Tài liệu Đặc điểm hội chứng suy giảm miễn dịch tiên phát ở trẻ em: Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 9 * Phụ bản của Số 1 * 2005
ĐẶC ĐIỂM HỘI CHỨNG SUY GIẢM MIỄN DỊCH TIÊN PHÁT Ở TRẺ EM
Lâm Thị Mỹ *
TÓM TẮT
Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả đặc điểm chẩn đoán hội chứng suy giảm miễn dịch tiên phát ở trẻ em.
Thiết kế nghiên cứu: hồi cứu mô tả.
Kết qủa nghiên cứu: hai ca suy giảm miễn dịch tiên phát. -Ca 1: bệnh nhân nam 2 tháng tuổi,sanh
thường,đủ tháng,cân nặng khi sanh 3kg5. Bệnh nhân bị sốt kéo dài, tiêu chảy kéo dài, gan lách
to,viêmphổi kẽ,không đáp ứng kháng sinh điều trị. Xét nghiệm gợi ý chẩn đoán: lymphocyte thấp
<2000/mm3,xét nghiệm xác định chẩn đoán: khảo sát dấu ấn bề mặt tế bào máu ngoại vi:CD 3, CD4,
CD8 :âm tính. Chẩn đoán: Hội chứng suy giảm miễn dịch tiên phát bất sản dòng Lympho bào T có liên
quan tới giới tính (X- Linked Severe Combined Immunodeficiency. -Ca 2: bệnh nhân nam 15 tha...
6 trang |
Chia sẻ: Đình Chiến | Ngày: 07/07/2023 | Lượt xem: 344 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đặc điểm hội chứng suy giảm miễn dịch tiên phát ở trẻ em, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
ÑAËC ÑIEÅM HOÄI CHÖÙNG SUY GIAÛM MIEÃN DÒCH TIEÂN PHAÙT ÔÛ TREÛ EM
Laâm Thò Myõ *
TOÙM TAÉT
Muïc tieâu nghieân cöùu: Moâ taû ñaëc ñieåm chaån ñoaùn hoäi chöùng suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt ôû treû em.
Thieát keá nghieân cöùu: hoài cöùu moâ taû.
Keát quûa nghieân cöùu: hai ca suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt. -Ca 1: beänh nhaân nam 2 thaùng tuoåi,sanh
thöôøng,ñuû thaùng,caân naëng khi sanh 3kg5. Beänh nhaân bò soát keùo daøi, tieâu chaûy keùo daøi, gan laùch
to,vieâmphoåi keõ,khoâng ñaùp öùng khaùng sinh ñieàu trò. Xeùt nghieäm gôïi yù chaån ñoaùn: lymphocyte thaáp
<2000/mm3,xeùt nghieäm xaùc ñònh chaån ñoaùn: khaûo saùt daáu aán beà maët teá baøo maùu ngoaïi vi:CD 3, CD4,
CD8 :aâm tính. Chaån ñoaùn: Hoäi chöùng suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt baát saûn doøng Lympho baøo T coù lieân
quan tôùi giôùi tính (X- Linked Severe Combined Immunodeficiency. -Ca 2: beänh nhaân nam 15 thaùng tuoåi
vaøo vieän vì soát keùo daøi. Tieàn söû: hay bò soát keùo daøi keøm theo tieâu chaûy. Laâm saøng: soát cao lieân tuïc, khoù thôû
thanh quaûn IIA, gan laùch khoâng to,phoåi khoâng nghe ran. Chaån ñoaùn: Nhieãm truøng huyeát,Vieâm phoåi, heïp
khí quûan baåm sinh, suy dinh döôõng. Xöû trí: môû thanh quaûn, khaùng sinh lieàu cao lieân tuïc Xeùt nghieäm gôïi
yù:soá löôïng baïch caàu taêng cao trong maùu ngoaïi bieân, tuyû ñoà 4 laàn ñeàubình thöôùng. Chaån ñoaùn xaùc ñònh:
Suy giaûm mieãn dòch do khieám khuyeát söï keát ñính cuûa baïch caàu vaø hôû thanh quaûn thöïc quûan. Keát luaän:
caàn löu yù phaùt hieän beänh lyù suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt ôû caùc beänh nhi coù beänh lyù soát keùo daøi; nhieãm
truøng nhieàu nôi; taùi phaùt nhieãm truøng; coù nhieàu oå nhieãm truøng saâu,naëng; khoâng ñaùp öùng khaùng sinh ñieàu
trò keùo daøi; suy dinh döôõng naëng vaø coù tieàn söû gia ñình gôïi yù suy giaûm mieãn dòch di truyeàn.
SUMMARY
CHARACTERISTICS OF PRIMARY IMMUNE DEFICIENCY SYNDROME IN CHILDREN
Lam Thi My * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 53 – 58
Objective: to describe characteristics of primary immune deficiency syndrome in children.
Design: a retrospective, descriptive study.
Results: 2 cases of primary immune deficiency syndrome. Case 1: a male patient, 2 months year
old, full-term normal delivery, birth weight 3,5 kg. The child had persistent fever, persistent diarrhea,
hepato-splenomegaly, and intersticial pneumonia, not respond to antibacterial treatment. Suggestive
diagnostic test: lymphocyte less than 2000/mm3. Affirmative diagnostic test: autoimmune markers CD 3,
CD4, CD8: negative. Definite diagnosis: X- linked severe combined immune deficiency. - Case 2: a male
patient, 15 months, admitted to hospital with persistent fever. This child had persistent fever and diarrhea
many times in the past, admitted to hospital at 2 months, 4 months year old. Clinical symptoms: high
fever, laryngeal stridor IIA, no hepato-splenomegaly, no crepitations at lung examination.Initial diagnosis:
septicemia, pneumonia, congenital tracheal stenosis, malnutritionTreatment: tracheotomy, high-dose
continuously antibacterial treatment. Suggestive tests: high total white cell count, 4 bone marrow
aspirations that are totally normal.Definite diagnosis: a leucocyte adhesion defect immunodeficiency and
laryngeal-eosophageal cleft.
Conclusions: We should diagnose primary immune deficiency syndrome in children with persistent
fever, recurrent infection, deep multifocal infection that had not responded to long-term antibacterial
* Boä Moân Nhi –Ñaïi hoïc Y Döôïc,TPHCM
53
treatment; in children with severe malnutrition and their family diseases suggest a hereditary immune
deficiency.
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
Hoäi chöùng suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt ñöôïc
xem laø beänh lyù coù tæ leä maéc beänh cao hay thaáp tuyø vaøo
möùc ñoä chuù yù cuûa baùc só laâm saøng vaø trình ñoä chuyeân
khoa cuûa phoøng xeùt nghieäm mieãn dòch, caùc theå beänh
naøy thöôøng coù bieåu hieän laâm saøng ña daïng, phöùc taïp
vaø raát khoù khaên trong chaån ñoaùn ban ñaàu. Chuùng toâi
nghieân cöùu ñeà taøi naøy vì ñöùng tröôùc nhu caàu chaån
ñoaùn xaùc ñònh moät soá beänh nhaân coù ñaëc ñieåm nhö soát
keùo daøi, nhieãm truøng keùo daøi hoaëc taùi phaùt lieân tuïc,
hoaëïc moät beänh caûnh xuaát huyeát, thieáu maùu naëng
keùm ñaùp öùng vôùi ñieàu trò thoâng thöôøng. Vaán ñeà chaån
ñoaùn ñaây laø beänh lyù nhieãm truøng hay nhieãm truøng chæ
laø haäu quûa cuûa moät tình traïng khieám khuyeát veå mieãn
dòch caàn theo löu ñoà thì môùi giaûi quyeát hieäu quûa cho
beänh nhaân.
Muïc tieâu nghieân cöùu
Moâ taû caùc ñaëc ñieåm laâm saøng thöôøng gaëp cuûa theå
beänh ssuy giaûm mieãn dòch tieân phaùt.
ÑOÁI TÖÔÏNG & PHÖÔNG PHAÙP
-Phöông phaùp nghieân cöùu: Hoài cöùu moâ taû
-Ñoái töôïng nghieân cöùu: Treû döôùi 15 tuoåi nhaäp
vieän vì soát keùo daøi, thieáu maùu, xuaát huyeát, beänh dieãn
tieán keùo daøi khoâng ñaùp öùng vôùi ñieàu trò noäi khoa
thoâng thöôøng.
-Tieâu chí choïn maãu: caùc tröôøng hôïp coù keát quûa
xaùc ñònh baát thöôøng veà mieãn dòch.
-Tieâu chí loaïi ra: huyeát thanh chaån ñoaùn HIV
döông tính.
Côû Maãu: laáy troïn
KEÁT QUÛA NGHIEÂN CÖÙU
Ca 1
Ph Th Ñ, 3 thaùng röôõi, ôû Cuû Chi TPHCM. Nhaäp
vieän ngaøy 30/04/2002. Soá hoà sô 77413/02
Lyù do vaøo vieän
Beänh vieän 175 chuyeån vôùi chaån ñoaùn soát keùo daøi.
Beänh söû
Khi ñöôïc 2 thaùng tuoåi chaùu baét ñaàu coù trieäu
chöùng soát lieân tuïc, 38-39 ñoä trong ngaøy. Trong 7
ngaøy ñaàu bò soát, meï cho chaùu ñi khaùm taïi y teá tö
nhaân, coù duøng thuoác haï nhieät vaø khaùng sinh nhöng
vaãn khoâng ngöng soát. Ñeán ngaøy thöù 8,meï cho nhaäp
vieän BV 175, vaø ñieàu trò 3 ngaøy, khoâng duøng khaùng
sinh. Taïi ñaây chaùu ñöôïc laøm caùc xeùt nghieäm nhö
coâng thöùc maùu, caáy maùu, caáy nöôùc tieåu, laéng maùu,
ñieän di protein. Chaùu vaãn coøn soát lieân tuïc neân BV 175
quyeát ñònh chuyeån chaùu veà BV Nhi Ñoàng 1 TPHCM
theo doõi tieáp.
Tieàn söû caù nhaân
Con thöù 4, sanh thöôøng, ñuû thaùng, caân khi sanh
laø 3.500 g; chöa bieát laät;buù meï; chuûng ngöøa lao luùc
môùi sinh, khoâng thaáy seïo BCG.
Beänh taät: chaùu khoâng maéc beänh töø sau sinh cho
ñeán 2 thaùng tuoåi.
Tieàn söû gia ñình
Cha: laøm ngheà taøi xeá xe taûi; Meï: laøm ngheà buoân
baùn taïi nhaø.
Anh trai thöù 1: sanh naêm 1993, cheát luùc 3 thaùng
tuoåi vì soát keùo daøi ; Anh trai thöù 2: sanh 1994, cheát
luùc 3 thaùng tuoåi vì soát keùo daøi; Chò gaùi thöù 3: sanh
1996, hieän soáng khoeû.
Laâm saøng khi nhaäp vieän
Maïch 120-160 l/ph, thôû 30 -56l/ph, HA:
90/60mmHg, caân 5,7kg, Soát 39 ñoä lieân tuïc trong
ngaøy. Tieâu loûng lieân tuïc, phaân nhaøy nhôùt 6-10 laàn
trong ngaøy. Beänh nhaân vaãn chòu buù, khoâng oïc sau buù.
Tim nhanh ñeàu, Phoåi ran noå. Da xanh, gan 3cm, laùch
II, haïch ngoaïi bieân khoâng sôø thaáy. Thoùp phaúng, coå
meàm, khoâng daáu thaàn kinh ñònh vò. Da maët coù taêng
saéc toá da, thaâm da.
Chaån ñoaùn laâm saøng
_ Vieâm phoåi, Nhieãm truøng huyeát nghi lao, soát reùt.
_Vieâm phoåi, Nhieãm truøng huyeát ôû treû nhieãm
truøng baøo thai (HIV, CMV, EBV).
54
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
_Vieâm phoåi, Nhieãm truøng huyeát, beänh lyù baåm
sinh di truyeàn coù lieân quan tôùi giôùi tính.
_Beänh maùu aùc tính giai ñoaïn ñaàu (Baïch huyeát
caáp, Leterer Siwe)
Xeùt nghieäm vaø keát quaû
_ Maùu ngoaïi bieân: Hct 24%,Hb 9g/dL, MCV 81fl,
MCH 29,6 pg, RDW 20% BC 3600/mm3, Lympho baøo
2000. (54%) BCÑN 1500 (42%).
_Hoàng caàu löôùi 0,5%. Tuyû ñoà: taêng sinh doøng
baïch caàu haït. Ñieän di Hb: Hb A 97,2% Hb A 2 laø 2,8%.
_Xeùt nghieäm phaûn öùng vieâm: VS giôø ñaàu laø
15mm giôø 2 laø 45 mm; saét huyeát thanh 12μ%,
Ferritin 172 ng/ml; IDR:aâm tính
_Xeùt nghieäm vi khuaån, sieâu vi: caáy maùu aâm tính,
caáy nöôùc tieåu: aâm tính, caáy dòch naõo tuyû: aâm tính, caáy
phaân: aâm tính. Dòch daï daøy soi caáy tìm BK 3 laàn:
khoâng moïc.
_Huyeát thanh chaån ñoaùn: HIV (-), p24 HIV (-),
CMV (-), EBV (-) VDRL(-) HBV(-)
_Xeùt nghieäm hình aûnh: X quang phoåi: vieâm phoåi
keõ. Echo buïng: gan vaø laùch to
_Xeùt nghieäm mieãn dòch: IgG con: 160 mg% (200-
1240 mg%) IgG meï 1240 mg% (565- 1765mg%)
CT ngöïc vaø buïng: toån thöông moâ phoåi nghi suy
giaûm mieãn dòch, boùng thymus nhoû, gan thaám môõ
nghi glycogenesis.
Baûng 1: Dieãn tieán coâng thöùc maùu
Ngaøy 03/05 08/05 16/05 23/05 24/05
Hct % 24 19,8 18 18 21,5
Hb g/dl 9 6,6 5,8 5,7 7,5
BC/mm3 3.600 3.800 15.000 12.800 13.200
Lympho/mm3 2000 1.500 2.300 1.600 1.370
Lympho% 54 39 18 12
Ña nhaân /mm3 1.500 2.300 12.800 11.000 11.300
Ña nhaân % 42 59 83 85 85
Tieåu caàu /mm3 206.000 234 185.000 101.000
Baûng 2:Khaûo saùt daáu aán mieãn dòch teá baøo cuûa maùu
ngoaïi vi
CD Tæ leä % Soâ löôïng
Lympho baøo B CD 19 (+) 3,67 50
Lympho baøo T CD3 (+) 0 0
Helper /inducer Lympho T CD3 (+) CD4(+) 0 0
Suppressor /cytotoxic
Lympho T
CD3 (+) CD
8(+)
0 0
Natural Killer CD 3(-) CD8 (+) 0 0
Total lympho baøo 1370
.Chaån ñoaùn xaùc ñònh
Vieâm phoåi keõ, nhieãm truøng huyeát ôû beänh nhaân
suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt baát saûn doøng Lympho
baøo T.
-Laâm saøng:vaãn soát cao lieân tuïc, buù keùm, tieâu loûng
Suït 0,5 kg sau dieàu trò 30 ngaøy. Suy hoâ haáp lieân tuïc,
thôû ruùt loõm ngöïc, phoåi ñaày ran noå. Da xanh nhieàu
Gan to hôn 6cm. laùch ñoä III. Saéc toá da caøng ngaøy
caøng saãm hôn
-Ñieàu trò: Khaùng Pneumocystis carinii, khaùng lao,
truyeàn maùu.
-Keát quûa sau ñieàu trò 30 ngaøy, beänh naëng xin veà.
Ca 2
N G H,15 thaùng, ôû Bieân Hoaø.
Nhaäp vieän ngaøy 28/09/2003 -xuaát vieän
12/12/2003 Soá hoà sô 218124/03
Lyù do vaøo vieän: soát
Beänh söû:
Soát 7 ngaøy, soát cao ieân tuïc keøm ho, soå muõi, khoø
kheø. Beänh nhaân ñieàu trò tö khoâng khoûi,beänh soát keøm
thôû meät, ñöø nhieàu neân gia ñình xin nhaäp vieän. Tieàn
söû caù nhaân:con thöù 1, sanh thöôøng,ñuû thaùng, caân khi
sanh 2.600 g.
Phaùt trieån: bieát laät luùc 4 thaùng -Dinh döôõng: buù
meï. Chuûng ngöøa: lao luùc môùi sinh, khoâng thaáy seïo
BCG. Beänh taät: 2 thaùng tuoåi bò soát, tieâu chaûy caáp vaøo
BVNÑ, ñieàu trò 7 ngaøy. Khi 4,5 thaùng bò soát nhaäp vieän
BVNÑ, phaùt hieän coù baïch caàu haït taêng cao, laøm tuyû
ñoà 4 laàn khoâng phaùt hieän teá baøo aùc tính ôû tuyû. Luùc 8
thaùng bò aùp-xe caïnh haäu moân neân nhaäp vieän BVNÑ
ñieàu trò 12 ngaøy.
55
Trieäu chöùng laâm saøng
Luùc vaøo BVNÑ1 (28/09/2003): Tænh, ñöø, da
xanh,soát cao lieân tuïc 390C, caân 7,1kg. Tim ñeàu,phoåi
khoâng nghe ran beänh lyù,buïng meàm, gan laùch khoâng
to, vaøi haïch oå nhoû di ñoäng. Chaån ñoaùn luùc vaøo vieän:
Nhieãm truøng huyeát, suy dinh döôõng, thieáu maùu.Naêm
ngaøy sau beänh nhaân khoù thôû nhieàu ñöôïc môõ khí quaûn
vaø chuyeán naèm khoa hoâ haáp vôùi chaån ñoaùn: Vieâm
phoåi, Heïp haï thanh moân, suy dinh döôõng, hoäi chöùng
traøo ngöôïc. Qua xeùt nghieäm CT scan phaùt hieän coù u
quanh khí quaûn neân ñöôïc sinh thieát vaø xaùc ñònh laø
papilloma. Beänh nhaân vaãn tieáp tuïc soát cao lieân
tuïc,ñöôïc hoäi chaån Beänh vieän Huyeát hoïc Truyeàn maùu
vôùi chaån ñoaùn: Taêng baïch caàu maïn tính chöa roõ
nguyeân nhaân.
Keát quûa xeùt nghieäm
_ Maùu ngoaïi bieân (28/9/04) Hb 7,1g/dL, BC
66.400/mm3, BCÑN 45.152 (68%). Tieåu caàu
623.000/mm3. Tuyû ñoà: taêng sinh doøng baïch caàu haït
_Xeùt nghieäm phaûn öùng vieâm
VS giôø ñaàu 120,giôø 2 laø 130 mm, CRP 281mg/L
Ñieän di ñaïm: γ 38,8%,
ANA (-), LE cell (-),
_Xeùt nghieäm vi truøng, sieâu vi truøng: IDR: aâm
tính, caáy maùu, caáy nöôùc tieåu, caáy dòch naõo tuyû, caáy
phaân: taát caû aâm tính. Dòch daï daøy soi caáy tìm BK 3
laàn: aâm tính.
_Huyeát thanh chaån ñoaùn: HIV (-), p24 HIV (-),
CMV (-), EBV (-), VDRL (-), HBV (-).
_Xeùt nghieäm hình aûnh: X quang phoåi: vieâm phoåi.
_ Xeùt nghieäm mieãn dòch: IgG 2360 mg% (200-
1240 mg%), IgA 35mg% (90-450) IgM 225 mg% (60-
280 mg%).
Baûng 3: Dieãn tieán coâng thöùc maùu
Ngaøy 28/09 11/10 15/10 20/10 02/12
Hb g/dl 7,1 8,3 8,7 6,9 9,5
BC/mm3 66000 31300 72000 79.200 45400
Lympho /mm3 12700 7199 14616 14.600 9761
lympho% 23% 23 20,3 18,4 21,5
Ña nhaân /mm3 45.000 17.632 43.776 51.100 29.910
ña nhaân % 67,8 56,4 60,8 64,6 65,9
Tieåu caàu /mm3 623000 695000 487000 632.000 502.000
Beänh nhaân xuaát vieän vaø sau ñoù nhaäp vieän taïi
Singapore 31/08/2004. Vôùi tình traïng suy dinh döôõng
naëng, caân 7,8 kg, soát 400C, da nhôït. Buïng chöôùng,
gan 2 cm, döôùi bôø söôøn, laùch 1 cm, khoâng sôø thaáy
haïch ngoaïi bieân, Phoåi coù ran ngaùy, oáng noäi khí quûa
xuaát tieát nhieàu ñaøm nhôùt. Beänh nhaân ñöôïc chaån ñoùan
Suy dinh döôõng naëng, Vieâm phoåi/theo doõi cô ñòa suy
giaûm mieãn dòch.
Chaån ñoaùn xaùc ñònh
Leucocyte adhesion defect immunodeficiency
(LAD) vaø Laryngeal –oesophageal cleft. Ñaây laø tröôøng
hôïp bò thieáu CD18 β subunit cuûa chuoãi β2 integrin
treân maøng teá baøo bach caàu ña nhaân, laøm caùc teá baøo
naøy khoâng coøn ñaùp öùng vôùi hieän töôïng hoaù öùng ñoäng
(chemotaxis), neân khoâng theå xuyeân maøng noäi maïch
ñeå tieâu dieät vi truøng.
BAØN LUAÄN
Chaån ñoaùn hoäi chöùng suy giaûm mieãn dòch tieân
phaùt coù theå döïa vaøo moät soá caùc ñaëc ñieåm sau ñaây:
Beänh söû gôïi yù
Beänh söû nhieãm truøng keùo daøi, taùi phaùt, bieán
chöùng naëng, ñaùp öùng keùm khaùng ñieàu trò, chuù yù
vieâm phoåi coù toån thöông nhieàu thuyø ñöa ñeán daõn
pheá quaûn, hay vieâm tai giöõa coù bieán chöùng vieâm tai
xöông chuõm. Caû hai beänh nhaân treân ñeàu coù beänh
söû soát keùo daøi.
Tuoåi
Beänh lyù tieân phaùt thöôøng xuaát hieän trieäu chöùng
sôùm, giaûm teá baøo T hay B xuaát hieän trieäu chöùng khi
khaùng theå meï giaûm sau 5 thaùng tuoåi. Caû hai beänh
nhaân ñeàu coù trieäu chöùng laâm saøng soát xuaát hieän sôùm
töø sau 2 thaùng tuoåi.
Tieàn söû
-Tieàn söû gia ñình: chuù yù beänh lyù hoï meï coù treû
nam beänh hay coù ngöôøi cheát trong giai ñoïan nhuõ nhi.
Tuy nhieân coù tröôøng hôïp do ñoät bieán,cho neân tieàn söû
meï khoâng beänh vaãn khoâng loaïi boû chaån ñoaùn ñöôïc.
Caàn chuù yù ngöôøi bò beänh töï mieãn trong gia ñình. Ca
ñaàu tieân coù tieàn söû gôïi yù beänh lyù tieân phaùt coù lieân
quan tôùi giôùi tính, ca thöù hai vì laø con ñaàu neân tieàn söû
56
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
anh chò em chöa coù.
-Tieàn söû thuoác vaø chuûng ngöøa raát quan troïng.
Bieán chöùng lieät hay bò lao xaûy ra ôû treû giaûm lympho
baøo T vaø B sau chuûng vaccine viral soáng (live viral
vaccine). Chuùng ta löu yù ca ñaàu tieân xuaát hieän soát sau
khi chuûng ngöøa BCG.
Cô quan toån thöông coù giaù trò gôïi yù
Thieáu huït Lympho B deã bò nhieãm vi truøng coù voû
boïc Streptoccocus pneumonia, Hemophilus
enzluenza vaø hay bò bieán chöùng nhieãm truøng huyeát
XLA bò vieâm maøng naõo sieâu vi do enterovirus.
Vieâm ruoät maõn tính nhieãm Thieáu IgA hay bò vieâm
ruoât maõn do giardia -Thieáu Lympho T: deã nhieãm
khuaån, vinaám, lao, ñôn baøo, nhieãm khuaån cô hoäi
Mycobacterium avium –intracellular, Pneumocystis
carinii.
Ca ñaàu tieân coù trieäu chöùng vieâm phoåi keõ nghi do
nhieãm Pneumocystis carinii.
Trieäu chöùng laâm saøng
Beänh nhaân coù daáu hieäu chaäm phaùt trieån, suït caân.
Khaùm tai muõi hoïng tìm daáu hieäu vieâm xoang, vieâm
phoåi. Ñoâi khi beänh nhaân coù dò taät keøm nhö taät baåm
sinh: mieäng nhoû, chaäm phaùt trieån xöông haøm, tai
ñoùng thaáp (Di George ...).
Xem haïch ngoaïi bieân coù khoâng? Khoâng coùhaïch
ngoaïi bieân (XLA,hay SCID.)
Haïch coù bò vieâm (beänh baïch caàu haït). Coù haïch coå
vaø gan to: CVID,HIV
Khaùm thaàn kinh: Daáu hieäu lieân quan coät soáng
beân vaø sau, vôùi maát caûm giaùc chaân, Babinski döông,
vaän ñoäng caùc ngoùn tay keùm (bieán chöùng sôùm cuûa
CVID hay IgA deficiency). Vieâm khôùp vaø vieâm da cô
hay nhieãm truøng baát thöôøng (XLA).
Xeùt nghieäm chaån ñoaùn
-Xeùt nghieäm saøng loïc ñaàu tieân: Coâng thöùc maùu
ñeám soá löôïng baïch caàu, lympho baøo, baïch caàu ña
nhaân trung tính, eosinophil vaø neân ñoái chieáu vôùi tuoåi,
khi coù giaûm lympho baøo keùo daøi cho bieát suy giaûm
mieãn dòch teá baøo. Tieâu chuaån giaûm lympho baøo khi <
1.500/mm3 (ôû treû lôùn) vaø < 3.000/mm3 (ôû treû nhuõ
nhi). Beänh nhaân ñaàu tieân coù soá löôïng lympho baøo
luoân döôùi 2.000/mm3. Taêng baïch caàu ña nhaân trung
tính keùo daøi: gaëp beänh leukocyte-adhesion deficiency,
vaø beänh nhaân thöù hai coù soá löôïng baïch caàu ña nhaân
luoân luoân cao töø 1.7632 ñeán 51.100/mm. Giaûm tieåu
caàu vaø tieåu caàu kích thöôùc nhoû: Wiskott-Aldrich. -Suy
giaûm doøng hoàng caàu ñôn thuaàn coù theå gaëp
Thymoma, CVID. Haït to trong teá baøo chaát baïch caàu:
nghi Cheùdiak-Higashi syndrome
*.Ñònh löôïng IgG IgM IgA: Ñeå khaûo saùt hoaït ñoäng
mieãn dòch teá baøo vaø dòch theå, caàn so saùnh theo tuoåi.
Khi globulin trong maùu giaûm caàn xem coù beänh lyù
keøm theo nhö tieâu hoùa, gan hay thaän khoâng, ñònh
löôïng Albumin keøm theo ñeå giaùn tieáp phaân bieät caùc
tình huoáng naøy. IgA giaûm (<7mg/dL): beänh thieáu
IgA hay beänh giaûm mieãn dòch, neáu IgA bình thöôøng
coù theå loaïi boû beänh hypogammaglobulinemia vì IgA
thöôøng raát thaáp. IgM giaûm (<20mg/dL) giaûm lympho
B. IgM taêng: X-linked hyper-IgM syndrome. IgG giaûm
(<200mg/dL) IgG giaûm: caàn phaân bieät giaûm IgG taïm
thôøi, sinh lyù ôû treû nhoû töø 6 thaùng. Hai beänh nhaân treân
ñeà coù söï thay ñoåi veà coâng thöùc maùu vôùi ca moät: giaûm
lympho baøo, beänh nhaân coù soá löôïng lympho baøo luoân
döôùi 2.000/mm3, ñieàu naøy gôïi yù beänh lyù lieân quan tôùi
lympho baøo. Neân vaán ñeà khaûo saùt daáu aán beà maët teá
baøo lympho laø quyeát ñònh chaån ñoùan. Beänh nhaân thöù
hai coù taêng baïch caàu ña nhaân trung tính maïn tính, soá
löôïng baïch caàu luoân luoân cao töø 17.632/mm3 ñeán
51.100/mm, trong khi tuyû ñoà bình thöôøng, neân gôïi yù
beänh lyù leukocyte-adhesion deficiency.
-Xeùt nghieäm hoã trôï mieãn dòch trong tröôøng hôïp
nghi ngôø suy giaûm mieãn dòch tìm isohemagglutinins
(khaùng theå IgM khaùng hoàng caàu), ñaùp öùng khaùng theå
sau chuûng ngöøa tetanus hay diphtheria
-.Xeùt nghieäm phaûu öùng da chaäm ñeå ñaùnh giaù
chöùc naêng lympho baøo T
Tieâm trong da noàng ñoä Candida pha loaõng 1/100
hay Tetanus 1/100 hay Trichophyton 1/30. Ñoïc phaûn
öùng da sau 48-72 giôø neáu ñoû da > 5mm laø phaûn öùng
döông,neáu aâm tính cho bieát roái loaïn ñaùp öùng mieãn
dòch cuûa lympho T.
-Caùc xeùt nghieäm khaùc ñoøi hoûi kyõ thuaät chuyeân
57
khoa mieãn dòch: Ñeám vaø ñònh danh teá baøo lympho
baèng flow cytometry:thoâng thöôøng maùu ngoaïi bieân
Lymphobaøo B 10%, Lympho T 70%, Lympho CD 4
gaáp 2 laàn lympho CD 8. Ñeám vaø khaûo saùt ñaëc ñieåm ña
nhaân trung tính. Ca ñaàu ñaõ ñöôïc laøm xeùt nghieäm
ñònh danh teá baøo lympho baèng flow cytometry, keát
quûa phaùt hieän lympho T CD4 =0%, lympho TCD8
=0%, Natural killer =0%, vaø vì beänh nhaân laø nam vaø
coù 2 anh trai ñeàu bò cheát luùc 2 thaùng tuoåi vôùi beänh
caûnb töông töï neân chuùng toâi chaån ñoaùn laø Vieâm phoåi
keõ, nhieãm truøng huyeát ôû beänh nhaân suy giaûm
mieãn dòch tieân phaùt baát saûn doøng Lympho baøo T
coù lieân quan tôùi giôùi tính (X- Linked Severe
Combined Immunodeficiency). Ca thöù hai ñöôïc xaùc
ñònh taïi beänh vieän ôû Singapore qua khaûo saùt teá baøo ña
nhaân trung tính vaø xaùc ñònh chaån ñoaùn laø “Suy giaûm
mieãn dòch tieân phaùt do khieám khuyeát söï keát ñính
cuûa baïch caàu vaø hôû thanh quaûn thöïc quûan”.
5.Chaäm leân caân.
6.Thöôøng bò nhieãm truøng da taùi phaùt.
7.Naám mieäng keùo daøi hay naám da ôû treû treân moät
tuoåi.
8.Caàn ñieàu trò khaùng sinh tieâm maïch lieân tuïc.
9.Bò hai hay nhieàu nhieãm truøng naëng cuøng
luùc:Nhieãm truøng huyeát,vieâm coát tuyû xöông,vieâm
maøng naõo,vieâm moâ teá baøo.
10.Tieàn söû gia ñình coù ngöôøi bò suy giaûm mieãn
dòch tieân phaùt.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Bonilla FA (2003): Primary Immunodeficiency
Disease.Hematology of Infancy and Childhood, sixth
edition,Saundres,23,pp 1043 – 1078.
2. Roitt I: Primary T –cell Deficiency.Essential
Immunology.BLACKWELL Science.2001. Part 6.
Chapter 15. p 305 –322.
3. Woroniecka M: Officie Evaluation of Children With
Recurrent infection.The Pediatrics Clinics of North
America.12.2000:Vol 47.N6.p.1211-1223. KEÁT LUAÄN 4.. Elder M: T cell Immunodeficiencies. The Pediatrics
Clinics of North America.12.2000: Vol 47.N6.p 1253-
1271.
Suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt laø beänh naëng,chaån
ñoaùn thöôøng phöùc taïp,trong thöïc teá ñeå khoâng boû soùt
chaån ñoaùn,chuùng ta neân löu yù ñeán beänh khi gaëp caùc
tình huoáng laâm saøng gôïi yù theo 10 ñieàu caûnh baùo cuûa
WHO nhö sau
5. Ochs HD (1999):The Immunodeficiency
Syndromes.Current Pediatric Therapy,WB Saundres
Company, 20, pp 1061- 1067.
6. Buckey RH.: Primary T-cell disease.Textbook of
Pediatrics. W.B. Saunders Company.1996.Part XIV.
Chapter 118.p 571-572.
1.Treân taùm laàn hoaëc bò nhieãm truøng tai môùi trong
moät naêm.
7. Hong R: Disorder of the T-Cell system.Immunologic
Disorder in infants and Children.W.B. Saunders
Company. 2004. Part II. Chapter 12, pp287-652.
2.Treân hai laàn bò nhieãm truøng xoang naëng trong
moät naêm. TÖØ VIEÁT TAÉT
SGMDTP suy giaûm mieãn dòch tieân phaùt
3.Duøng khaùng sinh treân hai thaùng maø hieäu quaû
keùm
XLA: X-linked Agammaglobulinemia
SCID: Severe Combined Immunodeficiency syndrome
CVID: Common Variable Hypogammaglobulinemia
4.Treân hai laàn bò vieâm phoåi naëng trong moät naêm. HIV: Humman Immunodeficiency Virus
58
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- dac_diem_hoi_chung_suy_giam_mien_dich_tien_phat_o_tre_em.pdf