Tài liệu Cải tiến phẫu thuật sugiura điều trị xuất huyết tiêu hóa do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản: Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 8 * Phụ bản của Số 1 * 2004 Nghiên cứu Y học
88 CẢI TIẾN PHẪU THUẬT SUGIURA ĐIỀU TRỊ XUẤT HUYẾT
TIÊU HÓA DO GIÃN VỠ TĨNH MẠCH THỰC QUẢN
Văn Tần và CS
TÓM LƯỢC
Đặt vấn đề: XHTH do vỡ TMTQ giản là một biến chứng nặng của tăng áp tĩnh mạch cửa, thường do xơ
gan ở giai đoạn trễ. Tại BV Bình Dân, hằng năm, chúng tôi phải nhận cấp cứu trên 100 TH XHTH nặng, cấp
tính, gây sốc do biến chứng này. Chích xơ các tĩnh mạch giãn là điều trị ít can thiệp mà hiệu quả cầm máu khá
tốt, tuy nhiên, có một số TH tiếp tục XH hoặc sớm hoặc muộn do chích xơ không hiệu quả hoặc tái phát nên
phải chuyển qua phẫu thuật.
Ở những TH như vậy, trước đây, chúng tôi thường mổ nối TM cửa – TM chủ hay nối TM lách – TM thận
Các phẫu thuật này có thể gây hôn mê gan với một tỉ lệ đáng kể. Để khắc phục biến chứng trên, chúng tôi
chuyển ...
7 trang |
Chia sẻ: Đình Chiến | Ngày: 11/07/2023 | Lượt xem: 301 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Cải tiến phẫu thuật sugiura điều trị xuất huyết tiêu hóa do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
88 CAÛI TIEÁN PHAÃU THUAÄT SUGIURA ÑIEÀU TRÒ XUAÁT HUYEÁT
TIEÂU HOÙA DO GIAÕN VÔÕ TÓNH MAÏCH THÖÏC QUAÛN
Vaên Taàn vaø CS
TOÙM LÖÔÏC
Ñaët vaán ñeà: XHTH do vôõ TMTQ giaûn laø moät bieán chöùng naëng cuûa taêng aùp tónh maïch cöûa, thöôøng do xô
gan ôû giai ñoaïn treã. Taïi BV Bình Daân, haèng naêm, chuùng toâi phaûi nhaän caáp cöùu treân 100 TH XHTH naëng, caáp
tính, gaây soác do bieán chöùng naøy. Chích xô caùc tónh maïch giaõn laø ñieàu trò ít can thieäp maø hieäu quaû caàm maùu khaù
toát, tuy nhieân, coù moät soá TH tieáp tuïc XH hoaëc sôùm hoaëc muoän do chích xô khoâng hieäu quaû hoaëc taùi phaùt neân
phaûi chuyeån qua phaãu thuaät.
ÔÛ nhöõng TH nhö vaäy, tröôùc ñaây, chuùng toâi thöôøng moå noái TM cöûa – TM chuû hay noái TM laùch – TM thaän
Caùc phaãu thuaät naøy coù theå gaây hoân meâ gan vôùi moät tæ leä ñaùng keå. Ñeå khaéc phuïc bieán chöùng treân, chuùng toâi
chuyeån qua öùng duïng phaãu thuaät Sugiura. Phaãu thuaät Sugiura laø phaãu thuaät taùch rôøi caùc tónh maïch noái giöõa 2
heä tónh maïch cöûa vaø tónh maïch ñôn (phuï thuoäc vaøo heä chuû) quanh phaàn treân bao töû vaø quanh phaàn döôùi thöïc
quaûn ñeå cho caùc TM ñi vaøo bao töû vaø thöïc quaûn xeïp vaø do ñoù ngöng chaûy maùu.
Muïc tieâu nghieân cöùu: NC öùng duïng phaãu thuaät Sugiura caûi tieán trong ñieàu trò XHTH naëng do daûn vôõ
TMTQ vaø theo doõi keát quaû trung, daøi haïn.
Phöông phaùp nghieân cöùu: Laø nghieân cöùu tieàn cöùu, chuùng toâi ñaõ thöïc hieän phaãu thuaät Sugiura caûi tieán ñeå
moå cho caùc TH XHTH naëng maø ñieàu trò noäi hay chích xô khoâng hieäu quaû ôû 2 BV Nhi vaø BV Bình Daân töø naêm
1990 cho ñeùn naêm 2002,
Keát quaû: Trong thôøi gian treân, coù 68 TH ñöôïc moå vôùi phaãu thuaät Sugiura caûi tieán:- 15 TH ôû 2 BV Nhi vaø
53 TH ôû BV Bình Daân.
- Tuoåi trung bình caùc beänh nhaân ôû caùc BV Nhi laø 11, goàm 10 nam, 5 nöõ; ôû BV Bình Daân laø 48 vôùi 34 nam,
19 nöõ.
- 46/ 68 chöùc naêng gan ôû nhoùm Child B, haàu heát laø do xô gan, chæ coù 1 THø vöøa xô gan vöøa ung thö taâm
vò.neân phaûi caét boû phaàn treân bao töû vaø phaàn döôùi thöïc quaûn.
- Keát quaû gaàn vaø xa (thôøi gian theo doõi trung bình: 53 thaùng): Xuaát vieän, heát XH ñaït 95 % vôùi thôøi gian naèm
vieän trung bình sau moå laø 18 ngaøy. Bieán chöùng laø 19 TH (28%) vaø Tuû vong laø 13 TH (19%), trong ñoù coù 3 do
XH khoâng heát, 6 do suy gan, 4 do nhöõng nguyeân nhaân khaùc.
Trong theo doõi xa, coù 3 TH xuaát huyeát taùi phaùt phaûi chích xô,3 thoaùt vò ñöôøng moå thaønh buïng. Ngoaøi ra coù
7 suy chöùc naêng gan naëng vaø 3 ung thö gan maø 5 ñaõ töû vong.
Nhö vaäy, phaãu thuaät Sugiura maø chuùng toâi caûi tieán coù theå laøm cho noù bôùt phöùc taïp, tieát kieäm ñöôïc maùu
trong luùc moå, ruùt ngaén thôøi gian moå so vôùi phöông phaùp Sugiura chính goác maø keát quaû thu löôïm ñöôïc khoâng
khaùc.
Töø khoùa: Phaãu thuaät Sugiura.
Chöõ vieát taét: XHTH: xuaát huyeát tieâu hoùa; TMTQ: tónh maïch thöïc quaûn; TH: tröôøng hôïp; BV: beänh vieän;
XH: xuaát huyeát
* BV Bình Daân, TP. Chí Minh
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 601
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
SUMMARY
RESULTS OF MODIFIED SUGIURA PROCEDURE IN TREATING THE SEVERE UGI
BLEEDING DUE TO RUPTURE OF ESOPHAGEAL VARICES
Van Tan et al * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 601 - 607
Background : Dreadly UGI bleeding due to rupture esophageal varices of cirrhotic portal hypertension is
very common. Many patients died in emergency department (11,13,17). Almost of such patients have had
advanced stage liver dysfunction that the cirrhosis is leading cause (16,18). All kind of therapeutic modalities
are aiming to stop bleeding without more damaging liver cells. Sugiura procedure is one of a surgical
treatment inspired by Sugiura, a Japonnese surgeon 2 decades ago (4,9,15).
Purpose: We study the feasible technique and the results of median and the long term follow-up of
modified SUGIURA procedure.
Materials and Methods : - Materials : All patients admitted in emergency department of Binh Dan
hospital from 1990 to 2002 because of UGI bleeding due to rupture of esophageal varices that the medical
and sclerosing therapy can’t control.- Methods : Prespective.
The Sugiura procedure is modified as follow :· A selective splenectomy, · An azygo-portal deconnection
around the upper part of stomach and the lower part of the esophagus just below the lower left pulmonary
vein,· A separation - section of the cardia from the fundus and reanastomosis,· A fixation of the cardia and the
fundus to the diaphragm and to the lesser omentum without creating antireflux valve.· The procedure is
carried out by a midline abdominai supraumbilical incision..
Results : 68 patients were operated in a period of 12 years. There are 2 groups: 15 cases operated in
Children hospital, 10 male and 5 female that the middle age is 11 and 53 cases operated in Binh Dan Hospital,
34 male and 19 female. that the middle age is 48.
The liver function following Child classification is : · Child A: 11; · Child B : 46; Child C: 11
Results of surgical treatment : - The bleeding stopped in 95 %; - The complication rate: 28%; - The death
rate : 19 %, in details, there are: · Intraabdominal bleeding due to coagulation defect : 1 case; · Cardial
bleeding can’t be stopped : 2 cases; · Ascitic infection and debilities : 5 cases; · Liver failure 5 cases; 8 death
cases are in Child C and 5 others,.Child B.- Follow-up: There are 3 cases that the bleeding recurs; conservative
treatment save 2; 3 other cases having had an incisional hernia and in openning the abdomen to repair, we
found that the liver parenchyma became better (mild cirrhosis) in comparison with the first operation
(advanced cirrhosis) and no more ascitis. 7 progress to advanced cirrhosis that 3 of them, to HCC and 5 among
these patients died.
Discussion : Esophageal varices bleeding is a severe complication of liver cirrhosis-portal hypertension,
difficult to treat, even symptomatic. The surgical treatment is the last choice, besides the liver transplantation,
there are 2 main surgical procedures applicated since many decades (1,2,3,10,13). The first is aiming to
decrease the high pressure in the portal system, the second, disconnecting the veinous relation between the
portal and the systemic system around the distal esophagus and around the proximal stomach. Both
procedures have had serious problems in the post-op period as liver encephalopathy in the first and recurrence
of bleeding in the second. Sugiura procedure applicated in Japon have had a very good result in short and long
term result, the recurrent bleeding rate is under 5% (4,5,6,7,9,12) but with the same procedure applicated in
Europe and in USA, the bleeding recurs early and very high (13). However, In the last decade of 20 century, a
final report of this operation during 10 years studied in Mexico, the authors conclude that with a good choice of
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 602
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
patients (Child C excluded) and with dedicated surgical technique, the procedure can give excellent results
(14). An other problem suggests that if the bleeding is perfectly controlled, the liver cell can regenerate and so,
the liver function improved. In the long term follow-up of our patients, a half of them, the liver function
improve clearly not about in the clinical chracteristics bul also in the labo data (18). About our modified
procedure (in comparison with the original one), we can get the benefices: Short operative time consuming :
2.5 hours; Small amount of operative blood loss : 300 ml. Small rate of post-op liver encephalopathy: 3% ;
Little influence of liver function: no privation of blood supplying to the liver by portal vein. Avoiding almost the
esophageal anastomotic leakage. Simple post-op care with abdominal supra umbilical incision.
Conclusion: Our modified Sugiura procedure is feasible to practice and give the same result as the
original one. The useful points of this procedure are: the operative time is reduced, the blood loss, minimized,
the procedure, easy to practice and especially the rate of liver encephalopathy in post-op period decrease
significantly.
TOÅNG QUAN
XHTH do giaõn vôõ TMTQ vaø taâm vò laø moät bieán
chöùng naëng cuûa nghet heä tónh mach cöûa, tröôùc,
trong hay sau gan maø xô gan laø nguyeân nhaân haøng
ñaàu. Tuû vong do bieán chöùng naáy thöôøng raát cao vì
XH naëng khoâng töï caàm hoaëc do gan ñaõ bò suy laïi
suy theâm.
Taát caû moïi caùch ñieàu tri ñeàu nhaèm vaøo trieäu
chöùng, khoâng coù tính caùch tröø caên, tröø gheùp gan. Tuy
nhieân, khi ñieàu trò XH coù hieäu quaû, khoûi phaûi truyeàn
maùu vaø gan khoâng bò phaù huûy theâm do vieâm, do
thuoác thì teá baøo gan laïi sinh saõn laøm cho chöùc naêng
gan caûi thieän daàn(13).
Chöùc naêng gan aûnh höôûng quan troïng haøng ñaàu
ñeán keát quaû ñieàu trò(19). Chöùc naêng gan döïa vaøo 5 tieâu
chuaån, goâm coø laâm saøng vaø 3 xeùt nghieäm, ñöôïc tính
ñieåm nhö sau:
Baûng tính ñieåm theo Child-Pugh ñeå xeáp 3 nhoùm
(A,B,C) chöùc naêng gan.
Xeáp nhoùm Child
theo
A B C
Soá ñieåm ôû baûng döôùi 5-8 9-11 12-15
5 tieâu chuaån Khoâng, raát
ít
vöøa phaûi naëng
Toång soá Ñieåm Ñieåm Ñieåm Ñieåm
Dòch baùng Khoâng : 1 Vöøa : 2 Nhieàu : 3
Meâ naõo Khoâng : 1 Gñ 1-2 : 2 Gñ 3-4 : 3
Albumin/maùu g/l >3,5 : 1 2,5-3,5 : 2 < 2,5 : 3
Maät/maùu 2,5 : 3
PT% 75-100 : 1 50-75 : 2 < 50 : 3
Taïi BV Bình Daân, chuùng toâi ñaõ nhaän vaøo caáp
cöùu haøng naêm leân ñeán 100 tröôøng hôïp trong tinh
huoáng treân.
Moät trong nhöõng caùch ñieàu trò caàm maùu coù hieäu
quaû vaø caàn thieát laø phaãu thuaät, sau khi ñieàu trò noäi
hay chich xô thaát baïi. Phaãu thuaät cuõng coù nhieàu
phöông phaùp, trong nhöõng naêm sau naøy, chuùng toâi,
thöôøng moå vôùi phaãu thuaät Sugiura. Muïc tieâu caàm
maùu cuûa phaãu thuaät naøy laø caét rôøi caùc tónh maïch
noái giöõa 2 heä chuû vaø cöûa chung quanh phaàn treân
bao töû vaø phaán döôiuø thöïc quaûn ñeå khoâng cho maùu
chaûy vaøo caùc tónh maïch giaûn ôû trong loøng thöïc quaûn.
Phaãu thuaät Sugiura nguyeân thuûy nhö sau(4,9):
- Ñöôøng moå ban ñaàu laø 2 ñöôøng moå ngöïc vaø
buïng rieâng bieät vôùi 2 thì rieâng bieät; ngaøy nay, chính
taùc giaû vaø moät soá nhaø phaãu thuaät khaùc ñaõ caûi tieán coøn
laïi 1 thì vôùi ñöôøng moå ngöïc-buïng traùi, ngöïc traùi hay
buïng(1,2,4,5,8,10,11), phaãu thuaät goàm:
- Caét boû laùch,
- Caét rôøi nhöõng tónh maïch noái giöõa 2 heä cöûa vaø
chuû quanh phaàn döôùi thöïc quaûn, töø döôùi tónh maïch
phoåi traùi vaø quanh phaàn treân bao töû cho tôùi hang vò.
- Caét ngang thöïc quaûn roài noái laïi, traùnh caét ñöùt
thaân kinh 10,
- Taïo van quanh thöïc quaûn ñeå choáng dòch bao
töû traùo ngöôïc leân thöïc quaûn.
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 603
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Muïc ñích nghieân cöùu
Nghieân cuùu tính khaû thi cuûa phaãu thuaät Sugiura
caûi tieán ñeå ñieàu trò XHTH naëng do daõn vôõ TMTQ treân
BN bò xô gan vaø theo doõi keát quaû ngaén vaø trung vaø daøi
haïn
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN
CÖÙU
Tieàn cöùu taát caû caùc tröôøng hôïp moå vôùi phöông
phaùp Sugiura caûi tieán.
- Phaãu thuaät caûi tieán goàm caùc coâng ñoaïn sau
(1,3,5,8,14,15,16):
· Caét laùch choïn loïc,
· Caét rôøi taát caû caùc nhaùnh noái giöõa 2 heä tónh
maïch chuû vaø cöûa chung quanh phaàn treân bao töû vaø
phaàn döôùi thöïc quaûn, töø taâm vò ñeán taän tónh mach
Azygos nhoû, ôû ngay döôùi tónh mach phoåi traùi.
· Caêt ngang qua choã noái taâm vi – phình vò roài
khaâu laïi,
· Khaâu gaén taâm vò vaø phình vò vaøo cô hoaønh vaø
maïc noái nhoû,
· Ñöôøng moå laø ñöôøng buïng, giöõa, treân roán.
Ñoái töôïng
Nhöõng ngöôøi beänh bò XHTH do giaûn - vôõ TMTQ
vaø taâm -phình vò naëng, taùi phaùt, sau khi ñieàu trò noäi,
chích xô, thaét buùi tónh maïch giaûn thaát baïi taïi caùc
beänh vieän Bình Daân vaø Nhi Ñoàng töø ñaàu naêm 1990
ñeán heát naêm 2001. Chöùc naêng gan coøn ôû Child A vaø
B. Chæ ñònh moå ôû nhoùm Child C raát haïn cheá, daønh
cho TH cöïc kyø caáp cöùu vaø phaûi chaáp nhaän bieán chöùng
vaø töû vong raát cao.
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU
Ñaëc ñieåm
Toång soá TH moå laø 64, goàm 2 nhoùm :
- Nhoùm moå ôû beänh vieän Nhi: 15 TH, tuoåi trung
bình: 11, 10 nam vaøï 5 nöõ.
- Nhoùm moå ôû BV Binh Daân: 49 TH, tuoåi trung
binh: 44, 32 nam vaø 17 nöõ.
- Chöùc naêng gan theo Child chung cho caû 2
nhoùm laø :
· Child A 11
· Child B 42
· Child C 11
- Nguyeân nhaân:
- Xô gan: 56
- Khoâng xô gan: 8
- Beänh keát hôïp:
- Ung thö tuïy taùi phaùt : 1
- Ung thö thöïc quaûn vaø bao töû : 1
- Vieâm gan sieâu vi B : 36
- Ñaõ caêt boû laùch: 2
Keát quaû phaãu thuaät
- Thôøi gian moå trung bình laø 2giôø 50 phuùt, daøi
nhaát laø 3giôø 20 phuùt, ngaén nhaát laø 1giôø50 phuùt,
- Maùu maát trung bình trong moå laø 300ml, nhieàu
nhaát laø 2600ml, ít nhaát laø 160ml.
- Keát quaû töùc thôøi cho thaáy 61 TH heát xuaát huyeát,
ñaït tæ leä laø 95%. 52 tröôøng hôïp veát moå laønh vaø ra vieän
vôùi thôøi gian naèm vieän trung binh laø 18 ngaøy, ñaït tyû leä
laø 81,25 %.
- Bieán chöùng laø 28.125% (18 TH) vaø töû vong laø
18.75% (12 TH). Chi tieát nhö sau:
Trong 18 TH bò bieán chöùng goàm:
- Dòch baùng taêng nhanh, theâm traøn dòch maøng phoåi 6
- Nhieåm truøng dòch baùng vaø doø 3
- Roái loaïn ñoâng maùu 2
- Hoân meâ gan 2
- Bung thaønh buïng 1
- Lieät ruoät laâu, oùi 1
- Thoaùt vò qua ñöôøng moå 2
- Hoaïi töû ñaïi traøng 1
Ngoaøi ra, haàu heát tröôøng hôïp bò suy dinh döôõng
töø tröôùc moå vaø 60%, chöùc naêng gan khoâng caûi thieän
nhöng 90% TH sau moå, tieåu caàu taêng cao hôn bình
thöông.
Trong 12 TH töû vong, haàu heát naèm trong nhoùm
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 604
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
bò bieán chöùng, goàm coù:
XH trong oå bung vì roái loaïn ñoâng maùu 1
Coøn XH ôû taâm vò sau moå 2
Nhieåm truøng dòch baùng vaø suy kieät : 3
Hoaïi töû ñaïi traøng do nhoài maùu maøng treo 1
Suy gan, hoân meâ vaø suy thaän 5
Trong 12 TH töû vong, 8 ôû nhoùm Child C vaø 4, ôû
nhoùm Child B.
Theo doõi
Töø 6 thaùng ñeán 9 naêm, coù 3 TH xuaát huyeát taùi
phaùt, trong ñoù:
· Töû vong 1 TH
· Chích xô coù keát quaû 1 TH
· Ñieàu tri noäi taïm oån 1 TH vaø coù theå moå ïlaïi, laøm
caàu noái tónh mach cöûa-chuû.
· 7 suy gan naëng maø 3 bò ung thö, trong soá ñoùø 5
ñaõ töû vong.
Nhö vaäy, coù 5 TH töû vong trong thôøi gian theo
doõi treân maø 3 do suy gan vaø 2 ung thö gan.
Ngoaøi ra coù 3 TH bi thoaùt vò thaønh buïng maø 1 ñaõ
moå ñeå taïo hình 16 thaùng sau moå laàn ñaàu, ïkhi môû
buïng thaáy gan toát hôn laàn moå ñaàu vaø chöùc naêng gan
caûi thieän töø child B-C leân child A.. Beänh nhaân teân: Voõ
Minh D., beänh aùn soá: 3021/91, moå caáp cöùu ngaøy
2/6/96 vôùi PT Sugiura caûi tieán. Haäu phaãu, thaønh buïng
bò hôû, doø dòch baùng phaûi khaâu lai, khi xuaât vieän ñaõ bò
thoaùt vò ôû ñöôøng moå. Ngöôøi beänh ñöôïc theo doõi cho
ñeán 16 thaùng sau, chöùc naêng gan caûi thieän raát nhieàu,
khoâng coøn dòch baùng neân coù chæ ñònh moå söõa laïi
thaønh buïng. Khi vaøo buïng thaáy buïng saïch, gan phaùt
trieån lôùn vaø beà ngoaøi troâng toát hôn tröôùc raát nhieâu,
thaønh buïng bò hôû caân cô khaù roäng phaûi taïo hình. Haäu
phaâu khoâng bò bieán chöùng, ñeán nay ñöôïc 3 naêm,
ngöôøi beänh sinh hoaït bình thöôøng. Thaùng 9/1999,
beänh nhaân nhaäp vieän laïi vì nghi ung thö gan lan toaû,
ñieàu trò baûo toàn vaø ñaõ xuaát vieän.
BAØN LUAÄN
XHTH do giaûn vôõ TMTQ laø bieán chöùng naëng, caáp
cöùu, khoù ñieàu tri, nhaát laø trong nhoùm xô gan (2,7,13).
XH thöôøng xaåy ra ôû nhuõng ngöôøi bi xô gan naëng laøm
caûn trôû maùu tónh maïch cöûa chaûy qua gan ñeå ñi leân
tónh maïch treân gan roài vaøo tónh maïch chuû. Maùu töø
tónh maïch cöûa phaûi tìm nhöõng ñöôøng khaùc ñeå veà tónh
maïch chuû maø ñöôøng quan troïng haøng ñaàu laø qua caùc
tónh maïch noái vôùi heä chuû ôû döôùi nieâm maïc thöïc
quaûn, taâm vò vaø phình vò vaø vì caùc tónh maïch naøy
khoâng chòu noãi aùp suaát cao phaûi giaûn vaø vôõ(12,13)
Ñinh beänh chinh xaùc nhôø noäi soi thöïc quaûn.
Phaãu thuaät coù chæ ñònh khi ñieàu tri noäi vaø chich
xô thaát baïi( 6,10,11).
Tröôùc ñaây, chuùng toâi thöôøng moå noái tónh maïch
cöûa – tónh mach chuû, ñaëc bieät laø noiaù tónh mach laùch
- tónh mach thaäïn. Phaãu thuaät naøy nhieàu khi khoâng
thöïc hieän ñöôïc vì khoù boùc taùch caùc tónh maïch naøy
cho nguyeân veïn nhaát laø khi tónh maïch bò vieâm; phaãu
thuaät treân cuõng khoâng thöïc hieän ñöôïc khi caùc tónh
maïch naøy bò ngheït neân veà sau, chuùng toâi chuyeån qua
moå theo phöông phaùp Sugiura. Nhôø caûi tieán, phaãu
thuaät bôùt phöùc taïp vaø coù theå thöïc hieän trong voøng 2
giôø 30 phuùt vaø it khi phaûi duøng maùu trong moå baùn
khaån, ñaëc bieät laø sau moå, tæ leä hoân meâ gan giaûm raát
nhieáu so vôùi phaãu thuaät noái heä cöûa - heä chuû coå ñieån.
Phaãu thuaät naøy ñöôïc söû duïng ñaàu tieân ôû Nhaät do
Sugiura naêm 1973(9) vaø phaãu thuaät töông töï ôû Ai Caäp
do Hassab naêm 1967(15) ñaït keát quaû toát, nhô moå raát
roäng vaø raát trieät ñeå vaø choïn beänh cuõng nhö chuaån bò
beänh tröôùc moå kyõ. Du nhaäp vaøo Baéc Myõ vaø Chaâu AÂu
sau ñoù nhöng vì moå khoâng trieät ñeå neân khoâng ñaït
ñöôïc keát quaû nhö mong muoán(13). Môùi ñaây, moät nhoùm
BS phaãu thuaät ôû Meå Taây Cô toång keát 10 naêm moå vôùi
phaãu thuaät naøy cho keát quaû toát treân nhöõng beänh
nhaân ñöôïc choïn kyõ(14).
Caùi lôïi cuûa phaãu thuaät naøy laø vì khoâng laøm giaûm
aùp löc trong tónh maïch cöûa, neân khoâng laøm giaûm
löôïng maùu ñeán gan, do ñoù, tæ leä hoân meâ gan sau moå
giaûm nhöng caùi haïi laø coù theå bò xuaát huyeát taùi phaùt laø
do caùc tónh mach ñi vaøo bao töû vaø thöïc quaûn taùi
sinh(13,16,18). Trong nhoùm beänh cuûa chuùng toâi, coù 2
tröôøng hôïp xuaát huyeát do phaãu thuaät khoâng hieäu quaû,
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 605
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
chieám 3.12%, 5 tröôøng hôïp hoân meâ gan, chieám tæ leä
7.81% vaø 3 tröôøng hôïp XH taùi phaùt, chieám tæ leä 4.68%.
Veà kyû thuaât thì coù theå moå qua ñöôøng buïng, ñöôøng
ngöïc hay ñöôøng ngöïc-buïng vaø coù theå caét ñöùt thöïc
quaûn roài noái laïi. 100% tröôøng hôïp, chuùng toâi moå qua
ñöôøng buïng.
Caét qua thöïc quaûn roài noái laïi coù theå bì xì-do vôùi
moät tæ leä nhaát ñònhø, laø bieán chöng raát naëng, thöôøng
gaây töû vong. Choã noái thöïc quaûn coù theå bò heïp do veát
thöông laønh seïo veà laâu veà daøi laø moät dö chöùng khoù
ñieàu trò. Ngoaøi ra trong TH coù giaûn nôû tónh maïch ôû
phình vò thì coù theå bò taùi xuaát huyeát sôùm(11,16,18). Ñeå caûi
thieân tình traïng naøy, chuùng toâi, thay vì caét qua thöïc
quaûn thì caét qua phình vò roài khaâu laïi vaø ñaõ traùnh
ñöôïc 2 bieán chöùng treân trong nhoùm beänh nghieân cöùu
cuûa chuùng toâi(16,18). Cuõng vì sôï bieán chöùng xì-doø thöïc
quaûn, neân coù taùc giaû trieät maïch quanh bao töû vaø thöïc
quaûn maø khoâng caét qua thöïc quaûn(17).
Trong laâu daøi, neáu khoâng bò XH taùi phaùt vaø vieâm
gan tieáp tuïc thì chöùc naêng gan coù theå ñöôïc caûi thieän
nhôø teá baøo gan taêng sinh.
KEÁT LUAÄN
Caûi tieán phaãu thuaät Sugiura maø chuùng toâi thöïc
hieän taïi BV Bình Daân ñaõ laøm cho phaãu thuaät bôùt phöùc
taïp, coù theå thöïc hieän ñöôïc ôû caùc tuyeán tónh vôùi caùc BS
phaãu thuaät coù kinh nghieäm moå bao töû- taâm vò.
Choïn beänh toát, chuaån bò beänh kyõ, phaãu thuaät
trieät ñeã coù theå ñem laïi keát quaû caàm maùu khaù toát vaø töø
ñoù, chöùc naêng gan coù theå ñöôïc caûi thieän daàn.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1- Ginsberg RJ et al: Modified Sugiura procedure:
Ann.Thorac.Surg.: 34;258, 1982.
2- Mir J, Ponce J et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization performed as
emergency mesure for uncontrolled variceal bleeding.
Surg.Gynec. Obstet; 155: 868, 1982.
3- Spence RAJ et al: Results in 100 consecutive patients
with stapled esophageal transection for varices. Surg.
Gynec. Obstet.; 160: 323, 1985.
4- Sugiura M et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization in the
treatment of esophageal varices. World J. Surg. 8:
673,1984.
5- Umeyama K et al: Transabdominal esophageal
transection for esophageal varices. Experience in 101
patients. Br. J. Surg. 70:419, 1983.
6- Huizinga WKJ et al: Esophageal transection versus
sclerotherapy in the management of bleeding
esophageal varices in patients at high risk. Surg.
Gynec. Obstet. 160: 539, 1985.
7- Inokuchi K et al: Prophylactic portal non
decompressive sugery in patients with esophageal
varices: Interrim study. Ann Surg. 200: 61, 1984.
8- Pierce GE et al: A transthoracic devascularization
procedure for control of bleeding esophageal varices.
Am. J Surg. 134: 794, 1977.
9- Sugiura M et al: A new technic for treating of
esophageal varices. J. Thorac. Cardiovasc. Surg. 66:
677, 1973.
10- Delaney JP et al: Esophagogastric devascularization
for treatment of bleeding varices in Advances in
Surgery, edited by Delaney, pp 518- 587, 1985.
11- Gouge TH et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization for bleeding
esophageal varices. Am. J. Surg. 151: 47, 1986.
12- Tanenaka H et al: Hemodynamic study after
devascularization procedure in patients with
esophageal varices. Surg. 107: 55. 1990.
13- Henderson JM: Portal hypertension. Maingot’s
Abdominal Operations 57: 1649, 10th Edit. 1997 by
Appleton and Lange.
14- Orozco H et al: Elective treatment of bleeding varices
with the Sugiura operation over 10 years. Am J Surg
1992; 163: 585- 589.
15- Hassab MA: Nonshunt operations in portal
hypertension without cirrhosis. Surg Gynec Obstet
1967; 131: 648-654.
16- Van Tan et al: Keát quaû ñieàu trò XHTH naëng, taùi phaùt
do giaûn vôõ tónh maïch thöïc quaûn trong chöùng taêng aùp
tónh maïch cöûa baèng phaãu thuaät Sugiura caûi tieán.
SHKHKT BV Binh Daân, 7, 1994.
17- Leâ Quang Nghóa et al: Phaãu thuaät trieät maïch ñôn-cöûa
trong XH thöïc quaûn do cao aùp tónh maïch cöûa.
SHKHKT BV Bình Daân, soá 7, 1994.
18- Van Tan et al: Caûi tieán PT Sugiura ñeå ñieàu trò XHTH
do giaûn vôõ tónh maïch thöïc quaûn. Baùo caùo vaø ñaêng
trong saùch “ Baùo caùo khoa hoïc”, ñaïi hoäi hoäi ngoaïi khoa
Vieät Nam laàn thöù X, 29-30/10/1999.
19- jabbour N et al: Portal hypertension: Management of
variceal bleeding. Vas. Dis., 2nd Edit, Edit by Darwin
Eton, 1999 Landes Bioscience. P 309.
20- Ginsberg RJ et al: Modified Sugiura procedure:
Ann.Thorac.Surg.: 34;258, 1982.
21- Mir J, Ponce J et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization performed as
emergency mesure for uncontrolled variceal bleeding.
Surg.Gynec. Obstet; 155: 868, 1982.
22- Spence RAJ et al: Results in 100 consecutive patients
with stapled esophageal transection for varices. Surg.
Gynec. Obstet.; 160: 323, 1985.
23- Sugiura M et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization in the
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 606
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
33- Orozco H et al: Elective treatment of bleeding varices
with the Sugiura operation over 10 years. Am J Surg
1992; 163: 585- 589.
treatment of esophageal varices. World J. Surg. 8:
673,1984.
24- Umeyama K et al: Transabdominal esophageal
transection for esophageal varices. Experience in 101
patients. Br. J. Surg. 70:419, 1983.
34- Hassab MA: Nonshunt operations in portal
hypertension without cirrhosis. Surg Gynec Obstet
1967; 131: 648-654. 25- Huizinga WKJ et al: Esophageal transection versus
sclerotherapy in the management of bleeding
esophageal varices in patients at high risk. Surg.
Gynec. Obstet. 160: 539, 1985.
35- Van Tan et al: Keát quaû ñieàu trò XHTH naëng, taùi phaùt
do giaûn vôõ tónh maïch thöïc quaûn trong chöùng taêng aùp
tónh maïch cöûa baèng phaãu thuaät Sugiura caûi tieán.
SHKHKT BV Binh Daân, 7, 1994. 26- Inokuchi K et al: Prophylactic portal non
decompressive sugery in patients with esophageal
varices: Interrim study. Ann Surg. 200: 61, 1984.
36- Leâ Quang Nghóa et al: Phaãu thuaät trieät maïch ñôn-cöûa
trong XH thöïc quaûn do cao aùp tónh maïch cöûa.
SHKHKT BV Bình Daân, soá 7, 1994. 27- Pierce GE et al: A transthoracic devascularization
procedure for control of bleeding esophageal varices.
Am. J Surg. 134: 794, 1977.
37- Van Tan et al: Caûi tieán PT Sugiura ñeå ñieàu trò XHTH
do giaûn vôõ tónh maïch thöïc quaûn. Baùo caùo vaø ñaêng
trong saùch “ Baùo caùo khoa hoïc”, ñaïi hoäi hoäi ngoaïi khoa
Vieät Nam laàn thöù X, 29-30/10/1999.
28- Sugiura M et al: A new technic for treating of
esophageal varices. J. Thorac. Cardiovasc. Surg. 66:
677, 1973. 38- jabbour N et al: Portal hypertension: Management of
variceal bleeding. Vas. Dis., 2nd Edit, Edit by Darwin
Eton, 1999 Landes Bioscience. P 309.
29- Delaney JP et al: Esophagogastric devascularization
for treatment of bleeding varices in Advances in
Surgery, edited by Delaney, pp 518- 587, 1985. 39- Marthur SK et al: Transabdominal extensive
esophagogastric devascularization with
gastroesophageal stapling for management of non
cirrhotic portal hypertension: Long term results.
World Surg 23, 1095, 1999; 1168-73.
30- Gouge TH et al: Esophageal transection and
paraesophagogastric devascularization for bleeding
esophageal varices. Am. J. Surg. 151: 47, 1986.
31- Tanenaka H et al: Hemodynamic study after
devascularization procedure in patients with
esophageal varices. Surg. 107: 55. 1990.
32- Henderson JM: Portal hypertension. Maingot’s
Abdominal Operations 57: 1649, 10th Edit. 1997 by
Appleton and Lange.
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 607
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- cai_tien_phau_thuat_sugiura_dieu_tri_xuat_huyet_tieu_hoa_do.pdf