Bài giảng Giới thiệu về kinh tế vĩ mô

9/19/2007 Truong Quang Hung 1 Truong Quang Hung 1 GIỚI THIỆU VỀ KINH TẾ VĨ MÔ Bài giảng 1 Truong Quang Hung 2 GIỚI THIỆU VỀ KINH TẾ VĨ MÔ
Bài giảng này thảo luận về: – Những vấn đề mà các nhà kinh tế vĩ mô nghiên cứu – Những công cụ mà các nhà kinh tế vĩ mô sử dụng – Một số khái niệm quan trọng trong phân tích kinh tế vĩ mô 9/19/2007 Truong Quang Hung 2 Truong Quang Hung 3 KINH TẾ VĨ MÔ LÀ GÌ ?
Kinh tế vĩ mô nghiên cứu nền kinh tế trên bình diện tổng thể. Kinh tế vĩ mô tập trung vào những vấn đề như : – lạm phát, thất nghiệp, tăng trưởng sản lượng – thâm hụt ngân sách, thâm hụt tài khỏan vãng lai, sự dao động trong lãi suất, tỷ giá hối đoái – Chính sách cho sự ổn định và thúc đẩy tăng trưởng Truong Quang Hung 4 MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ VI MÔ VÀ KINH TẾ VĨ MÔ
Nền tảng kinh tế vi mô của kinh tế vĩ mô – Cung cấp khuôn khổ lý thuyết cho việc giải thích tiền lương cứng nhắc, giá cứng nhắc, hành vi đầu tư, tiêu dùng, tiết kiệm, cầu tiền
Kinh tế vi mô và vĩ mô trong thực tế – Sự phối hợp giữa kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô giúp cho việc thực thi chính sách hiệu quả – Thiếu sự phối hợp có thể dẫn đến giảm sản lượng 9/19/2007 Truong Quang Hung 3 Truong Quang Hung 5 SỰ DAO ĐỘNG TRONG SẢN LƯỢNG THỰC CỦA HOA KỲ Truong Quang Hung 6 SỰ DAO ĐỘNG MỨC THẤT NGHIỆP CỦA HOA KỲ 9/19/2007 Truong Quang Hung 4 Truong Quang Hung 7 SỰ DAO ĐỘNG TRONG GIÁ CẢ CỦA HOA KỲ Truong Quang Hung 8 THÂM HỤT NGÂN SÁCH CỦA HOA KỲ 9/19/2007 Truong Quang Hung 5 Truong Quang Hung 9 CÁN CÂN NGOẠI THƯƠNG CỦA HOA KỲ Truong Quang Hung 10 NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG BÌNH QUÂN CỦA HOA KỲ 9/19/2007 Truong Quang Hung 6 Truong Quang Hung 11 THÀNH TỰU KINH TẾ VĨ MÔ CỦA VIỆT NAM
Các chỉ số kinh tế vĩ mô khá tốt – Lạm phát tăng gần đây nhưng còn trong vòng kiểm soát? – Suất tăng GDP thực cao – Thâm hụt cán cân tài khoản vãng lai thấp – Thâm hụt ngân sách thấp – Dự trữ ngoại tệ cao – Tỷ giá ổn định Truong Quang Hung 12 LẠM PHÁT& SUẤT TĂNG GDP CỦA VIỆT NAM -2 0 2 4 6 8 10 1996 1998 2000 2002 2004 2006 inflation growth rate 9/19/2007 Truong Quang Hung 7 Truong Quang Hung 13 CÂN CÂN TÀI KHOẢN VÃNG LAI& DỰ TRỮ NGOẠI TỆ -8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 gross reserve(week of imports) Truong Quang Hung 14 THÂM HỤT NGÂN SÁCH -5 0 5 10 15 20 25 30 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 revenue expenditure overall 9/19/2007 Truong Quang Hung 8 Truong Quang Hung 15 TỶ GIÁ HỐI ðỐI 0 2,000 4,000 6,000 8,000 10,000 12,000 14,000 16,000 Tỷ Giá VND/USD Truong Quang Hung 16 VẤN ĐỀ KINH TẾ VĨ MÔ CỦA VIỆT NAM?
Tại sao các nhà kinh tế lại tỏ ra lo lắng về những vấn đề kinh tế vĩ mô ở Việt nam?
“ Trong vài năm qua nền kinh tế Việt nam có những khởi sắc………, nhưng nếu phân tích kỹ hơn ta thấy những đám mây mù dường như đang kéo lại gần từ phía chân trời xa.” Vũ Quang Việt, chuyên gia Liện Hiệp quốc 9/19/2007 Truong Quang Hung 9 Truong Quang Hung 17 VẤN ĐỀ TRANH LUẬN TRONG KINH TẾ VĨ MÔ Một khi mà nguồn lực không được sử dụng hết, liệu chính phủ có thể và nên can thiệp vào nền kinh tế để cải thiện hoạt động của nền kinh tế không? Đây là những vấn đề về chính sách – Chính sách tài khoá – Chính sách tiền tệ – Chính sách tỷ giá Truong Quang Hung 18 NHỮNG TRƯỜNG PHÁI KINH TẾ CẠNH TRANH
Hai trường phái chính – Trường phái cổ điển (Neo-classical)
Thị trường biết những gì phải làm. Chính phủ không nên can thiệp – Keynes và Keynesians
Chính phủ có thể và nên can thiệp vào trong nền kinh tế nhằm cải thiện hoạt động của nền kinh tế. 9/19/2007 Truong Quang Hung 10 Truong Quang Hung 19 NHỮNG NHÀ KINH TẾ VĨ MÔ TƯ DUY NHƯ THẾ NÀO?
Những nhà kinh tế vĩ mô sử dụng mô hình để giải thích và tiên liệu các hiện tượng kinh tế – Trước hết họ khái quát những chi tiết phức tạp của nền kinh tế bằng những biến số cần thiết có thể kiểm soát được. – Dựa vào những biến số này, họ nổ lực xây dựng những mô hình kinh tế bằng cách sử dụng một số giả thiết nào đó. – Mô hình mô tả mối quan hệ giữa các biến số đó (hệ các phương trình) Truong Quang Hung 20 CÁC BIẾN SỐ TRONG MÔ HÌNH KINH TẾ VĨ MÔ
Biến nội sinh và biến ngoại sinh: – Biến nội sinh hay biến được giải thích: là những biến được giải thích bởõi mô hình. – Biến ngoại sinh hay biến giải thích: không được giải thích bởi mô hình, nó được dùng để giải thích biến nội sinh.
Mục đích của mô hình là chỉ ra biến ngọai sinh ảnh hưởng đến biến nội sinh như thế nào? 9/19/2007 Truong Quang Hung 11 Truong Quang Hung 21
Giá trị tiên nghiệm (ex ante) và hậu nghiệm (ex post) – Giá trị tiên nghiệm – giá trị nó được xác định ở một thời điểm trong tương lai. Hiện thời giá trị nó chỉ ước lượng không xác định – Giá trị hậu nghiệm (ex post) – giá trị nó được xác định trong quá khứ. Hiện thời giá trị nó đã được xác định CÁC BIẾN SỐ TRONG MÔ HÌNH KINH TẾ VĨ MÔ Truong Quang Hung 22 CÁC MỐI QUAN HỆ TRONG MÔ HÌNH KINH TẾ
Đồng nhất thức – Được sử dụng để định nghĩa các biến – Nó luôn luôn đúng – Thí dụ: GDP= C + I + G + NX
Quan hệ hành vi giữa các biến – Phản ánh hành vi mà mô hình muốn giải thích – Thí dụ: I= I0- h.r 9/19/2007 Truong Quang Hung 12 Truong Quang Hung 23 MÔ HÌNH ĐƠN GIẢN CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Giả thiết
Cầu lao động: Nd = (w, Tch,…)
Cung lao động: Ns=(w, FN, ….)
Cân bằng thị trường: Ns = Nd – Biến nội sinh: w, N – Biến ngoại sinh: Tch, FN,...
Mô phỏng Truong Quang Hung 24 MÔ HÌNH KINH TẾ VĨ MÔ w 0 N0 N Ns ND w0 9/19/2007 Truong Quang Hung 13 Truong Quang Hung 25 MÔ HÌNH KINH TẾ ND = f(w, Tch) NS= f(w, FN) NS= ND Biến ngọai sinh Tch, , FN Biến nội sinh w, N Truong Quang Hung 26 MÔ HÌNH KINH TẾ
Không có mô hình nào có thể giải thích được tất cả các sự kiện mà chúng ta quan tâm – Mô hình cung-cầu không thể giải thích tại sao thu nhập tăng
Chúng ta phải học nhiều mô hình khác nhau cho những vấn đề khác nhau (như vấn đề lạm phát, thất nghiệp, tăng trưởng…)
Mỗi mô hình, chúng ta nên quan tâm – Giả thiết của mô hình? – Biến nào là nội sinh, biến nào là ngọai sinh? – Mô hình này giúp ta hiểu những vấn đề gì? 9/19/2007 Truong Quang Hung 14 Truong Quang Hung 27 KHUNG THỜI GIAN TRONG PHÂN TÍCH KINH TẾ VĨ MÔ
Những gì sẽ xảy ra trên thị trường lao động khi có sự cải thiện công nghệ – Tiền lương thực tăng một cách chậm chạp hoặc tăng ngay tức thời?
Mức độ linh họat của tiền lương thực khi có sự cải thiện công nghệ phụ thuộc vào thời gian Truong Quang Hung 28 KHUNG THỜI GIAN TRONG PHÂN TÍCH KINH TẾ VĨ MÔ
Trong ngắn hạn, nhiều mức giá là cứng nhắc – điều chỉnh một cách chập chạp khi có sự thay đổi cung hoặc cầu – Khi giá cứng nhắc, lượng cung không luôn bằng với lượng cầu. – Điều này có thể giải thích tại sao thất nghiệp? Tại sao thừa hàng hóa?
Trong dài hạn, giá là linh họat – Thị trường cân bằng liên tục – Nền kinh tế tòan dụng nguồn lực – Điều này có thể giải thích tăng trưởng do sự cải thiện công nghệ, tích lũy vốn. 9/19/2007 Truong Quang Hung 15 Truong Quang Hung 29 CẤU TRÚC NỘI DUNG MÔN HỌC
Giới thiệu môn học
Hạch tóan thu nhập quốc dân và cán cân thanh tóan
Kinh tế vĩ mô trong dài hạn – Lý thuyết cổ điển thu nhập quốc gia – Lý thuyết tăng trưởng kinh tế – Lý thuyết tiền tệ và lạm phát – Nền kinh tế mở trong dài hạn Truong Quang Hung 30 CẤU TRÚC NỘI DUNG MÔN HỌC
Kinh tế vĩ mô trong ngắn hạn – Mô hình IS-LM. – Mô hình Mundell-Flemming. – Lý thuyết tổng cung.
Thảo luận về chính sách kinh tế vĩ mô.
Hệ thống tiền tệ quốc tề và tài chính quốc tế. 9/19/2007 Truong Quang Hung 16 Truong Quang Hung 31 TÓM TẮT BÀI GIẢNG
Kinh tế vĩ mô nghiên cứu nền kinh tế như một tổng thể. Nó bao gồm : – Tăng trưởng sản lương – Thay đổi mức giá tổng quát, tỷ lệ thất nghiệp
Kinh tế vĩ mô nổ lực để giải thích nền kinh tế và đề xuất những chính sách để cải thiện những thành tựu đã đạt được
Kinh tế vĩ mô sử dụng những mô hình khác nhau để giải thích những vấn đề khác nhau Truong Quang Hung 32 TÓM TẮT BÀI GIẢNG
Mô hình với giá linh họat mô tả nền kinh tế trong dài hạn và mô hình với giá cứng nhắc mô tả nền kinh tế trong ngắn hạn
Một số sự kiện trong kinh tế vĩ mô bắt nguồn từ nhiều giao dịch trong kinh tế vi mô; vì vậy trong phân tích kinh tế vĩ mô sử dụng khá nhiều công cụ của kinh tế vi mô