Bài giảng Kinh tế môi trường - Chương 5: Quản lý môi trường

1 Khỏi niệm về quản lý mụi trường là sự tỏc động cú tổ chức, cú phương hướng và cú mục đớch xỏc định của chủ thể quản lý mụi trường lờn đối tượng quản lý là mụi trường nhằm phục hồi, duy trỡ và cải thiện mụi trường tốt hơn CHƯƠNG 5 - QUẢN Lí MễI TRƯỜNG Thảo luận Những đối tượng chủ yếu nào tham gia quản lý mụi trường? Những đối tượng này thường sử dụng những cụng cụ gỡ để quản lý mụi trường * Sự cần thiết của quản lý Nhà nước về mụi trường -Sự thất bại của thị trường đối với vấn đề mụi trường -Mức độ quan trọng, trờn bỡnh diện rộng và sự phức tạp của những vấn đề mụi trường -Những vấn đề mụi trường toàn cầu Quản lý nhà nước về mụi trường: là toàn bộ hoạt động của cơ quan Nhà nước cú thẩm quyền để thực hiện chức năng quản lý về mụi trường của nhà nước Thảo luận So sỏnh quản lý mụi trường của Nhà nước và cỏc chủ thể khỏc Nhà nước Cỏc chủ thể khỏc Biện phỏp- Sử dụng quyền lực nhà nước: phỏp luật, toà ỏn, nhà tự - Hương ước, điều ước, nội quy Cú sức mạnh cưỡng chế Khụng cú sức mạnh cưỡng chế Nếu Nhà nước khụng giỏm sỏt, dễ vi phạm Cú hiệu quả tốt hơn, mọi người nghiờm tỳc thực hiện - Sự cần thiết quản lý Nhà nước về mụi trường 2 - Cỏc nguyờn tắc của quản lý mụi trường -Bảo đảm tớnh hệ thống -Bảo đảm tớnh tổng hợp -Bảo đảm tớnh liờn tục và nhất quỏn -Bảo đảm tớnh tập trung dõn chủ -Kết hợp quản lý theo ngành và quản lý theo lónh thổ -Kết hợp hài hoỏ cỏc lợi ớch -Kết hợp chặt chẽ, hài hoà giữa quản lý tài nguyờn và mụi trường với quản lý kinh tế, xó hội -Tiết kiệm và hiệu quả - Cụng cụ mệnh lệnh kiểm soỏt (CAC) - Cụng cụ kinh tế 3 - Cụng cụ quản lý mụi trường + Ký quỹ mụi trường + Hệ thống đặt cọc - hoàn trả + Giấy phộp và thị trường giấy phộp mụi trường + Thuế/phớ mụi trường +Trợ cấp mụi trường + Nhón sinh thỏi + Quỹ mụi trường - Cụng cụ giỏo dục và truyền thụng mụi trường link Cụng cụ CAC Là những quy định trực tiếp như Luật quốc tế, Luật quốc gia, Nghị định, Quyết định, Thụng tư, chỉ thị,... cựng với cỏc hệ thống giỏm sỏt và cưỡng chế trong kiểm soỏt ụ nhiễm và quản lý chất thải. Hạn chế - Đòi hỏi hệ thống pháp luật về môi trờng phải đầy đủ và có hiệu lực, trong khi đáp ứng đòi hỏi này là rất khó - Do cơ quan mụi trường ban hành chưa phản ỏnh được yờu cầu thực tiễn - Cần phải cú nguồn lực: giỏm sỏt, cưỡng chế, chế tài xử phạt * Ưu điểm - Bỡnh đẳng -Quản lý chặt chẽ cỏc loại chất thải độc hại và cỏc tài nguyờn quý hiếm - Mang tớnh cưỡng chế cao và cú sự giỏm sỏt thường xuyờn đảm bảo việc bảo vệ mụi trường sẽ được thực hiện Cụng cu kinh tế Là những cụng cụ sử dụng tớn hiệu giỏ cả và cỏc tớn hiệu thị trường để tỏc động đến lợi ớch và chi phớ của cỏc cỏ nhõn cú liờn quan đến hành vi của họ nhằm điều chỉnh cỏc quyết định trong việc tỡm kiếm mục tiờu mụi trường Đặc điểm cơ bản: Hoạt động thụng qua giỏ cả, nõng giỏ của cỏc hoạt động làm tổn hại đến mụi trường hoặc hạ giỏ của cỏc hành động bảo vệ mụi trường Dành khả năng lựa chọn cho cỏc cụng ty, cỏc cỏ nhõn hành động sao cho phự hợp với điều kiện của họ * Cụng cụ giỏo dục và truyền thụng mụi trường Giỏo dục mụi trường là quỏ trỡnh thụng qua cỏc hoạt động giỏo dục chớnh quy và khụng chớnh quy nhằm giỳp con người cú được sự hiểu biết, kỹ năng và giỏ trị, tạo điều kiện cho họ được tham gia vào phỏt triển một xó hội bền vững Truyền thụng mụi trường là quỏ trỡnh tương tỏc xó hội hai chiều nhằm giỳp cho những người cú liờn quan hiểu được cỏc yếu tố mụi trường then chốt, mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau giữa chỳng và cỏch tỏc động vào ncỏc vấn đề cú liờn quan một cỏch thớch hợp để giải quyết vấn đề mụi trường 4 - ÁP DỤNG CHÍNH SÁCH MễI TRƯỜNG Ở VIỆT NAM