Bài giảng Kỹ năng mềm - Xây dựng mục tiêu - Huỳnh Hạnh Phúc

11/4/2017 1 KỸ NĂNG MỀM XÂY DỰNG MỤC TIÊU Giảng viên: Ths. HUỲNH HẠNH PHÚC Email: thayphuchuynh@gmail.com - Mobile: 0938 925 987 Website: thayphuchuynh.wordpress.com Facebook.com/thayphuchuynh TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HIẾN VIỆN DOANH TRÍ VĂN HIẾN Mục tiêu môn học Trình bày được mục tiêu là gì và tầm quan trọng của việc lập mục tiêu Xác định được những mục tiêu cụ thể trong cuộc sống Xây dựng được mục tiêu cho chính bản thân của mình Xây dựng được kế hoạch để đạt được mục tiêu đề ra Kế hoạch học tập Buổi 1 – Những điều cơ bản về lập mục tiêu • Mục tiêu là gì? Tầm quan trọng của việc lập mục tiêu? • Phân biệt ước mơ và mục tiêu • Xác định giá trị bản thân • Bánh xe cuộc đời Buổi 2 – cách thức xây dựng kế hoạch nhằm đạt được mục tiêu • Sự đánh đổi là gì? • Cơ sở thiết lập và đánh giá mục tiêu • Các bước thiết lập mục tiêu Buổi 1 – Những điều cơ bản về lập mục tiêu • Mục tiêu là gì? Tầm quan trọng của việc lập mục tiêu? • Phân biệt ước mơ và mục tiêu • Xác định giá trị bản thân • Bánh xe cuộc đời Mở đầu Đã bao nhiêu lần bạn tự nói với mình những câu ước ao như dưới đây: • Tôi ước tôi đã học xong tiến sĩ, • Tôi ước tôi đã viết cuốn sách đó. • Tôi ước tôi đã mở hiệu sách • Tôi ước Mở đầu •Tiếc nuối là bản tính của con người. •Bằng cách đoán trước và xác định được mục tiêu thích hợp bạn có thể giảm bớt những hối tiếc có thể đến với bạn. •Vì vậy mục tiêu định hướng cuộc sống rất quan trọng. 11/4/2017 2 Tôi ước/muốn (trở thành).. trong tương lai 10 năm, 20 năm nữa • https://www.youtube.com/watch?v=gJyYXLv11MA&spfreload=10 Câu chuyệnNick Vujicic Vượt lên nghịch cảnh Tôi ước/muốn (trở thành).. trong tương lai 10 năm, 20 năm nữa 11/4/2017 3 “Nếu không biết mình đang đi đâu thì mọi ngọn gió đưa đẩy con thuyền đều là ngọn gió đúng và nếu bạn cứ đi theo mọi hướng gió thì thuyền của bạn sẽ chạy lòng vòng”. Ken Loughnan Giá trị của bạn là gì? 17 Giá trị là gì? Giá trị là niềm tin bền vững và lâu dài về những điều được coi là quan trọng trong các tình huống khác nhau, niềm tin này sẽ định hướng các quyết định và hành động của chúng ta Robbins S. 1999 18 Mục tiêu cuộc đời bạn là gì? Thành công là gì? Mục tiêu nào cần đặt ra để đạt được thành công? Xác định mục tiêu chính và mục tiêu phụ? Những việc gì cần làm để thực hiện mục tiêu? 5 phút/ câu hỏi XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU CUỘC ĐỜI 11/4/2017 4 19 XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU CUỘC ĐỜI Mục tiêu về phát triển bản thân Mục tiêu về gia đìnhMục tiêu về sức khỏe Mục tiêu về sự nghiệp Mục tiêu giải trí Mục tiêu về xã hội Mục tiêu tài chính Hãy để mục tiêu phản ánh những gì mà bạn mong muốn (học viên tự xếp loại mục tiêu bản thân thuộc nhóm nào) Mục tiêu mối quan hệ Mục tiêu bạn bè 20 BÁNH XE CUỘC ĐỜI Phát triển bản thân Sức khỏe Sự nghiệp Tài chính Gia đình Xã hội Giải trí - Chọn các nhóm mục tiêu quan trọng trong cuộc đời của mỗi người (khuyến khích từ 6 – 8 nhóm mục tiêu) - Với thang điểm từ 0 (thấp) đến 5 (cao), hãy cho biết mức độ quan trọng/ ưu tiên của bạn đối với từng nhóm mục tiêu 21 BÁNH XE CUỘC ĐỜI Kết quả ?? BÁNH XE CUỘC ĐỜI 22 6 tháng 01 năm 03 năm Cả đời Mục tiêu cho từng phần? Phát triển bản thân Sức khỏe Sự nghiệp Tài chính Gia đình Xã hội Giải trí Thảo luận: Nhìn lại 5 năm sống và trả lời câu hỏi: Năm giá trị quan trọng nhất của bạn trong cuộc sống là gì ? Ngay trong lúc này, ba mục tiêu quan trọng nhất trong cuộc đời bạn là gì? Nếu hôm nay bạn biết rằng bạn chỉ còn sống được 6 tháng, bạn sẽ làm gì, bạn sẽ dành thời gian như thế nào? Điều gì bạn luôn muốn làm, nhưng sợ phải cố gắng ? Bạn thích làm gì nhất? Cái gì mang lại cho bạn cảm giác tự hào và hài lòng với bản thân nhất? Buổi 2 – cách thức xây dựng kế hoạch nhằm đạt được mục tiêu • Sự đánh đổi là gì? • Cơ sở thiết lập và đánh giá mục tiêu • Các bước thiết lập mục tiêu 11/4/2017 5 Mở đầu • Mong muốn của mọi người thường là vô tận nhưng thời gian lại giới hạn. • Để đạt đến mục tiêu và tránh hối tiếc, bạn cần phải chấp nhận sự đánh đổi. • Sự đánh đổi nghĩa là bạn dành thời gian nhiều hơn cho mục tiêu của mình và ít thời gian hơn cho những việc khác. Nhận biết những điều cần đánh đổi • Rất nhiều chủ tịch các công ty làm việc 20 tiếng một ngày, 7 ngày mỗi tuần. • Họ phải trả giá rất lớn, chẳng hạn như không có thời gian dành cho gia đình, bạn bè, tập luyện thể thao, v.v và những việc khác trong cuộc sống. • Vì sự nghiệp, họ chấp nhận sự đánh đổi, không có sự cân bằng trong cuộc sống. Nhận biết những điều cần đánh đổi • Một số khác chấp nhận việc họ không thể đạt được đỉnh cao vì muốn duy trì sự cân bằng trong cuộc sống. • Họ đạt được thành công vừa phải trong công việc. • Mỗi trường hợp đều có sự đánh đổi riêng. Nhận biết những điều cần đánh đổi (2) • Một cách tình cờ nào đó, phần đông mọi người chấp nhận sự đánh đổi giữa những điều quan trọng của cuộc sống của họ. • Họ dành thời gian nhiều cho một số việc của cuộc sống và giảm bớt thời gian dành cho những việc khác và không suy nghĩ về điều này. • Sự đánh đổi thường được thực hiện ở mức tiềm thức và cảm xúc. Nhận biết những điều cần đánh đổi (3) • Một cách lý tưởng, họ nên thực hiện sự đánh đổi có mục đích. • Bạn nên tỉnh táo khi thực hiện sự đánh đổi như thế, bởi lẽ điều này tác động đến việc thực hiện mục tiêu và cả hạnh phúc của bạn. • Để đạt đến mục tiêu, bạn cần phải chấp nhận sự đánh đổi. Nhận biết những điều cần đánh đổi (4) • Có 9 điều cơ bản của cuộc sống bạn cần phải thực hiện việc đánh đổi: 1/ địa vị xã hội, 2/ sức khoẻ, 3/ sự giàu có, 4/ gia đình, 5/ nghề nghiệp, 6/ bản thân, 7/ tinh thần, 8/ giải trí, 9/ giáo dục. • Cần nhận biết điều nào quan trọng nhất trong thời điểm hiện tại và chọn những điều bạn chấp nhận hy sinh. 11/4/2017 6 Cách thực hiện sự đánh đổi Bắt đầu là mục nào của cuộc sống mà bạn cho là quan trọng nhất trong thời điểm đó. Tiếp theo bạn cân nhắc bao nhiêu % thời gian bạn sẽ dành cho mỗi mục. Số % có thể được lấy từ con số những tiếc nuối mà bạn đoán trước đối mỗi mục của cuộc sống. Cách thực hiện sự đánh đổi Ví dụ, nếu bạn có 4 tiếc nuối có thể có trong mục gia đình và chỉ có 1 đối với mục xã hội thì % thời gian bạn dành cho xã hội ít hơn dành cho gia đình. Cách thực hiện sự đánh đổi Quyết định phải thay đổi cuộc sống lộn xộn của mình, Hùng suy nghĩ và cân nhắc quyết định dành 40% cho công việc, 20% cho gia đình, 10% cho mỗi mục sức khoẻ, xã hội, giải trí, bản thân. Anh ta phân chia thời gian khác nhau cho mỗi phần quan trọng khác nhau của cuộc sống. Cách thực hiện sự đánh đổi Để duy trì sự cân bằng trong cuộc sống, bạn phải thường xuyên xem lại sự phân chia thời gian của bạn giữa các mục của cuộc sống. Hoàn cảnh thay đổi sẽ thay đổi sự phân chia thời gian. Khi bạn muốn dành thời gian nhiều hơn cho một mục bạn phải xem lại tất cả các mục khác để tìm thời gian dành cho mục đó. Cách thực hiện sự đánh đổi – ví dụ Tuấn, một kế toán giỏi, làm việc chăm chỉ, trở thành bố khi ở tuổi 36. Quá phấn chấn, anh ta quyết định dành thời gian nhiều hơn ở nhà. Anh ta muốn chứng kiến sự lớn lên của đứa con trai. Anh ta xem rất kỹ trong công việc để xem có thể giảm bớt giờ làm việc mà anh ta đang làm. Cách thực hiện sự đánh đổi – ví dụ Tuấn thực hiện nhật ký thời gian các công việc tại văn phòng và công việc anh ta đem về nhà làm. Anh ta nhận thấy vấn đề là không phải anh ta nhiều việc mà là do thói quen công việc, các việc đó rõ ràng là có mức ưu tiên thấp. Bằng cách thay đổi thói quen Tuấn có nhiều thời gian hơn với gia đình. 11/4/2017 7 Cách thực hiện sự đánh đổi – ví dụ Khuynh hướng làm việc ngoài giờ là phổ biến. Nó phản ảnh niềm tin sai lầm rằng bạn sẽ hoàn thành tất cả công việc. Nếu bạn muốn duy trì sự cân bằng trong cuộc sống bạn phải loại bớt những công việc có mức ưu tiên thấp hoặc giảm bớt thời gian cho các công việc đó. Và bạn có nhiều thời gian dành cho các công việc có mức ưu tiên cao. Thành phần của mục tiêu Một mục tiêu gồm bốn thành phần chính, đó là trả lời bốn câu hỏi: Cái gì? (what)  Tại sao? (why) Khi nào? (when) Bằng cách nào? (how) Thành phần của mục tiêu Câu hỏi cái gì làm rõ ràng mục đích của bạn Bạn có thể định nghĩa mục tiêu bằng viết ra bạn muốn làm cái gì Hoặc nghĩ đến tiếc nuối có thể xảy ra và chuyển nó thành mục tiêu. Thành phần của mục tiêu Phần tại sao là viết ra danh sách các lý do bạn muốn hoàn thành mục tiêu của bạn. Khi bạn viết ra giấy các lý do và đặt trước mặt, bạn có thể phân tích chúng. Thành phần của mục tiêu Câu hỏi khi nào là làm rõ ràng khi nào bạn bắt đầu và khi nào đạt mục tiêu của bạn. Nếu bạn muốn trở thành tiến sĩ vật lý thì bạn phải ước lượng được ngày bắt đầu và ngày hoàn thành. Thành phần của mục tiêu Câu hỏi bằng cách nào? Là danh sách các hoạt động mà bạn phải thực hiện để đạt được mục tiêu. Ví dụ mục tiêu của bạn là chơi piano thì danh sách các hoạt động là : mua một piano, tham dự các lớp học, luyện tập... 11/4/2017 8 Thành phần của mục tiêu Mục tiêu còn phải có các tiêu chuẩn sau: Cụ thể Có thể đo được Có thể đạt được Có liên quan Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Trước hết mục tiêu phải rõ ràng, không chung chung. Ví dụ bạn muốn trở thành một nghệ sĩ thì chưa đủ mà phải cụ thể hơn: ca sĩ, diễn viên, Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Thứ hai, mục tiêu có thể đo được. Ví dụ bạn muốn giảm 5kg trong vòng 6 tháng. Như vậy bạn dễ dàng đo được sự thành công của bạn so với tiêu chuẩn đề ra tại thời điểm kết thúc sau 6 tháng. Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Tuy nhiên không phải mục tiêu nào cũng có thể qui về con số được. Vì vậy bạn phải dùng giác quan để hình dung ra kết quả như bạn muốn thì trông như thế nào, cảm giác, mùi vị, âm thanh như thế nào. Điều này giúp cho bạn có được hình ảnh cụ thể của mục tiêu và giúp bạn so sánh được với kết quả. Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Thứ 3, mục tiêu phải có thể đạt được Bạn phải thực tế khi xây dựng mục tiêu Nếu mục tiêu quá xa khả năng của bạn, dễ làm bạn nản chí. 11/4/2017 9 Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Nhưng cũng không quá dễ đối với bạn Sẽ tốt hơn nếu bạn tạo một ít áp lực cho bạn khi thiết kế mục tiêu Nó cũng giúp bạn đạt được những gì bạn có khả năng. Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Mục tiêu cũng có liên quan. Mục tiêu liên quan đến những gì bạn đang làm. Sẽ không tốt nếu mục tiêu của bạn ngược lại với mục tiêu chung của công ty. Tiêu chuẩn thiết lập mục tiêu Mục tiêu phải có: Thời gian bắt đầu Thời gian thực hiện Thời gian hoàn thành/kết thúc Ví dụ: Tuấn thường thay đổi công việc khi ở tuổi 20. Bây giờ ở tuổi 30 Tuấn cảm thấy cần định hướng lại khả năng của anh ta vào một mục tiêu. Hiện tại Tuấn là người đứng đầu bộ phận sáng tạo của công ty quảng cáo. Anh ta muốn khởi đầu xây dựng công ty cho riêng mình. Những việc mà Tuấn cần làm để hướng sự cố gắng anh ta đạt đến mục tiêu là trả lời các câu hỏi: • Tại sao anh ta muốn thành lập công ty riêng? • Các bước nào cần phải thực hiện? • Khoảng thời gian nào anh ta có ý định thực hiện? Cách thiết lập mục tiêu • Nếu bạn muốn thay đổi lớn cho cuộc sống, bạn phải xây dựng mục tiêu thích hợp • Cách đơn giản và hiệu quả nhất là trả lời bốn câu hỏi sau: • Cái gì? • Vì sao? • Khi nào? • Như thế nào? Cách thiết lập mục tiêu • Trước hết là chọn 3 mục quan trọng nhất trong cuộc sống và viết mục tiêu cho mỗi mục. • Sau đó viết ra là bạn muốn đạt được điều gì hoặc nghĩ trong đầu một mục tiêu để tránh những tiếc nuối xảy ra • Ghi mỗi mục tiêu lên một trang giấy khác nhau. 11/4/2017 10 Cách thiết lập mục tiêu • Sau khi bạn định nghĩa mục tiêu của bạn bằng trả lời câu hỏi cái gì? • Viết ra những lý do theo đuổi mục tiêu bằng trả lời câu tại sao? • Tiếp tục xác định thời điểm bạn bắt đầu và hoàn thành mục tiêu bằng trả lời khi nào? • Cuối cùng viết ra những hoạt động để hoàn thành mục tiêu bằng trả lời câu như thế nào? Cách thiết lập mục tiêu Sơn, 45 tuổi, hút thuốc 25 năm, cố gắng bỏ thuốc vì sức khoẻ. Cách thức của ông ta hết sức đơn giản, không mua thuốc. Mặc dù Sơn tuân theo chiến lược đó và cố gắng rất nhiều nhưng cuối cùng vẫn không thắng được thói quen. Sơn vẫn thất bại vì: • Sơn không đưa đủ các bước cần làm trong phần như thế nào • Sơn không cân nhắc việc thay đổi những thói quen liên quan đến thói quen hút thuốc. Cách thiết lập mục tiêu • Bước như thế nào là rất quan trọng và khó khăn nhất trong 4 bước xây dựng mục tiêu • Vì vậy làm càng tốt bước này cơ hội thành công sẽ cáng lớn • Mục tiêu của cá nhân hay công việc đều phải thực hiện mục này thật tốt Cách thiết lập mục tiêu Hoa muốn trở thành người quản lý ở công ty cô ta. Cô ta viết ra mục tiêu như sau: • Cái gì: tôi muốn trở thành người quản lý ở công ty tôi. • Tại sao: tôi muốn gánh một trách nhiệm lớn hơn và cảm nhận tự hào công việc của tôi. Và tôi đóng góp nhiều hơn cho công ty. Tôi muốn giúp đỡ mọi người tốt hơn họ có thể mong. • Khi nào: tôi bắt đầu ngay bây giờ và trong vòng 3 năm tôi sẽ có được vị trí quản lý. Cách thiết lập mục tiêu • Như thế nào: tôi sẽ tìm trường cao đẳng hoặc đại học có dạy môn lý thuyết quản lý. Tìm ở các trung tâm các khoá học chất lượng cao về kỹ năng cơ bản của người quản lý, tham dự tất cả dự án có người lãnh đạo (leader) để học được kỹ năng người lãnh đạo, tự nguyện tham gia các dự án mà tôi có thể chứng tỏ sự sáng tạo và năng động. Cách thiết lập mục tiêu • Một bước khác Hoa có ý định thêm vào trong mục như thế nào là Hoa cho sếp cô ta, chồng và các thành viên khác trong gia đình biết • Điều này rất quan trọng, bởi vì cô ta sẽ nhận được sự hỗ trợ tại nơi làm cũng như tại nhà • Ví dụ nếu bạn muốn bỏ thuốc là, bạn nên cho gia đình, bạn bè, đồng nghiệp biết và bạn sẽ có được sự hỗ trợ giúp bạn đạt được mục tiêu • Các bước trong mục như thế nào là chìa khoá của thành công. 11/4/2017 11 Cách thiết lập mục tiêu • Những hoạt động trong mục như thế nào cũng nên được ghi vào danh sách công việc hàng ngày của bạn • Mỗi danh sách công việc hàng ngày của bạn đều có một công việc để giúp bạn tiến gần đến mục tiêu • Bằng cách hoàn thành các kế hoạch hàng ngày bạn có thể đạt được mục tiêu của mình. Cách thiết lập mục tiêu • Và bạn nên gán cho mục tiêu của bạn mức ưu tiên cao và đảm bảo nó được nhìn thấy • Viết những thẻ ưu tiên và đặt bàn làm việc, ô tô, ..bất cứ nơi nào nó có thể nhắc nhở bạn về mục tiêu của bạn • Bạn cũng theo dõi quá trình hoàn thành của mục tiêu • Khi bạn hoàn thành một bước, bạn hãy thưởng cho mình, xem phim, ca nhạc, xem bóng đá, spa, .. Cách thiết lập mục tiêu • Khi kế hoạch thực hiện mục tiêu đang hoạt động, bạn có nên xem lại mục tiêu hay không? • Có: hoàn cảnh thay đổi có thể làm thay đổi mục tiêu. Cách thiết lập mục tiêu • Xem lại mục tiêu của bạn khi bạn cảm thấy cần hoặc khi bạn không thành công. • Bạn cũng cần điều chỉnh các công việc trong danh sách công việc hàng ngày cho phù hợp hơn. Tổng kết • Khi bạn viết ra mục tiêu cá nhân cũng như công việc theo cấu trúc cái gì, vì sao, khi nào, như thế nào là bạn chuẩn bị cho sự thay đổi lớn trong cuộc sống mà bạn ao ước. • Phần như thế nào là quan trọng nhất, nó sẽ hỏi bạn những bước cụ thể mà bạn phải hoàn thành để đạt mục tiêu • Khi bạn biết được con đường đi và tập trung vào nó, bạn sẽ hạnh phúc trên con đường hướng đến mục tiêu. 66 Mọi mơ ước đều là viễn vong ..cho đến khi có người LÀM được nó Xác định mục tiêu cá nhân