Đề tài Bộ máy kế toán và thực trạng hoạt động các phần hành kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng

Lời nói đầu Trong nền kinh tế thị trường, mỗi doanh nghiệp được xem như là một tế bào của nền kinh tế với nhiệm vụ chủ yếu là thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm tạo ra các sản phẩm hàng hoá, lao vụ dịch vụ cung cấp cho xã hội, từ đó đạt tới mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận. Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Để có thể hội nhập được với nền kinh tế thế giới, chúng ta cần phải có một cơ sở hạ tầng vững chắc bởi đây chính là nền tảng cho các ngành khác phát triển. Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất quan trọng tạo cơ sở, tiền đề phát triển cho nền kinh tế quốc dân.Với nguồn vốn đầu tư lớn cùng đặc điểm sản xuất của ngành là thời gian thi công kéo dài, quy mô lớn. Chính vì vậy, vấn đề đặt ra là làm sao quản lý vốn tốt, có hiệu quả, khắc phục tình trạng thất thoát và lãng phí trong thi công, giảm chi phí, giá thành, tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp. Dù là một doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân, để tồn tại và phát triển thì công tác tổ chức tài chính kế toán đóng một vai trò quan trọng bởi việc quản lý tài chính mà phù hợp và đúng đắn sẽ không dẫn đến thất thoát tài sản làm cho Công ty có chiều hướng đi xuống. Qua thời gian thực tập tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng, dù thời gian không nhiều song em bước đầu cũng đã tiếp cận được thực tế hoạt động kinh doanh, quản lý và công tác kế toán tại Công ty,vận dụng những kiến thức lý thuyết để đánh giá, nhận xét những hạn chế còn tồn tại trong các mặt hoạt động quản lý. Nội dung báo cáo thực tập gồm 3 phần: Phần A: Khái quát chung về Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Phần B: Bộ máy kế toán và thực trạng hoạt động các phần hành kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Phần C: Nhận xét chung về công tác kế toán của Công ty. Phần A: Khái quát chung về công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. I. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng(TDC) là doanh nghiệp Nhà nước, được thành lập theo quyết định số 177A/BXD_TCLĐ ngày 05 tháng 05 năm 1993 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, là doanh nghiệp hạch toán độc lập thuộc Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội HACC. Tên giao dịch chính thức của công ty là: Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng( Construction Technology Development Company). Viết tắt: TDC. Công ty có trụ sở tại 243A_La Thành_Đống Đa_Hà Nội. Với 1650 cán bộ kỹ thuật và công nhân viên bao gồm: Các chuyên viên kỹ thuật cao cấp và kỹ sư các ngành nghề. Đội ngũ công nhân, kỹ thuật viên lành nghề đang làm việc tại công trường, xưởng sản xuất và phòng thí nghiệm. Trong quá trình hoạt động và phát triển, do thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình ngày 14 tháng 07 năm 2000 theo quyết định số 965/QĐ_BXD của Bộ trưởng Bộ Xây dựng công ty phát triển kỹ thuật xây dựng(TDC) được xếp loại doanh nghiệp hạng 1 và được cấp giấy phép đăng ký kinh doanh số 108233 vào ngày 18 tháng 05 năm 1993, đăng ký lại ngày 13 tháng 11 năm 2002. Ngày 04 tháng 12 năm 2000 bổ sung hành nghề kinh doanh, hoạt động trong các lĩnh vực xây dựng dân dụng, giao thông thuỷ lợi, tư vấn, khảo sát, thiết kế, thí nghiệm, thẩm định dự án, hợp tác quốc tế, đầu tư phát triển nhà, kinh doanh xuất nhập khẩu... Tháng 01 năm 2004, Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng đã được Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Trung tâm chứng nhận QUACERT cấp chứng chỉ chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2000. Ngoài ra, công ty còn có các đơn vị trực thuộc đang tổ chức triển khai các hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn cả nước như: _ Văn phòng đại diện tại thành phố Hồ Chí Minh. _ Xí nghiệp xây lắp và sản xuất vật liệu xây dựng. _ Xí nghiệp xây dựng và nền móng công trình. _ Xí nghiệp xây dựng và thi công cơ giới. _ Xí nghiệp xây dựng và hoàn thiện công trình. _ Xí nghiệp xây dựng các công trình liên hợp. _ Các đội xây dựng trực thuộc công ty. _ Đội quản lý thiết bị và xưởng cơ khí. _ Phòng thí nghiệm LAS XD_62. _ Trung tâm chuyển giao công nghệ xây dựng. _ Chi nhánh công ty tại Đà Nẵng. _ Chi nhánh công ty tại Thái Nguyên. _ Chi nhánh công ty tại Bắc Cạn. Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng(TDC) thuộc Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội hoạt động trên các lĩnh vực: Nhận thầu thi công các công trình gồm: _ Các công trình dân dụng và công nghiệp, công trình công cộng, nhà cao tầng, công trình văn hoá thể thao và xây dựng khác. _ Công trình giao thông, thuỷ lợi, các công trình đường dây và trạm biến thế điện, các công trình bưu chính viễn thông.v.v. _ Các công trình kỹ thuật hạ tầng bao gồm san lấp, xử lý nền móng...cho khu công nghiệp, khu đô thị và nông thôn. _ Khoan khai thác nước ngầm, khoan phụt xử lý nền và các công trình đê đập, thi công các công trình kỹ thuật hạ tầng nông nghiệp và nông thôn. _ Kinh doanh phát triển nhà, sản xuất cấu kiện bê tông, kinh doanh xuất nhập khẩu vật tư, thiết bị công nghệ xây dựng. _ Thi công các công trình có quy mô lớn, tổng thầu theo hình thức BOT. Thi công các dự án đấu thầu quốc tế theo tiêu chuẩn ISO 9000. _ ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa hoc kỹ thuật và tiến bộ kỹ thuật và thi công xây dựng và sản xuất vật liệu. Tư vấn và lập dự án đầu tư, khảo sát, thiết kế: _ Tư vấn xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông, thuỷ lợi, bưu chính viễn thông, đường dây điện, trạm biến thế, các công trình kỹ thuật hạ tầng trong các khu đô thị và công nghiệp gồm: + Lập dự án đầu tư, khảo sát, thiết kế và thiết kế kỹ thuật thi công, thí nghiệm kiểm tra chất lượng xây dựng và vật liệu xây dựng. + Tư vấn đấu thầu, thẩm định dự án đầu tư, kiểm định chất lượng thi công, thẩm tra thiết kế dự toán. + Quản lý dự án, tư vấn giám sát thi công, xây dựng thực nghiệm. _ Tư vấn chuyển giao các công nghệ xây dựng tại Việt Nam. Hợp tác với các đơn vị trong và ngoài nước để triển khai các công nghệ xây dựng mới. Công ty có đội ngũ chuyên gia, cán bộ kỹ thuật, công nhân có nhiều kinh nghiệm trong thi công xây mới, cải tạo, sữa chữa các công trình dân dụng, công nghiệp, công trình kỹ thuật hạ tầng đô thị, giao thông, thuỷ lợi tại nhiều tỉnh, thành phố trong cẩ nước và được các cơ quan hữu quan đánh giá cao. Trong những năm qua, với tiềm năng sẵn có và sử dụng đúng phương pháp chiến lược, giá trị sản xuất của công ty tăng lên không ngừng. Các công trình do công ty thi công đều đạt chất lượng, đảm bảo tiến độ và không xảy ra mất an toàn lao động. Một số công trình đạt danh hiệu công trình chất lượng cao, được Bộ Xây dựng và Công đoàn ngành tặng huy chương vàng. Do vậy, công ty được sự tín nhiệm cao trên thị trường xây dựng. Trong những năm qua công ty đã thực hiện thành công nhiều công trình hoặc hạng mục công trình, các công việc yêu cầu có kỹ thuật cao và phức tạp như: Nhà chung cư B3C Làng quốc tế Thăng Long, Bênh viện y học cổ truyền Việt Nam, Nhà đào tạo sau Đại học_trường Đại học Kinh tế quốc dân, Nhà ăn sinh viên_trường Đại học Kinh tế quốc dân, Trung tâm điều hành giao dịch NASCO_VietnamAirlines... Công ty còn thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu, tư vấn đầu tư trên các lĩnh vực xây dựng dân dụng, công nghiệp, giao thông, thuỷ lợi, kết cấu hạ tầng và các lĩnh vực khác như: Dự án quản lý đất và nước( hợp tác với Canada), công nghệ xử lý nền bằng cột đất xi măng Lime-Cement Column của Thụy Điển, tư vấn mời thầu các công trình quy hoạch thoát nước Việt Trì, Nhà ở tập thê Đại học Kiến trúc Hà Nội, thiết kế chợ văn hoá du lịch Cổ Loa_ Đông Anh_ Hà Nội, khảo sát địa chất làng Quốc tế Thăng Long, kiểm tra chất lượng công trình Công ty gang thép Thái Nguyên, đo vẽ bản đồ địa chính nội thị Hà Nội, Việt Trì, lắp đặt thiết bị trạm quan trắc công trình thuỷ lợi Tân Giang- Ninh Thuận. Hiện nay công ty đang mở rộng kết hợp đa dạng hoá loại hình sản xuất như đầu tư phát triển khu dân cư, khu công nghiệp tập trung, xuất nhập khẩu xây dựng... Các công trình đạt huy chương vàng và được cấp bằng chất lượng: _ Trụ sở Uỷ ban toàn quốc liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam. _ Trung tâm điều hành giao dịch hàng không sân bay Nội Bài. _ Nhà đào tạo sau đại học_ trường Đại học Kinh tế quốc dân. Đối với các doanh nghiêp nước ngoài, Công ty đã tạo được sự tín nhiệm ngày càng tăng. Nhiều chủ đầu tư, Công ty tư vấn và xây lắp thuộc các nước Nhật, ấn Độ, Philipin, Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Malaisia đã khẳng định mối quan hệ ban đầu lâu dài với công ty trong lĩnh vực tư vấn đầu tư thi công xây dựng. II. Đặc điểm hoạt động kinh doanh, xây lắp của công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Xây dựng cơ bản là một ngành sản xuất vật chất quan trọng mang tính chất công nghiệp nhằm tạo ra cơ sở vật chất cho nền kinh tế quốc dân. Là ngành sản xuất vật chất nhưng sản phẩm ngành xây dựng cơ bản lại mang những đặc điểm riêng biệt so với sản phẩm của các ngành sản xuất khác. Ngành sản xuất này thường có đặc điểm : _ Sản phẩm xây lắp là các công trình, kiến trúc nhà cửa,... có quy mô lớn, kết cấu phức tạp, mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất dài và phân tán...Do vậy, trước khi tiến hành xây lắp, sản phẩm dự định đều phải qua các khâu từ dự án đến dự toán công trình. Dự toán công trình là tổng mức chi phí cần thiết cho việc đầu tư công trình được tính toán cụ thể ở giai đoạn thiết kế kỹ thuật. Tổng dự toán công trình có liên quan đến khảo sát, thiết kế, xây dựng, mua sắm thiết bị và các chi phí khác bao gồm các chi phí dự phòng, các yếu tố trượt giá. Dự toán chi phí bao gồm: dự toán thiết kế, dự toán thi công phải lập cho từng công việc. Trong suốt quá trình xây lắp phải lấy dự toán làm thước đo kể cả về mặt thước đo lẫn kỹ thuật. _ Sản phẩm xây lắp hoàn thành không thể nhập kho mà được tiêu thụ theo giá dự toán hoặc giá thoả thuận với chủ đầu tư từ trước, do đó tính chất của hàng hoá thể hiện không rõ. _ Sản phẩm xây lắp cố định tại nơi sản xuất còn các điều kiện sản xuất khác phải di chuyển theo địa điểm đặt sản phẩm. Đặc điểm này đòi hỏi công tác sản xuất phải có tính lưu động cao. _ Thời gian sử dụng dài, giá trị sản phẩm lớn: khác với các sản phẩm thông thường, sản phẩm xây dựng thường có kích thước lớn, yêu cầu về độ bền phải cao, thời gian sử dụng lâu dài. Vì vậy nên sản phẩm này có nhu cầu về sữa chữa lớn, thường xuyên, cải tạo hoặc mở rộng. Phí đầu tư cho một công trình xây dựng có thể rải ra trong nhiều kỳ. _ Tổ chức sản xuất trong các doanh nghiêp xây lắp ở nước ta nói chung và ở công ty phát triển kỹ thuật xây dựng nói riêng thường theo phương thức “khoán gọn” các công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc hoặc công việc cho các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp. 1. Quy mô về vốn và tài sản: Vì đây là một công ty xây lắp nên nguồn vốn hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty dược hình thành từ nhiều nguồn khác nhau: Vốn ngân sách cấp (khi Công ty thành lập và cấp bổ sung hàng năm), lợi nhuận từ các hoạt động giữ lại bổ sung nguồn vốn kinh doanh, nguồn vốn huy động được từ ngân hàng và các tổ chức tín dụng, nguồn vốn chiếm dụng từ phía đối tác. Đối với công tác quản lý và thu hồi vốn ban lãnh đạo Công ty có quy định bằng văn bản rất rõ như sau: + Để đảm bảo vốn hoạt động sản xuất kinh doanh, tránh tình trạng bị bên A chiếm dụng thì các công trình trước khi ký duyệt hợp đồng phải được người đại diện và các phòng ban chức năng kiểm tra, tìm hiểu đầy đủ các thông tin chính xác để giúp Giám đốc xem xét trước khi kỹ hợp đồng. + Công ty chỉ duyệt cho các đơn vị trực thuộc vay vốn tối đa là 70% khối lượng thực hiện trong tháng, trong một hạng mục công rình. + Các đơn vị sản xuất có yêu cầu vay vốn đều phải trả lãi suất hàng tháng theo quy định của ngân hàng từ khi bắt đầu vay đến khi hoàn trả. + Tất cả công trình Công ty ký kết hợp đồng giao nhận, khi bên A tạm ứng hay thanh toán tiền phải làm thủ tục chuyển ngay về quỹ hay tài khoản Công ty. Các đơn vị trực thuộc không được tiếp nhận tiền khi không có uỷ quyền của Công ty. Bảng 1: Cơ cấu vốn của Công ty. STT Khoản mục Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 1. Tổng số tài sản 57.457.668.370 72.465.323.314 115.879.465.701 2. Tài sản hiện hành 43.134.833.788 57.020.466.710 99.319.389.213 3. Tổng số các khoản nợ 41.981.246.794 56.596.180.973 99.681.850.046 4. Các khoản nợ hiện hành 37.053.607.102 49.414.791.123 84.568.570.683 5. Giá trị ròng (1-3) 15.476.421.576 15.869.142.341 16.197.615.655 6. Vốn lưu động (2-4) 6.081.226.686 7.605.675.587 14.750.818.530 7. Lợi nhuận trước thuế 591.846.972 584.271.533 460.324.171 8. Lợi nhuận sau thuế 498.023.374 480.496.269 345.243.128 Tổng số tiền tín dụng: 35 tỷ 2.Quy mô về lao động của Công ty: Công ty có lực lượng chuyên gia, cán bộ kỹ thuật có trình độ cao, có năng lực và kinh nghiệm trong quản lý, điều hành dự án, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, kiểm định chất lượng công trình, tổ chức quản lý thi công và trong công tác tư vấn xây dựng. Đội ngũ cán bộ kỹ thuật của Công ty được đào tạo chính quy, trình độ chuyên môn cao, thường xuyên được đào tạo bổ sung và nâng cao trình độ ở trong và ngoài nước thông qua các chương trình đào tạo và quan hệ hợp tác của Công ty. Tuỳ thuộc vào đặc điểm của từng công trình hoặc theo sự thoả thuận với bên đối tác mà Công ty có thể đưa ra các đội xây lắp phù hợp . Công ty có một số quy định về chế độ lương cho công nhân viên và lao động thuê ngoài như sau: + Hợp đồng giao khoán, bảng chấm công thời gian phải ghi đầy đủ các điều kiện theo mẫu biểu, có chữ ký của người chấm công, người giao khoán, nhận khoán. + Tiền lương phải được phát đến tận tay người lao động, trong trường hợp nhận thay thì phải ký và ghi rõ họ tên người nhận thay. + Đối với chứng từ lương, khi nhận tiền ứng kỳ I tháng sau phải nộp chứng từ thanh toán lương tháng trước về phòng tài chính kế toán để tập hợp làm cơ sở cho việc trích KPCĐ, BHYT, BHXH và nghĩa vụ đối với Nhà nước. + Công ty quy định việc trả lương cho cán bộ công nhân viên một tháng 2 kỳ, kỳ 1 tạm ứng 20 ngày đầu của tháng, kỳ 2 10 ngày còn lại. + Định kỳ hàng tháng Công ty nộp : 15% BHXH, 2% BHYT, 2% KPCĐ. + Ngoài ra Công ty phải trả tiền thưởng, lương nghỉ phép, phụ cấp an toàn mua sắm các thiết bị an toàn…. Bảng 2: Lực lượng cán bộ, kỹ thuật và công nhân STT Danh mục Số lượng Theo thâm niên >5 năm > 10 năm > 15 năm I Đại hoc và trên đại học 1 Thạc sỹ kỹ thuật 5 1 - 4 2 Kỹ sư xây dựng 63 12 18 20 3 Kỹ sư máy xây dựng 7 - - 7 4. Kỹ sư địa chất công trình 15 - 5 10 5 Kỹ sư kinh tế xây dựng 9 2 - 7 6 Cử nhân kinh tế và tài chính 17 4 8 5 7 Kiến trúc sư 34 14 10 6 8 Kỹ sư trắc địa 7 - - 7 9 Kỹ sư cầu, đường 2 2 - - 10 Kỹ sư công trình thuỷ lợi 3 3 - - 11 Kỹ sư đô thị, cấp thoát nước 2 1 - 1 12 Kỹ sư các ngành nghề khác 31 1 12 18 II Cao đẳng và trung cấp 25 2 14 9 III Công nhân lành nghề 1430 - - - 3. Doanh thu kết quả hoạt động kinh doanh: Là một doanh nghiệp Nhà nước hoạt động trên lĩnh vực xây lắp, do đặc thù của ngành xây dựng công trình thi công có thể kéo dài trong nhiều năm, chi phí bỏ ra lớn, vốn thu hồi chậm, doanh thu chỉ được công nhận khi được chấp nhận thanh toán … vì vậy nên dẫn đến tình trạng có những quý, những năm doanh thu của Công ty rất lớn nhưng cũng có thời kỳ doanh thu rất thấp. Bảng 3: Bảng doanh thu Năm Doanh thu 2001 45.117.735.625 2002 59.936.813.971 2003 71.322.162.088 III. Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Cơ cấu tổ chức bộ máy trong Công ty: Bộ máy tổ chức trong Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng được tổ chức theo mô hình tập trung gồm: Giám đốc Công ty, giúp việc cho Giám đốc có các Phó giám đốc phụ trách các mảng khác nhau, Kế toán trưởng quản lý về mặt tài chính, các phòng ban chức năng, các đội xây dựng, các xí nghiệp xây lắp và các chi nhánh trực thuộc Công ty. Ta có thể khái quát cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty qua sơ đồ sau: Sơ đồ cơ cấu tổ chức công ty phát triển kỹ thuật xây dựng Phòng kế hoạch - đầu t Phòng kỹ thuật thi công Phòng kinh tế tt – dự án Phòng tài chính kế toán Phòng tổ chức lao động Phòng hành chính q.trị Văn phòng đại diện tại tp hồ chí minh Trung tâm chuyển giao công nghệ xây dựng Các đội xây dựng trực thuộc Chi nhánh cty tại đà nẵng Chi nhánh công ty tại Bắc Kạn Chi nhánh cty tại thái nguyên Xí nghiệp xây dựng CT & điện nớc Xí nghiệp nền móng và xây dựng Xí nghiệp Xây dựng CT liên hợp Xí nghiệp thi công cơ giới và XD Xí nghiệp xây dựng ct và giao thông Xí nghiệp hoàn thiện Công trình Xí nghiệp xây lắp và SXVLXD các phó giám đốc giám đốc công ty s 2. Chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của từng phòng ban, bộ phận: _ Giám đốc Công ty: Do Hội đồng quản trị Tổng Công ty bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật theo đề nghị của Tổng Giám đốc. Giám đốc Công ty là đại diện pháp nhân của Công ty và chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc và pháp luật về điều hành hoạt động của Công ty. Giám đốc có quyền hạn cao nhất trong Công ty như: tổ chức điều hành các hoạt động của Công ty; xây dựng các phương án, kế hoạch, đầu tư mở rộng liên doanh liên kết... _ Phó giám đốc Công ty: giúp Giám đốc Công ty theo sự phân công và uỷ quyền của Giám đốc Công ty; chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công ty và pháp luật về nhiệm vụ được phân công và uỷ quyền. _ Kế toán trưởng Công ty: giúp Giám đốc Công ty chỉ đạo, tổ chức việc thực hiện phân công công tác kế toán, thống kê của Công ty; có trách nhiệm và quyền hạn theo quy định của pháp luật. _ Các phòng ban chức năng: ngoài nhiệm vụ tham mưu giúp việc cho Giám đốc trong sản xuất kinh doanh thì còn phải chịu trách nhiệm và tuân thủ theo chức năng nhiệm vụ đã được phân cấp và cụ thể hoá như sau: Phòng kế hoạch đầu tư_ kỹ thuật_ thi công: + Nhận hồ sơ thiết kế, dự toán và có các tài liệu liên quan để giao lại cho đơn vị nhận thi công, là đầu mối giao tài liệu thanh quyết toán trước khi trình Giám đốc ký duyệt. + Tham gia cùng đơn vị tính toán điều chỉnh, bổ sung đơn giá, kiểm tra dự toán. + Chuẩn bị mọi thủ tục giao nhiệm vụ cho đơn vị nhận thi công sau khi đã được Giám đốc giao nhiệm vụ. + Soạn thảo hợp đồng kinh tế, giao nhận thầu với bên A, theo dõi đơn vị thi công trong quá trình thực hiện hợp đồng. + Kết hợp với đơn vị trực thuộc để lập biện pháp tổ chức thi công, đồng thời lập biện pháp an toàn lao động cho các công trình. + Kiểm tra giám sát tiến độ, kỹ thuật, chất lượng các công trình theo chức năng nhiệm vụ. Phòng tổ chức lao động: + Chuẩn bị hợp đồng giao khoán( sau khi đã được Giám đốc ký duyệt). + Theo dõi đơn vị thực hiện hợp đồng giao khoán gồm: kiểm tra nguồn nhân lực, chứng từ lương, định mức đơn giá khoán nội bộ, phân phối tiền lương, tiền thưởng trên cơ sở các chế độ chính sách đối với người lao động theo quy định của bộ luật lao động và những quy định nội bộ. + Căn cứ tình hình sản xuất, quy mô và tính chất công trình để cùng với đơn vị trực thuộc bố trí lực lượng công nhân phù hợp với yêu cầu công việc. + Thanh lý hợp đồng khoán giữa Công ty với các đơn vị trực thuộc khi có hồ sơ thanh quyết toán đã được thẩm định. Phòng tài chính kế toán: + Hàng tháng căn cứ vào khối lượng các đơn vị thực hiện đã được phòng kế hoạch_ kỹ thuật_ thi công kiểm tra xác nhận từng công trình để cho vay vốn theo quy chế sau khi được Giám đốc duyệt. + Kiểm tra việc sử dụng vốn vay của các đơn vị để đảm bảo chi đúng mục đích và nâng cao hiệu quả của đồng vốn. + Kiểm tra việc hạch toán thu chi của các đơn vị theo mẫu biểu Công ty hướng dẫn, các chứng từ vật tư, tiền lương và các chứng từ chi khác theo quy định. + Lập kế hoạch thu hồi vốn. + Hạch toán giá thành, phân tích hoạt động kinh tế của Công ty trên cơ sở các thông tư hướng dẫn của Bộ tài chính và chế độ chính sách của Nhà nước. Phần B: Thực trạng tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. I. Tổ chức bộ máy kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. 1. Cơ cấu tổ chức hệ thống kế toán và chức năng của các nhân viên kế toán. Việc tổ chức công tác kế toán của Công ty do phòng tài chính kế toán thực hiện; vì vậy tổ chức cơ cấu bộ máy kế toán sao cho hợp lý, gọn nhẹ và hoạt động có hiệu quả là điều kiện quan trọng để cung cấp thông tin một cách kịp thời, chính xác và đầy đủ, hữu ích cho đối tượng sử dụng thông tin, đồng thời nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ kế toán. Để đảm bảo yêu cầu trên, bộ máy kế toán của Công ty phải được tổ chức căn cứ vào hình thức tổ chức công tác kế toán, vào đặc điểm tổ chức, vào quy mô sản xuất kinh doanh của Công ty, vào hình thức phân công quản lý, khối lượng, tính chất và mức độ phức tạp của các nghiệp vụ kinh tế tài chính, yêu cầu về trình độ quản lý cũng như trình độ nghiệp vụ của cán bộ quản lý và cán bộ kế toán. Như phần trên, cho ta thấy: các xí nghiệp và chi nhánh của Công ty có quy mô tương đối lớn, địa bàn bố trí phân tán và trình độ quản lý tương đối tốt do đó việc phân cấp quản lý tài chính khá hoàn chỉnh. Các đơn vị này có quyền và trách nhiệm quản lý, khai thác các tài sản trong kinh doanh, quyền và trách nhiệm huy động các nguồn vốn, quyền về phân phối các hoạt động kinh doanh… Trong khi đó, các đội xây dựng trực thuộc Công ty lại có quy mô nhỏ bố trí tập trung do đó không có phân cấp quản lý tài chính. Để phù hợp với đặc điểm đó, mô hình tổ chức bộ máy kế toán được áp dụng tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng là mô hình vừa tập trung, vừa phân tán. Đối với các xí nghiệp và chi nhánh cần phải có những thông tin phục vụ trực tiếp cho quản lý, hạch toán kinh doanh, được phân công thực hiện công tác kế toán tương đối đầy đủ và được hình thành bộ máy kế toán riêng. Đối với các đội xây dựng trực thuộc Công ty, do đặc điểm, điều kiện chưa đạt đến mức phải phân công công tác kế toán nên không hình thành bộ máy kế toán riêng mà chỉ bố trí các nhân viên kinh tế làm nhiệm vụ hướng dẫn, thực hiện hạch toán ban đầu, thu thập kiểm tra chứng từ về phòng tài chính kế toán của Công ty. Phòng tài chính kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng gồm 7 người và được tổ chức theo sơ đồ sau: Sơ đồ : Bộ máy kế toán Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Kế toán trưởng. Kế toán tổng hợp kiêm kế toán chi phí_ giá thành và tiêu thụ. Thủ quỹ. Kế toán thuế. Kế toán TSCĐ kiêm kế toán vật tư. Kế toán ngân hàng. Kế toán thanh toán. Giữa các nhân viên có mối quan hệ qua lại chặt chẽ xuất phát từ sự phân công, phụ trách các phần hành. Mỗi người đều được quy định rõ chức vụ, quyền hạn từ đó tạo lập mối quan hệ có tính chất phụ thuộc, ước chế lẫn nhau. *)Kế toán trưởng: Giúp Giám đốc Công ty tổ chức chỉ đạo thực hiện toàn bộ công tác kế toán, tài chính thông tin kinh tế trong toàn đơn vị theo ncơ chế quản lý mới và theo đúng chế độ kế toán hiện hành. Và là người chịu trách nhiệm trước Giám đốc và Nhà nước về công tác tài chính kế toán, thống kê của Công ty. Kế toán trưởng có nhiệm vụ cụ thể sau: - Đề xuất, tổ chức bộ máy kế toán, thống kê phù hợp với mô hình tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty. - Tổ chức hướng dẫn những quy định mới về công tác tài chính kế toán, thống kê của Nhà nước cho các đơn vị trực thuộc. - Tổ chức, ghi chép, hạch toán phản ánh đầy đủ tình hình hoạt động kinh tế tài chính của Công ty phục vụ công tác quản lý điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. - Hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra công tác ghi chép, thiết lập chứng từ ban đầu cũng như thanh quyết toán giữa các đơn vị trực thuộc của Công ty. - Nghiên cứu, tham mưu cho Giám đốc hoạch định chiến lược kinh doanh, dự báo thông tin kinh tế xã hội nhằm định hướng và điều chỉnh hoạt động kinh doanh, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng, bảo toàn và phát triển vốn. - Trực tiếp phụ trách phòng tài chính - kế toán của Công ty đồng thời quản lý hoạt động tài chính tại các đơn vị trực thuộc. *) Kế toán tổng hợp làm nhiệm vụ: - Tập hợp và kết chuyển các chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công và các chi phi khác. - Tổng hợp các báo biểu chi phí giá thành công trình của các đơn vị trực thuộc. - Kết chuyển giá thành và tính lãi, lỗ từng công trình. *) Kế toán thanh toán: - Theo dõi thanh toán với các đối tượng như nhà cung cấp, khách hàng, người lao động, Nhà nước và thanh toán nội bộ. - Theo dõi thu vốn các công trình, quyết toán chi phí với các xí nghiệp, đội xây dựng trực thuộc Công ty. Lập báo cáo trình đơn vị các công trình trọng điểm khi phát sinh. - Tính toán các khoản phải thu của các đội xây dựng và xí nghiệp xây lắp trực thuộc. *)Kế toán ngân hàng: - Có trách nhiệm phản ánh kịp thời, đầy đủ, chính xác số hiện có và tình hình biến động tăng giảm tiền gửi ngân hàng, chuyển khoản, séc, uỷ nhiệm chi đối với các đối tượng. - Lập séc, uỷ nhiệm chi, lập kế hoạch tín dụng vốn lưu động, kế hoạch lao động tiền lương… *) Kế toán TSCĐ kiêm kế toán vật tư: - Có trách nhiệm phản ánh các chi phí mua sắm TSCĐ. Tức là vào sổ chi tiết tăng giảm TSCĐ. - Trích khấu hao TSCĐ hàng tháng, quý. - Các chi phí phát sinh trong quá trính sử dụng như: chi phí sửa chữa, bảo dưỡng đồng thời phản ánh chính xác, kịp thời tình hình thanh lý, nhượng bán TSCĐ. -Theo dõi tình hình biến động tăng giảm vật tư tại kho Công ty và vào sổ vật tư, công cụ dụng cụ. - Lập bảng kê và hạch toán cũng như vào thẻ chi tiết theo dõi nhập- xuất- tồn vật tư. *)Kế toán thuế: - Hàng tháng tổng hợp bảng kê thuế GTGT đầu vào của các đơn vị khoán để lập bảng kê thuế GTGT với cục thuế Hà nội, lập bảng kê khai thuế đầu ra. - Xác định thuế GTGT phải nộp và được khấu trừ hàng tháng. - Lập báo cáo chi tiết tình hình thực hiện nghĩa vụ đới với ngân sách Nhà nước. *) Thủ quỹ: Chịu trách nhiệm quản lý và nhập xuất quỹ tiền mặt, ngân phiếu. Hàng ngày, thủ quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt thực tế, đối chiếu với số liệu trên sổ sách kế toán. Nếu có chênh lệch, kế toán và thủ quỹ phải kiểm tra lại để xác định nguyên nhân và kiến nghị biện pháp xử lý. 2. Tổ chức vận dụng hệ thống sổ, hình thức sổ. Hình thức kế toán là hệ thống sổ kế toán sử dụng để ghi chép, hệ thống hoá và tổng hợp số liệu các chứng từ kế toán theo một trình tự, phương pháp ghi chép nhất định. Tổ chức hệ thống sổ kế toán tại Công ty bao gồm: sổ kế toán chi tiết, sổ kế toán tổng hợp. Để phù hợp với hệ thống kế toán của các nước đang phát triển, thuận lợi cho việc sử dụng máy vi tính trong công tác kế toán Công ty áp dụng hình thức nhật ký chung và làm kế toán bằng máy vi tính theo sơ đồ sau: Chứng từ gốc. Sổ nhật ký chung. Bảng tổng hợp chi tiết. Sổ, thẻ kế toán chi tiết. Sổ cái. Bảng cân đối số phát sinh. Báo cáo tài chính. Sơđồ 3:Trình tự ghi chép sổ nhật ký chung tại Công ty. Kí hiệu: : Ghi hàng ngày : Quan hệ đối chiếu :Ghi cuối ngày, cuối quý. *) Sổ kế toán tổng hợp: (1) Sổ nhật ký chung: Dùng để phản ánh các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh theo trình tự thời gian rồi từ nhật ký chung ghi vào sổ cái. (2) Sổ cái các tài khoản: Mỗi tài khoản được mở một hoặc một số trang liên tiếp trên sổ cái để phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong niên độ kế toán. Căn cứ vào sổ cái lập bảng cân đối số phát sinh các tài khoản. (3) Sổ kế toán chi tiết: Phản ánh các đối tượng kế toán cần phải theo dõi chi tiết như: sổ chi tiết tiền gửi, tiền vay, sổ chi tiết vật tư, sổ chi tiết TSCĐ, sổ chi tiết chi phí và tính giá thành, sổ chi tiết doanh thu… (4) Lập bảng tổng hợp số liệu chi tiết từ các sổ kế toán chi tiết. (5) Kiểm tra đối chiếu số liệu sổ cái và bảng tổng hợp số liệu chi tiết. (6) Tổng hợp số liệu lập bảng báo cáo kế toán. II. Các phần hành kế toán chủ yếu. 1.Kế toán vốn bằng tiền. Tiền là TSLĐ, đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.Tiền là phương tiện thanh toán hữu ích nhất và đơn giản nhất. 1.1. Hạch toán tiền mặt. a) Hệ thống tài khoản và chứng từ sử dụng. - Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng sử dụng tài khoản 111(TM) để theo dõi tình hình biến động tăng giảm lượng tiền mặt tại quỹ. Chi tiết: TK 1111: Tiền Việt Nam. Công ty sử dụng phiếu thu, phiếu chi để phản ánh mọi tài khoản thu chi tiền mặt, nhưng chúng luôn đi kèm các chứng từ như: +) Giấy đề nghị vay tạm ứng. +) Giấy đề nghị nộp tiền. +) Bảng thanh toán lương. +) Giấy nộp tiền, BHXH… b) Quy trình luân chuyển chứng từ: Tiền mặt tại quỹ của Công ty có thể tăng do nhiều nguyên nhân khác nhau: thu tiền từ khách hàng, đi vay, thanh ký nhượng bán tài sản,… Các khoản chi chủ yếu là chi tạm ứng cho các công trình, chi trả lương, chi nộp ngân sách, chi thanh toán với nhà cung cấp….Ta mô tả quy trình luân chuyển chứng từ của tiền mặt theo sơ đồ sau: Sơ đồ : Quy trình luân chuyển chứng từ thu tiền. Người nộp tiền Phòng kế toán công ty. Kế toán thanh toán Kế toán trưởng, thủ trưởng đơn vị. Thủ quỹ Kế toán thanh toán Bảo quản và lưu giữ Nhập quỹ Ký duyệt phiếu thu Lập phiếu thu Lập giấy đề nghị nộp tiền Xem xét ký duyệt Dựa vào hợp đồng kinh tế, hoá đơn GTGT,…Người nộp tiền( khách hàng, chủ công trình) sẽ lập giấy đề nghị nộp tiền và gửi đến phòng tài chính_ kế toán. Kế toán thanh toán sẽ xem xét, lập phiếu thu và chuyển chờ kế toán trưởng ký duyệt. Phiếu thu gồm 3 liên: 1 liên kế toán thanh toán lưu lại, 1 liên giao cho người nộp tiền, 1 liên gửi thủ quỹ. Sau khi phiếu thu được kế toán trưởng, thủ trưởng đơn vị ký xác nhận, thủ quỹ sẽ thu tiền và nhập quỹ. Đồng thời lập báo cáo gửi tới kế toán thanh toán bảo quản và lưu. Sơ đồ : Quy trình luân huyển chứng từ chi tạm ứng. Người xin chi tiền. Phòng kế hoạch kỹ thuật. Kế toán thanh toán. Lập giấy đề nghị chi tiền. Xem xét ký duyệt. Lập phiếu chi. Chi tiền. Ký duyệt phiếu chi. Thủ quỹ. Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị. Căn cứ vào nhu cầu về nguyên vật liệu, nhân công thuê ngoài, chi phí,…người xin tạm ứng( chủ công trình) viết giấy vay tạm ứng. Giấy đề nghi tạm ứng được gửi đến phòng kinh tế kế hoạch, sau đó trưởng phòng kỹ thuật xác nhận là số tiền đề nghị là hợp lý. Giấy đề nghị tạm ứng được gửi đến phòng tài chính kế toán, kế toán trưởng ký duyệt, đồng thời xác định tỷ lệ % được hưởng và phải nộp cho Công ty. Giám đốc ký duyệt và gửi lại phòng kế toán, kế toán thanh toán lập phiếu chi gồm 3 liên: 1 liên gửi người nhận tiền, 1 liên lưu giữ và bảo quản, còn 1 liên gửi thủ quỹ. Thủ quỹ căn cứ vào phiếu chi, tiến hành chi tiền và ghi vào sổ quỹ. c) Sổ tổng hợp, sổ chi tiết và sơ đồ hạch toán hạch toán kế toán tiền mặt tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. *) Sổ tổng hợp: Công ty áp dụng hình thức nhật ký chung nên Công ty áp dụng sổ: Sổ nhật ký chung và sổ cái tài khoản 1111. Hàng ngày căn cứ vào phiếu thu, chi tiền mặt kế toán thanh toán ghi vào nhật ký chung, đồng thời phản ánh vào sổ cái tài khoản 1111. Cuối ngày, kế toán thanh toán đối chiếu so sánh với thủ quỹ về số tiền thu, chi trong ngày để kiểm tra tính hợp lý. Cuối tháng hoặc cuối quý kế toán cộng dồn xác định số dư để đưa lên báo cáo kế toán. *)Sổ chi tiết: Sổ chi tiết mà Công ty sử dụng là: báo cáo quỹ và sổ quỹ tiền mặt. Hàng ngày sau khi đã thu, chi tiền mặt thủ quỹ lập sổ quỹ và báo cáo quỹ làm 2 liên, trong đó 1 liên sẽ được gửi đến kế toán thanh toán. Cuối năm, các báo cáo quỹ sẽ được đóng thành sổ, được bảo quản là lưu giữ theo từng năm. *) Sơ đồ hạch toán kế toán tiền mặt tại Công ty. TK 711, 635 TK 1111 TK 1121 TK 131 TK 1413 TK 152, 211 TK 334, 338 TK 311 TK 511 TK 333 TK 331 Rút tiền gửi ngân hàng Khách hàng thanh toán hoặc ứng trước Vay ngắn hạn ngân hàng Thu nhập tài chính, bất thường. Thu tiền mặt từ bán hàng và cung cấp dịch vụ. Chi tạm ứng cho các đội Chi mua vật liệu, TSCĐ Chi trả lương, BHXH Chi nộp ngân sách Chi trả nhà cung cấp 1.2. Hạch toán tiền gửi ngân hàng(TGNH). Như ta đã nói, tiền là công cụ quan trọng, là phương tiện thanh toán nhanh chóng và hữu ích. Công ty mở tài khoản ở ngân hàng và thanh toán qua ngân hàng sẽ thuận lợi hơn nhiều. Có thể nói ngân hàng là nhà quản lý, là khách hàng, và là nhà cung cấp trung gian rất hữu hiệu. a) Tài khoản và hệ thống chứng từ sử dụng. Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng sử dụng tài khoản 112(TGNH). Công ty thường sử dụng các chứng từ và hoá đơn như: - uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi. - Hoá đơn GTGT, giấy đề nghị vay tạm ứng, giấy lĩnh tiền mặt. - Bảng kê nộp BHXH, giấy nộp tiền vào ngân sách bằng chuyển khoản… - Uỷ nhiệm thu chi của khách hàng, giấy đồng ý chấp nhận thanh toán… b)Quy trình luân chuyển chứng từ TGNH: - Căn cứ vào nhu cầu thanh toán với bên ngoài về tiền mua nguyên vật liệu,TSCĐ, các dịch vụ đối với các nhà cung cấp mà kế toán thanh toán lập uỷ nhiệm chi, uỷ nhiệm thu thành 4 liên. Sau khi được kế toán thanh toán, kế toán trưởng, thủ trưởng đơn vị ký trực tiếp trên cả 4 liên thì gửi đến ngân hàng kèm theo các chứng từ liên quan như: Hoá đơn GTGT, bảng kê BHXH, giấy nộp tiền… - Ngân hàng sẽ kiểm ta số dư TGNH của Công ty, so sánh đối chiếu với số tiền trên uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi và gửi 1 liên đến ngân hàng nhận hoặc chi tiền, 1 liên tới đối tượng thanh toán, 1 liên ngân hàng giữ lại lưu giữ và bảo quản; liên còn lại gửi trả Công ty kèm theo giấy báo số dư khách hàng, phiếu thu dịch vụ kiêm hoá đơn. -Sau khi nhận được uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi do ngân hàng trả lại kế toán thanh toán tiến hành ghi sổ tổng hợp, sổ chi tiết và lưu giữ. Sơ đồ : Quy trình luân chuyển uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi. Kế toán thanh toán Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Ngân hàng Kế toán thanh toán Lưu trữ & bảo quản Thực hiện dịch vụ Ký duyệt Xem xét ký duyệt Lập UNT, UNC c) Sổ tổng hợp, sổ chi tiết: Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng áp dụng hình thức nhật ký chung nên sổ sách tổng hợp gồm: Sổ nhật ký chung, sổ cái tài khoản 112. Hàng ngày căn cứ vào các uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi được thực hiện bởi các ngân hàng, kế toán thanh toán sẽ ghi vào sổ chi tiết tài khoản TGNH tại ngân hàng. 1.3. Hạch toán tiền vay ngắn hạn. Do đặc điểm của công trình xây dựng là thi công lâu dài, thu hồi vốn chậm vì vậy lượng tiền hiện có trong Công ty luôn thiếu. Nếu có nhiều công trình cùng được thực hiện một lúc thì nhu cầu về vốn sẽ rất lớn, Công ty sẽ phải vay ngắn hạn ngân hàng để tạm ứng cho các chủ nhiệm công trình. Sơ đồ : Trình tự luân chuyển chứng từ vay ngắn hạn ngân hàng. Kế toán thanh toán Kế toán trưởng Giám đốc Kế toán thanh toán Thủ quỹ Nhận tiền Lập giấy lĩnh tiền mặt Ký duyệt Xác nhận Lập giấy nhận nợ - Căn cứ vào giấy đề nghị vay tạm ứng của công trình, kế toán thanh toán lập giấy nhận nợ trong đó ghi rõ họ tên đơn vị, hạn mức tín dụng, số tiền nhận nợ, mục đích sử dụng tiền vay, lãi suất tín dụng. - Kế toán trưởng sẽ kiểm tra, xem xét hợp đồng giao khoán giữa Công ty với đội và ký duyệt. - Thủ trưởng đơn vị dựa vào các chứng từ nợ và kỹ xác nhận. - Kế toán thanh toán lập giấy lĩnh tiền mặt: ghi rõ họ tên người lĩnh tiền, số tiền cần nhận. - Thủ quỹ sẽ căn cứ vào giấy nhận nợ và giấy lĩnh tiền mặt mang đến ngân hàng để rút tiền. Sau khi tiền về kế toán thanh toán lập phiếu thu để thủ quỹ nộp tiền vào quỹ. - Khi kết thúc kế toán thanh toán tiến hành bảo quản và lưu giấy nợ cùng giấy đề nghị vay tạm ứng, giấy lĩnh tiền mặt. Định kỳ hàng tháng, kế toán thanh toán lập một bảng kê tiền vay ngân hàng kèm theo các giấy nhận nợ. Kế toán trưởng kiểm tra và ký duyệt xác nhận. 1.4. Trình tự ghi sổ tiền mặt, TGNH theo hình thức nhật ký chung. Sơ đồ : Hạch toán tiền theo hình thức nhật ký chung. Chứng từ gốc Phiếu thu, phiếu chi UNT, UNC Nhật ký chung Sổ cái TK 1111, TK 1121 Bảng cân đối tài khoản. Báo cáo kế toán Bảng tổng hợp chi tiết. - Báo cáo quỹ - Sổ quỹ tiền mặt - Sổ chi tiết - TK TGNH Kí hiệu: : Ghi hàng ngày : Quan hệ đối chiếu : Ghi cuối tháng 1.5. Một số đánh giá, nhận xét về công tác tổ chức vốn bằng tiền ở Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Tiền chi tạm ứng cho các công trình chủ yếu là từ nguồn tiền vay ngắn hạn. Lãi suất thường khá cao nên chỉ khi nào các xí nghiệp có nhu cầu tạm ứng thì Công ty mới lập giấy nhận nợ. Tiền sau khi mang về sẽ được chuyển ngay đến các xí nghiệp vì vậy lượng tiền tồn quỹ rất ít. Vì vậy, tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng không có kiểm kê quỹ theo định kỳ mà chỉ so sánh đối chiếu số dư giữa kế toán thanh toán với thủ quỹ. 2. Hạch toán nguyên vật liệu. Nguyên vật liệu là một yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất. Các loại nguyên vật liệu như đá, cát, sỏi, vôi vữa, xi măng, sắt thép,…có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tính giá thành công trình. a) Tài khoản và chứng từ sử dụng: Công ty giao việc cho các xí nghiệp, đội theo hình thức khoán gọn nên việc tìm kiếm nguyên vật liệu là do các đội, xí nghiệp chứ Công ty không có nhiệm vụ tạm ứng. Và nguyên vật liệu mua về được chuyển thẳng chân công trình nên không tồn tại kho ở Công ty. Các tài khoản sử dụng: TK 152: “Nguyên vật liệu”. Tài khoản này được chi tiết thành các tiểu khoản sau: TK152- xi măng; TK 152- sắt thép. TK 621: “ Chi phí nguyên vật liệu ở các đội, xí nghiệp”. Chứng từ mà Công ty sử dụng để theo dõi tình hình biến động của nguyên vật liệu là phiếu nhập kho (PNK) và phiếu xuất kho (PXK). b) Quy trình luân chuyển chứng từ nguyên vật liệu tại kho công trình: Kế toán đơn vị sẽ không theo dõi tình hình biến động tăng giảm nguyên vật liệu ở kho công trình mà các công trình sẽ làm nhiệm vụ này. Các công trình tự quản lý nguyên vật liệu, tự tìm kiếm, tự xuất dùng, tự lập phiếu xuất kho, phiếu nhập kho,… Giá xuất kho nguyên vật liệu tại công trình là giá thực tế đích danh. Khi phát sinh nghiệp vụ tăng nguyên vật liệu (mua ngoài) nhân viên kế toán tại các đội, xí nghiệp sẽ định khoản như sau: Nợ TK 152,153: giá mua cả thuế VAT. Có TK 3386 : Nhập chi phí sản xuất. Khi xuất dùng nhân viên kế toán đội ghi: Nợ TK621,627: Ghi tăng chi phí sản xuất. Có TK 152,153: Ghi giá trị nguyên vật liệu xuất dùng. Định kỳ cuối tháng nhân viên kế toán hoặc chủ nhiệm công trình sẽ mang PNK, PXK cùng hoá đơn GTGT về Công ty để kế toán lập bảng kê chi phí: STT Chứng từ Diễn giải Tổng số tiền Trong đó chi tiết Số hiệu Ngày tháng VL-621 1331 Tổng cộng c) Sổ tổng hợp và sổ chi tiết: Đối với nguyên vật liệu nhập- xuất tại chân công trình định kỳ cuối tháng kế toán phụ trách đội, xí nghiệp tập trung hoá đơn mua hàng, phiếu nhập-xuất kho để lên bảng kê đơn chi phí. d) Một số đánh giá, nhận xét về công tác tổ chức hạch toán nguyên vật liệu tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. - Tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng mặc dù xi măng, sắt thép được theo dõi như nguyên vật liệu nhưng chúng mang tính chất hàng hoá nhiều hơn. Nhưng ở phòng kế toán Công ty, kế toán sử dụng TK 152 để theo dõi tình hình biến động nguyên vật liệu mà không dùng TK 156. - Nguyên vật liệu chỉ được nhập kho Công ty khi có sự yêu cầu từ phía khách hàng và sau khi nhập kho sẽ được chuyển ngay đến cho khách hàng. Do đó lượng hàng tồn kho là không đáng kể, vì vậy việc kiểm tra là không thường xuyên và đơn vị cũng không phải lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho và không sử dụng TK 159. - Việc không tham gia quản lý nguyên vật liệu tại công trình giúp phòng kế toán giảm bớt công việc và trách nhiệm, đồng thời các đội, xí nghiệp lại chủ động hơn trong việc hạch toán và quản lý nguyên vật liệu. 3. Hạch toán tài sản cố định (TSCĐ): Tài sản cố định là những tài sản có giá trị lớn, thời gian sở dụng lâu dài. TSCĐ tham gia và nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh, giá trị của nó được chuyển dần vào giá thành sản phẩm sau nhiều chu kỳ, nhiều giai đoạn qua hình thức khấu hao. Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng chỉ hạch toán tài sản cố định hữu hình. Những tài sản này được đầu bởi nguồng vốn cấp từ ngân sách, nguồn vốn tự bổ sung…Bên cạnh những tài sản thuộc sở hữu của Công ty, Công ty còn phải đi thuê ngắn hạn một số loại máy móc thiết bị đặc biệt phục vụ thi công công trình. a) Tài khoản và hệ thống chứng từ sử dụng: Để phản ánh sự tăng giảm TSCĐ và công tác trích khấu hao, kế toán tài sản cố định sử dụng TK 211 “tài sản cố định hữu hình”; TK 214 “Hao mòn TSCĐ” và TK 009 “Nguồn vốn khấu hao”. TK 214 được chi tiết thành:- TK 21412: Hao mòn nhà cửa. - TK 21413: Hao mòn máy móc, thiết bị. - TK 21414: Hao mòn phương tiện vận tải truyền dẫn. - TK 21415: Hao mòn thiết bị dụng cụ quản lý - TK 21417: Hao mòn giàn giáo cốp pha. - TK 21418: Hao mòn TSCĐ khác. Các chứng từ TSCĐ sử dụng: - Biên bản giao nhận TSCĐ. - Thẻ tài sản cố định. - Biên bản thanh lý TSCĐ. - Biên bản đánh giá lại TSCĐ. - Bảng tính khấu hao TSCĐ. - Bảng phân bổ khấu hao. Các chứng từ này tạo thành 1 bộ hồ sơ kế toán của TSCĐ được chuyển về phòng kế toán để quản lý. b) Quy trình luân chuyển chứng từ. *) Các nghiệp vụ tăng TSCĐ do mua sắm: - Dựa vào nhu cầu của đơn vị mà thủ trưởng đơn vị làm đơn trình lên Giám đốc Tổng Công ty chờ ký duyệt. - Sau khi được chấp nhận, Công ty lập dự án đầu tư, tiếp đó Công ty sẽ thực hiện thủ tục đấu thầu. - Công ty tiến hành ký hợp đồng kinh tế với nhà cung cấp ghi rõ phương pháp bàn giao, phương thức thanh toán…rồi lập biên bản giao nhận TSCĐ. - Giám đốc Tổng Công ty sau khi nhận được công văn của Công ty về việc giao nhận TSCĐ sẽ cho phép Công ty ghi tăng TSCĐ. - Kế toán TSCĐ căn cứ vào biên bản giao nhận TSCĐ lập thẻ TSCĐ, bảng tính khấu hao, sổ tổng hợp và chi tiết. Nợ TK 2411: TSCĐ mua qua lắp đặt. Nợ TK 211 : Nợ TK 1332: Có TK 1111, 1112: Thanh toán ngay bằng tiền. Có TK 3111: Mua TSCĐ theo phương thức thanh toán chậm. Khi lắp đặt xong: Nợ TK 211: Có TK 2411: *) Giảm TSCĐ do thanh lý nhượng bán: - Khi TSCĐ trong Công ty qua cũ không sử dụng được hoặc không cần dùng đến thì Công ty sẽ tổ chức hội đồng thanh lý để đánh giá lại TSCĐ nhằm: xem xét hiện trạng tài sản, giá trị hao mòn và giá trị còn lại của tài sản. Sau đó hội đồng lập biên bản đánh giá lại TSCĐ. - Giám đốc Công ty gửi thông báo cho các đơn vị trực thuộc, rao bán và tập hợp xin mua. - Cuối cùng kế toán TSCĐ huỷ thẻ TSCĐ, bảng tính khấu hao, ghi vào sổ chi tiết, vào nhật ký chung và chuyển vào sổ cái TK 211. BT1) Ghi giảm TSCĐ: Nợ TK 2141: Giá trị hao mòn. Nợ TK 1388: Giá trị còn lại. Có TK 211 : Nguyên giá. BT2) Phản ánh chi thanh lý nhượng bán: Nợ TK 811: Nợ TK 133: Có TK 1388: Gía trị còn lại. Có TK 111, 338,… BT3) Thu từ thanh lý nhượng bán: Nợ TK 111, 112, 338: Tổng số tiền thu được. Có TK 711 : Giá không thuế. Có TK 3331 : Thuế GTGT phải nộp. *) Kế toán TSCĐ đi thuê và cho thuê hoạt động: +) Kế toán TSCĐ đi thuê hoạt động: Căn cứ vào nhiệm vụ thi công, chủ nhiệm công trình có thể trực tiếp ký kết các hợp đồng kinh tế thuê máy móc thiết bị. Bộ hồ sơ thuê máy bao gồm: - Hợp đồng thuê máy. - Hoá đơn của nhà cung cấp dịch vụ. - Biên bản thanh lý hợp đồng kinh tế. Chuyển sang phòng kế toán để hạch toán và ghi sổ. - Khi nhận TSCĐ thuê: Nợ TK 001: - Khi trả TSCĐ đi thuê: Có TK 001: - Thanh toán tiền thuê: Nợ TK 6273, 6277: Nợ TK 1331: Có TK 111,112,331: +) Kế toán TSCĐ cho thuê: Phòng quản ký thi công có trách nhiệm lập đơn giá cho thuê ngoài cụ thể cho từng loại máy móc thông qua hợp đồng kinh tế. - Số tiền thu được từ việc cho thuê TSCĐ: Nợ TK 111,112,131: Có TK 515: Có TK 3331: - Chi phí phát sinh từ việc cho thuê: Nợ TK 635: Có TK 2141 Có TK 111,112,334… *) Nghiệp vụ trích khấu hao TSCĐ: - Kế toán TSCĐ tiến hành tính khấu hao theo phương thức khấu hao đều, căn cứ vào năng lực hoạt động của Công ty, thời gian sở dụng của tài sản mà Công ty tự đề ra tỷ lệ cũng như mức trích khấu hao theo tháng. - Hàng tháng, kế toán TSCĐ tiến hành trích khấu hao 1 lần, lập bảng tính khấu hao cho từng loại TSCĐ và phân bổ khấu hao cho từng bộ phận sử dụng TSCĐ. Trên cơ sở đó kế toán ghi nhật ký chung và phản ánh vào sổ cái TK 214. - Khấu hao TSCĐ do TSCĐ giảm: Nợ TK 2141: Có TK 211 : -Phân bổ khấu hao TSCĐ cho đội công trình và văn phòng Công ty: Nợ TK 6274, 6424: Có TK 2141: - Phân bổ khấu hao giàn giáo, cốp pha cho các xí nghiệp: Nợ TK 1365: Có TK 2141: - Trích khấu hao cơ bản giàn giáo, cốp pha: Nợ TK 1421: Có TK 2141: c) Sổ tổng hợp, chi tiết và sơ đồ hạch toán TSCĐ : *) Căn cứ vào chứng từ gốc gồm biên bản giao nhận TSCĐ, biên bản đánh giá lại TSCĐ, biên bản thanh lý TSCĐ, bảng tính và phân bổ khấu hao kế toán TSCĐ sẽ phản ánh vào sổ nhật ký chung và sổ cái TK 211, TK 214, TK 627, TK 642. Tuỳ vào từng nghiệp vụ tăng giảm TSCĐ liên quan đến loại TSCĐ nào, bộ phận nào mà kế toán kế toán sẽ tiến hành ghi chép sổ chi tiết TSCĐ. 4. Hạch toán lao động, tiền lương: Lao động yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất. Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá cả sức lao động, có thể nói tiền lương chính là nhân tố thúc đẩy năng suất lao động. Tại phòng kế toán Công ty, kế toán sử dụng tài khoản 334, 338, 622, 642, 627 để theo dõi việc thanh toán và các khoản trích theo lương. Các chứng từ đơn vị sử dụng như: Hợp đồng giao khoán, bảng chấm công phải ghi đầy đủ các điều kiện theo mẫu biểu, có chữ ký của người chấm công, người giao khoán, nhận khoán … Hạch toán lương và các khoản trích theo lương: Hàng năm, dựa trên cơ sở doanh thu dự kiến, phòng lao động sẽ lập quỹ lương dự kiến theo công thức sau: Quỹ lương dự kiến = Hệ số * Doanh thu dự kiến Mức lương chính của mỗi cán bộ, nhân viên Công ty được tính trên mức lương cơ bản và hệ số. Các khoản trích theo lương chiếm 25%, trong đó 19% tính vào chi phí quản lý, 6% trừ vào lương cán bộ. Dựa vào doanh thu dự kiến và doanh thu thực hiện hàng tháng phòng lao động tiền lương sẽ tính ra mức lương thực tế từng người. Cuối tháng, phòng lao động tiền lương sẽ gửi phòng tài chính kế toán bảng lương của các nhân viên và ghi rõ chức danh, mức lương, số tiền đã tạm ứng kỳ I, số tiền còn được lĩnh,…Định kỳ đến ngày phát lương các nhân viên ở các phòng ban đến phòng kế toán nhận. Hạch toán lương và các khoản trích theo lương đối với nhân viên: Tại các đội xây lắp, dựa vào nhu cầu của từng công trình mà chủ nhiệm công trình lập hợp đồng giao khoán. Hàng ngày, theo khối lượng công việc thực hiện được mà chủ nhiệm công trình lập bảng chấm công và chia lương. Đến cuối tháng nhân viên kế toán hoặc chủ nhiệm công trình sẽ mang về phòng kỹ thuật thi công để xác định đơn giá, công khoán. Sau đó phòng lao động tiền lương sẽ xác nhận số công nhân thợc tế của mỗi đội. Sau khi lấy xác nhận cần thiết, phòng kế toán sẽ lập bảng thanh toán lương chi tiết từng tổ, bảng tổng hợp thanh toán lương. Được sự ký duyệt của kế toán trưởng, thủ trưởng đơn vị, các bảng này sẽ gửi đến thủ quỹ. Kế toán thanh toán lập phiếu chi và thủ quỹ chi tiền. Mẫu sổ 2: Bảng thanh toán lương chi tiết. Công trình………… Chuyển cho thủ quỹ để trả lương từ ngày…. đến ngày…. Số tiền……….. STT Họ và tên Số tiền thanh toán Tạm ứng kỳI Số tiền còn lĩnh kỳ II Ký nhận Tổng ´´´ Mẫu sổ 3: Bảng tổng hợp thanh toán lương. Công trình ………... STT Họ và tên Số tiền thanh toán Tổ thực hiện Tạm ứng kỳ I Số tiền còn lĩnh kỳ II Ký nhận Tổng ´´´ Trên cơ sở hợp đồng giao khoán, bảng chấm công, bảng thanh toán lương, kế toán đội, xí nghiệp sẽ lập bảng phân bổ lương. Mẫu sổ 4: Bảng phân bổ lương STT Nội dung Tổng tiền Ghi Có TK 334, Nợ các TK 622 6271 Tổng Sổ sách tổng hợp và chi tiết: Cuối tháng khi nhân viên kế toán đội gửi các chứng từ chứng minh về việc trả tiền lương, kế toán phụ trách đội sẽ lập bảng kê chi phí nhân công Mẫu sổ 5: Bảng kê chi phí nhân công STT Chứng từ Diễn giải Tổng ghi Có TK 3386 Trong đó chi tiết ghi Nợ Số hiệu Ngày tháng TK 622 TK 6271 Phân bổ lương Định kỳ cuối tháng khi nhận được các chứng từ do đội gửi về. Kế toán Công ty mới ghi sổ nhật ký chung 1 lần, đồng thời ghi sổ cái TK 622, 627, 3386. Sau khi lập các bảng kê, vào sổ cái kế toán sẽ tiến hành lưu giữ các hợp đồng giao khoán, bảng thanh toán lương, bảng phên bổ lương, bảng kê chi phí nhân công… 5. Hạch toán các nghiệp vụ thanh toán: 5.1. Thanh toán với nhà cung cấp và khách hàng: Phòng kế toán Công ty sử dụng các tài khoản sau: -TK 131: “Phải thu khách hàng”. Chi tiết: +) TK 1311: Phải thu khách hàng xây lắp. +) TK 1312: Phải thu khách hàng dịch vụ xi măng. +) TK1313: Phải thu khách hàng dịch vụ khác. -TK 331: “Phải trả nhà cung cấp”. Các chứng từ mà Công ty sử dụng để thanh toán là: - Hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng,… - Hợp đồng nhận thầu giữa Công ty với các chủ đầu tư. - Các phiếu thu- chi, uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi. Để theo dõi thanh toán với nhà cung cấp và khách hàng, kế toán tổng hợp sử dụng sổ chi tiết TK131, TK 331. Hàng ngày căn cứ và các chứng từ kế toán sẽ ghi vào sổ nhật ký chung sổ cái các TK131, TK 331. TK 511,515, 711 TK 131 TK 111, 112, 152 Sơ đồ : Hạch toán thanh toán với khách hàng. Giá bán Khách hàng trả nợ hoặc đặt trước TK 3331 Thuế Sơ đồ : Hạch toán thanh toán với nhà cung cấp. TK 152,153 TK 111,112 TK 331 NVL, CCDC mua ngoài. Công ty trả nợ hoặc ứng trước. TK 1331 Thuế VAT 5.2. Thanh toán nội bộ trong Công ty. Do Công ty khoán gọn cho các đội và xí nghiệp trực thuộc nên Công ty sẽ cấp vốn cho các đội 70% giá trị công trình. Vậy để phản ánh lượng tiền tạm ứng, chi phí phục vụ cho thi công thì kế toán đội sử dụng các tài khoản sau: - TK 1413: “Tạm ứng chi phí giao khoán xây lắp nội bộ”. TK 3386: “Nhận chi phí sản xuất”. Công ty không sử dụng TK 136, TK 336 vì như ta đã nói ở các đội, xí nghiệp xây lắp không tổ chức bộ máy kế toán độc lập. Hàng tháng, kế toán các đội tập hợp chứng từ liên quan đến các chi phí phát sinh( Hoá đơn GTGT, bảng chấm công, giấy biên nhận,…) và lập các bảng kê chi phí để Công ty theo dõi. Sau khi công trình được nghiệm thu bàn giao Công ty chưa thanh toán bù trừ ngay mà chỉ thanh toán bù trừ cho các đội khi thu được tiền của bên chủ đầu tư.Vì vậy, TK 1413 luôn có số dư bên Nợ, còn TK 3386 luôn có số dư bên Có. 5.3. Thanh toán với ngân sách Nhà nước. Công ty sử dụng TK 333 để theo dõi tình hình thanh toán với ngân sách Nhà nước. Chi tiết: TK 3331: Thuế GTGT. TK 3334: Thuế thu nhập doanh nghiệp. TK 3338: Thuế môn bài. Các khoản nộp ngân sách Nhà nước của Công ty bao gồm: +) Thuế GTGT: Công ty thi công nhiều công trình cùng một lúc nên có những thời điểm một số hạng mục dã được thanh toán, trong khi có nhiều công trình đang thi công. Nên thuế GTGT đầu vào luôn lớn hơn thuế GTGT đầu ra, do đó hàng năm sau khi bù trừ thuế thì Công ty luôn không phải nộp thuế. +) Thuế thu nhập doanh nghiệp: Là một loại thuế Công ty nộp vào ngân sách hàng năm. +) Thuế môn bài: Là thuế đăng ký kinh doanh mà Công ty phải nộp cố định hàng năm. 6. Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành công trình: Xuất phát từ đặc điểm của ngành xây dựng là quá trình thi công lâu dài, phức tạp, sản phẩm xây dựng đơn chiếc, cố định, do đó để đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý và công tác kế toán đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của Công ty là công trình và hạng mục công trình. a) Tài khoản và chứng từ sử dụng: Công ty áp dụng việc tổ chức sản xuất theo hình thức "khoán gọn ". Khi nhận công trình các xí nghiệp, đội sẽ nhận tạm ứng tiền từ phía công ty. Và trong quá trình thi công nếu có phát sinh thêm nhu cầu ( nguyên vật liệu, thuê thêm công nhân...) thì đội trưởng đội xây dựng sẽ viết giấy đề nghị vay tạm ứng lên ban giám đốc... Để theo dõi chi phí, phòng kế toán Công ty sử dụng các tài khoản: -TK 621: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp -TK 622: Chi phí nhân công trực tiếp -TK 623: Chi phí sử dụng máy thi công -TK 627: Chi phí sản xuất chung -TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Các chúng từ sử dụng để theo dõi chi phí gồm có : Bảng kê chi phí nguyên vật liệu, nhân công, chi phí khác đi kèm. b) Quy trình luân chuyển chứng từ: Cuối tháng, kế toán các đội sẽ tập trung chứng từ nguyên vật liệu, nhân công, chi phí khác nộp cho kế toán. Sau đó kế toán sẽ lập các bảng kê: - Đối với chi phí nguyên vật liệu: Dựa vào hoá đơn GTGT của người bán, phiếu nhập- xuất tại kho công trình kế toán lập bảng kê chi phí nguyên vật liệu: Mẫu sổ 6: Bảng kê chi phí nguyên vật liệu Công trình............Đội trưởng............ STT Chứng từ Diễn giải Tổng ghi Có TK 3386 Trong đó chi tiết ghi Nợ Số hiệu Ngày tháng TK 621 TK 1331 Chi phí NVL Tổng ´´´ ´´ ´´ - Đối với chi phí nhân công trực tiếp: Căn cứ vào hợp đồng giao khoán, bảng thanh toán lương, bảng phân bổ lương...Ta có bảng kê chi phí nhân công như sau: Mẫu sổ 7: Bảng kê chi phí nhân công Công trình...........Đội trưởng.......... STT Chứng từ Diễn giải Tổng ghi Có TK 3386 Trong đó chi tiết ghi Nợ Số hiệu Ngày tháng TK 622 TK 6271 Phân bổ lương Đối với chi phí khác: kế toán lập bảng kê chứng từ chi phí khác trên các chứng từ như: phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, hợp đồng kinh tế... Mẫu sổ 8: Bảng kê chi phí khác Công trình...........Đội trưởng............ STT Chứng từ Diễn giải TK 3386 Tổng ghi Có Trong đó chi tiết ghi Nợ Số hiệu Ngày tháng TK 6273 TK 6277 TK 1331 Chi phí NVL 7. Hạch toán tiêu thụ công trình và xác định kết quả: Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng là công ty xây lắp nên sản phẩm được tiêu thụ trước khi sản xuất. Khác với các ngành dịch vụ du lịch Công ty coi sản phẩm như đã tiêu thụ khi công trình được kiểm tra nghiệm thu và bàn giao cho chủ đầu tư. a) Quy trình tiêu thụ công trình: Giá thành sản phẩm xây lắp bao gồm: chi phí NVL trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí máy thi công, chi phí sản xuất chung được tập hợp vào TK 1541 tính giá thành theo từng tháng, còn chi phí quản lý doanh nghiệp liên quan đến hoạy động xây lắp cuối kỳ sẽ được phân bổ cho từng đối tượng để tính giá thành toàn bộ sản phẩm xây lắp. Sản phẩm xây lắp được coi là tiêu thụ khi có quyết toán công trình A-B - Sau khi quyết toán công trình Công ty sẽ lập biên bản bàn giao. Biên bản này được ký nhận bởi: Đơn vị bàn giao, bên thiết kế, bên giám sát và bộ phận kiểm nghiệm. - Khi bên A đã chấp nhận thanh toán công trình hay hạng mục công trình thì kế toán Công ty ghi: BT1) Nợ TK 632: Có TK 154(1541): BT2) Nợ TK 131, 1111, 1121,… Có TK 511: Có TK 3331: b) Sổ sách sử dụng trong quá trình tiêu thụ và xác định kết quả: - Sổ chi tiết TK1541, TK 632, TK 911. - Sổ tổng hợp: sổ nhật ký chung và sổ cái TK 1541, 632, 911, 421, 511. Quy trình ghi sổ tương tự quy trình thực hiện tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ. Việc xác định kết quả kinh doanh được thực hiện vào cuối quý, rồi đưa lên báo cáo kết quả kinh doanh. Sơ đồ : Hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh. TK 1111, 131 TK 1541 TK 632 TK 911 TK 511 Giá bàn giao côn gtrình Kết chuyển doanh thu Kết chuyển giá vốn Giá thành công trình TK 3331 Thuế TK 642 TK 532 Kết chuyển chi phí quản lý Kết chuyển giảm giá Giảm giá TK 4212 Lãi Lỗ 8. Kế toán báo cáo tài chính và công tác kế toán cuối năm. Hệ thống báo cáo tài chính: Theo chế độ kế toán hiện hành, tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng thì cuối mỗi quý kế toán tổng hợp tiến hành khoá sổ các tài khoản, ghi các bút toán điều chỉnh, tính số dư cuối kỳ và lập báo cáo tài chính nhằm cung cấp cho các đối tượng quan tâm. Các báo cáo mà Công ty phát hành bao gồm: Bảng cân đối kế toán( BCĐKT). Báo cáo kết quả kinh doanh (BCKQKD). Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (BCLCTT). Thuyết minh báo cáo tài chính(TMBCTC). Mẫu sổ: Báo cáo giá thành, doanh thu công trình, hạng mục công trình. Tên công trình, hạng mục công trình Z sản phẩm xây lắp Chi phí bán hàng Chi phí quản lý Z toàn bộ Ztb Doanh thu thuần (DTT) Lãi (Lỗ) Luỹ kế từ đầu năm đến cuối kỳ Luỹ kế từ khởi công đến cuối kỳ Ztb DTT Lãi (lỗ) Ztb DTT Lãi (lỗ) b)Đánh giá về việc lập báo cáo tài chính: Việc lập các báo cáo ở Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng tuân theo đúng chế độ kế toán hiện hành, nhưng vẫn có một số chỉ tiêu chưa phản ánh đúng thực trạng của Công ty như: Khoản mục phải thu của khách hàng luôn luôn tồn tại con số rất lớn trên BCĐKT. Trong đó phải thu khó đòi chiếm một tỷ trọng khá lớn nhưng vì Công ty không thể xử lý bằng cách lập dự phòng cho số nợ khó đòi này giống như các doanh nghiệp khác được; bởi vì lập dự phòng này sẽ trừ vào lợi nhuận của Công ty, trong khi lợi nhuận của Công ty rất thấp (thậm chí là lỗ) cho nên trên BCĐKT không có khoản mục dự phòng phải thu khó đòi. Khoản tạm ứng (141) và phải trả khác (3386) trên BCĐKT rất lớn do chỉ khi nào thu được tiền từ chủ đầu tư thì kế toán mới bù trừ nên tại thời điểm lập BCĐKT vẫn còn dư Nợ TK 1413 và dư Có TK 3386; vì vậy nên tài sản và nguồn vốn của Công ty tăng lên một cách “ảo”. Mặc dù Công ty sử dụng TK 152 để kinh doanh xi măng và sắt thép nhưng lại chủ yếu mua hàng và bán hàng theo hình thức chuyển trực tiếp không qua kho nên Công ty không có kho. Vì vậy không có khoản mục dự phòng hàng tồn kho( TK 159) trên BCĐKT. III. Thực tế tổ chức công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. 1.Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất. Việc xác định đối tượng hạch toán chi phí sản xuất là khâu đầu tiên, cần thiết và quan trọng của công tác thiết kế toán tập hợp chi phí sản xuất. Có xác định đúng đối tượng hạch toán, tập hợp chính xác các khoản chi phí phát sinh phù hợp với đặc điểm tổ chức và sản xuất của doanh nghiệp mới giúp cho tổ chức tốt công tác kế toán chi phí. Từ khâu hạch toán ban đầu đến khâu tổ chức tài khoản, tổng hợp số liệu và sổ ghi chép chi tiết, sổ tổng hợp đều phải luôn bám sát đối tượng tập hợp chi phí đã xác định. Hạch toán chi phí sản xuất đúng đối tượng sẽ có tác dụng phục vụ tốt cho việc tăng cường quản lý sản xuất và chi phí sản xuất, hạch toán kinh tế nội bộ và hạch toán trên toàn Công ty, đảm bảo cho công tác tính giá thành được kịp thời và chính xác. Trong kinh doanh xây lắp, với tính chất phức tạp của quy trình công nghệ và loại hình sản xuất đơn chiếc, quá trình sản xuất thường được phân chia thành nhiều khu vực, bộ phận thi công các hạng mục khác nhau. Trong đó, mỗi bộ phận lại có phương pháp tổ chức khác nhau, mỗi hạng mục công trình có thiết kế, cấu tạo vật chất và giá thành dự toán riêng. Do vậy, tuỳ thuộc vào từng công trình cụ thể, trình độ quản lý của từng doanh nghiệp nhất định, đối tượng hạch toán chi phí có thể là: + Hạng mục công trình. + Đơn đặt hàng. + Giai đoạn công việc hoàn thành. + Bộ phận thi công. Trên thực tế, các doanh nghiệp xây lắp hiện nay thường tập hợp chi phí theo công trình hoặc hạng mục công trình. 2.Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất. Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất là một phương pháp hay hệ thống các phương pháp được sử dụng để tập hợp các chi phí trong phạm vi giới hạn của đối tượng hạch toán chi phí. Trên cơ sở đối tượng hạch toán chi phí, kế toán sẽ lựa chọn phương pháp hạch toán chi phí thích ứng. Trong một doanh nghiệp xây lắp có những phương pháp hạch toán ( tập hợp) chi phí sản xuất sau: - Phương pháp hạch toán chi phí theo công trình và hạnh mục công trình. - Phương pháp hạch toán chi phí theo đơn đặt hàng. - Phương pháp hạch toán chi phí theo khối lượng công việc hoàn thành. - Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất theo các đơn vị hoặc các đơn vị thi công. Trong Công ty xây dựng phương pháp tập hợp chi phí sản xuất thường được sử dụng là phương pháp trực tiếp . Các chi phí trực tiếp được tính toán và quản lý chặt chẽ. Chi phí sản xuất phát sinh ở các công trình hay hạng mục công trình nào thì được hạch toán trực tiếp vào công trình hay hạng mục đó. Các chi phí gián tiếp nếu phát sinh ở các công trình nào thì được hạch toán vào công trình đó, còn đối với những chi phí gián tiếp có tính chất chung toàn Công ty thì cuối tháng kế toán tiến hành phân bổ cho từng công trình theo tiêu thức phân bổ thích hợp. Mỗi công trình hay hạng mục công trình từ khi khởi công đến khi hoàn thành bàn giao quyết toán đếu được mở riêng một số tài khoản chi phí sản xuất để tập hợp chi phí sản xuất phát sinh cho từng công trình hay hạng mục công trình. Căn cứ để định khoản và ghi vào sổ này là từ các bảng tổng hợp chứng từ ( vật liệu, tiền lương,..) của mỗi tháng và được chi tiết theo khoản mục: - Chi phi nguyên vật liệu trưc tiếp. - Chi phí nhân công trực tiếp. - Chi phí máy thi công. - Chi phí sản xuất chung. Trong chi phí sản xuất chung bao gồm: + Chi phí nhân viên xí nghiệp. + Chi phí nguyên vật liệu. + Chi phí công cụ dụng cụ. + Chi phí khấu hao tài sản cố định. + Chi phí dịch vụ mua ngoài. + Chi phí khác bằng tiền. Cuối mỗi quý, từ các sổ chi tiết chi phí sản xuất được tập hợp theo từng tháng, kế toán tiến hành bảng tổng hợp chi phí sản xuất cả phí. Việc tập hợp chi phí sản xuất theo phương pháp này tạo điều kiện thuận lợi cho việc tính giá thành sản phẩm dễ dàng. Khi công trình hoàn thành bàn giao, kế toán chỉ việc cộng các chi phí sản xuất ở các tháng từ khi công trình khởi công đến khi hoàn thành bàn giao sẽ được giá thành thực tế của công trình đó. *) Hạch toán các khoản mục chi phí: Sản phẩm của Công ty là những công trình xây dựng mang tính đơn chiếc. Tuy nhiên, quy trình sản xuất của các công trình và phương pháp hạch toán lại tương tự nhau. a) Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Chi phí nguyên vật liệu bao gồm toàn bộ giá trị vật liệu cần thiết trực tiếp tạo ra sản phẩm hoàn thành. Giá trị nguyên vật liệu bao gồm giá trị thực tế của vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tụng lao động, bảo hộ lao động cần thiết cho việc thực hiện và hoàn thiện công trình. Trong đó không kể đến vật liệu phụ, nhiên liệu động lực, phụ tùng phục vụ cho máy móc, phương tiện thi công. Các loại vật liệu như dây, đinh vit… và các loại vật liệu sử dụng luân chuyển như:giàn giáo, cốp pha…được sử dụng lâu dài, nhiều lần, phục vụ cho nhiều công trình. Vì vậy, cần phân bổ giá trị vào chi phí sản xuất cho từng công trình trong kỳ. Giá trị vật liệu sử dụng Giá trị một lần cần phân bổ = Số lần luân chuyển ước tính Giá trị phân bổ chỉ bao gồm giá trị vật liệu, còn công lắp đặt, giá trị vật liệu khác được hạch toán vào chi phí trong kỳ của công trình liên quan. ở Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng hạch toán nguyên vật liệu theo phương pháp kê khai thường xuyên, tính giá thành vật liệu xuất kho theo phương pháp nhập trước- xuất ttrước. Hạch toán chi tiết vật liệu theo phương pháp thẻ song song. Việc hạch toán chi phí nguyên vật liệu ở xí nghiệp được tiến hành như sau: Phòng kế hoạch kỹ thuật vật tư xí nghiệp căn cứ vào nhiệm vụ sản xuất của từng công trình, dự toán công trình và yêu cầu tiến độ thi công công trìng để lập kế hoạch cung ứng vật tư cho phù hợp với từng thời điểm sản xuất. Lập báo cáo gửi lên phòng kế hoạch của Công ty. Công ty xem xét tổng hợp toàn bộ kế hoạch sau đó giao cho các xí nghiệp. Các xí nghiệp giao nhiệm vụ sản xuất thi công cho các đội công trình. Trong quá trình thi công những vật tư nào cần sử dụng thì có kế hoạch để ký với xí nghiệp sau đó gửi lên phòng kỹ thuật vật tư để xem xét, xác nhận, chuyển phòng kế toán xin cấp vật tư. Thủ kho căn cứ vào lượng hàng nhập thực tế hàng ngày để lập phiếu nhập. Việc nhập kho tại công trình chỉ mang tính hình thức vì vật liệu được chuyển công trình là đưa vào phục vụ ngay. Sau khi viết phiếu nhập kho kế toán tiến hành ghi phiếu xuất kho vật liệu xuất dùng hết vật liệu nhập kho cho thi công xây lắp công trình và ghi thẻ kho. Đơn vị: Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng Địa chỉ: 243A-La Thành- Hà Nội Số: 06 mẫu số 02-VT Nợ TK 621 QĐ 114 TC/CĐKT Có TK 152 Ngày 01 tháng 9 năm 2003 Phiếu xuất kho Người nhận hàng: Nguyễn Văn A Lí do xuất : Xây dựng Xuất tại kho: Công trình khu KTX SV STT Tên, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất vật tư Mã số Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất A B C D 1 2 3 4 1. 2. 3. Xi măng Cát vàng Gạch 2 lỗ Kg M3 Viên 5.500 40 12.000 5.500 40 12.000 636 22800 272,7 3.498.000 912.000 3.272.400 Cộng thành tiền (bằng chữ) Xuất ngày 01 tháng 9 năm 2003 Thủ trưởng đơn vị (Ký, họ tên) Kế toán trưởng (Ký, họ tên) Phụ trách cung ứng (Ký, họ tên) Người nhận (Ký, họ tên) Thủ kho (Ký, họ tên) Hàng tháng (cuối tháng), kế toán thu nhận chứng từ bao gồm các phiếu nhập- xuất kho, thẻ kho, phân loại, kiểm tra và định khoản, lên bảng kê nhập- xuất vật tư, bảng tổng hợp nhập- xuất vật tư. Sau đó nộp toàn bộ chứnh từ gốc cùng bảng kê xuất vật tư cho từng công trình. Lập báo cáo kế hoạch lên văn phòng Công ty. Kế toán Công ty kiểm tra, đối chiếu đúng theo bộ tài chính ban hành. Trên cơ sở các bảng kê xuất vật tư cho từng công trình, kế toán lập bảng tổng hợp xuất toàn bộ vật tư rồi ghi vào sổ chi tiết chi phí sản xuất cho từng công trình. Cuối cùng vào sổ nhật ký chung trên máy, máy tự động lên sổ cái TK liên quan. Bảng chi tiết xuất vật liệu tháng 9 năm 2003 Công trình: Khu KTX sinh viên STT Tên vật tư Đơn vị Đơn giá Số thực xuất Ghi Có TK 152, Ghi Nợ TK… Lượng Tiền 621 6273 1421 1. 2. 3. 4. 5. 6 TK 152 XI măng Cát vàng Gach 2 lỗ … Gỗ ván Tấm lợp Cộng TK 152 TK 153 Quần áo BH Kg M3 Viên M3 M3 636 22800 272,7 118187 118187 5500 40 12000 8,673 7,064 3498.000 912.000 3272.400 10.249.907 8.348.361 289.657.863 1.595.914 3498.000 912.000 3272.400 271.059.595 1.595.914 10.249.907 8.348.361 18.598.268 Cộng 271.059.595 1.595.914 18.598.268 Căn cứ vào bảng chi tiết xuất kế toán định khoản: Nợ TK 621(KTX): 271.059.595 Có TK 152: 271.059.595 Nợ TK 6273( KTX): 1.595.914 Có TK 153: 1.595.914 Nợ TK 1421: 18.598.268 Có TK 152: 18598.268 Căn cứ vào chứng từ gốc và bảng kê, kế toán lập bảng kê chi tiết xuất vật tư, công cụ vào TK 142. STT Nội dung Công trình Đơn vị tính Đơn giá Lượng Tiền 1 2 TK 152 Gỗ ván Tấm lợp KTX SV M3 M3 1.181.817 1.181.817 8,673 7,064 10.249.907 8.348.361 Cộng 18.598.268 Người lập biểu Kế toán phân bổ số vật liệu này vào chi phí sản xuất trong tháng. Số lần sử dụng của vật liệu này là 2 lần:  18.598.268 Số phân bổ cho T.9 = = 9.299.134 2 Dựa trên các số liệu đã phân bổ, kế toán lập tờ kê chi tiết sau đó định khoản. Tờ kê chi tiết. Nội dung Nợ TK… Ghi Có TK 621 6273 Cộng 1421 1.Phân bổ gỗ, tấm lợp. 2. Phân bổ cốp pha thép cho công trình KTX 9.229.134 4.671.000 9.229.134 4.671.000 9.229.134 4.671.000 Cộng 9.229.134 4,671.000 13.970.134 Người lập biểu Ngày 30 tháng 9 năm 2003 Kế toán Kế toán định khoản: Nợ TK 621: 9.229.134 Nợ TK 6273: 4.671.000 Có TK 1421: 13.970.134 Kế toán nhập số liệu vào máy, lên sổ Nhật ký chung và vào sổ cái tài khoản liên quan và ghi sổ chi tiết chi phí sản xuất công trình. Trích sổ chi tiết chi phí nguyên vật liệu trực tiếp đến tháng 9 năm 2003. TK 621- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Đối tượng: KTX Năm 2003. Chứng từ Diễn giải TKĐƯ Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có …. 4 23 …… 30/9 30/9 ………………. Xuất vật tư T9/03 Kc vật tư T9/03 …… 152 154 ……… 271.059.595 …… 271.059.595 491.428.850 491.428.850 b) Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp: Chi phí nhân công trực tiếp gắn liền với lợi ích của người lao động. Do vậy, việc hạch toán đúng, đủ chi phí nhân công có ý nghĩa quan trọng trong việc tính, trả lương chính xác kịp thời cho người lao động. Từ đó khuyến khích nâng cao năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm. Chi phí nhân công trực tiếp của Công ty gồm: Tiền lương nhân công trong danh sách. Tiền công nhân công thuê ngoài. Các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ. Hình thức trả lương Công ty áp dụng là giao khoán khối lượng công việc hoàn thành. Đối với bộ phận nhân công trong danh sách, Công ty tiến hành trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo đúng chế độ hiện hành, cụ thể: 15% BHXH tính theo lương cơ bản. 2% BHYT tính theo lương cơ bản. 2 % KPCĐ tính theo lương thực tế. Đối với bộ phận công nhân thuê ngoài, xí nghiệp không tiến hành trích BHXH, BHYT vào chi phí mà đã tính toán trong đơn giá nhân công trả trực tiếp cho người lao động, còn KPCĐ vẫn trích như nhân công trong danh sách. Bảng thanh toán khối lượng thuê ngoài Ngày 30 tháng 9 năm 2003. Công trình: KTX Theo hợp đồng số 06 ngày 01 tháng 09 năm 2003. Căn cứ vào khối lượng công việc đạt được trong tháng TT Nội dung công việc Đơn vị Khối lượng Đơn giá Thành tiền 1 2 Trát tường Trát trần ….. M2 M2 914 90 ….. 4000 5000 ….. 3.656.000 450.000 …… Cộng 7.584.000 ấn định thành tiền……… Giám đốc Cán bộ kỹ thuật Kế toán Người nhận Cuối tháng, căn cứ vào các hợp đồng làm khoán hợp đồng thuê nhân công kế toán tiến hành lập bảng phân tích lương cho từng công trình. Bảng phân tích lương cho từng công trình tháng 9/ 2003 Họ và tên Lương CN chính Lương CN thuê ngoài Cộng Nguyễn Văn A Trần Mạnh B … Vũ Văn C Nguyễn Thị D … 7.000.000 1.845.000 7.584.000 750.000 … 7.000.000 1.845.000 7.584.000 750.000 Cộng 13.338.000 37.981.000 51.319.000 Dựa vào bảng phân tích lương cho từng công trình kế toán sẽ lập bảng phân bổ lương cho toàn Công ty. Định khoản vào sổ nhật ký chunh và sổ cái TK. Nợ TK 622(KTX): 51.319.000 Có TK 334: 51.319.000 Phần BHXH, BHYT, KPCĐ được trích như sau: Nợ TK 622: 1.957.000 Có TK 338: 1.957.000 Cũng như vậy với chi phí sản xuất chung: Nợ TK 6271: 7.893.000 Có TK 334: 7.033.000 Có TK 338: 860.000 Trích sổ chi tiết chi phí nhân công trực tiếp tháng 9/2003. Sổ chi tiết TK 622- Chi phí nhân công trực tiếp Đối tượng: Khu KTX sinh viên Năm 2003. Chứng từ Diễn giải TK Đối ứng Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có … 20 21 22 … 30/9 30/9 30/9 … CP nhân công T9/03 Trích BHXH T9/03 Kc CP nhân công … 334 338 154 … 51.319.000 1.957.000 … 53.276.000 Cộng 53.276.000 53.276.000 c) Hạch toán chi phí máy thi công. Chi phí máy thi công là loại chi phí đặc thù trong lĩnh vực sản xuất xây dựng, chi phí này bao gồm tất cả các chi phí liên quan đến việc sử dụng máy thi công nhằm hoàn thành khối lượng công tác xây lắp. Hiện nay, máy móc thiết bị tại xí nghiệp gồm 2 loại: Một loại đi thuê, và một loại thuộc quyền công trình quản lý sử dụng. Trường hợp máy thi công thuộc quyền quản lý sử dụng: Hàng tháng xí nghiệp trích khấu hao cho từng loại TSCĐ. Việc trích khấu hao được sử dụng trên sổ theo dõi khấu hao TSCĐ( máy thi công), hàng tháng xí nghiệp sẽ ghi sổ theo dõi khấu hao máy thi công. Máy thi công của công trình nào thì tập hợp riêng chi phí cho công trình đó. Sổ theo dõi trích khấu hao máy thi công Tháng 9/ 2003- Công trình khu KTX STT Diễn giải Nguyên giá KHCB KHSCL 1 2 3 Máy cắt sắtf 40 Máy thuỷ chấn Máy bơm vận hành 12.800.000 9.930.000 928.880.445 609.800 190.000 7.765.500 926.850 Cộng 8.565.300 926.850 Số liệu sẽ được định khoản: Nợ TK 6234: 8.565.300 Có TK 214: 8.565.300 Ngoài ra, với khoản chi phí sữa chữa TSCĐ lớn Công ty tiến hành trích chi phí SCL hàng tháng: Nợ TK 6234: 926.850 Có TK 335: 926.850. Kế toán lập bảng tổng hợp chi phí sử dụng máy thi công. Bảng tổng hợp máy thi công Công trình: KHU KTX STT Loại chi phí Số tiền 1 2 3 Chi phí máy nhân công sử dụng máy Chi phí khấu hao máy + trích trước Chi phí bằng tiền 1.774.000 9.492.150 120.000 Cộng 11.356.150 Trường hợp máy đi thuê: Chứng từ đầu tiên lấy làm cơ sở xác định chi phí thuê máy là hợp đồng thuê máy. Trong hợp đồng thuê nêu rõ nội dung khối lượng công việc, đơn giá thuê…Khi công việc hoàn thành, đội trưởng thi công tập hợp những chứng từ gốc, biên bản thanh lý hợp đồng lên phòng kế toán. Phần lớn máy móc đều do nhân công đội sử dụng nên chi phí hạch toán như chi phí nhân công trực tiếp. Sau đó kế toán lập bảng tổng hợp chi phí máy thi công như đối với trường hợp máy thuộc quyền quản lý của đội, định khoản và nạp số liệu sổ nhật ký chung, lên sổ cái, sổ chi tiết. Sổ chi tiết TK 623- chi phí máy thi công Đối tượng: Khu KTX Năm 2003 Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có … … 30/9 30/9 30/9 30/9 30/9 …………………. CP nhân công T9/03 Trích BHXH T9/03 Trích khấu hao T9/03 Trích chi phí SCL T9/03 Kc CP nhân công ….. 334 338 214 335 154 ……. 1.542.000 202.000 8.565.300 926.850 11.356.150 Cộng 17.034.200 17.034.200 d) Hạch toán chi phí sản xuất chung: Chi phí sản xuất chung đó là chi phí dùng để quản lý, phục vụ sản xuất trong từng bộ phận của doanh nghiệp xây lắp. Chi phí sản xuất chung được tập hợp theo từng công trình (phát sinh tại công trình nào tập hợp cho công trình đó). Khoản chi phí nào không tính trực tiếp cho công trình nào thì dùng phương thức phân bổ theo chi phí nhân công trực tiếp. Công thức phân bổ như sau: Chi phí sản xuất CPNCTT CTi Tổng chi phí chung cho = * sản xuất chung công trình i Tổng CPNCTT cần phân bổ Chi phí sản xuất chung bao gồm các khoản sau: Chi phí nhân viên xí nghiệp (TK6271) Chi phí nguyên vật liệu (TK6272) Chi phí công cụ dụng cụ(TK6273) Chi phí khấu hao TSXĐ(TK6274) Chi phí dịch vụ mua ngoài(TK6277) Chi phí bằng tiền khác(TK6278) Sau khi các chi phí chung cho từng công trình kế toán ghi sổ chi tiết cho từng công trình và ghi vào sổ nhật ký chung, sổ cái. *) Chi phí nhân viên xí nghiệp Chi phí nhân viên xí nghiệp bao gồm lương chính, các khoản phụ cấp trích theo lương quy định (phần hạch toán chi phí nhân công trực tiếp. Hàng tháng chủ nhiệm công trình theo dõi thời gian lao động cho từng nhân công trên bảng chấm công. Việc hạch toán lương chính, các khoản phụ cấp, bảo hiểm lao động …do phòng kế toán Công ty thực hiện. Cụ thể trong tháng 9/2003 căn cứ vào bảng chấm công, bảng tính lương theo hệ số và bảng phân bổ tiền lương kế toán ghi:( phần chi phí nhân công trực tiếp ) Nợ TK6271: 7.033.000 Có TK334: 7.033.000 Nợ TK6271: 860.000 CóTK338: 860.000 *) Chi phí nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ: Căn cứ vào bảng chi tiết xuất vật tư, công cụ dụng cụ (hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp) kế toán ghi: Nợ TK6272(chi tiết công trình ) Nợ Tk 6273(chi tiết công trình ) Có TK 152, 153 Cụ thể trong tháng 9/2003 Nợ TK6273: 1.595.914 CóTK 153: 1.5950914 Đối với nguyên vật liệu, công cụ xuất cho phân bổ: Nếu giá trị phân bổ một lần ghi: Nợ TK 6273(chi tiết công trình ) Có TK 142 Đối với công cụ dụng cụ có giá trị lớn phân bổ nhiều lần thì phân bổ theo tiêu thức: Giá trị công cụ dụng cụ Giá trị công cụ dụng cụ = Thời gian xây dựng công trình Cụ thể trong tháng 9/2003 xí nghiệp phân bổ tiền cốt pha, thép cho công trình ( tờ kê chi tiết – Phần hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ) NợTK6273: 4.671.000 Có TK142: 4.671.000 Chi phí khấu hao tài sản cố định phục vụ cho quản lý đội. Đối với máy móc thiết bị phục vụ chi quản lý đội sẽ được khấu hao theo nghị định số 1062 của BTC. Khi trích khấu hao kế toán ghi : Nợ TK6274(chi tiết công trình ) Có TK 214 Chi phí dịch vụ mua ngoài bao gồm những chi phí tiền điện, tiền điện thoại… khi phát sinh kế toán ghi: Nợ TK6277(chi tiết công trình) Có TK 111, 112, 331 Tương tự với các chi phí bằng tiền khác Nợ TK 6278(chi tiết công trình ) Có TK111, 112 Cụ thể trong tháng 9 chi phí sản xuất chung được tập hợp cho công trình như sau : Bảng tổng hợp chi phí sản xuất chung Công trình: Khu KTX Tháng 9 năm 2003 Nội dung Số tiền 1. Chi phí nhân công T9/03 7.893.000 2. Chi phí CCDC xuất trong T9/03 1.595.914 3. Chi phí CCDC phân bổ cho T9/03 4.671.000 4. Chi phí KHTSCĐ T9/03 12.860.000 5. Chi phí dịch vụ mua ngoài 5.128.986 6. Chi phí bằng tiền khác 5.800.000 Cộng 37.948.900 Trích sổ chi tiết chi phí sản xuất chung tháng 9 năm 2003. Sổ chi tiết TK 627- chi phí sản xuất chung. Đối tượng : Khu KTX Năm 2003 Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có ….. …. 30/9 30/9 30/9 30/9 30/9 30/9 ……………. Phân bổ cốp pha T9/03 Xuất CCDC T9/03 Chi phí nhân công T9 Trích BHXH T9/03 …………. Kc chi phí sản xuất chung ….. 1421 153 334 338 …. 154 ……. 4.671.000 1.595.000 7.033.000 860.000 …….. …….. 37.948.862 Cộng 75.432.862 75.432.862 Sổ cái TK 627 Chi phí sản xuất chung Từ ngày 1/9 đến ngày 30/9/2003 NT Nội dung TKĐƯ Phát sinh Nợ Phát sinh Có Dư Nợ Dư Có 1 14 30 30 30 30 …. 30 30 30 30 Phô tô biểu mẫu Công ty cấp séc tiền về CTKTX Phô tô biểu mẫu CTKTX Nộp tiền điện thoại Phân bổ cốp pha CTKTX Xuất BHLĐ ……… Kc CPNC trực tiếp Kc NVL gián tiếp Kc chi phí dịch vụ mua ngoài Kc chi phí bằng tiền khác 1111 3368 1111 1111 142 153 154 154 154 154 12.000 1.000.000 63.000 3.356.708 4.671.000 1.595.914 7.893.000 11.665.278 21.835.833 30.812.200 Cộng 114.715.311 114.715.311 Trích sổ nhật ký chung Tháng 9/2003 STT Nội dung TK Nợ Có 1 2 4 6 9 30 30 30 30 Xí nghiêp vay vốn CBCNV Tạm ứng mua vật tư CTKTX Công ty cấp tiền vay thi công Công trình khu KTX mua sắt Chi lương kỳ II CTKTX CTKTX trả tiền vận chuyển CTKTX phân bổ cốp pha T9 Phân bổ lương (tiếp) …… KC CPNVLTT 111 341 141 1111 111 3368 152 331 334 111 6278 1111 6273 142 622 6271 334 …. 154 621 12.900.000 10.000.000 46.331.000 121.402.700 12.331.000 9.000.000 4.671.000 66.099.000 7.033.000 300.127.532 12.900.000 10.000.000 46.331.000 121.402.700 12.331.000 9.000.000 4.671.000 73.132.000 300.127.532 Cộng 9.671.915.524 9.671.915.524 e) Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp: (*) Tổng hợp chi phí sản xuất: Tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng, đối tượng tập hợp chi phí được xác định là công trình. Các chi phí sản xuất liên quan đến công trình nào thì tập hợp theo công trình đó. Giá thành công trình đã hoàn thành trong tháng được Công ty xác định theo phương pháp tổng cộng chi phí phát sinh từ khi khởi công đến khi hoàn thành ở sổ chi tiết giá thành. Khi tập hợp chi phí từng công trình, kế toán thực hiện bước kết chuyển phân bổ vật liệu vào từng công trình. Nợ TK 154( Chi tiết công trình) Có TK 621 Khi kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp của từng công trình, hạng mục công trình: Nợ TK 154( Chi tiết) Có TK 622 Khi kết chuyển máy thi công: Nợ TK 154( Chi tiết) Có TK 623 Khi kết chuyển chi phí sản xuất chung: Nợ TK 154(Chi tiết) Có TK 627 Kế toán tổng hợp số liệu vào máy lên sổ nhật ký chung, sổ chi tiết, sổ cái TK Sổ chi tiết TK 154- Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Đối tượng: Khu KTX Năm 2003 Chứng từ Diễn giải TKĐƯ Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có …. ….. 30/9 30/9 30/9 30/9 …………………. Kc CPNVLTT Kc CPNCTT Kc CPMTC Kc CPSXC ….. 621 622 623 627 ……. 280.358.729 53.276.000 11.356.150 37.948.900 Cộng 706.718.912 Sổ cái TK 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Tháng 9/2003 NT Nội dung TKĐƯ Phát sinh Nợ Phát sinh Có Dư Nợ Dư Có 30 30 30 30 30 30 ….. 30 Dư đầu kỳ Kc CPNVLTT Kc CPNCTT Kc CPMTC Kc CPNC gián tiếp Kc CPNVL gián tiếp Kc CPDV mua ngoài …….. Kc CP bán hàng 621 622 623 6271 6272 6278 ….. 632 300.127.532 69.286.000 13.540.000 7.893.000 11.665.278 21.835.833 1.390.495.905 2.380.429.137 Cộng 449.782.677 1.424.134.905 1.406.073.909 (*) Đánh giá sản phẩm dở dang và tính giá thành công trình: - Do đặc điểm của thi công công trình có khối lượng lớn, kết cấu phức tạp, thời gian thi công dài nên kỳ tính giá thành được xác định là quý. Việc tính giá sản phẩm dở dang phụ thuộc vào phương thức thanh toán khối lượng công tác xây lắp hoàn thành giữa bên A và Công ty. Vì khối lượng xây lắp dở dang cuối kỳ chính là khối lượng chưa được nghiệm thu và bên A chưa chấp nhận thanh toán. Thời điểm tính giá thành thực tế thường là khi kết thúc sản phẩm, công trình, hạng mục công trình. Tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng, với những công trình, hạng mục công trình hoàn thành thì giá thành thực tế sẽ được thể hiện số dư cuối kỳ sổ cái TK 154. Nếu có phế liệu, vật liệu thu hồi thì giá thành là phần còn lại sau khi lấy số dư tại thời điểm hoàn thành trên sổ cái TK 154 trừ đi phần phế liệu, vật liệu thu hồi. Giá thành Chi phí dở + Tổng chi phí phát Chi phí dở thực tế = dang đầu kỳ sinh trong kỳ - dang cuối kỳ Bảng tổng hợp chi phí t9/2003 Công trình khu KTX Nội dung chi phí Số tiền Chi phí NVLTT Chi phí NCTT Chi phí MTC Chi phí SXC 280.358.729 53.276.000 11.356.150 37.948.900 Cộng 382.939.779 Phần C: Nhận xét chung về tổ chức công tác kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Sau hơn một tháng thực tập tại Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng, được tiếp cận với thực tế Công ty và thông qua đó em có những nhận xét sau: Ưu điểm: Tổ chức bộ máy kế toán của Công ty nói chung tương đối gọn nhẹ, phù hợp. Kế toán tưởng đã có sự phân công công tác cho các nhân viên kế toán với những nhiệm vụ phù hợp và làm việc có hiệu quả. Dưới sự chỉ đạo của kế toán trưởng các nhân viên kế toán trong phòng đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình và luôn có sự điều tra, điều chỉnh lẫn nhau để nhằm tránh tình trạng xảy ra sai phạm. Việc tổ chức hạch toán kế toán ở Công ty cũng khá tốt, nhất là các phần hành kế toán TSCĐ và kế toán vốn bằng tiền, tiền vay. Do đặc điểm của Công ty, chủ yếu sử dụng nguồn vốn vay là chính (chủ yếu vay ngắn hạn). Lượng tiền vay hàng tháng chịu lãi suất cao cho nên chỉ khi nào các đội, xí nghiệp có nhu cầu vay tạm ứng mà Công ty không có tiền mặt hay tiền gửi thì Công ty sẽ lập giấy nhận nợ đến ngân hàng vay. Tiền về ngay lập tức chuyển đến cho các đội, vì vậy lượng tiền mặt tồn quỹ là rất ít nên ở Công ty hầu như không có kiểm kê quỹ hàng ngày hay định kỳ mà chỉ so sánh đối chiếu số dư giữa kế toán với thủ quỹ. Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng trực thuộc Tổng Công ty xây dựng Hà Nội, TSCĐ có giá trị lớn nên việc tăng giảm TSCĐ luôn chịu sự quản lý của Tổng Công ty; do đó hầu như không có sai phạm vì luôn được kiểm tra, điều chỉnh. Công ty áp dụng hình thức sổ là nhật ký chung nên mẫu sổ đơn giản, dễ thiết kế, ghi chép, dễ cơ giới hoá công tác kế toán. Phòng kế toán Công ty áp dụng máy vi tính phục vụ công tác kế toán, bởi vậy: Công ty với quy mô lớn, số lượng nghiệp vụ phát sinh nhiều và phức tạp song phòng kế toán vẫn được bố trí gọn nhẹ, hợp lý, phân công công việc cụ thể với đội ngũ cán bộ công nhân viên có trình độ cao, nhiều kinh nghiệm, nhiệt tình đáp ứng yêu cầu quản lý kịp thời. Mặt khác, bộ phận kế toán Công ty đã xây dựng được hệ thống sổ sách kế toán, cách thức ghi chép, phương pháp hạch toán một cách hợp lý, khoa học, phù hợp với yêu cầu mục đích của chế độ kế toán mới. Nhược điểm: Bên cạnh những ưu điểm, công tác kế toán của Công ty cũng có những mặt chưa thật sự hoàn thiện và cần khắc phục như: Do Công ty thực hiện hình thức khoán gọn cho các đội, để các đội tự do lấy đầu vào nên nguyên vật liệu Công ty hầu như không phải lo. Nhưng việc hạch toán nguyên vật liệu chưa chính xác. Cũng do hình thức khoán gọn các công trình nên việc tập hợp chi phí cho các công trình nhiều khi chỉ đúng theo hoá đơn mà thực tế có thể không đúng bởi vì kế toán Công ty không quan tâm tới bản chất của các chứng từ các đội gửi lên mà chỉ quan tâm đến số lượng ghi trên các chứng từ đó. Việc xác định kết quả tiêu thụ và lên các báo cáo tài chính của Công ty đã làm và lập theo đúng chế độ nhưng các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán chưa phản ánh đúng thực trạng của Công ty. Nhìn chung, việc tổ chức hạch toán kế toán ở Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng tương đối hoàn thiện, phù hợp với chế độ kế toán hiện hành; nhưng cũng cần hoàn thiện hơn để có thể quản lý nguồn tài chính của Công ty ngày càng tốt hơn. Hiện nay, Công ty đã có xu hướng cải thiện nhược điểm nhằm tiến tới bộ máy kế toán hoàn thiện hơn, phù hợp và có hiệu quả hơn. Kết luận Một công ty mà tổ chức bộ máy kế toán tốt và hiệu quả sẽ giúp cho Công ty hoạt động ngày một hiệu quả hơn, vì bộ phận kế toán trong Công ty quản lý chủ yếu về mặt tài chính trong đơn vị. Do đó mà phòng kế toán đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc thu hồi vốn, đảm bảo các khoản chi là đúng và có hiệu quả. Được sự hướng dẫn của thầy giáo, sự giúp đỡ của các cô, chú, các anh chị trong phòng kế toán Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng, tuy chỉ được thực tập trong thời gian ngắn nhưng em cũng phần nào nắm bắt được tình hình tổ chức công tác kế toán của Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng. Qua đợt thực tập này giúp em có được cái nhìn tổng quan và sát thực không chỉ về bộ máy kế toán trong một doanh nghiệp mà còn giúp em hiểu thêm cả về cơ cấu tổ chức quản lý kinh tế trong Công ty. Hiểu được một đơn vị sản xuất kinh doanh tổ chức công tác kế toán như thế nào, những điểm mạnh, điểm yếu của Công ty. Những gì đúng với chế độ, những gì Công ty cần phải hoàn thiện để đưa Công ty ngày càng phát triển hơn. Trên đây là báo cáo tổng hợp của em về cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty, chủ yếu là tổ chức bộ máy kế toán. Do trình độ có hạn cùng với thời gian thực tập không dài, bài viết này mới chỉ đề cập vấn đề cơ bản nhất, chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý và sữa chữa của thầy, cô giáo để em có thể hoàn thiện bài của mình chặt chẽ hơn và làm tốt hơn trong những lần thực tập tới. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo TS. Chu Thành, các thầy, cô giáo trong khoa Kế toán, các cô, chú, anh chị trong phòng kế toán Công ty phát triển kỹ thuật xây dựng đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thiện bài báo cáo này. Tài liệu tham khảo 1. Tài liệu do Công ty Phát triển kỹ thuật xây dựng cung cấp. 2. Những thông tin thu thập được thực tế trong quá trình tìm hiểu Công ty. 3. Giáo trình lý thuyết tài chính kế toán. 4. Giáo trình tổ chức hạch toán. 5. Giáo trình chế độ kế toán mới. Một số tài liệu tìm hiểu về Công ty khác.