Bài giảng Du lịch bền vững - Chương 5: Du lịch có trách nhiệm

Tài liệu Bài giảng Du lịch bền vững - Chương 5: Du lịch có trách nhiệm: www.themegallery.com Chƣơng 5. Du lịch có trách nhiệm Tổng quát về du lịch có trách nhiệm Các thành phần tham gia chính trong DL có trách nhiệm 5.1 5.2 DHTM_TMU www.themegallery.com Mục tiêu chƣơng 5 • Học xong chƣơng 5, ngƣời học có thể hệ thống hóa lý luận về: – Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc của DLCTN. – Biết được những thành phần tham gia vào DLCTN. – Hiểu được lợi ích, trách nhiệm của những thành phần tham gia vào DLCTN. DHTM_TMU www.themegallery.com 5.1.1. Khái niệm DLCTN 5.1.2. Mục tiêu, nguyên tắc phát triển DLCTN 5.1. Tổng quát về DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Du lịch bền vững & DLCTN? – Khái niệm – Mục tiêu – Đối tượng – PP thực hiện 5.1. Tổng quát về DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Cách tiếp cận của DL có trách nhiệm MÔI TRƯỜNG XÃ HỘI KINH TẾ DU LỊCH BỀN VỮNG 1. CHỊU TRÁCH NHIỆM 3. HÀNH ĐỘNG 2. CÓ NĂNG LỰC DU LỊCH TRÁCH NHIỆM Chúng ta phải chấp nhận rằng mọi quyết định và hà...

pdf40 trang | Chia sẻ: putihuynh11 | Lượt xem: 646 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Bài giảng Du lịch bền vững - Chương 5: Du lịch có trách nhiệm, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
www.themegallery.com Chƣơng 5. Du lịch có trách nhiệm Tổng quát về du lịch có trách nhiệm Các thành phần tham gia chính trong DL có trách nhiệm 5.1 5.2 DHTM_TMU www.themegallery.com Mục tiêu chƣơng 5 • Học xong chƣơng 5, ngƣời học có thể hệ thống hóa lý luận về: – Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc của DLCTN. – Biết được những thành phần tham gia vào DLCTN. – Hiểu được lợi ích, trách nhiệm của những thành phần tham gia vào DLCTN. DHTM_TMU www.themegallery.com 5.1.1. Khái niệm DLCTN 5.1.2. Mục tiêu, nguyên tắc phát triển DLCTN 5.1. Tổng quát về DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Du lịch bền vững & DLCTN? – Khái niệm – Mục tiêu – Đối tượng – PP thực hiện 5.1. Tổng quát về DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Cách tiếp cận của DL có trách nhiệm MÔI TRƯỜNG XÃ HỘI KINH TẾ DU LỊCH BỀN VỮNG 1. CHỊU TRÁCH NHIỆM 3. HÀNH ĐỘNG 2. CÓ NĂNG LỰC DU LỊCH TRÁCH NHIỆM Chúng ta phải chấp nhận rằng mọi quyết định và hành động chúng ta thực hiện trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta có một tác động. Chúng ta phải chịu trách nhiệm về hành động của chúng ta và tiếp thu những kiến ​​thức, kỹ năng và nguồn lực để thực hiện những thay đổi. Chịu trách nhiệm không chỉ là một mục đích. Nó đòi hỏi hành động. Và hành động đó phải là điều tốt đẹp - dựa trên pháp luật, đạo đức và luân lý của chúng ta. DHTM_TMU www.themegallery.com Các nhóm hành động chủ đạo trong DL có trách nhiệm • Sử dụng tối ưu các nguồn tài nguyên môi trường • Tôn trọng tính nguyên vẹn của nền văn hóa, xã hội địa phương • Đảm bảo các lợi ích kinh tế thiết thực và lâu dài cho tất cả các bên liên quan Kinh tế Môi trƣờng Xã hội DHTM_TMU www.themegallery.com Cốt lõi của DL có trách nhiệm - phát triển DLBV • Sử dụng tối ưu các nguồn tài nguyên môi trường – yếu tố chính trong phát triển du lịch • Duy trì các quá trình diễn thể sinh thái cần thiết và hỗ trợ bảo tồn di sản thiên nhiên và tính đa dạng sinh học Môi trường • Tôn trọng và bảo vệ tính xác thực của văn hóa xã hội và di sản • Tôn trọng các giá trị truyền thống • Góp phần tăng thêm sự hiểu biết và tôn trọng đối với các nền văn hóa khác Xã hội • Đảm bảo lợi ích kinh tế thiết thực và lâu dài cho tất cả • Đảm bảo phân bổ lợi ích kinh tế một cách đồng đều bao gồm cả các dịch vụ xã hội • Góp phần xóa đói giảm nghèo Kinh tế Phát triển du lịch đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không làm ảnh hưởng tới khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ sau. DHTM_TMU www.themegallery.com 5.1.1. Khái niệm DLCTN DLCTN tại các điểm đến được hiểu là việc hạn chế tối đa các tác động tiêu cực về kinh tế, môi trường và xã hội; tạo ra lợi ích kinh tế lớn hơn và nâng cao phúc lợi cho người dân địa phương, cải thiện điều kiện làm việc và tham gia vào hoạt động du lịch; khuyến khích người dân địa phương tham gia vào các quyết định có ảnh hưởng đến cuộc sống của họ; đóng góp tích cực vào việc bảo tồn các di sản thiên nhiên và văn hóa nhằm duy trì một thế giới đa dạng; cung cấp những trải nghiệm thú vị cho du khách thông qua mối liên kết giữa khách du lịch và người dân địa phương, tạo hiểu biết về các vấn đề văn hóa, xã hội và môi trường tại địa phương; tạo cơ hội cho những người khuyết tật và có hoàn cảnh khó khăn; tôn trọng văn hóa địa phương, khuyến khích sự tôn trọng lẫn nhau giữa khách du lịch và người dân địa phương; tạo dựng niềm tin, lòng tự hào dân tộc cho cộng đồng DHTM_TMU www.themegallery.com DL có trách nhiệm, DL cho mọi ngƣời LĨNH VỰC TRỌNG TÂM YÊU CẦU CỤ THỂ Thông tin du lịch và quảng bá Đưa ra những chỉ số cụ thể về các dịch vụ và tiện nghi hiện có và có thể cung cấp cho khách Sự chuẩn bị về nhân viên Đào tạo kỹ năng giao tiếp và hỗ trợ khách hàng là người khuyết tật với các dịch vụ và trang thiết bị hiện có Tiện nghi phục vụ hoạt động thăm quan tại điểm đến Cung cấp các sản phẩm và dịch vụ dành riêng cho người khuyết tật Tiện nghi dịch vụ lưu trú Sắp xếp cho khách ngồi xe lăn hay đi lại khó khăn ở trong những phòng khách có thiết kế đặc biệt, phù hợp với tình trạng của họ Tiện nghi dịch vụ ăn uống Thiết kế dễ dàng cho khách tiếp cận và đi lại xung quanh nhà hàng, quán cà phê, quầy bar Bảo tàng và các công trình khác phục vụ nhu cầu du lịch Thiết kế dễ dàng cho khách tiếp cận và đi lại xung quanh. đào tạo nhân viên, có dịch thuật ngôn ngữ tín hiệu cho người mù và người điếc Các chuyến tham quan Xe buýt du lịch dành cho các khách có khuyết tật về di chuyển, dịch thuật ngôn ngữ tín hiệu cho người mù và điếc, một hoặc nhiều nhân viên biết ngôn ngữ tín hiệu DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm này là của ai? Du khách Nhà quản lý Nhân viên Chính phủ Các doanh nghiệp Cộng đồng DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm môi trƣờng  Đánh giá các tác động môi trường  Sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên địa phương, tránh lãng phí hay tiêu thụ quá mức  Duy trì và khuyến khích đa dạng sinh học tự nhiên  Thúc đẩy giáo dục và nhận thức về phát triển bền vững  Tăng cường năng lực cho các bên liên quan DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm kinh tế  Đánh giá các tác động kinh tế trước khi phát triển du lịch  Tối đa hóa lợi ích kinh tế địa phƣơng bằng cách tăng cường kết nối và giảm thiểu sự thất thoát  Đảm bảo cộng đồng được tham gia và hưởng lợi từ du lịch  Hỗ trợ hoạt động marketing và phát triển sản phẩm  Thúc đẩy kinh doanh công bằng và cạnh tranh lành mạnh DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm xã hội  Kêu gọi sự tham gia của cộng đồng địa phương vào quá trình lập kế hoạch và ra quyết định  Đánh giá tác động xã hội của các hoạt động du lịch  Duy trì và khuyến khích đa dạng văn hóa, xã hội  Tôn trọng và nhạy cảm với nền văn hóa bản địa DHTM_TMU www.themegallery.com Chìa khóa của DL có trách nhiệm • Hiểu và sẵn sàng nhận trách nhiệm: mỗi quyết định và hành động đều gây ra những tác động nhất định Chịu trách nhiệm • Tiếp thu kiến thức, kỹ năng và nguồn lực để hành động dựa trên những quy chuẩn đạo đức và pháp luật trong xã hội Có khả năng • Đưa ra những quyết định có thể mang lại lợi ích tích cực cho mọi người, môi trường và nền kinh tế Đáp ứng để tạo ra những thay đổi tích cực DHTM_TMU www.themegallery.com Các loại hình DLCTN • Du lịch sinh thái • Du lịch cộng đồng • Du lịch nông nghiệp • Du lịch văn hóa DHTM_TMU www.themegallery.com 5.1.2. Mục tiêu, nguyên tắc phát triển DLCTN • Mục tiêu: – Tận dụng tối ưu các nguồn tài nguyên môi trường, duy trì quá trình sinh thái quan trọng và giúp đỡ để bảo tồn di sản thiên nhiên và đa dạng sinh học. – Tôn trọng tính xác thực văn hóa xã hội của cộng đồng địa phương – Đảm bảo khả thi, lợi ích kinh tế lâu dài cho tất cả các bên có liên quan được phân phối một cách công bằng DHTM_TMU www.themegallery.com Nguyên tắc phát triển DLCTN • Nguyên tắc trách nhiệm XH • Nguyên tắc trách nhiệm môi trường • Nguyên tắc trách nhiệm kinh tế DHTM_TMU www.themegallery.com Kết quả của DLCTN “Những địa điểm tốt hơn cho mọi người sinh sống và thăm quan” Nơi tốt hơn để sống Nơi tốt hơn để tham quan Chu trình thúc đẩy DHTM_TMU www.themegallery.com 5.2.1. Cơ quan quản lý nhà nước 5.2.2. Doanh nghiệp 5.2.3. Cộng đồng địa phương 5.2.4. Khách du lịch 5.2. Các thành phần tham gia chính trong DL có trách nhiệm DHTM_TMU www.themegallery.com 5.2. Các thành phần tham gia chính trong DL có trách nhiệm • Tham gia • Hỗ trợ • Chính sách • SP có trách nhiệm • Tiết kiệm năng lượng, giảm thải • Xây dựng chính sách, chiến lược • Đào tạo • Tuyên truyền • Tuân thủ tập tục địa phương • Lựa chọn DN hướng tới bền vững Khách DL Cơ quan quản lý Cộng đồng Doanh nghiệp DHTM_TMU www.themegallery.com Các thƣớc đo trong DL có trách nhiệm Cộng đồng địa phƣơng • Quyền ra vào • Quyền tham gia / hƣởng lợi • Chất lƣợng cuộc sống • Quản lý di sản Khách tham quan, du lịch • Số lƣợng • Các hoạt động • Thái độ • Chi tiêu Các doanh nghiệp • Thực hành/ quản lý bền vững • Tƣơng tác với cộng đồng địa phƣơng/ điểm đến • Lao động Chính phủ • Mục đích/ mục tiêu • Các chính sách • Quyền lực pháp lý • Cơ sở hạ tầng • Trang thiết bị • Quản lý di sản DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Lợi ích của DL có trách nhiệm đối với CQ quản lý DL Đóng góp vào nguồn thu quốc gia thông qua thu nhập của ngành và các loại thuế, dịch vụ và kinh doanh Góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động địa phương trong khách sạn, nhà hàng và các doanh nghiệp lữ hành Thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng và thu hút đầu tư DHTM_TMU www.themegallery.com 7 lĩnh vực chủ đạo mà nhà nƣớc có thể thực hiện nhằm thúc đẩy DLcó trách nhiệm 4 1 Phối hợp các hoạt động trong ngành du lịch để khuyến khích DLCTN 2 Quản lý có trách nhiệm các nguồn tài nguyên thiên nhiên và tài nguyên văn hóa 3 Đặt ra các tiêu chuẩn về DLCTN Bồi dƣỡng năng lực trong DLCTN 5 Thực thi luật DLCTN 6 Cung cấp khả năng lãnh đạo trong DLCTN 7 Tăng cƣờng các hoạt động DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Quy hoạch DLCTN C Á C V Ấ N Đ È V Ă N X Ã H Ộ I Bảo tồn tính thống nhất hình ảnh điểm đến Xác định, đánh giá và dẫn chứng tài liệu các giá trị di sản văn hóa Bảo tồn, khôi phục và duy trì các di sản văn hóa chân thực và bảo vệ các giá trị sử dụng truyền thống Bảo tồn các giá trị phi vật thể Đặt ra quy định đối với việc xây dựng mới trong khu vực điểm di sản và ứng dụng thận trọng các công trình cho mục đích sử dụng mớie Kiểm soát các phương tiện đi lại Khả năng di chuyển / dễ tiếp cận trong khu vực văn hóa đối với các thế hệ / nhóm xã hội An ninh cho các công trình xây dựng Cải thiện không gian nơi công cộng Bản sắc văn hóa cho cộng đồng Thuyết minh di sản một cách chân thực (bao gồm truyền thông và tiếp thị) MỤC TIÊU Bảo tồn và phát huy một cách chân thực các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của một địa phương với tất cả lợi ích của nó. DHTM_TMU www.themegallery.com C Á C V Ấ N Đ Ề V Ề M Ô I T R Ư Ờ N G Các biện pháp ngăn chặn và phòng ngừa thiên tai và biến đổi khí hậu Sự thích ứng của di sản văn hóa với các nhu cầu về môi trường Cải thiện khu vực giải trí và cây xanh trong khu phố cổ Các điều kiện thời tiết đặc biệt Phong hóa cấu trúc đô thị lịch sử Hệ thống thoát nước Vi khí hậu MỤC TIÊU Khả năng thích ứng của các di sản văn hóa vật thể đối với các yêu cầu về môi trường và giảm thiểu các tác động tiêu cực. Quy hoạch DL có trách nhiệm DHTM_TMU www.themegallery.com C Á C V Ấ N Đ Ề K IN H T Ế Việc làm trong các trung tâm văn hóa/ cho người dân Sức sống và khả năng tồn tại (sự hòa trộn các hoạt động kinh tế; sự phối hợp các cửa hàng, cửa hiệu) Khả năng tiếp cận Tổng quan các nhu cầu địa phương Các biển hiệu thương mại ở nơi công cộng Cân bằng hoạt động du lịch với nhu cầu của người dân MỤC TIÊU Thu hút và gìn giữ tổng hòa các hình thức hoạt động kinh tế đáp ứng nhu cầu của cộng đồng địa phương và du khách, tôn trọng đặc tính của trung tâm lịch sử. Quy hoạch DL có trách nhiệm DHTM_TMU www.themegallery.com D O A N H N G H IỆ P D U L ỊC H Khách sạn Nhà hàng Cung cấp thực phẩm Cung cấp rau xanh & hoa quả Cung cấp đồ đóng hộp Khác Điểm thăm quan Loại khác Hãng du lịch • Sử dụng hướng dẫn viên bản địa • Sử dụng lao động địa phương • Tái chế • Thông tin cho khách hàng về các vấn đề bền vững • Nhà hàng • Sử dụng lao động địa phương • Tìm những nguồn thực phẩm bền vững • Thực hiện Thương vụ công bằng • Hỗ trợ các dự án bền vững của địa phương • Chỉ trả lương công bằng • Các nhà cung cấp • Phát triển thực phẩm hữu cơ • Không buôn bán những động vật đang bị đe dọa tuyệt chủng • Có điều kiện làm việc tốt • 5.2.2. Doanh nghiệp du lịch DHTM_TMU www.themegallery.com Lợi ích của DL có trách nhiệm đối với DN Đáp ứng nhu cầu khách hàng Tăng giá trị sản phẩm Hỗ trợ cộng đồng Tạo ra sự chú ý tích cực của truyền thông Tiết kiệm tiền Giữ chân nhân viên DHTM_TMU www.themegallery.com LÀ TỔ CHỨC DU LỊCH CHÚNG TÔI ĐỒNG Ý SẼ: • Tuyển dụng nhân viên và hướng dẫn địa phương • Làm việc với các doanh nghiệp nhỏ địa phương sở hữu • Không khuyến khích khách cho tiền người ăn xin • Không khuyến khích khách xả rác • Không khuyến khích khách phá hoại môi trường tự nhiên • Không khuyến khích khách mua các loài động vật đang được bảo tồn • Hỗ trợ các dự án xã hội và môi trường địa phương • Tôn trọng pháp luật, nguyên tắc và quy tắc địa phương ảnh hưởng đến hoạt động doanh nghiệp • Giải thích môi trường và văn hóa theo cách chính xác và toàn vẹn/ nguyên bản • còn những điểm nào khác? Trách nhiệm của doanh nghiệp DHTM_TMU www.themegallery.com 1. Sử dụng lao động có trách nhiệm 2. Xây dựng chính sách DLCTN 3. Giảm tiêu thụ năng lượng, quản lý nước thải, rác thải 4. Chăm sóc khách hàng và cộng đồng 5. Kinh doanh ăn uống có trách nhiệm Trách nhiệm của doanh nghiệp DHTM_TMU www.themegallery.com Lợi ích của DL có trách nhiệm đối với CĐĐP • Kích thích kinh doanh  • Tạo các cơ hội phát triển kinh tế  • Hỗ trợ Du lịch dựa vào cộng đồng  • Tăng giá trị các di sản văn hóa và môi trường  • Tạo doanh thu cho việc bảo tồn di sản  • Khuyến khích cải thiện cơ sở hạ tầng  • Thúc đẩy việc trao quyền cho giới  5.2.3. Cộng đồng địa phƣơng DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm của CĐĐP LÀ CỘNG ĐỒNG ĐỊA PHƢƠNG CHÚNG TÔI ĐỒNG Ý SẼ: • Cung cấp các sản phẩm và trải nghiệm chất lượng cho du khách • Cung cấp môi trường tham quan an toàn và an ninh cho du khách • Hiếu khách và chào đón khách du lịch • Bảo vệ văn hóa và truyền thống địa phương • Nâng cao nhận thức của địa phương về tầm quan trọng của việc cân bằng bảo tồn và phát triển kinh tế • còn những điểm nào khác? DHTM_TMU www.themegallery.com Truyền đạt bộ nguyên tắc ứng xử với du khách TRƢỚC KHI ĐẶT CHỖ • Người dân, văn hóa và môi trường tại điểm đến • Website, truyền thông xã hội, các tài liệu giới thiệu TRONG KHI THAM QUAN • Lúc gặp mặt chào hỏi • Thông tin cụ thể về con người, văn hóa và môi trường tại điểm đến • Biến báo ở những chỗ quan trọng dễ nhìn • Hướng dẫn địa phương củng cố lại các điểm quan trọng GIỮA LÚC ĐẶT CHỖ VÀ KHI ĐẾN NƠI • Chuẩn bị thế nào • Bộ hướng dẫn trước khi đi DHTM_ MU www.themegallery.com Lợi ích của DL có trách nhiệm đối với du khách DL có trách nhiệm đáp ứng được xu hướng sống ngày càng phổ biến của du khách như: • Sự hiểu biết về môi trường và xã hội ngày càng tăng • Nhu cầu quay lại với tự nhiên ngày càng tăng • Nhu cầu trải nghiệm lại các giá trị nguyên bản ngày càng tăng • Nhu cầu cho các trải nghiệm xanh ngày càng tăng • Nhu cầu về những hoạt động du lịch có ý nghĩa sâu sắc ngày càng tăng 5.2.4. Khách du lịch DHTM_TMU www.themegallery.com Trách nhiệm của KDL Là một du khách, tôi đồng ý sẽ: Hỗ trợ nền kinh tế địa phương bằng cách • Sử dụng dịch vụ từ các nhà điều hành được chứng nhận • Mua các đồ lưu niệm sản xuất tại địa phương • Ăn tại các nhà hàng địa phương • Ở tại các nơi nghỉ do người địa phương sở hữu • Mua các sản phẩm thương mại công bằng • Ủng hộ các tổ chức DLCTN Hỗ trợ môi trƣờng địa phương bằng cách • Không xả rác bừa bãi • Tránh xả rác nhiều • Giữ gìn tự nhiên như vốn có • Không gây ảnh hưởng tới cuộc sống hoang dã • Dập thuốc lá đúng cách • Giảm hiệu ứng nhà kính • Tiết kiệm năng lượng • Không mua hay ăn các loài có nguy cơ tuyệt chủng Hỗ trợ ngƣời dân địa phương bằng cách • Tôn trọng cộng đồng địa phương tham quan • Đóng góp từ thiện thông qua các cơ sở có uy tín • Không đưa tiền cho trẻ em và người ăn xin • Tôn trọng sự khác biệt về văn hóa • Không ủng hộ mua bán chất kích thích và mại dâm • Sử dụng dịch vụ các công ty lữ hành có trách nhiệm • Sử dụng cơ sở điều hành có chính sách DLCTN DHTM_TMU www.themegallery.com Hãy là một KDL có trách nhiệm với môi trƣờng • Không xả rác • Tự mang túi của mình • Không được lãng phí quá mức • Giữ gìn sự nguyên vẹn của tự nhiên • Không gây ảnh hưởng tới cuộc sống hoang dã • Dập thuốc lá đúng cách • Giảm sử dụng, tái sử dụng, và tái chế • Giảm hiệu ứng nhà kính • Tiết kiệm năng lượng • Không mua hay ăn các loài có nguy cơ tuyệt chủng • Các ý kiến khác? DHTM_TMU www.themegallery.com Hãy là một KDL có trách nhiệm với nền kinh tế • Sử dụng dịch vụ từ các nhà cung cấp uy tín • Mua đồ lưu niệm được sản xuất tại địa phương • Ăn tại các nhà hàng địa phương • Ở tại các nơi nghỉ do người địa phương sở hữu • Mua các sản phẩm hàng hóa thật/ không mua hàng lậu • Ủng hộ các tổ chức DLCTN • Các ý kiến khác? DHTM_TMU www.themegallery.com Hãy là một KDL có trách nhiệm với xã hội • Tôn trọng cộng đồng địa phương bạn tham quan • Đóng góp từ thiện thông qua các cơ sở có uy tín • Không đưa tiền cho trẻ em và người ăn xin • Tôn trọng sự khác biệt về văn hóa • Không ủng hộ mua bán chất kích thích và mại dâm • Sử dụng dịch vụ của các doanh nghiệp DLCTN • Sử dụng dịch vụ của các đơn vị áp dụng chính sách DLCTN • Các ý kiến khác? DHTM_TMU www.themegallery.com CÂU HỎI ÔN TẬP 1. Trình bày khái niệm DLCTN và các loại hình DLCTN. 2. Trình bày mục tiêu, nguyên tắc phát triển DLCTN. 3. Phân tích lợi ích và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về du lịch trong DLCTN. 4. Phân tích lợi ích và trách nhiệm của doanh nghiệp du lịch trong DLCTN. 5. Phân tích lợi ích và trách nhiệm của cộng đồng địa phương trong DLCTN. 6. Phân tích lợi ích và trách nhiệm của khách du lịch trong DLCTN. DHTM_TMU L/O/G/O Chúc các bạn thi tốt! DHTM_TMU

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfdu_lich_ben_vung_5_1013_1991399.pdf
Tài liệu liên quan