Bài giảng Tổ chức và định mức lao động - Chương 3: Định mức lao động trong doanh nghiệp

CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.1. Phương pháp định mức trong DN 3.2. Quy trình xây dựng định mức lao động trong DN DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.1. Phương pháp định mức lao động trong doanh nghiệp Định mức lao động chi tiết Định mức lao động tổng hợp DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.1. Phương pháp định mức lao động trong doanh nghiệp 3.1.1. Các phương pháp định mức lao động chi tiết: 5 phương pháp Phương pháp thống kê kinh nghiệm Phương pháp thống kê phân tích Phương pháp phân tích tính toán Phương pháp phân tích khảo sát Phương pháp so sánh điển hình DHTM_TMU 3.1.1.1 Phương pháp thống kê kinh nghiệm Bước 4: Kết hợp kinh nghiệm của cán bộ đê xác định định mức Bước 3: Tính NSLĐ trung bình tiên tiến Về mặt hiện vật Về mặt thời gian Bước 2: Tính giá trị trung bình của NSLĐ Về mặt hiện vật Về mặt thời gian Bước 1: Thống kê NSLĐ/bước công việc NSLĐ về mặt hiện vật NSLĐ về mặt thời gian DH M_TMU 3.1.1.2 Phương pháp thống kê phân tích Bước 4: Kết hợp với phân tích thực tế đê xác định định mức Bước 3: Tính NSLĐ trung bình tiên tiến Về mặt hiện vật Về mặt thời gian Bước 2: Tính giá trị trung bình của NSLĐ Về mặt hiện vật Về mặt thời gian Bước 1: Thống kê NSLĐ/bước công việc NSLĐ về mặt hiện vật NSLĐ về mặt thời gian DH M_TMU 3.1.1.3 Phương pháp phân tích tính toán Bước 3 Tính toán thời gian tác nghiệp chính, thời gian khác Tính thời gian cho từng bộ phận của bước công việc. Tổng hợp các hao phí thời gian Bước 2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thời gian lao động Phân tích các điều kiện tổ chức kỹ thuật Xác định trình độ lành nghề của nhân viên Các thiết bị cần dùng, chế độ làm việc tối ưu Bước 1 Chia lao động thành các bộ phận hợp thành Nghiên cứu kết cấu của các bước công việc Hoàn thiện thiết kế kết cấu bước công việc DHTM_TMU 3.1.1.4 Phương pháp phân tích khảo sát Bước 3 Tạo các điều kiện tổ chức - kỹ thuật đúng như quy định ở nơi làm việc Chọn người lao động có năng suất trung bình tiên tiến Bước 2: Tính giá trị trung bình của NSLĐ phân tích các điều kiện tổ chức - kỹ thuật cụ thể nơi làm việc xác định trình độ lành nghề mà người lao động cần có, xây dựng những điều kiện tổ chức - kỹ thuật, tổ chức lao động hợp lý Bước 1 Phân chia bước công việc thành bộ phận hợp thành về công nghệ, lao động Loại bỏ những thao tác và động tác thừa Xây dựng kết cấu bước công việc hợp lý DHTM_TMU 3.1.1.5 Phương pháp so sánh điển hình Bước 5: Tính mức lao động có căn cứ kỹ thuật cho mỗi bước công việc trong nhóm Bước 4 Xác định hệ số quy đổi Ki cho các bước công việc trong nhóm Xác định hệ số của các bước công việc còn lại trong nhóm Bước 3: Xây dựng mức lao động có căn cứ kỹ thuật cho bước công việc điển hình Bước 2: Xác định quy trình công nghệ hợp lý và các điều kiện tổ chức - kỹ thuật để thực hiện bước công việc điển hình Bước 1 Phân các bước công việc thành từng nhóm Mỗi nhóm, chọn một bước công việc tiêu biểu cho nhóm (bước công việc điển hình) Bước công việc điển hình thường là bước công việc hay lặp lại nhất trong nhómDHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.1.2. Phương pháp định mức lao động tổng hợp PPĐMLĐ tổng hợp cho một đơn vị sản phẩm • Khái niệm & ý nghĩa • Đơn vị tính • Nguyên tắc xây dựng • Phương pháp xác định PPĐMLĐ tổng hợp theo định biên • Nguyên tắc • Phương pháp xác định DHTM_TMU PPĐMLĐ tổng hợp cho một đơn vị sản phẩm Tính ĐMLĐ tổng hợp cho đơn vị sản phẩm Tth = Tnv + Tpt + Tql (ngày - người/sản phẩm) Công tác chuẩn bị Xác định đơn vị sản phẩm Thu thập tài liệu Phân loại lao động lao động trực tiếp lao động phụ trợ, phục vụ lao động quản lý DHTM_TMU 3.1.2.2. Phương pháp định mức lao động tổng hợp theo định biên (định mức biên chế) Nguyên tắc • áp dụng đối với doanh nghiệp không thể xây dựng định mức lao động cho từng đơn vị sản phẩm. • phải xác định số lao động định biên hợp lý cho từng bộ phận Các bước ĐMLĐ • Bước 1: Phân loại lao động • Bước 2: Xác định khối lượng nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh hàng năm • Bước 3: Định biên lao động cho từng bộ phận • Bước 4: tổng hợp định mức lao động theo định biên chung doanh nghiệp DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2. Quá trình xây dựng mức lao động trong doanh nghiệp Qui trình xây dựng định mức lao động DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.2. Xây dựng tiêu chuẩn định mức lao động và lựa chọn phương pháp định mức phù hợp a. Xây dựng tiêu chuẩn định mức lao động Tiêu chuẩn dùng để định mức lao động: + số lượng, chất lượng, tiến độ công việc + chức năng, nhiệm vụ của người lao động - Phân loại tiêu chuẩn: + theo nội dung của tiêu chuẩn + theo kết cấu của tiêu chuẩn + theo phạm vi và mục đích sử dụng DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.2. Xây dựng tiêu chuẩn định mức lao động và lựa chọn phương pháp định mức phù hợp b. Lựa chọn phương pháp định mức lao động phù hợp Căn cứ lựa chọn: - Tùy thuộc loại hình quá trình lao động - Hình thức phản ánh chi phí lao động - Tiêu chuẩn định mức lao động → Chọn phương pháp tính phù hợp DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.2. Xây dựng tiêu chuẩn định mức lao động và lựa chọn phương pháp định mức phù hợp b. Lựa chọn phương pháp định mức lao động phù hợp - Định mức lao động cho các loại hoạt động đặc trưng của doanh nghiệp thương mại: + Phương pháp thống kê kinh nghiệm + Phương pháp thống kê phân tích + Phương pháp phân tích tính toán + Phương pháp phân tích khảo sát - Định mức lao động thực hiện các công việc thuộc các bộ phận chức năng Phương pháp thống kê kinh nghiệm, phương pháp thống kê phân tích, phương pháp so sánh điển hình. DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.3. Thiết lập bản thuyết minhmức lao động Thuyết minh mức lao động mô tả: + Số liệu gốc được dùng để lập dự thảo + Tiêu chuẩn định mức + Các phương pháp và kết quả cụ thể định mức DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.3. Thiết lập bản thuyết minhmức lao động Kết cấu bản thuyết minh định mức lao động gồm: - Phần mở đầu - Xác định tiêu chuẩn quá trình định mức - Dự thảo các hao phí lao động cho từng bộ phận quá trình - Tính trị số mức (mức lao động) toàn bộ quá trình - Kết luận (Giải pháp áp dụng mức lao động/ Dự kiến hiệu quả áp dụng mức) DHTM_TMU CHƯƠNG 3: ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 3.2.4. Quyết định mức lao động Các quyết định về mức lao động thường liên quan tới: - Hoạt động đánh giá tài chính trong giai đoạn phát triển - Hoạt động đánh giá việc thỏa mãn khách hàng DHTM_TMU