Bài giảng Chế phẩm sinh học EPN BIOSTAR

CH   PH M  SINH  Ế Ẩ H C  EPN  BIOSTARỌ GI NG VIÊN:         ThS. LÊ THANH H I HÀẢ Ả TH C HI N  :            Ự Ệ NGUY N  TH   H NGỄ Ị Ằ                                       PH M  PH NG  Ạ ƯƠ LINH TUY N TRÙNG EPNẾ  Tuy n trùng trong nhóm ế này đ c g i là tuy n ượ ọ ế trùng gây b nh côn trùng ệ và đ c xem là quan ượ tr ng nh t trong vi c s ọ ấ ệ ử d ng tuy n trùng trong ụ ế b o v mùa màng.ả ệ A và C: Đầu của tuyến trùng gây nhiễm,  và tuyến trùng cái thế hệ một của  Steinernema. B và D: Đầu của tuyến trùng gây nhiễm và  tuyến trùng cái thế hệ hai của  Heterorhabditis.  EPN CÓ KH  N NG DI T TR  Ả Ă Ệ Ừ NHI U LO I SÂUỀ Ạ  Sâu tơ gây hại các cây thuộc họ cải. Sâu non ăn  lá,sâu tơ ăn tạo các lỗ thủng lá,làm lá xơ xác  Sâu khoang còn đ c g i ượ ọ là sâu ăn t p gây h i trên ạ ạ nhi u lo i rau, là đ i t ng ề ạ ố ượ gây h i n ng trên rau ạ ặ mu ng. Sâu non làm ố lá cây x xácơ ,g m ăn v ặ ỏ qu làm gi m ph m ch t.ả ả ẩ ấ Sâu xám th ng gây h i ườ ạ giai đo n cây con trên t t ạ ấ c các lo i rau. Loài sâu ả ạ này th ng ườ c n đ t các thân và cành nonắ ứ kéo xu ng đ t đ ăn.ố ấ ể Sâu xanh da láng gây h i trên nhi u lo i rau khác ạ ề ạ nh hành, cà chua, đ u ph ng, đ u b p, đ u đ …ư ậ ộ ậ ắ ậ ỗ Sâu non ăn lá, lúc nh ch a l i bi u bì, sâu tu i l n ỏ ừ ạ ể ổ ớ ăn th ng l trên lá.ủ ỗ Bướm Sâu non THU C TR  SÂU SINH H C TUY N Ố Ừ Ọ Ế TRÙNG  Thuốc trừ sâu EPN là  một tổ hợp cộng sinh  của tuyến trùng và vi  khuẩn, trong đó tuyến  trùng là vật ký sinh và  mang truyền vi khuẩn,  trong khi vi khuẩn này  sẽ sản sinh độc tố  mạnh giết chết côn  trùng.  C  ch  xâm nhi m c a tuy n ơ ế ễ ủ ế trùng steinernema  Khi gặp côn trùng ký chủ, tuyến trùng sẽ  chui vào bên trong bằng miệng, hậu môn  hay khí khổng rồi  xuyên qua màng ruột,  màng khí quản để vào bên trong và tuyến  trùng sẽ phóng thích vi trùng từ ruột của  chúng vào máu của côn trùng.  Vi trùng phát triển rất nhanh tạo hiện tượng  ngộ độc máu,làm côn trùng chết sau 24­48h  và tuyến trùng ăn vi trùng để lớn lên thành  tuyến trùng tuổi 3, tuổi 4 và thành trùng thế  hệ 1.  Tuyến trùng đực và cái của thế hệ 1 bắt cặp  và đẻ trứng,trứng nở ra ấu trùng tuổi 1. Vào  lúc này,tuỳ theo tình trạng dinh dưỡng, tuyến  trùng có thể theo hai chu trình khác nhau : Chu trình c a tuy n trùng Steinernema scapterisci kèm theo m t s ủ ế ộ ố đ c tính hình th h c qua kính hi n vi đi n t các giai đo n khác ặ ể ọ ể ệ ử ở ạ nhau. IJ = u trùng gây nhi m, J1, J2, J3, J43 = u trùng tu i 1, 2, 3 và ấ ễ ấ ổ 4, PI = d ng trung gian tr c khi thành u trùng gây nhi m (IJ). G1 = ạ ướ ấ ễ thành trùng th h 1, G2 = th h 2.ế ệ ế ệ Xâm nhi m c a tuy n trùng ễ ủ ế Heterorhabditis  Tương tự như Steinernema chỉ  khác là thành trùng thế hệ 1 là  lưỡng tính (hermaphroditic),  tuyến trùng này có hình dạng  của tuyến trùng cái và có bộ  phận sinh dục lưỡng tính Tuyến  trùng mẹ lưỡng tính này đẻ  trứng, trứng nở ra con thuộc thế  hệ 2 lớn lên như trong chu trình  của Steinernema (thế hệ 2 có cả  đực và cái.) u  i m khi s  d ng tuy n trùng Ư đ ể ử ụ ế di t tr  sâu h iệ ừ ạ  Có khả năng gây chết cho nhiều loại sâu khác  nhau.  An toàn cho người,động vật,thực vật và môi  trường.  Sâu hại không có khả năng kháng thuốc.  Khả năng sản xuất lớn bằng công nghệ nhân nuôi  invitro tuyến trùng.  Tuyến trùng tồn tại lâu dài trong đất và nhân  nhanh số lượng khi có  sâu hại nên tạo được ổ dự  trữ thiên địch trong tự nhiên.  Dễ tuyển chọn di truyền các loài tuyến trùng để  tạo ra các chủng tốt theo ý muốn.Từ đó sản xuất  ra nhiều chế phẩm thuốc trừ sâu khác nhau.  Có khả năng bảo quản lâu, từ 2 đến 6 tháng,  trong điều kiện thường, không cần bảo quản lạnh.  Ấu trùng của lòai sâu  gây bệnh ở củ cải  đường, bị tuyến trùng  tấn công. Từ một vài  con, trùng sau khi ký  sinh có thể tạo ra hàng  ngàn con non, và có  thể tìm thấy nhiều hơn  thế trong đất.  H N CHẠ Ế  Giá thành còn khá cao và khả năng  bảo quản khó khăn so với thuốc hóa  học và một số chế phẩm sinh học  khác.     Để khắc phục nhược điểm này,nhiều nhóm  nghiên cứu đã cải tiến quy trình công nghệ  invitro,áp dụng công nghệ cao, sử dụng môi  trường lỏng và thiết bị lên men tự động (bio­ reactor) sản xuất EPN, cho phép tăng sản  lượng và hạ giá thành sản phẩm,thương mại  hóa,đủ sức cạnh tranh với thuốc trừ sâu hoá  học, mà lợi ích lâu dài về môi trường sẽ còn  lớn hơn nhiều  S n xu t ả ấ EPN   Ph ng pháp s  d ng ký ch  ươ ử ụ ủ t tố • Dùng sâu trong tổ  ong (Galleria  mellonella) để sản  xuất tuyến trùng. Sở dĩ  côn trùng này được sử  dụng vì chúng được  xem là ký chủ tốt của  hầu hết những loài  EPN • Dùng pipet hút 15- 20ml dung d ch tuy n trùng, cho vào gi y ị ế ấ l c trong h p petri .Cho 10 u trùng tu i cu i c a Galleria, đ y ọ ộ ấ ổ ố ủ ậ n p l i,đem h p c t vào n i không có ánh sáng.ắ ạ ộ ấ ơ Phương pháp nuôi tuyến trùng  Steinernema và Heterorhabditis với  Galleria mellonella G. mellonella được cho vào hộp petri có lót  hai miếng giấy lọc và đã được cấy tuyến  trùng • Sau 24­48 giờ,Ấu trùng Galleria chết được sắp vào trong bẩy  White . Bẩy White được cất trong chỗ không có ánh sáng. Khi  nào thấy tuyến trùng IJ xuất hiện trong nước thì thu hoạch  (khoảng 1 tuần lễ sau khi làm White trap). Galleria đã chết do Steinernema; B:  Galleria đã chết do Heterorhabditis (có  màu nâu hoặc đỏ.) Thu ho ch tuyê’n trùng IJ b ng cách đ n c ch a ạ ằ ổ ướ ứ tuy n trùng t h p petri vào m t chai, ch cho ế ừ ộ ộ ờ tuy n trùng l ng xu ng d i đáy, t t đ n c ế ắ ố ướ ừ ừ ổ ướ bên trên ra, đ n c s ch vào và ch cho tuy n ổ ứơ ạ ờ ế trùng l ng xu ng, đ n c bên trên ra.Làm nh ắ ố ổ ướ ư thê’ kho ng 4 l n thì đem chai tuyê’n trùng đ a vào ả ầ ư trong t l nh nhi t đ kho ng 15oC. C n chú ý n u ủ ạ ệ ộ ả ầ ế không r a s ch IJ, thì nh ng ch t b n trong n c ử ạ ữ ấ ẩ ướ s làm cho tuy n trùng ch t r t nhanhẽ ế ế ấ  Ph ng pháp nuôi ươ tr ng nhân t oồ ạ  Bedding  (1981,  1984)  đã  dùng  đồ  dư thừa của kỹ nghệ làm thịt gà để  nuôi tuyến trùng. Phương pháp này  có  thể  nuôi  được  hàng  triệu  tuyến  trùng  và  có  thể đem  sử  dụng  trên  một diện tịch lớn.   Gần  đây  xuất  hiện  phương  pháp  tiến  bộ  hơn  là  phương  pháp  dùng  thùng lên men để sản xuất.      Phương pháp này phức tạp hơn và  cần những kỳ thuật tinh tế hơn.   Công nghệ in vitro (dùng môi  trường nhân tạo và thiết bị nhân nuôi) để tạo tuyến trùng có ích Ph ng pháp s  d ng ngoài ươ ử ụ ngđồ    Sử dụng loại bình xịt hoặc máy phun thuốc  sát trùng trong những nông trại dùng cho  tuyến trùng.   Sau khi xịt tuyến trùng, cần phải tưới nước  để đưa tuyến trùng vào đất, nếu không,điều  kiện khô ráo, nhiệt độ cao và tia tử ngoại  trong ánh nắng mặt trời sẽ giết tuyến trùng  rất nhanh.   Đối với côn trùng trên lá,tuyến trùng được sử  dụng vào ban đêm thì kết quả sẽ cao hơn  nhiều, vì chỉ cần một đêm, tuyến trùng có  thể xăm nhập côn trùng và giết hại chúng Thanks you  ᶺ  ̲ ᶺ