Cài đặt nhiều hệ điểu hành trên máy ảo

CÀI ĐẶT NHIỀU HỆ ĐIỂU HÀNH TRÊN MÁY Ả o (Theo PC World V ỉêt Nam - 6/2002) Bài viết này mong muôn ưình bày m ột các ngắn gỌn vế khái niệm máy ảo và hướng dẫn cách cài đặt phẩn mềm tạo máy ảo VMware Workstation 3.0 trong các h ệ điều hành Windows XP và Linux Red Hat 7.1. Bài viết cũng mong muôn chia sẻ những chia sẻ kinh nghiệm vé cách cài dặt Windows XP và Red Hat 7.1 Ưong môi trường máy ảo. MÁY AO LÀ GÌ? Bạn là người yêu thích tìm tòi, học hỏi. Bạn muốn khảo nghiệm một hệ điểu hành (HĐH) mới mà không muốn làm ảnh hưởng gì tới HĐH đang sử dụng. Bạn có một phần mền thú vị nhưng lại không chạy trên HĐH hiện hành. Bạn muốn cài đặt nhiều HĐH trên một PC một cách đơn giản nhất. Bạn là một lập ưình viên và đang mong muốn thử chương tình mình viết ưên các nển tảng khác nhau. Ban muốn chạy những ứng dụng mạng trên PC không nối mạng của mình. Bạn có thể làm tất cả những điều ưên thông qua việc tạo lập các máy ảo trên một máy tính duy nhất. Câu hỏi đặt ra là máy ảo (Virtual Machine - VM) là gì? VM là một môi trường phần mềm cho phép một hoặc hơn một HĐH và các ứng dụng của chúng hoạt động song song ưên chỉ một máy tính duy nhất. Điếm thú vị là chúng ta có thể chuyển đổi qua lại giữa các HĐH đang chạy chỉ bằng một hoặc hai thao tác mà không phải khởi động lại PC. Đối với các HĐH, không có gì khác biệt giữa VM và PC thật (real Computer). Nói một các ngắn gọn, VM chính là một bản sao của PC thật. Gần như, điều gì bạn có thể làm được trên máy thật thì bạn cũng có thể làm được trên VM. Khi sử dụng VM cho các HĐH khác nhau, bạn cần nắm được một số khái niệm chủ chốt sau: * Máy ảo (virtual machine - VM): là một PC do phần mểm tạo máy ảo giả lập. * Máy chủ (host machine): là PC mà trên đó bạn cài phần mềm tạo VM * H ệ điều hành chủ (host operating system): là hệ điều hành chạy ữên máy chủ. * H ệ điều hành khách (guest operating system): là hệ điều hành chạy trên một VM ề k * w Õ ' T m - ìh S a a s ỉK £ l tn v a lC f r 1 A t r M | V t t w f f W f t f k s u i» » g r ^ ế e c t t ù f * UGS V >«»*««■ "«I• 03 Ckk moj** e>4 Windows Professional 0 -J <i s © | Jt H'mhl: RH 7.1 (cửa sô Ctrl-Alt-Fl) trong XP VMw»» WMitibni |»*r xy IWwmbwiM (H ppyw VM KHm) í ậ , Ir tr rn H M rD M K im l» 9 * *stewr R w M l O w ianrm ti » ’ • H* t'H turr* ^ M r M m « 1 * ......... % 4 AM Vt MX« ^ r n Btr».. I * , , : , Hình 2: XP Ưong RH CÀI ĐẶT PHẦN MỀM TẠO MẢY Ả o Phần mềm tạo VM mà tôi giới thiệu trong bài viết này là Vmware Workstation 3.0 của hãng Vmware (ì■ Tất cả các ví dụ dưới đây tiến hành với file cài đặt được tải xuống từ địa chỉ nêu trên. Bạn có thể tìm tới địa chỉ này để tìm hiểu thêm thông tin và tải phần mểm này về. Tuy nhiên, có 3 lưu ý trước khi bạn muốn làm bất cứ điều gì: 1. VMware Workstation 3.0 có 2 bản: bản cho Windows (12 MB); bản cho Linux (9,23 MB) 2. Phần mềm này không miễn phí. Bạn phải cung cấp 1 địa chỉ e-mail để nhận được một số đăng ký tạm thời sử dụng phần mềm này trong 30 ngày. 3. PC cùa bạn phải đủ mạnh va đĩa cứng phải còn đủ chỗ đế cài thêm HĐH. Theo hãng Vmware, cấu hình tối thiểu để Vmware Workstation 3.0 hoạt động trong Windows XP (XP) và Red Had 7.1 (RH) là: - CPU: 266 MHz (chỉ hỗ trỢ Intel Pentium II, III, 4 và ADM Athlon) - RAM: 128 MB (phải có đủ RAM để chạy máy chủ cộng thêm số RAM chia cho mỗi HĐH khách) - Card màn hình: 256 mầu (8 bit). Máy chủ Linux đòi Card màn hình phải được XFree86 hỗ ượ - Đĩa cứng: 20 MB cho Vmware Workstation và 500 MB cho mỗi HĐH khách - CD-ROM Cài đ ặ t VMware Workstation 3.0 trong XP Bạn cắn lưu ý bản Vmware Workstation 3.0 dành cho Windows có thể cài đặt ưên hầu hết các HĐH của Microsoft. Trong phần này, tôi xin hướng dẫn các cài đặt phần mền tạo máy ảo này trong môi trường Windows XP. Sau khi tải file VMwareWorkstatìorì-3.0.0-1455.exe vê, bạn đăng nhập để có quyền quản trị hệ thống và từ đó tiến hành cài đặt bình thường như đối với các phẩn mềm khác. Bạn có thể chọn OK với hầu hết các thông báo xuất hiện ưên màn hình vì bạn hoàn toàn có thể cấu hình lại VmwareWorkstation sau khi quá ưình cài đặt hoàn tất. Chỉ có một điểm bạn cẩn lưu ý là khi thấy xuất hiện một hộp thoại hỏi bạn có muốn đổi tên phần mở rộng của các file chứa đĩa ảo trên máy chủ thành *.vdmk không, thì bạn nên chọn lệnh Search để tìm các file này và nếu tìm thấy thi nên tiến hành các thay đổi như gợi ý. Nếu đã từng cài bản Vmware Workstation 2.0 thì rất có thể bạn không những phải tiến hành thay đổi nêu ữên mà còn phải đổi tên file *.std (file lưu giữ tình trạng tạm dừng của VM) thành *.vmss. Những thay đổi như trên là đặc biệt cẩn thiết để tránh xung đột với tính năng khôi phục hệ thống (System Restore) của XP. ; * • » íẳ» Mm » fûpan O oa* ft«c* rritob«gn Hình 3: VMware Workstation ưong XP Không giống như nhiều phần mển khác vốn cố thể hoàn tất quá tình cài đặt mà không phải khởi động lại XP, VmwareWorkstation 3.0 đòi hỏi HĐH máy chủ phải được khởi động lại thì quá trình cài đặt mới thành công. Cài đ ặ t VmwareWorkstation 3.0 ứ ong R H 7.1 Trước khi cài đặt VmwareWorkstation 3.0 trong RH 7.1, bạn cẩn lưu ý phần mềm này có 2 phiên bản cài đặt dành cho Linux. Bản thứ nhất là VMwareWorkstatíon-3.0.0-1455.tar.gz và bản thứ 2 là VMwareWorkstation-3.0.0- 1455.rpm. v ề bản chất, 2 phiên bản này không khác nhau. Chúng chỉ đòi hỏi cách cài đặt khách nhau chút ít. Trong phân này, tôi xin ưình bày cách cài đặt với cả 2 phiên bản nêu ưên ưên máy chủ RH 7.1. Quá ưình cài đặt có thể được tiến hành trong cửa sổ Terminal của môi trường văn bản (Text Mode) hoặc đổ họa (Graphic Mode). Theo tôi, bạn nên cài đặt Vmware Workstation ưong môi trường đổ họa Xwindow của GNOME hoặc KDE. Nếu không quen với cách chuyển thư mục ưong Terminal của RH, bạn hãy gõ lệnh [me] để chạy Midnight Commander - mọt tiện ích tương tự như NC của DOS. Sau đâu là các bước tiến hành. Các câu lệnh đều không có dấu [ ]: Vtelkftoa;vlocafhost JocaMomant: rtmp/New D iriictorv'vmwafe-ifcstfit) - Terminal Ị Fil* Semons Settings Hi Ip ÃTĩẽŨõhõãỡIõcTĩhãstTTTẽŨ^ ĩĩoĩT^ ĩr^ 'Vietkhorflocalhost Vietkhoo] * 5U ’ass word: 'rootfllocalhost Vietkhoa]* nc [ro ot91oc«lh g«t v»Marc~dtstr 4b]« , / v m u i x 'i n s t a l l p l l □ " - .1 C Twmntl No I Htnh 4: cử a s ổ Terminal 1 . Từ dấu nhắc ưong cửa sổ Terminal, gõ lệnh [su] để đăng nhập vào Root lẩy quyền quản trị hệ thống. 2 . Chuyển tới thư mục chứa file cài đặt. Trong trường hỢp file này nằm trên đĩa CD thì bạn phải dùng lệnh [mount] để mở ổ CD-ROM (ưong Xwindow, chỉ cẩn nhấn chuột vào biểu tượng ổ CD-ROM). 3 . Nếu cài đặt từ bản RPM ửù bạn chỉ cần gõ lệnh sau: [rpm -U hv VMwareWorkstation-3.0.0-1455.rpm]. Nếu dùng bản TAR.GZ đù bạn nên chép file cài đặt này vào một thư mục tạm ưên ổ cứng, giả sử như [/tmp] để quá trình cài đặt thuận tiện hơn. Để chép file từ thư chứa file cài đặt, bạn gõ lệnh [cp VMwareWorkstation-3.0.0-1455.tar.gz /tmp]. Sau đó chuyển tới thư mục [/tmp] bằng lệnh [cd /tmp] để úến hành giải nén file, Để giải nén, bạn gõ lệnh [tar zxf VMwareWorkstation-3.0.0-1455.tar.gz]. Trong Xwindow, bạn có thể dùng tiện ích Achiver (tương tự như Winzip). Tiếp tục gõ [cd vmware-distrib] để chuyển tới thư mục vừa giải nén. Đ ể bắt đ ầu cài đặt, ban gõ [./vmware-instalLjpl]. I File Setiions Setting* Help ,Vietkhoa91ocalhost Vietkhoa] * su Password: >oot#loc«lh©st Vietfchoa]« **c rootslocalhost v*«are-distrib]» ./vnuare-inst*ll.pl >©attng a new ìmLaller database LTSing the tar2 foraat. Imt-sllinf the content of the pack ate. In whicti directory do you *MT»t to install th© binary f ’/usr/bin] I • □ X Q Nw i|p}T(frrmlNoi I Hình 5: Quá trình cài đặt bắt đầu Sau quá trình này, nếu cài đặt từ bản RPM, bạn phải chạy file [vmware-config.pl] để thiết đặt các cấu hình cần thiết. Nếu dùng bản TAR.GZ thì bạn không phải thực hiện thao tác trên, vì trình cài đặt đã làm giúp bạn điều này khi bạn trả lời YES từ dấu nhắc ưên màn hình. Từ lúc này trở đi bạn có thể nhận được khá nhiều câu hỏi của trình cài đặt. Theo tôi, bạn nên chấp nhận các giá trị ngắm định mà chương ưình gợi ý vì phần lớn trong số chúng có thể được cấu hình lại sau khi cài đặt thành công. LƯU ý bạn có thể bỏ qua các thiết đặt cho máy chủ DHCP bằng cách nhấn phím Spacebar rổi Q. Khi quá trình cài đặt hoàn tất, một thông báo thành công sẽ xuất hiện trên màn hình. Nếu không nhận được thông báo này, bạn cần phải lặp lại các bước cải đặt như ưên đã nêu. Hình 6: Cài đặt thành công TẠO MÁY ÀO VÀ CÀI RH TRÊN MÁY CHỦ XP Tạo máy ảo Bạn chỉ cắn chọn Next với hầu hết các thông báo trên màn hình. Các bước tiến hành tạo VM cụ thể như sau: 1 . Khởi động Vmware Workstation và chọn New Virtual Machine. Nếu đây là lân đầu tiên chạy Vmware Workstation, bạn sẽ được yêu cầu nhập mã số đăng ký (license) mà hãng Vmvvare cung cấp cho bạn qua e- mail hoặc Ưên đĩa CD. 2 . Trong hộp thoại New Virtual Machine bạn sẽ có 3 lựa chọn TypicahTạo VM với những lựa chọn cấu hình và thiết bị thông thường nhất Custom: Tạo máy ảo với những lựa chọn cấu hỉnh cụ thể Vmware Guest OS Kit: Tạo máy ảo chạy HĐH của Microsoft vói những tính năng hỗ trỢ đặc biệt được cài đặt trước. Bạn hãy chọn Typical hoặc Custom. Select the AppfOpfiale Configuiation How would you piefM to canfigue you) new vntual machne? 3 . Chọn HĐH máy khách là Linux. 4. Chọn tên cho VM và vị ưí lưu các file cần thiết của VM. 5 . Phân phối RAM cho máy khách. Nếu lượng RAM không thiếu, bạn nên chấp nhận gợi ý của Vmware Workstation 6. Thiết lập cấu hình mạng cho máy ảo .sẽ có 4 tùy chọn. Use Bridged Networking: cho phép HĐH máy khách truy nhập trực tiếp vào mạng Ethernet Use network Address Translation: cho phép HĐH máy khách truy nhập vào mạng cũng như những máy khác trong mạng truy nhập vào máy khách, thông qua máy chủ (dùng địa chỉ IP của máy chủ) Use host-only networking : không cho phép làm những việc mà Use network Address Translation cho phép. Máy ảo được nối với máy chủ thông qua một mạng riêng ảo. Do not use a network: cho phép tách biệt VM hoàn toàn khỏi máy chủ và mạng 7. Chọn đĩa “cứng” cho VM. Chương trình giới thiệu 3 lựa chọn Create New Virtual Disk: VMVỈare Workstation sẽ tạo 1 file đĩa ảo ưên máy chủ và dùng file này như là đĩa cứng cho máy ảo. Các thông tin lưu ư ữ ưên đĩa cứng của máy ảo trên thực tế sẽ được lưu vào trong file này. Use An Existing Virtual Disk: Chọn chế độ này nếu bạn muốn dùng lại 1 đĩa ảo đã có trước Use a Physical Disk: Chọn chê độ này để sử dụng một phân vùng đĩa cứng ưên máy chủ như là đĩa cứng của VM. Nêu PC của bạn đã được cài 2 HĐH ưở lên trên các phân vùng khác nhau, thi chế độ này cho phép bạn không phải khởi động kép nữa. Bạn chọn Create New Virtual Disk. 8. Chọn dung lượng đìa cứng cho VM. Dung lượng gợi ý ở đây là dung lượng lớn nhất có thể của đĩa cứng VM. Khi mới được tạo ra, đĩa này rất nhỏ (chỉ vài ưăm KB) nhưng nó sẽ nở dẩn ra khi HĐH khách và các ứng dụng được cài đạt. 9 . Chọn Finish đ ể hoàn tấ t quá trình tạo VM Cài Red H at 7.1 trên máy ch ủ Windows XP Quá trình cài RH trên VM ưong môi trường XP nên được tiến hành từ đĩa CD cài đặt của HĐH này. Nói chung các bước tiến hành diễn ra bình thường như khi cài RH trên PC thật. Dưới đây, tôi chỉ để cập tới những điểm khác biệt: 1. Sau khi tạo VM thành công, bạn đưa đĩa cài đặt RH 7.1 vào ổ CD-ROM và nhấn nút Power on trên thanh công cụ trong cửa sổ chương trình VMware Workstation để khởi động VM. ■SỈ Linux (4) - VMware W orkstation Q Power Off [> Power On 00 ^ 3 Full boc-eri Virtual Machine Name Linux (4) Sũ Linux SŨ Linux (4) IB Status: Powered off This virtual machine is powered off It is like a virtual machine, click the Power On button. Hình 8: Khởi động VM 2 . Giống như PC thật, VM sẽ quét tất cả các thiết bị có khả năng khởi động, rồi khỏi tạo việc cài đặt RH từ đĩa CD. Bạn nên cài RH ở chế độ Text Mode. Nếu đơn thuần nhấn Enter đù ưình cài đặt cũng tự động chuyển về chế độ Text Mode. 3. Tiến hành cài đặt bình thường dựa trên các chỉ dẫn trên màn hình. Hình 9: RH đang đuợc cài đặt trên VM ưong XP 4 . Khi gặp thông báo vể Bảng phân vùng bị hỏng (Bad Partition Table) và đề nghị sửa chữa với những cảnh báo đáng SỢ về việc mất dữ liệu thì bạn cứ bình tình. Thực sự không có vấn đề gì nghiêm trọng xảy ra như khi cài ưên PC thật. Đơn giản là đĩa ảo cắn được định dạng và tạo phân vùng. Bạn nên chọn chế độ tạo phân vùng tự động khi màn hình Automatic Partitioning xuất hiện. j k v*#*»** T ccfc « re* v n n o C k * or> t w »0 rw ta l eesaa jffinh 10: Thông báo về Bảng phân vùng bị hỏng Chọn Default cho Video Card. Các bước cấu hình cho Xwindows (Xserver) nên được tiến hành nhanh chóng theo các giá trị ngắm định, vả không cần phải thử các thiết đặt cho Xwindows. Bạn không phải lo lắng về chê độ đổ họa của GNOME và KDE. VMware Workstation sẽ cung cấp 1 tiện ích mang tên VMware Tools để giúp bạn làm điều này sau. Sau khi cài đặt kết thúc thành công, VM sẽ khởi động lại và tải HĐH Linux RH (nếu không bạn hãy nhấn nút Power on). Công việc lúc này là cài trình điều khiển (driver) màn hình cho VM. Các bước tiến hành như sau (các lệnh đều không có dấu [ ]: ■ t o w w e f l [> P m w C n J J 5« c * < d 0 » n t t S 3 M i o w i __________________ saaM Hình 11: RH khởi động trên VM - Chọn Settings - VMware Tools Install trong cửa sổ chương trình VMware Workstation ưên nền XP Đăng nhập vào hệ thống bằng tên và mật khẩu bạn tạo ưong quá trình cài đặt RH. Từ dấu nhắc ưong cửa sổ Terminal của VM, gõ lệnh [su] để lấy quyền quản trị hệ thống. - Theo ngắm định file cài đặt này được nén và nằm ưên ổ CD-ROM ảo của VM. Bạn nên chép nó tới thư mặc [/tmp]. Cụ thể, bạn gõ các lệnh sau: [mount -t ÍSO9660 /dev/cdrom /mnt]: để ổ CD-ROM ảo hoạt động. [cp /mnt/vmware-linux-tools.tar.gz /tmp]: để chép file tới thư mục [/tmp]. [lúĩiount /dev/cdrom]: để ổ CD-ROM ảo tạm dừng hoạt động. - Tiễn hành giải nén và cài đặt. Các câu lệnh như sau: [cd /trap]: để chuyển tới thư mục [/tmp]. [tar zxf vmware-liniix-tools.tar.gz]: để giải nén file cài đặt. [cd vmware-linux-tools]: để chuyến tới thư mục lưu các file vừa được giải nén. [./install.pl]: để chạy file cài đặt VMware Tool - Tới đây, bạn có thể yên tâm khởi động Xwindow từ câu lệnh [startx] để vào GNOME hoặc KDE. VMware Tool còn có một số tính năng khác khá thú vị. Bạn có thể tìm hiểu qua bằng việc gõ lệnh [vmware-toolbox &] từ dấu nhắc trong cửa sổ Terminal