Đề án Tình hình thúc đẩy đầu tư vào các khu công nghiệp ở Hà Nội

Lời mở đầu CNH - HĐH đất nước là xu hướng tất yếu của nước ta trong quá trình phát triển từ nền kinh tế hoạt động theo cơ chế tập trung, bao cấp sang cơ chế thị trường. Hòa nhập với xu hướng chung đó Hà Nội cũng đang từng bước cải thiện mình trong công cuộc đổi mới. Nhân dân Hà Nội đang nỗ lực lao động và dạt được những thành tựu trên mọi lĩnh vực. Nền kinh tế ngày càng phát triển, tốc độ tăng GDP trung bình hàng năm giai đoạn 2001-2000 là 11,6%, hai năm 2001-2002 là 10,2% đời sống dân cư được cải thiện, thu nhập đầu người tăng 3,2 lần so với năm 1990. Để đạt được những thành công đó là do trong những năm qua ban lãnh đạo thành phố Hà Nội đã xác định đúng vai trò của công nghiệp đặc biệt là của các khu công nghiệp và khẳng định khu công nghiệp là một công cụ dặc biệt là của các khu công nghiệp và khẳng định khu công nghiệp là một công cụ để thực hiện CNH - HĐH đất nước. Trong quá trình này từ năm 1995, Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập BQL khu công nghiệp và chế xuất nhằm thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển của các khu công nghiệp và chế xuất tại thủ đô. Qua hơn 7 năm đi vào hoạt động đến nay, Hà Nội đã hình thành 5 khu công nghiệp tập trung mới. Theo báo cáo mới nhất của các khu công nghiệp này có nhiệm vụ thu hút vốn đầu tư công nghiệp, sử dụng có hiệu quả tài nguyên, hình thành các ngành kinh tế mũi nhọn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo báo cáo mới nhất của BQL khu công nghiệp và chế xuất Hà nội, các khu công nghiệp đã thu hút được 56 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 596.560.877 USD và 105,937 tỷ đồng, diện tích thuê đất 1.164.275m2 đạt tỷ lệ lấp đầy 53% tổng số quỹ đất đã xây dựng hạ tầng, kỹ thuật. Tuy nhiên trong quá trình hoạt động các khu công nghiệp vẫn mắc phải một số khó khăn yếu kém. Đó là về thu hút vốn đầu tư, về lao động, về môi trường, về nhà ở của công nhân viên. Do đó dẫn đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các khu công nghiệp chưa cao. Chính vì vậy em đã quyết định chọn đề tài: “Thúc đẩy đầu tư vào các khu công nghiệp ở Hà Nội”. Đề tài gồm 3 phần: Phần 1: khu công nghiệp và điều kiện thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp Phần 2. thực trạng đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội Phần 3. Các giải pháp thúc đẩy đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội Em xin chân thành cảm ơn cô giáo Ngô Thị Hoài Lam đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành đề tài này. Hà Nội, tháng 06 năm 2004 Sinh viên Vũ Thị Phương Thảo Phần I. Khu công nghiệp và điều kiện thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp I.1. Quan niệm về khu công nghiệp và vai trò của khu công nghiệp I.1.1. Quan niệm Khu công nghiệp là khu tập trung các doanh nghiệp. Khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng công nghiệp và thực hiện các dịch vụ cho sản xuất công nghiệp, có ranh giới địa lý xác định không có dân cư sinh sống, do Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập. Trong khu công nghiệp có thể có doanh nghiệp chế xuất và khu công nghệ cao. Doanh nghiệp khu công nghiệp là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động trong khu công nghiệp, gồm doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp dịch vụ. Doanh nghiệp sản xuất khu công nghiệp là doanh nghiệp sản xuất hàng công nghiệp được thành lập và hoạt động trong khu công nghiệp. Doanh nghiệp dịch vụ khu công nghiệp là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động trong khu công nghiệp, dịch vụ sản xuất công nghiệp. Ban quản lý khu công nghiệp cấp tỉnh (trừ trường hợp có quy định riêng cho từng loại ban quản lý) là cơ quan quản lý trực tiếp các khu công nghiệp, khu chế xuất trong phạm vi địa lý hành chính của một tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc ban quản lý trên địa bàn liên tỉnh hoặc Ban quản lý một khu công nghiệp (trường hợp cá biệt) hoặc Ban quản lý khu công nghệ cao do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập. Doanh nghiệp khu công nghiệp có nghĩa vụ: - Tuân thủ pháp luật, điều lệ quản lý khu công nghiệp, quyết định chấp thuận đầu tư hoặc giấy phép đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. - Đăng ký với Ban quản lý khu công nghiệp cấp tỉnh: số lượng, khối lượng sản phẩm xuất khẩu và tiêu thụ từ thị trường trong nước (đối với doanh nghiệp khu công nghiệp), số lượng phế phẩm, phế liệu còn giá trị thương mại từ doanh nghiệp chế xuất bán vào thị trường trong nước và hàng hóa từ thị trường trong nước được mua chuyển vào doanh nghiệp chế xuất (đối với doanh nghiệp chế xuất). Đối với doanh nghiệp khu công nghệ cao, ngoài việc đăng ký các nội dung nêu trên, tùy theo loại hình doanh nghiệp còn phải đăng ký việc chuyển giao công nghệ cao. Nghị quyết TW (khóa VIII) của Đảng có ghi: “Phát triển từng bước và nâng cao hiệu quả các khu công nghiệp, khu chế xuất, nghiên cứu xây dựng thí điểm một vài đặc khu kinh tế, khu mậu dịch tự do ở những địa bàn ven biển có điều kiện”. Đó là những định hướng rất quan trọng cho việc xây dựng, phát triển và mở rộng các khu công nghiệp ở nước ta trong tình hình hiện nay. Khu công nghiệp là công cụ của chính sách công nghiệp nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa hướng về xuất khẩu, đồng thời cũng là địa bàn để thực hiện chiến lược CNH, HĐH trên phạm vi lãnh thổ nhất định. Khu công nghiệp đối với nước ta còn là vấn đề mới mẻ, nhưng qua mấy năm xây dựng và phát triển, nó trở thành nhân tố rất quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu CNH, HĐH. I.1.2. Phân loại các khu công nghiệp Có thể căn cứ vào nhiều tiêu thức khác nhau  Căn cứ vào mục đích sản xuất, người ta chia ra khu công nghiệp và khu chế xuất. Khu công nghiệp bao gồm các cơ sở sản xuất hàng công nghiệp để tiêu thụ nội địa và xuất khẩu. Khu chế xuất là một dạng của khu công nghiệp chuyên làm hàng xuất khẩu. ‚ Theo mức độ mới - cũ, khu công nghiệp chia làm 3 loại: - Các khu công nghiệp cũ xây dựng trong thời kỳ bao cấp (từ trước khi có chủ trương xây dựng khu chế xuất năm 1990) như khu công nghiệp Thượng Đình - Hà Nội, khu công nghiệp Việt Trì, khu công nghiệp Gang thép Thái Nguyên v.v... - Các khu công nghiệp cải tạo, hình thành trên cơ sở có một số xí nghiệp đang hoạt động. - Các khu công nghiệp xuất hiện trên địa bàn mới (hiện có khoảng 20). ƒ Theo tính chất đồng bộ của việc xây dựng, cần tách riêng 2 nhóm khu công nghiệp đã hoàn thành và chưa hoàn thành đầy đủ cơ sở hạ tầng và các công trình bảo vệ môi trường như hệ thống thông tin, giao thông nội khu, các công trình cấp điện, cấp nước, thoát nước mưa, nước thải, các nhà máy xử lý nước thải, chất thải rắn, bụi khói v.v... „ Theo tình trạng cho thuê, có thể chia số khu công nghiệp thành ba nhóm có diện tích cho thuê được lấp kín dưới 50%, trên 50% và 100%. (Các tiêu thức 3 và 4 chỉ là tạm thời: khi xây dựng hoàn chỉnh, đồng bộ tất cả các công trình và cho thuê hết diện tích thì 2 tiêu thức đó không cần sử dụng nữa). … Theo quy mô, hình thành 3 loại khu công nghiệp: lớn, vừa và nhỏ. Các chỉ tiêu phân bổ quan trọng nhất có thể chọn là diện tích tổng số doanh nghiệp, tổng số vốn đầu tư, tổng số lao động và tổng giá trị gia tăng. Các khu công nghiệp lớn được thành lập phải có quyết định của Thủ tướng chính phủ. Các khu công nghiệp vừa và nhỏ thuộc quyền quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố. Trong giai đoạn đầu hiện nay ta chú trọng xây dựng các khu công nghiệp vừa và nhỏ để sớm khai thác có hiệu quả. † Theo trình độ kỹ thuật: có thể phân biệt - Các khu công nghiệp bình thường, sử dụng kỹ thuật hiện đại chưa nhiều. - Các khu công nghiệp cao, kỹ thuật hiện đại thuộc ngành công nghiệp mũi nhọn như công nghệ điện tử, công nghệ thông tin, công nghệ sinh học v.v... làm đầu tàu cho sự phát triển công nghiệp, phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế xã hội dài hạn. ‡ Theo chủ đầu tư, có thể chia thành 3 nhóm: - Các khu công nghiệp chỉ gồm các doanh nghiệp, dự án đầu tư trong nước. - Các khu công nghiệp hỗn hợp bao gồm các doanh nghiệp, dự án đầu tư trong nước và nước ngoài. - Các khu công nghiệp chỉ gồm các doanh nghiệp, các dự án 100% vốn đầu tư nước ngoài. ˆ Theo tính chất của thực thể kinh tế xã hội, cần phân biêt 2 loại: - Các khu công nghiệp thuần túy chỉ xây dựng các xí nghiệp sản xuất, chế biến sản phẩm, không có khu vực dân cư. - Các khu công nghiệp này dần dần sẽ trở thành thị trấn, thị xã hay thành phố vệ tinh. Đó là sự phát triển toàn diện của các khu công nghiệp. ‰ Theo tính chất ngành công nghiệp có Có thể liệt kê theo các ngành cấp I, như khu chế biến nông lâm hải sản, khu công nghiệp khai thác quặng, dầu khí, hóa dầu, điện tử, tin học, khu công nghiệp điện, năng lượng, khu công nghiệp phục vụ vận tải, khu công nghiệp vật liệu xây dựng v.v... Š Theo lãnh thổ địa lý: phân chia các khu công nghiệp theo ba miền Bắc, Trung, Nam, theo các vùng kinh tế xã hội (hoặc theo các vùng kinh tế trọng điểm); và theo các tỉnh thành để phục vụ cho việc khai thác thế mạnh của mỗi vùng, làm cho kinh tế xã hội của các vùng phát triển tương đối đồng đều, góp phần bảo đảm nền kinh tế quốc dân phát triển bền vững. Quá trình phát triển kinh tế nói chung và công nghiệp nói riêng trong thế kỷ 21 sẽ đặt ra những yêu cầu mới, nhân vật mới, tạo ra những đặc trưng mới cho bộ măt các khu công nghiệp. I.1.3. Vai trò của các khu công nghiệp. Xây dựng các KCN nhằm mục đích phát triển sản xuất công nghiệp để xuất khẩu, gọi vốn đầu tư nước ngoài, tiếp thu kỹ thuật hiện đại và nhận công nghệ tiên tiến,đồng thời học tập kinh nghiệm và hình thành thói quen, phương pháp quản lý sản xuất tiên tiến, sử dụng nguyên,nhiên vật liệu và lực lượng lao động tại chỗ, tạo việc làm mới và hỗ trợ giải quýêt các vấn đề kinh tế- xã hội của những vùng lạc hậu góp phần tăng trưởng kinh tế trong nước Bổ sung bí quyết sản xuất và tìm thị trường, tiếp cận mạng lưới thị trường quốc tế Khu công nhgiệp là công cụ để thúc đẩy xuất khẩu; tăng nguồn thu ngoại tệ, tạo công ăn việc làm; tiếpthu chuyển giao kỹ thuật, tay nghề, thu hút đầu tư nước ngoài và phát triển xuất khẩu I.2 . Những điều kiện cần thiết thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp I.2.1. Công tác quy hoạch Công tác quy hoạch là một khâu rất quan trọng để định hướng cho các khu công nghiệp phát triển và mở rộng. Công tác quy hoạch KCN phải nằm trong quy hoạch tổng thể của thành phố. Theo chủ trương của thành phố hiện nay, Hà nội sẽ phát triển công nghiệp theo định hướng, gắn kết các tỉnh xung quanh để không xảy ra tình trạng các KCN hiện đang và sẽ xây dựng sau 10- 20 năm nữa lại nằm trong nội thành( vì khi đó đô thị đã được mở rộng). Do đó , dừng việc xây dựng các KCN chắn chắn trong tương lai sẽ nằm trong nội thành. Đồng thời xây dựng đồngbộ hạ tầng và khuyến khích đầu tư lấp đầy các KCN mới xa trungtâm thành phố. Xây dựng trung tâm nghiên cứu, chuyển giao công nghệ chung cho các KCN của hà nội và các tỉnh xung quanh. Thời kì 2001- 2005 xây dựng 5- 7 KCN vừa và nhỏ, thời kỳ 2001 -2010 xây dựng 10 KCN vừa và nhỏ. Cải tạo và phát triển cáckhu vực tập trung công nghiệp hiện có để đảm bảo phát triển các ngành công nghiệp sạch, không gây ô nhiễm, giải quyết nhiều việc làm và sửdụng công nghệ cao. Chuyển hướng sản xuất và có kế hoạch di chuyển các doanh nghiệp gây ô nhiễm đến khu vực ít dân cư; đầu tư chiều sâu và mở rộng các KCN cũ ở ngoại thành còn khả năng về quỹ đất và phù hợp với quy hoạch chung, chuyển giao một số cơ sở công nghiệp không phù hợp với điều kiện của thủ đô sang địa phương khác Thêm vào đó, quy mô đất đai phải đủ lớn từ 50 đến hàng ngàn ha ( Trong giai đoạn đầu chủ yếu khuyến khíc phát triển các loại KCN sử dụng tài nguyên thiên nhiên dự trữ nhằmbiến tài nguyên thành tưbản, hạn chế cácloại hình đầu tư gây ô nhiễmmôi trường... nên có những KCN quy mô phát triển chưađến 50 ha) I.2.2. Chính sách khuyến khích Các chính sách và cơ chế khuyến khích chính là một trong những nguyên nhân để thu hút được nhiều các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư vào các Khu công nghiệp. Cơ chế chính sách phải thật sự thông thoáng và có cơ chế ưu đãi thì mới có khả năng thu hút được nhiều nhà đầu tư. Hà nội đang xây dựng một số cơ chế ưu đãi đầu tư, như sau: Đối với các dự án khuyến khích đầu tư và đặc biệt khuyến khích đầu tư, có quy mô lớn ( từ 50 triệu USD trở lên) và sử dụng nhiều diện tích đất ( từ5 ha trở lên) miễn tiền thuê đất từ 07 năm đầu ( không tính thời gian xây dựng cơ bản) và giảm 50% trong 03 năm tiếp theo Miễn tiền thuê đất trong thời gian dài đối với dự án khuyến khích và đặc biệt khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực Hà nội đang cần để tạo nên những bước đột phá làm động lực phát triển nền kinh tế- xã hội thủ đô Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài ứng tiến đền bù, giải phóng mặt bằng để xây dựng công trình dự án, thành phố cho phép trừ số tiền chi phí ứng trước đó vào tiền thuê đất, tương ứng giữa tổng số tiền chi phí với thời gian thuê đất ( trên cơ sở giá thuê đất cơ bản) Hệ thống hạ tầng ngoài hàng rào được chính quyền Hà nội hỗ trợ đầu tư Hỗ trợ một phần kinh phí đào tạo công nhân, cán bộ ở các ngành nghề trình độ cao, công nghệ hiện đại, các dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư ( nếu nhà đầu tư yêu cầu) Quy trình về xét duyệt thẩm định cấp giấy phép đầu tư Thời hạn: Rút ngắn thời gian cấp giấy phép đầu tư( đối với dự án đăng ký cấp giấy phép đầu tư : 10 ngày, đối với dự án thẩm định cấp giấy phép đầu tư : 20 ngày) Rút ngắn thủ tục xin xúc tiến ; phê duyệt và cấp giấy phép đầu tư từ 26 đầu mối xuống còn 5 đầu mối chính đối với các dự án có quy mô vốn lớn, sử dụng đất rộng gồm: cung cấp thông tin, tiếp nhận dự án, thẩm định cấp giấy phép đầu tư( Sở kế hoạch đầu tư);giới thiệu đất, hướng dẫn về quy hoạch ( kiến trúc sư trưởng); ký hợp đồng thuê đất ( sở địa chính- nhà đất); đền bù và giải phóng mặt bằng ( Ban giải phóng mặt bằng thành phố); thẩm định thiết kế và cấp phép xây dựn ( sở xây dựng) Rút ngắn thủ túc xúc tiến , phê duyệt và cấp giáy phép đầu tư từ 26 đầu mối xuống còn 1 đầu mối đối với các dự án có quy mô nhỏ, sử dụng đất hẹp ( chủ đầu tư nước ngoài nộp hồ sơ dự án đến Sở kế hoạch đầu tư và đựoc xem xét phê duyệt cấp giấy phép đầu tư, sau khi đã xin ý kiếncác Bộ chuyên ngành và trình UBND thành phố phê chuẩn) Nội dung thẩm định Rút ngắn quy trình thẩm định dự án đầu tư nước ngoài từ 22 nội dung xem xét đánh giá xuống còn 5 nội dung cơ bản: tư cách pháp lý, năng lực tài chính của chủ đâu tư, mức độ phù hợp của dự án với quy hoạch ; lợi ích kinh tế- xã hội ; trình độ khoa học và công nghệ; tính hợp lý của việc sử dụng đất Một số chi phí đầu tư ở Hà nôi tiền thuê đất : vùng nội đô thị ( 1-12 USD/m2/ năm) ; ngoại ô ( 0,35- 7,2 USD/ m2/ năm ); xa trung tâm thị trấn, thị xã ( 0,03- 1,08 USD/ m2/ năm ) giá điện : sản xuất công nghiệp( 0,075 – 0,092 USD/kWh);dịch vụ ( 0,098 – 0,15 USD/kWh) tiền nước: sản xuất côngnghiệp ( 0,2 USD/ m3); dịch vụ ( 0,43 USD/ m3) thuê nhà xưởng( trong KCN: 5-8 USD/m2/tháng);lao động lành nghề : 85-170 USD/ tháng; quản lý 150- 250 USD/ tháng) I.2.3. Hoạt động xúc tiến đầu tư Đi đôi với các cơ chế khuyến khích đầu tư, các khu công nghiệp đòi hỏi cũng phải đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, tích cực quảng bá và tìm nhiều các đối tác và khách hàng để đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư.Các hoạt động đầu tư được khuyến khích bao gồm: Danh mục các lĩnh vực đặc biệt khuyến khích đầu tư: sản xuất, chế biến xuất khẩu 80% sản phẩm trở lên; chế biến nông sản; lâm sản( trừ gỗ ), thuỷ sản từ nguồn nguyên liệu trong nước xuất khẩu 50% sản phẩm trở lên, sản xuất các loại giống mới có chất lượng và có hiệu quả kinh tế cao, nuôi trồng nông- lâm – thuỷ sản , sản xuất thép cao cấp, hợp kim, kim loại mầu,kim loại đặc biệt, phôi thép, sắt, xốp,luyện gang; sản xuất máy móc, thiết bị, cụm chi tiết trong các lĩnh vực; khai thác dầu khí , mỏ , năng lượng; sản xuất thiết bị y tế trong công nghệ phân tích và công nghệ chiết suất trong y học, sản xuất thiết bị kiểm nghiệm độc chất trong thực phẩm; sản xuất vật liệu mới, vật liệu quý hiếm; ứng dụng công nghệ mới về sinh học; công nghệ mới để sản xuất thiết bi thông tin,viễn thông; sản phẩm công nghệ thông tin; công nghệ mới để sản xuất thiết bị thông tin, viễn thông; sản xuất sản phẩm công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật cao; đầu tư vào nghiên cứu và triển khai chiếm 25% doanh thu, sản xuất thiết bị xử lý chất thải, xửlý ô nhiễm và bảo vệ môi trường, xử lý chất thải...... I.2.4. Phát triển cơ sở hạ tầng Cơ sở hạ tầng có ý nghĩa hết sức quan trong trong thu hút đầu tư hình thành KCN. Vị trí đặt các khu công nghiệp phải thuận tiện,nhất làgiao thông, gần các sân bay, bến cảng, đường sắt, đường quốc lộ. Trong quá trình phát triển các KCN ở nước ta thời gian qua cho thấy, ở những vị trí rất thuận lợi nhưng do kết cấu hạ tầng kém phát triển dẫn tới không hấp dẫn các nhà đầu tư. Ví du như: cáckhu dọc quốc lộ 18, Sầm Sơn, Cửalò... có rất nhiều khu vực có thể làm cảng nước sâu, song đến nay các đối tác nước ngoài chưa muốn đầu tư vào do kết cấu hạ tầng con rất hạn chế Bên cạnh phát triển cơ sở hạ tầng còn phải phát triển các trung tâm kinh tế và đô thị xung quanh để giúp cho các KCN có khả năgn phát triển mạnh hơn ,đó là: Nơi tập trung lao động kỹ thuật có chất lượng cao Sẵn có những cơ sở công nghiệp hỗ trợ ( về phụ tùng, linh kiện,hoặc bán thành phẩm ...) cho công nghiệp trong KCN Sẵn có tiện nghi đầy đủ về ăn,ở ( khách sạn), giải trí và giáo dục.... Phần II Thực trạng đầu tư vào các khu công nghiệp Hà Nội II.1. Đặc điểm của các khu công nghiệp trên địa bàn Hà Nội Hiện nay hà nội có 5 khu công nghiệp với tổng diện tóch đất quy hoạch là 788 ha, trong đó diện tích đất xây dựng công nghiệp là 597 ha. Đãcó 250/597 ha đãhoàn thành cơ sở hạ tầng kỹ thuật giai đoạn I, thu hút được 34 dự án đầu tư với tổng số vốn là 345 triệu USD  Khu công nghiệp Sài Đồng B Khu công nghiệp Sài Đồng B được cấp giáy phép từ 1992 chủ đầu tư là Công ty điện tử Hanel, Hà nội . Tổng diện tích 97 ha, trong đó đất khu công nghiệp là 79 ha và còn lại là khu dân phục vụ cho KCN - Giá thuê đất có hạ tầng: từ 50-60USD/m2/năm. - Phí quản lý hạ tầng: từ 0,55-0,8 USD/m2/năm. - Phương thức thanh toán: từ 2-4 lần/50 năm. - Đã xây dựng hạ tầng khu công nghiệp: 48,57 ha. - Đã cho thuê: 48,58 ha (100%), đã có 19 doanh nghiệp vào KCN với tổng số vốn đầu tư là 299.223.320 USD và 6,5 tỷ VNĐ Các ngành sau đây được khuyến khích đầu tư vào KCN này Thiết bị và dụng cụ chính xác, điện tử Dụng cụ quang học Điện gia dụng Thiết bị thông tin liên lạc Thiết bị dụng cụ y tế,dụng cụ thí nghiệm Các sản phẩm có sử dụng công nghệ cao hoặc sản xuất hàng tiêu dùng không gây ô nhiễm môi trường ‚ Khu công nghiệp Nội Bài Khu công nghiệp Nội Bài, được thành lập tháng 4/1994. Công ty công nghiệp hà nội liên doanh vớiđối tác nước ngoài là Tập đoàn Renong (Malaixia) - Giá cho thuê đất có hạ tầng: từ 45-55 USD/m2/năm. - Phí quản lý hạ tầng: từ 0,8-1 USD/m2/năm - Phương thức thanh toán: 2 lần/42 năm - Tổng diện tích: 197 ha. - Đất khu công nghiệp: 100 ha. - Đất đã xây dựng hạ tầng khu công nghiệp: 30,5 ha. - Đã cho thuê: 10,3 ha (38%) ,đã có 6 doanh nghiệp đầu tư vào KCN, tổng số vốnlà 50.764.000 USD Khu này không hạn chế loại sản phẩm sản xuất tại đây, trừ những mặt hàng nằm trong danh mục nhà nước cấm sản xuất ƒ Khu công nghiệp Thăng Long - Hình thức đầu tư: Liên doanh giữa Công ty cơ khí Đông Anh và Tập đoàn Sumitomo (Nhật) - Giá thuê đất có hạ tầng: từ 70-85 USD/m2/năm. - Phí quản lý hạ tầng: từ 1-1,2 USD/m2/năm. - Phương thức thanh toán: 1 lần /50 năm - Tổng diện tích: 121 ha - Đất đã xây dựng hạ tầng khu công nghiệp: 84,7 ha - Đã cho thuê: 33 ha (38%) ,đã có 6 doanh nghiệp đầu tư vào KCN, tổng số vốn là 123.350.000 USD „ Khu công nghiệp Hà nội - Đài Tư Khu công nghiệp Hà nội - Đài Tư đựoc cấp giýa phép đầu tư ngày 23/08/ 1995. Đây là dự án đầu tư 100% vốn nước ngoài của Đài Loan với tổng diện tích là 40 ha. - Hình thức đầu tư: 100% vốn nước ngoài. - Giá thuê đất có hạ tầng: từ 60- 65 USD/m2/năm - Phí quản lý hạ tầng: từ 0,5- 0,8 USD/m2/năm. - Phương thức thanh toán: 1 lần / 50 năm. - Đã xây dựng hạ tầng khu công nghiệp: 32 ha. - Đã cho thuê: 5 ha (15%),đã có 4 doanh nghiệp đầu tư vào KCN, tổng số vốnlà 6.210.000 USD … Khu công nghiệp Daewoo - Hanel (Khu công nghiệp Sài Đồng A). Khu công nghiệp Daewoo – Hanel được cấp giáy phép ngày 17/06/ 1996. Đây là KCN liên doanh giữacông ty điện tử Hanel và tập đoàn Deawoo , Hàn quốc. Tổng diện tích sử dụng là 407 ha - Đất đã xây dựng khu công nghiệp: 197 ha. - Chưa triển khai giải phóng mặt bằng do đối tác nước ngoài gặp khó khăn về vốn. Bảng 1: Các Khu công nghiệp tập trung trên địa bàn Hà Nội KCN Năm thành lập Địa phương Hình thức đầu tư Diện tích (ha) Lĩnh vực, ngành nghề đầu tư Dự án Vốn đầu tư (tr.USD) 1. KCN Sài Đồng B 1996 Gia Lâm Việt Nam 97/79 SP điện tử và các ngành không gây ô nhiẽm môi trường 23 299,233 2. KCN Nội Bài 1995 Gia Lâm Malaysia-Việt Nam 197/100 SP cơ khí, máy móc thuộc địa bàn khuyến khích FDI 6 50,74 3. KCN Hà Nội - Đài Tư 1995 Gia Lâm Đài Loan 121/84,7 - 4 6,21 4. KCN Daewoo-Hanel 1997 Gia Lâm Hàn Quốc – Việt Nam 407/197 - 5. KCN Thăng Long 1996 Đông Anh Nhật Bản – Việt Nam 121/84,7 SP điện, điện tử, viễn thông và tiêu dùng 6 123,35 Nguồn: Sở Kế hoạch và đầu tư Hà Nội II.2 Tình hình đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội a. Về thu hút vốn đầu tư (VietNamNet) - Để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào các khu công nghiệp, thời gian qua Ban quản lý khu công nghiệp và khu chế xuất Hà Nội đã xây dựng chương trình xúc tiến đầu tư cho năm 2003 và các năm tiếp theo (2003-2005). Khu công nghiệp tập trung: trong năm 2003 Ban quản lý khu công nghiệp - khu chế xuát đã cấp 02 giấy phép đầu tư mới cho 2 Công ty với tổng vốn đăng ký là 28.117.000 USD, đó là: + Công ty TNHH KYOEL Manufaturing Việt Nam vào Khu công nghiệp Nội Bài với tổng vốn đăng ký là 4.850.000 USD, diện tích thuê đất 100.000m2. + Công ty TNHH Matsushita Home Appliances Việt Nam vào khu công nghiệp Thăng Long với tổng vốn đầu tư đăng ký là 23.267.000 USD, diện tích thuê đất là 50.000m2. Cũng có 07 giấy phép điều chỉnh của các Công ty TNHH Volex Việt Nam, Toa Việt Nam, Ohara Plastics Việt Nam, dây thép Kawa Mua, Bút chì Mitsubishi (KCN Thăng Long), Armtrong Việt Nam, United Motor (KCN Nội Bài) với tổng vốn đầu tư tăng thêm 4.527.000 USD. Khu (cụm) công nghiệp vừa và nhỏ: Tiến độ xây dựng hạ tầng và quỹ đất cho thuê không đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp trong nước vào đầu tư. Trong 2003 có 73 dự án đầu tư vào các khu (cụm) công nghiệp vừa và nhỏ với số vốn đăng ký 668,05 tỷ VNĐ, diện tích thuê đất 321.521m2. Số dự án được cấp giấy phép đầu tư vào các KCN tập trung đến hết tháng 12/2003 là 59 dự án (54 dự án có đầu tư nước ngoài và 5 dự án có vốn đầu tư trong nước). Trong đó: - 31 dự án đã đi vào sản xuất tháng đầu năm 2003. - 16 dự án đang triển khai. - 12 dự án chưa triển khai. Các khu (cụm) công nghiệp đã có 22 doanh nghiệp đi vào hoạt động. Doanh thu từ các doanh nghiệp trong KCN tập trung trong năm 2003 đạt 22,9 triệu USD - Nộp thuế ước đạt 8,5 triệu USD Một số doanh nghiệp vẫn duy trì sản xuất ổn định và tăng trưởng khá so với năm 2002 đó là: Công ty Cannon Việt Nam (gấp 59 lần), Công ty Sumi Hanel (+28%), Daewoo Hanel (+7%), Orion Hà Nội kim loại (+5%)... Bên cạnh đó cũng có một vài doanh nghiệp có biểu hiện chững lại do thu hẹp về thị trường tiêu thụ và mặt hàng sản xuất như: Công ty TNHH đèn hình Orion Hanel (-22%), sản phẩm thép Việt Nam (-11%)... Trong năm 2003, Ban quản lý KCN - KCX Hà Nội đã phê duyệt 177 giấy phép nhập khẩu với trị giá 417.914.150 USD. Trong đó: - Tổng giá trị xuất khẩu: 166.461.312 USD (tăng 138% so với năm 2002). - Tổng giá trị nhập khẩu: 216.743.668 USD (tăng 127% so với năm 2002). Cùng với việc mở rộng và phát triển cả về quy mô, vốn đầu tư, các KCN trên địa bàn thành phố đã tạo việc làm mới cho 11.833 người (tăng 85,18% so với năm 2002). Trong đó, lao động trong nước là 11.593 người (tăng 89% so với năm 2002); lao động nước ngoài có 240 người tăng (25% so với năm 2002). Đến nay Ban quản lý đã ra quyết định thừa nhận nội quy lao động cho 16 doanh nghiệp, đang hướng dẫn và chuẩn bị ra quyết định cho 6 Công ty về nội quy lao động; 5 doanh nghiệp đã có quyết định thừa nhận thỏa ước lao động tập thể. Trong các KCN đã có 15 công đoàn cơ sở với tổng số 7.142 đoàn viên. Trong những năm tới bên cạnh việc tăng cường công tác xúc tiến đầu tư để thu hút các nhà đầu tư vào các KCN của Hà Nôi, ban quản lý các KCN - KCX thành phố sẽ tập trung giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn tại của các KCN tập trung, cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư thông thoáng hơn. Đồng thời có những giải pháp để phát triển các khu (cụm) công nghiệp vừa và nhỏ, bảo đảm nhu cầu về mặt bằng sản xuất của các doanh nghiệp trong nước. Ban quản lý các KCN - KCX Hà Nội cũng đang nghiên cứu, áp dụng đề tài ISO 9000-2000 vào hoạt động Ban quản lý; Hoàn chỉnh các quy chế, quy định về quản lý theo cơ chế “một cửa, tại chỗ”, công khai và đơn giản hóa các thủ tục hành chính về tiếp nhận và giải quýet các yêu cầu của các nhà đầu tư, đảm bảo nhanh chóng, đúng quy định. Từ đầu năm 2004 đến nay, các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp Hà Nội đã đưa 9 dự án đi vào hoạt động, bước đầu đã phát huy hiệu quả kinh tế. Có 6 dự án với tổng mức đầu tư là 18 doanh nghiệp chuyển tiếp từ trước năm 2003 sang. Trong tổng số 13 dự án và hạng mục đầu tư với tổng số vốn đầu tư 215,49 tỷ đồng, được các doanh nghiệp lập trong 6 tháng đầu năm nay, đã có 3 dự án đi vào hoạt động (Vietnam Economy). Danh mục một số dự án gọi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của thủ đô Hà Nội giai đoạn 2003 - 2010 Nguồn: Toàn cảnh kinh tế việt nam , NXB chính trị quốc gia, trang 353 TT Tên dự án Sản phẩm Vốn đầu tư ( triệu USD) Diện tích đất (m2) 1 Sản xuất thiết bị nông nghiệp Máy nông nghiệp 16 30.000 2 Sản xuất phân bón từ rác thải Phân bón 12 200.000 3 Chế biến rác thành VLXD VLXD 37 100.000 4 Chế biến rác thành điện năng Điện 28 12.000 5 Sản xuất phụ tùng ôtô Phụ tùng ô tô 30 20.000 6 Sản xuất lốp ô tô,xe máy lốp ô tô, 30 20000 7 Sản xuất linh kiện xe máy sử dụng công nghệ cao Phụ tùng xe máy 40 8 Sản xuất lắp ráp máy tính Máy tính các loại 12 15.000 9 Sản xuất máy ảnh điện tử Máy ảnh kỹ thuật số 15 15.000 10 Sản xuất thiết bị xử lý chất thải Thiết bị xử lý chất thải 20 20.000 11 Xử lý rácthải công nghiệp Rác công nghiệp 50 40.000 12 Sản xuất lắp ráp máy thi công xây dựng Máy thi công xây dựng 15 30.000 13 Sản xuất lắp ráp ôtô chuyên dùng Xe chuyên dụng cho các ngành 30 35.000 14 Sản xuất thiết bị y tế Thiết bị y tế 12 20.000 15 Sản xuất vác xin công nghệ gien Vắc xin 3 5.000 16 Trung tâm nghiên cứu công nghệ sinh học quốc tế Trung tâm nghiên cứu 2 5.000 17 Sản xuất thiết bị và lắp ráp cáp treo Cáp treo 10 20.000 18 Lắp ráp điều hoà không khí Máy điều hoà 5 8.000 19 Sản xuấtlinh kiện công nghệ tin học, viễn thông Linh kiện điện tử tin học viễn thông 8 5.000 20 Sản xuất các thiếy bị của truyền hình số nhiều chức năng Truyền hình kỹ thuật số 10 10.000 21 Đồng hồ đỗ xe công cộng đồng hồ 9 10.000 22 Sản xuất thiếtbị điện tử cảnh báo ( an ninh) Thiết bị bảo vệ 4 8.000 23 Sản xuất thiết bị xử lý nước thải Thiết bị xử lý nước thri 6 15.000 24 Nhập chế biến gỗ xuất khẩu Sản phẩm gỗ 4 30.000 25 Lắp đặt truyền hình cáp Truyền hình cáp 25 25.000 b. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh Một số KCN đi vào hoạt động đã mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất là KCN Sài Đồng B, trong đó có 5 doanh nghiệp liên doanh với Hanel đạt 240 triệu USD, còn 3 doanh nghiệp có vốn đầu tư 100% của nước ngoài. Hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong khu CN đã đóng góp thiết thực làm tăng tỷ trọng CN trong GDP của thành phố. Công nghiệp Hà nội chiếm 10% GDP của cả nước và 32% GDP của Hà Nôi. Khu CN đã thực sự là nơi tiếp cận công nghiệp hiện đại, phương pháp tổ chức quản lý tiên tiến và cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, là yếu tố quan trọng vừa thúc đẩy tốc độ phát triển kinh tế, vừa nâng cao sức cạnh tranh của CN Hà Nội. Theo thống kê mới nhất từ ban quản lý KCN & CX Hà Nội đến nay đã xét duyệt 30 giấy phép nhập khẩu, 40 giấy chứng nhận xuất khẩu, đưa tổng giá trị xuất khẩu ủca doanh nghiệp đạt 155.021.590 USD, giá trị nhập khẩu 202.126.752 USD. Các mặt hàng xuất khẩu như đèn hình màu, sáng điện tử, ti vi màu, tủ lạnh, biến áp, dây dẫn cho ô tô, ba lô, túi sách. Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là máy móc, vật tư xây dựng cơ bản, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất v.v... c. Về tình hình đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng cho doanh nghiệp. Hiện nay, việc xây dựng cơ sở hạ tầng của cả 5 khu công nghiệp trên địa bàn Hà Nội đều do Công ty phát triển cơ sở hạ tàng KCN thực hiện. Việc huy động vốn của các Công ty này tùy thuộc vào từng KCN. Có thể là liên doanh với các nhà đầu tư nước ngoài như các KCN Nội Bài, Daewoo - Hanel, Thăng Long, cũng có thể là 100% vốn của nước ngoài như KCN Hà Nội - Đài Tư. Cho đến nay chỉ có Công ty phát triển cơ sở hạ tầng KCN Sài Đồng B hoạt động tương đối hiệu quả với hình thức huy động nguồn vốn hoàn toàn trong nước. Do hạn chế về nguồn vốn nên phương châm của Công ty là thực hiện xây dựng theo hình thức “cuốn chiếu”, vừa xây dựng cơ sở hạ tầng, vừa cho thực tế lấy vốn tái đầu tư tiếp. Với phương châm nà, Công ty đã thu được kết quả khá khả quan. Trong khi đó 4 KCN còn lại đều có sự tham gia góp vốn của phía nước ngoài nhưng kết quả lại ít khả quan hơn với nhiều lý do có cơ sở hạ tầng tương đối tối nhưng vẫn còn một số vấn đề chưa thống nhất với thành phố như chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng cho khu định cư mới v.v... Còn KCN Hà Nội - Đài Tư 100% vốn của Đài Loan lại có tốc độ triển khai chậm. KCN này được cấp giấy phép từ năm 1995 nhưng phải đến năm 1997 mới giải phóng xong mặt bằng và hiện đang gặp nhiều khó khăn về thủ tục đầu tư do chưa hiểu rõ môi trường đầu tư tại Việt Nam. d. Về đối tác của các dự án đầu tư vào KCN Một điều đặc biêt ở đây là trong tổng số 33 dự án đã được cấp giấy phép đầu tư vào các KCN ở Hà Nội lại không có một dự án nào 100% vốn trong nước. Toàn bộ các dự án được cấp giấy phép hệin nay chỉ là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các nhà đầu tư này chủ yếu đến từ các quốc gia ở Châu á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaixia... Trong khi đó, các nhà đầu tư ở các nước phát triển có nền công nghiệp hiện đại vẫn chưa có mặt tại các KCN này. Vì vậy chúng ta cần phải có những biện pháp hỗ trợ và ưu đãi đối với các doanh nghiệp trong nước, tăng cường thu hút đầu tư tại các nước đang phát triển. II.3. Đánh giá tình hình đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội Có thể đánh giá tình hình đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội như sau: - Góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nói chung và công nghiệp của thủ đô nói riêng, cho dù mới chỉ có 14 dự án đi vào hoạt động nhưng đã đạt doanh thu khoảng 140 triệu USD, chiếm trên 30% giá trị sản xuất của khu vực có vốn FDI trên địa bàn Hà Nội. Ngoài ra các khu công nghiệp còn góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển các vùng nông thôn, ngoại thành của thủ đô. Sự ra đời của các khu công nghiệp ở Hà Nội đã đáp ứng được nhu cầu an cư lạc nghiệp cho các doanh nghiệp cùng các chính sách đầu tư hấp dẫn, thủ tục nhanh chóng nên đã thu hút được nhiều dự án, đóng góp tích cực cho kinh tế của thủ đô. - Góp phần phát triển mặt hàng, mở rộng thị trường, thúc đẩy phát triển ngoại thương. Hàng hóa được sản xuất trong các khu công nghiệp tại Hà Nội đạt chất lượng cao không chỉ đáp ứng được yêu cầu của khách hàng trong nước, mà còn thâm nhập vào một số thị trường khó tính như Nhật Bản, EU và Hoa Kỳ. Với 14 trong tổng số 3361 doanh nghiệp của cả Hà Nội nhưng kim ngạch xuất nhập khẩu của nó không ngừng tăng và luôn chiếm tỷ trọng cao. Năm 1998, kim ngạch xuất khẩu là 93,9 triệu USD (chiếm 30,6%) thì năm 1999 đạt 107,5 triệu USD (chiếm 35,7%) và chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2000 đạt 165,4 triệu USD chiếm (35,7%). - Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực nông thôn, giải quyết việc làm cho người lao động. Do hầu hết các khu công nghiệp đều nằm ở khu vực ngoại thành nên nó không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế ở khu vực này, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của người lao động mà còn phá vỡ tính khép kín của làng, xã, nâng cao trình độ dân trí cho người dân ở địa phương và làm giảm bớt được sự cách biệt với các khu vực khác. Ngoài ra các khu công nghiệp tại Hà Nội đã tạo ra khoảng 3.800 chỗ làm việc trực tiếp và hàng chục ngàn việc làm gián tiếp khác. - Hình thành các ngành kinh tế mũi nhọn, tăng cường hoạt động chuyển giao công nghệ góp phần thực hiện CNH - HĐH thủ đô. Các nhóm ngành hàng phải kể đến là các nhóm mặt hàng cao cấp, bao gồm đèn hình màu, súng điện tử, ti vi màu, tủ lạnh, máy ảnh, máy trắc địa... Nhóm hàng phục vụ dân dụng gồm ba lô, túi sách, sản phẩm sơn mài... và nhóm hàng thay thế nhập khẩu bao gồm bao bì các tông phục vụ cho đóng gói xuất khẩu. - Đã có nhiều dự án xin mở rộng quy mô sản xuất như công ty Orvon - Hanel, Zamil Steel, Daewoo - Hanel và Công ty công nghiệp Tân á. - Ngoài ra, các khu công nghiệp ở Hà Nội còn tạo lập được một số cơ sở hạ tầng hiện đại, tạo điều kiện cho lưu thông hàng hóa, phát triển kinh tế vùng, đóng góp cho phát triển chung của cả nước. II.4. Những hạn chế về đầu tư vào các khu công nghiệp và nguyên nhân II.4.1. Hạn chế Cơ chế chính sách để thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ và linh hoạt. Chính sách về giá thuê đất và các ưu đãi đầu tư khác trong khu công nghiệp đang là bài toàn khó để vận dụng triển khai cụ thể theo luật khuyến khích đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài đã được Quốc hội sửa đổi. Hơn nữa, chúng ta thiếu vốn trong việc xây dựng hạ tầng các khu công nghiệp. Với cơ chế hiện hành, vốn trong nước cho xây dựng hạ tầng khu công nghiệp chủ yếu từ ngân sách Nhà nước. Mỗi dự án khu công nghiệp lại phải thành lập một doanh nghiệp Nhà nước kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp đảm nhận quản lý vốn ngân sách cấp. Trong khi đó các doanh nghiệp trong nước thuộc các thành phần kinh tế khác muốn góp vốn đầu tư vào hạ tầng khu công nghiệp và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp thì cơ chế lại chưa cho phép. Hiện tượng “khoán trắng” hoặc thiếu giám sát chặt chẽ của các cơ quan quản lý doanh nghiệp đối với giải quyết chi phí đền bù và xây dựng hạ tầng của các công ty xây dựng hạ tầng khu công nghiệp đã chi phí giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng lên cao dẫn đến mức giá cho thuê đất gồm cả chi phí hạ tầng còn quá cao 5USD/m. Trong khi các khu công nghiệp ở các nơi khác chỉ bằng 30% so với ở Hà Nội. Một trong những tồn tại nữa là Ban quản lý khu công nghiệp ở Hà Nội và Sở công nghiệp Hà Nội chưa có các biện pháp giới thiệu, tiếp thị, thu hút vốn đầu tư, chưa có những chính sách đãi ngộ hợp lý đối với các doanh nghiệp do đó đã hạn chế khả năng thu hút vốn đầu tư vào khu công nghiệp, nhát là các doanh nghiệp trong nước. VD như các nhà đầu tư trong và ngoài nước khi đầu tư vào khu công nghiệp đều phải đáp ứng các điều kiện như nhau, nhưng các doanh nghiệp nước ngoài lại được ưu tiên hơn thuế lợi tức so với các doanh nghiệp trong nước. Việc phát triển các khu công nghiệp của Hà Nội trong thời gian qua đã tạo ra mạng lưới vệ tinh thúc đẩy kinh tế của Hà Nội và các vùng lân cận phát triển. Tuy nhiên việc phát triển đó chưa tương xứng với khả năng hiện thực, chưa thể hiện hết tiềm năng của các khu công nghiệp. Công tác quy hoạch phát triển khu công nghiệp chưa đáp ứng được tổ chức phân bổ lực lượng sản xuất, chưa sát với điều kiện thực tế và chưa theo kịp với nhu cầu phát triển. Tổ chức quản lý chưa thống nhất, chức năng hỗ trợ còn yếu. Cơ chế quản lý tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn chồng chéo, thủ tục phức tạp. Các giải pháp đền bù giải phóng mặt bằng chậm trễ, làm cho thời gian xây dựng kéo dài. Các công trình kết cấu hạ tầng gây thiệt hại cho chủ đầu tư phát triển hạ tầng và bỏ lỡ cơ hội thu hút đầu tư. Công tác tiếp thị vận động đầu tư chưa được chú trọng nên việc phát huy tác dụng của khu công nghiệp còn hạn chế. Việc cung cấp lao động có tay nghề còn thấp xa so với nhu cầu. Bên cạnh tình trạng thể chế thiếu đồng bộ điều đáng chú ý hơn là việc thực hiện pháp luật chưa nghiêm, giữa ý tưởng của pháp luật và việc thực thi pháp luật còn khoảng cách lớn. Vậy nguyên nhân sâu xa của việc phát triển chậm trễ này là do đâu? II.4.2. Một số nguyên nhân gây cản trở đầu tư vào các khu công nghiệp Hà Nội Theo kết quả khảo sát mới đây của Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất Hà Nội, có tới 68,7% doanh nghiệp được hỏi đều trả lời là đang gặp phải nhiều khó khăn về mặt bằng sản xuất, kinh doanh. Lý do các doanh nghiệp chưa tìm đến với các khu chế xuất để thuê lại đất là do hầu hết các chủ doanh nghiệp dân doanh đều cho rằng việc thuê lại đất trong các khu công nghiệp còn là điều xa xỉ đối với họ. Ngoài ra không phải các doanh nghiệp không muốn vào các khu công nghiệp, nơi có đầy đủ các điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp không muốn lo đến chuyện đảm bảo môi trường cho người dân sống xung quanh mà do qu mô sản xuất và doanh nghiệp còn nhỏ, khả năng về tài chính còn hạn chế, nền đành tận dụng mặt bằng sẵn có. Một trong những nguyên nhân nữa là các ưu đãi về giá thuê đất trong các khu công nghiệp chưa đến được với doanh nghiệp. Theo quy định hiện hành, giá thuê đất trong các khu công nghiệp do chủ đầu tư cơ sở hạ tầng và doanh nghiệp xin thuê lại đất tự thỏa thuận trong hợp đồng. Điều này có nghĩa là, khi Nhà nước giảm giá cho thuê đất trong khu công nghiệp thì người được hưởng đầu tiên là chủ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu công nghiệp. Còn sau đó, việc giảm hay không giá thuê lại đất cho các doanh nghiệp trong khu công nghiệp là quyền của các chủ đầu tư. Mọi vấn đề khác là việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn quá chậm chạp. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có vai trò đặc biệt quan trọng đối với hầu hết các doanh nghiệp hiện hành, doanh nghiệp được phép dùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để góp vốn đầu tư hoặc thế chấp tại ngân hàng để vay. Tuy nhiên, cho đến nay hầu hết các doanh nghiệp vào thuê lại đất trong các khu công nghiệp sau khi đã bỏ ra nhiều vốn để đầu tư cơ sở vật chất cho sản xuất kinh doanh, vẫn đang phải dài hơi đợi được cấp sổ đỏ để thế chấp vay vốn từ ngân hàng. * Việc tạo nguồn lao động cho các doanh nghiệp khu công nghiệp thường bị động do chưa đảm bảo chất lượng, trừ khu công nghiệp Sài Đồng B hình thành hẳn một trung tâm đào tạo lao động thì hầu hết các khu công nghiệp khác đều chưa có kế hoạch đầo tạo nguồn nhân lực để cung cấp cho các doanh nghiệp. Hơn nữa từ phía thành phố Hà Nội cũng chưa có những biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ các doanh nghiệp trong việc đào tạo nguồn nhân lực do đó các khu công nghệp trình độ công nghiệp có tay nghề kỹ thuật, văn hóa thấp chủ yếu mới chỉ là tốt nghiệp trung bình. * Sự thiếu kinh nghiệm trong quản lý các khu công nghiệp làm giảm hiệu quả hoạt động của nó * Chính sách đối xử đối với doanh nghiệp khu công nghiệp chưa công bằng, đã hạn chế khả năng thu hút vốn đầu tư của doanh nghiệp trong nước. VD như các nhà đầu tư trong và ngoài nước khi đầu tư vào khu công nghiệp đều phải đáp ứng những điều kiện như nhau, nhưng các doanh nghiệp nước ngoài nên được ưu tiên hơn về thuế lợi tức so với các doanh nghiệp trong nước. * Do giá thuê đất tại các khu công nghiệp này còn cao hơn các địa phương khác nên chưa nhận được sự hưởng ứng của các nhà đầu tư, đặc biêt là các nhà đầu tư trong nước. Ngoài ra, nhiều địa phương còn miễn giảm tiền thue đất, hoặc cho phép thanh toán tiền chậm hoặc miễn phí quản lý v.v... Còn đối với các khu công nghiệp tại Hà Nôi, tiền thuê đất chỉ được thanh toán kèm 1 hoặc 2 lần. Phần III Các Giải pháp thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp hà nội III.1.Giải pháp từ phía các khu công nghiệp Hà Nội (1) Không ngừng hoàn thiện bộ máy quản lý khu công nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý, có thể cán bộ quản lý sang các địa phương khác, thậm chí ra nước ngoài để học tập và tích luỹ kinh nghiệm. (2) Chủ động tạo nguồn lao động cho các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, bằng cách mở các lớp đào tạo huấn luyện tay nghề cho lao động địa phương, đảm bảo cung cấp lao động có chất lượng cho các doanh nghiệp thì các doanh nghiệp mới yên tânm đầu tư vào các khu công nghiệp. (3) Tranh thủ các mối quan hệ của các doanh nghiệp hiện có để thu hút thêm các dự án khác… Để đạt được điều đó, trước tiên các khu công nghiệp phải cung cấp những điều kiện thuận lợi để cho các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, hỗ trợ các doanh nghiệp về tiêu thụ hàng hoá, hoặc tìm kiếm các nguồn đầu vào. (4) Chủ động và tích cực vận động thu hút đầu tư, đưa ra các biện pháp nhằm hấp dẫn đầu tư. Các khu công nghiệp có thể thông qua thành phố mà kiến nghị với Nhà nước cho giảm giá thuê đất để đảm bảo tính cạnh tranh với các khu công nghiệp ở các địa phương khác. Ngoài ra, cần thành lập các đoàn kêu gọi, vận động thu hút vốn đầu tư ở nước ngoài hoặc xúc tiến thiết lập mạng lưới thông tin về các khu công nghiệp ở Hà Nội, chẳng hạn như việc xây dựng trang WEB trên Internet… (5) Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trong khu công nghiệp theo hình thức đầu tư cuốn chiếu, đồng thời kết hợp giữa xây dựng cơ sở hạ tầng và kêu gọi vốn đầu tư để tránh lãng phí vốn đầu tư. Thực tế cũng đã chứng minh mô hình theo kiểu cuốn chiếu này thành công đối với các khu chế xuất Tân Thuận (TP HCM) và khu công nghiệp Sài Đồng B (Hà Nội). Để đạt được các mục tiêu kinh tế, xã hội mà Đại hội Đảng bộ thành phố mới đề ra thì việc phát triển khu công nghiệp tập trung có một vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, cần sớm có định hướng phát triển khu vực này, tránh hiện tượng đầu tư tràn lan, kém hiệu quả. Đồng thời cần quán triệt quan điểm là ưu tiên phát triển về chất hơn là phát triển về lượng của các khu công nghiệp để các khu công nghiệp ở thủ đô nói chung có vị trí tương xứng với tầm vóc của thủ đô trong quá trình thực hiện CNH - HĐH đất nước… III.2. Giải pháp từ phía thành phố Hà Nội  Hỗ trợ trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng ngoài hàng rào khu công nghiệp và phát triển hệ thống dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động của các khu công nghiệp. Việc đầu tư phát triển các khu dân cư, khu đô thị và các dịch vụ đi kèm như hỗ trợ trong việc giảm giá cung ứng điện, nước, giao thông viễn thông, đặc biệt là các cơ sở hạ tầng xã hội như các trung tâm thương mại, trường học, bệnh viện... là nhiệm vụ của thành phố. ‚ Các giải pháp hỗ trợ các khu công nghiệp về đất Sở công nghiệp Hà Nội CN các cơ chế chính sách hỗ trợ các khu cụm công nghiệp. - Tiền thuê đất: (cho đầu tư FDI) + Giá thuê đất áp dụng đối với đất đô thị (loại 1) Tối thiểu: 1 USD/m2/năm Tối đa: 12 USD/m2/năm + Giá thuê đất áp dụng đối với đất không thuộc đất đô thị Tối thiểu: 06, USD/m2/năm Tối đa: 7,2 USD/m2/năm + Đối với các khu vực sau: Gia Lâm, Đức Giang, Văn Điển, Cầu Diễn Tối thiểu: 0,35 USD/m2/năm Tối đa: 4,2 USD/m2/năm + Đối với các khu vực sau: Đông Anh, Yên Viên, Sóc Sơn Tối thiểu: 0,18 USD/m2/năm Tối đa: 1,08 USD/m2/năm + Đối với các khu vực bên trong liền kề khu đô thị: Tối thiểu: 0,06 USD/m2/năm Tối đa: 0,6 USD/m2/năm + Đối với đất ở các khu vực khác không thuộc các điều kiện trên người có thẩm quyền để quyết định giá thuê đất là UBND thành phố Hà Nội. * Việc giảm và miễn tiền thuê đất (đối với đầu tư FDI) a. Miễn thuế đất: Trong thời gian góp vốn xây dựng các dự án đầu tư được miễn tiền thuê đất. Đối với các dự án khuyến khích đầu tư và đặc biệt khuyến khích đầu tư sẽ được miễn tiền thuê đất trong thời gian 7 năm (thời gian miễn có thể được kéo dài tùy theo quyết định của cấp có thẩm quyền và tình hình hiện tại của doanh nghiệp). Các dự án có sự ngừng việc tạm thời hoặc kéo dài thời gian thực hiện dự án được phép miễn trả tiền thuê đất. b. Giảm tiền thuê đất - Khi thuê đất trong giai đoạn 5 mà trả tiền thuê đất 1 lần, được giảm 5% tiền thuê đất phải trả cho cả giai đoạn 5 năm. - Nếu thời gian thuê trên 5 năm mà trả tiền thuê đất 1 lần thì được giảm thêm 1% cho mỗi năm sau thời gian 5 năm, song tổng số giảm không vượt qú 25% của tổng số tiền phải trả trong cả giai đoạn thuê. - Nếu trả tiền thuê đất 1 lần trong thời gian trên 30 năm được giảm 30% tiền thuê đất phải trả. Việc giảm được áp dụng từ ngày kết thúc việc miễn tiền thuê đất. ƒ Giải pháp về cung ứng lao động: - Thành phố cần phải đầu tư phát triển số lượng các trường dạy nghề, song song đó là việc đổi mới nội dung, phương pháp, ngành nghề đào tạo trong đó cần quan tâm khảo sát đến nhu cầu lao động cần cung ứng của các khu công nghiệp. Tại thành phố hiện nay lao động Đại học và trên đại học khoảng 4,3%, kỹ thuật vien chiếm 4,4%, công nhân kỹ thuật chiếm 31,2%, lao động giản đơn chiếm 60,1%, việc đào tạo lực lượng có chuyên môn kỹ thuật thời gian qua chưa đáp ứng được nhu cầu lao động ngày càng cao. Tổng Cục dạy nghề cần phối hợp với các địa phương và ban quản lý các khu công nghiệp xây dựng các danh mục ngành nghề đào tạo hiện nay trong tương lai nhỏ sản xuất phần mềm, cơ điện tử. Cần cải tiến nội dung và phương pháp đào tạo theo hướng đi sâu nâng cao khả năng thực hành đối với đối tượng công nhân kỹ thuật, kinh tế hiện hành nghề. Nội dung đào tạo kỹ thuật viên phải khác với đào tạo kỹ sư, chỉ nên đào tạo nâng cao trình độ kỹ thuật viên để đáp ứng với công việc được giao thay vì đào tạo thành kỹ sư nhưng không đủ khả năng, để tránh tình trạng “nửa thầy, nửa thợ”. Đẩy mạnh đào tạo lực lượng kỹ sư công nghệ nhằm thích nghi với tình hình sản xuất của các khu công nghiệp. Bên cạnh việc đào tạo nghề, cần đào tạo về trình độ ngoại ngữ cho lao động nhằm đảm bảo khả năng giao tiếp tối thiểu cho công nhân. Các trường dạy nghề cần nắm thong tin về chất lượng tay nghề công nhân sau khi đào tạo ra trường để có kế hoạch điều chỉnh, bổ sung nội dung đào tạo cho phù hợp. - Đa dạng hóa hình thức huy động vốn để xây dựng và hoạt động khu công nghiệp, phải kết hợp giữa nguồn vốn để xây dựng và hợp đồng khu công nghiệp, phải kết hợp giữa nguồn vốn trong và ngoài nước để xây dựng cơ sở hạ tầng cho các khu công nghiệp, không nên có quan niệm sai lầm là nhất thiết phải có nguồn vốn của nước ngoài thì dự án mới hiệu quả và khả thi cao hơn. VD như khu công nghiệp Sài Đồng B hòan toàn sử dụng vốn trong nước, do Công ty Hanel đầu tư nhưng lại đạt hiệu quả rất cao. Trong khi đó khu công nghiệp Hà Nội được đầu tư theo hình thức 100% vốn của Đài Loan được cấp giấy phép từ năm 1995 nhưng đến năm 1999 chỉ có 4 dự án xin thuê đất hoạt động. - Tăng cường sự phân cấp quản lý Nhà nước cho Ban quản lý các khu công nghiệp. Sự phân cấp ở đây nên tiến hành đồng bộ và toàn diện hơn, cụ thể có thể giao toàn bộ. Các công trình hạ tầng ngoài hàng rào khu công nghiệp như hệ thống điện nước, đường giao thông, cây xanh, xử lý chất thải bảo vệ môi trường, các khu thương mại, trường học, bệnh viện... cũng chưa được xử lý đồng bộ, nhưng lại thiếu sự trợ giúp của thành phố. - Do giá thuê đất tại các khu công nghiệp này còn cao hơn các địa phương khác nên chưa nhận được sự hưởng ứng của các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư trong nước. Giá thuê đất bình quân của các khu công nghiệp tại Hà Nội là 1,6 USD/m2/năm cộng với phí quản lý khoảng 0,5-0,8 USD. Trong khi đó, khu công nghiệp Tân Tạo có giá thuê đất chỉ khoảng 1 USD/m2/năm, còn giá thuê đất bình quân các khu công nghiệp khác dao động trong khoảng 0,1-0,5 USD/m2/năm. Ngoài ra, nhiều địa phương còn miễn giảm tiền thuê đất, hoặc cho phép thanh toán tiền thuê đất chậm, hoặc miễn phí quản lý... còn đối với các khu công nghiệp tại Hà Nội, tiền thuê đất chỉ có thể thanh toán làm 1 hoặc 2 lần. - Việc tạo nguồn lao động cho các doanh nghiệp khu công nghiệp thường bị động do chưa đảm bảo chất lượng. Trừ khu công nghiệp Sài Đồng B hình thành hẳn một trung tâm đào tạo lao động, thì hầu hết các khu công nghiệp trong cả nước chưa có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực để cung cấp cho các doanh nghiệp. - Ngoài ra, còn phải kể đến một số hạn chế về mặt quản lý Nhà nước như vấn đề chưa thống nhất giữa các văn bản pháp lý, cơ chế phân cấp, uỷ quyền thiếu đồng bộ và chưa nhất quán, thời gian giải quyết các thủ tục hành chính và giải quyết các vấn đề phát sinh còn chậm. - Sự thiếu kinh nghiệm trong quản lý các khu công nghiệp làm giảm hiệu quả hoạt động của nó. - Chính sách đối xử đối với doanh nghiệp khu công nghiệp chưa công bằng, đã hạn chế khả năng thu hút đầu tư vào khu công nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong nước. Ví dụ như các nhà đầu tư trong và ngoài nước khi đầu tư vào khu công nghiệp đều phải đáp ứng những điều kiện như nhau, nhưng các doanh nghiệp nước ngoài lại được ưu tiên hơn về thuế lợi tức so với các doanh nghiệp trong nước. (4) Đa dạng hoá hình thức huy động vốn để xây dựng và hoạt động khu công nghiệp: Phải kết hợp giữa nguồn vốn trong và ngoài nước để xây dựng cơ sở hạ tầng cho các khu công nghiệp. Không nên có quan niệm sai lầm là nhất thiết phải có nguồn vốn của nước ngoài thì dự án mới hiệu quả và khả thi cao hơn. Ví dụ như trường hợp của khu công nghiệp Sài Đồng B hoàn toàn sử dụng vốn trong nước, do công ty Hanel đầu tư nhưng lại đạt hiệu quả cao. Trong khi đó, khu công nghiệp Hà Nội - Đại Từ được đầu tư theo hình thức 100% vốn của Đài Loan được cấp giấy phép từ năm 1995 nhưng đến nay chỉ có 4 dự án xin thuê đất hoạt động, hay khu công nghiệp NOMURA ở Hải Phòng có vị trí rất thuận lợi, cơ sở hạ tầng hiện đại nhưng hiệu quả khai thác cũng không cao. Nếu khu công nghiệp nào hoạt động không có hiệu quả thì cho phép chuyển đổi cơ cấu sở hữu. (5) Tăng cường sự phân cấp quản lý Nhà nước cho Ban quản lý (BQL) các khu công nghiệp. Sự phân cấp ở đây nên tiến hành đồng bộ và toàn diện hơn, cụ thể có thể giao toàn bộ chức năng quản lý Nhà nước về FDI cho Ban quản lý và khu công nghiệp, đồng thời đây là đầu mối giải quyết mọi vấn đề liên quan đến đầu tư trong và ngoài nước vào khu công nghiệp. Mô hình đã được một số địa phương áp dụng thành công như Hải Phòng, Quảng Ninh, Thanh Hoá. (6) Đối xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước khu đầu tư vào khu công nghiệp, cho phép hưởng những quyền lợi và nghĩa vụ như nhau. Đặc biệt, thành phố nên khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nội thành di dời vào trong các khu công nghiệp để hoạt động như là cấp tín dụng, hoặc miễn giảm thuế… (7) Các biện pháp hỗ trợ khác: Để khắc phục một phần khó khăn ban đầu cho các dự án khi đầu tư vào khu công nghiệp tại Hà Nội, thành phố có thể học hỏi kinh nghiệm ở một số địa phương khác như chính sách hỗ trợ tài chính bằng việc miễn, giảm phần thuê mà thành phố được hưởng cho các doanh nghiệp, hoặc cho phép thanh toán chi phí sử dụng đất làm nhiều lần, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đất lâu dài cho mỗi doanh nghiệp đầu tưu vào khu công nghiệp và đồng thời cho phép hoặc có quyền thế chấp để huy động vốn trong điều kiện cần thiết, cần chỉ thị cho các cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với ban quản lý khu công nghiệp để giải quyết kịp thời những khó khăn về mặt hành chính, đặc biệt là thủ tục hải quan có thể tiến hành kiểm hoá ngay tại doanh nghiệp. III.3. Giải pháp từ phía nhà nước Nhà nước cần nhanh chóng ban hành luật về khu công nghiệp để các nhà đầu tư có căn cứ hoạt động vầphts triển Nhà nước nênn có chính sách ưu đãi đối với sản phẩm sử dụng công nhgệ mới, ccs sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Miễn giảmthuế cho những sản phẩm áp dụng côngnghệ mới trong thời gian sản xuất thử Ban hành và hoàn thiện những văn bản pháp quy có liên quan để tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế, các tổ chức kinh doanh đầu tư vào các khu công nghiệp Nhà nước cần có chính sách tạm hoãn hoặc cho kéo dài thời gian nộp tiền thuê đất để các doanh nghiệp chủ động về vốn Cần cải tiến bộ máy quản lý nhà nước đối với các khu công nghiệp theo ý kiến của thủ tướng chính phủ tại kỳ họp thứ tư quốc hội khoá X: Quy định rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý các khu công nghiệp trong việc thực hiện cơ chế “ một cửa, tại chỗ” ngày càng hoàn thiện để hấp dẫn hơn nữa các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài. Theo hướng đó thẩm quyền của Ban quản lý các KCN ngày càng nâng cao và trách nhiệm cũng to lớn và nặng nề Kết luận Nhìn một cách tổng quát, các khu công nghiệp của nước ta ngày càng khẳng định vai trò quan trọng của mình trong sự phát triển kinh tế của Hà Nội nói riêng và của cả nước nói chung. Nó không những thúc đẩy kinh tế của Hà Nội và cả nước phát triển mà còn tăng khả năng sản xuất hàng hoá phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Để đạt được những thành công đó là do trong quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, Nhà nước, UBND TPHN và Ban Quản lý khu công nghiệp đã xác định đúng được vai trò quan trọng của các khu công nghiệp trong quá trình phát triển kinh tế để từ đó tập trung giải quyết khó khăn nhằm tập trung vào quá trình phát triển. Vì vậy, các khu công nghiệp của nước ta trong những năm qua đã không ngừng khắc phục những khó khăn về xây dựng cơ sở hạ tầng, bộ máy quản lý, tăng cường các biện pháp hấp dẫn đầu tư nước ngoài, đào tạo đội ngũ lao động v.v.. để từ đó từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của khu công nghiệp. Trong đề tài này em chỉ xin nêu ra một số biện pháp nhằm khắc phục những khó khăn có thể áp dụng có hiệu quả của các khu công nghiệp. Qua nghiên cứu đề tài trên đã ngày càng có hiểu biết hơn về các khu công nghiệp của Việt Nam nói chung và các khu công của Hà Nội nói riêng. Em xin chân thành cảm ơn PGS.TS Ngô Thị Hoài Lam đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành bài viết này. Danh sách tài liệu tham khảo Tên sách: Những văn bản pháp luật về khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao. Khu chế xuất, khu công nghiệp với cơ hội đầu tư của nước ta. Tên báo, tạp chí: Giải pháp phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn hn (cn 13/01) Về các hướng ưu tiên đầu tư cho phát triển kinh tế trên địa bàn Hà Nội (KTDB 7/01) Các khu công nghiệp Hà Nội đng chờ các nhà đầu tư (CS SK 12/2000) Quản lý Nhà nước các khu công nghiệp: Thành công và bất cập (CN 12/03) Phát triển quản lý khu công nghiệp - Phương hướng hoàn thiện (CN 8/2002) Cho thuê đất tại các khu công nghiệp, cơ chế nào phù hợp hơn. Khu công nghiệp Hà Nội thực tế và triển vọng phát triển (NCLL10/1999) Các giải pháp phát triển công nghiệp Hà Nội thời kỳ 2001-2010 (CN 3/2000) Một số biện pháp đào tạo lực lượng công nhân cho các khu công nghiệp (PTKT 123/01) Các khu công nghiệp Hà Nội đang chờ các nhà đầu tư (CS SK 12/2000) Các thông tin từ Sở công nghiệp Hà Nội Các thông tin lấy từ trang Wed socongnghiep.hanoi.vnn.vn. Mục lục Lời nói đầu Phần I. Khu công nghiệp và điều kiện thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp I.1. Quan niệm về khu công nghiệp và vai trò của khu công nghiệp I.1.1. Quan niệm I.1.2. Phân loại các khu công nghiệp I.1.3. Vai trò của các khu công nghiệp. I.2 . Những điều kiện cần thiết thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp I.2.1. Công tác quy hoạch I.2.2. Chính sách khuyến khích I.2.3. Hoạt động xúc tiến đầu tư I.2.4. Phát triển cơ sở hạ tầng Phần II. Thực trạng đầu tư vào các khu công nghiệp Hà Nội II.1. Đặc điểm của các khu công nghiệp trên địa bàn Hà Nội II.2 Tình hình đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội II.3. Đánh giá tình hình đầu tư vào các khu công nghiệp Hà nội II.4. Những hạn chế về đầu tư vào các khu công nghiệp và nguyên nhân II.4.1. Hạn chế II.4.2. Một số nguyên nhân gây cản trở đầu tư vào các khu công nghiệp Hà Nội Phần III. Các Giải pháp thúc đẩy đầu tư vào khu công nghiệp Hà Nội III.1.Giải pháp từ phía các khu công nghiệp Hà Nội III.2. Giải pháp từ phía thành phố Hà Nội III.3 Giải pháp từ phía nhà nước Kết luận Danh sách tài liệu tham khảo 1 3 3 3 4 6 7 7 7 9 10 11 11 13 18 19 19 21 23 23 24 29 30 31