Tài liệu Cần Thơ - Mặt trận trọng điểm khu Tây Nam Bộ trong cuộc “Tổng tiến công và nổi dậy” xuân Mậu Thân năm 1968: CẦN THƠ - MẶT TRẬN TRỌNG ĐIỂM KHU TÂY NAM BỘ
TRONG CUỘC “TỔNG TIẾN CÔNG VÀ NỔI DẬY” XUÂN MẬU THÂN NĂM 1968
ThS. Nguyễn Ngọc Quy
1
Nguyễn Thị Ngọc Nga
2
Cách đây 50 năm, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 - một trong
những sự kiện lịch sử Việt Nam tiêu biểu ở thế kỷ XX diễn ra trên phạm vi toàn miền Nam.
Trong đó, tại nhiều mục tiêu đầu não của địch, Sở Chỉ huy của đế quốc Mỹ và chính quyền
Sài Gòn, hàng loạt căn cứ, các tuyến phòng thủ, hệ thống giao thông quan trọng, các kho tàng
ở nhiều nơi trọng điểm như Sài Gòn (Trung tâm đầu não), Huế, Cần Thơ bị quân ta tiến
công, làm tê liệt mọi hoạt động của địch.
Cùng với tiến công quân sự, nhiều hoạt động của quần chúng nhân dân, lực lượng vũ
trang từ nội ô đến ngoại thành, vùng nông thôn đứng lên trừng trị bọn ác ôn, mật vụ, bức rút
nhiều đồn bót, giải phóng, g...
5 trang |
Chia sẻ: quangot475 | Lượt xem: 447 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Cần Thơ - Mặt trận trọng điểm khu Tây Nam Bộ trong cuộc “Tổng tiến công và nổi dậy” xuân Mậu Thân năm 1968, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CAÀN THÔ - MAËT TRAÄN TROÏNG ÑIEÅM KHU TAÂY NAM BOÄ
TRONG CUOÄC “TOÅNG TIEÁN COÂNG VAØ NOÅI DAÄY” XUAÂN MAÄU THAÂN NAÊM 1968
ThS. Nguyeãn Ngoïc Quy
1
Nguyeãn Thò Ngoïc Nga
2
Caùch ñaây 50 naêm, cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy Xuaân Maäu Thaân 1968 - moät trong
nhöõng söï kieän lòch söû Vieät Nam tieâu bieåu ôû theá kyû XX dieãn ra treân phaïm vi toaøn mieàn Nam.
Trong ñoù, taïi nhieàu muïc tieâu ñaàu naõo cuûa ñòch, Sôû Chæ huy cuûa ñeá quoác Myõ vaø chính quyeàn
Saøi Goøn, haøng loaït caên cöù, caùc tuyeán phoøng thuû, heä thoáng giao thoâng quan troïng, caùc kho taøng
ôû nhieàu nôi troïng ñieåm nhö Saøi Goøn (Trung taâm ñaàu naõo), Hueá, Caàn Thô bò quaân ta tieán
coâng, laøm teâ lieät moïi hoaït ñoäng cuûa ñòch.
Cuøng vôùi tieán coâng quaân söï, nhieàu hoaït ñoäng cuûa quaàn chuùng nhaân daân, löïc löôïng vuõ
trang töø noäi oâ ñeán ngoaïi thaønh, vuøng noâng thoân ñöùng leân tröøng trò boïn aùc oân, maät vuï, böùc ruùt
nhieàu ñoàn boùt, giaûi phoùng, giaønh quyeàn laøm chuû vaø toå chöùc chính quyeàn môùi. Trong ñoù, ôû maët
traän Taây Nam boä, nhoùm taùc giaû ñi vaøo tìm hieåu söï kieän Xuaân Maäu Thaân naêm 1968 taïi Caàn
Thô - Maët traän troïng ñieåm soá 1 nôi ñaây. Cuï theå hôn laø nhöõng neùt lôùn veà “Voøng Cung - Tuyeán
löûa Anh huøng”, theå hieän yù chí quaät cöôøng cuûa quaân vaø daân Caàn Thô trong cuoäc Toång tieán
coâng vaø noåi daäy Xuaân Maäu Thaân naêm 1968.
1. Cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy taïi Caàn Thô trong Xuaân Maäu Thaân naêm 1968
Coâng taùc chuaån bò
Treân cô sôû quyeát taâm chieán löôïc cuûa Ñaûng laø “chuyeån cuoäc chieán tranh caùch maïng
cuûa nhaân daân ta ôû mieàn Nam Vieät Nam sang moät thôøi kyø môùi - thôøi kyø giaønh thaéng lôïi quyeát
ñònh”, ôû Quaân khu 9, chieán tröôøng nôi ñaây coù hai troïng ñieåm tieán coâng, noåi daäy laø thaønh phoá
Caàn Thô (troïng ñieåm 1) vaø thò xaõ Vónh Long (troïng ñieåm 2). Luùc naøy, ñoàng chí Vuõ Ñình Lieäu
(Tö Bình) - UÛy vieân Thöôøng vuï Khu uûy ñöôïc cöû xuoáng laøm Bí thö Tænh uûy Caàn Thô. Ban Chæ
ñaïo vaø Ban Chæ huy maët traän goàm ñoàng chí Traàn Vaên Long (Möôøi Daøi) - Thöôøng vuï Khu uûy,
Phoù Chính uûy Quaân khu, cuøng caùc ñoàng chí Vuõ Ñình Lieäu, Phan Ngoïc Seán (Möôøi Kyû), Traàn
Vieät Chaâu (Saùu Taâm), sau ñoù boå sung theâm ñoàng chí Döông Cöï Taâm - Chính uûy Quaân khu;
ñoàng chí Ñoàng Vaên Coáng - Thöôøng vuï Khu uûy, Tö leänh Quaân khu phuï traùch quaân löïc; ñoàng
chí Phaïm Ngoïc Höng (Naêm Haûi), Phoù Tö leänh Quaân khu laøm Tham möu tröôûng Ban Chæ ñaïo
tieàn phöông. Veà löïc löôïng, Quaân khu bieân cheá thaønh Löõ ñoaøn goàm: 04 tieåu ñoaøn boä binh
(303, 307, 309 vaø Tieåu ñoaøn Taây Ñoâ) vaø Tieåu ñoaøn phaùo 2311
(1)
.
Rieâng ôû Caàn Thô, Ban Chæ ñaïo troïng ñieåm Caàn Thô goàm caùc ñoàng chí: Vuõ Ñình Lieäu
(Tö Bình), Phan Ngoïc Seán (Möôøi Kyû), Traàn Vieät Chaâu (Saùu Taâm), Nguyeãn Vaên Cuùc (Naêm Cuùc),
Ñinh Coâng Duïng (Ba Baøi) vaø ñoàng chí Nguyeãn Töï Giaùc (Möôøi Quang) Ban Chæ huy quaân söï
goàm ñoàng chí: Chín Hieàn - Chæ huy Tröôûng, Traàn Vaên Long (Möôøi Daøi) - Chính uûy, caùc ñoàng
chí Phaïm Xuaân Tuøng (Taùm Tuøng), Baûy Duõng, Chín Tuyeàn, Möôøi An, Nguyeãn Vaõn Thuyeân (Ba
Toân) laø Phoù Chæ huy Tröôûng.
Ñeå kòp thôøi chæ ñaïo, ngaøy 26/01/1968, Thöôøng vuï Tænh uûy Caàn Thô ra Chæ thò soá
03/CT.H68 veà “Ñaåy maïnh taán coâng Ñoâng Xuaân vaø hoaït ñoäng cao ñieåm III” vôùi tinh thaàn
“quyeát taâm giaønh thaéng lôïi lôùn nhaát”, vôùi phöông chaâm thaàn quyeát “môû moät ñôït sinh hoaït
chính trò laøm cho toaøn Ñaûng boä vaø caùc toå chöùc quaàn chuùng thoâng suoát tình hình vaø xaây döïng
1
Ban Tuyeân giaùo Thaønh uûy Caàn Thô
2
Sinh vieân Khoa khoa hoïc Chính trò, Tröôøng Ñaïi hoïc Caàn Thô.
tinh thaàn ñaùnh Myõ vaø thaéng Myõ”. Theo ñoù, muïc tieâu laø “aáp giaûi phoùng aáp, xaõ giaûi phoùng xaõ,
huyeän giaûi phoùng huyeän, tænh giaûi phoùng goùp phaàn giaûi phoùng toaøn mieàn Nam”(2).
Veà löïc löôïng, vaøo cuoái naêm 1967, tænh Caàn Thô quyeát ñònh thaønh laäp Tieåu ñoaøn Taây
Ñoâ II. Nhö vaäy, löïc löôïng luùc naøy goàm: Caùc tieåu ñoaøn Taây Ñoâ I vaø II; löïc löôïng bieät ñoäng cuûa
thaønh Phoá (ñöôïc huaán luyeän, boå sung caùn boä chæ huy; trang bò môùi; naém ñòa hình, ñòa vaät;
naém chaéc tình hình ñòch trong noäi oâ). Ngoaøi ra, Khu taêng cöôøng cho Caàn Thô 01 trung ñoaøn
phaùo binh, 02 tieåu ñoaøn boä binh (303, 307 vaø 309); ñoäi tuyeân truyeàn vuõ trang cuûa Ban Tuyeân
huaán Khu, boä phaän An ninh ñoâ thò, caùc ñoàng chí baùm vuøng vaø lieân heä chaët cheõ vôùi Thaønh uûy
thaønh phoá Caàn Thô. Taát caû löïc löôïng naøy (bao goàm löïc löôïng cuûa tænh, thaønh phoá, caùc huyeän
trong vuøng troïng ñieåm nhö Chaâu Thaønh, OÂ Moân) ñeàu ñöùng chaân, aùp saùt Voøng Cung, saün saøng
tieán coâng ñòch.
Vaøi neùt veà cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy Xuaân Maäu Thaân naêm 1968 ôû Caàn Thô -
Troïng ñieåm 1 cuûa Khu Taây Nam boä
Neáu xeùt treân bình dieän toaøn Mieàn, Saøi Goøn - Gia Ñònh laø khu trung taâm, thì ôû maët
traän Taây Nam boä, Khu uûy Taây Nam boä choïn thaønh phoá Caàn Thô (tænh Caàn Thô cuõ) laø troïng
ñieåm 1. Ñuùng 03 giôø saùng ngaøy 31/01/1968, caùc ñôn vò quaân Giaûi phoùng goàm Tieåu ñoaøn Taây
Ñoâ, Tieåu ñoaøn 303, Tieåu ñoaøn 307, Tieåu ñoaøn 309, cuøng caùc löïc löôïng ñòa phöông ñoàng loaït
noå suùng taán coâng caùc muïc tieâu quan troïng nhö: Sôû Chæ huy vuøng 4 chieán thuaät, Tieåu khu
Phong Dinh, Sôû Chæ huy löïc löôïng quaân traán Caàn Thô, Trung taâm chæ huy ñòa phöông quaân
vuøng 4, Ñaøi Phaùt thanh, Cö xaù tình baùo vaø Coá vaán Myõ, Saân bay Loä Teû, Toøa Laõnh söï Myõ, Saân
bay Traø Noùc, Caên cöù Trung ñoaøn 2 thieát giaùp, Caên cöù lieân ñoaøn bieät ñoäng quaân soá 42 vaø 44.
Cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy ôû Caàn Thô cuõng ñöôïc tieán haønh theo 03 ñôït vôùi nhöõng chieán
thaéng quan troïng nhö:
- Ñôït 1, ñeå môû ñaàu cho cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy, Bieät ñoäng thaønh phoá Caàn
Thô ñaùnh vaøo ñôn vò Caûnh saùt daõ chieán ñoùng quaân ôû caàu Ñaàu Saáu, môû ñöôøng cho Tieåu
ñoaøn Taây Ñoâ ñaùnh vaøo noäi thaønh. Khi laøm chuû truïc loä “töø Ñaàu Saáu leân ngaõ ba Töï Ñöùc (nay
laø ñöôøng Lyù Töï Troïng)”, Tieåu ñoaøn Taây Ñoâ chia ra thaønh hai muõi: muõi thöù nhaát, ñaùnh thaúng
vaøo Toøa ñaïi söù Myõ, Coõ quan tình baùo Myõ (CIA), Cô quan MACV (Boä chæ huy Vieän trôï quaân söï
cuûa Myõ taïi mieàn Nam Vieät Nam) ôû ñöôøng Huøng Vöông tieán leân beán xe môùi (nay laø Coâng vieân
Huøng Vöông); muõi thöù hai, theo ñöôøng Töï Ñöùc chieám khu vaõn hoùa (nay laø Khu III Ñaïi hoïc Caàn
Thô). Ngoaøi ra, moät ñôn vò Bieät ñoäng cuøng boä phaän thuoäc Tieåu ñoaøn Taây Ñoâ tieán theo ñöôøng
Hoøa Bình (nay ngöôøi daân thöôøng goïi laø Ñaïi loä Hoøa Bình) ñaùnh vaøo cô quan Quaân ñoaøn 4,
Vuøng 4 chieán thuaät; khu vöïc ñaøi phaùt thanh, ñoäi tuyeân truyeàn vuõ trang vaø löïc löôïng thaønh phoá
tieán ñaùnh
(3)
.
ÔÛ khu vöïc Saân bay Traø Noùc vaø Saân bay Loä Teû bò phaùo binh quaân khu taán coâng; cuøng
luùc löïc löôïng boä binh cuûa ta toå chöùc ñaùnh ñòch ôû caùc ñieåm tieàn tieâu. Sau 04 ngaøy chieán ñaáu,
ñeâm muøng 4 Teát, ta ruùt khoûi noäi oâ, baùm truï vuøng ven tieáp tuïc chieán ñaáu. Keát quaû, trong ñôït
tieán coâng ñôït I naøy, quaân daân Caàn Thô tieâu hao, tieâu dieät nhieàu quaân ñòch, phaù huûy nhieàu
phöông tieän chieán tranh (trong ñoù coù 150 maùy bay caùc loaïi), dieät treân döôùi 100 ñoàn boùt, giaûi
phoùng 10 xaõ vôùi treân 20.000 daân
(4)
.
- Ñôït 2, ngaøy 05/5/1968, theo chæ ñaïo cuûa Trung öông Cuïc vaø Quaân khu 9, quaân daân
Caàn Thô tieáp tuïc toå chöùc ñôït taán coâng thöù 2 (töø ngaøy 05/5/1968 ñeán ngaøy 16/6/1968), môû ñaàu
baèng traän tieâu dieät toaøn boä loâ coát Raïch Tra, do Ñaïi ñoäi 28 Taây Ñoâ thöïc hieän; tieáp sau laø haøng
loaït caùc traän ñaùnh lôùn, nhoû khaùc nhau nhaèm tieâu hao sinh löïc ñòch, phaù huûy vuõ khí, trang bò
cuûa chuùng nhö traän ôû Saân bay Loä Teû vaøo ngaøy 24/5/1968, boä phaän Ñaëc coâng cuûa tænh phoái
hôïp vôùi löïc löôïng cuûa Quaân khu 9 ñaõ ñoät nhaäp, ñaùnh mìn noå chaäm, baén phaùo coái vaøo saân
bay, keát quaû ta phaù huûy 18 maùy bay tröïc thaêng
(5)
.
Toång keát ñôït tieán coâng thöù 2, Tænh uûy ñaùnh giaù: Ta ñaõ söû duïng “caû 3 thöù quaân ñeàu
chaáp haønh meänh leänh toång taán coâng ñoàng loaït vaø ñeàu khaép, ñaùnh ñuùng höôùng, ñuùng ñoái
töôïng, ñaùnh vaøo boïn chuû baøi vaø boïn aùc oân, ñaùnh lieân tuïc daøi ngaøy tieâu hao, tieâu dieät nhieàu
sinh löïc vaø phöông tieän chieán tranh cuûa ñòch. Ñaëc bieät, ta tieâu dieät ñöôïc nhieàu tieåu ñoaøn
ñòch (8 tieåu ñoaøn); rieâng treân loä 4, ta dieät 80 xe quaân söï ñòch”(6), laøm cho keû ñòch suy suïp
nhanh choùng, taïo ñieàu kieän cho ta giaønh thaéng lôïi.
- Ñôït 3, môû maøn cho ñôït tieán coâng naøy, ngaøy 13/8/1968, boä ñoäi ñòa phöông keát hôïp
vôùi löïc löôïng cuûa Quaân khu 9 ñoät nhaäp Saân bay Loä Teû, taäp kích baèng löïu ñaïn vaø chaát noå, phaù
huûy 30 maùy bay, tieâu hao nhieàu sinh löïc ñòch; ñeán ngaøy 21/8/1968, coõ sôû noäi thaønh keát hôïp
vôùi Tieåu ñoaøn 309 tieán coâng, tieâu dieät traän ñòa phaùo cuûa ñòch ôû Bình Thuûy, dieät nhieàu quaân
ñòch, phaù huûy 04 khaåu phaùo 105 ly, ñaùnh thieät haïi moät ñôn vò quaân cuûa Vuøng IV chieán thuaät,
phaù huûy 65 xe quaân söï.
Ngoaøi ra, töø ngaøy 13/8 ñeán ngaøy 30/9/1968, löïc löôïng vuõ trang tænh Caàn Thô lieân tieáp
ñaùp traû ñòch phaûn kích ôû Phuù Höõu, Caùi Muoàng, kinh Nhoû Cuït, kinh Nhoû Daøi, Caàu Döøa, Ñöôøng
Goã raát quyeát lieät, dieät nhieàu sinh löïc ñòch. Tieáp sau ñoù, ôû nhieàu nôi trong tænh nhö Long Myõ,
boä ñoäi ñòa phöông vaø du kích xaõ phuïc kích tieâu dieät 02 ñoäi baûo an ñòch; taán coâng ñòch ôû ñoàn
Ba Coâ tieâu dieät 01 trung ñoäi ñòch; taán coâng san baèng ñoàn Tam Thöù, ñoàn Caùi Nai (xaõ Long Trò).
Toång coäng, ta tieâu dieät treân 40 teân, thu 58 suùng caùc loaïi
(7)
.
Nhìn chung, 03 ñôït Toång tieán coâng vaø noåi daäy ôû troïng ñieåm 1 - Caàn Thô ñaõ dieãn ra
raát aùc lieät, töông quan löïc löôïng giöõa ta vaø ñòch coù söï cheânh leäch raát lôùn. Nhöng döôùi söï chæ
ñaïo cuûa Khu uûy Taây Nam boä vaø Tænh uûy, quaân vaø daân Caàn Thô ñaõ thu ñöôïc nhieàu thaéng lôïi,
toaøn dieän, ñaåy quaân ñòch sa laày vaø rôi vaøo theá phoøng ngöï. Ñaëc bieät, ôû Loä Voøng Cung, nôi theå
hieän yù chí cuûa quaân vaø daân Caàn Thô trong Xuaân Maäu Thaân naêm 1968 noùi rieâng, trong caû cuoäc
khaùng chieán choáng ñeá quoác Myõ noùi chung treân ñòa baøn Caàn Thô.
“Voøng Cung - Tuyeán löûa Anh huøng” trong Xuaân Maäu Thaân naêm 1968
Toång hôïp nhieàu söï kieän trong 03 ñôït tieán coâng trong cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy
Xuaân Maäu Thaân naêm 1968, ñòa danh Voøng Cung ñaõ ñaùnh daáu moät moác son trong lòch söû ñaáu
tranh cuûa quaân vaø daân Caàn Thô, cuûa khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø cuûa caû nöôùc noùi
chung nhö moät ñòa danh huyeàn thoaïi; noù thöïc söï laø bieåu töôïng cho söï aùc lieät, gian khoå, yù chí
kieân cöôøng, duõng caûm; laø hình töôïng cuûa tinh thaàn “taát caû cho troïng ñieåm, cho phía tryùôùc,
cho chieán thaéng” cuûa quaân vaø daân Khu Taây Nam boä.
Loä Voøng Cung ñöôïc baét ñaàu töø Caùi Raêng chaïy daøi ñeán taän loä teû Ba Se (thuoäc OÂ Moân),
oâm goïn caùc xaõ: An Bình, Myõ Khaùnh, Long Tuyeàn, Giai Xuaân, 02 aáp Nhôn AÙi vaø Thò traán
Phong Ñieàn, Taân Thôùi, Thôùi An Ñoâng vaø moät phaàn cuûa Phöôùc Thôùi (OÂ Moân)
(8)
(hieään Loä Voøng
Cung naèm treân moät phaàn phöôøng An Bình, quaän Ninh Kieàu; chaïy qua caùc xaõ Myõ Khaùnh, Giai
Xuaân, Nhôn AÙi, thò traán Phong Ñieàn vaø xaõ Taân Thôùi cuûa huyeän Phong Ñieàn; ñeán phyùôøng
Tröôøng Laïc, quaän OÂ Moân). Neáu nhìn töø caàu Caùi Raêng beân phía tay traùi Loä Voøng Cung laø soâng
Caàn Thô, gioáng nhö moät haøo nöôùc saâu töï nhieân, taïo thaønh daûi phaân caùch. Do ñoù, ñòch choïn
Loä Voøng Cung laøm haøng raøo phoøng thuû, laù chaén ñeå baûo veä thaønh phoá Caàn Thô, yeát haàu cuûa
boïn chæ huy ñòch ñaàu soû taïi Khu Taây Nam boä.
Veà dieãn bieán, sau ngaøy môû ñaàu cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy ñeán ngaøy 17/2, höôûng
öùng ñôït phoái hôïp cuøng maët traän Hueá, Tieåu ñoaøn Taây Ñoâ ñöôïc taêng cöôøng ñaõ ñaùnh vaøo phía
trong Loä Voøng Cung, Chi khu Phong Ñieàn, gaây thieät haïi cho quaân ñòch ôû chi khu naøy.
Tröôùc nhöõng thieät haïi, ngaøy 08/02/1968 (nhaèm Muøng 10 Teát) ñeá quoác Myõ ñaõ leänh
caáp toác cho Löõ ñoaøn 2 cuûa Sö ñoaøn 9 boä binh Myõ ñeán taêng vieän. Nhö vaäy, luùc naøy ôû Caàn Thô,
löïc löôïng cuûa ñeá quoác Myõ vaø chính quyeàn Saøi Goøn goàm: moät soá boä binh Myõ, Sö ñoaøn 21 cuøng
caùc tieåu ñoaøn bieät ñoäng quaân soá 42, 43 vaø 44 ñeán phaûn kích ta quyeát lieät, maø aùc lieät nhaát laø
tuyeán Voøng Cung; coù luùc ñòch duøng maùy bay B52 neùm bom raûi thaûm, do ñoù coù caâu thô cuûa
nhaø thô Laâm Thao nhö sau:
“Voøng Cung ñi deã khoù veà
Ñaïn chen ñaàu ñaïn, bom keà hoá bom”.
Cuõng taïi Voøng Cung, ngaøy 27/02/1968, caùn boä, chieán só cuûa Phaân ñoäi Thoâng tin trinh
saùt thuoäc Tieåu ñoaøn Taây Ñoâ do ñoàng chí Ñaëng Vaên Beù chæ huy, tieán coâng vaøo ñoaøn taøu chôû
binh lính ñòch, khi ñeán ñoaïn Rau Raêm - Tröôøng Tieàn (ñaây laø boä phaän cuûa Sö ñoaøn 9 töø Ñoàng
Taâm, Myõ Tho chi vieän cho quaân ñòch ôû Voøng Cung). Suoát moät ñeâm chieán ñaáu, vôùi tinh thaàn
möu trí, duõng caûm caùc chieán só ñaõ baén chaùy 04 taøu chôû lính, baén bò thöông 03 chieác khaùc.
Ñaây laø laàn ñaàu, quaân daân Caàn Thô ñaùnh haï ñöôïc taøu chieán Myõ; keát quaû, sau 02 thaùng baùm truï
taïi Voøng Cung, ta ñaõ phaù huûy, baén rôi 129 maùy bay caùc loaïi; baén chaùy 03 xe M113
(9)
.
Coù theå noùi, sau ñôït 1 cuûa cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy Xuaân Maäu Thaân naêm 1968,
ta ñaõ thu ñöôïc nhieàu thaéng lôïi, trong ñoù taïi tuyeán löûa Voøng Cung, ta ñaõ phaù vôõ tuyeán phoøng
thuû doïc tuyeán loä nôi ñaây, laøm chuû nhieàu ñoaïn giao thoâng thuûy - boä, doàn ñòch vaøo theá bò ñoäng;
chuû löïc cuûa ta ñöùng chaân ôû vuøng ven thò xaõ phoái hôïp vôùi ñòa phöông quaân, du kích tieán coâng
lieân tieáp, uy hieáp maïnh caùc tuyeán ñoùng quaân cuûa ñòch ôû Loä Voøng Cung, Loä Soùng Löôn xung
quanh Chi khu OÂ Moân Ñoàng thôøi, ta ñaõ bao vaây, böùc haøng, böùc ruùt haàu heát ñoàn, boùt treân
tuyeán Loä Voøng Cung vaø Loä Soùng Löôn tôùi ñoàn Raïch Cam, giaûi phoùng moät soá xaõ, aáp. ÔÛ giai
ñoaïn sau, tuy ruùt ra khoûi noäi thaønh nhöng chieán söï treân tuyeán Loä Voøng Cung vaãn dai daúng,
tieán dieãn cho ñeán thaùng 5/1968 môùi taïm laéng.
Chính töø söï aùc lieät naøy, Loä Voøng Cung ñöôïc meänh danh laø “Tuyeán löûa Anh huøng”, nôi
theå hieän yù chí quaät cöôøng cuûa quaân vaø daân Caàn Thô trong cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy
Xuaân Maäu Thaân naêm 1968.
Toùm laïi, chæ vôùi nhöõng nguoàn tö lieäu khieâm toán, nhöng coù theå noùi, cuoäc chieán ñaáu
treân ñòa baøn Loä Voøng Cung thaønh phoá Caàn Thô, ta vôùi ñòch quaàn nhau giaønh giaät töøng taác ñaát;
chæ noùi veà quy moâ cuoäc chieán nôi ñaây cuõng ñuû thaáy söï aùc lieät, coù theå noùi laø tieâu bieåu nhaát ôû
Khu Taây Nam boä. Nôi ñaây cuõng ñaõ theå hieän ñöôïc söï quyeát taâm cuûa Khu uûy, Tænh uûy Caàn Thô,
söï noã löïc cuûa quaân vaø daân Caàn Thô.
Nhaân kyû nieäm 50 naêm, cuoäc Toång tieán coâng vaø noåi daäy Xuaân Maäu Thaân 1968 - moät
trong nhöõng söï kieän lòch söû Vieät Nam lôùn ôû theá kyû XX, xin tri aân cuøng caùc anh huøng, nhöõng
ngöôøi con öu tuù cuûa daân toäc Vieät Nam ñaõ ngaõ xuoáng, coáng hieán xöông maùu cuûa mình cho neàn
ñoäc laäp hoøa bình, cho söï nghieäp xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác Vieät Nam xaõ hoäi chuû nghóa hoâm
nay. Nhöõng theá heä tieáp sau seõ noái tieáp nhöõng chieán coâng naøy baèng vieäc goùp phaàn trong söï
nghieäp xaây döïng thaønh phoá Caàn Thô trôû thaønh ñoâ thò vaên minh, xöùng taàm laø trung taâm chính
trò, vaên hoùa, giaùo duïc, khoa hoïc kyõ thuaät cuûa vuøng Taây Nam boä vaø caû nöôùc trong thôøi gian tôùi.
Taøi lieäu tham khaûo:
(1) Hoäi ñoàng Chæ ñaïo bieân soaïn Lòch söû Nam boä khaùng chieán: Lòch söû Nam boä khaùng chieán
Taäp II 1954 - 1975, Nxb Chính trò Quoác gia, Haø Noäi 2010, tr.593-594.
(2) Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô: Lòch söû Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô 1954-
1975, Caàn Thô 2005, tr.181.
(3) Tænh uûy Caàn Thô: Toång keát coâng taùc Binh vaän trong cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nyùôùc
tænh Caàn Thô 1954-1975, Caàn Thô 1999, tr.105.
(4) Hoäi ñoàng Chæ ñaïo bieân soaïn Lòch söû Nam boä khaùng chieán: Sñd, Nxb Chính trò Quoác gia,
Haø Noäi 2010, tr.617-618.
(5) Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô: Sñd, Caàn Thô 2005, tr.202.
(6) Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô: Sñd, Caàn Thô 2005, tr.206.
(7) Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô: Sñd, Caàn Thô 2005, tr.208-209.
(8) Ban Chaáp haønh Ñaûng boä thaønh phoá Caàn Thô: Sñd, Caàn Thô 2005, tr.209-210.
(9) Ban Chæ ñaïo vaø Toå chöùc ngaøy leã lôùn tænh Haäu Giang: Voøng Cung Caàn Thô Xuaân 1968,
Caàn Thô 1992, tr.103.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- can_tho_mat_tran_trong_diem_khu_tay_nam_bo_trong_cuoc_tong_tien_cong_va_noi_day_xuan_mau_than_1968_7.pdf