Bài giảng Chi tiết máy - Chương 7: Trục - Nguyễn Minh Quân

1CHƯƠNG VII TRỤC Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 1. Công dụng: - Đỡ - Truyền - Đỡ + truyền 2 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ §1. KHÁI NIỆM CHUNG 2. Phân loại: * Đặc điểm truyền tải - Trục tâm - Trục truyền * Hình dạng đường tâm - Trục thẳng - Trục khuỷu - Trục mềm 3 §1. KHÁI NIỆM CHUNG Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ * Cấu tạo 4 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ Trục trơn Trục đặc Trục bậc Trục rỗng §1. KHÁI NIỆM CHUNG 2. Phân loại: 3. Kết cấu trục 5 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ §1. KHÁI NIỆM CHUNG 2.( ) . .( ) F T l h t d l h t      2 . . . F T b l b d l    4. Lắp ghép * Cố định chi tiết theo phương tiếp tuyến Then Ứng suất dập: Ứng suất cắt: 6 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ §1. KHÁI NIỆM CHUNG Then hoa 7 4. Lắp ghép * Cố định chi tiết theo phương tiếp tuyến Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ - Tải trọng nặng: lắp có độ dôi, tựa vào vai trục - Tải trọng trung bình: cố định bằng đai ốc, chốt - Tải trọng nhẹ: vòng kẹp, vít chặn, vòng đàn hồi * Cố định chi tiết theo phương dọc trục 8 4. Lắp ghép §1. KHÁI NIỆM CHUNG Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ §2. TẢI TRỌNG VÀ ỨNG SUẤT 1. Tải trọng x y z Fa Fy Fx Fk T 2 0 3 1 F y1 Fx1Fx0 F y0 Mx (Fk) Mx My T Mx (Fx) Fk t1F t2F n2 n1 Fr2 r1F xR vF a2F Fa1 9 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 10 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 2. Ứng suất * Ứng suất uốn max0, j m j M W    2 2 yjj xjM M M  3 32 j j d W    3 32 2d j j j jj j j b l d ld W     11 §2. TẢI TRỌNG VÀ ỨNG SUẤT Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ * Ứng suất xoắn Quay 1 chiều Quay 2 chiều max oj 1 2 2j j m a T W      max oj 0, j j m a T W      3 oj 16 jd W    3 oj 16 2d j j j jj j b l d ld W     12 2. Ứng suất §2. TẢI TRỌNG VÀ ỨNG SUẤT Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ §3. CÁC DẠNG HỎNG VÀ CHỈ TIÊU TÍNH TOÁN 1. Gãy trục Quá tải đột ngột 2 2 d max3t u x      0,8 ch 30,1d qt u M   30,2d qt x T   13 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ Mỏi 2 2 .j j j j j S S S S S       1 a. .j j j j d m S K          1 a. .j j j j d m S K          1 / j j d x y j K K K K             1 / j j d x y j K K K K             giới hạn mỏi uốn giới hạn mỏi xoắn CTĐX, mẫu nhẵn, d = 7-10 mm CTĐX, mẫu nhẵn, d = 7-10 mm HS ứng suất TB HS tập trung ứng suất do trạng thái bề mặt HS tăng bền bề mặt trục HS tập trung ứng suất thực tế HS kích thước 14 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 1. Gãy trục Chỉ dẫn thiết kế trục 1. Vật liệu 2. Tải trọng từ chi tiết quay 3. Tính d   d 3 0,1 tMd   2 2 d 0,75t j jM M T  50 60MPa Phản lực Đường kính ngõng trục Biểu đồ mômen 15 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 4. Kết cấu trục Lắp ghép Gia công Then, kiểu lắp 5. Kiểm nghiệm độ bền then 6. Kiểm nghiệm độ bền mỏi 16 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ Chưa biết chiều dài, khoảng cách đặt lực   3 0,2 T d   12 20MPa 1. Chiều dài may ơ: Nối trục đàn hồi: Bánh vít: BR côn: Bánh đai, đĩa xích, BR trụ: Nối trục răng: (1,2 1,5)ml d  (1,2 1,8)ml d  (1,2 1,4)ml d  (1,4 2,5)ml d  (1,2 1,4)ml d  17 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/ 2. Khoảng cách gối đỡ, các điểm đặt lực 3. Phản lực Biểu đồ mômen 4. Tính d 18 Th.S Nguyễn Minh Quân – Bộ môn Cơ sở thiết kế máy và Robot, Đại học Bách Khoa Hà Nội - https://sites.google.com/site/quannm187/