Báo cáo Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam

IM LI Cp nht Tình hình Phát trin Kinh t Vit Nam BÁO CÁO CA NGÂN HÀNG TH GII H i ngh Nhóm T vn các nhà tài tr cho Vit Nam Hà ni, 3-4 tháng 12 nm 2009 Báo cáo này do inh Tun Vit và Martin Rama chun b d i s giám sát chung ca Victoria Kwakwa và Vikram Nehru. Báo cáo có óng góp ca Sameer Goyal, Valerie Kozel, Keiko Kubota and Triu Quc Vit. Lê Minh Ph ng h tr biên son và phát hành. Hoàng Hnh Lý thc hin phn dch sang ting Vit T GIÁ LIÊN NGÂN HÀNG CHÍNH THC: 1US$ = VND 17,953 NM NGÂN SÁCH CA CHÍNH PH: 1 tháng 1 n 31 tháng 12 T VIÊT TT ASEAN Hip hi các Quc gia ông Nam Á FDI u t trc tip n c ngoài GDC Tng cc Hi quan GDP Tng Sn phm Quc ni GSO Tng cc Thng kê IMF Qu Tin t Quc t MOF B Tài chính MPI B K hoch và u t MUV Giá tr n v sn xut công nghip NPL N xu NHNNVN ODA Ngân hàng Nhà n c Vit Nam H tr Phát trin Chính thc OECD T chc Hp tác Kinh t và Phát trin SOCB Ngân hàng Th ng mi Quc doanh MC LC Bi cnh Toàn cu và Khu vc……………………...………………………………... 1 Tình hình Tng tr ng Kinh t gn ây ca Vit nam……………………………….. 3 Tip tc Gim nghèo…………….. …………………………………………….…….. 4 Hot ng Ngoi th ng kém nhn nhp……………………….…………………….. 6 áp ng Xut khu Cung Xut khu..………………………………………………... 8 Các Chính sách Kích thích Kinh t nm 2009………………...……………………… 10 Ri ro ca khu vc ngân hàng ……………………………….………………………. 13 Nh!ng Yu t gây mt Cân i V" mô………………………..……………………… 15 Cân i li nh h ng Chính sách…..…..…………………………………………… 18 Bng Bng 1: Các Ch# s Kinh t Toàn cu……………………...………….…..………….. 1 Bng 2: Thay i GDP theo quý………………………………………....…………… 4 Bng 3: Giá tr Xut khu..…………………………………………………..……….. 7 Bng 4: Giá tr Nh$p khu.….………………….……………………………..……… 7 Bng 5: Quy mô Gói kích thích Kinh t.……………………………………………... 12 Bng 6: Cán cân thanh toán……...…………………………………………………… 17 Bng 7: Ngân sách Nhà n c…………………………………………………………. 19 Biu  Biu % 1: Sn l ng Công nghip toàn cu...………………………………………... 2 Biu % 2: Tng tr ng GDP ca ông Á…………………...……………………….. 2 Biu % 3: Tng tr ng GDP ca Vit nam...………………………………………… 3 Biu % 4: Xu h ng ca tình trng nghèo ói…..…………………………………… 5 Biu % 5: Xu h ng Nghèo theo nhóm Dân tc……………………………………... 6 Biu % 6: nh h ng li Th tr &ng Xut khu..…………………………………… 8 Biu % 7: Xut khu các m't hàng nguyên liu và nông sn chính……….…………. 9 Biu % 8: Thay i Giá tr kim ngch xut khu theo ngành……………….……….. 10 Biu % 9: D n cho vay theo ch ng trình h tr lãi sut…………………………. 11 Biu % 10: Các cân i tin t……..………………………………………………… 12 Biu % 11: T( l n xu trong tng tín dng................................................................ 14 Biu % 12: Nh$p siêu gia tng ………………………………………………………. 15 Biu % 13: Tin %ng yu i ..……………………………………………………….. 16 Biu % 14: Lm phát gim xung còn mt con s…………………………………... 18 Biu % 15: Lãi sut c bn……………………………………......………………….. 20 H p Hp 1………………………………………………………………………………….. 19 i TÓM TT Th ng mi quc t phát trin mnh, lu%ng vn u t vào các n c ang phát trin tng lên và mc lm pháp v)a phi ã giúp Chính ph Vit nam t ng i thu$n li v qun lý kinh t v" mô trong phn l n th&i gian ca th$p niên v)a qua. Các tranh lu$n chính sách ch yu nh*m vào các vn  kinh t vi mô nh chuyn t) kinh t k hoch sang kinh t th tr &ng nh th nào, ci cách khu vc doanh nghip nhà n c ra sao, làm th nào  xây dng các nn tng th ch cho Vit nam tr thành n c công nghip trong vòng mt th h… Nh!ng gii pháp khá yên bình ã kt thúc vào cui nm 2007. K t) ó, kinh t Vit nam phi i m't v i nh!ng khúc ngo't ca kinh t toàn cu, t) lu%ng vn vào % t giai on cui nm 2007 n tình trng suy gim xut khu t) cui nm 2008. Hai nm v)a r%i là th&i gian kim nghim nng lc qun lý kinh t v" mô ca chính ph. H%i u nm 2008, khi xut hin các du hiu rõ ràng v tình trng phát trin kinh t quá nóng, chính ph ã chuyn h ng u tiên mt cách quyt lit, t) tng tr ng sang n nh kinh t, x+ lý tình trng bong bóng bt ng sn và gim nhit lm phát trong vài tháng. Cui nm 2009 khi mt s nhà phân tích v,n cho r*ng lm phát có th v t ra kh-i vòng kim soát thì chính ph ã nhanh chóng chuyn h ng u tiên, ln này chuyn t) n nh kinh t sang tng tr ng bn v!ng. Các bin pháp kích thích kinh t ca chính ph ã góp phn ch'n à gim sút ca hot ng kinh t và ngn ng)a các tác ng xã hi quy mô l n. Ti th&i im cui nm 2009 này, kinh t Vit nam v,n là mt trong nh!ng nn kinh t có mc tng tr ng nhanh nht trên th gi i. Tuy nhiên, các bin pháp kích thích kinh t c.ng to ra các áp lc lên cán cân thanh toán và 'c bit là tác ng lên th tr &ng ngoi hi và vàng. V i bi cnh ca bin ng kinh t v" mô này, nim an tâm ã c gây dng khi chính ph cân i li các mc tiêu ca mình, h ng u tiên hn vào n nh tng tr ng. Các quyt nh a ra t) cui tháng 10 t i u tháng 12 cho thy mt khuôn kh kinh t v" mô thích hp ã c chính ph trin khai. Nhìn chung thì các gii pháp chính sách là có hiu qu nh ng d &ng nh các gii pháp ó c kh/c h0a nh tình trng iu ch#nh “b c i – b c ngh#”. Các gii pháp này a phn da trên các công c chính sách tiêu chun, bao g%m chính sách tin t và chính sách tài khóa. Tuy nhiên,  t mc tiêu  ra, chính ph c.ng ã s+ dng nhiu gii pháp chính sách “phi chính thng”. Biên  giao dch t( giá ngoi hi ã c dn n i rng trong hai nm qua nh ng ó v,n ch a phi là mt b c chuyn dt khoát kh-i chính sách “neo” t( giá có qun lý. Gói gii pháp bình n kinh t h%i u nm 2008 bao g%m vic phát hành mt l ng l n trái phiu b/t buc nh*m gim tng thanh khon. Các gii pháp kích thích kinh t a ra u nm 2009 bao g%m ch ng trình h tr lãi sut cho vay vn l u ng, khuyn khích tái cp vn cho các khon n n'ng n ca khu vc doanh nghip. Các bin pháp hành chính và thuyt phc o c ( 'c bit là i v i các ngân hàng th ng mi quc doanh và doanh nghip nhà n c) th &ng hay c s+ dng ii thay cho các gii pháp truyn thng trong chính sách tin t và tài khóa. Ch a có nh ch tài chính nào b  v1 trong hai nm y bin ng v)a qua nh ng kt qu này ch yu nh& vào vic thanh tra ti ch gin n hn là thc hin mt h thng gim sát ri ro hin i. M'c dù có tính t ng i “phi chính thng” và ôi khi còn s khai, qun lý kinh t v" mô ca Vit nam c ghi nh$n là có hiu qu. Tuy nhiên các gii pháp này không phi lúc nào c.ng c th tr &ng thu hiu. Tình trng thiu thông tin v ngân sách nhà n c, quy nh bo m$t v d tr! ngoi hi, h thng thng kê, d! liu ch a phát trin ã làm cho các nhà quan sát bên ngoài có các ánh giá rt khác nhau v tình hình kinh t Vit nam. Ch# trong vòng vài tháng, nhiu ng &i nh$n nh r*ng Vit nam là “ iu thn k2 ông Á” nh ng nhiu ng &i khác c.ng cho r*ng Vit nam có th là “Bn sao Thái lan 1997”. Thay i nh$n nh ca th tr &ng nh v$y s3 gây tác ng t i các lu%ng vn ng/n hn và các quyt nh u t gián tip ca c ng &i dân trong n c. V i bi cnh bt n ca kinh t toàn cu thì vic m bo thông tin chính xác và kp th&i v i công chúng tr nên vô cùng quan tr0ng. H ng v phía tr c thì có th nh$n nh r*ng các bin ng kinh t v" mô v,n ch a chm dt. Khi gi i phân tích v,n còn lo l/ng v kh nng khng hong “tr li” các n c công nghip phát trin thì kh nng v lu%ng vn vào và bong bóng giá c v,n là iu áng quan ngi. Gii pháp chính sách thích hp s3 khác nhau trong mi tr &ng hp. Di4n bin tình hình nhanh chóng theo h ng này ho'c h ng kia s3 mt ln n!a kim nghim li kh nng ca chính ph nh h ng nn kinh t v t qua các th&i im khó khn. Trong th&i gian t i ây, iu cn thit là phi tip tc thúc y ci cách chính sách và th ch nh*m to cho kinh t Vit nam kh nng ít b tn th ng hn tr c các bin ng toàn cu. Mt s u tiên tr c m/t có th s3 bao g%m: xây dng mt ngân hàng trung ng có  thm quyn nh h ng chính sách tin t, tng c &ng nng lc giám sát h thng tài chính, công b thông tin y  và kp th&i hn v thc hin ngân sách, công khai d tr! ngoi hi và các ch# báo tài chính then cht, xây dng th tr &ng vn h tr các bin pháp th tr &ng m , h thng tiêu chun k toán có th phn ánh c ri ro ngoi hi ca các nh ch tài chính và doanh nghip. Các công vic khác thì có tính cht c cu hn. Cui nm 2007, nhiu t$p oàn kinh k và tng công ty nhà n c ã góp phn to ra tình trng bong bóng tài sn khi h0 u t vào bt ng sn và tài chính. Cui nm 2009, các t$p oàn này li có phn trong vic gây ra tình trng cng th5ng ca th tr &ng ngoi hi khi h0 gm gi! s l ng l n ngoi t. Nh!ng pháp nhân v i quy mô l n   gây nên các mi ri ro h thng cho nn kinh t cn phi c giám sát ch't ch3 t) phía các c quan qun lý, phi tuân th các quy nh nghiêm ng't v qun tr doanh nghip và minh bch, bt k h0 thuc s h!u nhà n c hay t nhân. 1 BI CNH TOÀN CU VÀ KHU VC Nn kinh t toàn cu ang phát trin tr li, nht là nh& hot ng mnh m3 ca các quc gia châu Á và s bình n ho'c phc h%i khiêm tn nh!ng n c khác. Mi e d0a v mt cuc suy thoái toàn cu sâu và kéo dài d &ng nh ã gim b t nh& nh!ng hành ng chính sách ch a t)ng có c các n c phát trin l,n ang phát trin, và s h tr mnh m3 ca các nh ch tài chính quc t. Sn l ng công nghip toàn cu và Tng Sn phm Quc ni (GDP) ang gia tng v i tc  mnh m3 hn, i u là các quc gia ang phát trin, 'c bit là ông Á, sau ó là các n c thuc T chc Hp tác Kinh t và Phát trin - OECD (Bng 1). Sn l ng công nghip toàn cu tng mnh, t) tng tr ng 6% trong quý hai lên 12% trong quý 3 so v i nm tr c, hàng trong kho ã c b sung và các n hàng xut khu ã quay tr li (Biu % 1). Giá hàng hóa nguyên v$t liu c.ng tng, trong ó giá du liên tc l$p k( lc trong nh!ng tháng gn ây và tin dn n mc 80 USD/thùng nh& nh!ng iu kin cn bn c ci thin, trong ó có yu t l ng d tr! du thô gim, và nhu cu Trung Quc tng mnh. %ng ô-la tip tc mt giá c.ng làm cho giá c các loi hàng hóa nh$p khu b*ng ô-la tr lên cao hn. Bng 1: Các ch s kinh t toàn cu 2007 2008 2009F 2010F GDP Th gi i 3.7 1.7 -2.9 2.0 N c thu nh$p cao 2.6 0.4 -4.2 1.3 N c ang phát trin 8.1 5.9 1.2 4.4 Kim ngch xut khu Th gi i 7.6 3.4 -2.1 6.0 N c thu nh$p cao 6.4 2.9 -3.7 5.1 N c ang phát trin 10.9 7.2 2.1 8.1 Giá thng mi Ch# s giá hàng công nghip (MUV) 5.5 6.0 -4.9 1.5 Du thô (US$/thùng, trung bình) 71.1 97.0 61.1 73.3 Các m't hàng phi du 17.1 21.0 -24.9 -2.8 Lãi sut danh ngha Lãi sut LIBOR %ng ô-la M (6 tháng, %) 5.2 3.2 1.5 2.0 Ngun: Ngân hàng Th gi i 2 Biu  1: Sn l ng công nghip toàn cu Ngun: Ngân hàng Th gi i. Biu % th hin tc  tng tr ng tính theo phn trm. Sau khi b nh h ng n'ng n b i cuc khng hong tài chính và suy thoái toàn cu b/t u vào cui nm 2008, ông Á ã h%i phc mnh m3 tr li k t) quý 2 nm 2009. S h%i phc này là kt qu ca nh!ng bin pháp kích thích tài khóa và tin t kp th&i và mnh m3 nhiu quc gia ông Á, 'c bit Trung Quc. Nh!ng ng thái này di4n ra trên mt nn tng kinh t v" mô cn bn v!ng ch/c, v i ngu%n d tr! ngoi t nhìn chung mc cao, tit kim t nhân và doanh nghip u l n, n ca doanh nghip và chính ph mc thp. Tng tr ng GDP thc ca ông Á gim sút, nh ng không ch$m b*ng th&i k2 khng hong 1997-1998 (Biu % 2). Biu  2: Tng trng GDP ca ông Á Ngun: Ngân hàng Th gi i 3 TÌNH HÌNH T NG TR!"NG KINH T GN ÂY CA VI#T NAM Khng hong tài chính toàn cu làm cho tng tr ng kinh t Vit Nam st gim mnh. Tác ng trm tr0ng nht là vào quý I nm 2009, khi GDP tng 3,1% so v i cùng k2 nm 2008 (Biu % 3). Tuy nhiên, nh!ng du hiu h%i phc rõ ràng ã ni lên t) quý hai, phn nào phn ánh nh!ng n lc h tr hot ng kinh t ca chính ph. Gói kích thích kinh t khá l n c a ra vào u nm 2009 bao g%m nhiu bin pháp khác nhau, t) ch ng trình h tr lãi sut, mi4n và hoãn thu nhiu loi thu, và u t vn b sung. Kt qu là GDP tng 4,5% trong quý hai và 5,8% trong quý ba, nâng tc  tng tr ng GDP 9 tháng u nm lên 4,6% so v i cùng k2 nm ngoái. Biu  3: Tng trng GDP ca Vit Nam Ngun: Tng cc Thng kê M'c dù ngành công nghip v,n còn g'p nhiu khó khn, song ngành xây dng ang d,n u quá trình h%i phc, trong ó giá tr gia tng ca ngành d kin s3 t tc  tng tr ng hai con s cho c nm (Bng 2). Tiêu dùng trong n c c.ng óng vai trò quan tr0ng, doanh s bán l6 tng 10,1% (loi tr) yu t giá) trong giai on t) tháng 1-10 so v i cùng k2 nm tr c. Tng tr ng trong c xây dng l,n doanh s bán l6 u da vào nhu cu trong n c, mt du hiu cho thy chính sách kích cu ca chính ph ã thc s góp phn gim b t nh h ng ca suy thoái do nhu cu xut khu gim. K c nu nh tc  tng tr ng GDP c nm 2009 không v t quá 5,3%, thì mt iu rõ ràng r*ng cho n nay kinh t Vit Nam ã c chèo lái v t qua cuc khng hong t ng i tt hn so v i các n c khác trong khu vc. 4 Bng 2: Thay $i GDP theo quý 2008 2009 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Tng s GDP 7.5 5.7 6.0 5.8 3.1 4.5 5.8 Nông, lâm và ng nghip 3.0 3.7 5.9 4.7 1.3 1.4 2.0 Công nghip và xây dng 8.0 5.3 5.5 4.8 1.7 5.0 6.2 Công nghip 8.8 6.8 7.8 6.7 0.9 3.8 4.9 Trong ó: CN ch bin 12.0 11.0 9.9 10.4 -0.8 2.8 3.5 Xây dng 3.3 -0.5 -1.9 -0.2 6.9 9.8 11.0 Dch v 8.3 7.3 6.5 7.4 5.1 5.7 6.8 Th ng nghip 7.6 7.1 5.3 6.1 6.5 6.5 7.2 Ngun: Tng cc Thng kê TIP T%C GIM NGHÈO Nh!ng khó khn v kinh t mà Vit Nam phi i m't trong nm 2008 và n+a u nm 2009 ã làm dy lên mi quan ngi v tình trng d4 b tn th ng gia tng i v i ng &i lao ng và h gia ình. T# l lm phát trong nm 2008 lên rt cao, giá go t #nh im vào tháng 5-6, tr c khi các bin pháp bình n b/t u phát huy tác dng. Ngành xây dng, ngu%n cung cp công n vic làm chính cho lao ng ph thông t) các h gia ình nghèo b nh h ng n'ng n b i tình trng th/t ch't tín dng vào th&i k2 gi!a nm, và ình tr h5n trong nh!ng tháng cui nm 2008. Nông nghip c.ng chu nhiu cú sc v th&i tit và thiên tai làm cho sn l ng l ng thc gim h5n mt s vùng. Bt chp nh!ng khó khn này, nh!ng kt qu ban u ca iu tra Mc sng H gia ình Vit Nam 2008 (VHLSS) cho thy Vit Nam tip tc t c tin b trong l"nh vc gim nghèo c vùng thành th và nông thôn, m'c dù tc  gim nghèo có ch$m hn th&i k2 tr c. Theo VHLSS 2008, t# l h nghèo trên toàn quc (t# l phn trm dân s có mc chi tiêu thp hn chun nghèo ca Ngân hàng Th gi i/Tng cc Thng kê) là 14% trong nm 2008 (Biu % 4). Nh th &ng l, t# l h nghèo vùng nông thôn cao hn nhiu (18,1%) so v i khu vc thành th (3,1%). T# l ói nghèo gim khong 1 im phn trm mi nm trong giai on 2006- 2008, so v i 2-3 im phn trm mt nm trong th&i k2 tr c. D kin tc  gim nghèo s3 ch$m dn theo th&i gian. Khu vc thành th minh h0a iu này rõ nht: khi t# l nghèo gn v s không, s3 rt khó t c nh!ng kt qu áng k. Tuy nhiên, tc  gim nghèo ch$m li mt phn c.ng là do nh!ng khó khn ca nn kinh t trong nm 2008. Có th là s gim tc này rõ rt hn vào u nm 2009, khi tc  tng tr ng GDP gim mnh. 5 Biu  4: Xu h&ng ca tình trng nghèo ói Ngun: 7 c tính ca Ngân hàng Th gi i da trên s liu ca Tng cc Thng kê. áng tic là hin nay không có thông tin mang tính i din thng kê c$p nh$t v c t# l ói nghèo l,n vic làm cho nm 2009. Song có rt nhiu b*ng chng v tình hình khó khn gia tng trong 6 tháng u nm 2009, 'c bit là các khu công nghip và làng ngh. Kho sát m,u nh-, các nghiên cu chuyên  và các ánh giá nhanh ang tin hành cho thy tình trng thiu vic làm ph bin hn là tht nghip thc s, và nhiu công nhân trong ngành xut khu phi tìm kim vic làm trong khu vc không chính thc thành th. Tình hình ca công nhân bán tay ngh và có tay ngh có khá hn. Tác ng i v i doanh nghip c.ng không %ng nht. Mt cuc kho sát v các khu công nghip v i tính cht là b phóng ca ngành xut khu cho thy mt s doanh nghip ã b tác ng tiêu cc. Tuy nhiên, các ánh giá tác ng nhanh da trên tho lu$n nhóm t$p trung có cu trúc v i ng &i lao ng cho thy nh!ng tác ng tiêu cc l n nh ri vào nghèo ói, thiu l ng thc trm tr0ng, phi cho con cái ngh# h0c, bán t, ho'c mt nhà, không phi là hin t ng ph bin. Nh!ng ánh giá t ng i lc quan này không che du c nh!ng thách thc quan tr0ng v,n còn t%n ti trong l"nh vc gim nghèo. VHLSS 2008 cho thy tin b trong vic gim t# l nghèo vùng dân tc thiu s là rt khiêm tn. i v i các nhóm dân tc thiu s rt a dng này, t# l nghèo ói ch# gim t) 52,3% nm 2006 xung 49,8% nm 2008 (Biu % 5). Theo giá tr t ng i, tc  gim nghèo này thp hn so v i tc  gim nghèo ng &i Kinh và ng &i Hoa (t) 10,3% xung 8,5%). Mc phúc li trung bình có tng trong các nhóm %ng bào dân tc thiu s trong th&i k2 2006-2008, và tình trng nghèo ói gim c v  sâu l,n mc  trm tr0ng. Tuy v$y, tng tr ng không   làm gim áng k t# l ói nghèo. 6 Biu  5: Xu h&ng Nghèo theo nhóm Dân t c Ngun: 7 c tính ca Ngân hàng Th gi i da trên s liu ca Tng cc Thng kê. Cn phân tích mt cách th$n tr0ng  hiu rõ nh!ng lý do vì sao tin b gim nghèo trong các h %ng bào dân tc thiu s li ch$m li. Lm phát cao và c/t gim mnh vic làm trong ngành xây dng nói lên mt phn câu chuyn. T# l ng &i lao ng c tr l ng là ng &i dân tc thiu s gim vài im phn trm trong nm 2008, trong khi t# l nh!ng ng &i t kinh doanh ho'c làm vic trong ngành nông nghip tng n 85%. HO'T (NG NGO'I TH!)NG KÉM NH(N NH*P Suy thoái kinh t toàn cu có tác ng áng k n khu vc ngoi th ng ca Vit Nam. Kênh truyn d,n tác ng ca suy thoái chính là xut khu, v i tng giá tr kim ngch (không nên nhm l,n v i giá tr gia tng) t ng ng 70% GDP. Trong m &i tháng u nm 2009, kim ngch xut khu ca Vit Nam gim 13,8% so v i nm 2008 (Bng 3). S st gim này v,n còn thp hn hu ht các quc gia ang phát trin khác, song s3 làm cho nm 2009 tr thành nm u tiên có tng tr ng xut khu âm k t) khi Vit Nam b/t u ci cách kinh t. Mc st gim này còn l n hn nu l ng xut khu vàng (hn 2 t( ô la) trong quý 1-2009 không c a vào thng kê tng giá tr xut khu. 7 Bng 3: Giá tr xut khu Giá tr (triu US$, 2008) Tng tr ng (%) 2008 10M-08 10M-09 T$ng giá tr xut khu 62,685 29.1 36.7 -13.8 Du thô 10,357 22.0 43.2 -43.0 Ngoài du thô 52,328 30.6 35.4 -7.6 Go 2,894 94.3 83.4 -7.8 Các m't hàng nông sn khác 5,505 17.2 20.0 -19.9 Thy hi sn 4,510 19.8 23.7 -8.7 Than á 1,388 38.8 57.4 -19.4 Dt may 9,120 17.7 20.3 -1.5 Giày dép 4,768 19.4 16.9 -16.1 in t+ và Máy tính 2,638 22.5 27.3 0.1 Th công m ngh (bao g%m c vàng) 1,363 65.1 95.7 154.3 Sn phm t) g 2,829 17.7 18.6 -14.0 Sn phm khác 17,312 44.3 52.9 -16.5 Ngun: Tng cc Thng kê. Tng tr ng tính trên cùng k2 nm tr c. Bng 4: Giá tr nhp khu Giá tr (triu US$, 2008) Tng tr ng (%) 2008 10M-08 10M-09 T$ng giá tr nhp khu 80,714 28.8 42.6 -21.7 Sn phm xng du 10,966 42.2 71.1 -47.9 Máy móc, thit b và ph tùng 13,994 25.8 33.0 -13.0 in t+, máy tính và linh kin 2,355 9.4 28.3 -0.3 D c phm 3,714 25.5 19.5 26.8 Nguyên ph liu dt, may, da 6,721 31.5 11.8 -23.2 S/t thép 1,473 47.3 57.2 -30.7 Phân bón các loi 2,945 17.5 41.1 -18.1 Cht d6o 4,458 12.7 29.9 -10.9 Vi 1,776 21.1 13.3 -8.6 Hóa cht 1,604 24.8 35.7 -15.2 Sn phm hóa cht 864 22.9 32.5 -9.5 Ô tô (COMP/CKD/IKD) 775 4.6 106.6 -12.0 T si 744 94.3 11.5 -4.2 Phân bón 467 74.7 41.1 -11.6 Bông 753 25.5 67.0 -15.2 Giy các loi 2,958 57.2 31.9 -3.9 Các m't hàng khác 24,147 28.2 45.7 -23.3 Ngun: Tng cc Thng kê. Tng tr ng tính trên cùng k2 nm tr c. 8 Nh$p khu còn gim mnh hn, n 21,7% trong vòng m &i tháng u nm 2009 ã giúp gim con s nh$p siêu. Nh$p khu gim phn ánh nn kinh t trong tình trng suy thoái. Nhu cu u t vn và hàng hóa trung gian thp, tiêu dùng cá nhân yu i và giá nh$p khu các m't hàng xng du và nguyên v$t liu gim là nguyên nhân làm cho giá tr nh$p khu gim tt c các ngành hàng (Bng 4). Tuy nhiên, hin ti nh$p khu ang tng nhanh tr li do hot ng kinh t ã h%i phc và  áp ng nhu cu tiêu dùng cá nhân ang tng lên. ÁP +NG CUNG XU,T KH-U M'c dù khng hong toàn cu có nh h ng nghiêm tr0ng n phía cu i v i hàng xut khu ca Vit Nam, song áp ng ngu%n cung xut khu v,n rt nhy bén, phn nào gim c tác ng i v i hot ng kinh t. Biu  6:  nh h&ng li th tr.ng xut khu Ngun: Tng cc Thng kê Mt phn ca gii pháp là nh h ng li th tr &ng xut khu, chuyn sang các khu vc ít b nh h ng b i khng hong toàn cu hn. V,n nh nh!ng nm tr c, trong nm 2009 M v,n là th tr &ng xut khu l n nht ca Vit Nam, chim khong mt phn nm kim ngch xut khu, và khong 22% kim ngch xut khu các m't hàng phi du. Sau ó là th tr &ng EU, Nh$t Bn và các n c ASEAN. Tuy nhiên, mt nét 'c bit trong xu h ng xut khu ca Vit Nam trong nh!ng nm gn ây là t# tr0ng xut khu sang các th tr &ng m i ã c m rng áng k, bao g%m Châu M La-tinh, châu Phi và Trung ông. T# tr0ng này tng áng k trong nm 2009 (Biu % 6). Trong s các quc gia công nghip, M v,n chim v trí cao hn các n c khác, cho thy s h%i phc s m và mnh hn so v i EU và Nh$t Bn. M't khác, th tr &ng Trung Quc v,n khá n nh, ng c li v i xu h ng quan sát c i v i các n c khác trong khu vc. 9 S st gim ca giá c các m't hàng xut khu c.ng phn nào c gim nh8 nh& gia tng khi l ng xut khu các m't hàng nguyên liu và nông sn ch lc (Biu % 7). ây là nm u tiên khi l ng xut khu tng sau ba nm gim liên tc. V i tình hình giá c hàng hóa trên th tr &ng th gi i d báo s3 tng trong nm 2010, khi l ng hàng xut khu tng s3 làm tng kim ngch xut khu ca Vit Nam. Biu  7: Xut khu các m/t hàng nguyên liu và nông sn chính Ngun: 7 c tính ca Ngân hàng Th gi i da trên s liu ca Tng cc Thng kê. Các m't hàng trên bao g%m du thô, than, go, cà phê và cao su. S liu c tính theo bình quân gia quyn  tính thay i v giá tr, giá c và khi l ng xut khu. H s giá tr gia tng ca hàng xut khu Vit Nam khác nhau khá l n gi!a các ngành hàng. Xut khu tài nguyên và nguyên liu thô (du thô, than, qu'ng kim loi…) và hàng nông sn (cao su, cà phê, chè…) có 'c im là giá tr gia tng cao. M't khác, các m't hàng ch bin s+ dng nhiu lao ng nh may m'c, giày dép, sn phm g và thy hi sn có giá tr gia tng thp, vì nguyên liu u vào nh$p khu ã chim mt t# tr0ng l n trong tng giá tr xut khu. Tuy nhiên, k c khi không tính n nh!ng m't hàng ch lc, thì s khác bit gi!a h s giá tr gia tng c.ng rt áng k. Nm 2009, nhìn chung tình hình xut khu các sn phm ch bin ca Vit Nam khá hn trong nh!ng ngành có h s giá tr gia tng cao hn (Biu % 8). iu này c.ng giúp làm gim nh8 tác ng ca khng hong toàn cu i v i hot ng kinh t trong n c. 10 Biu  8: Thay $i giá tr kim ngch xut khu theo ngành Ngun: Ngân hàng Th gi i c tính da trên s liu ca Tng cc Thng kê. CÁC CHÍNH SÁCH KÍCH THÍCH KINH T TRONG N M 2009 Bên cnh áp ng khá mnh t) phía cung xut khu ca khu vc doanh nghip, mt phn ng chính sách c ng quyt c.ng góp phn áng k trong vic duy trì hot ng kinh t. Tháng 11/2008, “nm nhóm gii pháp” nh*m h tr hot ng kinh t c công b. Ln này, gói kích thích kinh t bao g%m mi4n và hoãn np thu, 'c bit là thu thu nh$p doanh nghip và thu giá tr gia tng, và i v i doanh nghip nh- và v)a. Gói kích cu này c.ng bao g%m bin pháp tr cp tin m't cho các h nghèo nhân dp Tt Nguyên án, th&i im nh!ng ng &i lao ng di c tr v nhà ón Tt. Các bin pháp kích cu tip theo c a ra vào tháng 2/2009, bao g%m ch ng trình h tr lãi sut ng/n hn c áp dng  tái cp vn cho các khon n mà doanh nghip ã phi vay v i các iu khon khó khn trong giai on bình n. Ch ng trình này giúp duy trì lu%ng vn l u thông trong nn kinh t, và gim b t tình trng khó khn ca doanh nghip. Vic tip tc ch ng trình kích cu sau khi ã ht giai on gim nhit lm phát và vic m rng sang l"nh vc u t xây dng c bn không có nh!ng lý l3 v!ng vàng v m't kinh t. Tuy nhiên, quy nh v iu kin c vay theo ch ng trình h tr lãi sut cho các d án u t c.ng khá ch't ch3,   làm hot ng cho vay theo hai ch ng trình này s3 gim i trong mt vài tháng t i (Biu % 9). 11 Biu  9: D n cho vay theo chng trình h0 tr lãi sut Ngun: 7 c tính ca Ngân hàng Th gi i da trên s liu ca NHNNVN Nh!ng thông báo chính sách liên tip v các bin pháp kích thích kinh t làm th tr &ng dy lên quan ngi v nh!ng tác ng có th có i v i ngân sách nhà n c và cán cân thanh toán. Nh!ng mi lo ngi này càng tng lên do tình trng thiu ho'c không %ng b v thông tin. V,n còn mt khong cách so v i thông l quc t v vic trình bày s liu ngân sách, bên cnh ó có nh!ng khong cách quan tr0ng gi!a k hoch ngân sách và thc hin ngân sách. Nhiu bin pháp kích thích kinh t do mt s b ngành và c quan ch# o thc hin và ít có s phi hp v i B Tài chính, c.ng làm tng thêm s không ch/c ch/n v chi phí thc s ca các bin pháp này, và ai s3 là ng &i gánh chu chi phí ó trong ng/n hn. Chi phí ca mt s bin pháp kích thích kinh t ã b c tính quá cao, và phn chi phí s3 phi ly t) ngân sách c.ng v$y. Cùng v i vic mt s ni dung b tính toán hai ln (tính trùng), iu này d,n t i nh!ng con s l n mt cách bt hp lý c trích d,n v tng quy mô gói kích cu ca Vit Nam (Bng 5). Gói kích cu nm 2009 cng thêm v i k hoch ngân sách vn ã phình to, d,n n con s bi chi ngân sách chung l n hn nhiu so v i nh!ng nm tr c. Bên cnh nh!ng bin pháp rõ rt c áp dng  kích cu kinh t, giá du gim và hot ng kinh t trì tr ã làm cho s thu ngân sách ca chính ph gim. S thu gim mt phn c bù /p trong sáu tháng cui nm, khi c giá hàng hóa trên th tr &ng quc t và hot ng kinh t trong n c h%i phc tr li. Bên cnh ó còn có mt xu h ng mang tính h thng thiên v vic ánh giá s thu ngân sách thp hn thc t. Tuy nhiên, bt k tt c nh!ng yu t này, có th d báo mc thâm ht ngân sách chung cho c nm là khong 9,7% GDP. 12 Bng 5: Quy mô gói kích thích kinh t Nghìn t VND Gói kích thích kinh t do Chính ph  xut 7 c tính chi phí liên quan t i ngân sách nhà n c 2009 Mi4n, gim, giãn thu (gim thu ngân sách) 25.4 20.0 Thu thu nh$p doanh nghip (CIT) 10.4 9.9 Thu thu nh$p cá nhân (PIT) 6.5 4.5 Thu giá tr gia tng (VAT) 7.4 4.5 Thu môn bài và l phí 1.1 1.1 Chi tiêu b sung (tng chi ngân sách) 117.6 45.0 H tr lãi sut 17.0 Tm ng ngân sách KH 2010 cho mt s DA cp bách 37.2 26.0 Trái phiu CP chuyn ngu%n t) KH 2008 7.7 5.0 Phát hành b xung trái phiu CP 20.0 14.0 Chuyn ngu%n u t t) KH 2008 sang KH 2009 22.5 Hoãn thu h%i vn u t XDCB ng tr c nm 2009 3.4 Các khon chi tiêu m bo an sinh xã hi … 9.8 Tng vn vay t) NH Phát trin Vit nam (so v i 2008) 7.1 Tng quy mô gói kích thích kinh t 143.0 72.1 Tính theo % GDP 8.5 4.3 Ngun: 7 c tính ca Ngân hàng Th gi i da trên s liu ca B Tài chính, B K hoch và u t và IMF. Chi tiêu da trên con s d kin thc hin. Biu  10: Các cân i ti1n t Ngun: NHNNVN và IMF. S liu th hin thay i tính theo cùng k2 nm tr c, tính b*ng %. 13 Chính sách tin t m rng c.ng là mt phn trong n lc h tr hot ng kinh t ca chính ph. Tng tr ng tín dng và tng ph ng tin thanh toán là t ng i thp trong nh!ng tháng u ca nm 2009, m'c dù ã có ch ng trình h tr lãi sut mà tác ng ca nó i v i tng tng d n tín dng ã b làm yu i b i nhiu khon vay vn l u ng ã cho phép các doanh nghip thanh toán các khon vay lúc tr c ã ký v i nh!ng iu khon khá ng't nghèo trong giai on bình n nm 2008. Nh ng khi s quyt tâm ca chính ph trong vic y mnh tc  tng tr ng tr nên rõ ràng hn, và hot ng kinh t b/t u h%i phc, thì hot ng cho vay ca ngân hàng c.ng sôi ng tr li, nh& mc lãi sut c bn rt thp (Biu % 10). RI RO CA KHU VC NGÂN HÀNG Hàng lot các di4n bin bao g%m tình trng bong bóng giá tài sn, chính sách tin t th/t ch't và gim sút tng tr ng ã gây tác dng tiêu cc t i ngành ngân hàng. Giá bt ng sn tng bong bóng cui nm 2007, sau ó x8t dn i vào vào u nm 2008 i kèm v i s suy gim ca nn kinh t ã to áp lc lên kt qu hot ng và kh nng thanh toán n ca các doanh nghip, %ng th&i c.ng gây tác ng tiêu cc t i cht l ng danh mc u t ca các ngân hàng th ng mi. Tc  gim nhanh ca lm phát cui nm 2008 trong th&i im mà lãi sut v,n còn cao ã to thêm gánh n'ng hn n!a i v i các ngh"a v thu ca doanh nghip. Thêm vào ó, chính sách n i l-ng tin t v i t cách là mt phn ca các bin pháp kích thích kinh t ca chính ph cùng v i nh!ng khó khn ca các doanh nghip trong th&i gian gn ây có th s3 làm tng áp lc t i cht l ng tín dng cho vay ca các ngân hàng. ánh giá t( l n xu trong tng tín dng ca ngành ngân hàng không phi là công vic d4 dàng. Các ch# báo nh l ng da trên s ngày quá hn ca các khon vay cho thy t( l n xu ca ngành ngân hàng ã tng áng k trong th&i k2 2007- 2008 và tip tc mc khá cao trong nm 2009 (Biu % 11). Các ch# báo nh tính nh thc ti4n qun lý, cht l ng iu tit và giám sát u ngm nh r*ng t( l n xu s3 mc cao hn nh ng các ch# báo này rt khó l ng hóa và rt nh$y cm v i các gi nh. T( l n xu tng sau th&i gian các ngân hàng th ng mi quc doanh n lc làm sch danh mc cho vay ca mình  chun b c phn hóa ã góp phn ci thin cht l ng chung ca tín dng ngân hàng. M'c dù ri ro có tng lên, ngành ngân hàng Vit nam v,n t c kt qu khá kh quan. Li nhu$n ca các ngân hàng trong nm 2008 nói chung là tt th hin qua vic tng tín dng tng nhanh và s a dng hóa sn phm ca mt s ngân hàng da trên c s phí dch v. Li nhu$n ca các ngân hàng c.ng c h ng li áng k t) li tc ca mt l ng l n trái phiu chính ph, khi các ngân hàng này mua li chúng t) các nhà u t n c ngoài thoái vn ti Vit nam h%i n+a u nm 2008. Lãi sut trái phiu chính ph vào th&i im ó còn khá cao. Lãi vn ã phn nào bù li mc chênh lãi sut tín dng thp theo quy nh hin hành v trn lãi sut cho vay ca Vit nam. Báo cáo v li nhu$n ca các ngân hàng ã niêm yt tính n ht quý 3-2009 là t yêu cu. 14 Tình hình kinh doanh thu$n li ca h thng ngân hàng mt phn là nh& vào quan im chính sách tích cc ca các c quan qun lý nhà n c. Ngân hàng Nhà n c Vit nam ang tip tc cng c khuôn kh qun lý và iu tit c.ng nh các n lc giám sát trong các nm qua. Song song v i ó, Ngân hàng Nhà n c Vit nam c.ng ã tng mc quy nh v vn ti thiu i v i các ngân hàng. T i cui nm 2008, tt c các ngân hàng th ng mi, bao g%m c 9 ngân hàng th ng mi c phn nh- - nh!ng ngân hàng d4 b th ng tn nht – ã áp ng c yêu cu v vn ti thiu. Quá trình này v,n còn tip tc v i mc vn ti thiu cho các ngân hàng th ng mi là 3 ngàn t( %ng vào cui nm 2010. Ngân hàng nào không áp ng c yêu cu này s3 phi buc sáp nh$p v i các ngân hàng khác. Nu không, chúng s3 b thu h%i giy phép kinh doanh. Biu  11: T2 l n xu trong t$ng tín d3ng ngân hàng Ngun: NHNNVN 15 NH4NG YU T GÂY M,T CÂN I V5 MÔ Ch ng trình kích cu, m'c dù có hiu qu trong vic thúc y hot ng kinh t, c.ng ã góp phn làm tng mc  d4 b tn th ng v i các yu t bên ngoài. Tng tr ng tín dng tng nhanh cùng v i chính sách tài khóa m rng d,n n vic gia tng nh$p khu u vào và do ó, nh$p siêu c.ng tng (Biu % 12). Biu  12: Nhp siêu gia tng Ngun: Tng cc Thng kê. Nhu cu ngoi t ca các n v nh$p khu tng lên, cùng v i nh!ng k2 v0ng ca th tr &ng là tin %ng có th b phá giá ã d,n n tình trng thiu ngoi t 'c bit trm tr0ng vào tháng 5-7, và mt ln n!a vào tháng 11, làm cho chi phí ca doanh nghip tng lên rt nhiu. S không ch/c ch/n v mc d tr! ngoi t c.ng làm cho nhu cu i v i vàng và ô-la tng cao do tâm lý phòng ri ro. Nh!ng ng thái này d,n n áp lc áng k i v i t# giá, tin %ng luôn c giao dch t# giá sàn ca biên  giao dch trong mt th&i gian dài và chênh lch gi!a t# giá liên ngân hàng và t# giá th tr &ng t do tng lên t) 3-6 phn trm tùy theo t)ng th&i k2 (Biu % 13). 16 Biu  13: Ti1n ng yu i Ngun: NHNNVN và Ngân hàng Th gi i. Do nh$p siêu tng và kiu hi gim, thâm ht tài khon vãng lai d báo s3 vào khong 7.4 t( ô la, t ng ng 7,9% GDP trong nm 2009 (Bng 6). Con s này rõ ràng thp hn con s 11,9% trong nm 2008. Phi th)a nh$n r*ng khng hong toàn cu ã d,n n s st gim khi l ng dòng vn FDI, trong khi dòng vn u t gián tip ca các nhà u t n c ngoài c.ng không n nh trong hai nm gn ây. Tuy nhiên, cán cân tài khon vn c tính s3 th'ng d khong 10,2 t( ô la và   bù /p thâm ht tài khon vãng lai. Quyt nh u t danh mc ca các nhà u t trong n c c.ng có tác ng n cán cân thanh toán do tình trng ô-la hóa ca nn kinh t và mt l ng ngoi t l n ang l u thông ngoài h thng ngân hàng. Trong sáu tháng u nm 2009, các quyt nh u t danh mc này ã b nh h ng b i k2 v0ng phá giá tin %ng ca th tr &ng. Vic b trí li danh mc ca các doanh nghip và nhà u t trong n c, chuyn sang các loi tài sn b*ng ngoi t là cn nguyên ca vn  “li và sai sót” trong cán cân thanh toán trong ba quý u nm 2009. Tính cho c nm, “li và sai sót” có th lên n (âm) 9,4 t# USD. Hay nói mt cách khác, nn kinh t Vit Nam có  %ng ô-la  bù /p cho thâm ht tài khon vãng lai ca nm 2009. Nh ng  làm c iu này, phi khuyn khích c ng &i dân b*ng cách này hay cách khác bán mt phn s ngoi t mà h0 n/m gi!. Và cho n t$n cui tháng 10, v,n không có ng c gì rõ ràng  ng &i dân làm iu này c. 17 Bng 6: Cán cân Thanh toán T USD 2006 2007 2008 e/ 2009 p/ Cán cân Tài khon Vãng lai -0.2 -7.0 -10.7 -7.4 Cán cân thng mi -2.8 -10.4 -12.8 -8.1 Cán cân dch v 0.0 -0.9 -0.8 -1.3 Thu nhp t u t -1.4 -2.2 -4.4 -4.2 Chuyn giao (g m c kiu hi) 4.1 6.4 7.3 6.1 Cán cân tài khon vn 3.1 16.8 12.1 10.2 u t trc tip nc ngoài (ròng) 2.3 6.6 9.1 7.9 Vay trung hn và dài hn 1.0 2.0 1.0 2.6 Các ngu n vn khác (ròng) -1.6 2.0 2.7 -0.3 u t danh mc 1.3 6.2 -0.6 0.0 Li và sai sót 1.4 0.3 -0.9 -9.4 Cán cân chung 4.3 10.2 0.5 -6.6 Ngun: NHNNVN, IMF và Ngân hàng Th gi i. Cho n nay, chính sách m rng tài khóa và n i l-ng tin t không làm cho lm phát tng nhanh hn (Biu % 14). Có th là ch ng trình bình n ca u nm 2008 và giá c hàng hóa gim mnh vào cui nm ã làm cho tt c các ch# s lm phát tiêu chun u gim. Vào tháng 11, ch# s giá tiêu dùng tng 0,55%, hay 5.07% k t) u nm. Mc lm phát nm nay s3 mc mt con s. Tuy nhiên, không th coi s n nh v giá c là chuyn ng nhiên. Nh!ng hàng hóa c mua bán trên th tr &ng th gi i, 'c bit là l ng thc thc phm chim mt t# tr0ng l n trong ch# s giá tiêu dùng ca Vit Nam. Giá c trong n c ca các m't hàng này rt nhy cm v i nh!ng thay i ca giá c th gi i, qua mt trung gian là t# giá hi oái. S h%i phc ca nn kinh t toàn cu c.ng ang làm cho giá c hàng hóa tng lên, và nm 2010 th$m chí còn tng nhanh hn n!a. Vic tin %ng gn ây mt giá %ng ngh"a v i vic là v,n mt mc giá y trên th tr &ng th gi i, o b*ng %ng ô-la M, s3 th hin b*ng mc giá trong n c cao hn. %ng ô-la suy yu có th làm cho xu h ng này i nhanh hn n!a. Chính vì v$y, k c khi dùng chính sách tin t th/t ch't thì b c sang 2010 lm phát v,n có th tng nhanh hn.  xác nh xem liu s tng tc này có phi là vn  áng lo ngi i v i các nhà hoch nh chính sách hay không, cn phi theo dõi c lm phát “ct lõi”, tc là phn ca ch# s giá tiêu dùng nhy cm hn v i các áp lc v cu trong n c, so v i s tng giá t bin trên th tr &ng th gi i. 18 Biu  14: Lm phát gim xung còn m t con s Ngun: Tng cc Thng kê CÂN I L'I *NH H!NG CHÍNH SÁCH Nh!ng yu t mt cân i v" mô m i ni lên òi h-i phi iu ch#nh khung chính sách nói chung, u tiên nhiu hn cho mc tiêu bình n, vic mà chính ph ã làm rt hiu qu trong giai on t) cui tháng 10 n cui tháng 11 (Hp 1). Cho n lúc ó, “khong cách tng tr ng” trong nn kinh t toàn cu ã thu h8p, và nhu cu xut khu ã b/t u h%i phc. Chính vì v$y, s cn thit phi kích cu trong n c ã gim xung. Hn n!a, mc thâm ht ngân sách l n ca nm 2009 ã c bù /p nh& huy ng c ngu%n vn ODA l n (ca Ngân hàng Phát trin Châu Á, Nh$t Bn và Ngân hàng Th gi i) và gim l ng tin g+i ca chính ph trong h thng ngân hàng. Sang nm 2010 s3 không th khai thác c hai ngu%n vn này v i cùng mt mc  nh nm nay n!a. Trên thc t, vì ch a có s qun lý tài khon t$p trung, chính ph v,n phi duy trì mt l ng l n tin g+i trong h thng ngân hàng. Cui cùng, Vit Nam không th da vào ngu%n d tr! ngoi hi l n  h tr cho chính sách tài khóa m rng ca mình nh Trung Quc c. i m't v i s cn thit ca chính sách kích cu ã gim và kh nng tìm vn cho chính sách này b hn ch, rõ ràng cn phi cân i li chính sách. i v i chính sách tin t, quan im v chính sách tin t m i ã c thông qua ti cuc h0p giao ban hàng tháng ca chính ph vào cui tháng 10/2009, phn ánh qua k hoch tin t u tháng 11 và b sung b*ng nh!ng bin pháp m i ti cuc h0p chính ph vào cui tháng 11/2009 (Hp 1). Ngân hàng Nhà n c ã xây dng mt chính sách tin t theo nh!ng quyt nh này, và nht quán v i quyt nh ca Quc hi là t# l lm phát không c v t quá 7% trong nm 2010. Theo k hoch này, tín dng s3 tng tr ng rt ít trong th&i gian còn li ca nm 2009, và ch# tiêu tng tr ng tín dng thp nht trong vòng mt th$p k( tr li ây c 't ra cho nm 2010. Sau ó, lãi sut c bn ã c nâng thêm 1 im phn trm, làm tng lãi sut cho vay lên 1,5 im phn trm (Biu % 15). 19 H p 1: Chính sách Tài khóa và Ti1n t Th6t ch/t 24-26/10. Ngân hàng Nhà n c Vit Nam t chc cuc h0p v i tt c các ngân hàng th ng mi, thông báo v xu h ng th/t ch't tin t s/p t i, bao g%m vic cm cho vay t) các ngu%n vn vay trên th tr &ng liên ngân hàng. 6/11. Ti k2 h0p th 6, Khóa 12, Quc hi thông qua Ngh quyt v K hoch Phát trin Kinh t Xã hi nm 2010, a ra ch# tiêu tng tr ng GDP 6,5% (thp hn so v i mc tng tr ng GDP thc t d kin cho quý 4 nm 2009) và mc tiêu lm phát không v t quá 7%. 6/11. Ngân hàng Nhà n c a ra ch# tiêu tng tr ng tín dng ca nm 2009 là 35-36%. Ngân hàng Nhà n c c.ng a ra ch# tiêu tng tr ng cho c tng ph ng tin thanh toán và tín dng trong nm 2010 là 25%. 9/11. Ngân hàng Nhà n c g+i yêu cu mang tính cht hành chính cho mt s T$p oàn Kinh t yêu cu báo cáo tt c các khon thu chi b*ng ngoi t. Thông tin phi g+i v cho NHNN vào cui tháng 11/2009. 11/11. K2 h0p th 6, Quc hi Khóa 12 ã thông qua Ngh quyt v Ngân sách Nhà n c nm 2010, a ra gi i hn thâm ht ngân sách chính thc trong nm 2010 là 6,2% GDP, so v i 6,5% do chính ph  xut. 11/11. Ngh quyt ca cuc h0p giao ban hàng tháng ca chính ph vào cui tháng 10/2009 ã chm dt hu ht m0i bin pháp hoãn và mi4n thu ã c phê duyt nh mt phn ca gói kích cu nm 2009. Ngoi l duy nht là ch$m np Thu Thu nh$p Doanh nghip ca các doanh nghip nh- và v)a cho t i cui quý 1/2010. 12/11. Ngân hàng Nhà n c triu t$p mt cuc h0p cp cao v i giám c nm ngân hàng th ng mi quc doanh  bàn v ch# tiêu tng tr ng tín dng, qun lý thanh khon và các vn  ngoi hi, phù hp v i chính sách tin t m i. 13/11. Ngân hàng Nhà n c ban hành quyt nh nêu rõ các t chc tín dng không c phép cho vay v i lãi sut th ng l ng  u t vào bt ng sn, các tài sn vn (vàng, ngoi t, chng khoán và tài sn t ng t khác) và các hot ng sn xut và kinh doanh. 16/11. K2 h0p th 6, Quc hi khóa 12 ã bàn v d tho Lu$t Ngân hàng Nhà n c Vit Nam và Lu$t v các T chc Tín dng, c hai lu$t này u có các iu khon nh*m bãi b- trn lãi sut. 25/11. Ngân hàng Nhà n c nâng lãi sut c bn t) 7,0% lên 8,0%, có hiu lc t) 1/12/2009. Lãi sut tái cp vn c.ng c tng 1 im phn trm, lên 8%. 25/11. T# giá hi oái chính thc cho tin %ng tng 5,4%, biên  giao dch thu h8p t) ±5% xung ±3% so v i t( giá liên ngân hàng ca ngày hôm tr c. V i tin %ng ang c giao dch t# giá trn ca biên  giao dch, iu này s3 làm cho tin %ng mt giá 3.4 %. 27/11. Ngân hàng Nhà n c có công vn yêu cu các t chc tín dng c phép hot ng ngoi hi báo cáo s d tin g+i, s d n vay b*ng ngoi t ca các t$p oàn và các tng công ty nhà n c. 1/12. Chính ph quyt nh chm dt ch ng trình h tr lãi sut vay vn ng/n hn vào ngày 31 tháng 12 nm 2009 theo úng nh ch ng trình ban u. Mc h tr lãi sut cho vay trung và dài hn s3 gim t) 4% xung 2%. 20 Biu  15: Lãi sut Chính sách C bn Ngun: NHNNVN K hoch Ngân sách nhà n c nm 2010 có s iu ch#nh l n so v i nm 2009, song v,n gi! quan im t ng i m rng so v i nm tr c. Ti k2 h0p th 6, khóa 12 v)a m i kt thúc, Quc hi phê chun bi chi Ngân sách nhà n c không c v t quá 6,2% GDP, so v i mc 6,5% mà chính ph  ngh. Cách tính toán thâm ht ngân sách chính thc Vit Nam khác v i thông l quc t tiêu chun ba im. Th nht, tr n gc c coi là mt hng mc chi tiêu, ch không phi là mt mc cp vn. Th hai, các khon chi c g0i là “ngoài ngân sách” do B Tài chính qun lý phi c cng gp vào. Nh!ng hng mc chi tiêu này ch# n*m “ngoài ngân sách” trên danh ngh"a, vì chúng c.ng v,n phi c Quc hi phê duyt và phi tuân theo nh!ng quy t/c qun lý tài chính ging nh các hng mc “trong ngân sách”. Cui cùng, khi c tính v thâm ht ngân sách ca Vit Nam, các nh ch tài chính quc t còn tính c phn cho vay li ngu%n vn ODA, và phn cho vay ca Ngân hàng Phát trin Vit Nam vào chi tiêu ca chính ph.  bin con s thâm ht ngân sách chính thc c phê duyt thành d báo thâm ht ngân sách chung òi h-i phi a ra các gi nh v t)ng yu t mt trong ba s khác bit ã nói trên. Gi!a k hoch và thc t có nh!ng khác bit mang tính h thng, và iu này c.ng cn phi c tính n. Da trên nh!ng gi nh này, nhiu nhà phân tích có th trích d,n nh!ng con s khác nhau v thâm ht ngân sách chung. Cho dù con s c th th nào, mt iu d &ng nh khá rõ ràng là chính sách tài khóa trong nm 2010 s3 th/t ch't hn so v i nm 2009 (Bng 7). 21 Bng 7: Ngân sách Nhà n&c Nghìn t VND nu không chú thích khác 2007 2008 e/ 2009 p/ 2010 f/ Tng thu ngân sách và vin tr 326.3 416.8 394.9 462.6 Tng thu 320.3 409.5 388.9 456.6 Thu thu 267.0 359.1 348.6 403.5 Thu t) du thô 77.0 88.8 58.8 66.3 Thu ngoài du thô 190 270.3 289.8 337.2 Thu phí và vn 53.3 50.4 40.3 53.1 Vin tr không hoàn li 6.0 7.3 6.0 6.0 Tng chi ngân sách 336.1 434.2 454.7 497.5 Chi th &ng xuyên 231.8 298.3 339.5 390.8 Chi u t phát trin 104.3 135.9 115.2 106.7 Chi "ngoài ngân sách" và cho vay ròng 25.7 49.8 104.5 87.3 Cho vay ròng 7.0 22.8 34.3 48.1 Vn ODA -3.0 9.0 13.4 11.9 Cho vay ca NH Phát trin Vit nam 10.0 13.8 20.9 36.2 Chi u t “ngoài ngân sách” 18.7 27.0 70.2 39.2 K hoch phát hành trái phiu CP 18.7 27 25.2 39.2 Gói kích thích kinh t 45.0 Tng cân i ngân sách chung -35.5 -67.2 -164.3 -122.2 T l % GDP -3.1 -4.5 -9.7 -6.2 Ngun: B Tài chính, IMF và c tính ca Ngân hàng Th gi i.