Bằng kiến thức về quan hệ quốc tế, đồng chí hãy làm rõ công cuộc đổi mới của xã hội chủ nghĩa là con đường phát triển tất yếu của cách mạng Việt Nam giai đoạn hiện nay

SEMINAR MÔN : QUAN HỆ QUỐC TẾ Đề bài : Bằng kiến thức về quan hệ quốc tế, đồng chí hãy làm rõ công cuộc đổi mới XHCN là con đường phát triển tất yếu của cách mạng VN giai đoạn hiện nay BÀI LÀM Công cuộc đổi mới XHCN toàn diện và sâu sắc đã và đang diễn ra ở nước ta thời gian qua đã chứng tỏ đây là con đường phát triển tất yếu của cách mạng Việt Nam cũng như của bản thân chế độ XHCN. Bằng lý luận quan hệ quốc tế, chúng ta phân tích làm rõ luận điểm trên. Trước hết, cần phải khẳng định rằng sự ra đời của CNXH hiện thực là phù hợp với sự phát triển của xã hội loài người, bởi vì lịch sử xã hội loài người luôn phát triển từ thấp đến cao, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện, chế độ xã hội ra đời sau bao giờ cũng cao hơn xã hội ra đời trước. CNXH còn là sản phẩm trực tiếp của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế bởi vì chủ nghĩa xã hội là mục đích, là lý tưởng để giai cấp vô sản phải đạt tới và là ước mơ là nguyện vọng của quần chúng nhân dân lao động. Chính vì lý do trên mà giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình bằng đường lối chiến lược của Đảng đề ra. Đường lối đó phù hợp với nguyện vọng của QCND nên nó có ý nghĩa thực tiễn to lớn, sự ra đời của CNXH hiện thực là tất yếu lịch sử mà không sức mạnh nào có thể ngăn cản được. Trong tác phẩm tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản, Mác chỉ rõ : “ Sự diệt vong của chủ nghĩa tư bản và sự thắng lợi của chủ nghĩa Cộng Sản đều là tất yếu như nhau”. Các nhà kinh điển còn dự đoán thiên tài về một xã hội tương lai. Xã hội Cộng sản Chủ Nghĩa là xã hội mà trong đó có áp bức bóc lột bất công đều bị xoá bỏ, con người được tự do ấm no, hạnh phúc có cuộc sống công bằng văn minh. Quan niệm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng ta lựa chọn là con đường duy nhất và đúng đắn, thực tế đã chứng minh Đảng ta đã lãnh đạo giai cấp công nhân và nhân dân lao động tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ và giành được những thắng lợi vĩ đại làm cuộc cách mạng tháng tám thành công, đánh thắng cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp, giải phóng nửa đất nước, miền Bắc chuyển sang giai đoạn Cách Mạng Xã Hội Chủ Nghĩa, đồng thời kháng chiến chống Mỹ giải phóng miền Nam thống nhất tổ quốc cả nước bước vào thế kỷ quyết định lên CNXH. Vì sao đi lên CNXH là một tất yếu khách qua. Như mọi người đều biết, việc lực chọn con đường Cách Mạng Vô Sản, từ cách mạng giải phóng dân tộc tiến tới mục tiêu chủ nghĩa Xã hội, đã được Bác Hồ nêu trong chánh cương vắn tắt của Đảng: “ làm tư sản dân quyền CM và thổ địa CM để đi tới xã hội Cộng Sản”. Sự lựa chọn ấy dựa trên hai căn cứ chủ yếu: một là, chỉ có CNXH mới giải phóng được nhân dân lao động khỏi mọi áp bức bất công, mới đem lại cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc cho nhân dân, hai là thắng lợi của Cách Mạng Xã Hội Chủ Nghĩa Tháng 10 Nga 1917 đã mở ra thời đại mới, tạo ra khả năng hiện thực cho các dân tộc lạc hậu tiến lên con đường XHCN. Thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược và những thành tựu bước đầu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, công cuộc đổi mới ở nước ta, chứng tỏ sự định hướng mục tiêu chủ nghĩa xã hội do Đảng ta từ đầu là đúng đắn. Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp năm 1954, vấn đề bước vào con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc trở thành lẽ đương nhiên. Xét cả về lý luận lẫn thực tiễn, cả về tình hình trong nước và hoàn cảnh quốc tế, không những cho phép mà còn đòi hỏi phải như thế nào? Bởi vì: Nhân dân lao động nước ta đã từng chiến đấu, hy sinh không chỉ nhằm mục đích giành lại độc lập dân tộc, mà còn gì cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc. Những yêu cầu đó chỉ có CNXH mới đáp ứng được. Trong CM dân tộc dân chủ, giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong của mình là Đảng CS để lãnh đạo cách mạng. Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của mình, Đảng ta phấn đấu vì lý tưởng XHCN, CSCN. Khi giành được chính quyền, để từng bước thực hiện được mục đích nói trên, CMVN dưới sự lãnh đạo của Đảng không thể không bước vào thời kỳ quá độ tiến lên CNXH. Những năm 1950, Liên Xô đã trở thành một cường quốc, cùng với một loạt nước XHCN ra đời, tạo thành hệ thống XHCN vững mạnh. Toàn bộ lịch sử cách mạng VN đã chứng minh rõ qui luật của cách mạng nước ta là độc lập, dân tộc gắn liền với CNXH, chỉ có đi lên CNXH mới giành và giữ được độc lập, tự do cho dân tộc. Khôngquán triệt sâu sắc ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH thì không huy động được sức mạnh tổng hợp của nhân dân trong nước cũng như nhân dân thế giới. Trong quá trình đấu tranh vì độc lập, dân tộc, không tiến lên CNXH mà đi con đường TBCN có nghĩa là chuyển các thành quả cách mạng vào tay lực lượng khác có lợi ích đối lập với lợi ích của nhân dân. Không phải ai khác, chính nhân dân lao động sẽ một lần nữa rơi vào vòng bị áp bức, bóc lột. Đông đảo nhân dân ta nhất định không chấp nhận điều đó. Những thành tựu trong lịch sử của CNXH đã đạt được những thành tựu vĩ đại, về chính trị đã xác lập được xã hội do dân làm chủ, về kinh tế trong quá trình phát triển, mặc dù gặp nhiều khó khăn thử thách nhưng CNXH cũng đạt được những thành tựu đáng kể. Liên Xô đi lên CNXH từ nền kinh tế thấp và đã trở thành một cường quốc về văn hoá xã hội đã nâng dần cuộc sống vật chất cả tinh thần. Trên thực tế, CNXH đã xác lập được chế độ xã hội của những người lao động, mà bản chất của nó là vì con người, phục vụ con người. Nhân dân lao động là người trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất và quản lý xã hội. CNXH không ngừng tạo điều kiện cho người lao động cống hiến trí tuệ, năng lực của mình vào công cuộc xây dựng và bảo vệ chế độ XHCN. Bên cạnh những thành tựu đạt được, CNXH vẫn mắc phải sai lầm thiếu sót làm biến dạng: Về chính trị: Vấn đề dân chủ trong thời gian dài, CNXH không thực hiện đúng, đầy đủ bản chất và nền dân chủ theo chủ nghĩa Mac – Lênin mà thực hiện nền dân chủ hình thức, cắt xén thậm chí giả dối. Đảng trong thời gian vừa qua cũng mắc phải sai lầm trên, thực tế ở nhiều nước XHCN thời gian qua chưa làm tròn vai trò của người chiến sĩ tiên phong thể hiện ở chỗ tư duy giáo điều. Về lý luận: Đã biểu hiện sự lạc hậu, yếu kém, tổ chức bộ máy cồng kềnh hoạt động kém hiệu quả, chế độ trách nhiệm không rõ ràng, nghị quyết ra nhiều nhưng làm ít, công tác kiểm tra thiếu kịp thời, xử lý chưa nghiêm minh, thậm chí cấp trên nói, cấp dưới không nghe. Nhà nước ở các nước XHCN vừa qua chưa thể hiện đúng là nhà nước của dân, do dân và vì dân. Nhà nước không điều hành và quản lý bằng pháp luật mà nhà nước mất dân chủ đối với nhân dân lao động, hoạt động còn chồng chéo trong các cơ quan giữa hành pháp và lập pháp, lẫn lộn chức năng quản lý nhà nước với quản lý sản xuất kinh doanh, chưa phát huy hết quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, tệ tham nhũng, nạn mất dân chủ còn diễn ra ở nhiều nơi, nhiều vấn đề gây phiền hà cho nhân dân. Về kinh tế: Sai lầm trong chế độ sở hữu, thời gian không thực hiện đúng và đầy đủ những bản chất, những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin về chế độ sở hữu mà dùng biện pháp nhà nước ép buộc cưỡng bức chạy theo chỉ tiêu pháp lệnh. Không để cho nhân dân họ tự quyết định. Chính nguyên nhân này làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân dân, từ đó dẫn đến mất niềm tin với Đảng và nhà nước. Về sản xuất hàng hoá: Thời gian qua chưa nhận thức đầy đủ về nền sản xuất hàng hoá mà cho rằng CNXH không có nền sản xuất hàng hoá, đã triệt tiêu động lực sản xuất dẫn đến nền kinh tế chậm phát triển. Về chế độ phân phối cũng mắc phải sai lầm, khuyết điểm không thực hiện phân phối theo lao động mà thực hiện theo phân phối cấp bậc và kèm theo chủ nghĩa bình quân. Về quan hệ kinh tế đối ngoại: thì chỉ quan hệ một chiều dựa vào sự giúp đỡ một bên chứ không phải quan hệ đôi bên cùng có lợi, từ đó làm nảy sinh sự trông chờ, ỷ lại và thực hiện nền kinh tế khép kín, cách biệt với nền kinh tế thế giới, chỉ biết quan hệ trong các nước XHCN mà thôi, chứ không cần quan hệ với các nước TBCN tức là CNXH đã ngủ quên trên những biến động của xã hội, say sưa với chiến thắng, thoả mãn với chế độ XHCN. CNXH đã mắc sai lầm biệt lập, đóng cửa với nền kinh tế thế giới. Do vậy, không tiếp thu được những thành tựu mới nhất của cuộc cách mạng khoa học công nghiệp hiện đại. Mặt khác, các nước XHCN đóng khung các quan hệ kinh tế giữa các nước XHCN với nhau đi ngược lại xu thế quốc tế hoá, toàn cầu hoá của nền kinh tế thế giới, làm cho nền kinh tế của các nước XHCN không thể phát triển được. CNXH, trong thời gian dài đã không chú trọng đúng mức tới các ngành khoa học ứng dụng, chưa sử dụng đúng mức đội ngũ trí thức. Từ đó dẫn đến hậu quả chưa sử dụng hết tài năng, dẫn đến tình trạng chảy máu chất xám từ các quốc gia XHCN sang thế giới TBCN. Những sai lầm đó tích tụ lâu ngày, chậm được phát hiện, chậm được sửa chữa đã đưa đến hậu quả nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử phát triển của CNXH. Mặt khác, CNĐQ lợi dụng sai lầm đó để phản lại công cuộc CNXH, chủ nghĩa Mác – Lênin, phủ nhận sự phát triển tất yếu của lịch sử xã hội loài người. Chính những tư tưởng trên, cũng làm ảnh hưởng đến nền kinh tế. Do vậy, Đảng ta chủ trương đổi mới, mở cửa quan hệ với các nước, nhưng phải linh linh động, sáng tạo phù hợp với tình hình hiện nay. Tính tất yếu của đổi mới là một tất yếu lịch sử khách quan do quá trình phát triển của lịch sử xã hội loài người, đòi hỏi CNXH phải tiến hành đổi mới vì đó là sự tồn tại và phát triển của một xã hội tương lai. Việc đổi mới này, đòi hỏi phải có những hình thức và bước đi phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể trong từng giai đoạn lịch sử, hướng tới mục tiêu phát triển của CNXH. Phải thực hiện một cách đầy đủ những bản chất nhân đạo, dân chủ và văn minh. Đổi mới là quá trình tìm tòi sáng tạo để vươn lên, đổi mới phải tiến hành trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Yêu cầu nhiệm vụ đặt ra cho các Đảng cộng sản cầm quyền và nhà nước XHCN là phải mở rộng và phát huy dân chủ tạo điều kiện cho nhân dân phát huy tích cực sáng tạo trong công cuộc xây dựng CNXH. Muốn vậy, phải cương quyết khắc phục những quan hệ giá trị đã kiềm hãm sự phát triển kinh tế xã hội, xây dựng mối quan hệ mới trong hệ thống chính trị. Tăng cường giáo dục lối sống theo phương châm: Sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, giữ gìn kỷ cương và trật tự xã hội. Về kinh tế: Vấn đề hàng đầu của công cuộc đổi mới là sự thay đổi cơ chế quản lý bằng mệnh lệnh, tập trung, hành chánh bao cấp sang cơ chế thị trường, có sự quản lý của nhà nước theo định hướng XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhiệm vụ này phải tiến hành ở tất cả các khâu của nền kinh tế, đa dạng hoá hình thức sở hữu. Trong đó sở hữu nhà nước và tập thể giữ vai trò nền tảng, đổi mới quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc bình đẳng cùng có lợi, giữ vững độc lập, tự chủ. Về xã hội: Phải thật sự quan tâm đến vấn đề con người, con người vừa là mục đích, vừa là động lực thực hiện công cuộc đổi mới đảm bảo công bằng và tiến bộ xã hội. Tuy nhiên, sau nhiều năm tiến hành cải tổ, đổi mới ở các nước XHCN đưa đến kết quả không giống nhau. Một số nước càng lún sâu vào khủng hoảng và đi đến tan rã CNXH như: Liên Xô và các nước Đông Âu, do nhiều nguyên nhân trong đó nguyên nhân xa rời các nguyên tắc Mác xít Lênin nít về định hướng, mục tiêu và bước đi. Một số nước khác đã tiến hành công cuộc cải tổ, đổi mới dành được những thành tựu bước đầu quan trọng như: Trung Quốc, Việt Nam Qua những thành công và thất bại trong cải tổ, đổi mới CNXH đã giúp cho các Đảng CS rút ra được những bài học kinh nghiệm để tiếp tục quá trình cải tố, đổi mới CNXH giành thắng lợi. Thứ nhất là bài học về giữ vững mục tiêu dân tộc và CNXH trong quá trình đổi mới, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ tổ quốc, kiên trì chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Thứ hai, kết hợp chặt chẽ ngay từ đầu đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị, lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm đồng thời từng bước đổi mới. Thứ ba, xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường, đi đôi với tăng cường vai trò quản lý của nhà nước theo hướng XHCN. Tăng trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái. Thứ tư, mở rộng và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy sức mạnh của cả dân tộc. Thứ năm, mở rộng hợp tác quốc tế tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ và giúp đỡ của nhân dân thế giới, kết hợp với sức mạnh của cả dân tộc với sức mạnh của thời đại. Thứ sáu, Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, coi xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt. Từ những thành tựu đã đạt được và những thiếu sót trong quá trình đổi mới, đồng thời bám sát thực tiễn, Đảng ta đã tổng kết chặng đường qua 15 năm đổi mới đã rút ra bài học kinh nghiệm sau: Một là, trong quá trình đổi mới phải kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH trên nền tảng chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đứng trước những khó khăn thử thách, những biến động phức tạp của tình hình thế giới và khu vực, Đảng ta luôn kiên định xây dựng và thực hiện các chủ trương, chính sách đổi mới đúng đắn, phát huy những truyền thống quí báu của dân tộc và những thành tựu cách mạng đã đạt được giữ vững độc lập dân tộc, vững bước đi lên CNXH. Hai là, đổi mới phải dựa vào dân vì lợi ích của dân, phù hợp với thực tiễn luôn luôn sáng tạo. Tiến hành đổi mới xuất phát từ thực tiễn và cuộc sống của xã hội VN, tham khảo kinh nghiệm tốt của thế giới, không sao chép bất cứ một mô hình có sẵn nào, đổi mới toàn diện đồng bộ và triệt để với những bước đi hình thức và cách làm phù hợp. Có những điều chỉnh bổ sung và phát triển cần thiết về chủ trương, phương pháp, biện pháp linh hoạt sáng tạo, nhạy bén nắm bắt cái mới, tận dụng thời cơ, khắc phục sự trì trệ làm chuyển biến tình hình. Nhân dân tích cực thực hiện đổi mới trên mỗi lĩnh vực tạo ra nhiều điển hình tiên tiến, kinh nghiệm hay và nhân tố mới, từ đó Đảng có cơ sở để tổng kết thực tiễn và phát triển lý luận, đẩy mạnh công cuộc đổi mới. Đổi mới là sự nghiệp của nhân dân, do dân và vì dân. Để công cuộc đổi mới thành công phải động viên được mọi tầng lớp nhân dân và các thành phần kinh tế khác tham gia. Ba là, đổi mới phải kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại. Công cuộc đổi mới diễn ra vào lúc cách mạng khoa học công nghệ trên thế giới phát triển như vũ bão, toàn cầu hoá kinh tế ảnh hưởng đến cuộc sống các dân tộc, cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hoà bình độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội diễn ra sôi nổi. Tiến hành đổi mới nhân dân ta ra sức tranh thủ tối đa cơ hội tốt do những xu thế nói trên tạo ra. Bốn là, đường lối đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp đổi mới. Đảng khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới, tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, hoàn thiện đường lối đổi mới, thường xuyên xây dựng, chỉnh đốn Đảng tạo ra sự thống nhất về quan điểm ý chí và hành động trong toàn Đảng, lãnh đạo tổ chức thực hiện xây dựng và kiện toàn bộ máy nhà nước trong sạch vững mạnh. Tóm lại, mặc dù CNXH hiện nay đang đứng trước nhiều khó khăn thử thách to lớn. Song CNXH vẫn tiếp tục duy trì củng cố xây dựng ở một số nước. Qua những năm cải tổ, đổi mới, một số nước XHCN đã có những chuyển biến tích cực đạt những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các Đảng CS và công nhân ở các nước XHCN đã đổ vỡ. Ở các nước này hiện nay đang có sự chuyển biến tích cực trên con đường phục hồi về tổ chức và hoạt động của các Đảng CS, điều này càng chứng tỏ rằng CNXH có sức thu hút mạnh các lực lượng tiến bộ của thời đại với tư cách là một chế độ xã hội văn minh nhất trong lịch sử, đại diện cho lực lượng sản xuất phát triển trong tương lai của xã hội loài người