Bài giảng môn Y dược - Thu hồi máu chu phẫu rồi truyền lại qua tĩnh mạch

Thu hồi máu chu phẫu rồi truyền lại qua tĩnh mạch 18/03/2014 Thu hồi máu chu phẫu Định nghĩa • Trong can thiệp bị chảy máu • Máu lấy lại trong vị trí mổ và được dùng lại cho chính bệnh nhân • Kỹ thuật tiết kiệm máu: tránh cần đến máu đồng loại – Hồng cầu khối khử bạch cầu 250 ml = 200 euros 18/03/2014 Kỹ thuật tiết kiệm hồng cầu khối đồng loại, theo Afssaps 2000 Các yếu tố ảnh hưởng Kỹ thuật tiết kiệm máu Cách mổ - Tư thế bệnh nhân trong mổ - Tình trạng cơ bản của bệnh nhân trước mổ (ổn định cầm máu, đẳng nhiệt) - Đốt điện kỹ các mạch máu - Chọn kỹ thuật mổ - Kinh nghiệm chuyên môn của kíp nội-ngoại - Tổ chức phòng mổ Mức pha loãng máu - Hạ Hct đến 20% trong mổ và 30% đến sau mổ của bệnh nhân - Bù dịch (cao phân tử) - Pha loãng máu đồng thể tích theo ý định Điều trị thuốc - Bổ xung sắt trước và sau mổ - Dùng erythropoietine (EPO) - Giảm chảy máu bằng thuốc (desmopressine, aprotinine, chống tiêu sợi huyết giống lysine) Truyền máu tự thân - Lấy máu tự thân theo chương trình Truyền lại máu thu hồi - Thu hồi máu chu phẫu 18/03/2014 Thu hồi máu chu phẫu: 2 kiểu dụng cụ y tế 1. Có rửa máu (lọc - cô đặc - rửa) – Lọc – Cô đặc hồng cầu bằng ly tâm – Rửa bằng loại trừ huyết thanh / bạch cầu / tiểu cầu 2. Không rửa máu – Lọc 18/03/2014 Chất lượng máu tái thu hồi chu phẫu 1. Có rửa máu – Lọc nhiều với heparine – Công suất thu hồi: 14 - 70% – Hematocrite 45 - 72% – Hemoglobine: 17 - 28 g/dl 2. Không rửa máu – Công suất thu hồi: 36-93% – Hematocrite 20 - 30% – Hemoglobine: 7,7-11,5 g/dl 18/03/2014 Sử dụng ở Pháp Dùng dụng cụ y tế có rửa trong 90% các trường hợp Chủ yếu trong mổ tim và mổ chỉnh hình Chỉ định: nếu chảy máu > 15% thể tích tuần hoàn • 850 ml ở nam 80 kg • 600 ml ở nữ 60 kg Thời gian bảo quản máu < 6 giờ 18/03/2014 Nguyên tắc hoạt động của dụng cụ rửa máu 3000 UI Heparine /L Chất chống đông 0-10 000 tours/min Thu hồi Truyền máu NaCl 0,9% Túi chứa máu thu hồi Bệnh nhân Hút máu chỗ đọng Bát ly tâm Bình chứa Khối ly tâm + bơm 0 - 10000 vòng/phút Ly tâm - Rửa Túi dịch thải Lọc 18/03/2014 Nguyên tắc hoạt động của dụng cụ không rửa máu Bệnh nhân Thu hồi Truyền máu Túi chứa máu thu hồi Lọc Bình chứa Buồng điều khiển hút Nguồn hút (gắn tường) 18/03/2014 Các loại phẫu thuật có thể có lợi khi dùng máu thu hồi lại chu phẫu, theo Gaillard, 1992 Thu hồi máu trong mổ Thu hồi máu sau mổ Mổ phiên: - Chỉnh hình (prothese khớp háng, - Chỉnh hình (khớp háng, gối, cột sống) gối, cột sống) - Mạch máu (ĐM chủ ngực & bụng) - Mổ tim - ngực (trung thất - Mổ tim (tuần hoàn ngoài cơ thể) và phổi) - Thần kinh (phình mạch, u mạch) - Tiết niệu (tuyến tiền liệt, bàng quang) - Ghép (gan, tim, phổi) Cấp cứu ngoại khoa: - Chấn thương bụng (gan, lách) - Chấn thương mạch máu - Cấp cứu sản (chửa ngoài tử cung, cesarien, chảy máu khi đẻ) - Chấn thương xương - Chấn thương ngực 18/03/2014 Chống chỉ định 1. Các chất sử dụng ở vị trí mổ – Kháng khuẩn có iode – Nước oxy già 2. Loại mổ – Ung thư – Nhiễm trùng – Nhiễm kim loại (Métallose) 3. Bệnh nhân – Bệnh hồng cầu hình liềm (Drépanocytose) – Bệnh thiếu máu vùng biển (Thalassémie homozygote) – U tủy thượng thận 18/03/2014 Các chất được loại bỏ khi rửa máu 1. Các chất nội sinh – Hemoglobine tự do (tan máu) – PDF, D-Dimeres – Các yếu tố đông máu – Tiểu cầu (loại trừ 75 - 90%) – Xác tế bào – Mảng ngưng kết sợi huyết - tiểu cầu – Các mẩu xương hoặc mỡ 2. Các chất ngoại sinh – Các mẩu kim loại – Xi măng – Chất chống đông – Kháng sinh 18/03/2014 Các phiền nạn liên quan đến thu hồi máu chu phẫu + rửa máu • Nhiễm bẩn vi khuẩn vào máu thu hồi – mở tạng rỗng trong ổ bụng • Rối loạn đông máu – Heparine tồn dư – Pha loãng tiểu cầu / các yếu tố đông máu nếu lượng máu thu hồi nhiều • Tắc mạch do hơi – Truyền lại máu thu hồi dưới áp lực bơm • Hội chứng máu thu hồi – Đông máu rải rác trong lòng mạch + ARDS do hoạt hóa hóa-cơ học tiểu cầu/bạch cầu khi ly tâm • Tan máu cấp – Khi giảm tưới máu hệ thống + toan chuyển hóa + giảm chất lượng rửa + lượng máu thu hồi nhiều 18/03/2014 Giá thành sử dụng máu thu hồi chu phẫu 1- Có rửa máu • Mua máy: 22 000 – 40 000 euros cả thuế VTA • Bảo trì: 2300 - 3400 euros • Kit tiêu hao: 120 - 200 euros 2- Không rửa máu • Dụng cụ 34 -180 euros tùy loại 18/03/2014 Giá thành sử dụng máu thu hồi chu phẫu Các nghiên cứu của Pháp (1990 - 2000) cho thấy thu hồi máu chu phẫu có rửa máu rẻ hơn truyền máu đồng loại với điều kiện truyền tối thiểu 2 - 3 đơn vị máu thu hồi Các nghiên cứu của các nước nói tiếng Anh cho thấy thu hồi máu chu phẫu chỉ sinh lợi nếu truyền từ 5 - 6 đơn vị máu thu hồi trở lên 18/03/2014