Bài giảng Pháp luật tài chính và ngân hàng - Vấn đề 3: Pháp luật về quá trình ngân sách nhà nước

VẤN ĐỀ 3 PHÁP LUẬT VỀ QUÁ TRÌNH NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC DHTM_VCU VĂN BẢN PHÁP LUẬT  Luật Ngân sách nhà nước 2015  Nghị định số 60/2003/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luật Ngân sách nhà nước 2002  Nghị định 73/2003/NĐ-CP Ban hành quy chế xem xét, quyết định dự toán và phân bổ NS địa phương, phê chuẩn quyết toán NS địa phương  Thông tư 59/2003/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định số 60/2003/NĐ_CP  Thông tư 99/2012/TT-BTC hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2013  Thông tư 222/2012/TT-BTC quy định về tổ chức thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2013 DHTM_V U KẾT CẤU BÀI HỌC i Chế độ lập dự toán NSNN ii Chế độ chấp hành dự toán NSNN iii Chế độ quyết toán NSNN KN – ĐĐ CHỦ THỂ TRÌNH TỰ KN – ĐĐ CHỦ THỂ NỘI DUNG KN – ĐĐ CHỦ THỂ TRÌNH TỰ DHTM_VCU QUÁ TRÌNH NSNN Quá trình ngân sách là toàn bộ hoạt động của một ngân sách bắt đầu từ giai đoạn xây dựng dự toán các khoản thu – chi trong năm NS, thông qua dự toán, chấp hành bản dự toán và quyết toán NS Quá trình ngân sách không gói gọn trong một năm mà thường kéo dài (27 tháng) DHTM_VCU I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN Khái niệm – Đặc điểm1 LẬP DỰ TOÁN NSNN Là quá trình các cấp, các cơ quan đơn vị trong hệ thống NSNN tổ chức xây dựng(soạn thảo và thảo luận) và quyết định dự toán NSNN cho năm sau theo thẩm quyền DHTM_VCU I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THỨ 1 THỨ 2 THỨ 3 Lập dự toán NSNN được tiến hành hàng năm, vào trước năm NS Thể hiện rõ nét sự tập trung quyền lực nhà nước vào tay Quốc hội Có sự tham gia của nhiều chủ thế khác nhau, giữa các chủ thể có sự phân định quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng THỨ 4 Được tiến hành theo quy trình, thủ tục chặt chẽ được luật hóa Khái niệm – Đặc điểm1 DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN QUYẾT ĐỊNH DỰ TOÁN XÂY DỰNG DỰ TOÁN QUỐC HỘI UBTVQH UB KINH TẾ - NS HĐND CÁC CẤP C.QUAN QUẢN LÝ NN CHÍNH PHỦ UBND CÁC CẤP CÁC C.QUAN ĐƠN VỊ DỰ TOÁN KHÁC DHTM_V U CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN QUỐC HỘI Thông qua dự toán NS & phân bổ NS; Phân bổ ngân sách trung ương; Qđịnh các dự án, các công trình quan trọng Quốc gia được đầu tư từ nguồn NSNN; Điều chỉnh dự toán Ngân sách Nhà nước DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN UBTVQH Quyết định tỷ lệ phần trăm (%) phân chia giữa NSTW & NSĐP Cho ý kiến đối với các báo cáo của Chính phủ về dự toán NSNN, phương án phân bổ NSTW DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN UB KINH TẾ & NS Chủ trì thẩm tra dự toán NSNN, phương án phân bổ ngân sách trung ương do Chính phủ trình Quốc hội DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN HĐND CÁC CẤP Thông qua dự toán thu NSNN trên địa bàn, dự toán thu/chi NSĐP; Phân bổ dự toán ngân sách cấp mình; Quyết định các chủ trương, biện pháp để triển khai thực hiện ngân sách địa phương; quyết định điều chỉnh dự toán NSĐP trong trường hợp cần thiết. DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN CHÍNH PHỦ + Lập & trình Quốc hội dự toán NSNN & phương án phân bổ NSTW hàng năm; dự toán điều chỉnh NSNN; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN CHÍNH PHỦ + Phân bổ NSTW, quyết định giao nhiệm vụ thu, chi NS cho từng bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan TW khác; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN CHÍNH PHỦ + Lập dự toán điều chỉnh NSNN trình Quốc hội trong trường hợp có biến động lớn so với dự toán đã phân bổ cần điều chỉnh tổng thể; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN CHÍNH PHỦ +Quy định/phân cấp quy định các định mức phân bổ & các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi NSNN để làm căn cứ xây dựng, phân bổ và quản lý NSNN; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN CHÍNH PHỦ + Kiểm tra nghị quyết HĐND cấp tỉnh về dự toán ngân sách; + Ban hành Quy chế xem xét, qđịnh dự toán và phân bổ NSĐP DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN BỘ TÀI CHÍNH •. Chủ trì việc chuẩn bị và soạn thảo dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN UBND CÁC CẤP Lập dự toán NSĐP, phương án phân bổ NS cấp mình; dự toán điều chỉnh NSĐP trong trường hợp cần thiết, trình HĐND cùng cấp quyết định DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN UBND CÁC CẤP Hướng dẫn, tổ chức và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, chính quyền cấp dưới lập dự toán thu, chi ngân sách thuộc phạm vi quản lý; DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN THẨM QUYỀN UBND CÁC CẤP Chủ tịch UBND có quyền yêu cầu HĐND cấp dưới điều chỉnh lại dự toán ngân sách, nếu việc bố trí NSĐP không phù hợp với quyết định của HĐND cấp trên. DHTM_VCU 1 TRÌNH TỰ, THỦ TỤC LẬP DỰ TOÁN NSNN3 I. CHẾ ĐỘ LẬP DỰ TOÁN NSNN HƯỚNG DẪN LẬP + T.BAO SỐ K.TRA DT BƯỚC 1 BƯỚC 2 BƯỚC 3 31/5 10/6 25/7 31/12 LẬP + XÉT DUYỆT + TỔNG HỢP QUYẾT ĐỊNH + PHÂN BỔ + GIAO DHTM_VCU I. CHẾ ĐỘ CHẤP HÀNH NSNN Khái niệm – Đặc điểm1 Chấp hành NS là quá trình thực hiện dự toán NSNN sau khi được các cơ quan có thẩm quyền thông qua theo những trật tự, nguyên tắc luật định. KHÁI NIỆM DHTM_VCU I. CHẾ ĐỘ CHẤP HÀNH NSNN Khái niệm – Đặc điểm1 ĐẶC ĐIỂM Luôn có sự tham gia của nhà nước, gắn liền với lợi ích của nhà nước Là hoạt động tạo ra năng lực tài chính thực tế (thông qua hoạt động thu NS) và sử dụng nguồn vật chất này vào việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ CHẤP HÀNH NSNN QH HĐND CP TTCP UBND Điều chỉnh các chỉ tiêu NSNN trong trường hợp cần thiết, giám sát hoạt động chấp hành NS của CP, UBND Điều hành quá trình chấp hành NS, đảm bảo tính thống nhất Có trách nhiệm chấp hành NSNN cấp mình và giám sát, quản lý hoạt động NSNN cấp dưới DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ CHẤP HÀNH NSNN CQ TÀI CHÍNH KHO BẠC NN NHTW Thẩm tra việc phân bổ NS Chấp hành thu NS và quản lý chi NS Tham gia chấp hành thu NS; Tiến hành vay nợ, viện trợ để cân đối NS; thực hiện quản lý quỹ NSNN Tạo khả năng cân đối NS bằng việc tạm ứng cho NSNN để xử lý thiếu hụt tạm thời của Quỹ NSNN; mở tài khoản cho kho bạc NN DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 I. CHẾ ĐỘ CHẤP HÀNH NSNN CQ KHÁC TC-CN TCXH ĐV SỬ DỤNGNS BHXH, Quỹ hỗ trợ phát triển: hỗ trợ thực hiện cân đối NS Là đối tượng nộp thuế, phí, lệ phí, các khoản thu bắt buộc và các khỏan thu tự nguyện (tặng, việc trợ, mua giấy tờ có giá) Trực tiếp sử dụng NSNN, chịu sự kiểm tra, gsat của cơ quan tài chính, kho bạc về đk sử dụng kinh phí. DHTM_VCU III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN Khái niệm – Đặc điểm1 XÉT VỀ TỔNG THỂ: Là hoạt động của tất cả các chủ thể Có liên quan đến quá trình xdựng Thực hiện NS trong năm thực hiện XÉT VỀ HÌNH THỨC: Là báo cáo kế toán về kết quả chấp Hành NSNN hàng năm đã được phê Duyệt theo luật định KHÁI NIỆM DHTM_VCU III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN Khái niệm – Đặc điểm1 Là giai đoạn cuối cùng của quá trình NS ĐẶC ĐIỂM Có sự tham gia của tất cả các chủ thể có liên quan đến XD – TH NS Mục đích:tổng kết đánh giá lại toàn bộ quá trình thu, chi NS trong một năm NS đã qua, bcáo chủ thể quan tâm DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN QUỐC HỘI Phê chuẩn quyết toán NSNN, quyết toán các dự án, công trình đầu tư quan trọng đã được QH phê chuẩn Uỷ Ban KT-NS có trách nhiệm thẩm tra trước khi CP trình QH nội dung thực hiện NSNN, quyết toán NSNN. CHÍNH PHỦ lập quyết toán NSNN, quyết toán các dự án, công trình quan trọng để trình QH phê chuẩn. Chịu TN về tính chính xác, trung thực của quyết toán. DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN HĐND UBND Chịu trách nhiệm về việc đáp ứng các yêu cầu của quyết toán NS của đơn vị mình và của NS cấp dưới Cơ quan Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra việc quyết toán NS các cấp TW và địa phương, lập quyết toán NS cấp mình KHO BẠC Thực hiện quyết toán tình hình thực tế thu, chi ngân sách theo dự toán đã giao và theo mục lục NS DHTM_VCU CÁC CHỦ THỂ THAM GIA12 III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN ĐƠN VỊ SỬ DỤNG NS •Là chủ thể đầu tiên phải có trách nhiệm quyết toán NSNN • Có sự khác nhau trong quá trình quyết toán NSNN giữa các đvị sử dụng NS. VD: + ĐV sự nghiệp có thu: thực hiện quyết toánđối với các khoản thu chi thuộc NSNN. + ĐV sự nghiệp ko có thu: Quyết toán theo đúng các mục chi của Mục lục NSNN + P.tích tình hình, nội dung sử dụng kinh phí. DHTM_VCU Phê chuẩn quyết toán NSNN Tổng hợp, thẩm định quyết toán của các cấp NS Lập – thẩm định quyết toán của các đv dự toán III. CHẾ ĐỘ QUYẾT TOÁN NSNN 1 TRÌNH TỰ, THỦ TỤC QUYẾT TOÁN NSNN3 DHTM_VCU