Bài giảng Bệnh mạch vành – Trương Quang Bình

BỆNH MẠCH VÀNH PGS. TS. BS Trương Quang Bình Gánh nặng tòan cầu của bệnh lý tim mạch Năm 2002: Tử vong do bệnh tim mạch chiếm 1/3 số tử vong toàn cầu (17 triệu) 80% gánh nặng này sẽ đè trên vai của các quốc gia có thu nhập thấp đến trung bình Dự tính vào năm 2020: Tử vong do bệnh tim mạch sẽ tăng đến 20 triệu Bệnh ĐM vành và đột quị : NN gây tử vong và thương tật hàng đầu trên toàn thế giới International Cardiovascular Disease Statistics 2005; AHA WHO CVD Atlas. 2002; WHO Stroke Atlas. 2002. Gánh nặng bệnh tim mạch ở Châu Á: tử vong do BMV theo từng nứơc năm 2002 3 Định nghĩa • Tình trạng thiếu máu cơ tim do hẹp lòng động mạch vành do xơ vữa ĐM. • Các tên gọi khác: bệnh tim thiếu máu cơ tim cục bộ, thiểu năng vành, suy động mạch vành. Giải phẩu ĐM vành tim Giải phẫu ĐM vành tim NGUYÊN NHÂN • * Chủ yếu là do XVĐM gây ra. • * Các YTNC của bệnh ĐM vành: - Tác động được: hút thuốc lá, tăng HA, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, béo phì - Không tác động được: phái nam, tuổi cao, tiền sử gia đình Tổng quan về YTNC bệnh ĐM vành Biểu hiện lâm sàng: Bệnh động mạch vành Bệnh mạch máu não Bệnh động mạch ngọai biên YTNC không thay đổi được Tuổi Giới nam Chủng tộc Tiền căn gia đình có BMV/Đột quị YTNC thay đổi được Hút thuốc lá Chế độ ăn Lối sống Nghiện rượu Béo phì Bệnh ĐM cảnh Rung nhĩ THA ĐTĐ RL lipid máu Goldstein LB et al. Stroke. 2001;32:280-299. Vữa xơ động mạch 9 LDL cholesterol Diabetes Hypertension Cigarette smoking Homocystein Withdrawal of estrogen Endothelium cell DYSFUNCTION Vasoconstrictio n Growth Thrombosis Lipid accumulation Proliferation Blood cell adhesion and/or Infiltration LIÊN QUAN GIỮA NHỮNG YẾU TỐ NGUY CƠ BỆNH ĐỘNG MẠCH VÀNH VỚI SỰ RỐI LOẠN CHỨC NĂNG LỚP NỘI MẠC 10 The role of Ox-LDL-c in Atherosclerosis Endothelium LDL LDL Lipid oxidation MM-LDL Smooth muscle cell Foam cell Fatty streak M-CSF IL-1 Smooth muscle cell proliferation ROS Modified LDL uptake Ox-LDL Oxidation Differentiation X-LAM + Adhesion Monocyte MCP-1 M-CSF Macrophage + MCP-1 + Entry 11 Hình thành các vệt mỡ 12 Sự hình thành lõi lipid 13 Sự nứt vỡ của các mảng xơ vữa: sự hình thành huyết khối 14  XVĐM là một bệnh mạn tính và tiến triển đặc trưng bởi sự tích tụ liên tục mảng xơ vữa trong thành các động mạch Pepine CJ. Am J Cardiol. 1998;82(suppl 10A):23S-27S. 10 năm đầu Từ 30 năm Từ 40 năm Từ 50 năm NMCT Bệnh mạch ngoại biên Đột quị Rối loạn chức năng nội mạc Phòng ngừa tiên phát Phòng ngừa thứ phát Kiểm soát các yếu tố nguy cơ Các tế bào bọt Vệt mỡ Tổn thương trung gian Mảng xơ vữa Tổn thương gây biến chứng Pepine CJ. Am J Cardiol. 1998;82(suppl 10A):23S-27S. Sinh lý bệnh: Ischemia and stenosis Plaque Ischemic zone Sinh lý bệnh TMCB: Coronary equation Heart rate SBP LVEDV Wall thickness Contractility Blood flow O2 content Hậu quả của TMCT cục bộ • Tổn thương cơ tim do NMCT • Suy tim do thiếu máu nuơi lâu ngày, do NMCT. • RLNT • Hibernating • Stunning • Preconditioning Giải phẫu bệnh NMCT cấp NMCT thành sau NMCT cũ thành sau và NMCT cấp thành trước NMCT thành bên TC lâm sàng: đau thắt ngực Monday, May 02, 2016 ECG RLN VENTRICULAR EXTRASYSTOLE THỂ LÂM SÀNG • * Bệnh ĐM vành mạn tính: tình trạng hẹp cố định lòng ĐM vành. • * Hội chứng mạch vành cấp: nứt – vỡ mảng xơ vữa gây hẹp tiến triển, nặng nề hoặc bít hẳn lòng động mạch vành: nhồi máu cơ tim cấp Các thể lâm sàng bệnh ĐMV Bệnh ĐMV mạn: * Đau thắt ngực ổn định (ĐTN/ƠĐ) * ĐTN biến thái * Thiếu máu cơ tim yên lặng (TMCT) * Hội chứng X Hội chứng vành cấp: * NMCT cĩ ST chênh lên * NMCT khơng ST chênh lên * ĐTN khơng ổn định (ĐTNKƠĐ) Chẩn đoán bệnh ĐM vành mạn tính. • Dựa vào: * TC lâm sàng * Điện tâm đồ * Siêu âm tim * ECG gắng sức * SÂT gắng sức * Xạ hình tim * Chụp ĐM vành cản quang Khai thac TC lâm sàng: đau thắt ngực ACC/AHA: xác định đau thắt ngực điển hình do bệnh động mạch vành • ĐTN điển hình: bao gồm 3 yếu tố (1) đau thắt chẹn ngay sau xương ức với tính chất và thời gian điển hình; (2) xuất hiện khi gắng sức hoặc xúc cảm; và (3) giảm đau khi nghỉ hoặc khi dùng nitrates. • ĐTN khơng điển hình: khi chỉ cĩ 2 yếu tố trên. • Khơng phải ĐTN: chỉ cĩ 1 hoặc khơng cĩ yếu tố nào kể trên. Phân loại mức độ đau thắt ngực theo Hiệp Hội Tim Mạch Canada CCS Mức 1: Đau thắt ngực chỉ xuất hiện khi họat động thể lực rất mạnh. Mức 2: Đau thắt ngực xuất hiện khi leo cao hơn 1 tầng lầu hoặc đi bộ dài hơn 2 dãy nhà. Mức 3: hạn chế đáng kể họat động thể lực thơng thường. Đau thắt ngực xuất hiện khi chỉ đi bộ hơn 1 dãy nhà hoặc chỉ mới leo được 1 tầng lầu. Mức 4: Đau thắt ngực xuất hiện ngay cả khi làm việc nhẹ, chỉ gắng sức nhẹ. NMCT cấp: đau ngực dữ dội Khám tim Đo điện tim Đoạn ST chênh xuống đi lên (không đặc hiệu, thường gặp khi nhịp tim nhanh) Đoạn ST chênh xuống đi ngang (đặc hiệu hơn cho TMCB) Đoạn ST chênh xuống đi xuống (đặc hiệu nhất cho TMCB) Thiếu máu cơ tim trước rộng Siêu âm tim Treadmill protocol Exercise Stress Test ECG gắng sức Nghiệm pháp gắng sức NPGS dương tính Stress echocardiography Non invasive test for CAD Stress echocardiography Nuclear cardiology MRI tim  Xem file MRI Chụp ĐM vành Chụp ĐM vành Chụp ĐM vành Kết luận • Bệnh ĐM vành là bệnh khá thường gặp và nguy hiểm. • Nguyên nhân phức tạp • Sinh lý bệnh: các cân cung - cầu oxy • Thể bệnh: đa dạng • Nhiều phương tiện giúp chẩn đĩan, điều quan trọng là sử dụng đúng các phương tiện này. Sales Education & Development Guidant Confidential - For Internal Use Only Not To Be Excerpted Or Distributed TREAT THE ARTERY WITH RESPECT