Báo cáo Đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa tỉnh Đăk Nông (quy mô 500 giường)

BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA TÆNH ÑAÊK NOÂNG BAÙO CAÙO ÑAÙNH TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG (ÑAÕ CHÆNH SÖÛA THEO BIEÂN BAÛN HOÄI ÑOÀNG NGAØY 30/9/2004 ) DÖÏ AÙN: ÑAÀU TÖ XAÂY DÖÏNG BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA TÆNH ÑAÊK NOÂNG (QUY MOÂ 500 GIÖÔØNG) XAÕ ÑAK NIA, HUYEÄN ÑAÊK-NOÂNG, TÆNH ÑAÊK–NOÂNG THAÙNG 10 NAÊM 2004 CHÖÔNG 1 MÔÛ ÑAÀU Tænh Ñaêk Noâng vôùi toång dieän tích töï nhieân 651.438 ha, daân soá 363.118 ngöôøi laø moät tænh môùi thaønh laäp. Do ñoù Tænh gaëp raát nhieàu khoù khaên, thieáu thoán, ñaëc bieät trong ngaønh Y teá. Nhaän thöùc saâu saéc ñieàu ñoù, Sôû Y teá vaø Beänh vieän tænh Ñaêk Noâng ñaõ nhanh choùng toå chöùc oån ñònh caùc hoaït ñoäng y teá, ñaùp öùng nhöõng nhu caàu caáp thieát tröôùc maét veà vieäc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe cho nhaân daân. Ñöùng tröôùc nhöõng thaùch thöùc do söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi noùi chung vaø tænh Ñaêk Noâng noùi rieâng, Ban laõnh ñaïo ngaønh y teá vaø Beänh vieän tænh Ñaêk Noâng thaáy raèng caàn phaûi sôùm coù keá hoaïch Quy hoaïch toång theå maïng löôùi y teá toaøn tænh, ñoàng thôøi xaây döïng môùi Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng, ñaûm baûo chaát löôïng caû veà chuyeân moân, toå chöùc vaø cô sôû vaät chaát. Döï aùn ñaàu tö xaây döïng Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng quy moâ 500 giöôøng seõ laø moät Beänh vieän theo xu höôùng ñoåi môùi khoâng bò laïc haäu so vôùi Beänh vieän caáp Tænh trong nöôùc vaø khu vöïc, ñaùp öùng cao nhaát yeâu caàu tröôùc maét cuõng nhö laâu daøi ñoái vôùi coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe cho nhaân daân. Tuaân thuû Luaät Baûo veä Moâi tröôøng Vieät Nam, theo Nghò ñònh 175/CP cuûa Chính Phuû kyù ngaøy 18/10/1994 veà vieäc laäp baùo caùo Ñaùnh giaù Taùc ñoäng Moâi tröôøng cuûa Döï aùn, Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng ñaõ phoái hôïp vôùi Trung Taâm Nghieân Cöùu Coâng Ngheä vaø Thieát Bò Coâng Nghieäp - Khoa Moâi tröôøng – Tröôøng ÑH Baùch Khoa TP.HCM thöïc hieän baùo caùo Ñaùnh giaù Taùc ñoäng Moâi tröôøng chi tieát cho Döï aùn. “Ñaàu tö Xaây döïng Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng Quy moâ 500 giöôøng”. Baùo caùo Ñaùnh giaù Taùc ñoäng Moâi tröôøng (goïi taét laø ÑTM) ñöôïc hình thaønh nhaèm phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù baûo veä moâi tröôøng, ñöa ra caùc döï baùo, caùc bieän phaùp, coâng cuï ñeå ngaên ngöøa, giaûm thieåu caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa quaù trình hình thaønh vaø ñi vaøo hoaït ñoäng cuûa moät döï aùn. MUÏC ÑÍCH VAØ NOÄI DUNG CUÛA BAÙO CAÙO Noäi dung vaø muïc ñích baùo caùo Caùc noäi dung toång quaùt cuûa baùo caùo ÑTM bao goàm: Moâ taû caùc hoaït ñoäng cuûa Döï aùn coù khaû naêng taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng. Moâ taû hieän traïng moâi tröôøng töï nhieân vaø kinh teá – xaõ hoäi taïi khu vöïc xaõ Ñaêk Nia, huyeän Ñaêk - Noâng, tænh Ñaêk – Noâng. Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng khi Döï aùn ñang tieán haønh xaây döïng vaø ñi vaøo hoaït ñoäng. Ñeà xuaát caùc bieän phaùp giaûm thieåu taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng khi Döï aùn ñang tieán haønh xaây döïng vaø khi ñi vaøo hoaït ñoäng. Ñeà xuaát chöông trình quan traéc moâi tröôøng taïi khu vöïc Döï aùn hoaït ñoäng. Ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu vaø noäi dung neâu treân, nhöõng coâng vieäc sau ñaây ñaõ ñöôïc trieån khai thöïc hieän: Xaùc ñònh döõ lieäu ban ñaàu Thu thaäp taøi lieäu vaø khaûo saùt thöïc teá hieän traïng, ñieàu kieän töï nhieân, ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi taïi khu vöïc Döï aùn; Döï aùn “Ñaàu Tö Xaây Döïng Beänh Vieän Ña Khoa Tænh Ñaêk Noâng (Quy Moâ 500 Giöôøng)”, do Uûy ban nhaân daân tænh Ñaêk Noâng laøm Chuû quaûn ñaàu tö, vaø Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng laøm chuû ñaàu tö. Thu maãu khoâng khí, nöôùc ngaàm vaø khaûo saùt hieän traïng moâi tröôøng khu vöïc Döï aùn; Xaùc ñònh caùc nguoàn oâ nhieãm xung quanh khu vöïc Döï aùn. Phaân tích vaø ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng Ñaùnh giaù hieän traïng moâi tröôøng taïi khu vuïc Döï aùn; Phaân tích vaø ñaùnh giaù caùc ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi taïi khu vöïc Döï aùn; Phaân tích vaø ñaùnh giaù caùc nguoàn thaûi vaø khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng trong giai ñoaïn xaây döïng Döï aùn vaø giai ñoaïn Döï aùn ñi vaøo hoaït ñoäng; Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa töøng nguoàn vaø toång hôïp caùc nguoàn oâ nhieãm ñeán moâi tröôøng. Ñeà xuaát caùc bieän phaùp kyõ thuaät vaø quaûn lyù oâ nhieãm Quaûn lyù nguoàn oâ nhieãm khoâng khí; Quaûn lyù nguoàn oâ nhieãm nöôùc; Quaûn lyù chaát thaûi raén. TÌNH HÌNH TAØI LIEÄU, SOÁ LIEÄU LAØM CAÊN CÖÙ CHO BAÙO CAÙO Baùo caùo ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng cuûa döï aùn Döï aùn “Ñaàu Tö Xaây Döïng Beänh Vieän Ña Khoa Tænh Ñaêk Noâng (Quy Moâ 500 giöôøng)” ñöôïc thieát laäp qua caùc ñôït khaûo saùt, thu maãu thöïc ñòa. Baùo caùo ñöôïc xaây döïng theo Nghò Ñònh 175/CP höôùng daãn thöïc hieän luaät baûo veä Moâi tröôøng cuûa Chính Phuû, caùc vaên baûn phaùp lyù hieän haønh vaø caùc taøi lieäu kyõ thuaät duøng cho nghieân cöùu ÑTM bao goàm: Caùc vaên baûn phaùp lyù Luaät Baûo veä Moâi tröôøng Vieät Nam ñöôïc Quoác hoäi nöôùc CHXHCN Vieät Nam thoâng qua ngaøy 27/12/1993 vaø Chuû tòch nöôùc kyù leänh coâng boá ngaøy 10 thaùng 01 naêm 1994. Nghò ñònh soá 175/CP ngaøy 18/10/1994 cuûa Chính phuû veà höôùng daãn thi haønh Luaät Baûo veä Moâi tröôøng. Thoâng tö soá 490/1998/TT-BKHCNMT ngaøy 29 thaùng 4 naêm 1998 cuûa Boä Khoa hoïc, Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng höôùng daãn laäp vaø thaåm ñònh baùo caùo ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö. Quyeát ñònh 35/2002/QÑ-BKHCNMT ngaøy 25/6/2002 cuûa Boä Khoa Hoïc Coâng Ngheä vaø Moâi tröôøng veà vieäc aùp duïng tieâu chuaån Vieät Nam veà Moâi tröôøng. Nghò ñònh soá 143/2004/NÑ-CP ngaøy 12/7/2004 cuûa chính phuû höôùng daãn coâng taùc phaân caáp thaåm ñònh ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng. Caùc tieâu chuaån Nhaø nöôùc Vieät Nam veà moâi tröôøng do Boä tröôûng Boä Khoa hoïc, Coâng ngheä & Moâi tröôøng, moät soá tieâu chuaån do Toång Cuïc Ño Löôøng 1995, 1996 vaø 2001; cuï theå goàm caùc tieâu chuaån sau: TCVN 5937 – 1995: Chaát löôïng khoâng khí – Tieâu chuaån chaát löôïng khoâng khí xung quanh. TCVN 5942 – 1995: Chaát löôïng nöôùc – Tieâu chuaån chaát löôïng nöôùc maët. TCVN 5945 – 1995: Nöôùc thaûi coâng nghieäp – Tieâu chuaån thaûi. TCVN 6772:2000 - Tieâu chuaån nöôùc thaûi sinh hoaït aùp duïng cho caùc cô sôû dòch vuï, cô sôû coâng coäng vaø khu chung cö. TCVN 5949 – 1995: Aâm hoïc, tieáng oàn khu vöïc coâng nghieäp vaø daân cö, möùc oàn toái ña cho pheùp. TCVN 6560 –1999: Tieâu chuaån khí thaûi cho loø ñoát chaát thaûi raén y teá TCVN 6706 – 2000: Chaát thaûi nguy haïi – Phaân loaïi Caên cöù nghò ñònh soá 52/1999/NÑ – CP ngaøy 8 thaùng 7 naêm 1999. Soá 12/2000/NÑ – CP ngaøy 5-5-2000. Soá 07/2003/NÑ – CP ngaøy 30-1-2003 cuûa Chính Phuû ban haønh söûa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu quy cheá quaûn lyù ñaàu tö vaø xaây döïng. Caên cöù vaøo thoâng tö soá 04/2003/TT-BKH ngaøy 17-6-2003 cuûa Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, söûa ñoåi, boå sung moät soá ñieåm veà thaåm ñònh Döï Aùn, baùo caùo ñaàu tö vaø toång möùc ñaàu tö Caên cöù yù kieán chæ ñaïo cuûa thöôøng tröïc Tænh Uûy veà ñòa ñieåm, quy moâ Truï Sôû laøm vieäc thaønh laäp Beänh vieän Ña khoa Tænh. Caên cöù quyeát ñònh soá 84/QÑ-KHÑT ngaøy 9-3-2004 cuûa Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö Tænh Ñaêk Noâng veà vieäc giao voán chuaån bò ñaàu tö naêm 2004. Caên cöù coâng vaên soá 220/CV-UB ngaøy 2-3-2004 cuûa UBND tænh V/v giao chuû ñaàu tö Beänh vieän Ña khoa Tænh. Caên cöù döï aùn Ñaàu Tö Xaây Döïng Beänh Vieän Ña Khoa Tænh Ñaêk Noâng. Caùc taøi lieäu kyõ thuaät Quy cheá Beänh vieän keøm theo quyeát ñònh soá 1895/1997/BYT-QÑ ngaøy 19-9-1997. Quyeát ñònh soá 2575/1999/BYT-QÑ ngaøy 27-8-1999 cuûa Boä Y Teá veà vieäc ban haønh quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá. Quyeát ñònh soá 437/ QÑ- BYT ngaøy 20-2-2002 cuûa Boä Y Teá veà vieäc ban haønh danh muïc thieát bò Y teá Beänh vieän Ña khoa Tænh – Huyeän khu vöïc, traïm y teá xaõ. Quyeát ñònh 155/QÑ- TTg ngaøy 16/07/1999 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà Quy cheá quaûn lyù chaát thaûi nguy haïi. Caùc soá lieäu, taøi lieäu thoáng keâ hoaït ñoäng haøng naêm cuûa Beänh vieän tænh Ñaêk Laêc, khu vöïc Ñaêk Noâng vaø caùc vuøng laân caän. Phöông höôùng keá hoaïch naêm 2004 cuûa Beänh vieän, ñònh höôùng quy hoaïch maïng löôùi beänh vieän tuyeán huyeän, thò traán, xaõ… trong toaøn tænh, chæ tieâu cô baûn cuûa ngaønh y teá tænh Ñaêk Noâng. Tieâu chuaån thieát keá Beänh vieän Ña khoa TCVN – 4470 – 95, Quy chuaån vaø tieâu chuaån Xaây döïng Vieät Nam. Thoâng tö 09/2004/TT-BXD ngaøy 17-7-2000 cuûa Boä Xaây Döïng veà vieäc laäp vaø quaûn lyù chi phí xaây döïng coâng trình thuoäc caùc Döï aùn ñaàu tö. Tieâu chuaån phoøng choáng moái TCXD – 204 cuûa Boä Xaây Döïng. Quy hoaïch maïng löôùi beänh vieän Vieät Nam ñeán naêm 2005 vaø 2010 keøm theo quyeát ñònh soá 104/QÑ-BYT ngaøy 28-3-2002 cuûa Boä Y Teá. Taøi lieäu khaûo saùt ñòa chaát coâng trình khu ñaát xaây döïng Beänh vieän do Coâng ty khaûo saùt vaø xaây döïng chi nhaùnh khu vöïc mieàn Trung thöïc hieän thaùng 6/2003. Taøi lieäu ño ñaïc khu ñaát xaây döïng do Sôû Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng thöïc hieän thaùng 6-2004. Caùc soá lieäu, taøi lieäu thoáng keâ veà hieän traïng moâi tröôøng töï nhieân, ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi taïi khu vöïc Döï aùn. Soá lieäu khaûo saùt, ño ñaïc hieän traïng chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc Döï aùn do Khoa Moâi tröôøng – ÑH Baùch Khoa TpHCM thöïc hieän. Baùo caùo ÑTM ñaõ thöïc hieän taïi Vieät Nam trong nhöõng naêm qua, caùc baùo caùo ñoái vôùi caùc döï aùn veà beänh vieän. Baûn veõ vaø sô ñoà maët baèng, sô ñoà vò trí ñaát khu vöïc Döï aùn. LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG PHAÙP ÑAÙNH GIAÙ Phöông phaùp ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ñöôïc söû duïng trong baùo caùo naøy döïa treân "Höôùng daãn thöïc hieän baùo caùo ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng" do Cuïc Moâi tröôøng – Boä Khoa hoïc Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng (nay laø Boä Taøi nguyeân & Moâi tröôøng) ban haønh treân cô sôû phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá cuûa caû nöôùc, cuûa ñòa phöông tænh Ñaêk Laêc vaø caùc döõ lieäu ñieàu tra khaûo saùt ñöôïc. Bao goàm caùc phöông phaùp sau: Phöông phaùp thoáng keâ Phöông phaùp laáy maãu ngoaøi hieän tröôøng vaø phaân tích trong phoøng thí nghieäm Phöông phaùp lieät keâ moâ taû vaø coù ñaùnh giaù möùc taùc ñoäng: nhaèm lieät keâ caùc taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng do hoaït ñoäng cuûa Döï aùn gaây ra, bao goàm caùc taùc ñoäng töø nöôùc thaûi, khí thaûi, chaát thaûi raén, an toaøn lao ñoäng, chaùy noå, veä sinh moâi tröôøng, beänh ngheà nghieäp trong Beänh vieän… Phöông phaùp laäp baûng kieåm tra (checklist): cho thaáy roõ caùc nguyeân nhaân, haäu quaû cuûa Döï aùn taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng, ñoàng thôøi bieát ngay bieän phaùp baûo veä moâi tröôøng, haïn cheá oâ nhieãm cuûa töøng taùc ñoäng cuï theå. Phöông phaùp ñaùnh giaù nhanh treân cô sôû heä soá oâ nhieãm do Toå chöùc Y teá theá giôùi (WHO) thieát laäp nhaèm tính taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm töø caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn vaø ñeà xuaát caùc bieän phaùp khoáng cheá. Phöông phaùp so saùnh duøng ñeå ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng treân cô sôû caùc tieâu chuaån moâi tröôøng Vieät Nam. Phöông phaùp moâ hình hoùa duøng ñeå tính phaùt taùn oâ nhieãm khí thaûi, tính chieàu cao oáng khoùi cho maùy phaùt ñieän döï phoøng. CHÖÔNG II MOÂ TAÛ DÖÏ AÙN TEÂN DÖÏ AÙN Teân döï aùn: ÑAÀU TÖ XAÂY DÖÏNG BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA TÆNH ÑAÊK NOÂNG (QUY MOÂ 500 GIÖÔØNG) VÒ TRÍ KHU DÖÏ AÙN Ñòa ñieåm xaây döïng cuûa Döï aùn ñaõ ñöôïc Sôû xaây döïng tænh Ñaêk Noâng xaùc ñònh taïi vaên baûn soá 62/CCQH ngaøy 15/12/2003 cuøng vôùi baûn veõ sô ñoà. Khu ñaáy xaây döïng naèm caïnh Quoác loä 28, thoân 1, xaõ Ñaêk Nia, huyeän Ñaêk Noâng (thuoäc phaïm vi quy hoaïch khu trung taâm Ñoâ thò Gia Nghóa). Ranh giôùi Beänh vieän Phía Baéc : giaùp khu ñaát troàng tieâu Phía Taây : giaùp khu ñaát troàng caø pheâ Phía Ñoâng : giaùp khu daân cö thoân I, xaõ Ñaêk Nia Phía Nam : giaùp khu ñaát troàng tieâu + caø pheâ GIÔÙI THIEÄU CHUÛ ÑAÀU TÖ Chuû quaûn ñaàu tö: Uûy ban nhaân daân tænh Ñaêk Noâng Chuû ñaàu tö : Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng 2.4 HÌNH THÖÙC ÑAÀU TÖ: Hình thöùc ñaàu tö : Ñaàu tö xaây döïng môùi Beänh vieän Ñakhoa Ñaêk Noâng taïi vò trí, ñòa ñieåm ñaõ ñöôïc Quy hoaïch. Vieäc phaân caáp vaø quaûn lyù seõ thöïc hieän theo “Quy cheá quaûn lyù ñaàu tö vaø xaây döïng” ban haønh theo Nghò ñònh soá 52/199/NÑ-CP ngaøy nghò ñònh 12/2000/NÑ-CP, 07/2003/NÑ-CP ngaøy 30/01/2003 cuûa Chính phuû. 2.5 NGUOÀN VOÁN ÑAÀU TÖ : Toång möùc ñaàu tö: 194.710.000.000 VNÑ Caùc nguoàn voán : Chi phí xaây laép vaø chi phí kieán thieát cô baûn khaùc ñöôïc ñaàu tö baèng nguoàn voán xaây döïng cô baûn, do ngaân saùch Nhaø nöôùc caáp theo keá hoaïch. Chi phí thieát bò döï kieán seõ söû duïng nguoàn voán ODA vaø caùc nguoàn voán hôïp phaùp khaùc. SÖÏ CAÀN THIEÁT ÑAÀU TÖ VAØ MUÏC TIEÂU CUÛA DÖÏ AÙN Ñaàu tö xaây döïng môùi Beänh vieän Ña khoa Tænh laø raát caàn thieát vì: Ñaûm baûo cho nhu caàu khaùm, chöõa beänh cho nhaân daân, caùn boä, coâng chöùc tænh Ñaêk Noâng vaø daân cö ñoâ thò Gia Nghóa, caùc khaùch du lòch Quoác teá trong giai ñoaïn phaùt trieån môùi cuû Tænh. Xaây döïng môùi Beänh vieän Ña khoa tænh vôùi quy moâ 500 giöôøng laø phuø hôïp vôùi Quy hoaïch phaùt trieån maïng löôùi Beänh vieän Vieät Nam ñeán naêm 2005 vaø 2010 ñaõ ñöôïc Boä tröôûng Boä Y teá pheâ duyeät taïi Quyeát ñònh 1047/QÑ – BYT ngaøy 28/3/2002 vaø phuø hôïp vôùi muïc tieâu keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi tænh Ñaêk Noâng. 2.7 NOÄI DUNG DÖÏ AÙN 2.7.1 Chöùc naêng cuûa Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng Theo quyeát ñònh 1895/1997/BYT-QÑ ngaøy 19-9-1997 cuûa Boä tröôûng Boä Y Teá veà Quy cheá beänh vieän thì Beänh vieän Ña khoa 500 giöôøng Ñaêk Noâng thuoäc Beänh vieän Ña khoa haïng II. Beänh vieän Ña khoa haïng II laø cô sôû khaùm beänh, chöõa beänh cuûa Tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc Trung Öông hoaëc khu vöïc caùc huyeän trong tænh vaø caùc Ngaønh, coù ñoäi nguõ caùn boä chuyeân khoa cô baûn, coù trình ñoä chuyeân moân saâu, vaø coù trang bò thích hôïp ñuû khaû naêng hoã trôï cho beänh vieän haïng III. Chöùc naêng, nhieäm vuï: Caáp cöùu – khaùm beänh – chöõa beänh Ñaøo taïo caùn boä y teá Nghieân cöùu khoa hoïc veà y hoïc Chæ ñaïo tuyeán döôùi veà chuyeân moân, kyõ thuaät Phoøng beänh Hôïp taùc quoác teá Quaûn lyù kinh teá y teá 2.7.2 Noäi dung xaây döïng Beänh vieän Ña khoa Beänh vieän Ña khoa ñöôïc xaây döïng veà cô caáu bao goàm caùc khoái sau: Khoái khaùm beänh ña khoa vaø ñieàu trò ngoaïi truù. Khoái ñieàu trò noäi truù. Khoái kyõ thuaät nghieäp vuï Khoái haønh chính quaûn trò vaø phuïc vuï sinh hoaït (bao goàm caû nhaø troï). Ngoaøi ra coøn coù caùc coâng trình phuï trôï khaùc vaø heä thoáng nhaø caàu noái caùc coâng trình, caây xanh, garage xe, coång haøng raøo, thöôøng tröïc, khu coâng vieân, theå thao. Quy moâ Döï aùn vaø noäi dung caùc coâng trình Quy moâ giöôøng beänh: 500 giöôøng. Phöông aùn xaùc ñònh quy moâ Beänh vieän (Soá giöôøng beänh) Quy moâ (soá giöôøng beänh) cuûaBeänh vieän Ña Khoa tænh Ñaêk Noâng ñöôïc xaùc ñònh theo chæ tieâu giöôøng beänh Beänh vieän theo Quy hoaïch ñaõ ñöôïc Boä Y teá pheâ duyeät taïi quyeát ñònh soá 1047/QÑ-BYT) : Toång daân soá toaøn Tænh vaøo naêm 2010 laø 600.000 ngöôøi Chæ tieâu giöôøng Beänh vieän theo Quy hoaïch cuûa Boä Y teá vaøo naêm 2010 laø 17,59 giöôøng BV/10.000 ngöôøi. Toång soá giöôøng Beänh vieän toaøn Tænh caàn phaûi coù vaøo naêm 2010: 600.000 ngöôøi x 17,59 giöôøng BV/10.000 ngöôøi = 1.055 giöôøng BV. Soá giöôøng Beänh vieän coøn thieáu so vôùi Quy hoaïch laø : 1055 giöôøng BV-563 giöôøng BV = 492 giöôøng BV. Laáy troøn 500 giöôøng BV Baûng 2.1 Cô caáu giöôøng beänh STT TEÂN KHOA SOÁ GIÖÔØNG Toång coäng 2010 Giai ñoaïn I 2004 – 2007 Giai ñoaïn II 2008 – 2010 1 Khoa Khoa khaùm beänh 10 - 10 2 Khoa Hoài söùc caáp cöùu 10 5 15 3 Khoa Noäi toång hôïp 50 40 90 4 Khoa Noäi Tim Maïch Laõo Hoïc 5 5 10 5 Khoa Truyeàn nhieãm 20 10 30 6 Khoa Lao 10 10 20 7 Khoa Da lieãu 10 5 15 8 Khoa Taâm thaàn - 10 10 9 Khoa Y hoïc coå truyeàn 10 5 15 10 Khoa nhi 30 20 50 11 Khoa Ngoaïi toång hôïp 50 50 100 12 Khoa Phaãu thuaät – Gaây meâ – Hoài söùc 10 5 15 13 Khoa Saûn vaø phuï 40 30 70 14 Khoa Tai – Muõi – Hoïng 10 - 10 15 Khoa Raêng – Haøm – Maët 10 - 10 16 Khoa Maét 10 - 10 17 Khoa Vaät lyù trò lieäu phuïc hoài chöùc naêng 5 5 10 18 Khoa Ung böôùu 10 - 10 Coäng 300 200 500 Noäi dung caùc coâng trình Heä thoáng nhaø caàu noái caùc coâng trình: 1.200 m2 San neàn: (Ñaøo: 210.000 m3 ; Ñaép: 207.000 m3) Keø ñaù: 48.000 m3 Haøng raøo caây (coù lôùp baûo veä, truï BTCT, töôøng gaïch ñan hoa chieáu saùng) cao 1,8m: 1.600 m Dieän tích troàng coû, caây xanh: 40% dieän tích ñaát xaây döïng Saân ñöôøng noäi boä:12 m2 Ñaøi nöôùc 50m3 cao 16 m Traïm xöû lyù nöôùc thaûi, chaát thaûi raén 2 traïm bieán aùp 560 KVA 1 Maùy phaùt ñieän döï phoøng 560 KVA Moät coång chính vaøo beänh vieän coù laép ñaët motor ñieän, 2 coång phuï. Ñaát xaây döïng: 12 ha Toång dieän tích saøn coâng trình: 32.500 m2 (500 giöôøng x 65 m2 saøn/giöôøng) Dieän tích xaây döïng Beänh vieän Ña khoa 500 giöôøng Ñaêk Noâng ñöôïc tính toùan nhö sau: Dieän tích saøn theo tính toùan: 32.500 x 1,15 = 37.375 m2 Baûng 2.2 Baûng toång hôïp dieän tích saøn toøan beänh vieän theo thieát keá STT Teân khoa phoøng Heä soá K Dieän tích laøm vieäc (m2) Dieän tích söû duïng (m2) 1 Khoái khaùm vaø ñieàu trò ngoïai truù 0,59 1.418 2.392 2 Khoái ñieàu trò noäi truù 0,6 1.022 17.035 3 Khoái kyõ thuaät nghieäp vuï 0,6 5.895 9.825 4 Khoái haønh chính quaûn lyù phuïc vuï 0,5 1.664 3.265 5 Toång coäng 18.987 32.517 Theo maät ñoä xaây döïng coâng trình _ Soá taàng cao TB : 1,5 (taïm tính) _ Dieän tích ñaát xaây döïng 32.500 m x 1,15/1,5 = 24.916 _ Dieän tích söû duïng, tyû leä chieám ñaát : (30%) 24.916 x 100/30 = 83.053 m2 Khu nhaø troï cho ngöôøi nhaø beänh nhaân: 5.000 m2 Khu khaùm chöõa beänh chuyeân gia: (döï kieán seõ xaây döïng sau) 5.000 m2 Beänh vieän y hoïc daân toäc (seõ xaây döïng sau): 10.000 m2 Khaùm chöõa beänh theo yeâu caàu: 10.000 m2 Khu coâng vieän, caây xanh, theå thao: 10.000 m2 Toång coäng: 118.035 m2 Laáy troøn: 120.000 m2 = 12 ha Yeâu caàu veà thieát keá kieán truùc xaây döïng Toång maët baèng Beänh vieän ñöôïc boá trí giao thoâng noäi boä hôïp lyù, nhaát laø caùc khoái ñieàu trò noäi truù, kyõ thuaät nghieäp vuï vaø khaùm beänh ñeå ñaûm baûo tính lieân hoaøn trong quaù trình söû duïng theo moät chu trình ñieàu trò kheùp kín. Giaûi phaùp maët baèng kieán truùc ñaûm baûo hôïp lyù, khoâng choàng cheùo giöõa caùc boä phaän vaø trong töøng boä phaän. Ñieàu kieän veä sinh vaø phoøng beänh toát nhaát cho khu chöõ beänh noäi truù. Trong boá cuïc cuûa töøng coâng trình, töøng boä phaän phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu rieâng bieät giöõa phoøng beänh nhaân nam vaø nöõ, giöõa caùc thao taùc thuû thuaät voâ khuaån vaø höõu khuaån, giöõa thuoác men, thöùc aên ñoà duøng saïch vôùi ñoà baån… Caùch ly giöõa ngöôøi coù beänh laây cuûa caùc nhoùm beänh laây khaùc nhau trong khoa laây Caùc phoøng chuû yeáu phaûi ñöôïc chieáu saùng töï nhieân tröïc tieáp vaø thoâng gioù toát. Löïa choïn phöông aùn kieán truùc Qua phaân tích öu nhöôïc ñieåm cuûa caùc phöông aùn khaùc nhau, phöông aùn kieán truùc sau ñöôïc choïn: Quy hoaïch toång maët baèng: + Toå chöùc toång maët baèng Beänh vieän theo höôùng phaân taùn, caùc khoái coâng trình ñöôïc boá trí theo caùc coát san neàn cuïc boä, heä thoáng ñöôøng giao thoâng vaø keø ñaù noái caùc khoái vôùi nhau baèng ñöôøng doác vaø baäc thang, caùc coâng trình coù soá taàng khoâng quaù 3 taàng.(khoâng keå taàng haàm). + Coång chính beänh vieän ñöôïc boá trí khoaûng luøi taïo thaønh haønh lang giao thoâng tónh laøm ñieåm môû cho coâng trình. + Khoái nhaø khaùm beänh ngoaïi truù noái lieàn vôùi khoái nhaø kyõ thuaät nghieäp vuï ñöôïc ñaët ngay coång chính ra vaøo beänh vieän nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi veà giao thoâng cho vieäc khaùm chöõa beänh cho nhaân daân. + Khoái nhaø vaên phoøng quaûn lyù, hoäi tröôøng, kim giaûng ñöôøng… ñöôïc ñaët ôû coång chính Beänh vieän thuaän tieän trong moái quan heä vaø quaûn lyù. Ñoàng thôøi laø ñieåm nhaán taïo veõ ñeïp cho toaøn boä coâng trình. Khoái naøy coù coång rieâng cho CBCNV töø höôùng Taây khu ñaát. + Khoái ñieàu trò noäi truù ñöôïc ñaët doïc theo ñöôøng ñoàng möùc theo coát san neàn veà höôùng Ñoâng khu ñaát, tieáp giaùp truïc ñöôøng 28 taïo söï thuaän lôïi rieâng cho beänh nhaân ñieàu trò vaø ngöôøi nhaø thaêm nom, keát hôïp vôùi khu nhaø troï cho ngöôøi nhaø beänh nhaân. + Khoái laây ñöôïc boá trí phía cuoái höôùng gioù veà phía Nam khu ñaát. + Keát thuùc khu ñaát laø khu nhaø xaùc vaø tang leã. Öu ñieåm cuûa phöông aùn choïn: Phöông aùn naøy phuø hôïp caùc tieâu chí ñeà ra: Toân troïng thieân nhieân hieän coù, ít san laép vaø heä thoáng giao thoâng hôïp lyù, gaén boù giöõa giao thoâng noäi boä vaø giao thoâng ngoaïi. Thi coâng töøng coâng trình döùt ñieåm vaø nhanh choùng ñöa vaøo söû duïng tuøy theo khaû naêng veà voán ñaàu tö haøng naêm cuûa Nhaø nöôùc vaø cuûa ñòa phöông. Khoâng gian kieán truùc thoaùng, hình thöùc kieán truùc maïch laïc, khuùc chieát theo töøng chöùc naêng coâng trình. Quy hoaïch heä thoáng haï taàng kyõ thuaät Heä thoáng caáp ñieän Nguoàn ñieän: laáy töø löôùi ñieän cao theá cuûa thò xaõ Gia Nghóa. Maùy bieán aùp: 02 maùy bieán aùp 560 KVA Maùy phaùt ñieän döï phoøng coâng suaát 560 KVA Heä thoáng caáp nöôùc Nguoàn nöôùc: Nguoàn nöôùc caáp cho Beänh vieän ñöôïc laáy töø ñöôøng oáng caáp nöôùc cuûa Thò xaõ (ñaõ coù trong quy hoaïch). Tuy nhieân, trong giai ñoaïn tröôùc maét söû duïng nöôùc gieáng khoan. Caáu taïo maïng löôùi: goàm heä thoáng beå chöùa, traïm bôm, heä thoáng beå maùi cho töøng khu nhaø ñieàu trò. Nöôùc sau khi ñöôïc taäp trung taïi beå chöùa cuûa Beänh vieän ñöôïc bôm caáp leân ñaøi nöôùc sau ñoù phaân phoái tôùi caùc khoái nhaø ñeå phuïc vuï cho sinh hoaït vaø khaùm chöõa beänh. Ngoaøi ra coøn coù heä thoáng caáp nöôùc cöùu hoûa, bao goàm bôm caáp töø beå chöùa, maïng löôùi ñöôøng oáng vaø caùc truï cöùu hoûa. Nhu caàu tieâu thuï nöôùc: 600 m3/ngaøy.ñeâm Nhu caàu caáp nöôùc sinh hoaït cho 500 giöôøng beänh: Moãi giöôøng beänh coù 1 ngöôøi nuoâi Moãi giöôøng beänh coù töø 1,1 – 2,25 ngöôøi phuïc vuï bao goàm caùc chuyeân moân y teá (baùc só, y taù, döôïc só, hoä lyù ...) caùn boä vaên phoøng, baûo veä ... Nhö vaäy neáu tính ngöôøi thaêm nuoâi, ngöôøi khaùm, ngöôøi chöõa beänh ngoïai truù thì moãi giöôøng beänh coù theå tôùi 3,25 ngöôøi. Löôïng nöôùc caáp cho sinh hoaït moãi ngöôøi theo qui ñònh laø 250 – 300 lít. Vaäy nöôùc caáp cho sinh hoaït cuaû beänh vieän seõ laø 325 – 400 m3/ngaøy ñeâm Nhu caàu caáp nöôùc chöõa chaùy: 108 m3 Nhu caàu caáp nöôùc töôùi caây, vöôøn hoa: 90 m3 Toång coäng: 600 m3/ngaøy.ñeâm Traïm bôm,beå chöùa: Caáp nöôùc sinh hoaït: 3 bôm Caáp nöôùc cöùu hoûa: 2 bôm Nguyeân lyù hoaït ñoäng: khi caáp nöôùc cho sinh hoaït söû duïng 2 bôm vôùi 2 laàn hoaït ñoäng trong ngaøy, moãi laàn 2 giôø. Khi chaùy söû duïng moät bôm chöõa chaùy. Beå chöùa: 600 m3 trong ñoù 500 m3 söû duïng cho sinh hoaït, khaùm chöõa beänh vaø caùc nhu caàu khaùc, 100 m3 döï tröõ cho caáp nöôùc cöùu hoûa. Caáu taïo maïng löôùi: maïng löôùi ñöôøng oáng caáp nöôùc (ñöôøng kính toái thieåu laø F20) ñöôïc ñaët chìm döôùi ñaát. Maïng löôùi ñöôøng oáng caáp nöôùc chöõa chaùy goàm caùc oáng coù ñöôøng kính F100 löu löôïng 10 l/s, caùc truï cöùu hoaû ñaët vôùi khoaûng caùch 50 – 100m. Heä thoáng thoaùt nöôùc, xöû lyù nöôùc thaûi Heä thoáng thoaùt nöôùc möa: Coù heä thoáng thu nöôùc möa rieâng, taäp trung vaøo heä thoáng raõnh thoaùt beân trong Beänh vieän nhôø heä thoáng cöûa thu vaø hoá ga, vaø cuoái cuøng thoaùt vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc cuûa Thò xaõ. Caùc maùi nhaø cuõng coù heä thoáng thu nöôùc vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc möa cuûa Beänh vieän. Heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi: coù heä thoáng thoaùt nöôùc rieâng trong Beänh vieän, goàm maïng löôùi coáng thoaùt nöôùc, caùc hoá ga thu vaø traïm xöû lyù nöôùc thaûi. Maïng löôùi coáng thoaùt nöôùc laø caùc oáng Beâ toâng D200 . Traïm xöû lyù nöôùc thaûi cuûa Beänh vieän: coù coâng suaát 400 m3/ng.ñ, dieän tích döï kieán 500 m2. Giaûi phaùp phoøng choáng chaùy noå Caùc phoøng ñaëc bieät nhö phoøng moå, phoøng hoài söùc caáp cöùu vaø phoøng kyõ thuaät ñieän phaûi ñöôïc boá trí caùc ñaàu baùo khoùi. Tín hieäu baùo chaùy ñöôïc ñöa vaøo tuû baùo chaùy ñaët taïi taàng 1, hoaëc phoøng thöôøng tröïc. Tuû baùo chaùy coù khaû naêng töï ñoäng quay soá ñieän thoaïi ñeán cô quan phoøng choáng chaùy. Keát caáu heä thoáng cöùu hoûa: Heä thoáng töï ñoäng phaùt hieän chaùy, chæ thò vaø baùo ñoäng. Heä thoáng phaùt tín hieäu chaùy baèng tay. Heä thoáng cöùu hoûa baèng tay duøng nöôùc chaïy ñieän. Heä thoáng cöùu hoûa baèng tay duøng nöôùc chaïy ñoäng cô noå. Heä thoáng cöùu hoûa baèng bình CO2. Heä thoáng ñieàu khieån caùc heä thoáng coù lieân quan. Thoâng tin lieân laïc Goàm heä thoáng ñieän thoaïi, fax, telex… tröïc tieáp, heä thoáng thoâng tin noäi boä. Heä thoáng maïng vi tính Löïa choïn phöông aùn noái maïng hình sao theo nguyeân lyù chuû – khaùch (Client - Server). Caáu truùc naøy cho pheùp caùc maùy hoaït ñoäng ñoäc laäp nhau, söï coá taïi moät maùy seõ khoâng aûnh höôûng chung ñeán toaøn maïng ñoàng thôøi heä thoáng coù khaû naêng taêng soá löôïng maùy maø khoâng thay ñoåi caáu truùc. Heä thoáng ñieàu hoaø khoâng khí vaø thoâng gioù Daønh cho caùc phoøng moã, phoøng hoài söùc caáp cöùu (heä thoáng ñieàu hoaø rieâng cho moãi phoøng), phoøng beänh cao caáp, moät soá phoøng cuûa khoái kyõ thuaät nghieäp vuï, moät soá phoøng chöùc naêng ñaëc bieät ñöôïc laép ñaët maùy ñieàu hoaø khoâng khí trung taâm. Phoøng beänh vaø phoøng khaùm laøm maùt baèng quaït traàn, khu veä sinh vaø phoøng kyõ thuaät laép ñaët caùc quaït huùt gioù. Heä thoáng caáp khí y teá Goàm coù traïm ñieàu phoái Oxy vaø traïm khí neùn trung taâm, heä thoáng huùt chaân khoâng. Töø phoøng caáp khí y teá trung taâm, khí ñöôïc daãn vaøo caùc phoøng coù nhu caàu baèng oáng daãn baèng ñoàng, tieâu chuaån UDINEN 737-3. Caùc ñöôøng daãn khí Oxy ñöôïc caáp tôùi töøng giöôøng beänh coù nhu caàu. Ñeå ñaûm baûo an toaøn veà phoøng choáng chaùy noå, phoøng cung caáp khí y teá ñöôïc ñaët ôû ngoaøi coâng trình vôùi khoaûng caùch an toaøn theo TCVN. Phöông aùn thang maùy Söû duïng 4 thang maùy beänh nhaân (taûi giöôøng beänh) loïai ORONA – D20 toác ñoä 60m/phuùt, keát hôïp chôû ngöôøi khi caàn thieát, vôùi heä thoáng ñieàu khieån hieän ñaïi, ñöôïc saûn xuaát taïi Taây Ban Nha. Heä thoáng phoøng choáng moái moït Beänh vieän ñöôïc xaây döïng treân vuøng ñaát Taây Nguyeân vôùi nguy cô xaâm nhaäp cuûa moái vaøo coâng trình raát lôùn, moái coù theå xaâm nhaäp qua caùc coâng trình sau: tieáp xuùc, töø neàn ñaát, vuõ hoùa. Neân phaûi coù bieän phaùp phoøng choáng moái cho coâng trình ngay töø giai ñoïan khôûi coâng, ñaøo moùng, coâng taùc naøy seõ do moät cô quan chöùc naêng ñaûm nhaän. Cô caáu toå chöùc beänh vieän Beänh vieän Ña khoa tænh Ñaêk Noâng tuaân thuû theo: “Toå chöùc daây chuyeàn coâng ngheä cuûa moät Beänh vieän Ña khoa tuyeán Tænh hoøan chænh”, goàm 4 khoái nhö ñaõ keå ôû treân, vaø goàm caùc khoa, phoøng chöùc naêng sau: Caùc khoa: Khoa khaùm beänh Khoa hoài söùc caáp cöùu Khoa noäi toång hôïp Khoa noäi tim maïch – Laõo hoïc Khoa truyeàn nhieãm Khoa Lao Khoa da lieãu Khoa thaàn kinh Khoa taâm thaàn Khoa y hoïc coå truyeàn Khoa nhi Khoa ngoïai toång hôïp Khoa phaãu thuaät gaây meâ hoài söùc Khoa phuï saûn Khoa tai muõi hoïng Khoa raêng haøm maët Khoa maét Khoa vaät lyù trò lieäu – phuïc hoài chöùc naêng Khoa huyeát hoïc truyeàn maùu Khoa hoùa sinh Khoa vi sinh Khoa thaêm doø chöùc naêng Khoa noäi soi Khoa giaûi phaãu beänh Khoa choáng nhieãm khuaån Khoa döôïc Khoa dinh döôõng Caùc phoøng chöùc naêng: Phoøng keá hoïach toång hôïp Phoøng y taù ñieàu döôõng Phoøng vaät tö – thieát bò y teá Phoøng haønh chính quaûn trò Phoøng toå chöùc caùn boä Phoøng taøi chính keá toùan Nhu caàu nhaân löïc cho Beänh vieän Nhu caàu nhaân löïc cho Beänh vieän Ña khoa Ñaêk Noâng ñöôïc tính theo chæ tieâu nhaân löïc ñoái vôùi Beänh vieän Ña khoa tuyeán tænh (Nguoàn: Döï aùn ñaàu tö Beänh vieän Ñaêk Noâng): Nhaân löïc khoái khaùm ña khoa: 1,25 % x 500 giöôøng = 63 ngöôøi Nhaân löïc cuûa khoái khaùc: 1 ngöôøi x 500 giöôøng = 500 ngöôøi Toång soá caùn boä CNV toøan beänh vieän: 63 + 500 = 563 ngöôøi Trang thieát bò y teá Goàm coù caùc duïng cuï chuyeân duøng cho töøng khoa, giöôøng beänh, baøn khaùm, boä khaùm TMH, ñeøn khaùm, ñeøn ñoïc phim, caân söùc khoûe coù thöôùc ño cao, tuû saáy ñieän, maùy soi, maùy ñieän tim, boä soi thanh quaûn, boä ño nhaõn aùp, Doppler tim thai, maùy choáng rung tim, maùy thôû, maùy theo doõi beänh nhaân, choáng rung tim coù ñaët nhòp, ECG thoâng thöôøng, ñieän tim thoâng minh, bôm truyeàn dòch chaïy ñieän, bôm tim ñieän, maùy taïo oxy di ñoäng, X-quang di ñoäng, maùy thaän nhaân taïo, maùy huùt lieân tuïc aùp löïc thaáp, maùy khí dung, maùy huûy bôm kim tieâm, tuû saáy ñieän, maùy Holter, maùy sieâu aâm ñaàu doø ña taàn suaát, maùy thaûm chaïy, maùy shock ñieän tim, boä khaùm nguõ quan, ñeøn soi ñaùy maét, maùy ñieän chaâm caùc loaïi, maùy taùn thuoác, maùy thaùi thuoác, maùy thôû treû em, ñeøn chieáu vaøng da, baøn moã vaïn naêng coù keùo naén xöông, baøn moã vaïn naêng thöôøng, ñeøn moå treo caàn, baøn boù boät, dao moã ñieän, boä röûa tay tieät truøng cho phaãu thuaät, maùy gaây meâ keøm thôû, laser phaãu thuaät, boä duïng cuï phaãu thuaät, Fetal monitor, Deppler tim thai, maùy soi coå töû cung, loàng nuoâi treû sô sinh, Forceps simpson, boä kieåm tra col, boä baám sinh thieát, baøn ñoùn beù di ñoäng, maùy thôû aùp löïc oxy döông phaàn, leep caét, khoeùt choùp ck, heä thoáng bôm röûa tinh truøng, duïng cuï chuïp töû cung, laboâ raêng giaû, vaø caùc thieát bò chuyeân duøng khaùc. Cuï theå soá löôïng caùc trang thieát bò vaø chi phí ñöôïc trình baøy trong phaàn phuï luïc. Toång hôïp döï kieán chi phí ñaàu tö phaàn xaây laép Toång möùc ñaàu tö: 194.710.000.000 VNÑ, trong ñoù: Xaây laép: 90.160.000.000 VNÑ Thieát bò: 81.198.276.000 VNÑ Chi phí khaùc: 5.940.000.000 VNÑ Ñaøo taïo chuyeån giao coâng ngheä: 2.410.000.000 VNÑ Döï phoøng: 15.000.000.000 VNÑ COÂNG TAÙC ÑEÀN BUØ GIAÛI TOÛA VAØ BOÁ TRÍ TAÙI ÑÒNH CÖ Hieän traïng maët baèng: Toøan boä dieän tích khu ñaát ña soá laø ñaát troàng caây laâm nghieäp, ñaát hoang, ñaát giao cho daân troàng caây aên quaû, troàng raãy. Khoâng coù coâng trình kieán truùc kieân coá hoaëc caùc di tích lòch söû, vaên hoùa naøo trong phaïm vi xaây döïng. Phöông aùn ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng: Ban QLDA cuûa Beänh vieän phoái hôïp vôùi UBND TX. Gia Nghóa, Ban chæ ñaïo ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng cuûa UBND tænh tieán haønh kieåm keâ caây troàng, dieän tích troàng troït, vaät theå kieán truùc, xaùc ñònh chi phí ñeàn buø, caùc chi phí hoã trôï theo quy ñònh hieän haønh tænh Ñaêk Noâng. Coâng taùc ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng seõ coù döï aùn rieâng, do UBND tænh chæ ñaïo vaø Sôû Taøi nguyeân moâi tröôøng thöïc hieän. Toång chi phí ñeàn buø cho döï aùn laø 1.900.000.000 ñoàng. Trong ñoù soá hoä daân bò aûnh höôûng do döï aùn ñeàn buø laø 6 hoä. Caùc hoä daân cö naèm trong dieän giaûi toaû ngoaøi vieäc ñöôïc ñeàn buø coøn ñöôïc boá trí taùi ñònh cö ôû khu qui hoaïch khu daân cö caùch döï aùn khoaûng 500m veà höôùng thò xaõ Gia Nghiaõ. YÙ NGHÓA KINH TEÁ XAÕ HOÄI CUÛA DÖÏ AÙN Döï aùn mang laïi nhöõng taùc ñoäng tích cöïc cho kinh teá xaõ hoäi nhö sau: Ñaùp öùng cho nhu caàu khaùm chöõa beänh cuûa nhaân daân tænh Ñaêk Noâng, ñaëc bieät laø daân cö ñoâ thò Gia Nghóa, caùc khaùch du lòch,... Töøng böôùc hình thaønh caùc chuyeân khoa saâu, vôùi ñoäi nguõ caùn boä ñuû khaû naêng chuyeân moâi vaø trang thieát bò ñoàng boä ñeå chöõa trò caùc beänh naëng thuoäc caùc chuyeân khoa. Laø ñaàu moái ñeå thöïc hieän caùc chöùc naêng cuûa Beänh vieän Ña khoa tuyeán tænh theo quyeát ñònh 1895/1997/BYT-QÑ ngaøy 19/9/1997 cuûa Boä tröôûng Boä Y Teá, cuï theå laø: khaùm chöõa beänh, ñaøo taïo caùn boä y teá, nghieân cöùu khoa hoïc veà y hoïc, chæ ñaïo tuyeán döôùi veà chuyeân moân kyõ thuaät, phoøng beänh vaø hôïp taùc quoác teá… TIEÁN ÑOÄ THÖÏC HIEÄN DÖÏ AÙN Keá hoaïch ñaáu thaàu döï aùn Goùi thaàu soá 1 XD: Haøng raøo, san neàn, keø ñaù. Goùi thaàu soá 2 XD: Khu nhaø haønh chính, Quaûn lyù, hoäi tröôøng kieâm giaûng ñöôøng, khu khaùm, vaø ñieàu trò ngoaïi truù. Goùi thaàu soá 3 XD: Khu phaãu thuaät hoài söùc, khu chuaån ñoaùn hình aûnh. Goùi thaàu soá 4 XD: Khu dinh döôõng, khu choáng nhieãm khuaãn, khu vaät lyù trò lieäu phuïc hoài chöùc naêng. Goùi thaàu soá 5 XD: Khu ñieàu trò ngoaïi truù Goùi thaàu soá 6 XD: Khu laây nhieãm, nhaø tang leã, nhaø xaùc. Goùi thaàu soá 7 XD: Ñöôøng baõi, caáp ñieän, nöôùc ngoaøi nhaø, nhaø caàu, garage, caây xanh, tieåu caûnh, ñaù nöôùc khu theå thao. Goùi thaàu soá 8 XD: Thieát bò y teá laâm saøng. Goùi thaàu soá 9 XD: Thieát bò y teá caän laâm saøng. Goùi thaàu soá 10 XD: Thieát bò moâi tröôøng, xöû lyù nöôùc thaûi, raùc thaûi. Goùi thaàu soá 11 XD: Heä thoáng choáng seùt toøan dieän, heä thoáng PCCC. Goùi thaàu soá 12 XD: Thang maùy chôû beänh nhaân. Thôøi haïn ñaàu tö : 2004 – 2009 (5 naêm) Ñaàu tö theo goùi thaàu cuûa caùc haïng muïc coâng trình, thi coâng theo kieåu cuoán chieáu, hoaøn thieän ñeán ñaâu ñöa vaøo söû duïng ñeán ñoù. CHÖÔNG III: HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG TÖÏ NHIEÂN VAØ KINH TEÁ-XAÕ HOÄI KHU VÖÏC DÖÏ AÙN 3.1 Ñieàu kieän töï nhieân khu vöïc DÖÏ AÙN 3.1.1 Vò trí ñòa lyù cuûa beänh vieän Beänh Vieän Ña Khoa tænh Ñaêk Noâng ñöôïc ñaët taïi xaõ Ñaêk Nia, huyeän Ñaêk Noâng, tænh Ñaêk Noâng treân khu ñaát coù dieän tích laø 12 ha. Phía Baéc : giaùp khu ñaát troàng tieâu Phía Taây : giaùp khu ñaát troàng caø pheâ Phía Ñoâng : giaùp khu daân cö thoân I, xaõ Ñaêk Nia Phía Nam : giaùp khu ñaát troàng tieâu + caø pheâ Caùc ñöôøng quy hoaïch chöa ñöôïc xaây vaø chöa coù teân ñöôøng, ngoaïi tröø Quoác loä 28 (ñöôøng ñi Di Linh, Laâm Ñoàng) laø ñöôøng hieän coù, trong töông lai seõ naâng caáp vaø môû roäng. 3.1.2 Ñieàu kieän ñòa hình, ñiaï maïo Khu vöïc Ñaêk Noâng ñöôïc hình thaønh töø quaù trình traøo phuùn Bazan tuoåi Neogen B (N2) caùc phuùn traøo naøy bò phong hoaù taøn tích taïo ra ñôùi Cluvi ñaëc thuø vôùi phaàn treân maët phaùt trieån Bauxit hoaù vaø Laterit hoaù. Quaù trình xaâm thöïc ñaõ taïo ra caùc daõy ñoài coù ñænh ñoài heïp töông ñoái baèng phaúng nhöng söôøn doác, aûnh höôûng ñeán quaù trình xaây döïng vì phaûi san uûi, caûi taïo maët baèng vaø xaây döïng ñöôøng giao thoâng phuø hôïp. Veà phöông dieän ñiaï maïo, khu vöïc naøy laø caùc ñoài doác thuoäc hình thaùi boùc moøn. Do ñieàu kieän ñòa hình, ñòa maïo neâu treân neân caàn phaûi caûi taïo maët baèng vôùi khoái löôïng san uûi ñaøo ñaép töông ñoái lôùn. Khu ñaát naèm goïn treân moät quaû ñoài, doác so vôùi xung quanh, ñoä doác thoaûi veà caùc chaân ñoài nôi coù caùc ñöôøng Quoác loä chaén ngang vaø suoái döôùi thung luõng. 3.1.3 Ñieàu kieän caáu truùc ñòa chaát khu vöïc Toaøn khi Thò xaõ Gia Nghiaõ vaø vuøng laân caän ñöôïc bao phuû bôûi caùc phuùn traøo Bazan thuoäc heä ñeä töù muoän B (N2). Caùc ñaù Bazan thöôøng gaëp coù daïng lôùn naèm ngang, chieàu daøy khaù lôùn. Phaàn beân treân phong hoaù taïo ra ñôùi Eluvi ñaëc thuø. Nhö vaäy caáu truùc ñiaï chaát khu vöïc bao goàm ñaù neàn (ñaù Bazan) vaø lôùp phuû ñeä töù. (Theo taøi lieäu KSÑC cuaû coâng ty khaûo saùt xaây döïng chi nhaùnh mieàn trung thaùng 6-2003). (Hình veõ trình baøy trong phuï luïc) Taïi khu vöïc Beänh Vieän ña khoa Ñaêk Noâng, trong phaïm vi chieàu saâu 20m coù caáu truùc ñòa chaát laø phuï ñôùi phong hoaù trieät ñeå vôùi thaønh phaàn laø seùt pha chöùa Bauxit vaø seùt Eluvi. Ñaát neàn bao goàm caùc ñôn nguyeân ñòa chaát coâng trình sau: + Lôùp seùt pha daêm saïn (1): Dieän phaân boá treân maët, beà daøy trung bình laø 4,2m, tính chaát cô lyù thay ñoåi theo muaø khí haäu. Caùc trò tieâu chuaån ñaëc tröng: + Dung troïng töï nhieân : gw = 1,72 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : j = 15001’ + Löïc keát dính : C = 0, 217 Kg/cm2 + Modul toång bieán daïng : E12 = 40 kg/cm2 + Giaù trò thöôøng xuyeân tieâu chuaån SPT : N 30 = 11 Caùc giaù trò tính toaùn theo traïng thaùi chòu taûi + Dung troïng : g = 1,68 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : j = 14014’ + Löïc keát dính : C1 = 0, 185 Kg/cm2 Caùc tính toaùn theo traïng thaùi bieán daïng + Dung troïng : gw = 1,70 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : jii = 14032’ + Löïc keát dính : Cii = 0, 198 Kg/cm2 Aùp löïc quy öôùc (B=1, H= 2) : Ro = 1,2 kg/cm2 Caùc giaù trò tieâu chuaån vaø giaù trò tính toaùn neâu treân + Lôùp seùt (2): Dieän phaân boá beân döôùi lôùp seùt pha daêm saïn kyù hieäu (L), beà daøy trung bình (trong phaïm vi ñoä saâu khoan) laø 15,8m. Caùc trò tieâu chuaån ñaëc tröng: + Dung troïng töï nhieân : gw = 1,75 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : j = 17043’ + Löïc keát dính : C = 0, 300 Kg/cm2 + Modul toång bieán daïng : E12 = 60 kg/cm2 + Giaù trò thöôøng xuyeân tieâu chuaån SPT : N 30 = 20 Caùc giaù trò tính toaùn theo traïng thaùi chòu taûi + Dung troïng : g = 1,73 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : j = 16003’ + Löïc keát dính : C1 = 0,288 Kg/cm2 Caùc tính toaùn theo traïng thaùi bieán daïng + Dung troïng : gw = 1,74 g/cm2 + Goùc ma saùt trong : jii = 16017’ + Löïc keát dính : Cii = 0,292 Kg/cm2 Aùp löïc quy öôùc (B=1, H= 2) : Ro = 1,5 kg/cm2 Toùm laïi, khu vöïc coù neàn ñaát chòu löïc toát, thích hôïp cho xaây döïng caùc coâng trình kieân coá. 3.1.4 Ñieàu kieän ñiaï chaát thuyû vaên Nöôùc maët khoâng toàn taïi trong khu vöïc khaûo saùt. Nöôùc ngaàm naèm raát saâu, phaïm vi khoan saâu 20m chöa gaëp nöôùc ngaàm neân thuaän lôïi cho cô lyù neàn moùng. 3.1.5 Caùc hieän töôïng ñòa chaát vaät lyù Hieän töôïng ñiaï chaát vaät lyù caàn quan taâm laø hieän töôïng xaâm thöïc xoùi moøn do doøng chaûy gaây ra nhaát laø sau khi san uûi, caûi taïo maët baèng. Khu vöïc döï aùn laø daõy ñoài töông ñoái baèng phaúng nhöng söôøn doác neân phaûi caûi taïo, san uûi, ñaøo ñaép maët baèng xaây döïng vaø ñöôøng giao thoâng. Ñoàng thôøi coù bieän phaùp choáng xoùi moøn, saït lôû vì söôøn ñoài doác nhaát laø sau khi san uûi, caûi taïo maët baèng. 3.2 Ñieàu kieän khí haäu Khu vöïc cuûa döï aùn naèm trong khu vöïc xaõ Ñaêk Nia, huyeän Ñaêk Noâng, tænh Ñaêk Noâng neân caùc soá lieäu veà ñieàu kieän khí haäu ñöôïc tham khaûo cuûa tænh Ñaêk Noâng. Ñaêk Noâng naèm trong vuøng aûnh höôûng cuaû gioù muøa Taây Nam vaø mang tính chaát khí haäu Taây Nguyeân, nhieät ñôùi aåm, moãi naêm coù 2 muøa roõ reät laø muøa möa vaø muøa khoâ. Muaø möa baét ñaàu töø thaùng 4 ñeán heát thaùng 10, taäp trung 90% löôïng möa haøng naêm. Quaù trình lan truyeàn, phaùt taùn vaø chuyeån hoaù caùc chaát oâ nhieãm ngoaøi moâi tröôøng phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá sau ñaây: Nhieät ñoä khoâng khí; Ñoä aåm khoâng khí; Cheá ñoä möa vaø boác hôi; Cheá ñoä gioù, höôùng gioù; Cheá ñoä thuûy vaên soâng raïch; Ñoä beàn vöõng khí quyeån. 3.2.1 Nhieät ñoä khoâng khí Nhieät ñoä khoâng khí laø moät trong nhöõng yeáu toá töï nhieân aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán caùc quaù trình chuyeån hoaù vaø phaùt taùn caùc chaát oâ nhieãm trong khí quyeån. Beân caïnh ñoù, nhieät ñoä khoâng khí coøn laø moät yeáu toá quan troïng taùc ñoäng tröïc tieáp leân söùc khoûe cuûa con ngöôøi Nhieät ñoä khoâng khí caøng cao thì toác ñoä caùc phaûn öùng hoaù hoïc xaûy ra caøng nhanh vaø thôøi gian löu toàn caùc chaát oâ nhieãm caøng nhoû. Söï bieán thieân giaù trò nhieät ñoä seõ aûnh höôûng ñeán quaù trình trao ñoåi nhieät cuûa cô theå vaø söùc khoûe ngöôøi lao ñoäng. Do vaäy, vieäc nghieân cöùu cheá ñoä nhieät laø ñieàu caàn thieát. Nhieät ñoä khoâng khí taïi Ñaêk Noâng töông ñoái ñieàu hoaø. Cheânh leäch trung bình giöõa caùc thaùng ít, nhöng cheânh leäch nhieät ñoä giöõa ngaøy vaø ñeâm töông ñoái cao. Nhieät ñoä bình quaân : 220C Nhieät ñoä cao nhaát : 350C Nhieät ñoä thaáp nhaát : 140C 3.2.2 Ñoä aåm khoâng khí Ñoä aåm khoâng khí laø moät trong nhöõng yeáu toá vi khí haäu aûnh höôûng ñeán söù khoûe con ngöôøi, ñoàng thôøi noù cuõng aûnh höôûng ñeán söï thích nghi vaø phaùt trieån cuûa caùc heä sinh thaùi bao goàm caû ñoäng vaø thöïc vaät. Khi xeùt ñeán khía caïnh moâi tröôøng thì ñoä aåm khoâng khí laø moät trong nhöõng yeáu toá taùc ñoäng leân quaù trình phaân huûy chaát höõu cô vaø chuyeån hoaù caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí. Ñoä aåm trung bình cuûa khu vöïc dao ñoäng töø 80-90%, cao nhaát ñöôïc ghi nhaän vaøo caùc thaùng coù möa (Thaùng 4 - 10) vaø thaáp nhaát vaøo caùc thaùng muøa khoâ (thaùng 11 – 3). 3.2.3 Cheá ñoä gioù, höôùng gioù Gioù laø moät nhaân toá quan troïng trong quaù trình phaùt taùn vaø lan truyeàn caùc chaát trong khí quyeån. Khi vaän toác gioù caøng lôùn, khaû naêng lan truyeàn buïi vaø caùc chaát oâ nhieãm caøng xa, khaû naêng pha loaõng vôùi khoâng khí saïch caøng lôùn. Ngöôïc laïi, khi toác ñoä gioù nhoû hoaëc laëng gioù thì chaát oâ nhieãm seõ taäp trung taïi khu vöïc gaàn nguoàn thaûi. Löôïng gioù vaø höôùng gioù thích hôïp seõ taïo neân söï thoaûi maùi vaø deã chòu cho beänh nhaân Höôùng gioù thònh haønh vaøo muaø möa laø Taây Nam, höôùng gioù thònh haønh muaø khoâ laø Ñoâng Baéc. Toác ñoä gioù bình quaân laø 2,4 – 5,4 m/s. Ñaây laø khu vöïc coù vò trí khaù ñaëc bieät laø haàu nhö khoâng coù baõo. 3.2.4 Cheá ñoä möa vaø boác hôi Löôïng möa Möa coù nhieäm vuï thanh loïc caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí vaø pha loaõng caùc chaát oâ nhieãm nöôùc. Vì vaäy vaøo muøa möa caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí thöôøng thaáp hôn muøa khoâ. Tuy nhieân muøa möa cuõng deã keùo theo caùc chaát oâ nhieãm xuoáng caùc nguoàn nöôùc laøm taêng oâ nhieãm nguoàn nöôùc maët. Ngoaøi ra, löôïng möa coøn coù aûnh höôûng raát maïnh ñeán ñoä aåm khoâng khí. Trong nhöõng naêm qua soá ngaøy möa trung bình trong naêm laø 160 –170 ngaøy. Löôïng möa trung bình khoaûng 1.700 – 2.000 mm/naêm, löôïng möa cao nhaát laø 3.000mm/naêm. Maëc duø coù löôïng möa töông ñoái cao nhöng do ñaëc ñieåm cuûa khí haäu taây nguyeân Nam Trung Boä neân thôøi gian möa keùo daøi, haït möa nhoû, ít coù möa luõ do ñoù khaû naêng gaây xoùi lôû do möa vaø xoùi moøn ñaát cuõng phaàn naøo ñöôïc haïn cheá. Ñoä boác hôi Boác hôi nöôùc laøm taêng ñoä aåm vaø mang theo moät soá dung moâi höõu cô, caùc chaát coù muøi hoâi vaøo khoâng khí. Keát quaû quan traéc cho thaáy löôïng boác hôi trung bình naêm taïi khu vöïc naøy thay ñoåi khaù lôùn tuyø theo muaø. Vaøo möa möa ñoä boác hôi laø 1,5 – 1,7 mm/ngaøy. Vaøo muaø khoâ ñoä boác hôi laø 14,6 – 15,7 mm/ngaøy. 3.2.5 Böùc xaï maët trôøi – soá giôø naéng Böùc xaï maët trôøi laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán cheá ñoä nhieät trong vuøng vaø qua ñoù seõ aûnh höôûng ñeán möùc ñoä beàn vöõng khí quyeån vaø quaù trình phaùt taùn - bieán ñoåi caùc chaát gaây oâ nhieãm. Böùc xaï maët trôøi seõ laøm thay ñoåi tröïc tieáp nhieät ñoä cuûa vaät theå vaø tuøy thuoäc vaøo khaû naêng phaûn xaï vaø haáp thuï böùc xaï cuûa noù nhö beà maët lôùp phuï, maøu sôn, tính chaát beà maët... Soá giôø naéng trung bình khaù khoâng cao. Bình quaân giôø naéng chieáu saùng haøng naêm: 1.600 – 2.300. Muøa khoâ coù soá giôø naéng 8 giôø/ngaøy. Caùc ngaøy möa haàu nhö khoâng coù naéng 3.2.6 Cheá ñoä thuûy vaên, soâng raïch Tænh Ñaêk Noâng laø moät trong nhöõng tænh coù heä thoáng thoaùt nöôùc maët phong phuù, toaøn vuøng coù maïng löôùi soâng suoái daøy ñaëc vôùi maät ñoä 0,35 – 0,55 km/km2. caùc soâng suoái trong vuøng chuû yeáu thuoäc löu vöïc soâng Ñoàng Nai, caùc suoái lôùn laø suoái Ñaêk Noâng, Ñaêk Rung. Ñoaïn ñöôøng Huyeän Ñaêk Noâng daøi 110 km vaø raát nhieàu soâng suoái lôùn, nhoû khaùc, suoái Ñaêk Noâng coù caùc ñaëc tröng sau: Löu löôïng: lôùn nhaát 87,8 m3/s, trung bình 12,44 m3/s vaø nhoû nhaát 0,5 m3/s Moâ dul doøng chaûy: lôùn nhaát 338 m3/s km2, trung bình 47,9 m3/s km2 vaø nhoû nhaát 1,9 m3/s km2. Toång löôïng doøng chaûy naêm 0,67 x 106 m3. Nöôùc suoái coù ñoä toång khoaùng nhoû, phaûn öùng trung tính, thích hôïp cho töôùi tieâu noâng nghieäp. Ñoái vôùi caùc muïc ñích khaùc caàn phaûi xöû lyù. Muaø möa doøng suoái daâng cao coù theå gaây luõ moät soá vuøng vôùi ñòa hình vaø maïng löôùi soâng suoái raát thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng caùc coâng trình thuyû lôïi, thuyû ñieän nhoû. Nguoàn nöôùc ngaàm theo keát quaû laäp baûn ñoà ñiaï chaát thuyû vaên cuûa lieân ñoaøn ÑCTV – ÑCCT Mieàn Trung, nöôùc ngaàm trong ñiaï baøn huyeän chuû yeáu vaän ñoäng, taøn tröõ trong thaønh taïo phuùn traøo Bazan, ñoä saâu phaân boá 15 – 120m. Keát quaû tính toaùn tröõ löôïng ñoäng thieân nhieän laø 0,12 l/s km2. Tröõ löôïng khai thaùc QKTMin = 12 m3 ngaøy/km2, QKTMax = 424 m3 ngaøy/km2, QKTtrung bình = 215 m3 ngaøy/km2. Moät soá nôi coù theå thieát keá vaø xaây döïng nhaø maùy caáp nöôùc taäp trung quy moâ 500 – 1.000 m3/ ngaøy nhö: Ñaêk Ha, Gia Nghiaõ, Quaûng Sôn,.. 3.3 ÑIEÀU KIEÄN CÔ SÔÛ HAÏ TAÀNG 3.3.1 Nguoàn nöôùc caáp Nöôùc maët Trong khu vöïc döï aùn khoâng coù nöôùc maët töï nhieân. Tuy nhieân, khu vöïc laân caän coù Ñaäp thoân 1 vaø Hoà Noäi truù coù löu löôïng khoâng lôùn vaø thay ñoåi lôùn theo muøa. Do löu löôïng khoâng oån ñònh neân khoâng theå duøng ñeå caáp nöôùc cho döï aùn. Nöôùc ngaàm Theo Lieân ñoaøn 8 ñòa chaát thuyû vaên – Boä Coâng nghieäp naëng vaø caên cöù vaøo caùc loã khoan thaêm doø ñòa chaát thuyû vaên cuõng nhö caùc gieáng khoan ñang khai thaùc trong vuøng coù theå khaúng ñònh: coù theå söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm taïi choã ñeå caáp cho sinh hoaït. Caùc taàng chöùa nöôùc coù trieån voïng khai thaùc taïi khu vöïc Huyeän Ñaêk Noâng: Taàng chöùa nöôùc khe nöùt loã hoång trong caùc traàm tích phun traøo bazan b(n2-q1): ñöôïc phaân boá vaø loä ra gaàn nhö toaøn boä vuøng loøng hoà vaø khu vöïc ñaàu moâí, thöôøng ôû ñoä cao hôn 550m ñeán 670m, chuùng phuû leân taàng chöaù nöôùc khe nöùt - loå hoång ñaát ñaù heä taàng La Ngaø. Beà daøy caùc traàm tích naøy töø 30 ñeán hôn 100m. Taàng chöaù nöôùc naøy coù khaû naêng chöaù nöôùc töø ngheøo ñeán trung bình, löu löôïng khoaûng 0,3 – 0,6 l/phuùt. Möïc nöôùc naøy thay ñoåi theo ñiaï hình vaø theo muaø, bieän ñoä dao ñoäng lôùn töø 8 – 18m (muaø möa) ñeán 18 – 24 m (muaø khoâ). Toång ñoä khoaùng hoaù töø 0,02 – 0,025g/l, ñoä pH = 5,23-6,32. Taàng chöùa nöôùc khe nöùt – loã hoång traàm tích boät keát caùt keát vaø phieán seùt heä taàng Laø Ngaø(j2ln) : Thöôøng gaëp ôû ñoä saâu 15-22m, coù chieàu daøy töø 700-800m, ñoä khoaùng hoaù thaáp. Möïc nöôùc ngaàm thay ñoåi theo ñiaï hình vaø theo muaø. Taàng chöùa nöôùc loã hoång trong caùc traàm tích nguoàn goác soâng – ñaàm laày (qh): Ñaây laø taàng chöaù nöôùc coù dieän phaân boá nhoû vaø loä doïc theo thung luõng suoái coù ñiaï hình truõng thaáp. Beà daøy nhoû töø 2 – 5m, loùt ñaùy laø seùt caùch nöôùc. Ñaây laø taàng chöaù nöôùc ít coù yù nghiaõ, khaû naêng chöaù nöôùc keùm. (Nguoàn: Lieân ñoaøn 8 ñòa chaát thuyû vaên & TT NCKH coâng ngheä caáp thoaùt nöôùc – Boä Xaây döïng) 3.3.2 Coâng taùc veä sinh moâi tröôøng Hieän taïi khu vöïc döï aùn chæ coù 06 hoä daân sinh soáng, khu vöïc laân caän daân cö thöa thôùt neân coâng taùc veä sinh moâi tröôøng hieän taïi trong khu vöïc chöa coù gì ñaùng ngaïi, coù theå nhôø vaøo khaû naêng töï laøm saïch cuaû moâi tröôøng. Trong töông lai khu vöïc xung quanh döï aùn seõ ñöôïc quy hoaïch thaønh khu daân cö, moïi coâng taùc veä sinh moâi tröôøng cuaû döï aùn vaø khu daân cö laân caän seõ ñöôïc tính toaùn thieát keá vaø xaây döïng hoaøn chænh tröôùc khi caùc coâng trình ñöa vaøo söû duïng. 3.3.3 Heä thoáng caáp ñieän Taïi Gia Nghiaõ ñeán 2005 vaãn duy trì nguoàn thuyû ñieän Ñaêk Noâng ñaõ coù vaø coù khaû naêng phaùt ñeán 800 – 1.000 KW. Heä thoáng ñieän 15 KV ñaõ ñöôïc ñöa veà xaõ Ñaêk Nia, doïc theo QL 28, thuaän lôïi cho vieäc caáp ñieän cho coâng trình. 3.3.4 Heä thoáng giao & thoâng thoâng tin lieân laïc Khu ñaát xaây döïng raát thuaän tieän veà giao, ngoaøi ñöôøng lieân khu vöïc QL 28 hieän coù, coøn coù heä thoáng giao thoâng theo nhö quy hoaïch ñaõ duyeät. Tuy nhieân, hieän nay ñöôøng QL 28 coøn khaù ngoaèn ngoeøo khoâng thích hôïp cho xe caáp cöuù ra vaøo. Heä thoáng thoâng tin lieân laïc trong khu vöïc khaù thuaän tieän 3.4 Hieän traïng chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc 3.4.1 Chaát löôïng khoâng khí vaø tieáng oàn Keát quaû khaûo saùt, ño ñaïc ñieàu kieän vi khí haäu vaø caùc chaát oâ nhieãm taïi khu vöïc döï aùn ñöôïc trình baøy trong baûng sau: (Sô ñoà laáy maãu ñính keøm trong phuï luïc) Baûng 3.4: Keát quaû khaûo saùt veà chaát löôïng khoâng khí vaø vi khí haäu taïi khu vöïc Döï aùn (ngaøy 18/08/2004) STT Kyù hieäu maãu Nhieät Ñoä (oC) Ñoä Aåm (%) Ñoä OÀn dBA Haøm löôïng chaát oâ nhieãm (mg/m3) BUÏI SO2 NO2 CO Pb 1 K1 34,2 64,6 42,4 0,19 0,004 0,012 0,5 0,1 x 10-4 2 K2 35,4 64,1 42,8 0,18 0,006 0,017 0,6 0,1 x 10-4 3 K3 25,6 85,6 63,6 0,21 0,040 0,081 1,0 0,9 x 10-4 4 K4 26,5 82,4 62,5 0,20 0,031 0,072 1,2 0,9 x 10-4 5 K5 25,4 82,9 56,5 0,20 0,036 0,067 1,1 0,8 x 10-4 TCVN 5937-1995 - - - 0,3 0,5 0,4 5 0,005 Ghi chuù: (1): TCVN 5937-1995, Tieâu chuaån chaát löôïng khoâng khí xung quanh. + K1 : Taïi ñoài khu vöïc döï aùn + K2 : Taïi ñoài khu vöïc döï aùn + K3 : Taïi ñöôøng giao thoâng ñoái dieän khu vöïc döï aùn + K4 : Taïi ñöôøng giao thoâng, ñoái dieän khu vöïc döï aùn + K5 : Taïi khu daân cö (ñoái dieän khu vöïc döï aùn) (Baûn ñoà vò trí khaûo saùt vaø laáy maãu taïi khu vöïc Döï aùn ñöôïc trình baøy trong phaàn phuï luïc ) Nhaän xeùt: Taát caû caùc chæ tieâu ño ñeàu ñaït tieâu chuaån khoâng khí xung quanh cho pheùp (TCVN 5937-1995). Ñieàu naøy cho thaáy moâi tröôøng khu khoâng khí khu vöïc döï aùn raát trong laønh. Moâi tröôøng vi khí haäu khu vöïc döï aùn raát toát 3.4.2 Chaát löôïng nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm 3.4.2.1 Chaát löôïng nöôùc maët Coâng taùc laáy maãu chaát löôïng nöôùc maët taïi khu vöïc ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 18/08/2004. Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc maët taïi khu vöïc döï aùn ñöôïc trình baøy trong baûng sau: Baûng 3.5: Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc maët taïi khu vöïc Döï aùn (ngaøy 18/08/2004) STT Chæ tieâu Ñôn vò Keát quaû TCVN 5942 – 1995 loïai A DNM1 DNM2 1 pH - 6,36 6,21 6 – 8,5 2 DO mg/l 6,31 6,12 6 3 COD mg/l 7 7 10 4 BOD5 mg/l 3 3 4 5 SS mg/l 3 2 20 6 N – NH3 mg/l 0,62 0,81 0,05 7 N – NO2 mg/l 0,002 0,002 8 N – toång mg/l 13,1 11,5 - 9 P – toång mg/l 0,001 0,001 - 10 Saét toång mg/l 3,28 0,33 1 11 Daàu môõ mg/l 0,01 0,01 0 12 Coliform MPN/100ml 2000 2500 5 x 103 Ghi chuù: DNM1 : Nöôùc maët ñaäp thoân 1, xaõÑaêk Nia, TX Gia Nghóa, Ñaêk Noâng DNM2 : Nöôùc maët hoà noäi truù, xaõ Ñaêk Nia, TX Gia Nghóa, Ñaêk Noâng Vò trí ñieåm laáy maãu ñöôïc trình baøy trong phaàn phuï luïc TCVN 5942 - 1995 : Tieâu chuaån naøy qui ñònh caùc thoâng soá vaø noàng ñoä cho pheùp cuûa caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc maët vaø aùp duïng ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä oâ nhieãm cuûa moät nguoàn nöôùc maët. Nhaän xeùt: Chaát löôïng nöôùc maët khaù toát, caùc chæ tieâu chính ñeàu ñaït tieâu chuaån, tuy nhieân, NH3 khaù cao, vöôït tieâu chuaån 12 – 16 laàn, ñieàu naøy chöùng toû nguoàn nöôùc maët trong khu vöïc döï aùn ñaõ bò oâ nhieãm do nöôùc thaûi sinh hoaït vaø noâng nghieäp. 3.4.2.2 Chaát löôïng nöôùc ngaàm Nöôùc ngaàm taïi khu vöïc beänh vieän ñöôïc laáy töø gieáng ñaøo cuûa caùc hoä daân xung quanh khu döï aùn, coù ñoä saâu 4 - 6 m. Coâng taùc laáy maãu chaát löôïng nöôùc ngaàm taïi khu vöïc ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 18/08/2004. Keát quaû phaân tích trình baøy trong baûng sau : Baûng 3.7 Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc ngaàm taïi khu vöïc döï aùn (ngaøy 18/08/2004) STT Chæ tieâu Ñôn vò Keát quaû TCVN 5944 – 1995 DNNG1 DNNG2 1 pH - 5,85 5,24 6,5 – 8,5 2 Ñoä maøu Pt – Co 13 5 5 – 50 3 Ñoä ñuïc FAU 11 4 4 Ñoä cöùng mg/l 14 4 300 – 500 5 TS mg/l 41 39 750 – 1500 6 N – NO3 mg/l 3,63 0,67 45 7 SO42– mg/l 2 3 200 – 400 8 Cl– mg/l 10 8 200 – 600 9 Saét toång mg/l 0,23 1,05 1 – 5 10 EC µm/cm 56,3 60,9 - 11 Coliform MPN/100ml 0 0 3 12 As mg/l 1,1 x 10-4 1,7 x 10-4 0,05 13 Cu mg/l KPH KPH 1 14 Zn mg/l 0,35 0,36 5 15 Mn mg/l 0,166 0,147 0,1 – 0,5 Ghi chuù : TCVN 5944 - 1995: Tieâu chuaån naøy quy ñònh giôùi haïn caùc thoâng soá vaø noàng ñoä cho pheùp cuûa caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc ngaàm. Ngoaøi ra, tieâu chuaån naøy coøn ñöôïc aùp duïng ñeå ñaùnh giaù vaø giaùm saùt chaát löôïng cuûa moät nguoàn nöôùc ngaàm trong moät khu vöïc nhaát ñònh. DNNG1 : Nöôùc ngaàm hoä oâng Nguyeãn Vaên Ba, thoân 1, xaõ Ñaêk Nia, TX Gia Nghóa, Ñaêk Noâng saâu 4m DNNG2 : Nöôùc ngaàm hoä oâng Nguyeãn Tieàn Tuyeån, thoân 1, xaõ Ñaêk Nia, TX Gia Nghóa, Ñaêk Noâng saâu 6m Nhaän xeùt: Vôùi keát quaû phaân tích treân cho thaáy nguoàn nöôùc ngaàm taïi khu vöïc coù chaát löôïng khaù toát coù theå söû duïng laøm nguoàn nöôùc caáp cho beänh vieän. Tuy nhieân, hieän nay khu vöïc ñaõ coù nöôùc caáp cuaû thuyû cuïc neân khoâng caàn phaûi khai thaùc nguoàn nöôùc caáp töø nöôùc ngaàm nöaõ. 3.5 Hieän traïng Taøi nguyeân sinh vaät vaø heä sinh thaùi Khu vöïc Döï aùn naèm treân moät quaû ñoài thaáp. Heä thöïc vaät lôùn töï nhieân chuû yeáu ñaõ khoâng coøn nöaõ maø thay vaøo ñoù laø caùc loaïi caây mang giaù trò kinh keá cao nhö caø pheâ, tieâu, caø ri,… döôùi chaán ñoài laø caùc khe suoái vaø hoà chöaù, ñaây laø heä sinh thaùi theå hieän moâi tröôøng töï nhieân cuaû khu vöïc. Keát quaû khaûo saùt taøi nguyeân sinh vaät vaø caùc heä sinh thaùi trong khu vöïc nhö sau: 3.5.1 Heä sinh thaùi thuyû sinh Caùc thuûy vöïc vuøng döï aùn Beänh vieän Ñaêk Noâng goàm suoái Daknia, hoà chöùa nöôùc Quaûng Kheâ, suoái Quaûng Keâ vaø caùc ao gia ñình. Caùc suoái nhoû ñeàu chaûy vaøo suoái Daknia xaõ Mekon, qua thaùc Dak Nung vaøo trung löu soâng Ñoàng Nai. Suoái Daknia chòu aûnh höôûng cuûa nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa cö daân thò xaõ Gia Nghóa vaø caùc xaõ laân caän. Suoái Quaûng Kheâ vaø hoà chöùa nöôùc Quaûng Kheâ goùp phaàn töôùi cho caùc vöôøn caø pheâ, tieâu nöôùc vaøo muøa möa, nhaän nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùc hoä gia ñình. Chaát löôïng nöôùc cuûa caùc thuûy vöïc ôû khu vöïc döï aùn vaøo muøa möa: pH ≤ 7 TDS: Suoái Quaûng Kheâ: 12,0 – 27,6 mg/l, hoà chöùa nöôùc Quaûng Kheâ: 17,2 mg/l, soâng Ñoàng Nai: 26,3 – 33,8 mg/l. Toång N: 0,5 – 1,0 mg/l Caáu truùc heä sinh thaùi thuûy sinh Thöïc vaät phieâu sinh: Ngaønh Soá loaøi % Taûo lam 13 6,8 Taûo vaøng aùnh 2 1,0 Taûo vaøng 1 0,5 Taûo silic 82 42,9 Taûo luïc 75 39,3 Taûo maét 13 6,8 Taûo giaùp 5 2,6 ---------- ------- 191 loaøi 100% Ñoäng vaät phieâu sinh: Nhoùm/Ngaønh Soá loaøi % Truøng baùnh xe 31 46,2 Giaùp xaùc raâu ngaønh 18 26,9 Giaùp xaùc chaân cheøo 10 14,9 Giaùp xaùc coù voû 2 3,0 Ñoäng vaät ñôn baøo 3 4,5 Aáu truøng 3 4,5 -------- -------- 67 loaøi 100 % Ñoäng vaät ñaùy: Lôùp/Ngaønh Soá loaøi % Giun ít tô 1 1,9 Ñæa 1 1,9 Giaùp xaùc 3 5,7 Nhuyeãn theå 7 13,2 Coân truøng vaø 41 77,3 Aáu truøng coân truøng -------- ------- 53 loaøi 100 % 3.5.2 Ñaùnh giaù Ñaëc tính sinh thaùi hoïc cuûa heä sinh thaùi thuûy sinh khu vöïc döï aùn: Nöôùc chaûy laø ñaëc tính cô baûn cuûa caùc thuûy vöïc vuøng döï aùn vôùi caùc loaøi ñaëc tröng cuûa trung löu soâng Ñoàng Nai goàm oác ñinh Semisulcospira sp., heán Corbicula lamarckiana, caùc daïng aáu truøng coân truøng vaø coân truøng nöôùc chaûy thuoäc boä phuø du, boä chuoàn chuoàn, boä Plecoptera, boä caùnh cöùng, boä böôùm giaû, boä hai caùnh (aáu truøng muoãi ñoû vaø aáu truøng ruoài vaøng). Caùc loaøi soáng ôû caùc thuûy vöïc nhoû – nöôùc acid yeáu goàm: + Thöïc vaät phieâu sinh: Phormidium tenue, Dinobryon bavaricum, D. sertularia, Eunotia bigibba, Actinella punctata, Epithemia turgida, Scencedesmus javanensis, Closterium acutum,…. + Ñoäng vaät phieâu sinh: Scaridium longicaudum, Lecane curvicornis, Monostyla bulla, Macrothrix triserialis, M. spinosa, Chydorus barrosi, Paracyclops fimbriatus,…. + Ñoäng vaät ñaùy: Ablabesmyia sp.. Caùc loaøi ñaëc tröng cho caùc thuûy vöïc giaøu dinh döôõng: + Thöïc vaät phieâu sinh: Anabaena affinis, A. solitaria, Oscillatoria princeps, Spirulina major, Lyngbya limnetica, Melosira granulata, Synedra ulna vaø caùc loaøi taûo maét. + Ñoäng vaät phieâu sinh: Rotaria rotaria, Scaridium longicaudum, Polyarthra vulgaris, Mesocyclops leuckarti. Soá löôïng thuûy sinh vaät Soá löôïng thöïc vaät phieâu sinh töø 18.300 – 26.333.000 tb/m3, caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng giaøu chaát dinh döôõng chieám öu theá goàm Synedra ulna, Melosira granulata. Soá löôïng ñoäng vaät phieâu sinh töø 85 – 22.899 con/m3, caùc loaøi Philodina roseola, Philodina sp., Polyarthra vulgaris chæ thò cho loaïi nöôùc baån vöøa chieám öu theá ôû ao, hoà chöùa nöôùc. Aáu truøng nauplius chieám öu theá ôû soâng suoái. Soá löôïng ñoäng vaät ñaùy töø 20 – 650 con/m2. Caùc loaøi oác vaø aáu truøng chieám öu theá ôû soâng suoái. ÔÛ ao vaø hoà chöùa nöôùc nhoû aáu truøng chuoàn chuoàn, aáu truøng boä phuø du Cloeon sp. Vaø giun ít tô chieám öu theá. Rieâng ôû suoái Daknia coù 2 loaøi cua Ranguna frushtorferi, Siamthelphusa beauvoisi ñaëc tröng cho mieàn Nam Trung boä – Nam boä Vieät Nam. Toùm laïi: Chaát löôïng nöôùc ôû caùc thuûy vöïc ôû khu vöïc döï aùn rung taâm y teá DakNoâng – Xaõ Quaûng Kheâ thuoäc loaïi Hydrocacbonat (HCO3- > Ca2+ + Mg2+). Heä sinh thaùi thuûy vöïc giaøu coù veà thaønh phaàn loaøi. ÔÛ caùc hoà ao nhoû soá löôïng thuûy sinh vaät khaù cao, coøn ôû suoái, soâng nöôùc chaûy soá löôïng thaáp. 3.6 Caùc ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi taïi khu vöïc 3.6.1 Daân soá lao ñoäng Ñaêk Noâng laø tænh mieàn nuùi, tieáp giaùp vôùi caùc tænh: Ñaêk Laêk, Laâm Ñoàng, Bình Phöôùc vaø nöôùc baïn Campuchia. Tænh Ñaêk Noâng coù dieän tích töï nhieân laø 651.438 ha. Toaøn Tænh coù 6 Huyeän vôùi 52 xaõ (coù 4 Huyeän bieân giôùi). Daân soá gaàn 400 ngaøn ngöôøi vôùi 34 daân toäc anh em sinh soáng. Trong ñoù ñoàng baøo daân toäc thieåu soá chieám hôn 30,3%, nhieàu nhaát laø ñoàng baøo M’Noâng chieám 95%. 3.6.2 Cô caáu kinh teá Coâng nghieäp Vuøng döï aùn thuoäc huyeän Ñaêk Noâng (giaùp vôùi trung taâm thò xaõ Gia Nghiaõ) laø huyeän raát coù tieàm naêng cho phaùt trieån coâng nghieäp nhö cheá bieán noâng saûn, ...Tuy nhieân hieän taïi trong khu vöïc thì coâng nghieäp vaãn chöa ñöôïc phaùt trieån chæ coù 1 Khu coâng nghieäp Taân Thaéng (thu huùt ñöôïc 650 tyû ñoàng ñaàu tö) Noâng nghieäp Noâng nghieäp trong vuøng hình thaønh theo hai höôùng: Ña daïng hoaù saûn phaåm phuïc vuï nhu caàu taïi choã. Chuyeân canh caây troàng laâu naêm nhö: cao su, caø pheâ, tieâu, caøri, caây aên quaû… Dieän tích ñaát noâng nghieäp 204.014 ha. Naêm 2003 saûn löôïng löông thöïc ñaït treân 148.000 taán trong ñoù caø pheâ gaàn 100.000 taán. Laâm nghieäp Taøi nguyeân thieân nhieân lôùn nhaát cuûa Ñaêk Noâng laø röøng töï nhieân vaø röøng troàng vôùi dieän tích laø 394.037 ha, ñoä che phuû treân 60%. Khoaùng saûn vaø tieàm naêng kinh teá Khoaùng saûn cuaû tænh coù quaïêng boâ xít, ñaát seùt, caùt, ñaù, vaät lieäu xaây döïng…. Treân ñiaï phaän tænh coù heä thoáng soâng SeâReâPok vaø soâng Ñoàng Nai chaûy qua, ngoaøi vieäc phuïc vuï saûn xuaát coøn cung caáp moät nguoàn thuyû naêng lôùn. Coù nhieàu caûnh quan thieân nhieân vaø thaéng caûnh ñeïp nhö: Thaùp ba taàng, Ñray saùp,… Giao thoâng thuaän lôïi cho vieäc giao löu kinh teá vôùi vuøng kinh teá troïng ñieåm phiaù nam, vuøng taây nguyeân vaø khu vöïc mieàn trung. 3.6.3 Vaên hoaù xaõ hoäi Do ñaëc ñieåm laø moät tænh noâng nghieäp, maät ñoä daân cö coøn thaáp, nhaát laø caùc Huyeän bieân giôùi neân ñôøi soáng vaên hoaù xaõ hoäi coøn töông ñoái haïn cheá. Tuy nhieân, Huyeän Ñaêk Noâng ñang chuyeån mình phaùt trieån vaø ñöôïc ñaùnh giaù laø moät vuøng coù tieàm naêng vaø trieån voïng phaùt trieån thaønh trung taâm cuûa Tænh Ñaêk Noâng veà dòch vuï vaø coâng nghieäp 3.6.4 Dieãn bieán toång hôïp veà ñieàu kieän kinh teá - xaõ hoäi Trong ñieàu kieän tænh môùi thaønh laäp, cô sôû haï taàng coøn nhieàu yeáu keùm, trình ñoä daân trí thaáp, neàn kinh teá chuû yeáu laø saûn xuaát noâng nghieäp neân tình hình an ninh chính trò coøn nhieàu phöùc taïp. Vieäc sôùm quy hoaïch xaây döïng vaø ñöa vaøo vaän haønh caùc coâng trình coâng coäng nhö tröôøng hoïc, beänh vieän ñuùng qui moâ cuaû moät tænh laø vieäc laøm caàn thieát ñeå oån dònh daân sinh vaø taïo ñaø cho phaùt trieån kinh teá. Hieän taïi Ñaêk Noâng chöa phaùt trieån nhöng coù raát nhieàu tieàm naêng ñeå phaùt trieån maïnh veà kinh teá vaø vaên hoaù xaõ hoäi. CHÖÔNG IV PHAÂN TÍCH TAÙC ÑOÄNG CUÛA HOAÏT ÑOÄNG DÖÏ AÙN TÔÙI CAÙC YEÁU TOÁ TAØI NGUYEÂN MOÂI TRÖÔØNG TÖÏ NHIEÂN VAØ KINH TEÁ- XAÕ HOÄI Nguyeân taéc ñaùnh giaù taùc ñoâng moâi tröôøng cho döï aùn quy hoaïch: Vieäc ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng cuûa döï aùn Beänh vieän Ña Khoa Tænh Ñaêk Noâng ñöôïc xem xeùt theo caùc giai ñoaïn: Löïa choïn phöông aùn vaø giaûi toaû maët baèng Quaù trình thi coâng xaây döïng vaø laép ñaët caùc haïng muïc coâng trình Ñöa coâng trình vaøo söû duïng Tuøy theo hoaït ñoäng cuûa töøng giai ñoaïn maø tính ñaëc thuø vaø haäu quaû taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng cuõng khaùc nhau. 4.1 Caùc taùc ñoäng moâi tröôøng trong giai ñoaïn quy hoaïch 4.1.1 Taùc ñoäng do phöông aùn quy hoaïch Caên cöù vaøo ñieàu kieän töï nhieân vaø phöông aùn quy hoaïch ñöôïc choïn cho thaáy khaû naêng caûi taïo vaø yù ñoà taïo caûnh quan, ñöôïc chia thaønh nhieàu khu chöùc naêng raát phuø hôïp cho vieäc khaùm chöaõ beänh cho caùc ñoái töôïng beänh nhaân vaø caùc loaïi beänh khaùc nhau. Caùc quy hoaïch hieän taïi cuaû tænh laø nhaèm haïn cheá toái ña vieäc phaù vôõ caûnh quan vaø kieán truùc ñoài nuùi thaáp cuaû khu vöïc. Khu quy hoaïch xaây döïng beänh vieän naèm treân moät quaû ñoài, neân seõ ñöôïc caáu taïo theo hình baäc thang nhaèm khoâng quaù toán keùm cho coâng taùc san uûi maët baèng vaø choáng xoùi lôû cho döï aùn. Vieäc quy hoaïch xaây döïng döï aùn cuõng goùp phaàn naâng caáp giaù trò söû duïng ñaát taïi khu vöïc. 4.1.2 Taùc ñoäng do phöông aùn di dôøi daân Phöông aùn di dôøi daân ñaõ taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng kinh teá xaõ hoäi cuûa caùc hoä daân naèm trong vuøng quy hoaïch cuûa döï aùn. Vôùi dieän tích ñaát thoå cö vaø ñaát noâng nghieäp ñang canh taùc cuûa caùc hoä daân phaûi thay ñoåi muïc ñích söû duïng sang dòch vuï du lòch, ñieàu naøy seõ laøm naûy sinh moät soá vaàn ñeà taùc ñoäng sau: Taïo ra moät söï thay ñoåi veà vieäc laøm cuûa ngöôøi lao ñoäng treân khu vöïc döï aùn Gaây xaùo troän veà maët ñôøi soáng cuõng nhö caùc khoù khaên trong vieäc thích nghi sinh hoaït khi phaûi giaûi toaû nhaø cöûa ñeå di dôøi. Coù theå phaùt sinh maâu thuaån giöõa nhaø ñaàu tö vaø caùc hoä daân do giaù ñeàn buø, phöông aùn di daân, keá hoaïch taïo vieäc laøm hoaëc khoâng coù hoaëc chöa thoaû ñaùng. Tuy nhieân do khu vöïc döï aùn raát thöa daân neân caùc taùc ñoäng naøy haàu nhö khoâng ñaùng keå. 4.2. Caùc nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng trong quaù trình xaây döïng döï aùn Quaù trình thi coâng xaây döïng khu du lòch naøy bao goàm caû nhöõng vieäc san uûi maët baèng coù theå gaây ra moät soá vaàn ñeà taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng nhö ñöôïc moâ taû döôùi ñaây. 4.2.1 Ñaøo ñaát vaø san uûi maët baèng Ñaøo ñaát vaø san uûi maët baèng coù theå gaây ra caùc taùc ñoäng nhö: OÂ nhieãm khoâng khí do buïi ñaát, caùt bò gioù cuoán leân, Khí thaûi töø caùc phöông tieän vaän taûi vaø thieát bò san uûi. Khí thaûi naøy coù chöùa buïi, SOx, NOx, COx, VOC OÂ nhieãm do tieáng oàn, rung cuûa caùc phöông tieän vaän taûi, caùc maùy san uûi Nöôùc thaûi vaø chaát thaûi raén do sinh hoaït cuûa coâng nhaân xaây döïng, Laøm xaùo troän caáu truùc ñaát beà maët, Moät soá taùc ñoäng khaùc nhö: giaûm dieän tích caây coû phuû xanh, gaây xoùi moøn ñaát vaøo muøa möa. Nguoàn: Ñaùnh giaù nhanh taûi löôïng oâ nhieãm. WHO. 1995 4.2.2 Vaän chuyeån vaät lieäu xaây döïng vaø trang thieát bò Vaät lieäu xaây döïng (bao goàm gaïch, caùt, xi maêng, taám lôïp, saét, goã …) ñöôïc vaän chuyeån tôùi ñòa ñieåm xaây döïng khu döï aùn theo Quoác Loä 28 baèng caùc phöông tieän vaän taûi cô giôùi ñeå phuïc vuï cho coâng taùc xaây döïng. Ngoaøi ra, caùc trang thieát bò cho khaùm chöõa beänh cuûa beänh vieän,… cuõng seõ ñöôïc vaän chuyeån veà taäp keát taïi khu vöïc vaøo cuoái giai ñoaïn thi coâng xaây döïng vaø moät phaàn seõ ñöôïc trang bò sau khi beänh vieän ñi vaøo hoaït ñoäng. Caùc hoaït ñoäng naøy seõ gaây ra caùc taùc ñoäng sau: Gaây oâ nhieãm khoâng khí do khí thaûi töø caùc phöông tieän vaän taûi vaø thieát bò san uûi coù chöùa buïi, SOx, NOx, COx, VOC.. Gaây oâ nhieãm do tieáng oàn töø hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän vaän taûi cuõng nhö töø caùc hoaït ñoäng boác dôõ vaät lieäu xaây döïng, OÂ nhieãm do buïi trong quaù trình vaän chuyeån, boác dôõ vaät lieäu xaây döïng, trang thieát bò vaø vaät tö, Thaûi ra caùc loaïi chaát thaûi raén nhö: gaïch vôõ, giaáy bao bì,… 4.2.3 Thi coâng xaây döïng beänh vieän Vieäc thi coâng xaây döïng coù theå gaây ra caùc taùc ñoäng nhö: OÂ nhieãm khoâng khí do buïi ñaát, caùt bò gioù cuoán leân trong quaù trình ñaøo bôùi thi coâng, Khí thaûi cuûa caùc phöông tieän vaän taûi vaø xe maùy san uûi coù chöùa buïi, SOx, NOx, COx, VOC.. OÂ nhieãm do tieáng oàn töø hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän vaän taûi (xe oâ toâ, maùy uûi, xuùc,…), caùc maùy san uûi vaø troän beâ toâng, Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùc coâng nhaân laøm vieäc, Raùc thaûi sinh hoaït cuûa coâng nhaân vaø caùc bao bì vaät lieäu xaây döïng 4.2.4 Taäp trung coâng nhaân Vieäc taäp trung coâng nhaân xaây döïng taïi ñòa ñieåm thi coâng seõ taïo ra moät löôïng nhaát ñònh nöôùc thaûi vaø raùc sinh hoaït, coù khaû naêng gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán chaát löôïng nguoàn nöôùc vaø söùc khoeû con ngöôøi. Beân caïnh ñoù, söï taäp trung coâng nhaân treân moät coâng tröôøng khaù lôùn nhö vaäy coøn coù theå gaây neân nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc veà maët xaõ hoäi trong khu vöïc. Vaøo moät soá thôøi ñieåm (khi thi coâng moùng vaø ñoå beâ toâng caùc taám saøn), löôïng coâng nhaân coù theå leân ñeán caû traêm ngöôøi moãi ngaøy. Sinh hoaït cuûa moät soá löôïng lôùn coâng nhaân nhö vaäy trong moät khu vöïc thöa daân nhö khu vöïc döï aùn gaây neân nhöõng xaùo troän nhaát ñònh veà tinh thaàn vaø cuoäc soáng cuûa cö daân trong khu vöïc naøy. Ñaëc bieät coù söï khaùc bieät veà trình ñoä hoïc thöùc cuûa coâng nhaân xaây döïng vaø caùc chuyeân gia laép ñaët vaät tö, hoï ñeán töø nhieàu ñòa phöông khaùc nhau, vôùi tính caùch vaø loái soáng khaùc nhau do ñoù deã naåy sinh maâu thuaån. 4.2.5 Nhaän xeùt chung Trong giai ñoaïn ñaøo ñaát caùt, san laáp maët baèng vaø xaây döïng seõ coù moät löôïng buïi ñaùng keå do phöông tieän giao thoâng vaän taûi ñaát ñaù,… cuõng nhö töø hoaït ñoäng xaây döïng; khí thaûi, tieáng oàn do hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän thi coâng gaây ra. Caùc taùc ñoäng do buïi vaø tieáng oàn cuûa caùc phöông tieän thi coâng cô giôùi laø khoâng theå traùnh khoûi trong giai ñoaïn xaây döïng, hôn nöõa giai ñoaïn naøy khoâng keùo daøi do vaäy caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa caùc taùc nhaân treân khoâng ñaùng ngaïi. Söï taäp trung coâng nhaân xaây döïng vôùi soá löôïng lôùn coù theå gaây neân nhöõng baát hoaø giöõa baûn thaân coâng nhaân vôùi caùc ngöôøi daân ñòa phöông. Trong nhieàu tröôøng hôïp, nhöõng xung ñoät naøy coù theå ngaên chaën tröôùc vaø daøn xeáp coù hieäu quaû neáu chuû thaàu coù moät löïc löôïng noøng coát cuøng laøm vieäc vaø cuøng löu laïi qua ñeâm vôùi taäp theå coâng nhaân treân coâng tröôøng 4.3 Caùc nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khi döï aùn ñi vaøo hoaït ñoäng 4.3.1 Nguoàn oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí Khi ñi vaøo hoaït ñoäng, Beänh Vieän Ña Khoa Ñaêk Noâng coù theå gaây neân moät soá aûnh höôûng ñeán chaát löôïng khoâng khí. Caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí coù theå ñöôïc taïo ra vaø phaùt taùn vaùo khoâng khí xung quanh töø caùc nguoàn sau: Caùc nguoàn oâ nhieãm khoâng khí coù theå bao goàm: Töø khí thôû cuûa caùc beänh nhaân Caùc vi truøng truyeàn nhieãm qua ñöôøng hoâ haáp cuûa caùc beänh nhaân nhaát laø ôû khu lao phoåi vaø khu khaùm beänh taäp trung. Ñaây laø moät loaïi taùc ñoäng chæ coù theå ñöôïc haïn cheá chöù khoâng theå khöû trieät ñeå ôû khu vöïc naøy. Töø hoaït ñoäng veä sinh beänh vieän Caùc loaïi chaát taåy röûa vaø laøm veä sinh trong beänh vieän coù theå gaây neân muøi khoù chòu cho beänh nhaân vaø thaân nhaân ngöôøi beänh. Tuy nhieân, loaïi khí thaûi naøy khoâng nhieàu vaø chæ coù taùc ñoäng trong thôøi gian ngaén Töø phoøng haáp taåy Khæ thaûi töø quaù trình naøy chuû yeáu laø hôi nöôùc nhöng coù theå coù mang theo moät soá vi truøng gaây beänh töø quaàn aùo cuaû beänh nhaân. Khu naøy ñaõ ñöôïc boá trí caùch ly khoûi khu khaùm vaø ñieàu trò beänh, ñoàng thôøi trang bò caùc phöông tieän hieän ñaïi ñeå haïn cheá aûnh höôûng cho coâng nhaân ôû ñaây. Khí thaûi töø loø ñoát raùc cuûa beänh vieän Theo Quyeát ñònh Soá 2575/1999/QÑ-BYT ngaøy 27/8/1999 cuûa Boä Tröôûng Boä Y Teá veà vieäc ban haønh Quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá thì chaát thaûi y teá töø caùc beänh vieän tænh hieän nay seõ ñöôïc xaây döïng vaø vaän haønh loø ñoát chaát thaûi y teá nguy haïi trong töøng beänh vieän. Loø ñoát hai buoàng coù coâng suaát töø 150 – 300 kg/ngaøy, duøng cho beänh vieän coù töø 250 giöôøng beänh trôû leân. Löôïng raùc thaûi cuaû beänh vieän laø 180 kg/ngaøy. Vôùi moät meõ ñoát khoaûng 5 kg raùc, ñoát trong voøng 0,5 giôø. Löôïng khoâng khí caàn thieát ñeå ñoát heát 1 kg raùc laø khoaûng 10 m3 khí ôû ñieàu kieän tieâu chuaån, khí thaûi khi ra khoûi buoàng thöù caáp laø 2500C. Do nhieät ñoä khoâng khí khaù cao neân khoái löôïng khoâng khí ñi qua boä phaän giaûi nhieät cuaû heä thoáng xöû lyù khaù lôùn khoaûng 1.000 m3/h. Baûng 4.1: Caùc thaønh phaàn khí thaûi cuaû loø ñoát raùc y teá (ñoát daàu DO, 1% S) STT Thoâng soá Ñôn vò Noàng ñoä TCVN 6560 :1999 1 Buïi mg/m3 112 – 167 100 2 CO mg/m3 213 – 35.189 100 3 NOx mg/m3 259 – 1.122 350 4 SO2 mg/m3 129 – 1.873 300 5 THC mg/m3 22 - 27 20 6 KLN mg/m3 2,1 – 5,3 2 Nguoàn: Toång hôïp töø caùc loø ñoát raùc y teá cuaû Thaønh phoá Hoà Chí Minh Maùy phaùt ñieän Ñeå coù theå chuû ñoäng nguoàn ñieän, Beänh vieän ña khoa Ñaêk Noâng trang bò caùc maùy phaùt ñieän töông öùng vôùi caùc traïm haï theá. ( 1 maùy coâng suaát 560 KVA). Thôøi gian hoaït ñoäng cuûa maùy phaùt ñieän raát ít neân taùc ñoäng moâi tröôøng laø khoâng ñaùng keå. Tuy nhieân, coù theå öôùc tính taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm sinh ra trong thôøi gian maùy phaùt ñieän hoaït ñoäng döïa vaøo möùc tieâu hao nhieân lieäu, coâng suaát vaø ñaëc tröng nhieân lieäu ñoát. Caùc heä soá oâ nhieãm cuûa maùy phaùt ñieän ñöôïc trình baøy nhö sau: Baûng 4.2: Heä soá oâ nhieãm cuûa maùy phaùt ñieän (ñoát daàu DO, 1% S) CHAÁT OÂ NHIEÃM Heä soá oâ nhieãm Kg/ taán nhieân lieäu HC 0,79 NOx 9,62 Buïi 0,71 SO2 20S CO2 2.19 Nguoàn: Ñaùnh giaù nhanh taûi löôïng oâ nhieåm, WHO, 1995 Döïa vaøo caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa maùy phaùt ñieän vaø baûng heä soá oâ nhieãm noùi treân coù theå öôùt tính taûi löôïng oâ nhieãm do hoïat ñoäng cuûa caùc maùy phaùt ñieän nhö sau: Thoâng thöôøng löôïng nhieân lieäu tieâu thuï ñeå sinh ra 10 kW ñieän laø 1 kg daàu DO. Trong tröôøng hôïp maùy hoaït ñoäng khoâng ñuùng quy trình cuõng nhö chöa oån ñònh, löôïng daàu tieâu hao coù theå nhieàu hôn. Ñoái vôùi maùy 560 KVA laø 56 kg DO/h Löôïng khoùi thaûi do ñoát 1 kg nhieân lieäu DO laø 20 m3 (ñaõ ñöôïc quy veà 200C), nhö vaäy khoùi thaûi maùy phaùt ñieän laø 1.120 m3/h. Taûi löôïng vaø noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm taïo thaønh sau moãi giôø maùy phaùt ñieän hoaït ñoäng ñöôïc tính trong baûng 4.2. Baûng 4.3: Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong khí thaûi khi söû duïng maùy phaùt ñieän döï phoøng vôùi nguoàn nhieân lieäu daàu DO Chaát oâ nhieãm Taûi löôïng chaát oâ nhieãm g/giôø Noàng ñoä oâ nhieãm mg/m3 TCVN 6993 - 2001 (Q2, CN caáp A) mg/m3 Buïi SO2 NOx CO 44,2 358,4 537,6 122,64 39,5 320 481 109,5 400* 270 540 270 Ghi chuù: * : TCVN 5939 – 1995 (nguoàn loïai B) Trong baûng 4.2, so saùnh noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong khí thaûi cuûa maùy phaùt ñieän khi vaän haønh vaø TCVN 5939 – 1995 (nguoàn loïai B) ñoái vôùi noàng ñoä buïi vaø 6993 – 2001 (Q2, CN caáp A) veà noàng ñoä cho pheùp cuûa chaát voâ cô trong khí thaûi maùy phaùt ñieän thaûi ra trong vuøng noâng thoân vaø mieàn nuùi, cho thaáy moät soá noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm cuûa caùc maùy phaùt ñieän ñeàu chöa ñaït tieâu chuaån xaõ thaûi. Maët khaùc trong thöïc teá ño ñaïc taïi oáng khoùi cuûa moät soá maùy phaùt ñieän thì noàng ñoä NOx laø khoaûng 1.500 mg/m3. Vì laø nguoàn thaûi khoâng lieân tuïc vaø chæ mang tính chaát döï phoøng neân bieän phaùp phaùt taùn khí thaûi qua oáng khoùi cao ñeå ñaït TCVN ñoái vôùi khu vöïc xung quanh laø phöông aùn khaû thi hôn caû. Khí thaûi hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän boác xeáp, vaän chuyeån haøng hoaù Hoaït ñoäng cuûa xe maùy, oâ toâ, xe taûi… trong khu vöïc cuûa döï aùn ñeàu söû duïng daàu Diezel laøm nguoàn nhieân lieäu. Do ñoù, caùc loaïi chaát oâ nhieãm khoâng khí phaùt sinh do hoaït ñoäng cuûa caùc loaïi phöông tieän naøy bao goàm: CO, NOx, SO2, VOC... Tuy nhieân, löôïng xe ít vaø taûi troïng nhoû neân haàu nhö khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí. Taïi khu nhaø beáp cuûa caùc caêntin, nhaø aên trong beänh vieän Nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí taïi caùc khu vöïc naøy chuû yeáu laø khoùi thaûi do loø ñoát ñeå naáu nöôùng. Tuy nhieân, nguoàn nhieân lieäu ñöôïc söû duïng taïi ñaây laø khí hoaù loûng (gas), nguoàn thaûi nhoû vaø phaân taùn, neân coù theå noùi taïi khu vöïc naøy chaát oâ nhieãm khoâng khí phaùt sinh khoâng ñaùng keå. 4.3.2 Nhieät dö Moät soá khu vöïc cuûa beänh vieän coù lieân quan ñeán nguoàn nhieät dö laø nhaø beáp, heä thoáng maùy ñieàu hoaø nhieät ñoä, khu vöïc saáy uûi ñoà cuõng nhö khu vöïc maùy phaùt ñieän döï phoøng (khi hoaït ñoäng). Nhieät dö khoâng nhöõng laøm taêng nhieät ñoä khoâng khí bao quanh maø coøn aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söùc khoûe con ngöôøi. Tuy nhieân, taïi beänh vieän naøy, aûnh höôûng nhieät dö chæ mang tính chaát cuïc boä ôû caùc khu vöïc keå treân. 4.3.3 Tieáng oàn Trong beänh vieän, tieáng oàn ñöôïc taïo ra chuû yeáu töø khaâu nhaän vaø caáp cöuù beänh nhaân, khu vöïc nhaø aên, vaø töø maùy phaùt ñieän. Theo keát quaû tham khaûo töø caùc khu beänh vieän hieän taïi thì tieáng oàn do caùc hoaït ñoäng naøy naèm ôû möùc ñoä trung bình dao ñoäng töø 65 - 72 dBA. Khu vöïc caùc maùy phaùt ñieän döï phoøng khi noù hoaït ñoäng coù theå ñaït töø 100 - 110 dBA. (Nguoàn: Moâi tröôøng khoâng khí. Phaïm Ngoïc Ñaêng, NXB KHKT, 1997;) Tuy nhieân, tieáng oàn gaây ra bôûi maùy phaùt ñieän coù theå kieåm soaùt vaø haïn cheá ñöôïc vaø chæ mang tính chaát thôøi ñieåm khi maùy hoaït ñoäng. 4.3.4 Nguoàn oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc 4.3.4.1 Toång quan veà nöôùc thaûi beänh vieän Nöôùc thaûi trong quaù trình hoaït ñoäng khaùm chöõa beänh taïi caùc beänh vieän bao goàm nöôùc thaûi do hoïat ñoäng khaùm chöõa beänh, sinh hoaït cuûa beänh nhaân, thaân nhaân, coâng nhaân vieân cuûa beänh vieän, nöôùc giaët ra giöôøng, quaàn aùo...vaø nöôùc traùng röûa phim Tính trung bình ta ñöôïc soá lieäu nhö sau: Moãi giöôøng beänh coù 1 ngöôøi nuoâi Moãi giöôøng beänh coù töø 1,1 – 2,25 ngöôøi phuïc vuï bao goàm caùc chuyeân moân y teá (baùc só, y taù, döôïc só, hoä lyù ...) caùn boä vaên phoøng, baûo veä ... (Nguoàn: Tính toùan caùc coâng trình caáp thoùat nöôùc. Hoaøng Hueä) Nhö vaäy neáu tính ngöôøi thaêm nuoâi, ngöôøi khaùm, ngöôøi chöõa beänh ngoïai truù thì moãi giöôøng beänh coù theå tôùi 3,25 ngöôøi. Löôïng nöôùc thaûi qua thoáng keâ caùc beänh vieän ñöôïc tính khoûang 0,7 – 1,1 m3 nöôùc thaûi/giöôøng beänh/ngaøy. Vôùi löôïng giöôøng beänh döï kieán cho beänh vieän laø 500 giöôøng, thì löôïng nöôùc thaûi toång coäng vaøo khoaûng 350 – 550 m3/ngaøy. Trong ñoù khoái löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït chieám khoaûng 70%, töông ñöông khoaûng 400 m3/ngaøy. 4.3.4.2 Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Nöôùc thaûi beänh vieän ngoøai caùc thaønh phaàn ñaëc tröng cho nöôùc thaûi sinh hoïat nhö: BOD5, COD, chaát raén lô löõng... coøn chöùa moät löôïng lôùn vi khuaån gaây beänh vaø caùc chaát ñoäc haïi, chaát khaùng sinh, chaát khöû truøng, taåy röûa ... Do ñoù nöôùc thaûi beänh vieän ñaëc tröng laø chöùa nhieàu maàm beänh, ñaëc bieät laø maàm beänh truyeàn nhieãm. Moät soá khu vöïc coù möùc ñoä oâ nhieãm vi sinh gaây beänh, caën lô löûng, caùc chaát höõu cô raát cao nhö: Nöôùc thaûi khu moã: chöùa maùu vaø caùc beänh phaåm,... Nöôùc thaûi khu xeùt nghieäm: chöùa nhieàu vi truøng gaây beänh (pathogen) khaùc nhau. Nöôùc töø khu X- Quang, röûa phim: chöùa nhieàu kim loïai naëng vaø nhieãm phoùng xaï. Caùc chaát noùi treân vôùi löu löôïng nhoû, noàng ñoä pha loaõng neân möùc ñoä oâ nhieãm khoâng ñeán möùc phaûi baùo ñoäng. Vieäc xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm xaï raát khoù khaên vaø toán keùm (do chu kyø phaân huûy caùc chaát phoùng xaï khaù laâu). Nöôùc thaûi sinh hoïat: (taém giaët, veä sinh..): Haøm löôïng COD :200 – 400 mg/l Haøm löôïng BOD5 :150 – 300 mg/l Chaát lô löõng :100 – 150 mg/l. Nöôùc thaûi töø phoøng röûa phim: löu löôïng ít nhöng laïi chöùa nhieàu chaát lô löõng vaø chaát voâ cô. Taïi coáng thaûi chung: Baûng 4.4: Noàng ñoä chaát oâ nhieãm trong nöôùc thaûi beänh vieän STT Chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò Giaù trò TCVN 6772:2000 Möùc I 1 pH - 6.0 – 8.5 5 -9 2 COD mg/l 300 – 400 50 3 BOD5 mg/l 200 – 300 30 4 SS Mg/l 100 – 200 50 5 Coliform MNP/100ml 108 –109 1.000 Ghi chuù: TCVN 6772:2000: Tieâu chuaån nöôùc thaûi sinh hoaït aùp duïng cho caùc cô sôû dòch vuï Baûng 4.4 cho thaáy nöôùc thaûi sinh hoaït beänh vieän coù noàng ñoä oâ nhieãm töø trung bình ñeán cao theo phaân loaïi nöôùc thaûi sinh hoaït. Nhöng thöïc teá, löôïng nöôùc thaûi coù theå thaáp hôn do khoâng phaûi luùc naøo beänh vieän cuõng hoaït ñoäng toái ña coâng suaát Loaïi nöôùc thaûi naøy coù chöùa caùc chaát caën baõ, caùc chaát raén lô löõng, caùc chaát höõu cô, caùc chaát dinh döôõng vaø vi truøng cao hôn so vôùi TCVN 6772:2000, möùc I, quy ñònh giôùi haïn oâ nhieãm cho pheùp cuûa nöôùc thaûi sinh hoaït cuaû caùc cô sôû dòch vuï taïi caùc khu vöïc chöa coù heä thoáng thu gom, xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung, do ñoù, caàn thieát phaûi xöû lyù loaïi nöôùc thaûi naøy tröôùc khi xaû ra ñoàng ruoäng cuõng nhö xaû vaøo caùc heä thoáng thoaùt nöôùc chung trong khu vöïc. Neáu löôïng nöôùc thaûi naøy khoâng ñöôïc xöû lyù toát thì noù seõ laø taùc nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, nhaát laø nguoàn nöôùc maët, nöôùc ngaàm vaø ñaát ñai. Caùc chaát höõu cô deã bò phaân huûy do vi sinh vaät, vôùi noàng ñoä chaát baån quaù lôùn seõ laøm maát khaû naêng töï laøm saïch caùc nguoàn nöôùc, laøm maát caân baèng oxy hoaø tan, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán heä ñoäng - thöïc vaät nöôùc vaø heä sinh thaùi thuûy vöïc, vi truøng gaây beänh seõ phaùt trieån maïnh, trong khi ngöôøi daân trong khu vöïc coù theå söû duïng nöôùc suoái ñeå trong sinh hoaït. Ngoaøi caùc nguoàn nöôùc thaûi noùi treân, hoaït ñoäng cuûa beänh vieän coøn coù khaû naêng phaùt sinh nguoàn nöôùc thaûi coù möùc ñoä oâ nhieãm vaø khoâng thöôøng xuyeân khaùc ñoù laø nöôùc thaûi duøng cho chöõa chaùy khi xaûy ra söï coá. Nöôùc möa chaûy traøn Vaøo muøa möa nöôùc möa rôi treân khuoân vieân cuûa beâïnh vieän seõ cuoán theo caùc chaát raén, buïi ñaát caùt, daàu môõ vöông vaûi, neáu khoâng ñöôïc quaûn lyù toát seõ taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán nguoàn nöôùc maët, nöôùc ngaàm vaø ñôøi soáng thuyû sinh trong khu vöïc. Löôïng nöôùc möa lôùn nhaát rôi treân khuoân vieân khu döï aùn coù theå tính toaùn döïa treân cô sôû löôïng möa lôùn nhaát thoáng keâ ñöôïc (3000mm/naêm) trong soá ngaøy möa nhoû nhaát (160 ngaøy) taïi khu vöïc (töông öùng vôùi taàn suaát möa laø 100%) treân dieän tích 12 ha nhö sau: 120.000 m2 x 3.000 mm/ naêm = 360.000 m3/ naêm hay löôïng möa bình quaân laø: 360.000 /160 ngaøy = 2.250 m3/ ngaøy Nhö vaäy löôïng möa lôùn nhaát coù theå öôùc tính laø 2.250 m3/ ngaøy Ñaëc tröng cuûa nöôùc möa chaûy traøn phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá khaùc nhau nhö hieän traïng quaûn lyù chaát thaûi raén, tình traïng veä sinh, heä thoáng thu gom nöôùc thaûi, ñoä doác vaø ñeâ bao cuûa caùc coâng trình trong beänh vieän. Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc möa chaûy traøn öôùc tính khoaûng 0.5 - 1.5 mg N/l, 0.004 - 0,03 mg P/l, 10 - 20 mg COD/l, 10 - 20 mg TSS/l. Nöôùc traùng röûa phim Söï hình thaønh nöôùc thaûi töø quaù trình traùng film X quang: chuû yeáu do 3 nguoàn chính: Quaù trình Developer, Fixer vaø röûa phim Ñaëc ñieåm cuûa nöôùc nöôùc thaûi töø quaù trình traùng film X quang Löôïng phim tieâu thuï haøng ngaøy taïi Beänh vieän (quy moâ 500 giöôøng beänh vieän tuyeán tænh) öôùc tính seõ khoaûng 200 – 300 taám film/ngaøy. Noàng ñoä caùc chaát trong nöôùc thaûi khaùc nhau tuøy theo caùch thöùc söû duïng hoùa chaát traùng film. Tuy nhieân, ñaëc ñieåm chung laø ñeàu chöùa baïc ôû caùc daïng vaø noàng ñoä khaùc nhau. Löôïng nöôùc thaûi traùng film öôùc tính: Theo nghieân cöùu töø hoïat ñoäng chuïp röûa film aûnh X quang taïi caùc beänh vieän lôùn nhoû treân ñòa baøn tp HCM, thì soá löôïng film traùng ñöôïc töông öùng vôùi moät boä thuoác (20 lit Developer + 20 lit Fixer) laø 404 taám film. Vaäy öôùc tính trung bình löôïng nöôùc thaûi ra töø hoïat ñoäng traùng film X quang cuûa Beänh vieän Ñaêk Noâng: 250/404 x 40 l = 24,75 l/ngaøy Tính chaát cuûa nöôùc thaûi traùng film: Toång hôïp caùc nguoàn phaân tích nöôùc thaûi traùng film taïi caùc beänh vieän ôû Tp HCM, cho thaáy tính chaát cuûa loïai nöôùc thaûi naøy nhö sau: Baûng 4.5: Thaønh phaàn oâ nhieãm cuaû nöôùc thaûi traùng phim Thoâng soá Developer Fixer Wash Tieâu chuaån A, 5945 - 1995 6772:2000  möùc I PH* 10,4 – 10,6 5,2 – 6,1 6,2 – 7,2 6 – 9 5 -9 Ñoä maøu (Pt-Co)* 720 – 3630 80 – 285 26 – 97 COD (mg/l)* 24.000 – 110.000 84.000 – 96.000 176 – 6.400 50 50 BOD (mg/l) 4430 – 8050 3.400 – 7.730 86 – 275 20 30 SO42- (mg/l)* 13625 – 17560 5.135 – 15.000 47 – 185 N – NH3 (mg/l) 20 – 34 20.160 – 24.976 32 – 68 0,1 Toång N (mg/l) 437 – 1926 20.944 – 25.200 46 – 83 30 Ag (mg/l) N/A 2.286 – 15.916 4,46 – 197 Cu (mg/l) khoâng phaùt hieän ñeán 0,2 khoâng phaùt hieän N/A 0,2 Pb (mg/l) khoâng phaùt hieän ñeán 2,9 khoâng phaùt hieän N/A 0,1 Zn (mg/l) 0,1 – 2,1 khoâng phaùt hieän ñeán 0,65 N/A 1 Nguoàn toång hôïp Nhaän xeùt Loïai nöôùc Developer coù giaù trò pH cao (töø 10,4 ñeán 10,6), pH cuûa Fixer laïi khaù thaáp (töø 5 ñeán 6). Nöôùc thaûi röûa Wash coù giaù trò pH gaàn ôû möùc trung tính. Haøm löôïng chaát höõu cô cao, giaù trò COD töø 80.000 – 110.000 mg/l cao gaáp 800 ñeán 1100 laàn tieâu chuaån xaõ thaûi qui ñònh. Tuy nhieân khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa caùc chaát höõu cô naøy laø khaù thaáp vaø bieán ñoåi trong khoûang roäng (tæ leä BOD/COD dao ñoäng töø 0.03 ñeán 0.3). Toång Nitô cuõng raát cao (ñaëc bieät trong dung dòch thuoác Fixer cao gaáp 417 laàn so vôùi tieâu chuaån qui ñònh. Ñaùng chuù yù laø Nitô toàn taïi trong dung dòch Fixer haàu heát ôû döôùi daïng Amonia. Tuøy thuoäc vaøo hoùa chaát cuûa caùc haõng khaùc nhau maø coù theå coù chì xuaát hieän trong nöôùc thaûi. Veà haøm löôïng baïc trong nöôùc thaûi, seõ thay ñoåi tuøy theo caùc caùch söû duïng khaùc nhau. 4.3.5 OÂ nhieãm do chaát thaûi raén Chaát thaûi raén cuûa beänh vieän bao goàm chaát thaûi do sinh hoaït vaø chaát thaûi y teá. 4.3.5.1 Chaát thaûi raén sinh hoïat Chaát thaûi raén sinh hoaït do caùn boä, coâng nhaân vieân beänh vieän, beänh nhaân noäi vaø ngoïai truù, ngöôøi thaêm nuoâi thaûi ra. Chaát thaûi sinh hoïat sinh hoïat chuû yeáu laø chaát höõu cô neân deã bò phaân huûy, gaây muøi khoù chòu, gaây maát veä sinh vaø aûnh höôûng ñeán myõ quan khu vöïc. Löôïng raùc phaùt sinh cuûa caùc beänh vieän tuyeán tænh theo soá lieäu ñieàu tra cuûa Boä y teá, Boä xaây döïng thaùng 6/2001 laø 1,5 kg/ngaøy/giöôøng. Vôùi qui moâ cuûa beänh vieän laø 500 giöôøng thì löôïng raùc thaûi phaùt sinh haøng ngaøy laø 750 kg/ngaøy. Trong ñoù raùc sinh hoïat chieám khoûang 60% töùc 450 kg/ngaøy. Raùc sinh hoaït chöùa thaønh phaàn chính laø chaát höõu cô, caùc thaønh phaàn trô vaø khoù phaân huûy nhö bao bì, thöùc aên dö thöøa cuûa ngöôøi beänh, hoa, raùc queùt doïn töø saøn, hoäp ñöïng ñoà uoáng baèng PE, PET löôïng raùc naøy ít. Theo thoáng keâ, raùc thaûi sinh hoaït chöùa thaønh phaàn chính laø chaát höõu cô, ñöôïc trình baøy trong baûng sau: Baûng 4.4: Thaønh phaàn cô lyù cuûa raùc sinh hoaït STT Thaønh phaàn Tyûleä (%) Höõu cô Thöïc phaåm 65-95 Giaáy 0,05-25 Carton 0,0-0,01 Bao nilon 1,5-17 Plastic 0,0-0,01 Vaûi 0-5 Cao su 0,0-1,6 Da 0,0-0,05 Raùc vöôøn Goã 0,0-3,5 Voâ cô Thuûy Tinh 0,0-1,3 Saønh söù 0,0-1,4 Ñoà hoäp 0,0-0,06 Saét 0,0-0,01 Kim loaïi khaùc 0,0-0,03 Buïi, tro 0,0-6,1 Nguoàn: Coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 4.3.5.2 Chaát thaûi raén y teá Löôïng raùc thaûi phaùt sinh töø beänh vieän ngoaøi raùc thaûi sinh hoaït ra coøn chöùa moät löôïng lôùn raùc thaûi nguy haïi laø 300 kg/ngaøy (chieám khoûang 40% toång löôïng raùc thaûi phaùt sinh töø beänh vieän). Tyû troïng trung bình cuûa raùc thaûi y teá laø 150 kg/m3, ñoä aåm töø 37 – 42%, nhieät trò töø 1400 – 2150 kcal/kg. Baûng 4.5: Thaønh phaàn chaát thaûi raén y teá Thaønh phaàn raùc thaûi y teá Tyû leä (%) Coù thaønh phaàn chaát thaûi nguy haïi Caùc chaát höõu cô 52.9 Khoâng Chai nhöïa PVC, PE, PP 10.1 Coù Boâng baêng 8.8 Coù Voû hoäp kim loïai 2.9 Khoâng Chai loï thuûy tinh, xilanh, thuûy tinh, oáng thuoác thuûy tinh 2.3 Coù Kim tieâm, oáng tieâm 0.9 Coù Giaáy 0.8 Khoâng Caùc beänh phaåm sau khi moå 0.6 Coù Ñaát, caùt, saønh söù vaø caùc chaát raén khaùc 20.9 Khoâng Toång 100 (Nguoàn quaûn lyù chaát thaûi raén – T.1 Chaát thaûi raén ñoâ thò – GS.TS. Traàn Hieáu Nhueä) Chaát thaûi raén laâm saøng: goàm 5 nhoùm Nhoùm A: laø caùc chaát thaûi nhieãm khuaån, bao goàm: nhöõng vaät lieäu thaám maùu, thaám dòch, caùc chaát baøi tieát cuûa ngöôøi beänh nhö baêng gaïc, boâng, baêng tay, boät boù, ñoà vaûi, caùc tuùi haäu moân nhaân taïo, daây truyeàn maùu, caùc oáng thoâng, daây vaø tuùi ñöïng dòch daãn löu,... Nhoùm B: laø caùc vaät saéc nhoïn, bao goàm: bôm tieâm, kim tieâm, löôõi vaø caùn dao moå, caùc oáng tieâm, maûnh thuûy tinh vôõ vaø moïi vaät lieäu coù theå gaây ra caùc veát caét hoaëc choïc thuûng, cho duø chuùng coù bò nhieãm khuaån hay khoâng nhieãm khuaån. Nhoùm C: laø chaát thaûi coù nguy cô laây nhieãm cao phaùt sinh töø caùc phoøng xeùt nghieäm, bao goàm: gaêng tay, lam kính, oáng nghieäm, beänh phaåm xeùt nghieäm, nuoâi caáy, tuùi ñöïng maùu,... Nhoùm D: laø chaát thaûi döôïc phaåm bao goàm: Döôïc phaåm quaù haïn, döôïc phaåm bò nhieãm khuaån, döôïc phaåm bò ñoå, döôïc phaåm khoâng coøn nhu caàu söû duïng. Thuoác gaây ñoäc teá baøo Nhoùm E: laø caùc moâ cô quan ngöôøi-ñoäng vaät, bao goàm: taát caû caùc moâ cuûa cô theå (duø nhieãm khuaån hoaëc khoâng nhieãm khuaån); caùc cô quan, chaân tay, nhau thai, baøo thai. Khaû naêng gaây oâ nhieãm cuûa caùc loïai chaát thaûi raén: Caùc loïai boâng, baêng, gaïc, ñoà vaûi chöùa raát nhieàu vi truøng gaây beänh. Qua trung gian cuûa caùc loïai coân truøng nhö ruoài, muoãi caùc loïai vi truøng naøy seõ xaâm nhaäp nhieàu nôi, qua ñöôøng thöùc aên, nöôùc uoáng coù theå gaây ra caùc dòch beänh treân phaïm vi roäng. Caùc loïai beänh phaåm ngoøai khaû naêng gaây beänh cho ngöôøi coøn deã bò thoái röûa, hoâi thoái laøm oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí vaø laøm maát myõ quan xung quanh beänh vieän Caùc vaät saéc nhoïn nhö kim tieâm, oáng chích neáu ñöa thaúng ra baõi choân laáp seõ gaây nguy hieåm cho coâng nhaân thu doïn veä sinh hoaëc nhöõng ngöôøi nhaët raùc veà caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng maùu khi giaãm phaûi. 4.3.5.3 Caùc loaïi chaát thaûi khaùc Ngoaøi hai loaïi chaát thaûi raén chính keå treân, trong quaù trình hoaït ñoäng beänh vieän coøn coù khaû naêng gaây phaùt sinh caùc loaïi chaát thaûi raén nhö: tro cuaû quaù trình ñoát raùc thaûi y teá vaø buøn caën töø quaø trình xöû lyù nöôùc thaûi. Buøn caën töø quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi: chuû yeáu laø caùc buøn caën trong caùc haàm töï hoaïi ngay taïi moãi khu nhaø veä sinh vaø xaùc caùc vi sinh vaät trong beå laéng cuaû heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Löôïng thaûi naøy khoâng nhieàu khoaûng 100 kg/ngaøy vaø khoâng thaûi lieân tuïc. Thaønh phaàn chuû yeáu cuaû loaïi chaát thaûi naøy laø chaát höuõ cô deã phaân huyû sinh hoïc nhöng cuõng coù theå laãn caùc vi sinh vaät gaây beänh neân caàn ñöôïc thu gom vaø xöû lyù nhaèm khoâng gaây aûnh höôûng cho moâi tröôøng vaø phaùt sinh beänh dòch. Tro cuaû quaù trình ñoát raùc thaûi y teá: Raùc thaûi y teá sau khi ñoát ñeå laïi phaàn caën tro chieám khoaûng 5 – 10% toång löôïng raùc ñem ñoát, töông ñöông khoaûng 15 – 30 kg/ngaøy. Do raùc thaûi y teá ñöôïc ñoát döôùi nhieät ñoä raát cao 800 – 10000C neân thaønh phaàn chuû yeáu cuaû tro thaûi chuû yeáu laø caùc kim loaïi vaø oxit kim loaïi: Baûng 4.7: Haøm löôïng kim loaïi coù trong tro cuaû loø ñoát raùc y teá BV 175 Stt CHÆ TIEÂU ÑÔN VÒ KEÁT QUAÛ TCVN 6706:2000 Fe mg/kg 280 - Cu mg/kg 1.550 - Cr mg/kg 45 1.000 Pb mg/kg 410 2.000 Zn mg/kg 150 - Ni mg/kg 36 - Cd mg/kg 21 100 Nguoàn: Vieän Kyõ Thuaät Nhieät Ñôùi Tham khaûo haøm löôïng kim loaïi trong tro cuaû quaù trình ñoát raùc thaûi y teá cho thaáy haàu haát caùc chæ tieâu kim loaïi ñoäc haïi ñeàu ñaït tieâu chuaån thaûi. 4.3.6 Chaát thaûi phoùng xaï Chaát thaûi phoùng xaï vaø caùc chaát thaûi coù hoïat ñoä rieâng gioáng nhö caùc chaát phoùng xaï. Taïi beänh vieän, chaát thaûi phoùng xaï phaùt sinh töø caùc hoïat ñoäng chaån ñoaùn, hoùa trò lieäu vaø nghieân cöùu. Do khoâng hoaït ñoäng chuyeân khoa veà xaï trò vaø ñieàu trò ung thö, beänh vieän ña khoa Ñaêk Noâng haàu nhö khoâng coù beänh phaåm chieáu xaï, phim chuïp X-quang haàu heát ngöôøi beänh seõ mang veà nhaø neân toång caùc chaát phoùng xaï cho beänh vieän töông ñöông vôùi qui moâ cuaû beänh vieän ña khoa Ñaêk Noâng laø khoaûng 10 kg/ngaøy. 4.3.7 Chaát thaûi hoùa hoïc Chaát thaûi hoùa hoïc trong beänh vieän ñöôïc phaân thaønh hai loaïi: Chaát thaûi hoùa hoïc khoâng nguy haïi: ñöôøng, acid beùo, moät soá muoái voâ cô vaø höõu cô. Chaát thaûi hoùa hoïc nguy haïi bao goàm: Formaldehyd: ñöôïc söû duïng trong khoa giaûi phaåu beänh, loïc maùu, öôùp xaùc vaø duøng baûo quaûn caùc maãu xeùt nghieäm ôû moät soá khoa khaùc Caùc chaát quang hoùa hoïc: coù trong caùc dung dòch duøng coá ñònh vaø traùng phim Caùc dung moâi: caùc dung moâi duøng trong beänh vieän bao goàm caùc hôïp chaát halogen nhö methylen chlorid, chloroform, freons, trichloro ethylen, caùc thuoác meâ boác hôi nhö halothan, caùc hôïp chaát khoâng coù halogen nhö xylen, aceton, isopropanol, toluen, ethyl acetat vaø acetonitril Oxi ethylen: ñöôïc söû duïng ñeå tieät khuaån caùc thieát bò y teá, phoøng phaãu thuaät neân ñöôïc ñoùng thaønh bình vaø gaén vôùi thieát bò tieät khuaån. Loïai khí naøy coù theå gaây ra nhieàu ñoäc tính vaø coù theå gaây ra ung thö ôû ngöôøi Caùc chaát hoùa hoïc hoãn hôïp: bao goàm caùc dung dòch laøm saïch vaø khöû khuaån nhö phenol, daàu môõ vaø caùc dung moâi laøm veä sinh,... 4.3.8 Nguoàn gaây oâ nhieãm ñaát Trong quaù trình troàng, chaêm soùc caây xanh vaø caùc thaûm coû, vieäc söû duïng phaân boùn hoaù hoïc vaø thuoác baûo veä thöïc vaät coù theå gaây neân tình traïng oâ nhieãm ñaát do dö löôïng hoaù chaát baûo veä thöïc vaät trong ñaát. Vieäc choân laáp caùc chaát thaûi raén khoâng ñuùng phöông phaùp cuõng laø nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm ñaát. Toùm laïi, quaù trình xaây döïng vaø hoaït ñoäng cuûa Beänh vieän ña khoa Ñaêk Noâng coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Tuy nhieân, trong taát caû caùc yeáu toá taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng thì caùc yeáu toá oâ nhieãm do nöôùc thaûi, raùc thaûi y teá vaø khí thaûi töø loø ñoát raùc y teá laø caùc vaán ñeà ñaùng ñöôïc quan taâm haøng ñaàu, seõ ñöôïc öu tieân xem xeùt tröôùc. Caùc vaán ñeà oâ nhieãm do chaát phoùng xaï, tieáng oàn vaø nhieät dö cuûa beänh vieän naøy laø khoâng lôùn. 4.4 Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa döï aùn ñeán moâi tröôøng 4.4.1 Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng vaät lyù 4.4.1.1 Taùc ñoäng cuûa caùc khí thaûi Taùc haïi cuûa buïi: Buïi tích luõy trong phoåi vaø ôû caùc cô quan cuûa ñöôøng hoâ haáp treân. Caùc haït buïi kích thöôùc >10mm ñöôïc giöõ laïi bôûi loâng ôû khoang muõi, sau ñoù thaûi ra ngoaøi. Khí oâ nhieãm vaø caùc haït buïi nhoû tieáp tuïc ñi vaøo saâu trong caùc cô quan hoâ haáp vaø caùc haït buïi coù kích thöôùc <10mm coù theå bò giöõ laïi ôû phoåi (caùc haït buïi kích thöôùc <1mm ñöôïc vaän chuyeån ñi theo khí trong heä thoáng hoâ haáp) hay vaøo maùu gaây ñoäc. Buïi trong khoâng khí coù taùc haïi chuû yeáu ñeán heä hoâ haáp roài maét, da... sau ñoù tuøy theo tính chaát cuûa buïi maø noù coù taùc ñoäng ñeán caùc cô quan khaùc cuûa cô theå. Buïi baùm treân maët da coù theå gaây vieâm da, taáy ñoû, ngöùa, raùt xoùt. Vaøo phoåi, buïi gaây kích thích cô hoïc vaø sinh phaûn öùng xô hoaù phoåi, gaây ra caùc beänh veà ñöôøng hoâ haáp: vieâm phoåi, khí thuõng phoåi, ung thö phoåi, vieâm muõi dò öùng, hen pheá quaûn, beänh buïi phoåi. Tieáp xuùc vôùi buïi kim loaïi gaây ho, ñau ngöïc, khoù thôû. Ngöôøi thöôøng xuyeân tieáp xuùc vôùi buïi kim loaïi seõ coù nguy cô maéc beänh buïi phoåi. Beänh naøy coù theå gaây bieán chöùng suy tim, boäi nhieãm lao. Beänh thöôøng keát hôïp vôùi vieâm pheá quaûn maõn. Sunfua dioxit (SO2) SO2 phaùt sinh nhieàu trong quaù trình vaän haønh caùc xe vaø maùy phaùt ñieän döï phoøng, SO2 laø khí khoâng maøu, vò cay, muøi khoù chòu. SO2 coù nhieàu ôû caùc loø ñoát coù söû duïng nhieân lieäu coù löu huyønh nhö ôû loø ñoát daàu…, coù trong khoùi xe oâtoâ, xe maùy… SO2 vaøo cô theå qua ñöôøng hoâ haáp vaø tieáp xuùc vôùi nieâm maïc aåm öôùt hình thaønh nhanh choùng caùc axit sunfurô (H2SO3) vaø sunfuric (H2SO4). Do deã tan trong nöôùc neân SO2 sau khi hít thôû vaøo seõ phaân taùn trong maùu. ÔÛ maùu, H2SO4 chuyeån hoaù thaønh sunfat vaø thaûi ra nöôùc tieåu. Do ñoù SO2 coù khaû naêng gaây beänh taïo huyeát vaø taïo ra metheglobin taêng cöôøng quaù trình oxy hoaù Fe(II) thaønh Fe(III). SO2 taùc ñoäng maïnh, laøm naïn nhaân bò töùc ngöïc, ñau ñaàu, khoù thôû… Ñoäc tính chung cuûa SOx laø roái loaïn chuyeån hoaù protein vaø ñöôøng, thieáu vitamin B vaø C, öùc cheá enzym oxydaza. Haáp thu löôïng lôùn SO2 coù khaû naêng gaây beänh cho heä taïo huyeát vaø taïo ra methemoglobin taêng cöôøng quaù trình oâxy hoaù Fe2+ thaønh Fe3+. Hít thôû khoâng khí coù noàng ñoä SO2 ñeán 50mg/m3 seõ gaây kích thích ñöôøng hoâ haáp, ho; noàng ñoä 130-260mg/m3 laø lieàu nguy hieåm khi hít thôû trong 30-60 phuùt; vôùi noàng ñoä 1000-1300 mg/m3 laø lieàu gaây cheát nhanh (sau 30-60 phuùt). Nitô oxit (NOx) NO2 phaùt sinh nhieàu trong quaù trình xaây döïng vaø vaän haønh do söï hoaït ñoäng cuûa caùc maùy, xe phuïc vuï cho beänh vieän, NO2 laø moät khí coù maøu hoàng. NO laø khí khoâng maøu. Caùc khí oxit nitô sinh ra töø caùc nguoàn ñoát nhieân lieäu daàu, khí ñoát, … Khí NO2 vôùi noàng ñoä 100 ppm coù theå laøm cheát ngöôøi vaø ñoäng vaät chæ sau vaøi phuùt, vôùi noàng ñoä 5ppm coù theå gaây taùc haïi boä maùy hoâ haáp sau maáy phuùt tieáp xuùc, vôùi noàng ñoä 15 - 50ppm gaây nguy hieåm cho phoåi, tim, gan sau vaøi giôø tieáp xuùc. Vôùi noàng ñoä khoaûng 0,06ppm cuõng coù theå gaây beänh phoåi nhö phuø phoåi, ung thö phoåi cho ngöôøi neáu tieáp xuùc laâu daøi. Tieâu chuaån cuûa Vieät Nam quy ñònh noàng ñoä NO2 cho khu daân cö nhoû hôn 0,05 mg/m3, khu vöïc saûn xuaát nhoû hôn 6mg/m3. Khí Oxit Carbon (CO): Cacbon monoxit (CO) laø khí ñoäc,khoù nhaän bieát do noù khoâng maøu, khoâng muøi. CO ñöôïc taïo ra do söï chaùy khoâng hoaøn toaøn cuûa caùc nhieân lieäu hay vaät lieäu coù chöùa cacbon, coù maët trong khoùi thaûi cuûa caùc maùy phaùt ñieän döï phoøng vaø xe oâtoâ, xe maùy, caùc beáp loø ñoát daàu, than, gas… CO gaây toån thöông thoaùi hoaù heä thaàn kinh vaø gaây caùc bieán chöùng vieâm phoåi, vieâm pheá quaûn, phuø phoåi, caùc loaïi vieâm thanh quaûn cho coâng nhaân ñoát loø. Ngöôøi vaø ñoäng vaät coù theå cheát ñoät ngoät khi tieáp xuùc hít thôû khí CO, do noù taùc duïng maïnh vôùi hemoglobin (Hb), (maïnh gaáp 250 laàn so vôùi oxy) laøm maát khaû naêng vaän chuyeån oxy cuûa maùu vaø gaây ngaït. Ngoaøi ra, CO coøn taùc duïng vôùi Fe trong xytochrom-oxydaza (men hoâ haáp coù chöùc naêng hoaït hoaù oxy) laøm baát hoaït men, laøm cho söï thieáu oxy caøng traàm troïng. Khí CO2 Baûn thaân khí CO2 gaây roái loaïn hoâ haáp bôûi phoåi vaø teá baøo do chieám maát choå oxy. Noàng ñoä CO2 trong khoâng khí saïch chieám 0,003- 0,006%, noàng ñoä toái ña CO2 trong khoâng khí laø 0,1% Taùc ñoäng cuûa chaát thaûi raén ñeán moâi tröôøng khoâng khí Buïi phaùt thaûi vaøo khoâng khí trong quaù trình löu tröõ, vaän chuyeån chaát thaûi raén sinh hoaït gaây oâ nhieãm khoâng khí. Chaát thaûi raén sinh hoaït coù thaønh phaàn deã phaân huûy sinh hoïc, cuøng vôùi ñieàu kieän khí haäu coù nhieät ñoä vaø ñoä aåm cao neân sau moät thôøi gian ngaén chuùng bò phaân huûy hieáu khí vaø kî khí sinh caùc khí ñoäc haïi vaø coù muøi hoâi khoù chòu goàm CO2, CO, CH4, H2S, NH3… ngay töø khaâu thu gom, vaän chuyeån ñeán choân laáp. 4.4.1.2 Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng nöôùc Nöôùc thaûi sinh hoaït Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa beänh vieän ñaõ ñöôïc moâ taû trong muïc 4.3, laø nöôùc thaûi coù chöùa haøm löôïng khaù cao caùc chaát höõu cô thoâng qua caùc thoâng soá oâ nhieãm chæ thò nhö: daàu môõ, COD, BOD, SS ñaëc bieät laø vi truøng gaây beänh, coù theå gaây ra oâ nhieãm nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm. Chæ thò cho vieäc haøm löôïng chaát höõu cô deã bò phaân huûy bôûi vi sinh vaät laø chæ soá BOD5 . Neáu chæ soá BOD cao coù nghóa laø haøm löôïng caùc chaát höõu cô deã bò phaân huûy cao vaø möùc ñoä oâ nhieãm chaát höõu cô coù trong nöôùc thaûi lôùn. Ngoaøi ra trong nöôùc thaûi sinh hoaït coøn coù moät löôïng chaát raén lô löûng laøm cho caùc nguoàn soâng suoái nhaän nöôùc thaûi bò boài laéng, laøm chaát löôïng nöôùc xaáu ñi. Caùc chaát dinh döôõng nhö N, P laø caùc chaát gaây neân hieän töôïng phuù döôõng. Taùc ñoäng cuûa chaát thaûi raén Chaát thaûi y teá khoâng ñuôïc thu gom, löu tröõ vaø tieâu huyû ñuùng theo quy ñònh cuaû Boä y teá seõ gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán söùc khoeû cuaû caùc caùn boä coâng nhaân vieän trong beänh vieän, beänh nhaân cuõng nhö thaân nhaân ngöôøi beänh ñoàng thôøi gaây nguy cô buøng phaùt dòch beänh khoù kieåm soaùt. Chaát thaûi raén sinh hoaït nhoû, nheï lô löûng trong nöôùc laøm ñuïc. Chaát thaûi raén sinh hoaït kích thöôùc lôùn vaø nheï nhö giaáy vuïn, tuùi nilon… noåi leân treân maët nöôùc laøm giaûm beà maët trao ñoåi oxy cuûa nöôùc vôùi khoâng khí, laøm maát myõ quan. Chaát höõu cô trong chaát thaûi raén sinh hoaït thaûi bò phaân huûy nhanh taïo caùc saûn phaåm trung gian vaø saûn phaåm phaân huûy boác muøi hoâi thoái. Taùc ñoäng cuûa nöôùc thaûi traùng film: Taùc ñoäng cuûa moät soá hoùa chaát trong thaønh phaàn nöôùc traùng film. Hydroquinone (HQ): C6H6O2 1,4-Benzenediol Ñaây laø moät trong nhöõng taùc nhaân gaây oâ nhieãm chính. Trong moâi tröôøng nöôùc ngoït, ngöôõng gaây ñoäc cuûa HQ cho caùc loøai caù, vaø taûo khoûang 0.05 – 0.335 mg/l, ngöôõng khoâng gaây ñoäc cho caùc loøai sinh vaät nöôùc ngoït laø 1.0 mg/l vaø 8.0 mg/l cho caùc loøai sinh vaät nöôùc maën. Do coù ñoä hoøa tan trong nöôùc cao vaø aùp suaát bay hôi thaáp, HQ ít bò bay hôi trong ñieàu kieän töï nhieân. Khi tieáp xuùc vôùi khoâng khí, HQ daàn daàn bò oxy hoùa thaønh daïng 1,4-Benzenediol coù khaû naêng bay hôi cao. Ngöôøi ta thöôøng cho theâm Sodium sulfite vaøo dung dòch thuoác traùng film nhaèm baûo veä HQ khoûi söï oxy hoùa. Do coù tyû leä bay hôi vaø khaû naêng thaâm nhaäp qua da thaáp neân möùc ñoä haáp thuï HQ cuûa con ngöôøi khaù thaáp. Tuy nhieân, khi xaâm nhaäp vaøo cô theå ngöôøi, HQ coù khaû naêng ñöôïc haáp thu nhanh choùng vôùi haøm löôïng lôùn vaøo ruoät vaø phoåi cuûa ñoäng vaä