Đề tài Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây dựng tại Công ty cổ phần Xây lắp và Đầu tư Sông Đà

Lêi Më ®Çu Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, quyÕt liÖt, doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× tr­íc hÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã hiÖu qu¶. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng cao th× doanh nghiÖp cµng cã ®iÒu kiÖn réng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ mua s¾m trang thiÕt bÞ, øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ n©ng cao ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc. Mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau ®Òu tù t×m cho m×nh gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp m×nh. Cïng víi xu thÕ ph¸t triÓn cña x· héi, cña nÒn kinh tÕ, viÖc quan t©m tíi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu. §Ó cã thÓ v­¬n lªn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Ó ®¶m b¶o gi¶m ®­îc chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã t¹o cho doanh nghiÖp lîi nhuËn tèi ®a. Muèn ®­îc nh­ vËy mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã nh÷ng bé phËn kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n riªng cho phï hîp nhÊt víi tõng doanh nghiÖp, tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò trªn, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh c¸c anh chi trong phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n cña C«ng ty, cïng sù h­íng dÉn tÇn t×nh cña thÇy gi¸o TS NguyÔn V¨n Trong em ®· chän ®Ò tµi “ H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ” lµm luËn vÆn tèt nghiÖp cña m×nh. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n cña em gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. Ch­¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt. X©y dùng c¬ b¶n (XDCB) lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp mang tÝnh c«ng nghiÖp nh»m t¹o c¬ së vËt chÊt cho ngµnh kinh tÕ quèc d©n, còng nh­ toµn x· héi. Sau nh÷ng n¨m thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý ngµnh XDCB ®· cã nhiÒu ®æi míi vµ ngµy cang ph¸t triÓn. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp x©y dùng lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp gi÷a c¸c yÕu tè tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n l­u ®éng vµ lao ®éng cña con ng­êi ®­îc thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t­, tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm nh»m thu ®­îc lîi nhuËn. G¾n liÒn víi qu¸ tr×nh kinh doanh lµ ph¸t sinh cña chi phÝ do ph¶i tiªu hao c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu, hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh, l­¬ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng, c¸c kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn... Nh÷ng chi phÝ kinh doanh nµy lµ nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra nh»m t¹o ra s¶n phÈm x©y dùng trong mét kú nhÊt ®Þnh. §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng. S¶n phÈm x©y dùng lµ h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh x©y dùng, vËt kiÕn tróc cã quy m« lín kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian kÐo dµi vµ ph©n t¸n ... Do vËy, tr­íc khi tiÕn hµnh x©y dùng, s¶n phÈm dù ®Þnh ®Òu ph¶i qua c¸c kh©u kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp dù to¸n.Trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng ph¶i lÊy gi¸ trÞ dù to¸n lµm c¨n cø ph¸p lý. S¶n phÈm x©y dùng cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt vµ x©y dùng trªn nhiÒu vïng l·nh thæ, cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nh­ m¸y mãc, lao ®éng vËt t­ ... ®Òu ph¶i chuyÓn theo ®Þa ®iÓm cña c«ng tr×nh x©y dùng. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái c«ng t¸c s¶n xuÊt cã tÝnh l­u ®éng cao vµ kh«ng æn ®Þnh, ®ång thêi g©y nhiÒu khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm. Thêi gian sö dông s¶n phÈm x©y dùng th­êng l©u dµi nªn ®ßi hái chÊt l­îng x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i ®¶m b¶o, theo ®óng thiÕt kÕ dù to¸n ®­îc duyÖt nh»m bµn giao s¶n phÈm x©y dùng ®óng thêi h¹n vµ ®­îc thanh to¸n. 3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng. C¨n cø vµo c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh kinh doanh, cã thÓ chia chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp thµnh c¸c nhãm chi phÝ sau: - Chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp: Chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ toµn bé nh÷ng chi phÝ mµ doanh ghiÖp ph¶i bá ra ®Ó trùc tiÕp t¹o ra c¸c lo¹i s¶n phÈm. XÐt vÒ c¬ cÊu, chi phia s¶n xuÊt ®­îc cÊu thµnh bëi c¸c kho¶n môc chi phÝ. + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ cña nguyªn, vËt liÖu chÝnh vµ vËt liÖu phô ®­îc sö dông trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm thùc hiÖn trong kú s¶n xuÊt kinh doanh. + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thù hiÖn cung øng dÞch vô nh­: tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, c¸c kho¶n phô cÊp, tiÒn b¶o hiÓm xÉ héi,... +Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ nh÷ng chi phÝ phôc vô trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm, thùc hiÖn cung øng dÞch vô nh­ chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô , dông cô s¶n xuÊt, khÊu hao TSC§... - Chi phÝ b¸n hµng: Lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong c«ng ®o¹n tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ vµ cung øng dÞch vô. - Chi phÝ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh:Bao gåm chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh tæ chøc. §©y lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ gi¸n tiÕp. VÒ c¬ b¶n, chi phÝ gi¸n tiÕp kh«ng quan hÖ trùc tiÕp tíi viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. Hay c¸ch kh¸c, sù t¨ng gi¶m cña qui m« vµ khèi l­îng s¶n xuÊt kh«ng ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi sù t¨ng gi¶m cña chi phÝ gi¸n tiÕp. ThËm chÝ, nhiÒu kho¶n chii phÝ vÉn ph¸t sinh ngay c¶ khi doanh nghiÖp t¹m dõng s¶n xuÊt. Do tÝnh chÊt nh­ vËy, nªn trong gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm, lao vô ch­a tiªu thô kh«ng chøa ®ùng chi phÝ gi¸n tiÕp. §Æc ®iÓm næi bËt cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ sù t¨ng gi¶m cña chóng cã liªn quan tíi sù t¨ng gi¶m cña qui m« vµ khèi l­îng kinh doanh. V× vËy ®Ó t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm, vµ h¹ thÊp chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn ®ßi hái cña doanh nghiÖp kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng th«ng qua viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, c¶i thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng, ®æi míi h×nh thøc tr¶ l­¬ng; tÝch cùc t×m kiÕm c¸c lo¹i vËt liÖu thay thÕ míi nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng ®­îc cÊu thµnh bëi: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng lµ toµn bé chi phÝ ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm x©y dùng. Trong ph¹m vi s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cã thÓ ph©n biÖt gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. + Gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ toµn bé chi cña doanh nghiÖp bá ra ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. + Gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm hay cßn gäi lµ gi¸ thµnh toµn bé gi¸ thµnh s¶n xuÊt céng víi chi phÝ tiªu thô vµ chi phÝ qu¶n lý. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu tµi chÝnh rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp v×: + Gi¸ thµnh chØ lµ chØ tiªu tµi chÝnh c¬ b¶n ®Ó ph©n tÝch vµ ®¸nh gÝa hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp + Gi¸ thµnh lµ c«ng cô kinh tÕ quan träng ®Ó kiÓm so¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. + Gi¸ thµnh lµ xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó x©y dùng gi¸ c¶.Trªn thÞ tr­êng mçi s¶n phÈm muèn thùc hiÖn ®­îc gi¸ trÞ b¾t buéc ph¶i cã gi¸ c¶ râ rµng. Do vËy, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thµnh míi x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ c¶. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng. Trong s¶n xuÊt x©y dùng cÇn ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh sau: Gi¸ thµnh dù to¸n, gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh thùc tÕ. + Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ gi¸ thµnh ®­îc x©y dùng trªn c¬ së khèi l­îng c«ng t¸c x©y dùng tõ b¶n vÏ thiÕt kÕ kü thuËt, ®¬n gi¸ x©y dùng chi tiÕt, vµ ®Þnh møc tû lÖ phÝ.Gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc tÝnh nh­ sau: Gia thµnh dù to¸n c«ng tr×nh = Gi¸ trÞ dù to¸n cña CT, HMCT - L·i ®Þnh møc HMCT + Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp, trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng, mµ x¸c ®Þnh møc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh dù to¸n.Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n + Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh bµn giao ®­a vµo sö dông. Gi÷a ba lo¹i gi¸ thµnh nãi trªn cã mèi quan hÖ víi nhau vÒ l­îng: Gi¸ thµnh dù to¸n ≥ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ≥ Gi¸ thµnh thùc tÕ ViÖc so s¸nh nµy ®­îc thÓ hiÖn trªn cïng mét ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh (tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi l­îng hoµn thµnh nhÊt ®Þnh) cho phÐp ta ®¸nh gi¸ tiÕn ®é hay sù yÕu kÐm cña doanh nghiÖp x©y dùng trong ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ c¬ së vËt chÊt, tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý. XuÊt ph¸t tõ dÆc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng ®Æc diÓm yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh, gi¸ thµnh cßn ®­îc theo dâi trªn hai chØ tiªu sau: + Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn chØnh: Lµ gÝa thµnh cña h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh d· hoµn thµnh ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ theo ®óng thiÕt kÕ ®­îc chñ ®Çu t­ nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n, chØ tiªu nµy chØ cho phÐp ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c vµ toµn diÖn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt thi c«ng cña c«ng tr×nh. + Gi¸ thµnh khèi l­îng hoµn thµnh theo giai ®o¹n quy ­íc: §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý vµ ®¶m b¶o chØ ®¹o s¶n xuÊt kÞp thêi ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thµnh khèi l­îng x©y dùng hoµn thµnh theo giai ®o¹n quy ­íc. Khèi l­îng x©y dùng hoµn thµnh theo giai ®o¹n quy ­íc lµ khèi l­îng hoµn thµnh ®Õn giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ ph¶i tho¶ m·n yªu cÇu sau: Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ dù to¸n vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng. Ph¶i ®¹t ®­îc ®Õn diÓm dõng kü thuËt hîp lý. - Khèi l­îng nµy ph¶i x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn mét c¸ch cô thÓ vµ ®­îc bªn chñ ®Çu t­ nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n. III. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt x©y dùng nªn ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, khãi l­îng c«ng tr×nh hoµn thµnh theo giai ®o¹n quy ­íc. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: Dùa vµo c¬ së ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ kÕ to¸n sÏ lùa chän ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch øng. Trong doanh nghiÖp kinh doanh x©y dùng cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n (tËp hîp) chi phÝ s¶n xuÊt nh­ sau. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n s¶n xuÊt theo c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh. Hµng th¸ng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× tËp hîp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. C¸c kho¶n môc chi phÝ ®ã ®­îc thùc hiÖn ph©n chia theo tæng sè kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®èi t­îng ®ã chÝnh lµ tæng sè chi phÝ ®­îc tËp hîp cho tõng ®èi t­îng kÓ tõ khi khëi c«ng cho ®Õn khi hoµn thµnh. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n vÞ thi c«ng. Ph­¬ng ph¸p nµy c¸c chi phÝ ph¸t sinh d­îc tËp hîp theo tõng ®¬n vÞ thi c«ng c«ng tr×nh trong tõng ®¬n vÞ ®ã, chi phÝ l¹i ®­îc tËp hîp theo tõng ®èi t­îng chÞu chi phÝ nh­ h¹ng môc c«ng tr×nh, nhãm h¹ng môc c«ng tr×nh.. Trong thøc tÕ cã nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh do vËy cÇn ph¶i ph©n bæ chi phÝ theo tiªu thøc thÝch hîp. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong thêi kú nhÊt ®Þnh ®­îc tËp hîp cho ®èi t­îng chÞu phÝ. Gi¸ thùc tÕ cña khèi l­îng c«ng t¸c x©y dùng hoµn thµnh lµ toµn bé chi phÝ bá ra trong giai ®o¹n thi c«ng khèi l­îng c«ng t¸c x©y dùng ®ã. 1.2. Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. 1.2.1 Tµi kho¶n sö dông. §Ó theo dâi t×nh h×nh thi c«ng c«ng tr×nh theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, kÕ to¸n trong c¸c ®¬n vÞ x©y dùng th­êng dïng nh÷ng tµi kho¶n ®Çu 6 ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh TK 621, TK 622, TK 623, TK 627... vµ TK 154. Chi tiÕt c¸c tµi kho¶n xem (Phô lôc 01) 1.2.2 Tr×nh tù h¹ch to¸n. H¹ch tãan chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT). Chi phÝ NVLTT th­êng chiÕm tû träng lín trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y dùng. Chi phÝ NVL kh«ng bao gåm c¸c chi phÝ ®· tÝnh vµ m¸y thi c«ng hoÆc ®· tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung.Ngoµi gi¸ trÞ thùc tÕ ®­îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc nµy cßn cã c¶ chi phÝ thu mua v©n chuyÓn tõ n¬i mua vÒ n¬i nhËp kho vËt liÖu hoÆc xuÊt th¼ng ®Õn n¬i c«ng tr×nh. Khi mua nguyªn vËt liÖu cã thÓ ®­îc nhËp kho, cã thÓ ®­îc xuÊt th¼ng ra c«ng tr×nh. H¹ch to¸n chi phÝ NVLTT (Phô lôc 02). H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT). Chi phÝ nh©n c«ng trùc tËp (NCTT) lµ kho¶n tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt thi c«ng c«ng tr×nh. Chi phÝ NCTT bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng, ngoµi biªn chÕ vµ lao ®éng thuª ngoµi. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (Phô lôc 03). H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ mét kho¶n chi phÝ kh«ng nhá trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho m¸y ho¹t ®éng, chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng, tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn m¸y, chi phÝ b¶o d­ìng, söa ch­a m¸y thi c«ng... M¸y thi c«ng lµ lo¹i m¸y phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt x©y l¾p nh­ m¸y trén bª t«ng, cÇn trôc, cÇn cÈu th¸p, m¸y ñi, m¸y xóc...ViÖc h¹ch to¸n sö dông m¸y thi c«ng phô thuéc vµ h×nh thøc sö dông m¸y thi c«ng. H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y thùc hiÖn trªn TK154. Tr×nh tù h¹ch to¸n chÝ phÝ m¸y thi c«ng(Phô lôc 04). Tr­êng hîp thuª m¸y theo khèi l­îng c«ng viÖc ®­îc h¹ch to¸n theo (Phô lôc 05). H¹ch to¸n chi phi s¶n xuÊt chung. Chi phÝ nµy bao gåm l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c, nh÷ng chi phÝ kh¸c th­êng kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc vµ cã nh÷ng chi phÝ kh«ng lõ¬ng tr­íc ®­îc. Khi ph¸t sinh c¸c chi phÝ nµy kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n vµ TK 627; Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Tr×nh tù h¹ch to¸n chÝ phÝ s¶n xuÊt chung theo (Phô lôc 06). H¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng. 2.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. §Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n sö dông TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ c¸c tµi kho¶n liªn quan kh¸c. C¨n cø vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi hÝ s¶n xuÊt vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ ®· ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng øng, kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n nh­ sau: - KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Nî TK 154: Cã TK 621: - KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Nî TK 154: Cã TK 622: - KÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng. Nî TK 154: Cã TK623: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 154: Cã TK627: Cuèi kú kÕ to¸n kÕ chuyÓn chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu, nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ chung vµo bªn nî TK 154 kÕ to¸n ghi: Nî TK 154: Chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh Cã TK 621, 622, 623, 627:( theo chi tiÕt...) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152,111... Cã TK 154: 2.2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng lµ ph­¬ng ph¸p sö dông sè liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh theo yÕu tè vµ kho¶n môc gi¸ thµnh trong kú tÝnh gi¸ thµnh ®· ®­îc x¸c ®Þnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµ chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc theo tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, c¨n cø vµo khèi l­îng x©y dùng dë dang vµ khèi l­îng hoµn thµnh ®Ó tÝnh ra s¶n phÈm cuèi kú. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh nµy ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh khèi l­îng Chi phÝ Chi phÝ Chi phÝ x©y dùng = dë dang + ph¸t sinh – dë dang hoµn thµnh ®Çu kú trong kú cuèi kú 2.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ chi tiÕt ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng. Cã nhiÒu h×nh thøc sæ kÕ to¸n nh­: NhËt ký sæ c¸i, NhËt ký chung, Chøng tõ ghi sæ, NhËt ký chøng tõ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Tuú thuéc vµo m« h×nh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, tr×nh ®é qu¶n lý vµ kÕ to¸n mµ cã thÓ lùa chän mét trong c¸c h×nh thøc ghi sæ trªn. NÕu doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá, cã nhu cÇu kÕ to¸n, tr×nh ®é qu¶n lý kh«ng cao, kÕt hîp c¶ kÕ to¸n thñ c«ng vµ kÕ to¸n m¸y th× nªn chän h×nh thøc ghi sæ NhËt ký chung. Quy tr×nh h¹ch to¸n cña h×nh thøc ghi sæ NhËt ký chung biÓu hiÖn râ nh­ trong (Phô lôc 07). Doanh nghiÖp sö dông h×nh thøc sæ NhËt ký chung sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho chuyªn m«n ho¸ cao, t¨ng c­êng tÝnh tù kiÓm tra, kiÓm so¸t kÕ to¸n vµ tr×nh ®é ghi sæ nªn dÔ ph¸t hiÖn sai sãt. VÒ nguyªn t¾c trªn sæ NhËt ký chung (NhËt ký chung hoÆc NhËt ký ®Æc biÖt) tæng ph¸t sinh nî b»ng tæng ph¸t sinh cã trong cïng kú. Doanh nghiÖp më ba lo¹i sæ sau: NhËt ký chung, NhËt ký ®Æc biÖt, Sæ c¸i. - NhËt ký chung: ChØ cã mét quyÓn l­u gi÷ Ýt nhÊt lµ 10 n¨m. Sæ c¸i nhËt ký chung ®­îc më ®Ó ®¨ng ký c¸c chøng tõ gèc cho mäi ®èi t­îng ghi sæ (Phô lôc 08). - NhËt ký ®Æc biÖt: Sè l­îng kh«ng x¸c ®Þnh dïng ®Ó theo dâi mét sè ®èi t­îng cÇn kiÓm tra th­êng xuyªn, doanh nghiÖp më tèi thiÓu 4 lo¹i sæ sau: NhËt ký thu tiÒn: (Phô lôc 09). NhËt ký chi tiÒn: (Phô lôc 10). NhËt ký mua hµng: ChØ theo dâi l­îng hµng mua chÞu hoÆc mua b»ng ph­¬ng ph¸p t¹m øng kh¸c. (Phô lôc 11). Sæ c¸i: Sè l­îng kh«ng h¹n chÕ tuú thuéc vµo sè tµi kho¶n doanh nghiÖp ®¨ng ký sö dông. Sæ c¸i ®­îc ghi vµo cuèi ngµy vµ c¬ së ®Ó ghi sæ lµ c¸c NhËt ký chung, NhËt ký dÆc biÖt theo nguyªn t¸c kh«ng trïng lÆp. Sæ c¸i do kÕ to¸n tæng hîp ghi ®Ó lµm b¸o c¸o (Phô luc 12). Sæ chi tiÕt: Doanh nghiÖp x©y dùng më sæ chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n sau: TK 621, TK 622, TK 623, TK 627. Mçi sæ chi tiÕt nµy ®­îc më riªng cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Sè ph¸t sinh nî, ph¸t sinh cã, sè d­ cuèi th¸ng cña tõng tµi kho¶n trªn sæ c¸i ph¶i ®­îc ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp víi sæ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n.(Phô lôc 13). CH­¬ng II Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. 1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. C¨n cø theo quyÕt ®Þnh 1156 Q§/BXD ngµy 14 th¸ng 7 n¨m 2004 cña Bé tr­ëng bé X©y dùng vÒ viÖc chuyÓn bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc: XÝ nghiÖp S«ng §µ 12-1 thuéc C«ng ty S«ng §µ ®· ®­îc t¸ch ra vµ chuyÓn thµnh C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. C«ng ty cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ SODACO. Sau khi t¸ch ra vµ chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. C«ng ty cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ. Cã con dÊu riªng, ®éc lËp vÒ tµi s¶n, ®­îc phÐp më tµi kho¶n t¹i Kho b¹c nhµ n­íc, Ng©n hµng Nhµ n­íc trong vµ ngoµi n­íc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty do c¸c cæ ®«ng tù nguyÖn tham gia ®ãng gãp b»ng nguån vèn hîp ph¸p cña m×nh. T¹i thêi ®iÓm thµnh lËp víi sè vèn ®iÒu lÖ cña C«ng ty lµ 11.000.000.000 ®ång (M­êi mét tû ®ång ch½n). Trong ®ã cæ phÇn cña nhµ n­íc lµ 38.5%. Cæ phÇn cña c¸c cæ ®«ng lµ 61.5% GiÊy chøng nhËn d¨ng ký kinh doanh sè: 01013005151 M· sè thuÕ: 0101525854 Tµi kho¶n giao dÞch: 431101041007 t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n B¾c Hµ Néi chi nh¸nh Kim M·. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ ®­îc phÐp thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c ®Çu t­ vµ x©y dùng sau: + §Çu t­ kinh doanh nhµ ë vµ khu ®« thÞ. + §Çu t­ c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn nhá. + X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nhiÖp. + X©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng (®­êng bé, cÇu, cèng, s©n bay... ) + X©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi (®ª, ®Ëp, kªnh m­¬ng, hå chøa, tr¹m b¬m) + X©y dùng c¸c ®­êng d©y t¶i ®iÖn vµ tr¹m biÕn thÕ ®Õn 220KV. + X©y dùng c¸c hÖ thèng cÊp tho¸t n­íc d©n dông vµ c«ng nghiÖp. + Khai th¸c kinh doanh vËt liÖu phi quÆng 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty Bé m¸y cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §©u t­ S«ng §µ ®­îc qu¶n lý theo m« h×nh sau. (Phô lôc 14) Héi ®ång qu¶n trÞ: Lµ do ®¹i héi ®ång cæ ®«ng bÇu ra ®Ó qu¶n lý C«ng ty. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh: Do H§QT bÇu ra, lµ ng­êi ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c«ng ty, ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ngµy cña c«ng ty. Phã gi¸m ®èc: Lµ ng­êi ®­îc Gi¸m ®èc uû quyÒn mét sè c«ng viÖc ë c¸c phßng ban vµ thay mÆt Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh trong mét sè tr­êng hîp. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Gióp Gi¸m ®èc vÒ mÆt tæ chøc c¸n bé, c¸c c«ng t¸c kû luËt, thi ®ua khen th­ëng, gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Gióp Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª tµi chÝnh, h¹ch to¸n tµi s¶n, l­¬ng, tæ chøc h¹ch to¸n, quyÕt to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh. Phßng kü thuËt: Gióp Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c hå s¬ ®Êu thÇu chØ ®¹o c«ng t¸c kü thuËt thi c«ng vµ an toµn lao ®éng t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y dùng... Phßng kinh tÕ - kÕ ho¹ch: Lµ ®Çu mèi gióp Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c tiÕp thÞ marketing, cã tr¸ch nhiÖm ®Çu t­ c¸c nghiÖp vô cho c¶ c«ng ty vµ tæ chøc ®iÒu ®é vµ ®Èy m¹nh viÖc thanh quyÕt to¸n bµn giao c¸c c«ng tr×nh kÞp thêi. Phßng vËt t­ c¬ giíi: ChÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp vËt t­ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý theo dâi sè vËt t­ ®Ó ®­a vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ngoµi c¸c phßng trªn ®©y C«ng ty cßn cã c¸c ®éi x©y dùng trùc tiÕp vµ c¸c ban chØ huy c¸c c«ng tr×nh trùc tiÕp do c¸c Phã Gi¸m ®èc c¸c phßng ban trùc tiÕp ®øng ra chØ huy. 4.Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ nhiÖm vô C«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ ®­îc tæ chøc kh¸ chÆt chÏ vµ khoa häc nh»m phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty, phßng kÕ to¸n ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung. C«ng t¸c kÕ to¸n ®­îc tiÕn hµnh tËp trung t¹i C«ng ty. C¸c ®éi x©y dùng kh«ng cã bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ cã nh©n viªn kÕ to¸n lµm nhiÖm vô ghi chÐp thu thËp chøng tõ, lËp b¶ng kª chøng tõ gèc göi vÒ c«ng ty. C¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn râ qua s¬ ®å sau.(Phô lôc 15). §øng ®Çu bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty lµ KÕ to¸n tr­ëng ng­êi ®­îc trùc tiÕp §HC§ bÇu ra, lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp tr­íc ban l·nh ®¹o vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. - KÕ to¸n tr­ëng: Trùc tiÕp qu¶n lý c¸c nh©n viªn vµ ph©n c«ng c«ng viÖc cho c¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n, ®ång thêi kÕ to¸n tr­ëng lµ ng­êi gióp Gi¸m ®èc vÒ mÆt c©n ®èi tµi chÝnh cña C«ng ty, tham m­u ®¾c lùc nhÊt vÒ viÖc sö dông vèn kinh doanh thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. - Phã phßng kÕ to¸n: KiÓm tra rµ so¸t l¹i toµn bé tÝnh hîp lý cña c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ, sè liÖu tr­íc khi ®­a lªn kÕ to¸n tr­ëng - KÕ to¸n tæng hîp: Ghi sæ chi tiÕt sè tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng ®¬n ®Æt hµng, theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n, khÊu hao tµi s¶n. §ång thêi hµng quý lËp b¸o tµi chÝnh lªn cÊp trªn. - KÕ to¸n ng©n hµng : KÕ to¸n vay tr¶ víi ng©n hµng, kÕ to¸n thu nép ng©n s¸ch. - Thñ quü: Lµ ng­êi cã nhiÖm vô thu chi vµ b¶o qu¶n quü tiÒn mÆt cña c«ng ty. - KÕ to¸n TSC§- CCDC: Cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh sè hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§, trÝch khÊu hao TSC§ vµ theo dâi ph©n bæ nh÷ng c«ng cô dông cô cã gi¸ trÞ t­¬ng ®èi lín ®­îc ph©n bæ thµnh nhiÒu kú. - KÕ to¸n thanh to¸n : Theo dâi vÒ thanh to¸n, vay tr¶ c«ng nî, thu chi cña néi bé c«ng ty vµ bªn ngoµi, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng nh­ BHXH, BHYT. -KÕ to¸n chi phÝ: Tæng hîp tÝnh chi phÝ cña tõng c«ng tr×nh, gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh hoµn thµnh. ChÕ ®é kÕ to¸n ®­îc ¸p dông t¹i C«ng ty. Niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1 ®Õn ngµy 31/12 hµng n¨m. Ph­¬ng ph¸p KÕ to¸n hµng tån kho: C«ng ty ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. * H×nh thøc ghi sæ kÕ to¸n. §Ó phï hîp víi víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ yªu cÇu qu¶n lý thùc tÕ C«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt Ký Chung. * HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông. HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n vµ b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc c«ng ty ¸p dông theo ®óng quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh ban hµnh. * T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua mét sè chØ tiªu chÝnh nh­ sau: §Ó phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ sù ph¸t triÓn cña x· h«i. Tõ khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn th× C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ ®· triÓn khai ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch hiÖu qu¶. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng so s¸nh kÕt qña ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta thÊy râ, trong ®ã thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. Qua b¶ng kÕt qu¶ tãm t¾t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty (Phô lôc16). Doanh thu ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty n¨m 2005 t¨ng 7.734 triÖu so víi n¨m 2004 t­¬ng øng t¨ng víi 113,9%. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña n¨m 2005 ®¹t 1.558 triÖu t¨ng 1.528 triªu ®ång so víi n¨m 2004 t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng rÊt cao lµ 5193%. Nguyªn nh©n chÝnh cña sù gia t¨ng m¹nh nµy lµ do n¨m 2005 C«ng ty ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh víi gi¸ trÞ c«ng tr×nh lín ®Ó thi c«ng, x©y dùng. §©y lµ nhu cÇu tÊt yÕu cÇn thiÕt cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. MÆc dï lîi nhuËn cña C«ng ty t¨ng ®¸ng kÓ nh­ vËy nh­ng chi phÝ còng t¨ng lªn khi C«ng ty t¸ch ra khái C«ng ty mÑ nh­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt míi, mua s¾m míi ®å dïng, QLDN, CCDC ...cïng nh÷ng khã kh¨n mµ C«ng ty gÆp ph¶i còng lµm cho møc thu nhËp b×nh qu©n cña CNV bÞ gi¶m ®i so víi tr­íc ®©y nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc ®êi sèng cho CNV trong C«ng ty. II.Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. 1.§èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng 1.1. §èi t­îng. ViÖc tËp hîp tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn ®Æc biÖt quan träng ¶nh h­ëng tíi tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin kÕ to¸n. V× vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng vµ yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty hÕt søc cÇn thiÕt nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng còng nh­ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®Æc ®iÓm thi c«ng x©y dùng lµ c«ng tr×nh nhµ ë, thuû ®iÖn, giao th«ng ...nªn viÖc tËp hîp chi phÝ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së chi phÝ ph¸t sinh ®èi víi tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ph©n bæ theo tiªu thøc thÝch hîp. 1.2. Ph­¬ng ph¸p. ViÖc tËp hîp chi phÝ t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §©u t­ S«ng §µ lµ ®èi víi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp: chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ gèc liªn quan ®Õn ®èi t­îng sö dông ®Ó ghi chÐp, cßn c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng nh­ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n ph¶i lùa chän tiªu thøc ®Ó ph©n bæ. Trong ho¹t ®éng x©y dùng kÕ to¸n më sæ ghi chÐp toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong tõng kú theo tõng ®«Ý t­îng tËp hîp chi phÝ cho phï hîp tõng c«ng tr×nh. 2.H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. T¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ kÕ to¸n ®· tËp hîp chi phÝ theo hai ph­¬ng thøc lµ tËp trung vµ giao kho¸n cho tõng ®éi. Ph­¬ng ph¸p tËp trung th­êng ®­îc ¸p dông cho nh÷ng c«ng tr×nh lín vµ l©u dµi nh­ c¸c c«ng tr×nh do ban chØ huy trùc tiÕp ®iÒu hµnh. Ph­¬ng ph¸p kho¸n th­êng ¸p dông cho c¸c ®éi x©y dùng víi c¸c c«ng tr×nh nhá h¬n vµ thêi gian x©y dùng ng¾n h¬n. Trong giíi h¹n cña luËn v¨n nªn em chØ xin phÐp ®­îc ®i s©u vµo h×nh thøc giao kho¸n cho tõng ®éi x©y dùng cña C«ng ty. 2.1 . H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp(NVLTT). Néi dung: Chi phÝ NVLTT cña c«ng ty lµ c¸c kho¶n môc chi phÝ chiÕm tû träng lín trong toµn bé gi¸ thµnh cña cña c«ng tr×nh bao gåm NVL chÝnh nh­ c¸t, ®¸, xi m¨ng, s¾t, thÐp.... Chøng tõ sö dông: C¸c ho¸ ®¬n mua hµng cã biªn b¶n sö dông vËt t­ ®­a vµo ®èi víi c«ng tr×nh kho¸n gän. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: C«ng ty sö ông TK 621. Ngoµi ra cßn cã c¸c tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh­ TK 111; TK 112; TK 331..... Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp NVLTT: Theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Hµng th¸ng c¨n cø vµo NVL, CCDC t¹i c¸c c«ng tr×nh tËp trung hoÆc c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng, biªn b¶n sö dông vËt t­ kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi chÐp, tËp hîp riªng cho tõng c«ng tr×nh, ®Þnh kho¶n vµ ghi chÐp vµo c¸c sæ liªn quan. TrÞ gi¸ NVL mua vÒ ®­îc t×nh b»ng gi¸ mua hµng kh«ng bao gåm thuÕ GTGT, cßn chi phÝ thu mua vËn chuyÓn ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung (TK 627). Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho lµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®Ých danh: Gi¸ thùc tÕ vËt t­ dïng = Gi¸ mua trªn ho¸ ®¬n kh«ng bao gåm chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì. VÝ dô: C¨n cø vµo ho¸ ®¬n thuÕ GTGT sè 70622 ngµy 09/05/2005 mua v÷a bª t«ng ®æ tÇng hÇm c«ng tr×nh CT6. KÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî TK 621(Ct chung c­ CT6): 12.500.000 Nî TK 133 : 1.250.000 Cã TK 331(C«ng ty x©y l¾p 665) :13.750.000 2.2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.(NCTT) Néi dung chi phÝ NCTT cña c«ng ty bao gåm: TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng x©y dùng, cung cÊp dÞch vô nh­ BHXH, BHYT, KPC§ trªn tæng quü l­¬ng c¬ b¶n. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông: Lµ c¸c b¶ng chÊm c«ng, hîp ®ång giao kho¸n, hîp ®ång lao ®éng... Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: §Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ NCTT, C«ng ty ®· sö dông TK 622 vµ c¸c TK liªn quan nh­ TK334; Tk 338. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ NCTT: ViÖc tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty X©y L¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ tÝnh theo hai h×nh thøc: TiÒn l­¬ng trÝch theo khèi l­îng x©y l¾p cho c«ng nh©n trùc tiÕp thi c«ng vµ l­¬ng kho¸n do ®éi ®Ò nghÞ cho bé phËn c«ng nh©n gi¸n tiÕp. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ®éi x©y l¾p lËp ®Ó ®Ò nghÞ thanh to¸n kÕ to¸n h¹ch to¸n. VÝ dô: Chøng tõ ®Ò nghÞ thanh to¸n l­îng ®éi «ng Hoµng §øc HËu – C«ng tr×nh CT6. TiÒn l­¬ng trùc tiÕp cho tæ thÐp 50.000.000® Nî TK 622 : 51.000.000 Cã TK 111 : 50.000.000 Cã TK 3382(KPC§) : 1.000.000 2.3. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung(CPSXC). Néi dung chi phÝ s¶n xuÊt chung: - Chi phÝ khÊu hao TSC§ - Chi phÝ nh©n viªn ®éi qu¶n lý - Chi phÝ vËt liÖu phôc vô ®éi qñn lý - Chi phÝ dông cô ®éi s¶n xuÊt - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn Chi phÝ m¸y thi c«ng Chøng tõ sö dông: Lµ c¸c b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, c¸c ho¸ ®¬n mua hµng ... Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: Trong c«ng ty chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 627. Ngoµi ra cßn c¸c tµi kho¶n liªn quan nh­ TK 111; TK 141; TK 338; TK 241... Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung: H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc hîp lý ph¸t sinh trong th¸ng ®Ó tËp hîp chi tiÕt cho tõng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung. Cuèi th¸ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung, sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ®èi t­îng. §èi víi nh©n viªn qu¶n lý ®éi x©y dùng: C¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng ®· cho kÕ to¸n h¹ch to¸n VÝ dô: C¨n cø vµo sæ chi phÝ TK 627 QuÝ I/2005 kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau Nî TK 6271 : 60.156.000 Cã TK 111 : 55.700.000 Cã TK 3382 : 1.114.000 Cã TK 3384 : 3.342.000 Chi phÝ khÊu hao TSC§: §­îc tËp hîp vµo chi phÝ SXC. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh nh­ sau : Nguyªn gi¸ TSC§ Møc khÊu hao trung b×nh n¨m = Sè n¨m sö dông VÝ dô: C¨n cø vµo biªn b¶n giao nhËn ®éi XDS§ tµi s¶n cè ®Þnh cña d¬n vÞ hµng th¸ng kÕ to¸n h¹ch to¸n ph©n bæ ho¹t ®éng CÈu th¸p t¹i c«ng tr×nh chung c­ CT6 nh­ sau. Nî Tk 6274 (C«ng tr×nh CT6) : 19.000.000 Cã TK 241 : 19.000.000 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm c¸c chi phÝ vÒ tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn diÖn tho¹i... Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Lµ c¸c kho¶n nh­ chi phÝ tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ, chi phÝ x¨ng dÇu ... 2.4. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Cuèi th¸ng kÕ to¸n tÝnh trùc tiÕp tiÒn c«ng cho tõng c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh tõ Nî c¸c TK 621; TK 622; TK 627 sau ®ã kÕt chuyÓn sang bªn nî TK 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú” tõ ®ã ®Ó tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh . 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng. . §¸nh gi¸ s¶n phÈm x©y dùng dë dang. C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Gi¸ trÞ KL Khèi l­îng Khèi l­îng Khèi l­îng X©y l¾p dë dang = dë dang + ph¸t sinh - hoµn thµnh cuèi kú trong kú trong kú trong kú 3.2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng hoµn thµnh . Víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ x©y dùng theo ®¬n ®Æt hµng, hoÆc ®Êu thÇu. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n nh­ sau: Gi¸ thµnh KLXD Gi¸ trÞ x©y dùng Chi phÝ thùc tÕ Gi¸ trÞ x©y dùng hoµn thµnh = dë dang + ph¸t sinh - dë dang bµn giao ®Çu kú trong kú cuèi kú Cuèi cïng, tõ sè liÖu trªn c¸c sæ c¸i TK621, TK622, TK627 kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ x©y l¾p vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm , ph©n bæ kÕt chuyÓn sang bªn nî TK154 chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang theo ®Æc diÓm ph¸t sinh theo nhãm hoÆc theo chi tiÕt tõng bé phËn s¶n phÈm dÞch vô. T¹i phßng KÕ to¸n cña C«ng ty sæ c¸i c¸c tµi kho¶n ®­îc thÓ hiÖn nh­ (Phô lôc 17,18,19, 20). Ch­¬ng III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. I. Nh©n xÐt vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nhiÒu c«ng ty nhµ n­íc ®· m¹nh d¹n thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ ®Ó thµnh lËp thµnh c«ng ty cæ phÇn cã bé m¸y qu¶n lý riªng vµ tù h¹ch to¸n. C«ng ty Cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ, C«ng ty míi ®­îc t¸ch ra t­ c«ng ty x©y dùng S«ng §µ 12. Víi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n, bé m¸y tæ chøc gän nhÑ khoa häc theo m« h×nh trùc tuyÕn, ®¶m b¶o tÝnh chñ ®¹o thèng nhÊt vµ liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn trong c«ng viÖc. C¸c phßng ban chøc n¨ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tham m­u cho l·nh ®¹o trong viÖc qu¶n lý kinh tÕ vµ gi¸m s¸t thi c«ng, tæ chøc s¶n xuÊt ®¹t kÕt qu¶ tèt. MÆc dï lµ C«ng ty míi ®­îc thµnh lËp nh­ng C«ng ty ®· lµm ¨n cã l·i trong nh÷ng n¨m ®Çu ho¹t ®éng, ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn sù ®ãng gãp cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. Qua nh÷ng th«ng tin mµ kÕt to¸n cung cÊp ®· gióp cho ban Gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban, chøc n¨ng cã nh÷ng c¨n cø xem xÐt, ph©n tÝch phèi hîp ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh dóng d¾n cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn t¹i còng nh­ h­íng ph¸t triÓn t­¬ng lai cña C«ng ty. Nh÷ng kÕt qu¶ d¹t ®­îc trong h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau ®©y. VÒ bé m¸y kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc tæ chøc t­¬ng ®èi hîp lý, cã sù ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm râ rµng, ®éi ngò kÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n ®· thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty cã hiÖu qu¶ gãp phÇn tÝch cùc vµo c«ng t¸c qu¶n lý cña C«ng ty. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc sù trî gióp ®¾c lùc cña hÖ thèng kÕ to¸n trªn vi tÝnh, lµm gi¶m bít gh¸nh nÆng c«ng viÖc cho kÕ to¸n viªn vµ tr¸nh nh÷ng sai sãt trong h¹ch to¸n (C«ng ty thùc hiÖn h×nh thøc kÕ to¸n NhËt lý chung). VÒ h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu ®­îc tæ chøc ®Çy ®ñ, hîp ph¸p , hîp lÖ. ViÖc lu©n chuyÓn chøng tõ hîp lý ®· t¹o ®iÒu kiªn thuËn lîi cho kÕ to¸n ®èi chiÕu, kiÓm tra khi cÇn thiÕt. C«ng ty ®· thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c quy ®Þnh vÒ lËp, l­u tr÷, huû chøng tõ theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. VÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ë C«ng ty C«ng ty ph©n chia chi phÝ thµnh 3 kho¶n môc. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trøc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ®­îc tÝnh chung vµo víi chi phÝ s¶n xuÊt chung.Víi ®Æc tÝnh cña c«ng ty x©y l¾p t¹o ®iÒu kiÖn bãc t¸ch vµ ®èi chiÕu c¸c sè liÖu chi phÝ ph¸t sinh thuËn tiÖn, kÞp thêi nh­ng ch­a chÝnh x¸c vµ ch­a râ rµng gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trong mét quý víi ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ ho¹t ®éng x©y dùng nh­ vËy lµ chøa phï hîp l¾m. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Trong qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, do C«ng ty h¹ch to¸n theo ph­¬ng ph¸p kho¸n gon nªn kh«ng dù tr÷ vËt liÖu vµo kho mµ giao cho chñ c«ng tr×nh tù mua vÒ sö dông. §Þnh kú nép c¸c chøng tõ liªn quan vÒ phßng tµi chÝnh – kÕ to¸n, C«ng ty chØ qu¶n lý vÒ mÆt gi¸ trÞ. ViÖc ¸p dông biªn ph¸p nµy còng cã mét sè khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý nh­: KÕ to¸n chØ theo dâi, qu¶n lý ®­îc nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt gÝa trÞ. T×nh h×nh biÕn ®éng nhËp xuÊt tån vËt t­ kh«ng thÓ theo dâi ®­îc v× vËy kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vËt t­. §©y chÝnh lµ khe hë cña sù thÊt tho¸t l·ng phÝ vËt t­ §èi víi c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín, th¬i gian thi c«ng dµi cã tÝnh phøc t¹p nªn ®«i khi viÖc h¹ch to¸n cßn lÉn lén nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng cô dông cô sö dông phôc vô thi c«ng vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C«ng ty cã mét sè c«ng tr×nh á tØnh xa nh­ HuÕ, Tuyªn Quang, Qu¶ng ninh... th­êng th× c¸c chøng tõ ban ®Çu nép vÒ C«ng ty kh«ng ®óng thêi gian quy ®Þnh dÉn ®Õn viÖc c«ng tr×nh ®· thi c«ng ®­îc c¶ th¸ng mµ vÉn ch­a h¹ch to¸n ®­îc chi phÝ vµ dån ®Õn th¸ng sau nh­ vËy rÊt dÔ x¶y ra sai sãt ®ång thêi g©y ra sù kh¸c biÖt lín vÒ chi phÝ s¶n xuÊt gi÷a c¸c kú ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c, kÞp thêi cña c¸c sè liÖu trªn b¸o c¸c tµi chÝnh. 2.2.Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n môc quan träng tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Nh÷ng c«ng nh©n cã tay nghÒ cao, ký hîp ®«ng dµi h¹n víi C«ng ty th× ®­îc C«ng ty tæ chøc thµnh mét tæ, mét ®éi chuyªn m«n ho¸. Sè cßn l¹i lµ lao ®éng mang tÝnh thêi vô th× C«ng ty uû quyÒn cho tæ tr­ëng c¸c ®éi s¶n xuÊt ®­îc ®øng ra ký hîp ®ång thuª m­ín. Nh­ vËy C«ng ty kh«ng ph¶i chÞu nh÷ng chi phÝ tÝnh theo l­¬ng vµ c¸c nghÜa vô kh¸c ®èi víi ng­êi lao ®éng ký hîp ®ång ng¾n h¹n mµ viÖc t×m kiÕm nguån lao ®éng theo thêi vô th× dÔ dµng. T¹i C«ng ty viÖc trÝch tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n viªn lµ kh«ng ®­îc thùc hiÖn. Kho¶n chi phÝ nµy th­êng lµ kh«ng lín l¾m nh­ng nã còng lµm mÊt c©n ®èi kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp gi÷a c¸c kú. Kho¶n môc chi phÝ nµy ®«i khi h¹ch to¸n kh«ng chÝnh x¸c, bÞ nhÇm lÉn vµo kho¶n l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi. 2.3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. T¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ, sè l­îng m¸y thi c«ng kh«ng nhiÒu nªn kÕ to¸n cã thÓ theo dâi kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng nµy mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c cho tõng c«ng tr×nh theo thêi gian sö dông, C«ng ty ®ang trang bÞ thªm nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng chuyªn dông. Nh­ng t¹i C«ng ty l¹i kh«ng h¹ch to¸n riªng chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng mµ l¹i h¹ch to¸n chung chi phÝ s¶n xuÊt chung lµm cho chi phÝ mµy cã thÓ nhÇm lÉn sang chi phÝ cña s¶n xuÊt chung, kh«ng ph©n bæ ®­îc cho ®èi t­îng sö dông. §iÒu ®ã dÉn ®Õn sù mÊt c©n ®èi cho c¸c kho¶n môc chi phÝ trong C«ng ty. 2.4 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung T¹i C«ng ty nh÷ng chi phÝ thuéc chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp nh­ chi phÝ thiÕt bÞ, xe, m¸y thuª ngoµi tÝnh cho bé phËn qu¶n lý, chi phÝ mua ngoµi phôc vô v¨n phßng nh­ c¸c kho¶n c«ng t¸c phÝ, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c phôc vô cho qu¶n lý ë C«ng ty, ®­îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ chung nh­ vËy lµ kh«ng chÝnh x¸c, ph¶n ¸nh kh«ng dóng chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ lµm gi¸ thµnh bÞ sai lÖch. 2.5.§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh khèi l­îng x©y dùng dë dang cuèi kú b¨ng c¸ch lÊy khèi l­îng x©y dùng dë dang thùc tÕ nh©n víi dù to¸n x©y dùng c¬ b¶n. ViÖc tÝnh khèi l­îng dë dang cuèi kú nh­ vËy lµ kh«ng chÝnh x¸c 2.6.TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh. C«ng ty kh«ng sö dông tÝnh gi¸ thµnh mµ chØ lËp thµnh b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y dùng c¸c c«ng tr×nh. B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y dùng kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng dë dang ®Çu kú, cuèi kú kh«ng ph©n theo c¸c kho¶n môc chi phÝ. Do vËy C«ng ty nªn lËp thÎ tÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt riªng cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh. II. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ. Qu¸ tr×nh häc tËp t¹i nhµ tr­êng vµ thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ em xin ®Ò xuÊt ra mét sè ý kiÕn cña m×nh nh»m hoµn thiªn c«ng t¸c kÕ to¸n, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n nh­ sau. 1. VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng lµ C«ng ty x©y l¾p bëi vËy trong qóa tr×nh ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty, chi phÝ NVLTT chiÕm phÇn lín trong tæng chi phÝ SXKD. ViÖc tiÕt kiÖm chi phÝ NVL lµ ®ßi hái ®Çu tiªn vµ cÇn thiÕt ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty. T¹i C«ng ty X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ giao quyÒn tù quyÕt cho chñ nhiÖm c«ng tr×nh trong viÖc t×m kiÕm nguån cung cÊp vËt t­ thay cho viÖc dù tr÷ vËt t­ trong kho ®Ó cung cÊp cho c«ng tr×nh nh­ khi ch­a t¸ch ra khái C«ng ty S«ng §µ 12. BiÖn ph¸p nµy thÓ hiÖn sù n¨ng ®éng ®æi míi trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty.¥ n­íc ta hiÖn nay víi nÒn kinh tÕ më, thÞ tr­êng nguyªn vËt liÖu ®a d¹ng th× viÖc t×m kiÕm vµ cung cÊp vËt t­ cho c«ng tr×nh lµ kh«ng khã kh¨n. C«ng ty kh«ng mua nguyªn vËt liÖu vÒ kho dù tr÷ mµ cung cÊp theo tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh, Nguyªn vËt liÖu mua vÒ kh«ng nhËp kho dù tr÷ mµ cung cÊp theo tiÕn ®é thi c«ng, ®· h¹n chÕ ®­îc viÖc ø ®äng vèn, gi¶m ®­îc chi phÝ b¶o qu¶n dù tr÷ hµng tån kho vµ h¬n thÕ n­a C«ng ty cßn gi¶m ®­îc chi phÝ l­u kho, vËn chuyÓn bèc xÕp. C¸c c«ng tr×nh th­êng n»m trªn ®Þa bµn c¸ch xa nhau nªn chi phÝ trªn nhÊt ®Þnh sÏ ph¸t sinh nÕu C«ng ty sö dông kho dù tr÷ vËt t­. Ngoµi ra h×nh thøc nµy t¹o thÕ chñ ®éng trong thi c«ng cho c¸c chñ nhiÖm c«ng tr×nh, gi¶m ®­îc c¸c b­íc thñ tôc kh«ng cÇn thiÕt cã thÓ lµm ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh.Tuy nhiªn ®©y còng lµ khe hë t¹o ra sù thÊt tho¸t vËt t­ do ®iÒu kiªn tù nhiªn hoÆc do con ng­êi cè t×nh g©y ra lµm cho chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng lªn trong khi c«ng tr×nh ch­a cÇn tíi sè nguyªn vËt liÖu ®ã. T¹i phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n cña C«ng ty viÖc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chØ ph¶n ¸nh ®­îc l­îng gi¸ trÞ mµ kh«ng theo dâi ®­îc khèi l­îng vËt t­ vµ gi¸ c¶.Trong khi ®ã, theo quy ®Þnh cña c«ng t¸c thi c«ng ph¶i tu©n thñ theo thiÕt kÕ vµ dù to¸n. Nh­ vËy viÖc so s¸nh kiÓm tra chi phÝ theo dù to¸n lµ khã thùc hiÖn ®­îc. §Ó kh¾c phô nh÷ng tån t¹i trªn C«ng ty cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý, theo dâi chi phÝ nguyªn vËt liÖu c¶ vÒ mÆt khèi l­îng hiÖn vËt lÉn gi¸ trÞ. C«ng ty cÇn lËp biÓu ®å tiÕn ®é c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Ó c¨n cø vµo biÓu ®å vµ c¸c dù to¸n ®· ®­îc duyÖt ®Ó cung øng vËt t­ tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt m¸t hao hôt nguyªn vËt liÖu. Ngoµi ra C«ng ty còng nªn lËp sæ theo dâi vËt t­. Víi c¸ch nµy C«ng ty cã thÓ theo dâi ®­îc c¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ mÆt khèi l­îng hiÖn vËt thuËn tiÖn cho viÖc ghi sæ Khi nhËn chøng tõ cÇn ph¶i ra so¸t, ph©n lo¹i cho chÝnh x¸c kh«ng ®Ó h¹ch to¸n lÉn lén tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng cô dông cô vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu. 2. VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. T¹i c«ng ty kÕ to¸n h¹ch to¸n th¼ng vµo chi phÝ nh©n c«ng c«ng tr×nh kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c.Theo em hµng th¸ng c¨n cø vµo chøng tõ, kÕ to¸n tËp hîp b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho tõng bé phËn ph¶i lËp b¶ng tÝnh tæng hîp tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho tÊt c¶ c¸c bé phËn sau ®ã lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho toµn C«ng ty ®Ó dÔ qu¶n lý quü l­¬ng cña c«ng ty. VÝ dô: Chøng tõ ®Ò nghÞ thanh to¸n l­¬ng ®éi ¤ng Hoµng §øc HËu – Chñ nhiÖm c«ng tr×nh CT6 tiÒn l­¬ng trùc tæ thÐp 50.000.000®. KÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n nh­ sau. Nî TK622 : 51.000.000 Cã TK 111 : 50.000.000 Cã TK 3382 : 1.000.000 §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng cã sù kh¸c biÖt lín vÒ l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt gi÷ c¸c kú, C«ng ty nªn tiÕn hµnh trÝch tr­íc sè tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp hµng th¸ng. H¬n n÷a khi C«ng ty h¹ch to¸n l­¬ng th¸ng vµo chi phÝ nh©n c«ng c«ng tr×nh kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c nªn hµng th¸ng c¨n cø vµo chøng tõ, kÕ to¸n nªn tËp hîp b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho tõng bé phËn ph¶i lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng cho c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho toµn C«ng ty ®Ó dÔ qu¶n lý quü l­¬ng cña C«ng ty. Trong th¸ng, ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng phÐp ®­îc trÝch tr­íc Nî TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp . Cã TK 335: Chi phÝ tr¶ tr­íc. Khi nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt nghØ phÐp, tiÕn hµnh tÝnh l­¬ng phÐp tr¶ c«ng cho c«ng nh©n: Nî TK 335: Chi phÝ tr¶ tr­íc. Cã TK 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. 3. VÒ h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Víi tr­êng hîp m¸y thi c«ng c«ng tr×nh lµ tµi s¶n cña C«ng ty kÕ to¸n nªn tiÕn hµnh h¹ch to¸n riªng chi phÝ m¸y thi c«ng vµo TK 623 chø kh«ng nªn ®Ó h¹ch to¸n chung vµo TK 627 nh­ hiÖn t¹i bíi nh­ vËy lµ kh«ng chÝnh x¸c khi h¹ch to¸n chi phÝ cho tõng c«ng tr×nh vµ dÔ nhÇm lÉn. H¬n n÷a hiÖn t¹i C«ng ty cã Ýt m¸y thi c«ng vµ míi t¸ch ra ho¹t ®éng riªng nªn cã thÓ phÇn sö dông m¸y thi c«ng Ýt, do ®ã ®· h¹ch to¸n chung. Theo xu h­íng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi nÕu nhu cÇu sö dông m¸y thi c«ng nhiÒu mµ h¹ch to¸n chung nh­ hiÖn nay th× kÕ to¸n h¹ch to¸n rÊt khã vµ ®é chÝnh x¸c kh«ng ®¶m b¶o. Do vËy, ngay tõ b©y giê C«ng ty cÇn chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó h¹ch to¸n riªng vÒ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. 4. VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. T¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ c«ng t¸c kÕ to¸n ®­îc tæ chø theo h×nh thøc tËp trung. Toµn bé c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp chung t¹i phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n cña C«ng ty, c¸c nh©n viªn ë c¸c ®éi x©y dùng chØ ®Þnh kú tËp chung t¹i phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n cña C«ng ty ®Ó h¹ch to¸n. Nh­ vËy viÖc ghi chÐp ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh còng nh­ viÖc cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý kh«ng ®­îc ®¶m b¶o kÞp thêi, chÝnh x¸c. C«ng ty nªn ph©n cÊp xuèng c¸c ®éi, t¹o ®iÒu kiÖn cho cho c¸c ®éi tù h¹ch to¸n ®Ó t¹o sù chñ ®éng cho c¸c ®éi, ®ång thêi gi¶m bít c«ng viÖc cña kÕ to¸n trªn C«ng ty vµo mçi cuèi kú h¹ch to¸n vµ nh­ vËy còng lµm l·ng phÝ chi phÝ cña C«ng ty. §Ó lµm ®­îc diÒu ®ã, C«ng ty cÇn ph¶i chó ý n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n d­íi c¸c ®éi x©y dùng ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô míi KÕt luËn C¸c doanh ngiÖp s¶n xuÊt kinh doanh bao giê còng h­íng tíi môc tiªu lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m thÝch ®¸ng tíi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ. Trong ®iÒu kiÖn canh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng gay g¾t, khi khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn, xu h­íng c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ sÏ nh­êng chç cho c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng. Ng­êi ta kh«ng thÓ t¨ng lîi nhuËn th«ng qua viÖc mua rÎ, b¸n ®¾t mµ ph¶i t¨ng lîi nhuËn tõ chÝnh tiÒm lùc cña m×nh ®ã lµ gi¶m ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm th«ng qua viÖc tiÕt kiÖm tèi ®a c¸c kho¶n môc chi phÝ, kh«ng ngõng ®Èy m¹nh s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng ... Tõ viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn, doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiÖn më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, mua s¾m thªm m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp, tõ ®ã gióp cho doanh ngiÖp ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ trong phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n vµ sù h­íng dÉn, chØ b¶o nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS NguyÔn V¨n Trong em ®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp vÒ ” KÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ” Em xin c¶m ¬n sù chØ b¶o cña thÇy gi¸o h­íng dÉn TS NguyÔn V¨n Trong Vµ c¸c anh chi trong phßng kÕ to¸n cña C«ng ty ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n cña m×nh. Do tr×nh ®é còng nh­ kinh nghiÖm b¶n th©n cßn chø nhiÒu, nªn luËn v¨n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. Em xin tr©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi, th¸ng 3 n¨m 2006 Sinh viªn thùc hiÖn. Vò ThÞ H­¬ng Môc lôc Lêi Më ®Çu...................................................................................................................1 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng..........2 Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng................................2 1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt...............................................................................2 2. §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng.......................2 3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y dùng......................3 Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng.........4 1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt..............................................................................4 2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng..................................................4 III. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng trong doanh nghiÖp x©y dùng.....................................................................6 H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt....................................................................6 1.1. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p.................................................................6 1.2. Tæ chø h¹ch to¸n chi phÝ....................................................................7 1.2.1 Tµi kho¶n sö dông.......................................................................7 1.2.2 Tr×nh tù h¹ch to¸n.......................................................................7 2. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng.........................................................8 2.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh....................................8 2.2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng.............................9 . Tæ chøc hÖ thèng sæ chi tiÕt ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng.....................................................9 CH­¬ng II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ...........................................................................................................11 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ.........................................................................11 1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty..............................................11 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹ cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ...................................................................................11 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ........................................12 4. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ nhiÖm vô....................................................12 II.Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ................................15 1. §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng..........................................................................................15 §èi t­îng ......................................................................................15 1.2. Ph­¬ng ph¸p..................................................................................15 2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt.....................................................15 2.1 . H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp(NVLTT)....16 2.2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.(NCTT)..............16 2.3. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ chung...................................................17 2.4. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt...............................................18 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng...................................19 3.1. §¸nh gi¸ s¶n phÈm x©y dùng dë dang..............................................19 3.2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng hoµn thµnh .........19 Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ.......................................................................................................20 Nh©n xÐt vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ.........20 1. Nh©n xÐt vÒ bé m¸y kÕ to¸n....................................................................20 2. NhËn xÐt vÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ë C«ng ty..........21 2.1. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu.............................21 2.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh©n c«ng trùc tiÕp..................................22 2.3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng...................22 2.4. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.............................22 2.5. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ................................................23 2.6. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh. ................................23 II. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt vÒ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕt to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ.............................................................................................23 1.VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.........................................23 2. VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ...........................................24 3. VÒ h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng............................................25 4.VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n........................................................................25 KÕt luËn.............................................................................................................................27 Danh môc mét sè tõ viÕt t¾t trong bµi XDCB – X©y dùng c¬ b¶n. NVLTT - Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. NCTT - Nh©n c«ng trùc tiÕp. MTC - M¸y thi c«ng. SXC - S¶n xuÊt chung. CPSX - Chi phÝ s¶n xuÊt. DD - Dë dang. KLXD - Khèi l­îng x©y dùng. CNV - C«ng nh©n viªn. K/c - KÕt chuyÓn. BHXH - B¶o hiÓm x· héi. BHYT - B¶o hiÓm y tÕ. KPC§ - Kinh phÝ c«ng ®oµn. Phô lôc 01. Chi tiÕt tµi kho¶n ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh TK 621, TK 622, TK 623, TK 627... vµ TK 154 TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ NVL, VL sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt s¶n phÈm trong c«ng nghiÖp, thùc hiÖn dÞch vô, lao vô cho doanh nghiÖp x©y l¾p. TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh x©y l¾p s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, cung cÊp dÞch vô, chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng thuéc qu¶n lý cña doanh nghiÖp vµ lao ®éng thuª ngoµi theo tõng c«ng viÖc. Riªng ®èi víi ho¹t ®éng x©y dùng kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy mµ trÝch trùc tiÕp trªn quü l­¬ng nh©n c«ng trùc tiÕp cña ho¹t ®éng x©y dùng. TK 623: Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh. Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng ®èi víi tr­êng hîp doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph­¬ng thøc thi c«ng hçn hîp võa kÕt hîp b»ng m¸y võa lµm thñ c«ng. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh hoµn toµn b»ng m¸y th× kh«ng sö dông TK 623 mµ doanh nghiÖp h¹ch to¸n c¸c chi phÝ trùc tiÕp vµo c¸c TK 621 , TK 622, TK 627. Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 623 kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh trªn l­¬ng c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng. Tµi kho¶n 623 cã c¸c TK cÊp 2 nh­ sau: - TK 6231: Chi phÝ m¸y thi c«ng. - TK 6232: Chi phÝ vËt liÖu. - TK 6233: Chi phÝ sö dông s¶n xuÊt. - TK 6234: Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng. - TK 6237: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. - TK 6238: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña ®éi x©y dùng cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng gåm l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi x©y dùng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp x©y dùng, nh©n viªn sö dông m¸y thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lý ®éi, khÊu hao TSC§ dïng chung cho ho¹t ®éng cña ®éi. Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú. Bªn cã : KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK 154. Tµi kho¶n 627®­îc më cho tõng ®èi t­îng, tõng ho¹t ®éng, tõng ph©n x­ëng, tõng bé phËn, TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d­. TK 154: chi phÝ s¶n xuÊt khinh doanh dë dang. Tµi kho¶n nµy dung ®Ó h¹ch to¸n, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng, s¶n phÈm c«ng nghiÖp, dÞch vô, lao vô, doanh nghiÖp x©y l¾p ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 154 nh÷ng chi phÝ sau: Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ bÊt th­êng , chi phÝ sù nghiÖp. TK 154 ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. TK 154 cã 4 TK cÊp 2 nh­ sau: - TK 1541: X©y l¾p - TK 1542: S¶n phÈm kh¸c. - TK 1543: Dich vô - TK 1544: Chi phÝ b¶o hµnh x©y l¾p. Phô lôc 02: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. TK 331, 111, 112, 141 TK 621 TK 154 Mua vËt t­ kh«ng qua kho KÕt chuyÓn CPNVL cuèi kú TK 113 ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Tk 152, 153 XuÊt kho NVL cho SX NhËp kho NVL kh«ng sö dông hÕt Phô lôc 03: H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. TK 111,112,334 TK 622 TK 154 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ CNV KÕt chuyÓn CPNC trùc tiÕp Tk 141 DuyÖt tam øng l­¬ng ®éi nhËn kho¸n, quyÕt to¸n l­¬ng t¹m øng cho ®éi Phô lôc 04: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. (Tr­êng hîp ®¬n vÞ cã m¸y thi c«ng riªng) TK 152,153,142,111,112 TK 621 TK 154 MTC TK623 XuÊt NVL phôc vô MTC KÕt chuyÓn CPNVL Chi phÝ MTC TK 334,338 TK 622 L­¬ng CN ®iÒu kiÓn MTC K/c CPNC Tk 214 TK 627 Chung KhÊu hao K/c chi phÝ TK 338,152,153 Chi phÝ chung TK 133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Phô lôc 05: H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. (Tr­êng hîp ®¬n vÞ ®i thuª m¸y ) TK 111,112,331 TK 623(6237) TK 154 Thanh to¸n tiÒn thuª m¸y KÕt chuyÓn cp MTC Thuª ngoµi TK 133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Phô lôc 06: H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung Tk 152,153,141,142 TK 627 TK 154 XuÊt kho NVL,CCDC... K/c CP SXC TK 334,338 L­¬ng NV qu¶n lý TK 214 KhÊu hao TXC§ TK 111,112,141 Chi phÝ kh¸c TK 133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Phô lôc 07: H¹ch to¸n chi phÝ theo h×nh thøc sæ nhËt ký chung. B¸o c¸o TC Sæ chi tiÕt Sæ NKC Sæ NK§B Chøng tõ gèc TH chi tiÕt Sæ c¸i TK B¶ng C§PS Ghi chó: Ghi hµng ngµy : Ghi ®Þnh kú : Quan hÖ ®èi chiÕu : Phô lôc 08: Sæ NhËt ký chung N¨m..... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i §· ghi sæ c¸i TK §èi øng Sè tiÒn Ghi chó SH NT Nî Cã Céng §· ghi sæ c¸i ngµy... th¸ng ...n¨m... KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc 09: Sæ NhËt Ký Thu TiÒn TK “Quü tiÒn mÆt” SH 111 Th¸ng ...n¨m... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Tæng sè tiÒn ghi TK111 TK ®èi øng Ghi cã c¸c tµi kho¶n SH NT 511 112 131 ... SD§K ..... Céng SDCK Phô lôc 10: Sæ NhËt Ký Chi TiÒn TK “Quü tiÒn mÆt” SH 111 Th¸ng ...n¨m... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Tæng sè tiÒn ghi cã TK111 TK ®èi øng Ghi nî c¸c TK SH NT 112 331 141 ... Céng th¸ng Phô lôc 11: Sæ NhËt Ký Mua Hµng Th¸ng ...n¨m... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n C¸c lo¹i hµng mua Ghi chó SH NT VËt t­ Nhiªn liÖu ... ... Phô lôc 12: Sæ C¸i TK:...SH:... N¨m... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i §èi chiÕu Sè tiÒn Ghi chó SH NT Trang NK TK ®èi øng Nî Cã Sè trang tr­íc chuyÓn sang ChuyÓn sang Ngµy ...th¸ng...n¨m.... KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc 13: Sæ Chi TiÕt TK:...SH:... N¨m... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Tæng sè tiÒn ghi nî Chi tiÕt c¸c TK Ghi chó TK SH NT TK TK Sè d­ §K ............... Céng ph¸t sinh KÕt chuyÓn CK Ngµy... th¸ng... n¨m... KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc 14: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng ®µ. Ban kiểm soát P. tổ chức Hội đồng quản trị Giám Đốc điều hành PGĐ kỹ thuật Các đội xây lắp 1.2.3.4.5.6.7.8.9 Ban chỉ huy các công trình... PGĐ kinh tế PGĐ Xây lắp P. Tài Chính kế toán P. kỹ thuật P. kinh tế - kế hoạch P. vật tư-cơ giới Phô lôc 15: S¬ ®å tæ chøc bé mÊy kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn X©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ Kế toán trưởng Phó KT KT tổng hợp KT TT, CN Thủ quỹ KT TGNH KT TSCĐ KT chi phí Phô lôc 16: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty x©y l¾p vµ §Çu t­ S«ng §µ (TrÝch mét sè chØ tiªu) §¬n vÞ tÝnh :TriÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 N¨m 2005 So s¸nh TûlÖ(05/04) (+/-) (%) 1. Doanh thu thuÇn 35.721 55.290 63.023 7.734 113,9 2.Tæng lîi nhu©n tr­íc thuÕ 207 30 1.558 1.528 5193 3. Lîi nhuËn sau thuÕ 207 22 1.558 1.536 7081 4. Thu nhËp BQCNV/th¸ng 2 1,8 (0,2) (0,9) Phô lôc 17: Sæ c¸i TK 621 TrÝch quý VI/2005 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp §¬n vÞ : TriÖu ®ång Chøng tõ Ngµy GS DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh SH Ngµy CT Nî Cã ... ... ... ..... ... ... ... H§70566 29/11/05 31/12/05 Mua thÐp cña XNKD vµ KTDV §« thÞ CT chung c­ CT6 3311 203 H§77913 29/11/05 31/12/05 Mua BT, thuª b¬m BT cña XNBT vµ VLXD Sån §µ t/c CT6Mua BT, thuª b¬m BT cña XNBT vµ VLXD Sån §µ t/c CT6 3311 129 ................................. KC_1 31/12/05 31/12/05 K/c sè d­ TK 621 sang TK 154 154 332 Céng ph¸t sinh 332 332 Ngµy...th¸ng...n¨m Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc 18: Sæ c¸i TK 622 TrÝch quý VI/2005 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp §¬n vÞ : TriÖu ®ång Chøng tõ Ngµy GS DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh SH Ngµy CT Nî Cã ... ... ... ..... ... ... ... PCT1298 29/11/05 29/11/05 TT tiÒn nh©n c«ng T8+9+10/05 chung c­ CT6 1111 46 PCT1298 29/11/05 29/11/05 TT tiÒn c«ng nh©n T8+9+10/05Chung c­ CT6 3382 1 ................................. KC_2 29/11/02 29/11/05 K/c sè d­ TK 622 sang TK 154 154 47 Céng ph¸t sinh 47 47 Ngµy...th¸ng...n¨m... Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc19: Sæ c¸i TK 627 TrÝch quý VI/2005 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ S¶n xuÊt chung §¬n vÞ : TriÖu ®ång Chøng tõ Ngµy GS DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh SH Ngµy CT Nî Cã ... ... ... ..... ... ... ... H§37039 25/10/05 30/10/05 Thuª C«ng ty ¸nh D­¬ng ®µo ®Êt, xóc ®Êt CT chung c­ CT6 3311 65 CTHT4/11 30/11/05 30/11/05 H¹ch to¸n chi phÝ diÖn t/c CT CT6 cña BQL c¸ dù ¸n HN 1312 8 ................................. KC_7 30/11/05 30/11/05 K/c sè d­ TK 627 sang TK 154 154 73 Céng ph¸t sinh 73 73 Ngµy...th¸ng...n¨m... Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Phô lôc 20 Sæ c¸i TK 154 TrÝch quý VI/2005 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ S¶n xuÊt kinh doanh dë dang. §¬n vÞ : TriÖu ®ång Chøng tõ Ngµy GS DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh SH Ngµy CT Nî Cã ... ... ... Sè trang tr­íc chuyÓn sang ... ... ... KC_1 30/9/2005 30/9/2005 ***K/c sè d­ TK 621sang TK 154 621 96 KC_2 30/9/2005 30/9/2005 ***K/c Sè d­ TK 622 sang TK154 622 62 KC_7 30/9/2005 30/9/2005 ***K/c sè d­ TK 627 sang TK 154 627 35 Céng chuyÓn sang trang sau Tæng céng Sè d­ 193 0 0 Ngµy...th¸ng...n¨m... Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)