Bài giảng Độc học Thủy ngân

Ñoäc hoïc Thuûy ngaân Hg - Mercury Nguoàn goác töï nhieân Do hoaït ñoäng cuûa nuùi löûa Bay hôi töø ñaát, nöôùc maët Phaân huûy quaëng Chaùy röøng Nguoàn goác nhaân taïo 70% nguoàn goác do: Quaù trình ñoát chaùy nhieân lieäu daàu, than Caùc loø ñoát chaát thaûi Coøn laïi do hoaït ñoäng: Saûn xuaát giaáy Thuoác dieät naám Sôn Coâng ngheä haøn, ñieän töû Trong 20 naêm gaàn ñaây, löôïng Hg thaûi ra moâi tröôøng khoaûng 2000-6000 taán/naêm Quaù trình di chuyeån trong moâi tröôøng Nguoàn goác Hg Coâng nghieäp saûn xuaát Chlor vaø NaOH töø NaCl Coâng nghieäp ñieän Nha khoa Coâng nghieäp sôn Noâng nghieäp Döôïc phaåm Tính chaát hoùa lyù cuûa Hg Kim loaïi naëng, maøu traéng baïc, theå loûng Nhieät ñoä noùng chaûy – 38.49 ñoä C Nhieät ñoä ñoâng ñaëc – 357.25 ñoä C Ñoä daãn ñieän keùm Ñoä bay hôi cao Tyû troïng 13.5g/ml Taïo thaønh hoãn hôïp vôùi nhieàu kim loaïi khaùc Daïng phaùt thaûi Hg Hg trong moâi tröôøng Caùc daïng toàn taïi Hg trong moâi tröôøng Thuûy ngaân toàn taïi döôùi daïng muoái vô cô nhö: HgCl2, HgCN, HgSO4, Hg(NO3)2 Daïng höõu cô Hg(CH3)2, (C2H5)2Hg. Thuûy ngaân toàn taïi döôùi daïng muoái voâ cô thì tan trong nöôùc vaø raát beàn vöõng. Noù chæ ñöôïc chuyeån thaønh thuûy ngaân höõu cô khi vaøo cô theå sinh vaät vaø noù coù tính tích tuï sinh hoïc raát cao. Haøm löôïng Hg trong cô theå sinh vaät Ñaùnh giaù ñoäc hoïc Hg Ñaùnh giaù taùc ñoäng sinh doïc Ñoäng hoïc vaø cô cheá Aûnh höôûng ñeán söùc khoûe Taùc ñoäng sinh hoïc Hg coù khaû naêng khuyeách ñaïi sinh hoïc trong chuoãi thöùc aên bao goàm caû con ngöôøi. Quaù trình methyl hoùa thuûy ngaân chæ ñöôïc xaûy ra trong cô theå sinh vaät taïo thaønh methyl mercury raát ñoäc. Thöôøng muoái Hg khoâng tan vaø phaûi ñöôïc oxy hoaù tröôùc khi haáp thuï. Quaù trình haáp thuï Hg Khoaûng 80% thuûy ngaân daïng hôi haáp thu qua phoåi. ÔÛ daï daày ngöôøi coù theå haáp thu methyl thuûy ngaân. Sau haáp thuï, Hg ñöôïc oxy hoaù vaø naèm trong caùc moâ trong voøng 4 ngaøy Chuùng lieân keát vôùi caùc phaân töû protein Tyû leä Hg trong maùu vaø toùc coù theå 1:250 Quaù trình loaïi thaûi Hg Hg toàn taïi daïng lieân keát protein do ñoù khoù thaûi ra ngoaøi laøm caûn trôû vaø gaây haïi tôùi maùu, naõo. Thôøi gian baùn phaân huûy trong cô theå laø 70 ngaøy Thôøi gian baùn phaân huûy Hg coù theå ngaén hôn ôû trong maùu tuøy cô theå (35-100 ngaøy: trung bình 50 ngaøy) Moät soá tröôøng hôïp ñieån hình Caùc daáu hieäu nhieãm ñoäc Hg Caùc muoái thuûy ngaân voâ cô laøm toån thöông thaän Thuûy ngaân höõu cô laøm aûnh höôûng heä thaàn kinh Hôïp chaát bay hôi thuûy ngaân laøm toån thöông heä hoâ haáp. Hg voâ cô khoâng tan trong maùu ñeå tôùi naõo nhöng coù theå ñi tôùi caùc moâ khaùc. Caùc phaân töû Hg deã daøng ñi töø meï qua nhau thai laøm nhieãm ñoäc thai nhi. Lieàu löôïng Hg aûnh höôûng Kieåm soaùt oâ nhieãm Hg 3 phöông thöùc kieåm soaùt oâ nhieãm Hg Luaät phaùp Chöông trình haønh ñoäng cuï theå Giaùm saùt vaø quan traéc Hg Moät vaøi tieâu chuaån Hg Caùc chöông trình cuï theå Haïn cheá coâng ngheä saûn xuaát coù söû duïng Hg höõu cô Thöôøng xuyeân giaùm saùt haøm löôïng Hg trong moâi tröôøng vaø sinh vaät Tìm nguyeân lieäu thay theá ít ñoäc haïi Coù caûnh baùo veà ñoäc haïi Hg Luaät phaùp Theá giôùi: Luaät moâi tröôøng kieåm soaùt oâ nhieãm 1967, 1970 Luaät kieåm soaùt oâ nhieãm nöôùc 1970 Quaûn lyù chaát thaûi vaø luaät söùc khoûe coäng ñoàng 1970 Vieät nam: Sinh vieân thaûo luaän