïp, phía Nam haàu heát bò nhieãm maën vaø nhieãm pheøn, ñoä toång khoaùng hoùa thay ñoåi töø 1,25g/l - 12,43g/l vôùi loaïi hình nöôùc Clorua - Natri chieám öu theá. Ñoái vôùi nhöõng khu vöïc khoâng bò nhieãm maën thì ñoä toång khoaùng hoùa thay ñoåi töø 0,13g/l - 0,31 g/l vaø loaïi hình nöôùc chuû yeáu laø Bicacbonat - Clorua hoaëc Clorua - Bicacbonat Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc bieåu dieãn döôùi daïng coâng thöùc Cuoclov nhö sau: Hoaëc laø hoãn hôïp Clorua – Sunfat: II. Nöôùc trong caùc traàm tích Pleistocen(QI-III) Caùc traàm tích Pleistocen khoâng loä ra maø bò caùc traàm tích Holocen phuû leân, thaønh phaàn goàm caùc lôùp haït mòn goàm seùt, seùt boät, caùt seùt laãn saïn soûi laterit coù beà daøy thay ñoåi töø 35,6m - 82,5m. Nöôùc trong caùc caùc traàm tích Pleistocen bao goàm hai lôùp chöùa nöôùc : lôùp treân coù beà daøy 10m - 12m, lôùp naøy coù thaønh phaàn bao goàm seùt, boät seùt, caùt seùt laãn saïn soûi laterit. Lôùp naøy möùc ñoä chöùa nöôùc yeáu, khaû naêng cung caáp khoâng ñaùng keå. Lôùp döôùi laø lôùp haït thoâ coù laãn ít saïn vaø caùt haït mòn, khaû naêng chöùa nöôùc trung bình khaù. Lôùp naøy coù theå cung caáp toát cho nhu caàu sinh hoaït cuûa khu vöïc. Chaát löôïng nuôùc trong taàng chöùa Pleistocen thay ñoåi theo muøa, ñoä toång khoaùng hoùa thay ñoåi raát lôùn khoaûng 0,9 g/l ñeán 18 g/l, haøm löôïng clorua töø 10,64 – 217,19mg/l (ôû Ñoâng Baéc). Loaïi hình nöôùc chuû yeáu laø Clorua – Natri. Keát quaû phaân tích thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc trong taàng Pleistocen coù theå bieåu ñieãn döôùi daïng coâng thöùc Cuoclov nhö sau: Taàng chöùa nöôùc Pleistocen khoâng coù quan heä thuûy löïc vôùi taàng chöùa nöùôc Holocen naèm treân vaø taàng Pliocen naèm döôùi. Nguoàn cung caáâp chuû yeáu laø soâng Saøi Goøn vaø doøng ngaàm töø phía Ñoâng Baéc chaûy xuoáng. Mieàn thoaùt chuû yeáu laø doøng ngaàm veà phía Taây. Noùi chung, taàng chöùa nöôùc Pleistocen coù khaû naêng chöùa nöôùc nhöng chaát löôïng nöôùc khoâng ñoàng ñieàu neân trieån voïng khai thaùc khoâng lôùn. III. Nöôùc trong caùc traàm tích Pliocen treân. Nöôùc trong traàm tích Pliocen treân khoâng loä ra treân maët maø bò phuû bôûi caùc traàm tích treû hôn, chuùng naèm keà döôùi traàm tích Pleistocen (QI-III). Chieàu daøy taàng Pliocen treân töông ñoái lôùn vaø coù xu höôùng taêng daàn veà phía Ñoâng Nam vaø Taây Nam. Ñaây laø taàng nöôùc coù aùp, chöùa nöôùc toát vaø raát giaøu nöôùc, laø ñoái töôïng cung caáp nöôùc chuû yeáu cho khu vöïc. Taàng chöùa nöôùc traàm tích Pliocen treân ñöôïc chia laøm hai phaàn rieâng bieät. Phaàn phía treân coù beà daøy thay ñoåi töø 5,5m – 31,2m, thaønh phaàn goàm boät seùt, seùt. Lôùp naøy khoâng coù khaû naêng chöùa nöôùc, thöïc teá laø lôùp caùch nöôùc Pleistocen naèm beân treân. Phaàn döôùi coù thaønh phaàn thoâ hôn bao goàm caùt haït trung ñeán thoâ laãn nhieàu saïn soûi, ñaây laø lôùp chöùa nöôùc chính cuûa taàng chöùa nöùôc Pliocen treân, chieàu daøy thay ñoåi töø 53m -104 m, laø taàng chöùa nöôùc lôùn vaø oån ñònh, khaû naêng chöùa nöôùc phong phuù do thaønh phaàn haït thoâ chieám öu theá. Theo keát quaû nghieân cöùu cho thaáy nöôùc trong taàng chöùa nöôùc Pliocen thuoäc loaïi nöôùc nhaït ñeán sieâu nhaït. Ñoä toång khoaùng hoùa thay ñoåi töø 0,1g/l – 0,96g/l. Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc laø Bicacbonat – Clorua hoaëc Clorua – Bicacbonat. Haøm löôïng clorua töø vaøi chuïc, coù nhöõng nôi leân ñeán vaøi traêm mg/l. Coâng thöùc Cuoclov bieåu dieãn thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc trong taàng chöùa nöôùc Pliocen treân nhö sau: Nguoàn cung caáp chuû yeáu laø doøng ngaàm chaûy töø höôùng Taây Baéc, BaÉc vaø Ñoâng BaÉc xuoáng, mieàn thoaùt cuõng theo doøng ngaàm veà phía Taây Nam vaø Ñoâng Nam. Taàng chöùa nöôùc Pliocen treân khoâng coù quan heä thuûy löïc vôùi taàng chöùa nöôùc Pleistocen phía treân vaø chòu aûnh höôûng cuûa thuûy trieàu trong khu vöïc. Noùi chung, nöôùc trong taàng chöùa nöôùc Pliocen treân coù thaønh phaàn hoùa hoïc toát, tröõ löôïng khai thaùc lôùn vaø oån ñònh neân ñaây laø nguoàn cung caáp nöôùc lôùn phuïc vuï cho sinh hoaït cuûa khu vöïc. IV. Nöôùc trong caùc traàm tích Pliocen döôùi : Caùc traàm tích Pliocen döôùi khoâng loä ra treân maët, chuùng naèm tröïc tieáp döôùi taàng Pliocen treân, chieàu daøy thay ñoåi töû 40 m -118m. Nöôùc chöùa trong taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi thuoäc taàng nöôùc coù aùp cao, möùc ñoä chöùa nöôùc trung bình ñeán giaøu. Döïa vaøo tính chaát vaø ñaëc ñieåm thaïch hoïc coù theå chia taàng Pliocen döôùi thaønh hai phaàn: phaàn treân thaønh phaàn goàm haït mòn goàm seùt, seùt boät coù chieàu daøy töø 1m - 8m. Do beà daøy nhoû, haøm löôïng seùt cao neân khaû naêng caùch nöôùc cuûataàng naøy raát toát. Phaàn döôùi thaønh phaàn bao goàm haït thoâ laãn ít saïn soûivaø boät ñoâi khi coù xen keïp caùc thaáu kính boät vaø seùt, coù chieàu daøy trung bình 72,6m. Ñaây laø phaàn chöùa nöôùc chính cuûa taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi. Keát quaû bôm nöôùc thí nghieäm cho thaáy taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi töông ñoái giaøu nöôùc. Nhìn chung chaát löôïng nöôùc toát, ñoä toång khoaùng hoùa töø 0,2g/l - 0,96g/l, co ùnhöõng khu vöïc ñoä khoaùng hoaù lôùn hôn 1g/l. Keát quaû phaân tích vi löôïng vaø vi truøng cho thaáy nöôùc ñaït yeâu caàu söû duïng. Ranh giôùi rìa bò nhieãm maën. Tuy nhieân haøm löôïng saét cao töø 8,06 – 18,85mg/l. Nöôùc trong taàng Plioxen döôùi thöôøng coù thaønh phaàn laø Clorua hoaëc hoãn hôïp Clorua – Bicacbonat, haøm löôïng clo töø vaøi chuïc ñeán vaøi traêm ñoâi nôi lôùn hôn 500mg/l, thaønh phaàn hoùa hoïc coù theå bieåu dieãn döôùi daïng coâng thöùc Cuoclov nhö sau: Taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi coù quan heä thuûy löïc vôùi taàng Pliocen treân vaø chòu aûnh höôûng cuûa thuûy trieàu khu vöïc, ñoä dao ñoäng möïc nöôùc döôùi ñaát tuaân theo cheá ñoä baùn nhaät trieàu. Nguoàn cung caáp cho taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi chuû yeáu laø doøng chaûy ngaàm chaûy töø Baéc vaø Taây Baéc xuoáng, mieàn thoaùt theo doøng ngaàm veà phía Ñoâng Nam. Toùm laïi, taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi raát phong phuù, chaát löôïng nöôùc toát coù theå khai thaùc vôùi quy moâ coâng nghieäp. Ø Toùm laïi, qua quaù trình nghieân cöùu vaø phaân tích ta thaáy trong khu vöïc quaän Bình Taân taàng chöùa nöôùc Pliocen treân vaø Pliocen döôùi laø coù trieån voïng khai thaùc . Nöôùc cuûa 2 taàng chöùa nöôùc naøy phong phuù vaø coù chaát löôïng toát. Tuy nhieân taàng chöùa nöôùc Pliocen treân laø coù trieån voïng hôn caû do phaân boá ôû ñoä saâu khoâng lôùn vaø coù theå ñaùp öùng nhu caàu khai thaùc vôùi tröõ löôïng lôùn. Caùc taàng chöùa nöôùc khaùc ôû ñoä saâu lôùn neân khaû naêng khai thaùc khoâng lôùn trong khai thaùc phuïc vuï cho sinh hoïat vaø coâng nghieäp. PHAÀN B CHUYEÂN ÑEÀ Chöông I HIEÄN TRAÏNG CHAÁT LÖÔÏNG NÖÔÙC DÖÔÙI ÑAÁT I. KEÁT QUAÛ KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :1 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 9h 15’ Ñoä saâu: 116 – 120 m Naêm khoan gieáng: 2001 Nôi laáy maãu: 11 – Hoaøng Vaên Hôïp – F An Laïc A Teân chuû hoä: Laâm Vaên Ñaïo Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 203,33 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 70,00 EC ms/cm 1505 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 133,33 Eh mV 75 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 12,67 DO mg/l 5,7 Ñoä axit mg CaCO3/l 33,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 30 Caën toång coäng mg/l 1363 Nhieät ñoä phoøng 0C 31,5 Caën hoaø tan mg/l 1280 pH ño ôû HT 6,57 pH phoøng 6,22 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 28,06 1,403 9,21 Cl- 488,03 13,747 90,29 Mg2+ 31,99 2,666 17,51 SO42- 38,64 0,805 5,29 FeTC 4,12 PO43- 0,080 0,003 0,02 Fe2+ 1,52 0,054 0,35 NO3- 0,264 0,004 0,02 NH4+ 1,509 0,084 0,55 HCO3- 40,66 0,667 4,38 Na+, K+ 10,88 71,46 Fe3+ 2,60 0,139 0,92 (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Coâng thöùc Cuoclov Loaïi hình nöôùc: Clorua – ( Natri + Kali) KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :2 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 9h 25’ Ñoä saâu: 130 m Naêm khoan gieáng: 1999 Nôi laáy maãu: 7 – soá 1A – F. Bình Trò Ñoâng B Teân chuû hoä: Nguyeãn Thò Khuyeãn Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 18,33 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 6,33 EC ms/cm 80,7 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 12,00 Eh mV 129 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 32,33 DO mg/l 4,1 Ñoä axit mg CaCO3/l 37,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 31,5 Caën toång coäng mg/l 136 Nhieät ñoä phoøng 0C 32,0 Caën hoaø tan mg/l 123 pH ño ôû HT 5,61 pH phoøng 5,41 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 2,61 0,130 8,40 Cl- 27,30 0,769 49,71 Mg2+ 2,88 0,240 15,51 SO42- 5,857 0,122 7,89 FeTC 2,92 PO43- 0,106 0,004 0,26 Fe2+ 1,44 0,051 3,30 NO3- 0,336 0,005 0,32 NH4+ 0,312 0,017 1,10 HCO3- 39,44 0,647 41,82 Na+, K+ 1,03 66,58 Fe3+ 1,48 0,079 5,11 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – Bicacbonat – (Natri + Kali) KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :3 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 8h 32’ Ñoä saâu: 112 m Naêm khoan gieáng: 2003 Nôi laáy maãu: 295/20/39/37 - F An Laïc Teân chuû hoä: Nguyeãn Thò Thuyû Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 206,67 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 100,00 EC ms/cm 1779 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 106,67 Eh mV 289 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 20,00 DO mg/l 4,1 Ñoä axit mg CaCO3/l 35,00 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 29 Caën toång coäng mg/l 1387 Nhieät ñoä phoøng 0C 31,2 Caën hoaø tan mg/l 1308 pH ño ôû HT 5,28 pH phoøng 4,72 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 8,02 0,401 2,43 Cl- 565,62 15,933 96,38 Mg2+ 25,60 2,133 12,90 SO42- 9,00 0,187 1,13 FeTC 4,72 PO43- 0,051 0,002 0,01 Fe2+ 2,56 0,091 0,55 NO3- 0,645 0,010 0,06 NH4+ 1,453 0,081 0,49 HCO3- 24,40 0,400 2,42 Na+, K+ 13,710 82,93 Fe3+ 2,16 0,116 0,70 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – (Natri + Kali) KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :4 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 8h 5’ Ñoä saâu: 120 m Naêm khoan gieáng: 1999 Nôi laáy maãu: 60 Taäp ñoaøn 6B . F Taân Taïo A Teân chuû hoä: Döông Phöôùc Thoï Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 253,33 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 130,00 EC ms/cm 915 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 123,33 Eh mV 90 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 32,67 DO 2,6 Ñoä axit mg CaCO3/l 95,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 31 Caën toång coäng mg/l 76,7 Nhieät ñoä phoøng 0C 31,9 Caën hoaø tan mg/l 673 pH ño ôû HT 5,35 pH phoøng 5,26 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 10,42 0,521 5,96 Cl- 270,00 7,606 86,96 Mg2+ 29,60 2,467 28,21 SO42- 23,00 0,479 5,48 FeTC 5,08 PO43- 0,040 0,001 0,01 Fe2+ 1,52 0,054 0,62 NO3- 0,464 0,007 0,08 NH4+ 1,419 0,079 0,90 HCO3- 39,86 0,653 7,47 Na+, K+ 286,85 5,434 62,13 Fe3+ 3,56 0,191 2,18 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – (Natri + Kali) – Magieâ KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :5 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 10h 35’ Ñoä saâu: 28 m Naêm khoan gieáng: 2004 Nôi laáy maãu: 3 Nguyeãn Trieäu Duaät, KP4, F Taân Taïo Teân chuû hoä: Voõ Vaên Thaønh Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 148,67 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 73,33 EC ms/cm 1420 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 65,34 Eh mV 304 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 8,00 DO mg/l 3,6 Ñoä axit mg CaCO3/l 9,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 30,5 Caën toång coäng mg/l 1067 Nhieät ñoä phoøng 0C 32,4 Caën hoaø tan mg/l 1044 pH ño ôû HT 4,25 pH phoøng 3,77 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 30,86 1,543 11,11 Cl- 470,00 13,239 95,31 Mg2+ 15,68 1,307 9,41 SO42- 22,00 0,458 3,30 FeTC 12,40 PO43- <0,040 Fe2+ 3,40 0,121 0,87 NO3- 0,436 0,007 0,05 NH4+ 1,251 0,070 0,50 HCO3- 11,38 0,186 1,34 Na+, K+ 10,367 74,64 Fe3+ 9,00 0,482 3,47 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – (Natri + Kali) KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :6 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 10h 45’ Ñoä saâu: 32 m Naêm khoan gieáng: 2003 Nôi laáy maãu: 188 Kp6 – Maõ loø Bình Trò Ñoâng A Teân chuû hoä: Nguyeãn Vaên Phaùt Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 7,33 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 4,67 EC ms/cm 129,3 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 2,66 Eh mV 175 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 20,67 DO mg/l 3,8 Ñoä axit mg CaCO3/l 30,67 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 32 Caën toång coäng mg/l 72 Nhieät ñoä phoøng 0C 32,4 Caën hoaø tan mg/l 62 pH ño ôû HT 5,65 pH phoøng 4,69 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 1,80 0,090 6,40 Cl- 34,60 0,975 69,39 Mg2+ 0,64 0,053 3,77 SO42- <1 FeTC 8,00 PO43- 0,086 0,003 0,21 Fe2+ 3,28 0,117 8,33 NO3- 0,855 0,014 0,10 NH4+ 0,310 0,017 1,21 HCO3- 25,22 0,413 29,40 Na+, K+ 0,875 62,28 Fe3+ 4,72 0,253 18,01 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua –B icacbonat – (Natri+Kali) NÖÔÙC KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ Maãu :7 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 11h 18’ Ñoä saâu: 32 m Naêm khoan gieáng: 2 thaùng Nôi laáy maãu: 30/1A – soá 3 – Bình Höng Hoaø A Teân chuû hoä: Ñoã Thaønh Taâm Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 11,00 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 8,50 EC ms/cm 124,9 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 2,50 Eh mV 246 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 3,33 DO mg/l 2,6 Ñoä axit mg CaCO3/l 23,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 31 Caën toång coäng mg/l 106 Nhieät ñoä phoøng 0C 31,7 Caën hoaø tan mg/l 92 pH ño ôû HT 4,76 pH phoøng 4,17 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 4,61 0,230 22,75 Cl- 33,29 0,938 92,78 Mg2+ 0,60 0,050 4,94 SO42- <1 FeTC 5,44 PO43- 0,066 0,002 0,02 Fe2+ 1,52 0,054 5,34 NO3- 0,300 0,005 0,49 NH4+ 0,784 0,043 4,25 HCO3- 4,06 0,066 6,53 Na+, K+ 0,424 41,94 Fe3+ 3,92 0,210 20,78 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – (Natri+Kali) – Canxi – Saét KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :8 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 10h 45’ Ñoä saâu: 42 m Naêm khoan gieáng: 2004 Nôi laáy maãu: 27/43 KP1-B T Ñoâng, F.B.T.Ñoâng A Teân chuû hoä: Nguyeãn Phuøng Thaân Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 65,00 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 10,00 EC ms/cm 426 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 55,00 EH mV 19 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 3,67 DO mg/l 1,9 Ñoä axit mg CaCO3/l 4,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 31,5 Caën toång coäng mg/l 260 Nhieät ñoä phoøng 0C 32,1 Caën hoaø tan mg/l 247 pH ño ôû HT 5,15 pH phoøng 4,67 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 4,00 0,200 4,02 Cl- 124,8 3,515 70,60 Mg2+ 13,20 1,100 2,00 SO42- 65,00 1,354 27,19 FeTC 42,52 PO43- 0,040 0,001 0,02 Fe2+ 30,56 1,091 21,91 NO3- 1,436 0,023 0,46 NH4+ 0,592 0,033 0,66 HCO3- 5,28 0,086 1,73 Na+, K+ 1,914 38,44 Fe3+ 11,96 0,641 12,87 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – Sunfat – (Natri + Kali) KEÁT QUAÛ XEÙT NGHIEÄM LYÙ HOAÙ NÖÔÙC Maãu :9 Ngöôøi laáy maãu: Ñoaøn Minh Nhaân Loaïi maãu xeùt nghieäm: gieáng khoan Ngaøy giôø: 22/04/2005; 9h 45’ Ñoä saâu: 30-40 m Naêm khoan gieáng: 2003 Nôi laáy maãu: B8/29 Aáp 2 – Bình Trò Ñoâng Teân chuû hoä: Huyønh Phöôùc Long Yeáu toá Ñôn vò Yeáu toá Ñôn vò Maøu Ñoä cöùng toång coäng mg CaCO3/l 149,33 Muøi vò Ñoä cöùng canxi mg CaCO3/l 123,33 EC ms/cm 751 Ñoä cöùng magie mg CaCO3/l 26,00 Eh mV 403 Ñoä kieàm toång coäng mg CaCO3/l 11,33 DO 5,1 Ñoä axit mg CaCO3/l 14,33 Nhieät ñoä ño ôû HT 0C 30 Caën toång coäng mg/l 668 Nhieät ñoä phoøng 0C 31,7 Caën hoaø tan mg/l 552 pH ño ôû HT 3,67 pH phoøng 3,50 Cation mg/l mdl/l % Anion mg/l mdl/l % Ca2+ 49,50 2,475 30,68 Cl- 190,80 5,375 66,63 Mg2+ 6,24 0,520 6,45 SO42- 115,00 2,396 29,70 FeTC 5,60 PO43- <0,040 Fe2+ 3,28 0,117 1,45 NO3- 0,636 0,010 0,12 NH4+ 0,374 0,021 0,26 HCO3- 17,48 0,286 3,55 Na+, K+ 262,20 4,810 59,62 Fe3+ 2,32 0,124 1,54 Coâng thöùc Cuoclov (Ghi chuù:HT = hieän tröôøng) Loaïi hình nöôùc: Clorua – Sunfat – (Natri + Kali) II. HIEÄN TRAÏNG: Tieán haønh khaûo saùt vaø laáy maãu treân ñòa baøn quaän, ngöôøi daân ôû ñaây khoâng coøn söû duïng nöôùc gieáng ñaøo cho muïc ñích söû duïng sinh hoaït vaø aên uoáng, haàu heát ñeàu söû duïng nöôùc gieáng khoan, rieâng ôû moät soá khu vöïc giaùp quaän 6, quaän 8 coù söû duïng nöôùc maùy do traïm caáp nöôùc thaønh phoá Hoà Chí Minh. Treân ñòa baøn quaän traïm caáp nöôùc Bình Trò Ñoâng chuû yeáu cung caáp nöôùc cho caùc hoä daân doïc theo tænh loä 10 töø giaùp ranh quaän 6 ñeán xa loä Ñaïi Haøn laø quaän môùi thaønh laäp vôùi nhieàu döï aùn khu daân cö, khu coâng nghieäp ña,õ ñang vaø seõ hình thaønh goùp phaàn ñaùng keå vaøo vieäc taäp trung khai thaùc nöôùc. Vieäc khai thaùc nöôùc vôùi löu löôïng lôùn trong khu vöïc seõ gaây taùc ñoäng raát lôùn ñeán nguoàn nöôùc söï suït giaûm möïc nöôùc haøng naêm vaø söï bieán ñoåi chaát löôïng nöôùc theo chieàu höôùng xaáu ñi (bò nhieãm pheøn, nhieãm maën, oâ nhieãm höõu cô . . . ). Qua keát quaû thaêm hoûi töø töøng hoä daân thì ñöôïc bieát laø: vaøo muøa möa möïc nöôùc khoâng coù bò suït giaûm, rieâng muøa khoâ khi möïc nöôùc suït giaûm ñaùng keå vaø nöôùc bò nhieãm pheøn raát nhieàu. Ñeå phuïc vuï cho aên uoáng moät soá hoä coù söû duïng qua heä thoáng loïc vaø nhöõng ngöôøi daân raát mong coù ñöôïc nguoàn nöôùc maùy ñeå söû duïng ñaûm baûo ñöôïc söùc khoeû * Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa phoøng quaûn lyù taøi nguyeân vaø khoaùng saûn Sôû Coâng nghieäp Thaønh phoá ñeán heát naêm 1999, trong toaøn huyeän Bình Chaùnh coù 21.680 gieáng khai thaùc vôùi toång löu löôïng khai thaùc laø 79012,3m3/ ngaøy. Nhìn chung soá gieáng khai thaùc nöôùc taäp trung chuû yeáu vaøo hai taàng chöùa nöôùc chính – taàng Pleistocen vaø taàng chöùa nöôùc Pliocen treân. - Hieän traïng khai thaùc nöôùc ôû taàng chöùa nöôùc Pleistocen coù 10800 gieáng, löu löôïng khai thaùc laø 31.176,3 m3/ ngaøy. Möïc nöôùc tónh thay ñoåi töø 3 ñeán 7 m, löu löôïng khai thaùc 1,5l/s öùng vôùi möïc nöôùc haï thaáp 3 m. Soá gieáng coù chaát löôïng xaáu hoaëc hö hoûng laø 140 gieáng. (Soá lieäu thoáng keâ naêm 1999 ) (Soá lieäu thoáng keâ naêm 1999 ) Qua bieåu ñoà hình 1 vaø hình 2 cho thaáy Bình Chaùnh (Bình Taân) coù soá löôïng gieáng khai thaùc thaáp hôn so vôùi quaän Goø Vaáp vaø quaän Taân Bình, nhöng löu löôïng khai thaùc khaù lôù thaáp hôn quaän Taân Bình (quaän Taân Bình hieän nay taùch thaønh quaän Taân Bình vaø quaän Taân Phuù). - Hieän traïng khai thaùc nöôùc ôû taàng chöùa nöôùc pliocen treân coù 10872 gieáng khai thaùc trong taàng pliocene treân vôùi löu löôïng khai thaùc laø 46338,0m3/ngaøy. Ñieàu naøy chöùng toû caùc gieáng khai thaùc ôû taàng naøy coù löu löôïng lôùn chuû yeáu phuïc vuï cho saûn xuaát coâng nghieäp. Vieäc taäp trung khai thaùc coâng nghieäp trong taàng naøy cuõng gaây neân nhöõng taùc ñoäng lôùn ñoái vôùi chaát löôïng taàng chöùa nöôùc naøy. (Soá lieäu thoáng keâ naêm 1999) (Soá lieäu thoáng keâ naêm 1999 ) Qua bieåu ñoà hình 3 vaø hình 4 cho thaáy Bình Chaùnh coù soá löôïng gieáng khai thaùc vaø löu löôïng khai thaùc khaù lôùn so vôùi caùc quaän huyeän. Chöông II. ÑAÙNH GIAÙ CHAÁT LÖÔÏNG NÖÔÙC DÖÔÙI ÑAÁT I. ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG Döïa vaøo keát quaû phaân tích thaønh phaàn hoaù hoïc töø caùc maãu nöôùc laáy ñöôïc , keát quaû phaân tích nöôùc theo thôøi gian khu vöïc An Laïc – Bình Taân töø naêm 1994 – 1997(coâng trình Q015030) vaø caùc keát quaû nghieân cöùu khaùc ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc trong khu vöïc nhö sau: Taàng chöùa nöôùc Pleistocen Vôùi toång soá 5 maãu ñaõ phaân tích (maãu: 5; 6 ; 7 ; 8 ; 9) coù theå nhaän xeùt nhö sau: pH trong khu vöïc thay ñoåi töø 3,50 – 4,69. Clorua thay ñoåi töø 33,29 – 470,00 mg/l. Nitrat thay ñoåi töø 0,300 – 1,436 mg/l. Amonium thay ñoåi töø 0,310 – 1,251 mg/l. Ñoä cöùng toång coäng thaøy ñoåi töø 7,33 – 149,33 mg CaCO3/l Sunfat thay ñoåi töø 0,00 – 115 mg/l. Haøm löôïng saét (toång coäng) töø 5,44 – 42,52 mg/l. Photphat coù giaù trò thaáp cao nhaát 0,086 mg/l. Canxi thay ñoåi töø 1,80 – 49,50 mg/l. Magieâ thay ñoåi töø 0,60 – 15,68 mg/l. Ñoä axít luoân lôùn hôn ñoä kieàm. Caën hoaø tan thay ñoåi töø 62 – 1044 mg/l. Caën toång coäng thay ñoåi töø 72 –1067 mg/l. Loaïi hình nöôùc, chuû yeáu Clorua – Natri – Kali. Theo keát quaû phaân tích theo thôøi gian khu vöïc thò taán An Laïc(coâng trình QO15030) thì pH giaûm ñaùng keå; ñoä cöùng toång coäng, clorua, saét toång coäng, sunphat coù xu höôùng taêng daàn; caën toång coäng, photphat, canxi cuõng taêng Theo soá lieäu ñieàu tra cuûa Ban Moâi Tröôøng quaän Goø Vaáp veà ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc taàng Pleistocen ôû ñoä saâu 10 – 40m, naêm 1998 thì qua xeùt nghieäp vi sinh cho ta bieát: khu vöïc nghóa trang Bình Höng Hoaø coù 3 gieáng khoan bò nhieãm vi sinh vôùi soá löôïng gieáng khaûo saùt laø 19 gieáng, tæ leä gieáng bò nhieãm laø 15,7%, khu vöïc nghóa trang Bình Höng Hoaø laø nguoàn goác gaây nhieãm baån nitrat vaø vi sinh, coù moät khoaûnh nhoû bò nhieãm pheøn naëng. Theo tieâu chuaån TCVN 5944 – 1995 pH trong khu vöïc töông ñoái thaáp vaø coù haøm löôïng saét töông ñoái cao (maãu: 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9) vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp. Theo tieâu chuaån TC – 20TCVN: Clorua ôû (maãu:5 ; 8 ; 9 ) coù giaù trò cao, ñoä cöùng toång coäng (maãu: 5; 8 ; 9) vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp, haøm löôïng saét ôû taát caû caùc maãu cuõng vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp, maãu:5 coù toång ñoä khoaùng hoaù cao. Taàng chöùa nöôùc Pliocen treân Vôùi toång soá 4 maãu ñaõ phaân tích(maãu: 1; 2 ; 3 ; 4) coù theå nhaän xeùt nhö sau: pH trong khu vöïc thay ñoåi töø 4,72 – 6,22. Clorua thay ñoåi töø 27,30 – 565,62 mg/l. Nitrat thay ñoåi töø 0,264 – 0,645 mg/l. Amonium thay ñoåi töø 0,312 – 1,509mg/l. Ñoä cöùng toång coäng thaøy ñoåi töø 18,33 – 253,33 mg CaCO3/l Sunfat thay ñoåi töø 5,875 – 38,64 mg/l. Haøm löôïng saét (toång coäng) töø 2,92 – 5,08 mg/l. Photphat coù giaù trò thaáp cao nhaát 0,106 mg/l. Canxi thay ñoåi töø 2,61 – 28,06 mg/l. Magieâ thay ñoåi töø 2,88 – 31,99 mg/l. Ñoä axít luoân lôùn hôn ñoä kieàm. Caën hoaø tan thay ñoåi töø 123– 1308 mg/l. Caën toång coäng thay ñoåi töø 136 –1387 mg/l. Theo tieâu chuaån TCVN 5944 – 1995 pH trong khu vöïc töông ñoái thaáp vaø coù haøm löôïng saét töông ñoái cao (maãu: 4 ) vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp. Theo tieâu chuaån TC – 20TCVN: Clorua ôû (maãu:1 ; 3 ; 4 ) coù giaù trò cao, ñoä cöùng toång coäng (maãu: 1; 2 ; 3 ; 4) vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp, haøm löôïng saét ôû taát caû caùc maãu cuõng vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp, maãu:1 ; 3 coù toång ñoä khoaùng hoaù cao. (nguoàn: soá lieäu coâng trình Q015030) Nhìn vaøo bieåu ñoà ta thaáy möïc nöôùc coù xu höôùng giaûm daàn töø 1994 – 1997 . Maëc duø chöa thu thaäp ñaày ñuû soá lieäu ño ñaït möïc nöôùc töø 1997 ñeán nay thì theo keát quaû baùo caùo khoa hoïc veà hieän traïng nöôùc döôùi ñaát ôû Thaønh Phoá , möïc nöôùc tieáp tuïc giaûm ñaùng keå ñoù laø nguyeân nhaân laøm khaû naêng bò oâ nhieãm nguoàn nöôùc ngaàm taêng leân ñaùng keå. Caùc giaù trò pH vaø sunphat coù xu höôùng taêng töø Leâ Minh Xuaân(h.Bình Chaùnh) ñeán Bình Trò Ñoâng, nhöng ñeán An Laïc coù giaù trò giaûm xuoáng. Phaàn lôùn caùc giaù trò pH vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp ñoái vôùi nöôùc duøng cho sinh hoaït vaø aên uoáng(pH = 6,5 – 8,5). Haøm löôïng ion saét toång coäng ñeàu cao hôn tieâu chuaån cho pheùp vaø coù giaù trò khaù cao ôû vò trí Bình Höng Hoaø, An Laïc; ion amonium vaø nitrat coù haøm löôïng bieán ñoäng. Nhìn chung coù khuynh höôùng giaûm daàn . Caùc khu vöïc ven soâng Saøi Goøn vaø ôû phía Taây, Taây Nam vaø Ñoâng Nam Thaønh Phoá haøm löôïng ion Clorua khaù cao, haàu heát ñeàu lôùn hôn 100mg/l, coù nôi lôùn hôn 500mg/l. Tuy nhieân ñeàu ñaùng noùi laø nöôùc döôùi ñaát taàng noâng cuûa khu vöïc noäi thaønh(tröø caùc Quaän 1 vaø Quaän 3) khoâng ít thì nhieàu ñeàu coù chöùa caùc ion vôùi haøm löôïng vöôït tieâu chuaån cho pheùp cuûa Boä Khoa Hoïc Coâng Ngheä vaø Moâi Tröôøng xuaát baûn 1995 daønh cho nöôùc cung caáp sinh hoaït vaø aên uoáng nhö: saét toång coäng,amonium, nitrat. (nguoàn: döïa theo taøi lieäu ‘Ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc caáp tröôøng cuûa Th.S Voõ Thò Kim Loan naêm 2004). Toùm laïi: Nöôùc trong khu vöïc töø sieâu nhaït ñeán nöôùc coù ñoä khoaùng hoaù hôi cao vaø hôi maën vaø haàu heát ñeàu coù haøm löôïng saét cao .Caùc khu vöïc taàng nöôùc coù toång khoaùng hoaù cao neáu xöû lyù thì seõ ñaûm baûo ñöôïc chaát löôïng toát cho ngöôøi daân. Do ñoù caàn phaûi xöû lyù tröôùc khi söû duïng nöôùc. II. NGUOÀN GOÁC: 1. Caùc nguoàn gaây oâ nhieãm a - Chuû yeáu vaãn laø töø caùc chaát thaûi töø caùc hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa con ngöôøi coù caùc chæ soá oâ nhieãm pH thaáp, NO3-, Cl-, SO42- ñeàu vöôït tieâu chuaån cho pheùp duøng cho aên uoáng vaø sinh hoaït. - Caùc chaát thaûi töø nhaø maùy thöïc phaåm, thöùc aên gia suùc, phaân ñaïm vôùi pH thaáp, NH4+, NO2-, NO3- cao - Quaù trình xaâm nhaäp maën vaøo nöôùc döôùi ñaát thoâng qua maïng löôí soâng Saøi Goøn vaø xaâm nhaäp pheøn töø caùc vuõng truõng bò nhieãm pheøn, caùc keânh raïch maø vaøo nöôùc döôùi ñaát. b. Caáu truùc ñòa chaát. Theo caùc taøi lieäu hoá khoan thu thaäp ñöôïc vaø taøi lieäu Ñòa chaát, phuùc hoä chöùa nöôùc Pleistocen cuûa khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh coù beà daøy thay ñoåi töø 1 – 3m (taàng nöôùc ngaàm) vaø 10 – 15 m (taàng nöôùc aùp löïc nheï) goàm caùc haït mòn caùc haït trung ñeán khoâ. Beân treân khoâng coù hoaëc coù hieän dieän cuûa lôùp seùt pha coù khaû naêng caùch nöôùc keùm. Ñaây laø ñieàu kieän ñeå cho caùc chaát baån treân beà maët coù theå theo nöôùc möa ngaám xuoáng. c. Toác ñoä ñoâ thò hoaù nhanh Söï gia taêng daân soá laø moät nguyeân nhaân daãn ñeán söï oâ nhieãm nöôùc döôùi ñaát. Cuï theå laø vieäc xaây döïng ñöôøng, nhaø maùy, tröôøng hoïc, beänh vieän… ñaõ laøm cho caùc vuøng loä cuûa taàng chöùa nöôùc (ñoàng thôøi laø mieàn caáp cuûa taàng chöùa nöôùc) ngaøy caøng bò ximaêng hoaù, nöôùc möa khoâng coù ñieàu kieän ñeå ngaám vaøo taàng chöùa daãn ñeán tình traïng haï thaáp möïc nöôùc ngaàm. Daân soá ngaøy caøng taêng, keùo theo nhöõng nhu caàu veà sinh hoaït, aên uoáng vaø saûn xuaát cuõng taêng theo, trong ñoù nöôùc laø ñoái töôïng raát quan troïng ñaùp öùng cho caùc hoaït ñoäng haèng ngaøy vì vaäy ñoái vôùi Bình Taân nguoàn nöôùc söû duïng chuû yeáu laø nöôùc nguoàn taïi choã. d. Khai thaùc: Treân ñòa baøn quaän haàu heát laø gieáng khoan gia ñình chuû yeáu duøng nöôùc cho sinh hoaït, aên uoáng, saûn xuaát. Tröø moät soá gieáng khai thaùc coâng nghieäp, nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc khoan laø ngöôøi khoâng laøm coâng taùc chuyeân moân ñòa chaát thuyû vaên chöa ñöôïc ñaøo taïo qua tröôøng lôùp vaø trang thieát bò haønh ngheà coøn thoâ sô neân chaát löôïng caùc gieáng khoan khai thaùc khoâng ñaûm baûo. Ngoaøi ra, kyõ thuaät khoan vaø gia coá caùch ly taàng khoâng ñuùng quy caùch cuõng laø vaán ñeà ñöôïc chuù yù ñeán, vieäc khoan vaø gia coá caùch ly taàng khoâng ñuùng caùch seõ taïo neân caùc cöûa soå ñòa chaát thuyû vaên nhaân taïo laøm cho nöôùc trong caùc taàng chöùa lieân thoâng vôùi nhau qua thaønh gieáng, thuùc ñaåy söï lan truyeàn caùc chaát oâ nhieãm töø treân maët xuoáng. Caùc chaát oâ nhieãm seõ di chuyeån theo ñieàu kieän vaän ñoäng cuûa caùc doøng nöôùc döôùi ñaát, vaø ñi vaøo trong caùc gieáng theo phöông thöùc thaám vaø chaûy. Söï lieân thoâng nhaân taïo do kyõ thuaät khoan khai thaùc khoâng hôïp lyù seõ caøng gaây haäu quaû nghieâm troïng hoaëc thaäm chí daãn ñeán söï phaù huyû taàng chöùa nöôùc naøy khi söï haï thaáp möïc nöôùc do khai thaùc quaù lôùn. 2. Nhöõng tai haïi khi chaát löôïng nöôùc bieán ñoåi. a. Söï coù maët cuûa caùc chaát nitô: Ammoni (N-NH4+), Nitrit (N-NO2-), Nitrat (N-NO3-). Nitô toàn taïi trong nöôùc ôû nhöõng daïng khaùc nhau nhö Ammoni (N-NH4+), Nitrit (N-NH2), (N-NH3), Löôïng ammoni trong nöôùc taïo thaønh töø quaù trình khöû amin cuûa nhöõng hôïp chaát höõu cô nhaát ñònh vaø bôûi quaù trình thuyû phaân ureâ. Trong nöôùc neáu coù söï hieän dieän chuû yeáu cuûa ammoni, nghóa laø nöôùc môùi bò oâ nhieãm. Nitrat laø saûn phaåm cuoái cuøng cuûa söï phaân huûy caùc chaát chöùa nitô coù trong chaát thaûi cuûa ngöôøi vaø ñoäng vaät. Trong nöôùc töï nhieân noàng ñoä nitrat thöôøng döôùi 5mg/l. Nhöõng vuøng bò oâ nhieãm do chaát thaûi, phaân boùn, noàng ñoä cuûa nitrat seõ taêng raát cao. Moät löôïng lôùn nitraùt seõ gaây neân taùc ñoäng daây chuyeàn ñaëc bieät trong heä sinh thaùi nöôùc. Tröôùc heát, nitrat taêng cöôøng söï sinh tröôûng, phaùt trieån chaát höõu cô vaø caùc quaàn theå vi sinh vaät phong phuù phaùt trieån treân cô theå caùc chaát höõu cô naøy trong suoát quaù trình naøy oxy hoaø tan seõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng, do ñoù seõ phaùt sinh moâi tröôøng thieáu oxy. Söï thieáu oxy gaây neân quaù trình phaân huyû kî khí, heä quaû seõ sinh ra caùc saûn phaåm coù haïi cho moâi tröôøng nhö amonium, dihydro sulphur… Moät daïng oxi hoùa töø ammoni vaø cuõng laø saûn phaåm phaân huyû trung gian töø caùc chaát coù chöùa nitô, nitrit cuõng thieän dieän trong nöôùc thöôøng vôùi haøm löôïng raát thaáp. Noàng ñoä cao cuûa nitrat vaø nitrit trong nöôùc uoáng seõ gaây ra beänh taät, ñaëc bieät ôû treû em vaø goïi laø beänh methemoglobinemia (xanh da). b. Sulphat (SO42-) Caùc nguoàn nöôùc töï nhieân, ñaëc bieät nöôùc bieån vaø nöôùc pheøn coù noàng ñoä sunphat cao. Nöôùc ôû vuøng coù moû thaïch cao, quaëng chöùa löu huyønh, nöôùc möa axit vaø nöôùc thaûi coâng nghieäp coù nhieàu sunfat. Nöôùc coù noàng ñoä sulphat cao gaây ræ seùt ñöôøng oáng vaø coâng trình beâ toâng. Ôû noàng ñoä cao sulphat coøn taùc haïi ñeán caây troàng. c. Clorua (Cl-): Ñaây laø moät trong caùc ion quan troïng trong nöôùc vaø nöôùc thaûi. Vò maën cuûa nöôùc do ion Cl taïo ra. Nöôùc coù Cl cao seõ gaây aûnh höôûng cho caây troàng, ñoäng vaät vaø cho con ngöôøi khi söû duïng. Ñaây laø ion ñeå ñaùnh giaù khaû naêng nhieãm maën hoaëc ngoït hoaù moâi tröôøng cuûa khu vöïc. d. Trò soá pH Phaûn öùng kieàm, acit, trung tính laø taùc nhaân ñaàu tieân aûnh höôûng ñeán ñoä tan vaø hoaït tính cuûa ñoäc chaát, nhaát laø moâi tröôøng acid. e. Saét toång coäng. Nöôùc nhieãm saét thöôøng coù muøi tanh, laøm vaøng quaàn aùo, vaø taïo caën trong caùc ñöôøng oáng daãn nöôùc. Toùm laïi, töø caùc thoâng soá treân ta coù theå keát luaän . Clorua do maïng löôùi soâng(soâng Saøi Goøn..) bò nhieãm maën maø xaâm nhaäpvaøo nöôùc döôùi ñaát. Saét do quaù trình xaâm nhaäp maën cuûa caùc vuøng truõng bò nheãm pheøn vaø hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa con ngöôøi. Amonium, nitrat, sunphat, pH, do hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa con ngöôøi, caùc nhaø maùy xí nghieäp, toác ñoä ñoâ thò hoaù, nghóa trang. III. DIỄN BIẾN CHẤT LƯỢNG THEO KHOÂNG GIAN VAØ THỜI GIAN 1. Diễn biến chất lượng theo thời gian. Dựa vaøo kết quả phaân tích thaønh phần hoùa hoïc của caùc coâng trình quan trắc vuøng đñồng bằng Nam Bộ (1991-1997) cụ thể laø dựa vaøo coâng trình Q015030,ø ñề taøi nghieân cứu khoa học cấp trường của thạc sĩ Voõõ Thị Kim Loan vaø keát quaû xeùt nghieäm đlyù hoaù caùc maãu nöôùc (maãu:3) ôû khu vöïc An Laïc ñể đñaùnh giaù chất lượng theo thời gian. (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3). (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3) (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3) (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3) (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3) (Nguoàn: theo soá lieäu coâng trình Q015030, vaø keát quaû phaân tích maãu:3) Ø Nhận xeùt chung Trị số pH coù khuynh hướng giảm dần từ năm 1997(hình 5), trong khi đñoù haøm lượng sắt trong nước coù söï dao ñoäng ñaùng keå (hình 6) caùc giaù trị đño đñược vaøo muøa mưa thấp hơn muøa khoâ. Haøm lượng của ion clorua trong nước cao, caùc gía trị đño ñược vaøo muøa mưa thấp hơn muøa khoâ, một vaøi nơi haøm lượng clorua tăng dần từ năm 1998, (hình 7) vaø hieän nay taêng raát cao. Ngược lại haøm lượng sunfat, amonium coù giaù trị muøa mưa cao hơn muøa khoâ, theo thời gian haøm lượng sunfat coù khuynh hướng tăng (hình 8) haøm lượng amonium, nitrat coù sự biến đñộng mạnh nhưng vì chưa coù số liệu ñầy đñủ về kết quả đño đñược từ năm 1997 đñến năm 2002, nhưng nhìn chung từ 1996 caùc ion naøy coù khuynh hướng tăng (hình 9 ; hình 10). 2. Sự biến ñổi chất lượng nước theo khoâng gian. Theo kết quả nghieân cứu của Lieân Đoaøn Địa Chất Thủy Văn-Địa Chất Coâng Trình Miền Nam , nước dưới ñất tầng noâng vận đñộng chủ yếu theo hướng Bắc Taâây Bắc- Nam Đoâng Nam vaø caùc hướng phụ Taâây sang Đoâng va øĐoâng sang Taây. Do đñoù đñể đñaùnh giaù sự biến đñổi chất lượng nước theo khoâng gian trong khu vực nghieân cứu, ta thaønh lập hai tuyến mặt cắt theo caùc hướng vận đñộng naøy của doøng ngầm. Tuyến A- B : ñaây laø tuyến mặt cắt dọc theo phương Bắc Taâây Bắc- Nam Đoâng Nam Tuyến C-D :ñaây laø tuyến mặt cắt ngang theo phương Taâây Taâây Nam – Đoâng Đoâng Bắc a. Tuyến A-B Mặt cắt đñược thaønh lập dựa vaøo 5 mẫu nước lấy đñược dọc theo tuyến khảo saùt naøy (mẫu: 7 ; 6 ; 8 ; 3 ; 1) Theo thứ tự từ treân xuống , caùc mẫu: 7 ; 6 ; 8 coù trị số pH tăng nhưng dao ñộng khoâng nhiều vaø tăng leân ở caùc mẫu 3 ;1 (hình12) Haøm lượng sắt trong caùc mẫu coù sự dao đñộng .Haøm lượng sắt tăng dần ở caùc mẫu: 7 ; 6 ; 8 trở xuống phía Đoâng Nam haøm lượng sắt giảm ñaùng kể mẫu: 3;1 (hình 13). Từ treân xuống haøm lượng clorua tăng đñaùng kể mẫu: 7 ; 6 ; 8 ; 3 vaø giảm một lượng nhỏ mẫu: 1 (hình 14) Ion nitrat tăng từ treân xuống mẫu: 7 ; 6 ; 8 vaø giảm dần về phía Đoâng Nam mẫu: 3 ; 1 (hình 15) Haøm löôïng amonium giaûm töø maãu: 7 ñeán maãu: 6 haøm löôïng amonium taêng leân ñaùng keå(hình 11) Ngoaøi ra caùc maãu: 8 ; maãu 1 coù chöùa moät löôïng sunfat Nhìn chung , từ Taâây Taâây Bắc xuống Nam Đoâng Nam gía trị pH, amonium, clorua tăng, sắt, nitrat coù sự dao đñộng đñaùng kể b. Tuyến C-D Mặt cắt đñược thaønh lập dựa vaøo 4 mẫu nước lấy ñược theo tuyến khảo saùt naøy (mẫu: 5 ; 4 ; 9 ; 2) Theo tuyến khảo saùt naøy caùc mẫu: 5 ; 4 ; 9 ; 2 coù caùc loại hình nước clorua – natri – kali ; clorua – natri – kali – magieâ ; clorua – sunfat – natri – kali – canxi Từ Taâây sang Đoâng , pH thay ñổi lieân tục (hình 16) , haøm lượng sắt , clorua coù giaù trị giảm (hình 17 ; hình 18) Caùc ion nitrat , sunfat coù giaù trị tăng ở caùc mẫu 5: ; 4 ; 9 vaø giảm dần ở mẫu 2 (hình 19 ; hình 20) Amonium tăng từ mẫu 5 đñến 4 vaø từ 4 giảm dần (hình 21) Nhìn chung , từ Taây Taâây Nam sang Đoâng Đoâng Bắc, caùc gía trị sắt tổng cộng, clorua, amonium coù giaù trị giảm dần, pH coù sự thay đñổi ñaùng kể, nitrat, sunfat coù xu hướng giảm. Toùm lại : qua kết quả biểu đñồ theo caùc tuyến mặt cắt treân cho thấy caùc ion trong nước coù khuynh hướng tăng dần theo hướng vận đñộng của doøng ngầm , caøng về phía cuối của doøng vận đñộng haøm lượng của caùc ion clorua, sắt tổng cộng caøng cao.Do Bình Taân naèm ôû phía haï nguoàn töø Taây Baéc, Cuû Chi ñoå xuoáng phía Ñoâng Nam Bình Chaùnh, Bình Taân. Caùc ion coù xu höôùng taêng, giaûm laø do ñòa hình khu vöïc, söï giaûm möïc nöôùc, caøng veà phía Taây Nam ñòa hình thaáp daàn. KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ Keát luaän Vôùi 7 chöông ñöôïc trình baøy trong cuoán tieåu luaän naøy cuøng vôùi vieäc tìm hieåu, ñaùnh giaù, vaø nhaän ñònh ñaõ goùp phaàn naøo laøm saùng toû muïc tieâu vaø nhieäm vuï ñeà taøi ñaõ ñeà ra. Vaán ñeà troïng taâm ôû ñaây laø neâu leân ñöôïc ñieàu kieän ñòa chaát thuyû vaên vaø hieän traïng chaát löôïng nöôùc trong khu vöïc nghieân cöùu thoâng qua keát quaû xeùt nghieäm lyù hoaù nöôùc vaø tham khaûo töø nhieàu naêm ñaõ cho thaáy raèng loaïi hình nöôùc Clorua – Bicacbonat – (Natri + Kali) tröôùc ñaây laø chuû yeá hieän nay chuyeån daàn sang Clorua – (Natri + Kali), nöôùc trong khu vöïc töø loaïi sieâu nhaït ñeán nöôùc coù ñoä khoaùng hoaù trò cao vaø thaäm chí hôi maën cuøng vôùi caùc ion coù haøm löôïng vöôït tieâu chuaån cho pheùp cuûa boä khoa hoïc coâng ngheä vaø moâi tröôøng xuaát baûn 1995 daønh cho nöôùc cung caáp sinh hoaït vaø aên uoáng nhö: pH, saét toång coäng, clorua, amonium vaø Nitrat. Theo hai tuyeán maët caét khoâng gian ñöôïc t