Đề tài Gây mê hồi sức trong mổ cắt túi mật nội soi ổ bụng có bơm thán khí ở người cao tuổi - Nguyễn Văn Chừng

GAÂY MEÂ HOÀI SÖÙC TRONG MOÅ CAÉT TUÙI MAÄT NOÄI SOI OÅ BUÏNG COÙ BÔM THAÙN KHÍ ÔÛ NGÖÔØI CAO TUOÅI Nguyeãn Vaên Chöøng*, Traàn Ñoã Anh Vuõ* TOÙM TAÉT Muïc tieâu: xaùc ñònh caùc khoù khaên vaø tai bieán cuûa gaây meâ gaây ra bôûi bôm thaùn khí vaøo oå buïng trong caét tuùi maät qua noäi soi oå buïng ôû ngöôøi cao tuoåi. Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: ñaây laø nghieân cöùu tieàn cöùu, caét ngang. 61 beänh nhaân cao tuoåi moå chöông trình töø 01/2002 ñeán 08/2002 taïi Beänh vieän Bình Daân, trong ñoù 32 beänh nhaân (tuoåi töø 61 ñeán 87 tuoåi, trung bình 68 tuoåi) ñöôïc caét tuùi maät qua noäi soi oå buïng, 29 beänh nhaân (tuoåi töø 61 ñeán 82, trung bình 69 tuoåi) ñöôïc moå hôû caét tuùi maät. Keát quaû: huyeát aùp ñoäng maïch trung bình vaãn ôû möùc cho pheùp ôû nhoùm beänh nhaân ñöôïc moå hôû caét tuùi maät. Trong nhoùm moå noäi soi, huyeát aùp ñoäng maïch trung bình taêng cao coù yù nghóa trong 10 phuùt ñaàu khi bôm hôi (p<0.01). Noàng ñoä thaùn khí cuoái kyø thôû ra (ET CO2) taêng lieân tuïc trong luùc bôm hôi, phaûi ñöôïc giaûi quyeát baèng taêng theå tích thoâng khí phuùt leân. Keát luaän: taùc ñoäng baát lôïi cuûa bôm thaùn khí vaøo oå buïng, beänh lyù tuoåi giaø goùp phaàn laøm taêng tyû leä tai bieán gaây meâ. SUMMARY ANESTHESIA FOR LAPAROSCOPIC CHOLECYSTECTOMY WITH CARBON DIOXIDE PNEUMOPERITONEUM IN ELDERLY PATIENTS Nguyen Van Chung, Tran Do Anh Vu * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 40 – 44 Objectives: the purpose of our study was to determine anesthesia complications caused by carbon dioxide pneumoperitoneum during laparoscopic cholecystectomy in elderly patients. Study design: prospective, cross-sectional study. Patients and methods: 61 ASA physical status I or II elderly patients, 32 patients (61 - 87yr, average 68yr) undergoing laparoscopic cholecystectomy and 29 patients (61 - 82yr, average 69yr) undergoing open cholecystectomy, who underwent elective operation from 2002 Jan to 2002 Aug at Binh Dan hospital were studied. Results: mean arterial blood pressure (MAP) remained at the beseline level during the operation in the open cholecystectomy group. In the laparoscopic group, MAP increased significantly within the first 10 minutes of insufflation (p<0.01). End-tidal CO2 concentrations increase progressively during carbon dioxide pneumoperitoneum. Minute volume of ventilation must be increased to achieve normocarbia. Conclusions: the adverse effects of carbon dioxide pneumoperitoneum, and age-related diseases increased the anesthesia complication rate. * ÑH Y Döôïc, TP.HCM 40 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 ÑAËT VAÁN ÑEÀ Phaãu thuaät noäi soi ngaøy caøng phaùt trieån roäng raõi, nhu caàu phaãu thuaät cuûa ngöôøi cao tuoåi ngaøy caøng nhieàu. Ñaëc bieät, beänh lyù soûi tuùi maät khaù phoå bieán ôû ngöôøi cao tuoåi, vaø phaãu thuaät noäi soi oå buïng caét tuùi maät laø ñieàu trò ñöôïc choïn cho nhöõng beänh nhaân soûi tuùi maät coù trieäu chöùng. Thaùn khí (CO2) vaãn laø moät khí ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát ñeå bôm vaøo oå buïng. Ngoaøi söï taêng thaùn khí trong maùu do söï haáp thu CO2 vaøo tuaàn hoaøn, söï taêng aùp löïc trong oå buïng gaây ra do bôm thaùn khí gaây ra nhieàu haäu quaû nhö giaûm hoài löu tónh maïch veà tim, giaûm cung löôïng tim, cuõng laø yeáu toá chuû yeáu gaây ra giaûm töôùi maùu taïng, vaø tình traïng nhieãm toan. Theâm vaøo ñoù, vò theá ñaàu cao ñöôïc söû duïng trong luùc soi oå buïng giuùp caûi thieän taàm quan saùt cuûa phaãu tröôøng cuõng gaây neân giaûm hoài löu tónh maïch. Nhöõng nghieân cöùu cho thaáy taùc ñoäng phoái hôïp cuûa caùc yeáu toá gaây meâ, tö theá ñaàu cao, bôm thaùn khí vaøo oå buïng coù theå laøm giaûm ñeán 50% chæ soá tim (cardiac index) ôû beänh nhaân khoeû maïnh trong luùc noäi soi oå buïng caét tuùi maät. Ngay caû ngöôøi khoeû maïnh, ñieàu naøy ñaõ gaây nhieàu nguy haïi, ôû ngöôøi coù tuoåi do nhöõng ñaùp öùng buø tröø ñaõ giaûm cuøng vôùi quaù trình tích tuoåi, söï nguy hieåm caøng taêng leân, nhaát laø nhöõng beänh nhaân coù tình traïng tim maïch khoâng oån ñònh(1,7,8,10,11). Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa chuùng toâi laø xaùc ñònh caùc khoù khaên vaø tai bieán gaây meâ trong moå caét tuùi maät qua noäi soi oå buïng coù bôm thaùn khí ôû ngöôøi cao tuoåi vaø caùc bieän phaùp phoøng ngöøa. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Phöông phaùp nghieân cöùu Tieàn cöùu, caét ngang. Ñoái töôïng 61 beänh nhaân treân 60 tuoåi phaân loaïi ASA I hoaëc II phaãu thuaät chöông trình caét tuùi maät do beänh lyù soûi tuùi maät ñöôïc chia laøm 2 nhoùm. Moät nhoùm goàm 32 beänh nhaân ñöôïc caét tuùi maät qua noäi soi oå buïng coù bôm thaùn khí, nhoùm coøn laïi goàm 29 beänh nhaân ñöôïc moå hôû caét tuùi maät. Taát caû caùc beänh nhaân ñeàu ñöôïc gaây meâ toaøn dieän qua noäi khí quaûn, thoâng khí kieåm soaùt theo phöông phaùp caân baèng, phoái hôïp. Dung dòch Lactated Ringer’s ñöôïc truyeàn cho beänh nhaân 400 – 500ml tröôùc khi daãn ñaàu gaây meâ. Gaây meâ ñöôïc thöïc hieän vôùi 1 – 2mg Midazolam, 50 - 100μg Fentanyl, Thiopental 3 - 5mg/kg, thuoác daõn cô ñöôïc choïn laø Atracurium. Duy trì meâ vôùi Isoflurane vaø Fentanyl. Huyeát aùp ñöôïc duy trì trong khoaûng thay ñoåi 30% möùc huyeát aùp bình thöôøng cuûa beänh nhaân. Duy trì nhòp tim trong khoaûng 60 – 100 laàn/phuùt. Thoâng khí kieåm soaùt duy trì ETCO2 (end-tidal CO2) trong khoaûng 40 ± 5mmHg Ghi nhaän: söï thay ñoåi nhòp tim vaø huyeát aùp trung bình moãi 5phuùt trong luùc moå; ETCO2 tröôùc khi bôm CO2 vaø moãi 5phuùt sau khi bôm CO2 ôû nhoùm phaãu thuaät noäi soi. Phaân tích thoáng keâ: phaàn meàm phaân tích thoáng keâ SPSS 11.5 for Windows. Phöông phaùp phaân tích phöông sai (ANOVA) ñöôïc duøng ñeå kieåm ñònh söï khaùc nhau giöõa caùc giaù trò trung bình trong moät nhoùm, vaø söï khaùc bieät giöõa 2 nhoùm. Möùc yù nghóa trong toaøn boä nghieân cöùu laø p<0.05. KEÁT QUAÛ: Baûng 1: Ñaëc ñieåm beänh nhaân maãu nghieân cöùu: Nhoùm noäi soi (n=32) Nhoùm moå hôû (n=29) Tuoåi 68.1 ± 5.9 (61 – 87) 69.1 ± 6.5 (61 – 82) Giôùi: Nöõ Nam 75.0% (n = 24) 25.0% (n = 8) 64.5% (n = 19) 34.5% (n = 10) ASA (I/II) 7/25 11/18 Thôøi gian phaãu thuaät (phuùt) 51.2 ± 15.3 49.5 ± 17.1 Thôøi gian bôm CO2 (phuùt) 33.9 ± 11.2 0 41 30 35 40 45 50 55 0 5 10 15 20 25 30 thôøi ñieåm phaãu thuaät (phuùt) E T C O 2( m m H g) noäi soi moå hôû Bieåu ñoà 1: HATB ôû caùc thôøi ñieåm bôm hôi (nhoùm noäi soi), vaø ôû caùc thôøi ñieåm phaãu thuaät (nhoùm moå hôû). p<0.01 trong nhoùm noäi soi, p<0.001 so giöõa 2 nhoùm. Huyeát aùp trung bình (HATB) naèm trong giôùi haïn so vôùi möùc cô baûn cuûa beänh nhaân trong moå ôû nhoùm moå hôû. Ôû nhoùm moå noäi soi, HATB taêng cao trong 5 – 10 phuùt ñaàu sau bôm hôi, sau ñoù vaãn ôû möùc cao, khaùc bieät coù yù nghóa vôùi möùc HATB tröôùc khi bôm hôi (p<0.01). HATB trong moå ôû nhoùm moå noäi soi cao hôn coù yù nghóa so vôùi nhoùm moå hôû (p< 0.001) (bieåu ñoà 1). 50 60 70 80 90 100 110 120 0 5 10 15 20 25 30 thôøi ñieåm phaãu thuaät (phuùt) hu ye át a ùp tr un g bì nh (m m H g) noäi soi moå hôû Bieåu ñoà 2: thay ñoåi ETCO2 trong luùc bôm hôi, khaùc bieät vôùi p<0.05 so vôùi tröôùc luùc bôm CO2. Nhòp tim thay ñoåi khoâng coù söï khaùc bieät giöõa 2 nhoùm. Ôû nhoùm moå hôû, coù 4 tröôøng hôïp (13.8%) vaø ôû nhoùm moå noäi soi coù 5 tröôøng hôïp (15.6%) nhòp chaäm phaûi xöû trí baèng thuoác Atropine. ET CO2 dao ñoäng ôû möùc bình thöôøng ôû nhoùm moå hôû. Trong nhoùm moå noäi soi, ET CO2 baét ñaàu taêng leân sau khoaûng 10 phuùt bôm hôi (bieåu ñoà 2), khaùc bieät roõ vôùi möùc ET CO2 tröôùc bôm hôi (p<0.05), söï khaùc bieät cuõng roõ reät so vôùi thay ñoåi ET CO2 trong nhoùm moå hôû. Theå tích thoâng khí phuùt buoäc phaûi taêng leân ñeå taêng thaûi thaùn khí. Thôøi gian haäu phaãu cuûa nhoùm moå noäi soi laø 2.8 ± 0.8 ngaøy, khaùc bieät roõ so vôùi nhoùm moå hôû. Baûng 2: Thôøi gian haäu phaãu: Thôøi gian haäu phaãu Soá p Moå noäi soi 2.8 ± 0.8 ngaøy Moå hôû 6.4 ± 1.2 ngaøy <0.001 NHAÄN XEÙT VAØ BAØN LUAÄN Gaây meâ toaøn dieän ñaët noäi khí quaûn hoâ haáp ñieàu khieån cho ñeán nay vaãn laø phöông phaùp gaây meâ thoâng duïng, ít gaây tai bieán vaø töông ñoái an toaøn cho phaãu thuaät noäi soi oå buïng coù bôm hôi. Caùc phöông phaùp gaây teâ vuøng coù nhieàu baát lôïi trong phaãu thuaät noäi soi oå buïng coù bôm hôi, do söï gia taêng aùp löïc trong oå buïng, cô hoaønh bò ñaåy leân cao, theâm vaøo laø söï gia taêng thaùn khí trong maùu do söï haáp thu CO2 khi bôm hôi, nhöõng vieäc naøy khoâng thuaän lôïi cho hoâ haáp töï nhieân. Chuaån bò tröôùc moå chu ñaùo coù theå laøm haïn cheá nhöõng tai bieán lieân quan ñeán gaây meâ, ñaëc bieät khi phaãu thuaät treân nhöõng beänh nhaân coù nguy cô cao nhö ôû ngöôøi lôùn tuoåi. Boài phuïc theå tích ñaày ñuû, oån ñònh tình traïng tim maïch tröôùc khi gaây meâ laø nhöõng vaán ñeà quan troïng caàn thöïc hieän goùp phaàn laøm giaûm caùc tai bieán xaûy ra do nhöõng thay ñoåi huyeát ñoäng hoïc khi gaây meâ phaãu thuaät. Taát caû caùc beänh nhaân trong nghieân cöùu naøy ñeàu ñöôïc truyeàn 400 – 500 ml dung dòch Lactated Ringer’s tröôùc khi daãn ñaàu. Cuøng vôùi phöông phaùp chích thuoác daãn ñaàu töøng lieàu nhoû, chích chaäm, tai bieán tuït huyeát aùp traàm troïng haàu nhö khoâng xaûy ra trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi. Thuoác öùc cheá beâta laø nhoùm thuoác ñöôïc chuùng toâi söû duïng ñeå kieåm soaùt raát hieäu quaû tình traïng tim maïch quanh moå ôû nhöõng beänh nhaân coù taêng huyeát aùp vaø nhòp tim >80 laàn/phuùt. Caùc nghieân cöùu thaáy raèng öùc cheá beâta dung naïp toát ôû ña soá beänh nhaân, laøm giaûm caùc tai bieán tim maïch, nhaát laø ôû nhöõng beänh nhaân nguy cô nhö cao tuoåi, tình traïng tim maïch khoâng oån ñònh. Tuy nhieân, caàn söû duïng thaän troïng baèng caùch thaêm doø lieàu löôïng caån thaän, traùnh tình traïng lieät giao caûm quaù möùc(1,4,5,10,13). 42 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 Cung löôïng tim baét ñaàu giaûm 1% moãi naêm sau 30 tuoåi, vì vaäy ôû ngöôøi coù tuoåi cung löôïng tim ñaõ giaûm nhieàu. Taêng aùp löïc trong oå buïng gaây ra do bôm hôi caøng laøm giaûm cung löôïng tim theâm traàm troïng, theâm vaøo ñoù cô cheá buø tröø laïi suy giaûm theo quaù trình taêng tuoåi, thay ñoåi huyeát ñoäng hoïc raát deã xaûy ra. Ñeå traùnh giaûm ñoät ngoät cung löôïng tim, khi thöïc hieän bôm thaùn khí vaøo oå buïng, caàn bôm töø töø, aùp löïc hôi trong oå buïng khoâng ñöôïc vöôït quaù 15mmHg. Trong luùc bôm hôi, chuùng toâi söû duïng theâm thuoác daõn cô khoâng phaân cöïc ñeå haïn cheá söï taêng aùp löïc oå buïng quaù lôùn, duy trì aùp löïc oå buïng trong khoaûng 10 – 12mmHg, giuùp kieåm soaùt hoâ haáp deã daøng, caûi thieän söï trôû veà cuûa maùu tónh maïch. Tuy nhieân, caàn traùnh nhöõng thuoác daõn cô khoâng phaân cöïc taùc duïng keùo daøi vaø tích luõy nhieàu, seõ laøm keùo daøi thôøi gian hoài tænh, taêng tyû leä tai bieán hoâ haáp haäu phaãu (xeïp phoåi, vieâm phoåi,...) ôû ngöôøi lôùn tuoåi. Atracurium laø thuoác daõn cô hieän coù roäng raõi, taùc duïng ngaén, chuyeån hoaù raát ít phuï thuoäc vaøo chöùc naêng gan thaän, khoâng tích luõy, laø moät thuoác daõn cô thích hôïp(1,2,3,13). Huyeát aùp trung bình (HATB) taêng ñoät ngoät luùc bôm hôi, sau ñoù vaãn duy trì ôû möùc cao, do vieäc kích thích oå buïng cuûa thaùn khí bôm vaøo, vaø do söï gia taêng söùc caûn maïch maùu ngoaïi bieân khi bôm hôi, ñieàu naøy ñöôïc giaûi thích do ñeø eùp nhöõng maïch maùu lôùn trong oå buïng luùc bôm hôi vaø phaûn öùng cuûa toaøn cô theå thoâng qua heä thaàn kinh – noäi tieát, theâm vaøo laø söï giaûm ñoä ñaøn hoài thaønh maïch ôû ngöôøi cao tuoåi. Söï gia taêng aùp löïc ñoäng maïch keùo daøi raát baát lôïi ôû ngöôøi lôùn tuoåi, thöôøng coù beänh lyù maïch vaønh ñi keøm, coù theå laøm taêng nguy cô xaûy ra thieáu maùu cô tim quanh moå neáu khoâng kieåm soaùt tình traïng naøy. Moät ñieàu may maén, caùc roái loaïn veà huyeát ñoäng hoïc daàn daàn trôû veà bình thöôøng ngay khi thoaùt hôi. Nicardipin, moät thuoác öùc cheá calci vôùi öu ñieåm khoâng taùc ñoäng treân heä giao caûm, ít aûnh höôûng nhòp tim, ñöôïc chuùng toâi duøng ñeå kieåm soaùt tình traïng HA taêng veà möùc chaáp nhaän ñöôïc trong moå. ÔÛ nhöõng beänh nhaân trong nhoùm moå hôû, thay ñoåi veà HA trong moå naèm trong giôùi haïn chaáp nhaän ñöôïc, khoâng caàn can thieäp baèng thuoác. Moät soá nghieân cöùu gaàn ñaây aùp duïng phöông phaùp naâng thaønh buïng trong moå noäi soi oå buïng, traùnh ñöôïc vaán ñeà roái loaïn huyeát ñoäng xaûy ra khi bôm hôi. Phöông phaùp naøy toû ra coù öu theá treân caùc beänh nhaân coù tình traïng tim maïch khoâng oån ñònh, moät vaán ñeà khaù phoå bieán ôû ngöôøi cao tuoåi, vì nhöõng thay ñoåi huyeát ñoäng trong moå cuûa phöông phaùp naâng thaønh buïng cuõng töông töï nhö moå hôû nhöng möùc ñoä xaâm laán thaáp hôn nhieàu(6,8,9,13). Coù 4 tröôøng hôïp (chieám 13.8%) ôû nhoùm moå hôû, vaø ôû nhoùm moå noäi soi coù 5 tröôøng hôïp (chieám 15.6%) xaûy ra tình traïng nhòp chaäm trong moå, moät tyû leä khaù cao. Vaán ñeà naøy do tình traïng taêng tröông löïc ñoái giao caûm ôû ngöôøi lôùn tuoåi, vaø caøng taêng leân khi ngöôøi beänh ñöôïc gaây meâ. Taát caû caùc tröôøng hôïp chuùng toâi ñeàu caàn phaûi söû duïng Atropine 0.25 – 0.5mg. ET CO2 ñöôïc chuùng toâi theo doõi ñeå ñaùnh giaù giaùn tieáp tình traïng thaùn khí trong maùu. Tình traïng taêng CO2 vaø nhieãm toan hoâ haáp trong luùc bôm thaùn khí vaãn coù theå xaûy ra duø ñöôïc taêng thoâng khí, ñaëc bieät caøng deã xaûy ra ôû nhöõng beänh nhaân lôùn tuoåi khi chöùc naêng hoâ haáp ít nhieàu cuõng ñaõ bò suy giaûm. Söï taêng thaùn khí vaø nhieãm toan laøm taêng nguy cô gaây ra roái loaïn nhòp tim, thay ñoåi huyeát ñoäng, cuõng nhö caàn thoâng khí sau moå keùo daøi hôn. Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, ET CO2 trong nhoùm phaãu thuaät noäi soi baét ñaàu taêng leân sau khoaûng 10 phuùt bôm hôi. Ñeå duy trì möùc ET CO2 trong giôùi haïn chaáp nhaän, chuùng toâi ñieàu chænh baèng caùch taêng theå tích thoâng khí phuùt leân. Tuy nhieân nhieàu tröôøng hôïp khoâng theå ñieàu chænh ET CO2 xuoáng giôùi haïn bình thöôøng ñöôïc coù theå do chöùc naêng phoåi cuûa beänh nhaân bò giôùi haïn. Ñieàu naøy gaây ra söï tích luõy CO2 trong nhöõng khoang döï tröõ cuûa cô theå. Taêng thoâng khí sau moå laø caùch ñeå loaïi tröø daàn CO2 toàn ñoïng. Coù nghieân cöùu thaáy raèng vôùi thôøi gian bôm hôi khoaûng 90 phuùt, sau 3 giôø ôû phoøng hoài tænh PaCO2 vaãn coøn taêng cao. Trong nghieân cöùu naøy, chuùng toâi khoâng thöïc hieän theo doõi khí maùu trong giai ñoaïn hoài tænh, tuy nhieân sau khoaûng 1 – 2 giôø ñöôïc hoã trôï thoâng khí, quan saùt baèng daáu hieäu laâm saøng nhaän thaáy hoâ haáp cuûa beänh nhaân haàu heát oån ñònh, coù theå do thôøi gian bôm hôi töông ñoái ngaén(6,7,9). Dieãn tieán sau moå phaãu thuaät noäi soi caét tuùi maät ôû ngöôøi cao tuoåi: maëc duø gaëp nhieàu khoù khaên trong luùc 43 gaây meâ, haäu phaãu cuûa caét tuùi maät noäi soi thöôøng töông ñoái ñôn giaûn. Giai ñoaïn haäu phaãu cuûa caùc beänh nhaân trong nhoùm phaãu thuaät noäi soi ñeàu oån, ña soá beänh nhaân xuaát vieän vaøo ngaøy thöù 2 hoaëc thöù 3 haäu phaãu. Tuy vaäy, luùc tænh meâ, ña soá beänh nhaân ñeàu leân côn taêng huyeát aùp, do nhöõng kích thích giao caûm ôû thôøi kyø tænh meâ. Tuy nhieân, haàu heát ñeàu thoaùng qua, chæ 3 tröôøng hôïp chuùng toâi phaûi duøng Nicardipin ñeå kieåm soaùt côn taêng huyeát aùp kòch phaùt(12,13). 3. Nguyeãn Vaên Chöøng vaø cs. Gaây meâ hoài söùc trong moå caáp cöùu beänh soûi maät. Y hoïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, taäp 8, soá 1, 2004; trang 40-46. 4. Vuõ Vaên Duõng. Gaây meâ hoài söùc trong phaãu thuaät ôû ngöôøi cao tuoåi. Trong: Baøi giaûng Gaây meâ hoài söùc. Tröôøng Kyõ thuaät Y teá Trung öông 3, taäp 2, 1994, trang:59-63. 5. Bailey JM. Management of the Hemodynamically Unstable Patient. Annual Meeting Refresher Course Lectures 1998; 145:1-7. 6. Girardis M, Broi UD. The effect of laparoscopic cholecystectomy on cardiovascular function and pulmonary gas exchange. Anesth Analg 1996; 83:134- 140. KEÁT LUAÄN 7. Hirvonen EA, et al. The adverse hemodynamic effects of anesthesia, head-up tilt, and carbon dioxide pneumoperitoneum during laparoscopic cholecystectomy. Surg Endosc 2000; 14: 272-277. Thaùn khí bôm vaøo oå buïng laøm gia taêng aùp löïc oå buïng, taêng noàng ñoä thaùn khí trong maùu do haáp thu töø oå buïng, laø nguyeân nhaân gaây ra nhöõng xaùo troän vaø khoù khaên trong luùc gaây meâ, khi maø caùc giôùi haïn buø tröø ôû ngöôøi cao tuoåi ñaõ bò suy giaûm. Kieåm soaùt toát tình traïng huyeát ñoäng, tình traïng thoâng khí trong luùc gaây meâ seõ laøm haïn cheá ñöôïc caùc tai bieán gaây meâ. Phöông phaùp noäi soi oå buïng caét tuùi maät laø phöông phaùp coù nhieàu öu ñieåm cho beänh lyù soûi tuùi maät caàn phaãu thuaät, tuy nhieân ôû nhöõng beänh nhaân tuoåi cao coù caùc beänh lyù tim maïch, beänh lyù phoåi naëng neân haïn cheá duøng phöông phaùp bôm hôi vaøo oå buïng ñeå moå. 8. Joris J, Noirot D, Legrand M. Hemodynamic changes during laparoscopic cholecystectomy. Anesth Analg 1993; 76: 1067-1071. 9. Koivusalo A-M et al. Splanchnic and Renal deterioration During and After Laparoscopic Cholecystectomy: A comparison of the Carbon Dioxide Pneumoperitoneum and the Abdominal Wall Lift Method. Anesth Analg 1997; 85: 886-891. 10. Morgan GE, Mikhail MS, Murray MJ. Geriatric Anesthesia. In: Clinical Anesthesiology. Appleton & Lange, 2002: 875-880. 11. Neil MR. General Principles of Geriatric Medicine. In: Current Medical Diagnosis & Treatment. Appleton & Lange, 1999: 45-48. 12. Pederson T et al. Anaesthetic practice and postoperative pulmonary complications. Acta Anaesthesiol Scand 1992; 36: 812-818. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: 1. Nguyeãn Vaên Chöøng. Gaây meâ hoài söùc ñeå moå noäi soi oå buïng. Trong: Gaây meâ hoài söùc. Boä moân Gaây meâ hoài söùc Ñaïi hoïc Y Döôïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 2004: trang 141-146. 13. Raymond CR. Anesthetic Management of the Elderly Patient. Annual Meeting Refresher Course Lectures 2002; 321:1-7. 2. Nguyeãn Vaên Chöøng vaø cs. Gaây meâ hoài söùc trong phaãu thuaät soûi maät ôû ngöôøi cao tuoåi. Y hoïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, taäp 8, soá 1, 2004; trang 47-52. 44