Bài giảng Chi tiết máy - Chương 14: Mối ghép bằng hàn - Nguyễn Văn Thạnh

11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 1 CHƯƠNG 14 MỐI GHÉP BẰNG HÀN 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 2 14.1 KHAÙI NIEÄM • Trong quaù trình haøn, caùc tieát maùy ñöôïc ñoát noùng cuïc boä cho tôùi nhieät ñoä noùng chaûy hoaëc deûo vaø gaén laïi vôùi nhau nhôø löïc huùt giöõa caùc phaân töû kim loaïi. 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 3 14.2 PHAÂN LOAÏI Theo hình thöùc coâng ngheä: chia thaøønh caùc nhoùm sau: - Moái gheùp baèng haøn hoà quang ñieän, haøn xæ ñieän vaø haøn hôi: laøm kim loaïi bò noùng chaûûy vaø gaén laïi vôùi nhau, khoâng caàn löïc eùp. - Moái gheùp baèng haøn tieáp xuùc: laøm kim loaïi bò deûo vaø phaûi duøng löïc eùp chuùng laïi. - Moái gheùp baèng haøn vaåy: khoângâ nung chaûy kim loaïi ñöôïc gheùp maø chæ nung chaûy vaät lieäu haøn. Theo coâng duïng: coù theå chia ra laøm 2 loaïi: - Moái haøn chaéc: truyeàn döôïc taûi troïng töø tieát maùy naøy sang tieát maùy khaùc. - Moái haøn chaéc kín: truyeàn taûi troïng vaø baûo ñaûm chaát loûng, khí khoâng loït qua. Theo hình daïng keát caáu: ta coù caùc kieåu moái haøn: - Moái haøn giaùp moái . - Moái haøn choàng . - Moái haøn goùc . 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 4 Phân loại 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 5 14.3 SÖÙC BEÀN MOÁI HAØN Söùc beàn moái haøn phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá: - Chaát löôïng que haøn vaø vaät lieäu ñöôïc haøn: Neáu que haøn coù chaát löôïng toát, vaät lieäu haøn khoâng coù tính haøn toát thì moái haøn coù nhieàu khuyeát taät, deã bò nöùt noùng hay nöùt nguoäi. Vaät lieäu theùp ít vaø vöøa carbon coù tính haøn toát. - Kyõ thuaät haøn: Neáu kyõ thuaät haøn khoâng baûo ñaûm nhö haøn soùt, khoâng thaáu, coù xæ vaø oâxít: söùc beàn moái haøn giaûm nhaát laø khi chòu taûi thay ñoåi. - Ñaëc tính cuûa taûi troïng: Söï taäp trung öùng suaát vaø öùng suaát dö aûnh höôûng raát lôùn ñeán söùc beàn moûi cuûa moái haøn, khi moái gheùp chòu taûi thay ñoåi chuù yù ñeán hình daïng keát caáu. Trong caùc kieåu moái haøn, moái haøn giaùp moái coù söùc beàn moûi cao hôn caû vì ít taäp trung öùng suaát; khoâng neân duøng moái haøn doïc ñeå chòu taûi troïng thay ñoåi vì coù söï taäp trung öùng suaát cao traùnh haøn ôû nhöõng nôi coù taäp trung öùng suaát do hình daïng keát caáu. Moái haøn phaûi coù chieàu daøi ñoàng ñeàu nhau neân boá trí moái haøn sao cho deã haøn vaø kieåm tra. Coù theå taêng söùc beàn moûi cuûa moái haøn baèng caùch phun bi hoaëc miết moái haøn. 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 6 14.4 Tính mối ghép hàn chồng 14.4.1 Mối hàn chồng chịu lực F: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 7 14.4.2 Mối hàn chồng chịu mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 8 14.4.3 Mối hàn chồng chịu lực F và mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 9 14.5 Tính mối ghép hàn giáp mối 14.5.1 Mối hàn giáp mối chịu lực F: Lưu ý: trong quá trình tính, xem như kết cấu hàn này là 1 chi tiết nguyên khối. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của nhiệt độ khi hàn, tổ chức vật liệu gần mối hàn thay đổi dẫn tới cơ tính vật liệu kém đi. 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 10 14.5.2 Mối hàn giáp mối chịu mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 11 14.5.2 Mối hàn giáp mối chịu lực F và mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 12 14.6 Tính mối ghép hàn chữ T 14.6.1 Mối hàn chữ T chịu lực F: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 13 14.6.2 Mối hàn chữ T chịu mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 14 14.5.2 Mối hàn chữ T chịu lực F và mômen M: 11/19/2009 GV:NGUYỄN VĂN THẠNH 15 HẾT CHƯƠNG 14