Tài liệu Đề tài Đổi mới hoạt động kinh doanh ở công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ: Lời mở đầu
Trong nền kinh tế thị trường, mỗi doanh nghiệp là một đơn vị kinh tế cơ sở có tư cách pháp nhân, một phân hệ kinh tế mở trong nền kinh tế quốc dân mở cửa ngày càng hội nhập vào nền kinh tế thế giới. Trong bối cảnh đó, công tác đổi mới hoạt động kinh doanh trong mỗi doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng nhằm định hướng các mục tiêu kinh doanh, đảm bảo cho doanh nghiệp phát triển ổn định, đúng hướng và có hiệu quả.
Để đảm bảo cho việc sản xuất kinh doanh đạt được hiệu quả cao như mong muốn cần nắm vững và tuân thủ đúng đòi hỏi của các quy luật khách quan diễn ra trong quá trình kinh doanh, người làm quản trị kinh doanh phải thực sự là những người tài ba, năng động, sáng tạo thích ứng với mọi môi trường, phải chịu khó học hỏi tìm tòi nhằm tìm ra những quy luật và cơ chế vận dụng những quy luật đó trong quá trình quản trị kinh doanh một cách có hiệu quả.
Với 5 năm học tập và nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội. Để nắm vững hơn và có hệ thống về kiến thức chuyên...
71 trang |
Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 1086 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Đề tài Đổi mới hoạt động kinh doanh ở công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời mở đầu
Trong nền kinh tế thị trường, mỗi doanh nghiệp là một đơn vị kinh tế cơ sở có tư cách pháp nhân, một phân hệ kinh tế mở trong nền kinh tế quốc dân mở cửa ngày càng hội nhập vào nền kinh tế thế giới. Trong bối cảnh đó, công tác đổi mới hoạt động kinh doanh trong mỗi doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng nhằm định hướng các mục tiêu kinh doanh, đảm bảo cho doanh nghiệp phát triển ổn định, đúng hướng và có hiệu quả.
Để đảm bảo cho việc sản xuất kinh doanh đạt được hiệu quả cao như mong muốn cần nắm vững và tuân thủ đúng đòi hỏi của các quy luật khách quan diễn ra trong quá trình kinh doanh, người làm quản trị kinh doanh phải thực sự là những người tài ba, năng động, sáng tạo thích ứng với mọi môi trường, phải chịu khó học hỏi tìm tòi nhằm tìm ra những quy luật và cơ chế vận dụng những quy luật đó trong quá trình quản trị kinh doanh một cách có hiệu quả.
Với 5 năm học tập và nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội. Để nắm vững hơn và có hệ thống về kiến thức chuyên môn em đã xin được thực tập tại Công ty Cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ - Ninh Bình, với đề tài là:
"Đổi mới hoạt động kinh doanh ở Công ty Cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ".
Mặc dù đã làm hết sức mình nhưng chắc chắn rằng không tránh khỏi thiếu sót. Vì vậy, rất mong sự thông cảm của thầy cô giáo trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội và tập thể cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ.
Ngoài lời nói đầu và kết luận, luận văn được kết cấu 3 chương:
- Chương I: Công ty cổ phần và sự cần thiết phải đổi hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần.
- Chương II: Phân tích hoạt động kinh doanh hiện nay của Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ.
- Chương III: Phương hướng, biện pháp đổi mới hoạt động kinh doanh ở Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ và một số kiến nghị nhằm tạo lập môi trường thuận lợi cho sự phát triển của Công ty cổ phần
Em xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo và tập thể cán bộ công nhân viên trong Công ty Cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu Yên Từ.
Xin trân trọng cảm ơn sự nhiệt tình dạy dỗ của tập thể thầy, cô giáo trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà nội, đặc biệt là PGS. PTS Đặng Đình Đào đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành đề tài này.
Chương I
Công ty cổ phần và sự cần thiết phải đổi mới hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần
I. Đặc điểm và vai trò của công ty cổ phần
1. Đặc điểm của Công ty cổ phần
Công ty cổ phần là doanh nghiệp trong đó các cổ đông góp vốn kinh doanh và chịu trách nhiệm trong phạm vi phần góp vốn của mình trên cơ sở tự nguyện để tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm thu lợi nhuận nó có những đặc điểm sau:
1.1 Công ty cổ phần là hình thức tổ chức kinh doanh có tư cách pháp nhân và các cổ đông chỉ có trách nhiệm pháp lý hữu hạn trong phần góp vốn của mình. Điều này cho phép Công ty có tư cách pháp lý đầy đủ để huy động những lượng vốn lớn nằm rải rác thì thuộc nhiều cá nhân trong xã hội. Vốn của Công ty được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là các cổ phần. Cổ phần là vốn cơ bản thể hiện một khoản giá trị thực tế tính bằng tiền. Giá trị của mỗi cổ phiếu gọi là mệnh giá cổ phiếu. Cổ phiếu là một thứ chứng khoán có giá, ghi nhận quyền sở hữu cổ phần, đồng thời bảo đảm cho người chủ sở hữu có quyền lĩnh một phần thu nhập của Công ty tương ứng với số tiền ghi trên cổ phiếu. Cổ phiếu chứng minh tư cách thành viên của những người góp vốn và Công ty cổ phần, những thành viên này gọi là cổ đông. Mỗi cổ đông có thể mua một hoặc nhiều cổ phiếu. Cổ phiếu được phát hành có thể có ghi tên hoặc không ghi tên. Cổ phiếu của sáng lập viên, của thành viên Hội đồng quản trị phải là cổ phiếu có ghi tên. Cổ phiếu không ghi tên được tự do chuyển nhượng, còn cổ phiếu có ghi tên chỉ được chuyển nhượng nếu được sự đồng ý của Hội đồng quản trị.
Mỗi một Công ty chỉ được phép phát hành một số lượng cổ phiếu nhất định. Lúc đầu các Công ty thường phát hành hết số cổ phiếu được phát hành, nhưng sau khi hoạt động và có lợi nhuận, các Công ty thường chuộc lại một số cổ phiếu từ tay các cổ đông để dự trữ nhằm mục đích sử dụng sau này như: Tăng số vốn cổ phần hoặc dùng để trả lãi lợi tức cổ phiếu cho các cổ đông. Vì vậy trong các số cổ phiếu mà Công ty phát hành phần lớn nằm trong tay các cổ đông và phần còn lại do Công ty nắm giữ.
Vốn cổ phần được cơ cấu bởi hai bộ phận:
- Vốn cổ phần được hình thành do Công ty phát hành cổ phiếu thường - là cổ phiếu không thể thiếu được trong Công ty cổ phần. Nếu không có nó thì không thể có một Công ty cổ phần nào tồn tại. Đặc trưng của cổ phiếu thường là chủ nhân của nó (các cổ đông thường) phải chịu sự mạo hiểm rất cao khi Công ty thua lỗ trong hoạt động kinh doanh. Nếu Công ty thành đạt tốt trong hoạt động sản xuất kinh doanh thì các cổ đông thường có lợi hơn so với cổ đông ưu đãi, cũng như các chủ nợ phần lớn lợi nhuận Công ty đang phát đạt được chia cho các cổ đông thường dưới dạng lợi tức cổ phần.
- Vốn cổ phần hình thành do Công ty phát hành cổ phiếu ưu đãi: Theo điều lệ công ty, cổ phiếu ưu đãi phải đảm bảo giải quyết các điều kiện: mức lãi lợi tức cổ phần cố định; khả năng của Công ty chuộc lại các cổ phiếu đó; mức trả cho các cổ phiếu ưu đãi trong trường hợp Công ty bị phá sản; điều kiện để đổi cổ phiếu lấy cổ phiếu thường. Như vậy cổ phiếu ưu đãi là cổ phiếu được hưởng các quyền ưu tiên đựơc hưởng mức lãi cổ phần riêng biệt có tính cố định hàng năm bất kể Công ty có lãi hay không, được ưu tiên phân chia tài sản còn lại của Công ty khi Công ty bị phá sản.
Cổ phiếu ưu đãi gồm có cổ phiếu ưu đãi có lãi cổ phần gộp hay dồn lãi, cổ phiếu ưu đãi không dồn lãi. Cổ phiếu ưu đãi chuyển đổi thuận để lấy cổ phiếu thường, đổi nghịch để lấy cổ phiếu khác ưu đãi hơn, cổ phiếu ưui đãi có thể bồi hoàn được.
Trong cơ cấu cổ phiếu thì vốn cổ phiếu ưu đãi chiếm một tỉ trọng rất nhỏ, còn chủ yếu là vốn cổ phiếu thường. Trong Công ty cổ phần ở các nước tư bản phát triển, vốn cổ phiếu thường chiếm 80% vốn pháp định.
Vốn cổ phiếu của Công ty được pháp luật công nhận để đảm bảo các cam kết của Công ty khi Công ty đi vay.
- Ngoài vốn góp của cổ đông, các Công ty cổ phần còn có quyền đi vay nợ rồi trả lãi tức theo tỉ lệ thoả thuận, có quyền phát hành hối phiếu, tín phiếu và các giấy nợ khác. Vốn đi vay có ý nghĩa quan trọng đối với các Công ty, nhất là Công ty đang ở trong tình trạng khó khăn về tài chính hay Công ty muốn cải tạo hoặc đổi mới quy trình công nghệ cũng như khi mở rộng qui mô sản xuất. Nguồn thanh toán và trả nợ của Công ty chủ yếu là lợi nhuận thu được trong quá trình kinh doanh.
Như vậy vốn cổ phần là do các cổ đông đóng góp bất cứ ai kể cả tư nhân, tập thể nhà nước và cá nhân dù chỉ mua một cổ phiếu thôi cũng trở thành người chủ sở hữu chung tài sản hợp nhất của Công ty cổ phần. Công ty cổ phần là loại hình doanh nghiệp có nhiều chủ đồng sở hữu. Quyền trách nhiệm và lợi ích của mỗi chủ sở hữu phụ thuộc vào số lượng cổ phiếu của họ trong Công ty. Cổ đông nắm được số lượng cổ phiếu khống chế thì có thể nắm được quyền chi phối hoạt động của Công ty. Khi muốn thu hồi vốn nhanh, các cổ đông chỉ có cách là bán các cổ phiếu của mình trên thị trường chứng khoán.
1.2. Cơ cấu tổ chức và điều hành Công ty cổ phần:
Do đặc điểm nhiều chủ sở hữu trong Công ty cổ phần nên các cổ đông không thể trực tiếp thực hiện vai trò chủ sở hữu của mình, mà phải thông qua các tổ chức đại diện làm nhiệm vụ tổ chức trực tiếp quản lý Công ty, bao gồm: Đại hội cổ đông, Hội đồng quản trị, Giám đốc điều hành và Ban kiểm soát. Đại hội cổ đông là cơ quan quyết định cao nhất của Công ty là đại hội của những người đồng sở hưũ đối với Công ty cổ phần.Đại hội cổ đông có 3 hình thức:
- Đại hội đồng thành lập được triệu tập để tiến hành các thủ tục thành lập, thảo luận và thông qua điều lệ Công ty. Đại hội đồng thành lập phải có nhóm cổ đông đại diện cho ít nhất 3/4 số vốn điều lệ của Công ty và biểu quyết đa số quá bán.
- Đại hội cổ đông bất thường. Trong trường hợp khẩn cấp có nguy cơ đe doạ đến sự hoạt động bình thường của Công ty như: Gặp khó khăn về tài chính; cần thay đổi chiến lược kinh doanh; hoạt động của Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát yếu kém cần chấn chỉnh và kiện toàn... thì đại hội cổ đôngcó thể triệu tập bất thường theo yêu cầu của Chủ tịch hoặc của trên 1/2 số thành viên của Hội đồng quản trị; hoặc theo yêu cầu của trưởng ban kiểm soát hay đề nghị của số cổ đông đại diện cho trên 50% số vốn điều lệ của Công ty. Nhiệm vụ quyền hạn của đại hội cổ đông bất thường giống như nhiệm vụ quyền hạn của đại hội cổ đông thường kỳ, song nội dung của đại hội bất thường có thể tiến hành theo một số mục tiêu cần giải quyết cấp bách nhất, chẳng hạn để sửa đổi điều lệ Công ty.
- Đại hội đồng cổ đông: Được triệu tập vào cuối năm tài chính hoặc bất kỳ lúc nào mà Hội đồng quản trị hoặc kiểm soát viên thấy cần thiết để giải quyết thuộc hoạt động kinh doanh của Công ty trong khuôn khổ điều lệ, trong đó có các việc chủ yếu sau đây: Quyết định phương hướng nhiệm vụ phát triển Công ty và kế hoạch kinh doanh hàng năm; thảo luận và thông qua bảng tổng kết năm tài chính; bầu bãi miễn thành viên Hội đồng quản trị và kiểm soát viên; quyết định số lợi nhuận trích lập các quĩ của Công ty, số lợi nhuận chia cho các cổ đông, phân chia trách nhiệm về các thiệt hại xảy ra đối với Công ty trong kinh doanh.
- Hội đồng quản trị là bộ máy quản lý của Công ty cổ phần. Hội đồng quản trị bao gồm những thành viên có trình độ chuyên môn cao và quản lý giỏi, để có khả năng hoàn thành tốt các nhiệm vụ do Đại hội đồng cổ đông giao phó. Số thành viên của Hội đồng quản trị do đại hội cổ đông quyết định và ghi vào điều lệ Công ty. Thông thường ở các nước những Công ty nhỏ, số thành viên của Hội đồng quản trị có thể từ 3 -7 người; nhưng Công ty trung bình có số thành viên Hội đồng quản trị có thể từ 9 - 13 người; những Công ty lớn số thành viên Hội đồng quản trị có thể từ 15 - 17 người. Luật công ty của nước ta qui định " Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý của Công ty gồm 3 - 12 thành viên". Hội đồng quản trị có toàn quyền nhân danh Công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi của Công ty, trừ các vấn đề thuộc thẩm quyền của đại hội đồng. Hội đồng quản trị bầu một thành viên làm chủ tịch. Chủ tịch Hội đồng quản trị có thể kiêm Giám đốc(Tổng giám đốc) Công ty nếu điều lệ Công ty không qui định khác. Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đứng đầu Hội đồng quản trị nói chung phải là người có kiến thức kinh tế và trình độ kinh doanh, am hiểu pháp luật Nhà nước và thông thạo các hoạt động thương mại.
- Giám đốc điều hành là người điều hành hoạt động hàng ngày của Công ty và chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn được giao. Việc lựa chọn Giám đốc có thể thông qua dưới nhiều hình thức thi tuyển khác nhau, nhằm bảo đảm khách quan và lựa chọn đúng được nhân tài để điều hành Công ty. Về thực chất, Giám đốc điều hành Công ty là người làm thuê cho Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc không làm việc theo nhiệm kỳ mà làm việc theo thời hạn hợp đồng ký kết với Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Công ty cổ phần có số lượng thành viên kiểm soát tuỳ theo qui định trong điều lệ của Công ty. Những người này không phải là thành viên Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc.
Nguyên tắc của sự phân công quyền lực giữa các bô phận trong cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần ở mỗi nước không hoàn toàn giống nhau, nhưng nhìn chung phải bảo đảm thực hiện quyền của chủ sở hữu, vai trò của chủ kinh doanh và sự kiểm soát của đại hội cổ đông thể hiện ở những qui định trong điều lệ và hoạt động của Ban kiểm soát.
1.3. Phân chia lợi nhuận trong Công ty cổ phần:
Trong Công ty cổ phần, quan hệ phân phối được thực hiện theo nguyên tắc vốn góp của các cổ đông và lệ thuộc trực tiếp vào lợi nhuận của Công ty. Lợi nhuận của Công ty sau khi dùng cho các khoản chung cần thiết, phần còn lại được chia đều cho các cổ phần. Phần lợi nhuận mà các cổ đông thu được tỉ lệ thuận với lượng vốn góp của họ và được gọi là lợi tức cổ phần. Mức lợi tức cổ phần phụ thuộc trực tiếp vào trình độ và kết quả kinh doanh của Công ty. Mức lợi tức cổ phần cao không những có lợi cho các cổ đông, mà còn ảnh hưởng trực tiếp làm tăng giá cổ phiếu của Công ty trên thị trường chứng khoán. Thông thường các chủ sở hữu góp vốn cổ phần với mục đích thu lợi tức cổ phần cao hơn lãi suất trên thị trường vốn.
Những đặc điểm của các quan hệ trên cho thấy, nếu trong các Công ty khác, người chủ sở hữu tài sản đồng thời là người tổ chức và quản lý hoạt động của Công ty, quan hệ với bạn hàng thì Công ty cổ phần người sở hữu tài sản của Công ty là"người sở hữu thuần tuý" "người chủ tiền tệ thuần tuý" việc điều khiển và quản lý Công ty được thực hiện thông qua chế độ thuê Giám đốc. Chủ sở hữu chỉ thực hiện quyền sở hữu của mình trên phương diện thuê lợi tức cổ phần trên cơ sở hoạt động của Công ty, tham gia Đại hội cổ đông, quyết định các vấn đề có tính chất chiến lược của Công ty như thông qua điều lệ, phương án xây dựng Công ty, quyết toán tài chính, giải thể, bầu và ứng cử vào các cơ quan lãnh đạo của Công ty. Người Giám đốc của Công ty "chỉ đơn giản điều khiểu và quản lý tư bản người khác", anh ta chỉ là người làm thuê với loại lao động đặc biệt mà "giá cả được qui định trên thị trường lao động cũng như bất cứ lao động nào khác". Như vậy đặc điểm nổi bật của Công ty cổ phần là quyền sở hữu được tách ra khỏi chức năng của nó. Khác với các loại Công ty khác, Công ty cổ phần là Công ty có phát hành cổ phiếu.
2. Vai trò của Công ty cổ phần
Công ty cổ phần là một hình thức tổ chức doanh nghiệp phổ biến trong nền kinh tế thị trường, có vai trò to lớn trong quá trình phát triển kinh tế, góp phần hoàn thiện cơ chế thị trường, thể hiện:
Một là: Do quan hệ sở hữu trong Công ty cổ phần là thuộc về các cổ đông nên qui mô sản xuất có khả năng mở rộng to lớn và nhanh chóng, sớm ra đời các doanh nghiệp lớn cần một số lượng vốn lớn mà không một chủ thể riêng lẻ nào có thể thực hiện được. Một khoản đầu tư vốn riêng lẻ ban đầu không đủ để xây dựng một doanh nghiệp lớn trong một thời gian ngắn. Bởi vì, việc tích tụ dựa vào tích luỹ của mỗi cá nhân diễn ra vô cùng chậm chạp. Trong khi đó, việc tập trung vốn của Công ty cổ phần thông qua phát hành cổ phiếu để huy động vốn xã hội lại diễn ra rất nhanh. Về điểm này trong bộ"Tư bản", C.Mac nêu nhận xét:"Nếu cứ phải chờ cho đến khi tích luỹ làm cho một số tư bản riêng lẻ lớn lên tới mức có thể đảm đương được xây dựng đường sắt, thì có lẽ đến ngày nay (giữa Thế kỷ XIX) thế giới vẫn chưa có đường sắt. Ngược lại qua các Công ty cổ phần, sự tập trung đã thực hiện việc đó trong nháy mắt".
Hai là, thu hút rộng rãi vốn xã hội vào mở rộng sản xuất kinh doanh. Trong các Công ty cổ phần, một cổ phần góp vốn được ghi trên mặt cổ phiếu (mệnh giá cổ phiếu) thường được qui định từ mức rất thấp. Chẳng hạn mức tối thiểu của một cổ phiếu ở Pháp là 3 Frăng, ở Mỹ: 1- 5 USD; ở Đức: 1 - 7 DM, ở Nhật 100 yên,v.v... Vì thế, cách huy động vốn của Công ty cổ phần không chỉ thu hút được vốn từ các nhà đầu tư lớn, mà còn tạo ra cơ hội để người lao động kể cả người nghèo đều có thể mua được cổ phiếu.
ở đây, Công ty cổ phần có quan hệ trực tiếp với sự phát triển của tín dụng, Ngân hàng. C. Mác xác định rằng quan hệ tín dụng là cơ sở của quan hệ cổ phần. Sự phát triển của Công ty cổ phần là sự phát triển đầy đủ của chế độ tín dụng, có nghĩa là tiền vốn đã trở thành máu của nền kinh tế xã hội. Tuy nhiên, so với tiền gửi vào các quĩ tín dụng và ngân hàng thì đầu tư vào Công ty cổ phần thường có sức hấp dẫn và lôi cuốn hơn. Bởi vì, người mua cổ phiếu không chỉ mong đợi thu được một khoản lợi tức bằng mức gửi vào Ngân hàng, mà còn hy vọng vào tương lai Công ty cổ phần làm ăn phát đạt sẽ đưa lại thu nhập cao hơn. Người mua cổ phiếu là người tìm kiếm tương lai của Công ty cổ phần. Công ty cổ phần là một hình thức để thu hút vốn tiền tệ trong xã hội. Sự khơi thông nguồn vốn qua Công ty cổ phần là một sự phản ánh tính chất xã hội hoá các hàng hoá yếu tố sản xuất. Đây là tiêu chí của nền kinh tế hàng hoá phát triển.
Ba là, từ chỗ hình thành trên cơ sở xã hội hoá, Công ty cổ phần lại đẩy nhanh xã hội hoá sản xuất, thu hút đông đảo lực lượng xã hội vào quản lý, đồng thời vẫn đề cao vai trò quản lý chuyên nghiệp. Công ty cổ phần trở nên phổ biến tới mức mọi người (không kể đó là nhà tư bản hay người lao động) đều mua cổ phiếu,chứng tỏ hình thức này có cơ chế nội tại của nó, có thể tạo điều kiện cho các quan hệ sở hữu xâm nhập vào nhau. Đây là cơ sở để tập trung xã hội về tư liệu sản xuất và lao động. Công ty cổ phần không chỉ giúp việc chuyển hoá quĩ tiêu dùng thành quĩ sản xuất trong phạm vi toàn xã hội, mà còn góp phần giảm bớt lượng dự trữ tiền mặt trong xã hội, đẩy nhanh quá trình tái sản xuất, nâng cao hiệu quả vận động vốn xã hội.
Sự tổ chức của Công ty cổ phần còn tạo điều kiện tập hợp nhiều lực lượng xã hội vào hoạt động quản lý chung: Bằng việc mua cổ phiếu ở các Công ty cổ phần, người lao động tham gia và quản lý Công ty với tư cách là chủ sở hữu đích thực.
Trong Công ty cổ phần, do chức năng của vốn tách rời quyền sở hữu vốn, nên cho phép sử dụng nhà quản lý chuyên nghiệp. Hội đồng quản trị với tư cách đại diện chủ sở hữu, có thể thuê giám đốc điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Giám đốc là một nghề, việc sử dụng giám đốc như vậy là điều kiện để phát huy tính chủ động sáng tạo của chủ quản lý - một yếu tố không thể thiếu được cho một doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả trong kinh tế thị trường.
Thêm vào đó, cách huy động vốn của Công ty cổ phần làm cho hoạt động của doanh nghiệp vượt ra khỏi giới hạn cuả mình, hình thành các Công ty cổ phần xâm nhập vào nhau, có quan hệ dọc, ngang rộng rãi, tạo ra các quan hệ kinh tế nhiều bên, nâng cao hơn nữa trình độ xã hội hoá.
Bốn là, hoạt động của Công ty cổ phần khơi thông nguồn vốn đầu tư gắn chặt với sự vận hành của nền kinh tế thị trường. Lợi nhuận và thua lỗ là hai vấn đề liên quan trực tiếp đến quyết định đầu tư. Nhà kinh tế học người Mỹ Samuelson nói rằng:"Lợi nhuận là cái bánh mì tẩm đường mà người ta dùng để kích thích khả năng kinh doanh; thua lỗ là cái roi da mà người ta sẽ nhận lấy, nếu sử dụng những phương pháp không kinh tế, hay là sử dụng những yếu tố sản xuất sẽ mang lại lợi nhuận nhưng người tiêu dùng lại không muốn bỏ tiền ra mua những sản phẩm mang lại lợi nhuận này". Để có nhiều lợi nhuận (mà thực thể của nó đối với những người có vốn là lợi tức), người chủ tiền tệ phải hướng đầu tư vào các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, từ bỏ các doanh nghiệp kém cỏi không có hoặc có ít lợi nhuận. Do mục đích của các chủ góp vốn cổ phần muốn thu được lợi tức cổ phần cao hơn mức lãi suất trên thị trường vốn, nên họ chỉ có thể mua cổ phiếu ở các Công ty có tương lai phát đạt. Và như vậy, cổ phiếu là một công cụ tài chính quan trọng định hướng đầu tư của xã hội vào các ngành, lĩnh vực kinh tế có tương lai. Điều này càng trở nên có ý nghĩa đối với các nước muốn đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại trong sự kết hợp vai trò của cơ chế thị trường với sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước. Tất nhiên, để có sự chuyển dịch và lưu thông nguồn vốn xã hội qua các Công ty cổ phần, cần phải ra đời và phát triển thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán là nơi để cho các nhà kinh doanh có thể tìm kiếm được các nguồn tài trợ cho hoạt động đầu tư sản xuất kinh doanh; là nơi khai thông các nguồn tiết kiệm của những người tích luỹ đến các nhà đầu tư; là cơ chế phân bổ các nguồn đầu tư theo yêu cầu của nền kinh tế thị trường; và là cơ sở quan trọng để Nhà nước thông qua đó để sử dụng các chính sách tiền tệ can thiệp vào hoạt động của nền kinh tế nhằm đạt được những mục tiêu lựa chọn. Thiếu thị trường chứng khoán không có nền kinh tế thị trường phát triển. Song sự ra đời của thị trường chứng khoán không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con người, mà là kết quả của sự phát triển chung về kinh tế xã hội, trong đó sự ra đời và phát triển, hoạt động một cách hoàn hảo của các Công ty cổ phần giữ vai trò quyết định.
Năm là, Công ty cổ phần tạo ra cơ chế phân bố rủi ro đặc thù, đồng thời tạo ra khả năng tồn tại lâu bền cho doanh nghiệp. Trong kinh tế thị trường hoạt động của mỗi doanh nghiệp không thể khẳng định là không gặp rủi ro, có thể bị phá sản; tức là nếu người chủ tiền tệ dùng toàn bộ nguồn vốn của mình đầu tư vào một doanh nghiệp sẽ gặp rủi ro lớn hơn so với đầu tư vào nhiều doanh nghiệp. Cách thức huy động vốn của Công ty cổ phần tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tài chính mua cổ phiếu ở nhiều Công ty, giải vốn ra nhiều ngành để giảm bớt tổn thất nếu một Công ty nào đó bị phá sản. Mặt khác, vốn tự có của các Công ty cổ phần là vốn của nhiều cổ đông khác nhau, nên nếu Công ty bị phá sản thì đây là hình thức san sẻ rủi ro cho nhiều cổ đông - một cách giảm nhẹ "nỗi đau kinh tế" cho một chủ sở hữu (nếu đó là doanh nghiệp một chủ). Vì thế, Công ty cổ phần có vai trò tạo ra cơ chế phân bổ rủi ro - đặc thù mà các loại hình doanh nghiệp khác không thể có đựơc.
Công ty cổ phần có khả năng tồn tại vô hạn vì vốn góp cổ phần độc lập với các cổ đông. Người chủ tiền tệ bỏ tiền ra mua cổ phiếu của Công ty cổ phần nhưng không có quyền rút vốn, mà chỉ có quyền sở hữu cổ phiếu. Họ có thể tự do mua bán cổ phiếu trên thị trường và có quyền thừa kế. Vì thế, khác với các loại hình doanh nghiệp khác, vốn cổ phần đã góp tồn tại và gắn liền với quá trình "sống" của Công ty cổ phần, mặc dù chủ sở hữu cụ thể có thay đổi. Công ty cổ phần tồn tại liên tục không bị ảnh hưởng bởi cổ đông chết hay tù tội..., thậm chí tồn tại ngay cả trong trường hợp nó chỉ đem lại lợi tức bằng mức lãi suất nếu gửi tiền đó vào Ngân hàng.
Tóm lại: Công ty cổ phần là hình thức tổ chức mang tính chất xã hội hoá cao, không những thể hiện ở phương diện sở hữu mà còn tập trung ở việc sử dụng vốn.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Công ty
Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp là tập hợp những điều kiện, yếu tố bên trong và bên ngoài có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm:
3.1. Khách hàng: Là cá nhân, nhóm người, doanh nghiệp có nhu cầu và có khả năng thanh toán về hàng hoá , dịch vụ của doanh nghiệp mà chưa được đáp ứng và mong được thoả mãn.
Thị trường của doanh nghiệp là tập hợp các khách hàng rất đa dạng, khác nhau về lứa tuổi, giới tính, mức thu nhập, nơi cư trú, sở thích tiêu dùng và vị trí trong xã hội... Người ta có thể chia khách hàng nói chung thành những nhóm khách hàng khác nhau, mỗi nhóm có đặc trưng riêng phản ánh quá trình mua sắm của họ (những đặc điểm này sẽ là gợi ý quan trọng để doanh nghiệp đưa ra các biện pháp phù hợp, thu hút khách hàng).
3.2. Tiềm năng và mục tiêu của doanh nghiệp : Mỗi một doanh nghiệp có một số tiềm năng phản ánh thực lực của doanh nghiệp trên thị trường. Đánh giá đúng đắn, chính xác các tiềm năng của doanh nghiệp cho phép xây dựng chiến lược, kế hoạch kinh doanh, tận dụng tối đa thời cơ với chi phí thấp để mang lại hiệu quả trong kinh doanh.
Các nhân tố quan trọng để đánh giá tiềm năng của doanh nghiệp so với các đối thủ cạnh tranh:
- Sức mạnh về tài chính.
- Trình độ quản lý và kỹ năng của con người trong hoạt động kinh doanh.
- Tình hình trang thiết bị hiện có
- Các bằng phát minh sáng chế
- Nhãn hiệu hàng hoá và uy tín của doanh nghiệp
- Hệ thống tổ chức quản lý, mạng lưới kinh doanh và quan điểm quản lý.
- Nguồn cung cấp vật tư
- Sự đúng đắn của mục tiêu kinh doanh và khả năng kiên định trong quá trình thực hiện hướng tới mục tiêu.
3.3. Người cung ứng: Là các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp hàng hoá, dịch vụ cần thiết cho doanh nghiệp và các đối thủ cạnh tranh. Doanh nghiệp phải xác định số lượng, chủng loại mặt hàng, sự lớn mạnh và khả năng cung ứng nguồn hàng trong hiện tại lẫn trong tương lai. Để có quyết định mua đúng đắn, doanh nghiệp phải xác định rõ đặc điểm của từng nguồn hàng, trên cơ sở đó lựa chọn đơn vị cung ứng tốt nhất về chất lượng, có độ tin cậy bảo đảm cao và giá hạ.
3.4. Đối thủ cạnh tranh: đó là các đối thủ cạnh tranh có mặt hàng giống như mặt hàng của doanh nghiệp hoặc các mặt hàng có thể thay thế lẫn nhau. Người ta phân chia các đối thủ cạnh tranh:
- Các doanh nghiệp khác đưa ra sản phẩm, dịch vụ cho cùng một khách hàng ở mức giá tương tự (đối thủ sản phẩm).
- Các doanh nghiệp cùng kinh doanh một hay một số loại sản phẩm (đối thủ chủng loại sản phẩm).
- Các doanh nghiệp cùng hoạt động kinh doanh trên một lĩnh vực nào đó.
- Các doanh nghiệp cùng cạnh tranh để kiểm lời của một nhóm khách hàng nhất định.
3.5. Trung gian thương mại: là cá nhân, tổ chức giúp doanh nghiệp tuyên truyền quảng cáo, phân phối hàng hoá và bán hàng đến tay người tiêu dùng. Họ là những cá nhân, tổ chức quảng cáo, tiếp thị, vận chuyển hàng hoá đến người tiêu dùng, bán buôn, bán lẻ và làm đại lý bán hàng cho doanh nghiệp.
3.6. Công chúng: là bất kỳ nhóm người nào có một quyền lợi thực tế và hiển nhiên hay tác động đến khả năng doanh nghiệp nhằm trở thành đối tượng của doanh nghiệp, bao gồm công luận, chính quyền, công chúng tích cực và công chúng nội bộ doanh nghiệp. Không ngoan nhất doanh nghiệp phải bỏ thời gian và chi phí để hướng dẫn công chúng; thấu hiểu nhu cầu, ý kiến và liên kết họ nhằm thực hiện mục tiêu đề ra.
3.7. Chính trị và luật pháp, để thành công trong kinh doanh các doanh nghiệp phải phân tích, dự đoán về chính trị và luật pháp cùng xu hướng vận động của nó bao gồm:
- Sự ổn định về chính trị, đường lối ngoại giao
- Sự cân bằng các chính sách của Nhà nước
- Vai trò và chiến lược phát triển kinh tế của Đảng và Chính phủ.
- Sự điều tiết và khuynh hướng can thiệp của Chính phủ vào đời sống kinh tế.
- Sự phát triển quyết định bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
- Hệ thống luật pháp , sự hoàn thiện và hiệu lực thi hành chúng.
3.8. Các yếu tố kinh tế: Các yếu tố kinh tế bao gồm các nhân tố tác động đến sức mua của khách hàng và dạng tiêu dùng hàng hoá, " là máy đo nhiệt độ" của thị trường, quy định cách thức doanh nghiệp sử dụng các nguồn lực của mình.
- Sự tăng trưởng kinh tế.
- Sự thay đổi về cơ cấu sản xuất và phân phối.
-Tiềm năng kinh tế và sự gia tăng đầu tư
- Lạm phát, thất nghiệp, sự phát triển ngoại thương
- Các chính sách tiền tệ tín dụng...
3.9. Kỹ thuật và công nghệ: yếu tố kỹ thuật và công nghệ làm cơ sở cho yếu tố kinh tế là sức mạnh "tàn phá sáng tạo" dẫn đến sự ra đời sản phẩm mới sẽ tác động vào mô thức tiêu thụ và hệ thống bán hàng. Ngược lại yếu tố kỹ thuật bị ảnh hưởng của cách thức quản lý vĩ mô.
- Cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân
- Tiến bộ kỹ thuật và khả năng ứng dụng kỹ thuật trong hoạt động kinh doanh.
- Chiến lược phát triển kỹ thuật, công nghệ của nền kinh tế.
3.10. Yếu tố văn hoá xã hội: ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống và hành vi của con người, qua đó ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của khách hàng, bao gồm:
- Dân số và xu hướng vận động.
- Các hộ gia đình và xu hướng vận động
- Sự di chuyển của dân cư
- Thu nhập của dân cư và xu hướng vận động, phân bố thu nhập giữa các nhóm người và các vùng địa lý.
- Việc làm và vấn đề phát triển việc làm.
- Dân tộc và các đặc điểm tâm sinh lý
3.11. Môi trường tự nhiên và cơ sở hạ tầng.
Doanh nghiệp cần lưu ý đến các mối đe doạ và cơ hội phối hợp và các khuynh hướng của môi trường tự nhiên.
- Sự thiếu hụt nguồn nguyên liệu thô gồm các nguyên liệu vô tận, nguyên liệu tái sinh và nguyên liệu không thể tái sinh được.
- Sự gia tăng chi phí năng lượng
- Mức tăng ô nhiễm buộc các doanh nghiệp tìm hướng thay thế để sản xuất và đóng gói sản phẩm không tác hại đến môi trường.
- Sự thay đổi vai trò Nhà nước trong bảo vệ môi trường
- Trình độ hiện tại cơ sở hạ tầng sản xuất: đường xá giao thông, thông tin liên lạc...
II. Nghiên cứu kết quả hoạt động của một số doanh nghiệp sau khi đã chuyển sang hình thức cổ phần.
1. Kết quả bước đầu của các doanh nghiệp đã được cổ phần hoá.
Trong số 38 doanh nghiệp đã cổ phần hoá, có 12 doanh nghiệp đã hoạt động từ 1 năm trở lên theo Luật công ty. Nhưng Công ty đã cổ phần hoá hoạt động đều có lãi các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật chủ yếu đều đạt cao hơn trước. Nhìn chung:
- Vốn điều lệ (kể cả vốn của Nhà nước): tăng bình quân 19.06%/năm.
- Doanh thu: Tăng bình quân 46%/năm
- Lợi nhuận: Tăng bình quân 44%/năm
- Các khoản nộp ngân sách: Tăng bình quân 82%/năm
- Tỷ suất lợi nhuận năm 1997 trên vốn sở hữu (gồm vốn góp ban đầu và vốn tích luỹ) là 44%.
- Số lao động làm việc tại Công ty cổ phần tăng bình quân 30%/năm
- Thu nhập của người lao động tăng bình quân 14,3%/năm
Ngoài ra, người lao động có cổ phần trong Công ty còn được chia lợi tức trên vốn góp cổ phần từ lợi nhuận sau thuế 22 - 24%/năm (nếu gửi tiết kiệm thì tối đa cũng chỉ được 12%/năm).
Tóm lại, các doanh nghiệp đã chuyển thành Công ty cổ phần đều cho thấy hiệu quả hoạt động kinh doanh tăng lên rõ rệt. Nhờ hiệu quả được nâng cao nên tăng thêm được việc làm, tăng thu nhập cho cổ đông (trong đó có cổ đông Nhà nước và người lao động) vừa được hưởng cổ tức ở mức cao, vừa tăng giá trị vốn góp tại Công ty. Nhà nước ngoài việc được tăng trưởng vốn góp, được chia cổ tức, các khoản nộp ngân sách Nhà nước cũng tăng nhanh.
2. Kết quả cụ thể của một số doanh nghiệp Nhà nước sau cổ phần hoá từ 3 - 5 năm.
2.1. Công ty Vifoco:
Công ty cổ phần Việt Phong (Vifoco) có nguồn gốc từ nguồn gốc thực phẩm gia súc Vifoco của tập đoàn mại bản, hoạt động từ năm 1992. Song năm 1975 Nhà máy trưng mua và tổ chức lại thành xí nghiệp quốc doanh, năm 1997 đổi tên thành xí nghiệp thức ăn Tân Bình, hoạt động theo cơ chế bao cấp, sản lượng năm cao nhất 12.000 tấn. Chuyển sang cơ chế thị trường xí nghiệp khó khăn về vốn, nguyên liệu, thị trường, phải mất một thời gian mới khắc phục được, xí nghiệp đầu tư cải tạo máy móc, đa dạng hoá sản phẩm, mở nhiều đại lý, tăng vốn kinh doanh lên gần 3 tỷ đồng. Khi Nhà nước có chủ trương cổ phần hoá, xí nghiệp đăng ký với Bộ thực hiện cổ phần hoá; xí nghiệp đăng ký với Bộ thực hiện cổ phần hoá; được Bộ nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm (nay là Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn), Bộ Tài chính đồng ý. Bộ tài chính ra quyết định số 879 TC/QĐ - CPH năm 1993 cho phép xí nghiệp thức ăn chăn nuôi Vifoco thuộc Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp thực phẩm làm thí điểm chuyển thành công ty cổ phần và quy định cổ phần Nhà nước để lại 20% tổng giá trị doanh nghiệp, bán lại cho cán bộ công nhân viên chức và người nghỉ hưu của doanh nghiệp 50%, bán ra ngoài nhân dân 30%.
Thời gian tiến hành cổ phần hoá chậm, giá trị doanh nghiệp xác định thay đổi tăng từ 5,5 tỷ - năm 1993 lên 8 tỷ - năm 1995 nội bộ xí nghiệp không nhất trí, một số cán bộ công nhân viên chức đổi ý xin từ chối cổ phần hoá (trong đó có cả chủ tịch công đoàn). Nhưng do quyết tâm của lãnh đạo Bộ và qui tụ được cán bộ công nhân viên chức tiếp tục thực hiện cổ phần hoá và nhất trí thay đổi tỉ lệ cổ phần:cổ phần Nhà nước giữ lại 30%, bán cho cán bộ 50%, bán cho nhân dân chỉ còn 20%.
Sau một năm cổ phần hoá (tháng 7/1995- 7/1996) Công ty cổ phần Việt Phong đã đạt hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn trước khi cổ phần hoá thể hiện qua các chỉ tiêui
- Doanh thu 62 tỉ đồng tăng 122,9%
- Lãi 6,5 tỉ đồng tăng 153%
- Nộp ngân sách 3,5 tỉ đồng tăng 118%.
Ngoài ra Nhà nước còn thu được cổ tức 6 tháng đầu năm 1996 là 469.992.600 đồng.
- Lao động tăng từ 84 người (trong đó có 64 người biên chế) lên 153 người (90 người biên chế).
- Thu nhập bình quân đạt trên 1 triệu đồng/người/tháng, 6 tháng cuối năm 1995 cổ tức chia cho cổ đông là 3,3% cổ phần tháng. Sau 6 tháng mỗi cổ phần tăng giá trị 8,57%.
2.2. Xí nghiệp cơ điện lạnh
Xí nghiệp cơ điện lạnh được thành lập và phát triển trên cơ sở xí nghiệp liên hiệp thiết bị lạnh trực thuộc sở công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, được thành lập ngày 17/5/1987. Trong tình hình đổi mới ở nước ta, công nhận nền kinh tế thị trường với nhiều thành phần kinh tế, Ban giám đốc và tập thể người lao động tại Xí nghiệp đã mạnh dạn hưởng ứng đăng ký làm thí điểm cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước. Tuy bước chuẩn bị cổ phần hoá của xí nghiệp cả một năm, nhưng do chuẩn bị kỹ nên các bước tuần tự tiếp theo của việc cổ phần hoá được tiến hành khá gọn nhẹ và suôn sẻ.
Được sự đồng ý cho phép thí điểm cổ phần hoá của Bộ Tài chính ngày 6/7/1993 chiếu theo đề nghị của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và đến ngày 27/8/1993, xí nghiệp đã hoàn tất việc định giá doanh nghiệp và được Bộ tài chính công nhận chính thức với quyết định số 615TC/QD/CPH ngày 27/8/1993 với tổng giá trị doanh nghiệp là 16.017.913.896 đồng Việt Nam. Ngày 6/9/1993, Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ra quyết định số 1327/QĐ - UBND duyệt đề án cổ phần hoàn tất và cho phép phát hành cổ phiếu và ngày 15/9 đến ngày 10/10/1993 tất cả 160.000 cổ phiếu, với mệnh giá 100.000đồng Việt Nam đã được bán hết.
Kết quả bước đầu đáng phấn khởi: nếu doanh thu năm 1993 là 46.597 triệu đồng thì năm 1996 đã lên đến 307.095 triệu đồng, tăng 6,59 lần. Huy động được thêm nhiều vốn để phát triển kinh doanh. Vốn kinh doanh của công ty cổ phần cơ điện lạnh tăng gần 3 lần (từ 16.295 triệu năm 1993 lên 49.921 triệu năm 1996). Nguồn vốn tăng thêm của Công ty cổ phần từ hai nguồn: Bán cổ phiếu và trích lợi nhuận để tái đầu tư. Công ty cổ phần cơ điện lạnh đã chia lãi cho cổ đông với tỉ lệ lãi trên vốn khoảng 30%/năm, tỉ lệ lãi này cao hơn lãi gửi tiết kiệm và lãi cho vay của các Ngân hàng thương mại quốc doanh hiện nay, nộp ngân sách 14.473 triệu đồng. Sau 3 năm hoạt động ở hình thức tổ chức doanh nghiệp mới Công ty cổ phần cơ điện lạnh đã đưa doanh thu tăng lên 7,2 lần, lợi nhuận tăng 5 lần, thu nhập bình quân hàng tháng của người lao động tăng 1,6 lần.
2.3. Xí nghiệp đóng mới và sửa chữa tàu thuyền Bình Định.
Tiền thân là xí nghiệp cơ khí tàu thuyền được thành lập theo quyết định số 46/QĐ - UB ngày17/1/1976 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Nghĩa Bình (nay là tỉnh Bình Định là đơn vị hạch toán kinh tế độc lập trực thuộc Sở thuỷ sản với nhiệm vụ đóng mới và sửa chữa các loại tàu đánh cá bằng vỏ gỗ.
Từ ngày 5/10/1994 sau khi được Uỷ ban nhân dân tỉnh cho phép, xí nghiệp đóng mới và sửa chữa tàu thuyền đã thành lập Ban chuẩn bị cổ phần hoá để phối hợp với Ban chỉ đạo cổ phần hoá của Tỉnh xây dựng đề án cổ phần hoá. Đến ngày 19/7/1995 Bộ tài chính ra quyết định số 24TC/QĐ/TCDN chính thức cho phép đơn vị làm thí điểm chuyển thành Công ty cổ phần và thành lập hội đồng thẩm định giá trị doanh nghiệp và ngày 23/10/1995 Bộ tài chính ra quyết định số 2883/ TC - TCDN về việc thẩm định và công nhận giá trị tài sản của xí nghiệp là 1.150.000.000. Kết thúc quá trình chuẩn bị theo đúng tiến độ đề ra, ngày 24 - 25/6/1996 Công ty cổ phần chính thức đi vào hoạt động với số lượng cổ phiếu theo điều lệ là 11.500 cổ phiếu ứng với sổ cổ đông là 82 người, trong đó:
- Cán bộ công nhân viên chức là 26 cổ đông với số cổ phiếu bằng 11,16% vốn.
- Cổ đông Nhà nước nắm giữ lượng cổ phiếu chiếm 51,36% vốn
- Bên ngoài doanh nghiệp là 55cổ đông với số cổ phiếu bằng 37,38% vốn.
Sau một năm hoạt động tổng doanh thu Công ty cổ phần đóng mới và sửa chữa tàu thuyền Bình định năm 1996 là 4.494.000.000 đồng đến hết tháng 6/1997 con số đó đã lên đến 3 tỉ và theo dự kiến trong năm 1997 doanh thu sẽ đạt lên đến hơn 6 tỉ và con số này theo Hội đồng quản trị công ty là chắc chắn họ sẽ đạt được.
Như vậy từ thực tế và kết quả hoạt động với doanh nghiệp nhà nước được cổ phần hoá có thể rút ra nhận định bước đầu.
Khi thực hiện cổ phần hoá, ngoài phần vốn của Nhà nước (thường chiếm 30% tổng giá trị) nhờ việc bán cổ phiếu cho cán bộ, công nhân viên chức trong doanh nghiệp (thường từ 3 - 50%) và cho các đối tượng ngoài xã hội nên đã huy động, thu hút được một số lượng vốn của xã hội vào sản xuất. Ví dụ: Công ty xe khách Hải Phòng, trước khi cổ phần hoá năm 1991 vốn của xí nghiệp chỉ có 486 triệu đồng, sau khi cổ phần hoá (tính đến 31/12/1996) vốn của Công ty là 2,16 tỉ đồng (tăng hơn 4 lần). Như vậy, mục tiêu thu hút rộng rãi các nguồn vốn của xã hội để phát triển sản xuất thông qua giải pháp cổ phần hoá, nhưng Nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo nhờ duy trì cổ phần chi phối giám sát các hoạt động bằng pháp luật và nội dung các điều lệ hoạt động với qui định của Nhà nước.
Quyền lợi của người lao động đồng thời là các cổ đông gắn với quyền lợi của Công ty, người lao động một mặt làm việc với tinh thần trách nhiệm cao vì quyền lợi của mình, mặt khác cũng yêu cầu Hội đồng quản trị, giám đốc điều hành, phải chỉ đạo và lãnh đạo Công ty hoạt động có hiệu quả để lợi nhuận cao hơn.
Bộ máy quản lý Công ty cũng được bố trí tinh giảm, gọn nhẹ. Trong các doanh nghiệp đã cổ phần hoá, bộ máy quản lý bao gồm Hội đồng quản trị, Ban giám đốc và Ban kiểm soát. Giám đốc điều hành doanh nghiệp do Hội đồng quản trị thuê, mọi vấn đề quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, giám đốc phải báo cáo, bàn bạc với Hội đồng quản trị. Việc biên chế người giúp việc, bộ máy hành chính, sử dụng công quĩ... ở doanh nghiệp cũng không được tuỳ tiện mà phải tuân theo điều lệ và qui định chặt chẽ của Công ty. Quản trị doanh nghiệp trong Công ty cổ phần với cơ chế công khai tài chính đầy đủ sẽ hạn chế những tiêu cực, tạo được lòng tin và thuận lợi cũng như phát huy hết khả năng của giám đốc, cán bộ công nhân viên chức. Chính nhờ những thay đổi tích cực như vậy mà các doanh nghiệp nhà nước đã cổ phần hoá đều có tốc độ phát triển nhanh năng suất, chất lượng và hiệu quả, do đó lợi nhuận cũng tăng; tạo công ăn việc làm cho người lao động. Ví dụ: Công ty cơ điện lạnh năm 1993 chỉ có 207 cán bộ công nhân viên chức, đến năm 1996 có 647 người. Công ty cổ phần dịch vụ vận tải đường biển khi cổ phần hoá (năm 1993) có 56 lao động, đến năm 1996 đã có 286 người làm việc tại công ty.
Các doanh nghiệp Nhà nước đã chuyển sang Công ty cổ phần chẳng những bảo toàn được vốn mà còn tăng đáng kể tỉ suất lợi nhuận trên vốn đạt khá cao. Nhà nước huy động thêm vốn để đầu tư và các doanh nghiệp Nhà nước khác, người lao động vẫn được tiếp tục làm việc và đời sống được cải thiện hơn, đóng góp cho ngân sách Nhà nước hàng năm cao hơn khi còn là doanh nghiệp Nhà nước.
III. Sự cần thiết phải đổi mới hoạt động kinh doanh ở Công ty cổ phần
1. Xuất phát từ thực trạng hoạt động các doanh nghiệp Nhà nước.
Sau 10 năm đổi mới, các doanh nghiệp Nhà nước đã và đang chuyển biến khá căn bản. Nhưng nhìn chung các doanh nghiệp Nhà nước vẫn rất khó khăn hiệu quả kinh doanh còn thấp, nhiều doanh nghiệp vẫn làm ăn thua lỗ triền miên, hoạt động cầm chừng; hiệu quả sử dụng thiết bị của doanh nghiệp Nhà nước còn rất thấp, mức tiêu hao năng lượng và nguyên liệu của hầu hết các doanh nghiệp Nhà nước là rất lớn từ 50% trở lên; chất lượng sản phẩm của nhiều doanh nghiệp rất thấp và khả năng cạnh tranh yếu; sự đóng góp của doanh nghiệp Nhà nước cho ngân sách chưa tương xứng với phần đầu tư của Nhà nước cho nó, cũng như với tiềm lực của doanh nghiệp Nhà nước; tình trạng mất và thất thoát lớn về vốn diễn ra hết sức nghiêm trọng, việc quản lý đối với doanh nghiệp Nhà nước còn quá yếu kém, đặc biệt nghiêm trọng là tình hình buông lỏng quản lý tài chính làm Nhà nước mất vai trò thực sự là người chủ sở hữu; tình trạng phân hoá, chênh lệch trong thu nhập ngày càng tăng.
2. Xuất phát từ vai trò Công ty cổ phần.
- Do quan hệ sở hữu trong Công ty cổ phần là thuộc về các cổ đông nên qui mô sản xuất có khả năng mở rộng to lớn và nhanh chóng, sớm ra đời các doanh nghiệp lớn cần một lượng vốn lớn mà không một chủ thể riêng lẻ nào có thể thực hiện được. Một khoản đầu tư vốn riêng lẻ ban đầu không đủ để xây dựng một doanh nghiệp lớn trong một thời gian ngắn.
- Để có nhiều lợi nhuận (mà thực thể của nó đối với những người có vốn là lợi tức), người chủ tiền tệ hướng đầu tư của mình vào các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, từ bỏ các doanh nghiệp kém cỏi, không có hoặc có ít lợi nhuận. Do mục đích của các chủ góp vốn cổ phần muốn thu được lợi tức cổ phần cao hơn mức lãi suất trên thị trường vốn, nên họ chỉ có thể mua cổ phiếu ở các Công ty có tương lai phát đạt.
- Để có sự chuyển dịch và lưu thông nguồn vốn xã hội qua các Công ty cổ phần, cần phải ra đời và phát triển thị trường chứng khoán. Thiếu thị trường chứng khoán không có nền kinh tế thị trường phát triển, song sự ra đời của thị trường chứng khoán không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con người mà là kết quả của sự phát triển chung về kinh tế xã hội, trong đó sự ra đời và phát triển, hoạt động một cách hoàn hảo của các Công ty cổ phần giữ vai trò quyết định.
- Người mua cổ phiếu không chỉ mong đợi thu được một khoản lợi tức bằng mức gửi vào ngân hàng mà còn hy vọng vào tương lai Công ty cổ phần làm ăn phát đạt sẽ đưa lại thu nhập cao hơn. Người mua cổ phiếu là người tìm kiếm tương lai của Công ty cổ phần, mức lợi tức cổ phần phụ thuộc trực tiếp vào trình độ và kết quả kinh doanh của Công ty. Mức lợi tức cổ phần cao không những có lợi cho các cổ đông, mà còn ảnh hưởng trực tiếp làm tăng giá cổ phiếu của Công ty trên thị trường chứng khoán.
3. Xuất phát từ quan điểm năng suất, chất lượng và hiệu quả mà đòi hỏi các doanh nghiệp đã cổ phần hoá phải tiếp tục hoàn thiện.
Trong nền kinh tế hàng hoá, qui luật giá trị tác động mạnh sự cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp, buộc họ phải tìm cách cải tiến nâng cao trình độ kỹ thuật, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất nhằm sao cho giá trị hàng hoá cá biệt của mình thấp hơn hoặc bằng mức giá trị hàng hoá xã hội, thì mới có thể tiếp tục tồn tại và phát triển. Điều này thường chỉ những doanh nghiệp lớn có qui mô sản xuất ở mức độ nhất định mới có đủ khả năng để trang bị kỹ thuật hiện đại, làm cho năng suất lao động tăng lên, do đó mới có thể giành thắng lợi trong cạnh tranh. Còn doanh nghiệp nào có giá trị hàng hoá cá biệt cao hơn mức giá trị hàng hoá xã hội thì sẽ bị thua lỗ và bị phá sản. Để tránh những kết cục bi thảm có thể xảy ra trong cạnh tranh các doanh nghiệp phải không ngừng tích tụ vốn để mở rộng qui mô sản xuất và hiện đại hoá các trang thiết bị tạo điều kiện nâng cao năng suất lao động hạ giá thành sản phẩm
Chương II
Phân tích hoạt động kinh doanh hiện nay của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ
I. Quá trình hình thành và phát triển của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên từ và đặc điểm hoạt động kinh doanh của công ty.
Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp được chia làm 3 giai đoạn:
Giai đoạn I: Từ năm 1975 đến năm 1992
Trong bối cảnh đất nước được thống nhất, chúng ta có điều kiện và có khả năng khai thác hiệu quả tiềm năng của đất nước, nhưng lúc đó chúng ta cũng đứng trước những khó khăn gay gắt bắt nguồn từ trình độ phát triển kinh tế của cả nước còn thấp, cơ sở vật chất kỹ thuật còn yếu kém, kinh tế hàng hoá ít phát triển, chưa có tích luỹ nội bộ nền kinh tế, nền kinh tế còn bị lệ thuộc nặng nề vào bên ngoài. Mặt khác, chiến tranh kéo dài đã để lại những hậu quả kinh tế nặng nề làm cho đất nước phát triển chậm lại nhiều năm gây ra nhiều hậu quả kinh tế - xã hội mà nhiều năm mới hàn gắn được . Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, biện pháp để khôi phục và phát triển kinh tế, đưa đất nước tiến lên .
Trên cơ sở đó xí nghiệp gạch ngói Yên Từ ra đời và nó trực thuộc sự quản lý của huyện Yên Mô. Để khắc phục hậu quả sau chiến tranh thì cơ chế kế hoạch hoá tập trung phát huy đựơc tác dụng vì vậy nhiệm vụ của xí nghiệp lúc này là cung cấp sản phẩm gạch, ngói cho địa phương, kế hoạch sản xuất và tiêu thụ do cấp trên giao chỉ tiêu.
Giai đoạn II: Từ năm 1992 đến năm 1997
Trong giai đoạn này, đất nước chúng ta đang thực hiện kế hoạch 5 năm 1991 - 1995 kế hoạch đưa đất nước vào thời kỳ phát triển mới.
Bứơc vào kế hoạch 5 năm 1991 - 1995, bối cảnh quốc tế có những thay đổi lớn và tác động sâu sắc đến Việt Nam. Từ năm 1991, nguồn vay bên ngoài giảm mạnh nợ nước ngoài phải trả hàng năm tăng lên. Thị trường xuất và nhập khẩu của Việt Nam bị đảo lộn. Việt Nam phải chuyển một phần đáng kể khối lượng buôn bán từ các thị trường truyền thống (CMEA) sang các thị trường mới.
ở nước, khủng hoảng kinh tế xã hội vẫn chưa chấm dứt. Việt Nam vẫn là môt nước nghèo, có nền kinh tế kém phát triển. Có thể nêu ra đây một số chỉ tiêu quan trọng so sánh với các nước láng giềng.
Bảng 1: Một số chỉ tiêu kinh tế tính theo đầu người
(số liệu 1990)
Việt Nam
Trung Quốc
Thái Lan
Dân số, triệu người
67,6
1134
56
Lương thực, kg/người
318
165
375
Điện, Kwh/người
130
524
684
Thép, kg/người
1,49
55
...
Xi măng, kg/người
37,5
184
271
Nguồn: Word Development Report, WB, 1993
Tính theo: Niên giám thống kê 1993
Cơ cấu kinh tế còn nặng nề về nông nghiệp, công nghiệp phát triển tương đối chậm (xem bảng 2)
Bảng 2: Cơ cấu GDP phân theo ngành (% giá hiện hành)
1990
1991
Công nghiệp
18,8
19,8
Nông, lâm nghiệp
40,3
39,5
Dịch vụ
36,3
37,5
Nguồn: Tổng cục thống kê: Niên giám thống kê 1993
NXB Thống kê, 1994 trang 26
Với nền kinh tế vẫn mang tính chất nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp còn nhỏ bé, kết cấu hạ tầng kém phát triển, tích luỹ từ nội bộ nền kinh tế còn thấp (2,9% GDP năm 1990), lạm phát vẫn còn cao(67% năm 1991), quá trình đổi mới nền kinh tế theo hướng thị trường còn nhiều trở ngại, Việt Nam đang đứng trước nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Có thể so sánh trình độ phát triển của Việt Nam so với Trung Quốc và Thái Lan theo chỉ tiêu giá trị sau:
Bảng 3: Chỉ tiêu GDP bình quân đầu người năm 1991 (USD/người)
Việt Nam
Trung Quốc
Thái Lan
-Theo tỷ giá hối đoái chính thức
93
370
1570
- Theo sức mua tương đương PPP
1100
1990
3986
Nguồn:- Human Development Report UNDP, 1993
- World Development Report, WB, 1993
Khoảng cách xa 2- 4 hoặc hơn của Việt Nam so với các nước láng giềng bản thân nó chưa đủ là nguy cơ. Tính chất phức tạp là ở chỗ Việt Nam nằm trong vùng Đông Nam á phát triển năng động. Các nước đều có nhịp độ tăng trưởng cao. Do đó, muốn đuổi kịp phải mất nhiều năm, và đòi hỏi liên tục tăng trưởng nhanh, tăng trưởng nhanh "vượt trước".
Đứng trước những thách thức to lớn đó, Đại hội lần thứ VII của Đảng vào tháng 6 năm 1991 đã thông qua "cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội", "chiến lược ổn định và phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000" (với mục tiêu tăng gần gấp đôi GDP vào năm 2000 so với năm 1990) và ra mục tiêu tổng quát của 5 năm 1991 - 1995 là vượt quá khó khăn thử thách, ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường ổn định chính trị, đẩy lùi tiêu cực và bất công xã hội, đưa nước ta cơ bản ra khỏi tình trạng khủng hoảng hiện nay"* Đảng cộng sản Việt Nam : văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, NXB sự thật, Hà nội 1991 trang 60
. Đại hội cũng đã đề ra mục tiêu kinh tế của kế hoạch 5 năm 1991 - 1995 " đẩy lùi và kiểm soát được lạm phát ổn định, phát triển và nâng cao hiệu quả nền sản xuất xã hội, ổn định và từng bước cải thiện đời sống nhân dân và bắt đầu có tích luỹ từ nội bộ nền kinh tế".
Để thực hiện nhiệm vụ trên, Đại hội vạch ra phải đẩy mạnh ba chương trình kinh tế với những nội dung cao hơn trước và từng bước xây dựng cơ cấu kinh tế mới theo yêu cầu công nghiệp hoá, hình thành về cơ bản và vận hành tương đối thông suốt cơ chế quản lý mới. Trong 5 năm phải tạo chuyển biến rõ rệt về cơ cấu kinh tế theo các phương hướng lớn là:
- Phát triển nông, lâm, ngư nghiệp gần với công nghiệp chế biến, phát triển toàn diện kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu để ổn định tình hình kinh tế- xã hội. Trong sản xuất nông nghiệp đặt trọng tâm vào chương trình lương thực - thực phẩm nhằm đảm bảo vững chắc nhu cầu trong nước và khối lượng xuất khẩu lớn, nhất là gạo và sản phẩm chăn nuôi. Tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm của nông nghiệp khoảng 3,7 - 4,5% của công nghiệp 8,0 -11,0%.
Đẩy mạnh sản xuất hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu, đáp ứng nhu cầu đa dạng, chất lượng ngày càng cao. Phục vụ tốt tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Tổng kim ngạch xuất khẩu trong 5 năm 1991 - 1995 là 12 - 15 tỷ USD đến năm 1995 tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu trong GDP là 24 -26% so với 14,0% năm 1990.
- Phát triển một số ngành công nghiệp nặng trước hết phục vụ ba chương trình kinh tế, đồng thời tạo cơ sở cho những bước phát triển tiếp theo.
Trong 5 năm 1991 - 1995 đặc biệt chú trọng tăng nhanh sản lượng khai thác dầu khí, phát triển điện lực, phát triển cơ khí, phát triển công nghiệp vật liệu xây dựng, công nghiệp điện tử, tin học, sớm xây dựng cơ sở lọc dầu...
- Phát triển kết cấu hạ tầng, phát triển các loại hình dịch vụ kinh tế kỹ thuật.
- Từng bước hình thành và mở rộng đồng bộ các thị trường hàng tiêu dùng, tư liệu sản xuất, dịch vụ, thị trường vốn và tiền tệ, thị trường ngoại hối, thị trường sức lao động.
Xuất phát từ phương hướng của đại hội lần thứ VII của Đảng, xí nghiệp gạch ngói Yên Từ được thành lập lại thành doanh nghiệp Nhà nước theo quyết định số 409 - QĐ/UB ngày 30 tháng 10 năm 1992 của Uỷ ban nhân dân tỉnh xí nghiệp được Nhà nước giao vốn với số tiền là 175.000.000đồng, ngành nghề kinh doanh của xí nghiệp trong giai đoạn này gồm sản xuất gạch, ngói, tấm lợp, nuôi cá nước ngọt.
Xí nghiệp gạch ngói Yên Từ sau khi được thành lập lại hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp rất có hiệu quả đến năm 1975. Công nhân trực tiếp sản xuất vào năm 1994 lên đến 150 người, thị trường của doanh nghiệp được mở rộng ra các tỉnh lân cận như Thanh hoá, Nam Định, Thái Bình, Hà Nam và đã xuất hiện cả ở Hà Nội. Sản phẩm chủ yếu của xí nghiệp giai đoạn này là gạch, ngói, tấm lợp xi măng và tôm cá.
Nhưng đến cuối năm 1996 đầu năm 1997 do không được đầu tư chiều sâu mở rộng sản xuất và trình độ quản lý yếu kém, nên cơ sở vật chất kỹ thuật của xí nghiệp ngày càng nghèo nàn lạc hậu xuống cấp trầm trọng vốn lưu động trong sản xuất kinh doanh không có vì vậy không chủ động trong sản xuất dẫn đến sản phẩm không đáp ứng được yêu cầu của thị trường do đó doanh thu thấp nên xí nghiệp ngày càng lâm vào tình trạng khó khăn.
Giai đoạn III: Chuyển thành công ty cổ phần.
Để khắc phục những khó khăn, yếu kém của xí nghiệp gạch Yên Từ một cách có hiệu quả nhất và phù hợp với xu thế chung của nền kinh tế, chủ trương của Đảng và Nhà nước thành công ty cổ phần như điều của nghị định của chính phủ số 44/1998/NĐ - CP ngày 29 tháng 6 năm 1998:"Chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành công ty cổ phần nhằm các mục tiêu sau: Một là huy động vốn của toàn xã hội, bao gồm cá nhân, các tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội trong nước và ngoài nước để đầu tư đổi mới công nghệ, tạo thêm việc làm phát triển doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, thay đổi cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước. Hai là tạo động lực thúc đẩy doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, tăng tài sản Nhà nước, nâng cao thu nhập của người lao động góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước".
Như vậy chủ trương đa dạng hoá sở hữu, biến các doanh nghiệp Nhà nước thành công ty có nhiều tác dụng;
- Huy động được ở mức cao nhất nguồn vốn tiền năng trong dân cư dựa vào kinh doanh
- Nhà nước có thêm vốn để đầu tư cho các lĩnh vực khác nhau: kết cấu hạ tầng, phục vụ xã hội, giáo dục, y tế, v.v...
- Công ty được hình thành là do sự kết ước hoàn toàn tự nguyện giữa các chủ sở hữu vốn đầu tư. Do đó các cổ đông đương nhiên có quyền quyết định việc quản lý công ty. Khi đa dạng hoá sở hữu các doanh nghiệp Nhà nước biến nó thành công ty, Nhà nước chỉ cần quản lý bằng pháp luật.
- Từ doanh nghiệp Nhà nước 100% vốn Nhà nước đương nhiên phải chịu trách nhiệm vô hạn, nay đa dạng hoá sở hữu, biến nó thành công ty trách nhiệm hữu hạn, tuy nhiên vốn Nhà nước vẫn có thế chiếm lượng lớn, nhưng ngân sách Nhà nước không còn phải thanh toán tất cảa các khoản nợ của các doanh nghiệp , nhất là khi họ bị phá sản không còn khả năng thanh toán.
- Khi các doanh nghiệp Nhà nước trở thành công ty, các yếu tố kinh doanh như sức lao động, tiền vốn tự liệu sản xuất , đất đai đương nhiên được coi là hàng hoá. Nhờ đó nguyên tắc hạch toán doanh nghiệp được coi là thực hiện đầy đủ.
- Để công ty hoá các doanh nghiệp Nhà nước, Nhà nước buộc phải đánh giá chính xác từng doanh nghiệp về tiền vốn, giá trị tài sản, phải công khai hoá tình hình tài chính và phải được xã hội thừa nhận qua việc hùn vốn kinh doanh .
Đất nước chúng ta đang đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, để công nghiệp hoá, hiện đại hoá, cần huy động nhiều nguồn vốn, gắn với sử dụng có hiệu quả. Từ những điểm nêu trên xí nghiệp gạch ngói Yên Từ được chuyển thành công ty cổ phần với tên gọi mới là công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ theo quyết định số 898/QĐ-UB ngày 27 tháng 7 năm 1998 của Uỷ Ban nhân dân Tỉnh Ninh Bình.
Đăng ký kinh doanh số 055781 do sở kế hoạch và đầu tư Ninh Bình cấp ngày 24 tháng 9 năm 1998. Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ có trụ sở chính đặt tại xã Yên từ huyện Yên Mô Tỉnh Ninh Bình.
Đặc điểm hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ là doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hoạt động theo luật công ty, có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập, có con dấu riệng, có tài khoản ở ngân hàng.
Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ có chức năng nhiệm vụ và lĩnh vực hoạt đông chủ yếu sau:
* Tổ chức xây dựng và thực hiện kế hoạch dài hạn, ngắn hạn hàng năm về sản xuất vật liệu xây dựng như gạch, ngói, tấm lợp, đá.
* Tổ chức xây dựng và thực hiện kế hoạch nuôi tôm, cá
* Tổ chức tìm nguồn hàng ổn định phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty
*Tổ chức nhận thầu, thi công xây dựng các công trình dân dụng có quy mô vừa và nhỏ
* Liên doanh, liên kết với các cơ sở, các đơn vị trong và ngoài nước, đảm bảo tự hạch toán kinh doanh trên cơ sở bảo toàn vốn và có lãi
* Tổ chức quản lý và sự dụng tốt các cơ sở vật chất, kỹ thuật, phương tiện phục vụ cho yêu cầu kinh doanh của công ty
* Tổ chức đào tạo tay nghề, nghiệp vụ cho các bộ công nhân viên trong công ty.
II. Phân tích hoạt động kinh doanh hiện nay của công ty sau khi chuyển sang hình thức công ty cổ phần
1. Tổ chức bộ máy và chức năng nhiệm vụ:
Sơ đồ tổ chức bộ máy của công ty
Đại hội đồng
Ban kiểm soát
Hội đồng quản trị
Giám đốc điều hành
Ban kiểm tra chất lượng SP
Phòng tài vụ
Phòng tổ chức hành chính
Phòng kinh doanh
Phòng kế hoạch sản xuất
Phân xưởng sản xuất 2
Phân xưởng sản xuất 1
1.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy:
Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ hiện có 120 cán bộ công nhân viên và có cơ cấu tổ chức bộ máy như sau:
- Hội đồng quản trị: Chủ Tịch
Phó Chủ Tịch
Uỷ Viên
- Điều hành Giám Đốc điều hành
- Các phòng ban chức năng: Phòng kế hoạch sản xuất
Phòng tài vụ
Phòng tổ chức hành chính
Phòng kinh doanh
Ban triểm tra chất lượng
- Phân xưởng sản xuất : Phân xưởng 1
Phân xưởng 2
1.2. Chức năng
1.2.1. Hội đồng quản trị:
Hội đồng quan trị có toàn quyền nhân danh công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đên mục đích, quyền lợi của công ty, từ các vấn đề thuộc thẩm quyền của đại Hội đồng. Hội đồng quản trị chịu trách nhiệm trước đại Hội đồng về những sai phạm trong quản lý, vi phạm điều lệ, vi phạm pháp luật gây thiệt hại cho công ty.
Hội đồng quản trị là cơ quan quan trị cao nhất trong doanh nghiệp, chịu trách nhiệm cao nhất về sự thành công hay thất bại của công ty. Những chức năng cơ bản của Hội đồng quản trị là chức năng chiến lược, tổ chức và kiểm tra. Vấn đề mà Hội đồng quản trị cần quan tâm trước nhất là những kết quả cuối cùng của công ty đạt được như thế nào, có phù hợp với mục tiêu tổng thể hay không thay vì quan tâm đến những hoạt động cụ thể, chi tiết, vụn vặt.
Để tạo điều kiện thực hiện công tác kiểm tra, hội đồng quản trị có các nhiệm vụ sau:
- Phê duyệt, thông qua hệ thống mục tiêu dài hạn, ngắn hạn cho toàn bộ công ty làm cơ sở để so sánh, đánh giá kết quả kiểm tra.
- Quy định rõ thẩm quyền, chế độ trách nhiệm của hội đồng quản trị của Chủ tịch hội đồng quản trị, quy định mối liên hệ giữa Hội đồng quản trị và Chủ tịch hội đồng, Giám đốc trong việc thực hiện kiểm tra.
- Phê duyệt những nội dung và phạm vi và kiểm tra trong từng thời kỳ ở công ty.
- Phê duyệt, thông qua hệ thống tổ chức thực hiện việc kiểm tra các lĩnh vực hoạt động cho các cấp, các bộ phận trong công ty theo những mục đích, yêu cầu cụ thể.
- Phê duyệt, thông qua chế độ thưởng phạt tinh thần, vật chất đối với các bộ phận, cá nhân thực hiện kiểm tra.
- Ra các quyết định và kiểm tra việc thực hiện các quyết định. Triệu tập hội đồng, bổ nhiệm các Giám đốc, xây dựng các văn bản quyết toán.
1.2.2. Ban kiểm soát: là cơ quan kiểm tra do Đại hội đồng bầu ra nhằm thực hiện chức năng kiểm tra đối với hoạt động của doanh nghiệp.
Ban kiểm soát có những nhiệm vụ và quyền hạn sau:
- Kiểm tra sổ sách kế toán, tài sản các bảng tổng kết tài chính của công ty và triệu tập đại hội đồng khi xét thấy cần thiết.
- Trình đại hội đồng báo cáo thẩm tra các bảng tổng kết tài chính của công ty.
- Báo cáo về những sự kiện tài chính bất thường xảy ra : về ưu khuyết điểm trong quản trị tài chính của Hội đồng quản trị.
1.2.3. Giám đốc điều hành:
Điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày của công ty và chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị về việc thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn được giao.
Giám đốc có trách nhiệm:
- Tổ chức và thực hiện chế độ kiểm tra, thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch, chính sách, pháp luật và xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền.
- Thực hiện yêu cầu, kiến nghị, quyết định về thanh tra của tổ chức thanh tra, đoàn thanh tra, thanh tra viên hoặc cơ quan quản lý cấp trên thuộc trách nhiệm cơ quan, đơn vị mình.
- Tạo điều kiện cho ban kiểm soát trong công ty thực hiện chức năng của mình.
Cụ thể là:
* Tổ chức thực hiện kiểm tra toàn diện đối với các lĩnh vực hoạt động của công ty.
+ Lãi - lỗ
+ Tình trạng thị trường
+ Việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực
+ Chất lượng sản phẩm
+ Cải tiến kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới
+ Trật tự an toàn, xã hội
+ Kiểm tra đối với hệ thống quản trị v.v...
* Xác lập hệ thống mẫu biểu, báo cáo phù hợp với mục tiêu, yêu cầu, nội dung và phạm vi kiểm tra của từng cấp, từng bộ phận.
*Lập các báo cáo định kỳ trình hội đồng quản trị
Nội dung các báo cáo phải phán ánh được:
+ Tình hình hoạt động của công ty so với mục đích, kế hoạch, chương trình hoạt động.
+ Cần có những cải tiến gì và thực hiện bằng cách nào để đạt mục tiêu.
+ Những yêu cầu về ngân sách cần có để thực hiện kiểm tra.
+ Các biện pháp kiểm tra hữu hiệu
+ Chương trình, kế hoạch kiểm tra kỳ tới.
1.2.4. Phòng kế hoạch sản xuất:
Là cơ quan tham mưu cho giám đốc điều hành, nhiệm vụ của phòng này là nên kê hoạch sản xuất đồng thời kết hợp với phòng kinh doanh, phòng tài vụ để thực hiện mục tiêu đề ra của công ty.
1.2.5. Phòng tài vụ:
Phòng tài vụ có nhiệm vụ quản lý vốn của công ty, kiểm tra giám sát hoạt động sản xuất kinh doanh, hạch toán lỗ lãi, tham mưu cho lãnh đạo để nhằm đưa ra các giải pháp làm giảm các chi phí trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh
1.2.6. Phòng kinh doanh :
Nghiên cứu thị trường, tổ chức tiêu thụ sản phẩm và tham mưu cho giám đốc để từ đó đưa ra được những biện pháp, chính sách phục vụ cho hoạt động kinh doanh có hiệu quả nhất.
1.2.7. Phòng tổ chức hành chính:
Phòng này có nhiệm vụ làm tham mưu cho giám đốc để sắp xếp về tổ chức và công tác cán bộ của công ty, phụ trách công tác đối nội, đối ngoại , giải quyết các công văn giấy tờ đi và đến công ty, thực hiện các chế độ về lương, khen thưởng, kỷ luật lao động các vấn đề về vật chất tinh thần.
1.2.8. Ban kiểm tra chất lượng:
Nhiệm vụ chính của ban này là kiểm tra chặt chẽ chất lượng sản phẩm sản xuất ra.
2. Những nội dung chủ yếu về hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu yên từ hiện nay.
Kinh doanh là việc thực hiện một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư trong sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ trên thị trường. Như vậy đối với công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ trong giai đoạn hiện nay hoạt động kinh doanh bao gồm từ đầu trong sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm và sản xuất chủ yếu là gạch, ngói. Do vậy nội dung chủ yếu về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là mua sắm vật tư yếu tố đầu vào phục vụ sản xuất, tổ chức lao động sản xuất ra sản phẩm, tổ chức tiêu thụ sản phẩm.
Quá trình sản xuất là qúa trình con người sử dụng tư liệu lao động tác động vào đối tượng lao động để tạo ra những sản phẩm với chất lượng ngày càng cao, thoả mãn đầy đủ nhất nhu cầu đa dạng của đời sống xã hội. Quá trình sản xuất của doanh nghiệp luôn đòi hỏi phải có các yếu tố đầu vào của sản xuất, trong đó có vật tư kỹ thuật. Thiếu vật tư thì không có hoạt động sản xuất ra của cải vật chất. Khi vật tư đóng vai trò là tư liệu lao động mà bộ phận chủ yếu là máy móc thiết bị thể hiện trình độ trang bị kỹ thuật cho sản xuất là nhân tố cực kỳ quan trọng để nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, tăng quy mô sản xuất, sử dụng hợp lý sức lao động và nguyên nhiên, vật liệu trong sản xuất.
Việc bảo đảm vật tư đầy đủ, đồng bộ, kịp thời là điều kiện tiền đề cho sự liên tục của quá trình sản xuất. Bất cứ một sự không đầy đủ, kịp thời và đồng bộ nào của vật tư đều có thể gây ra sự ngừng trệ sản xuất, gây ra sự vi phạm các quan hệ kinh tế đã được thiết lập giữa các doanh nghiệp với nhau gây ra sự tổn thất trong kinh doanh.
Đảm bảo tốt công tác mua sắm vật tư yếu tố đầu vào cho sản xuất nghĩa là đảm bảo tốt vật tư cho sản xuất đáp ứng yêu cầu về số lượng, chất lượng, đúng về quy cách, chủng loại, kịp về thời gian và đồng bộ. Điều này ảnh hưởng đến năng suất của doanh nghiệp, đến chất lượng sản phẩm, đến việc sử dụng hợp lý và tiết kiệm vật tư, đến tình hình tài chính của doanh nghiệp, đến hiệu quả sản xuất kinh doanh và sự tồn tại, phát triển của doanh nghiệp.
Sau khi đã có đầy đủ vật tư, các yếu tố đầu vào cho sản xuất thì doanh nghiệp tiến hành tổ chức lao động sản xuất nhằm tạo ra sản phẩm. Để đảm bảo cho hoạt động sản xuất nhịp nhàng thì việc bố trí sắp xếp lao động hợp lý là một vấn đề hết sức quan trọng, nó sẽ làm cho năng suất lao động được nâng cao, nâng cao chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí nguyên nhiên vật liệu, nâng cao hiệu suất sử dụng máy móc và như vậy sẽ làm giảm được giá thành sản phẩm.
Quá trình sản xuất sản phẩm gạch, ngói của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ gồm các công đoạn sau:
Công đoạn đầu tiên là công đoạn sản xuất ra bán thành phẩm. Từ các vật tư nguyên liệu được giao như máy đùn ép, đất nguyên liệu người công nhân sẽ sử dụng nó để tạo ra viên gạch, ngói mộc.
Công đoạn tiếp theo là phơi các bán thành phẩm đó cho khô.
Công đoạn tiếp theo nữa là đưa bán thành phẩm đó được phơi khôi vào lò nung, ở công đoạn này người công nhân đốt lò sử dụng nhiên liệu như than, củi điện để nung bán thành phẩm tạo ra thành phẩm là viên gạch, ngói. Đây là công đoạn cuối cùng rất quan trọng vì nó quyết định sản phẩm được sản xuất ra có đạt chất lượng hay không, do đó thiết bị sử dụng trong công đoạn này là lò nung phải đảm bảo và người công nhân đốt lò phải có tay nghề cao và như vậy sẽ làm giảm giá thành sản phẩm tăng doanh thu. Sau khi sản phẩm đã được sản xuất ra, bước tiếp theo mà doanh nghiệp phải thực hiện là tổ chức tiêu thụ sản phẩm.
Tiêu thụ sản phẩm là giai đoạn cuối cùng của quá trình sản xuất kinh doanh, là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Tiêu thụ sản phẩm thực hiện mục đích của sản xuất hàng hoá là đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu dùng. Trong quá trình tuần hoàn các nguồn vật chất, việc mua và bán các sản phẩm của doanh nghiệp được thực hiện cả về giá trị sử dụng và giá trị.
Hoạt động tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp bao gồm các nghiệp vụ kỹ thuật sản xuất và các nghiệp vụ kinh tế. Đối với doanh nghiệp việc chuẩn bị hàng hoá để sản xuất bán cho khách hàng là hoạt động tiếp tục quá trình sản xuất trong khâu lưu thông. Các nghiệpvụ sản xuất ở kho bao gồm: tiếp nhận, phân loại, xếp hàng ở kho và chuẩn bị để xuất bán, vận chuyển hàng hoá theo yêu cầu của khách hàng. ở doanh nghiệp, tiêu thụ sản phẩm đóng vai trò quan trọng, quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, khi bán sản phẩm của doanh nghiệp được tiêu thụ tức là nó đã được người tiêu dùng chấp nhận để thoả mãn một nhu cầu nào đó. Sức tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp thể hiện ở mức bán ra, uy tín của doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm, sự thích hợp với nhu cầu người tiêu dùng và hoàn thiện của các hoạt động dịch vụ. Công tác tiêu thụ sản phẩm gắn doanh nghiệp với người tiêu dùng, nó giúp cho doanh nghiệp hiểu thêm về kết quả sản xuất của mình và nhu cầu của khách hàng. Tiêu thụ sản phẩm giúp cho doanh nghiệp xác định phương hướng và bước đi của kế hoạch sản xuất cho giai đoạn tiếp theo. Thông qua tiêu thụ sản phẩm có thể dự đoán nhu cầu tiêu dùng của xã hội nói chung và từng khu vực nói riêng đối với từng loại sản phẩm. Trên cơ sở đó doanh nghiệp sẽ xây dựng được các kế hoạch sản xuất phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
Tóm lại để hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được tiến hành thường xuyên, liên tục hiệu quả thì công tác tiêu thụ sản phẩm phải được tổ chức tốt. Trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt thì việc tiêu thụ sản phẩm có ý nghĩa quan trọng quyết định sự sống còn của doanh nghiệp.
3. Phân tích hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ.
3.1.Hoạt động thương mại đầu vào
Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ chính thức đi vào hoạt động từ ngày 01 tháng 10 năm 1998 đến nay tuy thời gian chưa nhiều, khó khăn vướng mắc nhất là trong vấn đề chiếm lĩnh thị trường, lấy lại y tín của doanh nghiệp, bằng những giải pháp phù hợp công ty đã từng bước đi vào ổn định trên cơ sở kế hoạch sản xuất kinh doanh đã được xác định Công ty xây dựng kế hoạch vật tư để nhằm mua sắm tốt nhất các loại vật tư kỹ thuật phục vụ sản xuất của Công ty.
Nguyên nhiên liệu được đảm bảo đáp ứng đầy đủ cho nhu cầu sản xuất, máy móc trang thiết bị một phần được đổi mới, một phần được cải tạo nâng cấp do đó chất lượng sản phẩm sản xuất ra được nâng lên, mẫu mã sản phẩm sản xuất ra được nâng lên, mẫu mã sản phẩm phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Bộ máy quản lý, đội ngũ lao động được củng cố lại...
3.2. Hoạt động sản xuất của Công ty
Bằng hình thức tổ chức sản xuất gọn nhẹ theo hai phân xưởng sản xuất nên tuy bước đầu hoạt động, khối lượng sản phẩm và chất lượng sản phẩm của Công ty đã đạt được những tiến bộ khả quan.
Trên cơ sở đó bước đầu sản phẩm của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ đã có chỗ đứng trên thị trường , đời sống của cán bộ công nhân viên trong công ty được cải thiện. Giá trị sản lượng hàng hoá sản xuất ra được thể hiện thông qua bảng sau:
Bảng 4: Giá trị sản lượng sản xuất
Đơn vị tính: viên
Chỉ tiêu
Quý IV/1998
Quý I/1999
Tổng sản lượng
1.235.000
1.300.000
Trong đó:
- Sản phẩm gạch
1.100.000
1.200.000
- Sản phẩm ngói
135.000
100.000
Qua bảng trên ta thấy sản lượng hàng hoá sản xuất ra của công ty trong quý I năm 1999 tăng 3,7% so với quý IV năm 1998 hay 65.000 viên . Nguyên nhân là do năng suất lao động tăng lên và hiệu quả sử dụng thiết bị máy móc tăng lên.
3.3. Hoạt động tiêu thụ của Công ty
Do những kết quả bước đầu trong khâu sản xuất nên sản phẩm của Công ty đã có được vị trí nhất định trên thị trường tiêu thụ. Khả năng tiêu thụ cao, có triển vọng tăng trưởng tốt.
Sản lượng hàng hoá tiêu thụ của công ty ở quý IV/98 và quý I/99 như sau:
Bảng 5: Sản lượng hàng hoá tiêu thụ của công ty .
Đơn vị tính : viên
STT
Chỉ tiêu
Tồn đầu kỳ
Nhập trong kỳ
Xuất trong kỳ
Tồn cuối kỳ
1
Quý IV/98
0
1.235.000
1.200.000
35.000
2
Quý I/99
35.000
1.300.000
1.223.000
112.000
- Gạch
30.000
1.100.000
1.161.500
68.500
- Ngói
5.000
100.000
61.500
43.500
Quý IV/98 giá trị sản lượng hàng hoá bán ra đạt 97,2% trên tổng giá trị sản lượng hàng hoá. Quý I/99 sản lượng hàng hoá bán ra đạt 91,6% trên tổng giá trị sản lượng hàng hoá. Mặc dù sản lượng hàng hoá bán ra quý I/99 tăng lên 1,9% so với quý VI/98 nhưng lượng hàng tồn kho cuối kỳ cũng tăng lên, do đó để tránh ứ đọng vốn công ty cần đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sản phẩm.
3.4. Hoạt động tài chính của Công ty
Mặc dù mới hoạt động theo loại hình Công ty cổ phần, nhưng Công ty đã có nhiều cố gắng trong các lĩnh vực sản xuất, tiêu thụ. Biểu hiện tập trung của kết quả kinh doanh của Công ty được thể hiện ở kết quả hoạt động tài chính của Công ty trong gần 1 năm qua.
Tình hình tài chính của Công ty được thể hiện trong bảng 6:
Bảng 6: Tình hình tài chính của Công ty
Đơn vị tính: đồng
STT
Chỉ tiêu
Quý IV/98
Quý I/99
1
Vốn hoạt động
600.000.000
600.000.000
2
Doanh thu
443.450.000
453.200.000
3
Tổng chi phí
401.376.000
396.120.000
4
Lợi nhuận trước thuế
42.074.000
57.080.000
5
Lợi nhuận sau thuế
36.814.750
49.945.000
6
Nộp ngân sách
19.022.680
24.420.000
7
Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn điều lệ (%)
6,14
8
Trích quỹ:
- quỹ phát triển SXKD 5%
1.840.738
- quỹ phúc lợi 5%
1.840.738
- Quỹ khen thưởng 5%
1,840.738
- Quỹ dự trữ bắt buộc 5%
1,840.738
9
Lợi tức cổ phần bình quân %/tháng
1,63
10
Thu nhập bình quân người lao động /tháng
312.000
325.000
Nhìn vào bảng ta thấy doanh thu quý I năm 99 tăng so với quý IV năm 98 là 2,2 % điều này cho thấy sản phẩm của công ty sản xuất ra đã được thị trường chấp nhận, bên cạnh đó chi phí quý I/99 giảm 1,3% so với quý IV/98 do đó làm lợi nhuận trước thuế của công ty tăng 35,6% tương đương với 15,006 triệu đồng.
Thu nhập bình quân của người lao động quý I/99 tăng 4,2% so với quý IV/98.
3.5. Thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty:
Thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty hiện nay là các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hoá, Nam Định và Hà Nam.
Cơ cấu thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty được thể hiện ở bảng 7 dưới đây:
Bảng 7: Cơ cấu thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty
Đơn vị tính : viên
Năm
Địa phương
Quý IV/98
Quý I/99
Số lượng
Tỷ trọng (%)
Sô lượng
Tỷ trọng (%)
Ninh bình
700.000
58,3
714.000
58,38
Thanh Hoá
400.000
33,4
425.000
34,75
Nam Định
30.000
2,5
28.000
2,29
Hà Nam
70.000
5,83
56.000
4,58
Tổng cộng
1.200.000
100
1.223.000
100
Như vậy thị trường Ninh bình chiếm tỷ trọng lớn trong tiêu thụ sản phẩm của công ty, thị trường tiêu thụ sản phẩm ở hai tỉnh Nam định và Hà Nam rất nhỏ: quý IV/98 chỉ chiếm 2,5% và 5,83%, quý I/99 : 2,29 và 4,58 . Do vậy doanh nghiệp cần phải có biện pháp để tăng tỷ trọng thị trường tiêu thụ ở hai tỉnh này.
3.6. Hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty:
Ta có thể khái quát hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ thông qua bảng 8:
Bảng 8: Hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty.
Đơn vị tính: đồng.
STT
Chỉ tiêu
Quý IV/98
Quý I/99
1
Vốn hoạt động
600.000.000
600.000.000
2
Doanh thu
443.450.000
453.200.000
3
Chi phí
401.376.000
396.120.000
4
Lợi nhuận trước thuế
42.074.000
57.080.000
5
Lợi nhuận sau thuế
36.814.750
4.994.5000
6
Tỷ suất lợi nhuận /chi phí(%)
10,48
14,41
7
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu (%)
9,49
12,59
8
Tỷ suất lợi nhuận /vốn (%)
7,01
9,51
9
Số vòng quay vốn/quý
0,74
0,76
Kết quả trên cho thấy mặc dù doanh thu tăng không đáng kể nhưng tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu tăng, tỷ suất lợi nhuận trên vốn cũng tăng và mức tỷ suất này trung bình vào khoảng 32% và số vòng quay của vốn cũng tăng.
3.7. Lao động và cơ cấu lao động của công ty:
Hiện công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên trì có 120 cán bộ công nhân viên. Cơ cấu lao động của công ty như sau:
Bảng 9: Cơ cấu lao động của công ty.
Trình độ
Chỉ tiêu
Đại học
Trung cấp
Công nhân lành nghề
Chưa qua đào tạo
Số lượng
%
số lượng
%
Số lượng
%
Số lượng
%
- Lao động quản lý
6
5
4
3,3
2
1,7
- Lao động trực tiếp
60
50
48
40
Số lao động có trình độ đại học chỉ chiếm 5% trong tổng số 120 lao động nhưng lại chiếm tới 50% trong tổng số lao động quản lý của công ty đây là một điều tương đối tốt cho công ty trong công tác quản lý.
Công nhân chưa qua đào tạo còn chiếm tỷ trọng tương đối lớn 40% so với tổng số lao động trong công ty nếu so với tổng số lao động trực tiếp thì chiếm 44,4% do đó công ty cần phải có giải pháp để đào tạo số lao động đó đồng thời tạo điều kiện cho đội ngũ lao động quản lý nâng cao trình độ hơn nữa nhằm đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty ngày càng có hiệu quả hơn.
III. Đánh giá chung về hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ:
1. Tích cực: Doanh nghiệp được chuyển thành công ty cổ phần vào cuối năm 1998 nên chưa đủ thời gian để đánh giá một cách đầy đủ, song nhìn chung phát triển tốt hơn ổn định hơn.
Trước đây doanh nghiệp làm ăn kém hiệu qủa, người lao động không có đủ việc làm, thu nhập thấp. Chỉ sau 6 tháng chuyển đổi thành công ty cổ phần đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Công tác tổ chức luôn phục vụ cho nhu cầu sản xuất kinh doanh, sắp xếp các phòng ban đặc biệt là vấn đề tinh giản gọn nhẹ bộ máy quản lý tranh thủ tục rườm rà đối với khách hàng.
Các phòng chức năng đã tích cực tham mưu cho lãnh đạo ban hành các quy chế, nội quy của công ty nhằm phân định rõ ràng trách nhiệm và quyền lợi đối với mỗi cá nhân trong công ty.
Công tác xây dựng Đảng, hoạt động đoàn thể được coi trọng do đó ngày càng ổn định vững mạnh.
Tổ chức công đoàn của xí nghiệp cũ (chưa chuyển thành công ty cổ phần) được liên đoàn lao động tỉnh tặng bằng khen vì sự nghiệp ngành xây dựng vì vậy để phát huy được thế mạnh của tổ chức công đoàn lãnh đạo công ty đã xin được thành lập lại tổ chức công đoàn trong công ty đồng thời ký thoả ước lao động tập thể với công đoàn.
Tổ chức đoàn thanh niên được củng cố, phát huy tính sáng tạo, tiên phong của tuổi trẻ.
Khi chuyển sang công ty cổ phần do việc sắp xếp về tổ chức ngày càng hợp lý, ý thức của cán bộ công nhân viên ở đây được nâng lên rõ rệt, đã phát huy được tối đa nội lực tiềm ẩn, tính chủ động, sáng tạo trong lao động. Họ đã tự nghiên cứu, thiết kế và thi công một lò nung mới với giá trị 20 triệu đồng thay vì mua mới giá gần 100 triệu đồng mà chất lượng hiệu quả tương đương. Chỉ sau 6 tháng kể từ khi chuyển thành công ty cổ phần , tập thể lao động đã cho ra đời thêm được các mẫu mã sản phẩm mới được thị trường chấp nhận. Do giảm được nhiều khoản chi phí do đó hạ được giá thành sản phẩm và bằng tổ chức hội nghị khách hàng công ty đã kéo lại được các khách hàng cũ của xí nghiệp trước đây như công ty xây dựng Ninh bình,xí nghiệp xây dựng Yên Khánh. Công ty còn liên kết với xí nghiệp gạch Vườn chanh, công ty đá 5 để cung cấp nguyên liệu và học hỏi kinh nghiệm. Ngoài ra còn tạo thêm được bạn hàng, đối tác mới là công ty xây lắp và sản xuất công nghiệp thuộc bộ công nghiệp, công ty xây dựng 5 thuộc bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, công ty xây dựng 51 thuộc bộ quốc phòng. Mở được các đại lý kinh tiêu trong vùng và những tỉnh lân cận, Như vậy số khách hàng đông hơn so với khi còn là doanh nghiệp nhà nước. Đây là yếu tố quyết định tăng hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
2. Hạn chế:
Bên cạnh những thành tựu mà công ty đã đạt được, công ty còn một số điểm hạn chế :
2.1. Trình tự tổ chức quản lý của cán bộ :
Do mới thành lập được gần 1 năm, hơn nữa là một đơn vị thí điểm chuyển từ doanh nghiệp Nhà nước sang loại hình Công ty cổ phần nên Hội đồng quản trị nói riêng và Ban lãnh đạo Công ty nói chung chưa bắt kịp cơ chế quản lý mới. Tình trạng chung của các Công ty cổ phần là cán bộ lãnh đạo còn rất bỡ ngỡ với cơ chế quản lý loại hình công ty này nói riêng và cơ chế thị trường nói chung. Tác phong, lề lối và cơ chế quản lý nội bộ Công ty còn đang giai đoạn "tập sự" do đó việc điều hành còn gặp những hạn chế nhất định, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của Công ty.
Năng lực của mỗi cán bộ có trình độ quản lý kinh tế còn chưa đáp ứng được điều kiện kinh doanh hiện nay, cán bộ có trình độ đại học kinh tế quá mỏng nên không có khả năng nắm bắt nhanh nhạy các điều kiện môi trường kinh doanh để điều khiển, quản lý đơn vị.
2.2. Tình hình cơ sở vật chất kỹ thuật, lao động
Là một Công ty qui mô vừa, cơ sở vật chất còn thiếu thốn và trình độ kỹ thuật ở mức trung bình tiên tiến. Điều này ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng và giá thành sản phẩm sản xuất ra.
Mặc dù qua gần một năm hoạt động, cán bộ và công nhân đã có nhiều cố gắng song điều đó cũng chỉ khắc phục được những hạn chế nhất định về sự thiếu hụt và yếu kém về công nghệ sản xuất. Đây là khó khăn lớn và cũng là nhân tố rất quan trọng để nâng cao sức cạnh tranh của Công ty trên thị trường.
Về lao động của Công ty có tới 40% số lao động chưa qua đào tạo, sự am hiểu về kỹ thuật sản xuất không có. Do vậy một mặt ảnh hưởng rất lớn đến năng suất lao động, mặt khác hạn chế hiệu quả sử dụng vật tư, thiết bị trong quá trình sản xuất, gây ra tình trạng giảm sút chất lượng sản phẩm và tăng chi phí trong sản xuất.
2.3. Về vốn kinh doanh
Với số vốn hoạt động là 600 triệu đồng, Công ty ở tình trạng thiếu vốn để thực hiện các mục tiêu sản xuất kinh doanh. Việc đầu tư, đổi mới, nâng cấp các thiết bị nhà xưởng, tuyển chọn công nhân lành nghề và cán bộ quản lý có trình độ cũng bị giới hạn.
Nguồn vốn có hạn, do đó việc thực hiện mục tiêu tăng sản lượng, mở rộng thị trường tiêu thụ cũng như việc khai thác các nguồn nguyên liệu có chất lượng cao để phục vụ sản xuất cũng gặp rất nhiều khó khăn.
Công ty đã có những giải pháp tích cực để huy động thêm nguồn vốn cổ phần để mở rộng sản xuất, đầu tư công nghệ mới... nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất - kinh doanh của Công ty.
Ngoài những nhân tố ảnh hưởng cơ bản nêu trên, hoạt động kinh doanh của Công ty còn bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nữa như về nguồn nguyên liệu cung cấp. Nguồn đất để sản xuất gạch ngói có xu hướng ngày càng giảm đi, giá cả mua bán có xu hướng tăng do khai thác ngày càng khó khăn, điều đó có tác động lớn đến việc cung ứng nguyên liệu cho sản xuất của công ty; nhân tố về thị trường tiêu thụ còn đang hạn hẹp, Công ty mới quan hệ mua bán với một số tỉnh lân cận khả năng tiêu thụ hạn chế. Trong thời gian tới Công ty cần có biện pháp tích cực để mở rộng hơn nữa thị trường tiêu thụ của mình.
Nhân tố cạnh tranh: Hiện nay có rất nhiều loại vật liệu xây dựng lưu thông trên địa bàn với những mẫu mã, kiểu dáng, màu sắc, chất lượng cao. Đây là sức ép rất lớn đối với Công ty, đòi hỏi Công ty phải giải quyết đồng bộ nhiều biện pháp cả về công nghệ, về quản lý, về phương thức kinh doanh mới có cơ hội phát triển tốt được.
Chương III
Phương hướng và biện pháp đổi mới hoạt động kinh doanh ở Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng Yên Từ
I/ Mục tiêu phương hướng của công ty trong những năm tới
Sau khi chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần hoạt động sản xuất kinh doanh đã từng bước được ổn định và có hiệu qủa. Để đảm bảo cho sản xuất kinh doanh ngày càng có hiệu quả hơn, thị trường được mở rộng hơn, mẫu mã sản phẩm đa dạng hơn và ngành nghề kinh doanh được mở rộng hơn, công ty đã đặt ra mục tiêu phương hướng cho những năm tới:
- áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm.
- Tìm thêm những bạn hàng lớn làm ăn lâu dài để có kế hoạch sản xuất kinh doanh trong thời gian tới.
- Đa dạng hóa mặt hàng sản xuất kinh doanh để từ đó có cơ sở bố trí sắp xếp lao động hợp lý.
Những chỉ tiêu chủ yếu của năm 1999 của Công ty thể hiện như sau:
- Sản lượng thực hiện : 6.000.000 viên gạch ngói các loại
- Doanh thu: 2.000.000.000 đồng
- Lợi nhuận sau thuế: 210.000.000 đồng.
- Nộp ngân sách: 100.000.000 đồng
- Thu nhập bình quân: 380.000đồng/người/tháng
* Chỉ tiêu định hướng từ năm 2000 đến 2005 của Công ty tập trung vào đẩy nhanh sản lượng hàng hoá, phấn đấu đến năm 2005 đạt mức sản lượng 10.000.000 viên gạch ngói các loại.
Cơ cấu mặt hàng mở rộng, ngoài các loại gạch ngói, gạch chống nóng còn sản xuất các loại vật liệu xây dựng khác, xây dựng cơ bản, nuôi trồng hải sản; sản xuất các sản phẩm cao cấp khác như gạch Ceramic, Grannit ...
Kế hoạch phát triển công ty từ năm 2000-2005 được chia thành 3 giai đoạn:
Giai đoạn I: Từ 2000-2002 nâng sản lượng lên 7.000.000 sản phẩm/năm.
Giai đoạn II: Từ 2002-2004 nâng sản lượng lên 10.000.000sản phẩm gạch, ngói/năm và mở rộng sản xuất đa dạng hoá sản phẩm như làm gạch chống nóng 3-10 lỗ, gạch lá nem, lá dừa và các loại vật liệu xây dựng khác như gạch xi măng lát vỉa hè, các sản phẩm bằng bê tông, đá các loại, tiến tới sản xuất các loại vật liệu xây dựng cao cấp khác.
Giai đoạn III: Từ 2004-2005, sau khi có đủ điều kiện về vốn, năng lực sản xuất kinh doanh, có nhiều bạn hàng quen thuộc công ty sẽ đi vào kinh doanh ngành nghề xây dựng. Với điều kiện thuận lợi hiện nay công ty đã có năm kỹ sư xây dựng, một kỹ sư kinh tế xây dựng, một trung cấp xây dựng. Tại địa bàn huyện Yên Mô chưa có đơn vị nào kinh doanh ngành nghề xây dựng vì vậy phương hướng hoạt động về ngành nghề này mang tính khả thi cao.
Về thị trường tiêu thụ sản phẩm: từ những thế mạnh sẵn có của thiên nhiên trao tặng, trữ lượng đất còn rất lớn, chất lượng đất cho ra chất lượng sản phẩm tốt và thị trường tiêu thụ rộng rãi. Từ xưa gạch ngói Yên Từ đã có tiếng trên toàn tỉnh Hà Nam Ninh cũ và vào cả trong Thanh Hoá, ra Hà Nội. Trên toàn tỉnh Ninh Bình các doanh nghiệp sản xuất gạch chống nóng, lá nem, lá dừa còn ít. Vì vậy thị trường tiêu thụ sản phẩm còn rất lớn vấn đề còn lại là năng lực sản xuất kinh doanh của công ty để làm sao cho ra những sản phẩm có mẫu mã đẹp chất lượng tốt và giá cả hợp lý.
Về nguyên liệu vật liệu: khả năng khai thác đất với diện tích đất là 21ha phần lớn số đất chưa được khai thác hết và không có kế hoạch cụ thể dẫn đến tình trạng lãng phí rất nhiều. Do đó công ty phải có kế hoạch cụ thể để tận dụng hết khả năng khai thác đất. Do điều kiện địa lý thuận lợi nên sau khi khai thác xong có thể khoanh vùng để chặn phù sa sau 5 năm có thể quay lại tiếp tục khai thác do đó nguồn nguyên liệu chính là ổn định. Nhiên liệu như than, củi, điện, nước do điều kiện địa lý thuận lợi nên việc cung cấp nhiên liệu cho hoạt động sản xuất tương đối thuận tiện. Hiện công ty có hai trạm biến áp công suất 280KVA thực tế chưa sử dụng hết nên khả năng cung cấp điện cũng tương đối tốt.
II/ Biện pháp đổi mới các mặt hoạt động kinh doanh của công ty
1. Đổi mới hoạt động thương mại đầu vào
Hoạt động thương mại đầu vào cho sản xuất bao gồm từ khâu nghiên cứu thị trường, xác định nhu cầu vật tư của doanh nghiệp, xác định nguồn vật tư, lập kế hoạch mua sắm vật tư, tổ chức mua sắm, tổ chức tiếp nhận, bảo quản và cấp phát, đến việc tổ chức quản lý sử dụng và quyết toán vật tư.
Phải tổ chức tốt việc nghiên cứu thị trường và lập kế hoạch mua sắm vật tư cho doanh nghiệp: kế hoạch mua sắm vật tư là một bộ phận quan trọng của kế hoạch sản xuất - kỹ thuật - tài chính của doanh nghiệp. Việc xây dựng kế hoạch mua sắm kịp thời và có chất lượng cho phép đảm bảo các yếu tố của sản xuất một cách có hiệu quả nhất. Lập kế hoạch mua sắm vật tư đòi hỏi phải nghiên cứu kỹ thị trường các yếu tố của sản xuất để xác định nhu cầu vật tư cho doanh nghiệp cả về số lượng, chất lượng, thời gian và giá cả, nghiên cứu nhiệm vụ sản xuất trong năm kế hoạch, khả năng tiêu thụ sản phẩm, kiểm tra đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch vật tư năm báo cáo, xác định lại bảng danh mục vật tư tiêu dùng trong năm kế hoạch, xây dựng và chỉnh lý lại các loại định mức, bao gồm định mức tiêu hao nguyên vật liệu, định mức sử dụng công suất thiết bị máy móc và định mức dự trữ vật tư, tính toán các nhu cầu vật tư trong toàn bộ doanh nghiệp và cho tất cả các loại công việc, tính toán nguồn vật tư, lên biểu tổng hợp nhu cầu vật tư và biểu cân đối vật tư.
- Tổ chức tốt việc mua sắm vật tư, trên cơ sở kế hoạch mua sắm vật tư và kết quả nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp lên đơn hàng vật tư và tổ chức thực hiện bảo đảm vật tư cho sản xuất. Lên đơn hàng là quá trình cụ thể hoá nhu cầu đến các quy cách, chủng loại và thời gian nhận hàng. Lập đơn hàng là công việc hết sức quan trọng trong quá trình tổ chức mua sắm vật tư hàng hoá và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bất cứ một sai sót nào cũng có thể dẫn đến việc đặt mua những vật tư mà nhu cầu sản xuất không cần hoặc không đủ so với nhu cầu. Để lập đơn hàng được chính xác, bộ phận lập đơn hàng phải tính đến các cơ sở để lập đơn hàng như nhiệm vụ sản xuất, hệ thống định mức tiêu dùng vật tư, định mức dự trữ vật tư, lượng tồn kho vật tư, kế hoạch tác nghiệp về đảm bảo vật tư quý, tháng... Nhiệm vụ quan trọng trong công tác lập đơn hàng là chọn và đặt mua những loại vật tư hàng hoá phù hợp với yêu cầu của sản xuất. Tổ chức mua sắm vật tư ở doanh nghiệp được thực hiện trên cơ sở đơn hàng và hợp đồng ký kết và như vậy việc lập đơn hàng, thảo hợp đồng hoặc ký kết hợp đồng phải thật chặt chẽ hạn chế tối đa những rủi ro có thể xảy ra trong khi thực hiện hợp đồng.
- Tổ chức chuyển đưa vật tư hàng hoá về doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng. Đây là một trong những giai đoạn kết thúc của công tác các yếu tố vật chất cho sản xuất. Quản lý và tổ chức tốt việc vận chuyển, tiếp nhận hàng hoá sẽ tạo điều kiện cung ứng vật tư kịp thời và đồng bộ cho sản xuất của doanh nghiệp, giữ gìn tốt số lượng và chất lượng vật tư hàng hoá, bảo đảm sử dụng có hiệu quả vốn lưu động và giảm được chi phí kinh doanh.
Chuyển đưa vật tư về doanh nghiệp nên thực hiện bằng phương pháp tập trung để giải phóng doanh nghiệp khỏi bận tâm lo lắng trong việc đảm bảo vật tư cho sản xuất nhờ đó có thể tập trung quản lý và đẩy mạnh sản xuất.
- Tiếp nhận và bảo quản vật tư về số lượng và chất lượng. Khi hàng hoá vật tư chuyển về đến doanh nghiệp, cần tổ chức tốt công tác tiếp nhận và bảo quản. Mục đích của công tác này là kiểm tra việc thực hiện các hợp đồng mua bán vật tư, hàng hoá về nguyên vẹn, bảo đảm số lượng và chất lượng hay không? Ai là người chịu trách nhiệm về những hao hụt và hư hỏng đó?
Sau khi tiếp nhận vật tư, hàng hoá phải tổ chức quản lý và bảo quản ở kho, trang bị kho và tổ chúc bảo quản kho phải bảo đảm giữ gìn tốt số lượng và chất lượng, đồng thời phải tuân thủ yêu cầu dễ thấy, dễ lấy, dễ kiểm tra và mỹ thuật kho tàng.
- Cấp phát vật tư cho phân xưởng sản xuất là một công tác hết sức quan trọng. Tổ chức tốt công tác này sẽ đảm bảo cho sản xuất của doanh nghiệp tiến hành được nhịp nhàng, góp phần tăng năng suất lao động của công nhân, tăng nhanh vòng quay vốn lưu động, nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm. Việc cấp phát được tiến hành theo hạn mức. Hạn mức là lượng vật tư quy định cho phân xưởng trong kỳ kế hoạch để phân xưởng thực hiện nhiệm vụ sản xuất được giao. Hạn mức cấp phát nâng cao trách nhiệm của phân xưởng trong việc sử dụng số lượng vật tư lĩnh được một cách hợp lý và tiết kiệm.
- Quyết toán và kiểm tra sử dụng. Để nâng cao hiệu quả sử dụng các yếu tố đầu vào (vật tư) của sản xuất đòi hỏi doanh nghiệp phải định kỳ quyết toán vật tư sử dụng. Việc quyết toán vật tư nhằm tính toán lượng vật tư thực chi có đúng mục đích không? Việc sử dụng các yếu tố vật chất có tuân thủ các định mức tiêu dùng hay không? Lượng vật tư tiết kiệm hoặc bội chi? Nguyên nhân gây lãng phí trong sử dụng vật tư ở doanh nghiệp và từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp với thực tế.
2. Đổi mới tổ chức lao động ở doanh nghiệp
Trong quá trình vận hành doanh nghiệp, chúng ta nhận thấy rằng, nhiệm vụ sản xuất kinh doanh sẽ không hoàn thành nếu không có con người hay nói cách khác nhân tố quyết định sự tồn tại và phát triển doanh nghiệp là con người chính vì vậy công tác tổ chức lao động ở doanh nghiệp cũng phải luôn đổi mới để nhằm mục đích nâng cao trình độ năng lực quảnlý, năng suất lao động.
Trước hết là việc bố trí sắp xếp hợp lý khoa học đội ngũ cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp nhằm khai thác hết khả năng tiềm tàng của mỗi con người.
Tiếp theo là phải có chính sách tuyển dụng lao động, chính sách tuyển dụng phải trở thành chính sách then chốt trong vận hành doanh nghiệp, trong đó nổi lên vấn đề là những người được tuyển dụng phải thỏa mãn đầy đủ các yêu cầu vận hành của doanh nghiệp bảo đảm thực hiện chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần căn cứ vào loại công việc, số lượng người cần tuyển và trình độ cụ thể của từng loại cán bộ công nhân viên mà giới thiệu công việc và những yêu cầu của công việc cho những người được dự tuyển.
Tuyển dụng được những người lao động có phẩm chất và tiêu chuẩn nhất định theo yêu cầu công việc sản xuất kinh doanh là vấn đề quan trọng trong chính sách vận hành của doanh nghiệp. Nhưng để cho doanh nghiệp đứng vững và phát triển thì việc đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng lao động hợp lý có ý nghĩa quyết định. Ngày nay khoa học kỹ thuật phát triển mạnh mẽ và liên tục cùng với sự bùng nổ thông tin, cạnh tranh trên thương trường ngày càng quyết liệt... đòi hỏi doanh nghiệp phải thường xuyên chăm lo đến việc đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ công nhân viên.
Tuỳ theo tình hình nhân lực và yêu cầu cụ thể trong hoạt động kinh doanh mà doanh nghiệp có kế hoạch đào tạo, kèm cặp, bồi dưỡng từng loạicán bộ công nhân viên bằng các phương pháp và hình thức phù hợp, tạo điều kiện cho họ tiếp cận được với môi trường kinh doanh thường xuyên biến động và với những đòi hỏi của kỹ thuật nghiệp vụ mới trong sản xuất kinh doanh.
Cùng với việc đào tạo và bồi dưỡng nhân lực phải thường xuyên cải tiến tổ chức lao động trong các khâu, khuyến khích mọi người phát huy tính chủ động, sáng tạo, nâng cao năng suất lao động và chất lượng công việc giảm chi phí, nâng cao hiệu quả lao động, tăng thu nhập cho tập thể và cá nhân.
3. Đổi mới thương mại đầu ra.
Hoạt động thương mại đầu ra (tiêu thụ sản phẩm) của doanh nghiệp bao gồm hàng loạt các nghiệp vụ, từ khâu nghiên cứu thị trường, nắm bắt nhu cầu thị trường cho đến xuất bán theo yêu cầu khách hàng nhằm mục đích đạt hiệu quả cao nhất. Do vậy cần:
Thứ nhất: tổ chức tốt việc điều tra nghiên cứu thị trường, điều tra nghiên cứu thị trường là việc làm cần thiết đầu tiên đối với doanh nghiệp, là khâu đóng vai trò quan trọng trong việc thành công hay thất bại của hoạt động tiêu thụ sản phẩm. Nghiên cứu thị trường nhằm trả lời câu hỏi: thị trường đang cần những loại sản phẩm gì? Đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của nó ra sao. Dung lượng thị trường về sản phẩm đó như thếnào? Ai là người tiêu thụ sản phẩm đó.
Thứ hai: Phải lựa chọn sản phẩm thích ứng và tiến hành tổ chức sản xuất. Trên cơ sở nghiên cứu thị trường doanh nghiệp lựa chọn sản phẩm thích ứng. Đây là công việc quyết định hiệu quả hoạt động tiêu thụ. Lựa chọn sản phẩm thích ứng có nghĩa là phải tổ chức sản xuất những sản phẩm hàng hoá mà thị trường đòi hỏi. Sản phẩm thích ứng bao hàm về lượng, chất lượng và giá cả. Về mặt lượng, sản phẩm phải thích ứng với quy mô thị trường, với dung lượng thị trường. Về mặt chất lượng sản phẩm phải phù hợp với yêu cầu, tương xứng với trình độ tiêu dùng. Thích ứng về mặt giá cả hàng hoá được người mua chấp nhận và tối đa hóa được lợi ích người bán.
Thứ ba: Tổ chức tốt việc hoàn chỉnh sản phẩm và đưa sản phẩm về kho thành phẩm để chuẩn bị tiêu thụ. Khâu hoàn chỉnh sản phẩm bao gồm: kiểm tra chất lượng sản phẩm, phân loại.
Thứ tư: Đẩy mạnh việc mở rộng tiêu thụ, áp dụng các kỹ thuật marketing vào việc tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp đồng thời với việc phát triển mạng lưới đại lý tiêu thụ.
4. Đổi mới công tác tài chính
Tài chính doanh nghiệp là những quan hệ tiền tệ gắn trực tiếp với việc tổ chức, huy động, phân phối, sử dụng và quản lý vốn trong quá trình kinh doanh. Sử dụng vốn trong kinh doanh là một khâu có tầm quan trọng quyết định đến hiệu quả kinh doanh. Tuy nhên việc sử dụng vốn kinh doanh lại là kết quả tổng hợp của tất cả các khâu, các bộ phận trong kinh doanh, từ phương hướng kinh doanh đến biện pháp tổ chức thực hiện cũng như sự quản lý hạch toán, theo dõi, kiểm tra.
Mục đích của sử dụng vốn trong kinh doanh là nhằm bảo đảm nhu cầu tối đa về vốn cho việc phát triển sản xuất kinh doanh trên cơ sở nguồn vốn có hạn được sử dụng một cách hợp lý, tiết kiệm đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất.
Để đạt được mục đích trên yêu cầu cơ bản của sử dụng vốn là:
- Bảo đảm sử dụng vốn đúng phương hướng, đúng mục đích và đúng kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp.
- Chấp hành đúng các quy định và chế độ quản lý tài chính của nhà nước.
- Hạch toán đầy đủ, chính xác, kịp thời số vốn hiện có và tình hình sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Những biện pháp cần phải áp dụng để sử dụng vốn có hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là:
Một là: Tăng nhanh vòng quay của vốn lưu đồng
Hai là: Tiết kiệm chi phí sử dụng hợp lý tài sản, máy móc, phương tiện vật tư.
Ba là: Tăng cường công tác quản lý tài chính.
- Hạch toán, theo dõi đầy đủ, chính xác, kịp thời tình hình thu, chi của doanh nghiệp.
- Chấp hành việc thanh toán để giảm chi phí trả lãi vay ngân hàng.
- Quản lý chặt chẽ vốn, chống tham ô, lãng phí.
III/ Một số điều kiện tiền đề để thực hiện các biện pháp nêu trên
1. Vốn - huy động vốn
Trong điều kiện hiện nay vốn của công ty còn eo hẹp mà muốn mở rộng sản xuất đẩy mạnh việc tiêu thụ sản phẩm thì cần phải có nhiều vốn do vậy trước hết công ty cần phải huy động thêm vốn, tại thời điểm này có hai cách để huy động thêm vốn. Thứ nhất là vay vốn của ngân hàng, thứ hai là vay vốn của các cổ đông của công ty, tốt nhất là công ty nên sử dụng cả hai cách này để đạt được mục tiêu một cách nhanh nhất.
2. Hiện đại hoá cơ sở vật chất kỹ thuật
Để có thể thoả mãn tốt hơn nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng thì cần phải có những sản phẩm có mẫu mã đẹp, chất lượng tốt, đồng thời có thể cạnh tranh được trong điều kiện hiện nay và sắp tới chúng ta tham gia vào AFTA thì vấn đề cạnh tranh càng trở nên khốc liệt hơn vì vậy không còn cách nào hơn nữa là việc hiện đại hoá cơ sở vật chất kỹ thuật mới có thể nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao năng suất lao động nâng cao tính cạnh tranh trong hoạt động sản xuất của công ty.
Chính vì vậy trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh công ty cần chú trọng vào vấn đề hiện đại hoá cơ sở vật chất kỹ thuật, nhưng cần phải tránh đầu tư tràn lan, không tính toán đến hiệu quả đầu tư gây ra tình trạng lãng phí mà hiệu quả lại không có.
Trong một thời gian ngắn hoạt động, công ty đã đầu tư tương đối nhiều cho hoạt động sản xuất kinh doanh như cải tạo nâng cấp nhà xưởng sản xuất cũ, nâng cấp cải tạo máy móc thiết bị. Nhưng để mở rộng phát triển sản xuất kinh doanh công ty cần huy động vốn vào một số hạng mục quan trọng sau đây:
- Đầu tư xây dựng thêm 1000m2 nhà xưởng nữa để đảm bảo cho hoạt động sản xuất được thuận lợi hơn.
- Đầu tư xây dựng mới dây chuyền sản xuất để đạt được mục tiêu đề ra của công ty.
- Đầu tư mua mới thêm các trang thiết bị văn phòng như máy tính, máy in ... nhằm đảm bảo cho công tác quản lý được tốt hơn.
- Đầu tư mua mới phương tiện vận chuyển hàng hoá để đáp ứng nhu cầu khách hàng nhanh chóng hơn, tốt hơn nữa.
3. Đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài
Nhằm đáp ứng được công tác sản xuất kinh doanh của công ty thì việc đào tạo, nâng cao tay nghề cho công nhân là nhiệm vụ cấp bách, trong giai đoạn hiệnnay công nhân chưa qua đào tạo của công ty chiếm tỷ trọng khá lớn do vậy có thể đào tạo số người này bằng các hình thức như tự đào tạo lẫn nhau do công nhân lành nghề dạy, kèm cặp người chưa được đào tạo hoặc có thể mời giáo viên về công ty để đào tạo. Đối với những công nhân lao động lành nghề thì cần phải nâng cao tay nghề thêm nữa bằng cách đi tham qụan học hỏi kinh nghiệm ở những đơn vị khác.
Đối với đội ngũ cán bộ quản lý thì việc đào tạo cũng được công ty coi trọng, hiện công ty đã cử 2 cán bộ đi học đại học tại chức nhưng muốn đẩy mạnh được hoạt động sản xuất kinh doanh hơn nữa thì cần phải cử thêm các cán bộ đi học để nâng cao trình độ của mình nhằm đáp ứng được những đòi hỏi ngày càng cao của thực tế hiện nay.
4. Tạo lập mối quan hệ
Trong hoạt động sản xuất kinh doanh vấn đề tạo lập các mối quan hệ như quan hệ với khách hàng, quan hệ với đối tác quan hệ với các cơ quan quản lý của nhà nước cần phải nhiều lên và khăng khít hơn điều này sẽ mang lại hiệu quả sản xuất kinh doanh cho công ty cả trong giai đoạn trước mắt và lâu dài.
Giải quyết vấn đề này công ty cần phải tạo được uy tín của mình bằng chính những khả năng của mình và chất lượng sản phẩm của mình sản xuất ra.
Đồng thời tăng cường mối quan hệ đoàn kết của các cán bộ công nhân viên trong công ty nhằm thực hiện tốt các mục tiêu đề ra:
- Trước hết cần tập trung giải quyết tốt mối quan hệ về cơ chế hoạt động và điều hành của Hội đồng quản trị theo tinh thần các quyết định chung của Đại hội đồng. Mỗi thành viên Hội đồng quản trị và giám đốc điều hành và thực hiện tốt những chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình; tăng cường trao đổi về các chức năng quản trị để thực hiện sự quản trị thống nhất, ăn khớp với mục tiêu của Công ty.
- Giải quyết tốt quan hệ giữa các bộ phận chức năng và sản xuất của Công ty để đảm bảo cho những kế hoạch có tính khả thi; Nhiệm vụ sản xuất tương ứng có các điều kiện vật tư tiền vốn đảm bảo; gắn sản xuất với kinh doanh tiêu thụ sản phẩm của Công ty. Các bộ phận chức năng cần thường xuyên trao đổi, đúc rút kinh nghiệm trong quản trị các nghiệp vụ sản xuất - kinh doanh giúp Giám đốc và Hội đồng quản trị có những quyết định đúng đắn cho bước đi của Công ty trong tương lai.
- Giải quyết tốt mối quan hệ giữa người lao động với Công ty và giữa các bộ phận lao động với nhau, giữa những người lao động trong cùng bộ phận nhằm đảm bảo tính công bằng, công khai, dân chủ; khuyến khích các bộ phận và từng người lao động đem hết khả năng và trách nhiệm để sản xuất - kinh doanh. Hợp lực toàn bộ sức mạnh cá biệt thành sức mạnh của toàn Công ty, cùng thúc đẩy Công ty phát triển.
IV. Một số kiến nghị nhằm tạo lập môi trường thuận lợi cho sự phát triển Công ty cổ phần.
Một là, ổn định tiền tệ, giảm lạm phát . Tiền tệ ổn định là một điều kiện quan trọng cho sự phát triển của công ty cổ phần, tiền tệ là yếu tố tác động đến nền kinh tế. Trong nền kinh tế thị trường, tiền tệ là vật ngang giá chung, có vai trò nói lên tất cả các loại thị trường vào nó chỉ phát huy được chức năng khi có sự ổn định tiền tệ. Sự ổn định tiền tệ sự phát triển của các doanh nghiệp trong đó có Công ty cổ phần. Một khi Công ty phát triển nó sẽ tác động tích cực trở lại đối với nền kinh tế nói chung, cũng như tiền tệ nói riêng. Bởi vì, những Công ty phát triển có nghĩa là một khối lượng tiền tệ trong xã hội được di chuyển vào sản xuất kinh doanh, từ đó hạn chế được những cơn sốt giá cả. Với ý nghĩa đó cần có những chính sách kinh tế vĩ mô tạo điều kiện ổn định tiền tệ, kích thích tiết kiệm và chuyển tiền tiết kiệm vào hoạt động đầu tư. Về thực chất người mua cổ phiếu là đầu tư tài chính với mục đích lợi nhuận cao hơn và đều có yêu cầu chung là phải an toàn trong khoản đầu tư đó. Nếu lạm phát họ sẽ không muốn giữ các khoản tiết kiệm dưới dạng tiền tệ và do đó không sẵn sàng mua cổ phiếu của Công ty cổ phần.
Lạm phát từ lâu đã là căn bệnh chung của nền kinh tế thị trường, giảm lạm phát là vấn đề hàng đầu trong mục tiêui và chính sách kinh tế vĩ mô của các quốc gia. Lạm phát cao hạn chế khả năng phát hành cổ phiếu của doanh nghiệp vì trong trường hợp này lợi tức cổ phiếu, trái phiếu cao, doanh nghiệp không chịu nổi, do đó lạm phát thấp sẽ thúc đẩy nhanh sự ra đời và phát triển thị trường vốn trong nước.
Lạm phát tăng làm giá cả tăng vụt, đồng tiền mất giá làm cho chi phí đầu vào luôn biến đổi, chính vì vậy lạm phát sẽ gây khó khăn cho việc tính toán và hoạch định các phương án kinh doanh thiếu chính xác, không tránh được những rủi ro có thể xảy ra. Nếu lạm phát giảm, giá cả ổn định nó sẽ tạo điều kiện tính toán và hoạch định các phương án kinh doanh một cách tương đối chính xác, đồng thời nó tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu và cả những người đầu tư.
Hai là, chính sách tài chính thể hiện chủ yếu hai nội dung thu và chi của Chính phủ, từ đó tác động vào tổng cung, tổng cầu số lượng và giá cả. Kinh tế thị trường đòi hỏi phải xây dựng ngân sách theo tinh thần : bội chi để chống suy thoái kinh tế, bội thu để chống lạm phát, khi cần sẽ huy động nguồn vốn trong nước bằng nhiều hình thức (kỳ phiếu, công trái...) hoặc vay vốn nước ngoài để đầu tư phát triển, không phát hành tiền bù bội chi cho ngân sách. Về chi ngân sách Nhà nước cần ưu tiên cho các khoả
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 24522.DOC